Planowane odpłatne zbycie przez Pana nieruchomości o których mowa we wniosku nastąpi jako osoba fizyczna nie prowadząca działalności gospodarczej.

Pytanie

Czy po sprzedaży nieruchomości w 2022 r. otrzymanych w spadku po AB należy:

‒składać PIT-39,

‒odprowadzać podatek dochodowy od osób fizycznych od tych transakcji?

Pana stanowisko w sprawie

Pana zdaniem, po sprzedaży nieruchomości (odpłatne zbycie) odziedziczonych w spadku po AB nie należy składać PIT-39, naliczać i odprowadzać podatku dochodowego od osób fizycznych.

Odpłatne zbycie nieruchomości ma miejsce w przypadku, gdy zbycie nieruchomości, następuje przed upływem 5 lat, licząc od końca roku, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie danej nieruchomości, a operacja ta nie jest realizowana w ramach działalności gospodarczej.

Wówczas w świetle ustawy o PIT podatnik zobligowany jest do rozpoznania dochodu lub straty z tego tytułu i złożenia zeznania PIT -39. Ustawodawca doprecyzował trzy zasadnicze przypadki zbycia odziedziczonych nieruchomości, w świetle art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT odpłatne zbycie nieruchomości nie wystąpi bowiem, jeżeli:

1.do końca roku, w którym spadkodawca wybudował lub nabył nieruchomość albo prawo majątkowe, upłynęło 5 lat;

2.po ustaniu małżeńskiej wspólności majątkowej zbycie prawa majątkowego lub nieruchomości nastąpi po upływie 5 lat, licząc od końca roku, w którym nastąpiło jej wybudowanie lub nabycie do majątku wspólnego w czasie trwania wspólności majątkowej;

3.w drodze działu spadku nastąpi nabycie lub zbycie nieruchomości albo prawa majątkowego do wysokości przysługującego podatnikowi udziału w spadku.

Szczególnego podkreślenia wymaga fakt, że we wcześniejszych latach nie istniały żadne przepisy regulujące odpłatne zbycie nieruchomości lub praw majątkowych otrzymanych w spadku, termin „nieruchomość” obejmuje także prawa majątkowe, takie jak spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego etc. Pojęcie „nabycie nieruchomości” często interpretuje się jako moment otrzymania nieruchomości w spadku, czego efektem była konieczność „wyczekania” na upływ 5-letniego okresu wynikającego z powyższej definicji, albo zapłata podatku lub skorzystanie ze zwolnienia z opodatkowania poprzez zadeklarowanie wydatkowania uzyskanych ze sprzedaży środków na własne cele mieszkaniowe.

Regulacje obejmujące odpłatne zbycie nieruchomości dotyczą również części lub udziału w nieruchomości, a także praw majątkowych takich jak: spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, a także prawo wieczystego użytkowania gruntów.

Obowiązująca od 2019 r. korzystna dla podatników regulacja prawna sprawia, że 5-letni okres, po którego upływie nie występuje odpłatne zbycie nieruchomości, biegnie od końca roku, w którym wybudował ją lub nabył spadkodawca.

Zwraca Pan uwagę na fakt, że spadkodawca AB nabył spadek w dniu 16.07.2010 r. na podstawie aktu notarialnego repertorium A nr (…), protokół dziedziczenia i oświadczenia o przyjęciu spadku, który stanowi załącznik nr 1 do ORD-IN, czyli od tego zdarzenia do chwili obecnej występuje już tutaj okres powyżej 5 lat.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.):

Na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W myśl powyższego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości lub ww. praw majątkowych następuje przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie i nie zostaje dokonane w wykonywaniu działalności gospodarczej – stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw nastąpi po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Stosownie do art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Art. 10 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że:

Z art. 922 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.) wynika, że:

Według art. 924 cytowanego Kodeksu:

Z kolei art. 925 wskazanego Kodeksu stanowi, że:

Zgodnie z art. 1025 § 1 ww. Kodeksu:

Powyższe oznacza, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej.  Z kolei, prawomocne postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku  od momentu jego otwarcia.

Na mocy art. 1035 powołanego Kodeksu:

W świetle art. 1037 § 1 Kodeksu cywilnego:

Z instytucją działu spadku mamy więc do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiot wspólności. Nie zmienia to faktu, że dział spadku jest zawsze konsekwencją wcześniejszego nabycia spadku. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.

Za datę nabycia nieruchomości lub prawa – w przypadku ich sprzedaży, które przypadły danej osobie w wyniku działu spadku, należy przyjąć datę ich pierwotnego nabycia, jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości lub prawa w wyniku działu mieści się w udziale, jaki przysługuje tej osobie w majątku objętym współwłasnością oraz dział spadku został dokonany bez spłat i dopłat.

Powyższe potwierdza brzmienie art. 10 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zgodnie z którym nie stanowi nabycia albo odpłatnego zbycia, o których mowa w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, odpowiednio nabycie albo odpłatne zbycie, w drodze działu spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, do wysokości przysługującego podatnikowi udziału w spadku.

Natomiast gdy w wyniku działu spadku udział danej osoby ulega powiększeniu, mamy do czynienia z nabyciem, gdyż zwiększa się stan jej majątku osobistego.

Nabycie w wyniku działu spadku części majątku, który należał do innych spadkobierców, należy więc traktować jako nabycie w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 195 ustawy Kodeks cywilny:

Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika.

W myśl art. 196 Kodeksu cywilnego:

Zatem do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy Działu IV Księgi drugiej Kodeksu cywilnego.

Natomiast w myśl art. 210 §1 Kodeksu cywilnego:

Przez zniesienie współwłasności rozumie się likwidację łączącego współwłaścicieli stosunku prawnego, która następuje w drodze umowy lub orzeczenia sądu.

Stosownie do art. 211 Kodeksu cywilnego:

Zgodnie z art. 212 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego:

Z powyższych przepisów wynika, że zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, przez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych bądź przez podział cywilny, polegający na sprzedaży rzeczy wspólnej i podziale uzyskanej ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli.

Jeżeli zniesienie współwłasności następuje przez podział rzeczy wspólnej, to co do zasady dokonuje się jej podziału na tyle części ilu jest współwłaścicieli z uwzględnieniem wartości udziałów posiadanych przed zniesieniem współwłasności. W przypadku różnicy pomiędzy wartością utworzonych części rzeczy a wielkością udziałów, wartość poszczególnych udziałów może być wyrównana przez dopłaty pieniężne. Punktem wyjścia do obliczenia podstawy opodatkowania jest wartość rynkowa zbywanych udziałów w składnikach majątkowych.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że zniesienie współwłasności nie stanowi nabycia rzeczy lub praw majątkowych tylko wówczas, jeżeli mieści się w ramach udziału jaki przypadał byłym współwłaścicielom w rzeczy wspólnej lub prawach i odbyło się bez spłat i dopłat. Natomiast, jeżeli udział danej osoby ulega powiększeniu (nawet bez spłat i dopłat) to traktowany jest w kategorii nabycia, ponieważ w ten sposób ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą (nieruchomością), jak i stan jej majątku osobistego. Tak więc co do zasady, zniesienie współwłasności jest formą nowego nabycia wówczas, gdy w wyniku tego zniesienia podatnik otrzymuje nieruchomość, która przekracza udział jaki pierwotnie podatnikowi przysługiwał.

Zgodnie z teorią prawa rzeczowego przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w drodze zniesienia współwłasności, podziału majątku wspólnego czy działu spadku, jest nabyciem tych rzeczy. Natomiast, biorąc pod uwagę przyjętą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego, nabyciem rzeczy w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie jest przyznanie jej na wyłączną własność jednemu ze współwłaścicieli w wyniku podziału, jeśli:

-podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub

-wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku dokonanego podziału mieści się w udziale, jaki przysługiwał jej w majątku wspólnym.

Z opisu sprawy wynika, że:

1.2 lipca 2010 r. zmarł Pana ojciec SB,

2.spadek po Panu S dziedziczyła Pana matka oraz dwóch Pana braci: AB, TB i Pan,

3.11 maja 2018 r. odbył się dział spadku i zniesienie współwłasności masy spadkowej po Panu SB w wyniku, którego wartość otrzymanych przez AB nieruchomości nie przewyższała wartości udziału jaki przysługiwał mu w masie spadkowej. Dział spadku po SB odbył się bez spłat i dopłat,

4.19 marca 2022 r. zmarł Pana brat AB,

5.po śmierci AB miał miejsce dział spadku bez zniesienia współwłasności (każdy ze spadkobierców przyjął spadek w udziałach zgodnych ze stopniem pokrewieństwa),

6.Dział spadku po AB odbył się bez spłat i dopłat,

7.planowane odpłatne zbycie nieruchomości, o których mowa we wniosku nie nastąpi w wyniku działalności gospodarczej,

8.na nieruchomościach, które planuje Pan sprzedać nie była prowadzona pozarolnicza działalność gospodarcza.

Mając zatem na uwadze wyżej przywołane przepisy prawa oraz opisane zdarzenie przyszłe należy stwierdzić, że datą nabycia przez Pana spadku po zmarłym bracie AB jest dzień jego śmierci, tj. 19 marca 2022 r. 

Ponadto skoro w wyniku nieodpłatnego działu spadku bez zniesienia współwłasności po Panu zmarłym bracie AB każdy ze spadkobierców przyjął spadek w udziałach zgodnych ze stopniem pokrewieństwa oraz w wyniku nieodpłatnego działu spadku wraz ze zniesieniem współwłasności Pan AB nie nabył nieruchomości ponad przysługujący udział w spadku po zmarłym tacie SB, to tym samym, przewidziany w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych okres pięciu lat, w myśl art. 10 ust. 5 tej ustawy, należy liczyć od końca roku, w którym nastąpiło nabycie przedmiotowej nieruchomości przez spadkodawcę Pana brata AB – tj. od końca roku 2010, w którym zmarł Pan SB.

Zatem, dokonanie odpłatnego zbycia w 2022 r. nieruchomości, nabytych w drodze spadku po Panu zmarłym bracie, nie będzie stanowić źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a w związku z art. 10 ust. 5 i 7 wskazanej ustawy, bowiem okres, o którym mowa w tym przepisie już minął.

W konsekwencji, odpłatne zbycie w 2022 r. ww. nieruchomości nie będzie powodowało u Pana obowiązku odprowadzenia podatku dochodowego z tego tytułu oraz obowiązku złożenia deklaracji PIT-39.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny i zdarzenie przyszłe jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. Pełna weryfikacja prawidłowości Pana stanowiska może być dokonana jedynie w toku ewentualnego postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego organu kontroli celno-skarbowej, będącego poza zakresem instytucji interpretacji indywidualnej, do której zastosowanie mają przepisy określone w art. 14h (w zamkniętym katalogu) ustawy Ordynacja podatkowa.

Zatem przy wydaniu niniejszego rozstrzygnięcia Organ przyjął za Wnioskodawcą, że wartość otrzymanych przez AB nieruchomości po SB nie przewyższała wartości udziału jaki przysługiwał mu w masie spadkowej oraz że w wyniku nieodpłatnego działu spadku bez zniesienia współwłasności po Panu zmarłym bracie AB każdy ze spadkobierców przyjął spadek w udziałach zgodnych ze stopniem pokrewieństwa oraz dział spadku po AB odbył się bez spłat i dopłat.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny/zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

-Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).