Temat interpretacji
Ulga IP Box.
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanych stanów faktycznych w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
Dnia 9 grudnia 2021 r. wpłynął Pana wniosek z 9 grudnia 2021 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 22 lutego 2022 r. (wpływ 22 lutego 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:
Opis stanów faktycznych
Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, w ramach której świadczy usługi programistyczne. We wpisie do ewidencji CEIDG przeważającą działalnością przedsiębiorstwa Wnioskodawcy jest PKD 62.01.Z ‒ Działalność związana z oprogramowaniem.
Wnioskodawca jest opodatkowany liniową stawką podatku dochodowego w wysokości 19% i rozlicza się na podstawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Wnioskodawca objęty jest nieograniczonym obowiązkiem podatkowym w RP w świetle art. 3 ust. 1 oraz ust. 1a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: UPDOF).
W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca wykonuje prace programistyczne zlecane przez Zleceniodawców, prowadzące do powstania rozwiązań dedykowanych m.in. dla branży x. Zakres czynności dokonywanych przez Wnioskodawcę obejmuje programowanie robotów przemysłowych online oraz programowanie offline. Usługa programowania Online wykonywana jest bezpośrednio w miejscu wskazanym przez Kontrahenta. Programowanie offline polega na przygotowaniu kodu źródłowego programu wraz z parametrami ruchu robota oraz zmiennymi logicznymi determinującymi współpracę robota z otoczeniem, w którym pracuje i jest zainstalowany. Usługa programowania offline wykonywana jest w siedzibie Kontrahenta, gdzie następuje uruchomienie i test programu na robocie. Każdy robot przemysłowy jest programowany w dedykowanym języku i środowisku programistycznym, stworzonym przez producenta robota. Języki programowania robotów zostały opracowane na podstawie istniejących języków programowania popularnych w informatyce. Ich strukturę, w zależności od generacji kontrolerów robotów, można łatwo porównać ze strukturą języków programowania poszczególnych generacji. Obecnie stosowane są w większości języki wysokiego poziomu pochodzące od języków x. Aby możliwe było tworzenie wydajnych programów sterujących, języki robotów zostały wyposażone w szereg dodatkowych instrukcji, umożliwiających m.in. wykonywanie i kontrolowanie ruchów manipulatora w wybranych układach współrzędnych czy komunikowanie się robota z otoczeniem (instrukcje obsługi wejść/wyjść, instrukcje komunikacji itp.).
Przykładem oprogramowania tworzonego przez Wnioskodawcę są programy stworzone dla automatyki przemysłowej, które mogą być wykorzystywane przez Zleceniodawcę w bieżącym uruchomieniu lub w przyszłości, przy automatyzacji nowych procesów produkcyjnych. Wnioskodawca przeprowadza także proces uruchomienia ww. programów.
Usługi świadczone przez Wnioskodawcę są wykonywane wyłącznie w Polsce.
Podstawą osiągania przychodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej w postaci autorskich praw ze stworzonych kodów źródłowych programów wgrywanych lub tworzonych na robotach przemysłowych jest umowa z Kontrahentem z kraju UE.
W ramach zawartej w 2018 r. i trwającej do dnia dzisiejszego umowy Wnioskodawca świadczy następujące usługi:
‒instalowanie oprogramowania na robotach przemysłowych,
‒programowanie online robotów przemysłowych,
‒programowanie offline robotów przemysłowych przy użyciu dedykowanego oprogramowania, poprzez przygotowanie kodów źródłowych programów zawierających logikę oraz projektów oprogramowania wczytywanych na robota, a pozwalających na pracę robota w sieciach przemysłowych,
‒aktualizacja oprogramowania na robotach przemysłowych,
‒wgrywanie dedykowanego oprogramowania dostarczonego przez Kontrahenta.
W ramach zawartej umowy Wnioskodawca świadczy usługi programistyczne polegające na tworzeniu programów sterujących robotami przemysłowymi, wykorzystywanych przez Kontrahenta do uruchamiania, optymalizacji oraz poprawy innowacyjności zautomatyzowanych linii produkcyjnych. Przykładem takich rozwiązań jest tworzenie od podstaw nowych programów albo rozwijanie już istniejących programów poprzez tworzenie nowych funkcjonalności tychże programów.
Wnioskodawca wykonuje usługi programistyczne na robotach przemysłowych, będących własnością Kontrahenta lub firm trzecich, przez które usługi zostały zlecone, bez przenoszenia praw własności do robotów na Wnioskodawcę. Do zadań Wnioskodawcy należy instalacja oprogramowania i tworzenie autorskich kodów źródłowych programów sterujących, pozwalających robotom przemysłowym na wykonywanie zadań w środowisku pracy, w którym zostały zainstalowane.
Efektem pracy Wnioskodawcy ‒ zarówno tworzenia nowych programów, jak i tworzenia nowych funkcjonalności w programach już istniejących ‒ jest kod źródłowy podlegający ochronie prawnoautorskiej, o której mowa w art. 74 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1191, z późn. zm.).
Prawa autorskie do kodu źródłowego tworzonego programu sterującego są przekazywane na Kontrahenta lub użytkownika robotów w chwili oddania wspomnianych maszyn do użytku. W przypadku robotów pracujących na już działających liniach produkcyjnych przekazanie praw autorskich do kodu źródłowego następuje w momencie zakończenia optymalizacji i poprawy funkcjonalności programów sterujących.
W ramach opisanych umów Wnioskodawca przenosi na kontrahenta całość autorskich praw majątkowych do utworów wytworzonych w ramach zawartej umowy. Wykonawca, wykonując usługi, korzysta ze swojej wiedzy i doświadczenia oraz z własnego sprzętu i materiałów niezbędnych do świadczenia przedmiotowych usług. Wyjątkiem jest udostępnianie robotów, aplikacji i oprogramowania należących do kontrahentów, na których przedmiotowe usługi są wykonywane. Za świadczone usługi Wnioskodawca otrzymuje wynagrodzenie. Usługi zlecone Wnioskodawcy są poddawane kontroli oraz odbiorowi końcowemu, a Wnioskodawca wykonuje je w miejscu wskazanych przez Kontrahenta (programowanie online) lub w siedzibie firmy (programowanie offline). Wnioskodawca jako wykonujący opisane czynności ponosi ryzyko gospodarcze związane z prowadzoną działalnością i posiada polisę ubezpieczeniową odpowiedzialności cywilnej działalności gospodarczej zawierającą klauzulę IT, do czego zobowiązuje go umowa z kontrahentem.
W ramach działalności gospodarczej Wnioskodawca uzyskuje wyłącznie przychody z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej. Wnioskodawca osiąga dochody z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie usługi. W umowie z kontrahentem zawarte jest postanowienie o wytwarzaniu własności intelektualnej oraz przekazaniu kontrahentowi prawa do tejże własności.
Koszty bezpośrednio powiązane z wytworzeniem, ulepszeniem czy rozwojem oprogramowania ponoszone przez Wnioskodawcę to:
‒koszty egzaminów certyfikujących wymaganych przez Kontrahenta i podmioty trzecie,
‒zakupy licencji na oprogramowanie pozwalają Wnioskodawcy świadczyć usługi na wymaganym poziomie jakości, zwłaszcza w sytuacji kiedy darmowe odpowiedniki są niewystarczające, np. licencje na programy do łączenia się, do baz danych i zarządzania nimi. Profesjonalne oprogramowanie znacząco przyspiesza świadczenie usług i pozwala szybciej analizować ich bieżącą strukturę,
‒zakup i naprawy sprzętu komputerowego ‒ wytwarzanie oprogramowania często wiąże się z weryfikowaniem hipotez na temat danego rozwiązania, nie jest realnie możliwe wykonanie ich wszystkich z wykorzystaniem kartki i długopisu, samo oprogramowanie również powstaje jako cyfrowe dane, przy pomocy komputera. Z tego powodu niezbędne jest posiadanie sprawnego sprzętu komputerowego, o specyfikacji wystarczającej do wykonywania pracy (np. budowania i lokalnego uruchamiania tworzonego oprogramowania),
‒opłata za internet, zakup telefonu oraz opłacanie abonamentu ‒ charakter usług Wnioskodawcy wymaga regularnych konsultacji ze zleceniodawcami w celu np. przesyłania wyników świadczonych usług, demonstrowania postępów i odbierania informacji zwrotnej. Internet stacjonarny jest najstabilniejszą i najszybszą opcją. Jednocześnie telefon pozwala na utrzymanie kontaktu, w szczególności pozwala na wykonywanie nieprzerwanej pracy, nawet w sytuacji, w której Wnioskodawca jest zmuszony pracować spoza swojej siedziby czy też podczas awarii zasilania bądź Internetu,
‒nośniki pamięci pozwalają Wnioskodawcy dokonywać archiwizacji oraz tworzyć kopie zapasowe wyników pracy Wnioskodawcy, na wypadek awarii sprzętowej bądź kradzieży,
‒drukarka i akcesoria komputerowe pozwalają na zwiększenie wydajności pracy (np. myszki komputerowe, klawiatury i monitory jako dodatki do laptopa) bądź też jej wykonywanie w ogóle (np. zasilacze, przejściówki).
Wszystkie wymienione wydatki są faktycznie ponoszone na działalność badawczo-rozwojową. Bez poniesienia przedmiotowych wydatków wykonywanie usług przez Wnioskodawcę nie byłoby możliwe. Wniosek nie dotyczy zakupu wyposażenia stanowiska pracy.
Wnioskodawca nie nabywa wyników prac badawczo-rozwojowych prowadzonych przez inne podmioty ani praw autorskich innych podmiotów.
W piśmie stanowiącym uzupełnienie wniosku Wnioskodawca udzielił odpowiedzi na następujące pytania:
Czy Pana działalność w zakresie tworzenia, ulepszania i rozwijania oprogramowania odbywa się w ramach prac rozwojowych, tj. działalności obejmującej nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń?
Działalność jaką prowadzi Wnioskodawca, jak wskazano we wniosku, jest działalnością twórczą obejmującą prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, które polegają na nabywaniu, łączeniu, kształtowaniu i wykorzystywaniu dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.
Czy wytwarzanie, ulepszanie i rozwijanie przez Pana utworów, o których mowa we wniosku, stanowi przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze (wyraz własnej twórczości intelektualnej)?
Tworzenie, rozwijanie, ulepszanie przez Wnioskodawcę oprogramowania stanowi, jak również wskazano we wniosku, przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze w postaci tworzenia nowych, nieistniejących wcześniej kodów źródłowych.
Czy Pana działania polegające na ulepszaniu i rozwijaniu oprogramowania zmierzają do poprawy jego użyteczności albo funkcjonalności?
Rozwijanie/ulepszanie oprogramowania przez Wnioskodawcę zmierza do poprawy użyteczności bądź też funkcjonalności tego oprogramowania, co również wskazano we wniosku.
Co należy rozumieć pod pojęciem kosztów egzaminów certyfikujących wymaganych przez Kontrahenta i podmioty trzecie?
Wnioskodawca świadczy swoje usługi programistyczne dla Kontrahenta wykonującego projekty m.in. dla koncernów motoryzacyjnych i branży x Koncern x wymaga, aby programiści piszący programy na roboty wykorzystywane i pracujące na liniach produkcyjnych jego fabryk posiadali specjalny certyfikat wydawany przez x. Certyfikat jest potwierdzeniem posiadanych umiejętności programistycznych oraz znajomości standardu, wymaganego przez x. Uzyskanie certyfikatu polega na zdaniu egzaminu. Przystąpienie do egzaminu jest płatne. Pod pojęciem kosztów egzaminów certyfikujących należy rozumieć opłatę za możliwość przystąpienia do egzaminu przeprowadzanego przez x. Certyfikat jest ważny przez 3 lata, po upływie terminu jego ważności należy ponownie przystąpić do egzaminu i ponieść koszty egzaminacyjne.
Czy wydatki na egzaminy certyfikujące wymagane przez Kontrahenta i podmioty trzecie zostały faktycznie poniesione na prowadzoną przez Pana działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej; prosimy wskazać przesłanki świadczące o bezpośrednim powiązaniu tego wydatku z prowadzoną działalnością badawczo-rozwojową, a w konsekwencji z wytwarzaniem opisanego oprogramowania?
Wydatki na egzaminy certyfikujące zostały faktycznie poniesione. Jak wspomniano w odpowiedzi na poprzednie pytanie Wnioskodawca świadczy swoje usługi programistyczne dla Kontrahenta wykonującego projekty m.in. dla koncernów motoryzacyjnych i branży x. Koncern x wymaga, aby programiści piszący programy na roboty przemysłowe wykorzystywane w jego zakładach posiadali wspomniany certyfikat. Bez tego certyfikatu Wnioskodawca nie mógłby pisać programów sterujących na roboty przemysłowe, wykorzystywane przez Kontrahenta do uruchamiania, optymalizacji oraz poprawy innowacyjności zautomatyzowanych linii produkcyjnych w fabrykach koncernu. Warto zauważyć, że branża x jest gałęzią przemysłu, w której najszybciej wdraża się nowoczesne i innowacyjne rozwiązania. Działalność Wnioskodawcy od dwóch lat skoncentrowana jest wyłącznie na projektach związanych z samochodami elektrycznymi. Modernizacja linii produkcyjnych, polegająca w znacznej mierze na ich robotyzacji, wpływa w sposób znaczący na ich rozwój i zwiększenie innowacyjności, a środkiem do osiągnięcia tego rozwoju są m.in. usługi programistyczne świadczone przez Wnioskodawcę oraz opracowanie i przygotowanie programów sterujących na roboty zgodnie ze standardem i wymaganiami koncernu x. Roboty pracujące w fabrykach tej grupy motoryzacyjnej posiadają specjalny software i dodatkową składnię języka do ich programowania, pozwalające na lepszą współpracę robota z otoczeniem oraz powiązanymi z nim komponentami. Dlatego koncern ten stawia dodatkowe wymagania wobec programistów i żąda potwierdzenia umiejętności programistycznych oraz wiedzy poprzez uczestnictwo w szkoleniach i egzaminowanie. Dzięki znajomości specyfikacji i standardu robotów w grupie x, Kontrahent ma gwarancję, że rozwiązanie programistyczne przygotowane i wdrożone przez Wnioskodawcę na jednej z linii produkcyjnych koncernu może być wykorzystane w każdym innym jego zakładzie na świecie. Tak więc bez zdania odpowiedniego egzaminu i posiadania certyfikatu wydanego przez x Wnioskodawca nie mógłby świadczyć swoich usług programistycznych dla Kontrahenta, a przygotowane przez niego rozwiązania nie mogłyby zostać wdrażane na robotach wykonujących swoje zadania w zakładach produkcyjnych grupy x.
Co należy rozumieć pod pojęciem poniesionych kosztów zakupu licencji na oprogramowanie; pod tym pojęciem wskazał Pan np. licencje na programy do łączenia się, do baz danych i zarządzania nimi; w związku z tym prosimy doprecyzować, czy pod tym pojęciem ma Pan na myśli również inne wydatki, jeśli tak – prosimy wskazać jednoznacznie jakie?
Wnioskodawca do programowania robotów przemysłowych offline wykorzystuje specjalistyczne oprogramowanie do tego przeznaczone, które jest licencjonowane. Poniósł tym samym koszt zakupu oprogramowania oraz ponosi coroczny koszt przedłużenia licencji na jego użytkowanie. Przedłużanie licencji na wspomniane oprogramowanie pozwala na jego aktualizację, korzystanie z nowych funkcji ułatwiających pracę oraz dostęp do najnowszych baz danych robotów przemysłowych, a także sterowników im dedykowanych. Oprogramowanie to pozwala na pisanie programów na roboty różnych producentów, a każdy z nich stosuje inny język programistyczny, których składnia różni się. Oprogramowanie to umożliwia również bezpośrednie łączenie się z robotami (komunikację) z poziomu komputera Wnioskodawcy przy wykorzystaniu sieci przemysłowej. Programy pisane na roboty muszą odpowiadać sterownikowi zainstalowanemu na danym robocie, aby po ich wczytaniu na sterownik mogły być przez niego skompilowane. Zmianom ulega również składnia języka i funkcje wykorzystywane w programach. Stara składnia i zmienne użyte w programie w wielu przypadkach nie będą poprawnie odczytane przez nowszy sterownik. Wnioskodawca ponosi wydatki na zakup licencji (jej przedłużenie) do oprogramowania wykorzystywanego do programowania robotów. Przedłużanie licencji jest niezbędne do podtrzymania funkcjonalności wspomnianego oprogramowania, jego aktualizacji, a tym samym pracy za jego pośrednictwem. Zakup oprogramowania antywirusowego zabezpieczającego przechowywane dane również wymaga przedłużania licencji. W przyszłości mogą pojawić się koszty związane ze szkoleniami z obsługi innego oprogramowania, zakupionego przez Wnioskodawcę, którego do tej pory nie posiada, a którego zakup i umiejętność obsługi będą niezbędne w pracy zawodowej i świadczenia usług programistycznych.
Czy licencje na oprogramowanie stanowią wartości niematerialne i prawne, od których dokonuje Pan odpisów amortyzacyjnych?
Licencje na oprogramowanie stanowią wartości niematerialne i prawne, które, ze względu na wartość, podlegały jednorazowej amortyzacji.
Co należy rozumieć pod pojęciem sprzętu komputerowego (proszę wymienić)?
Pod pojęciem sprzętu komputerowego należy rozumieć: laptop, monitor, akcesoria komputerowe (m.in. mysz, klawiatura, itp.)
Czy sprzęt komputerowy stanowi środki trwałe, od których dokonuje Pan odpisów amortyzacyjnych?
Tak. Sprzęt komputerowy w postaci laptopa stanowi środek trwały, ujęty w ewidencji wyposażenia, od którego dokonano jednorazowego odpisu amortyzacyjnego.
Czy telefon stanowi środek trwały, od którego dokonuje Pan od odpisów amortyzacyjnych?
Tak. Telefon (smartfon) stanowi środek trwały, ujęty w ewidencji wyposażenia, od którego dokonano jednorazowego odpisu amortyzacyjnego.
Czy nośniki pamięci stanowią środki trwałe, od których dokonuje Pan odpisów amortyzacyjnych?
Tak. Nośniki pamięci stanowią środki trwałe, ujęte w ewidencji wyposażenia, od których dokonano jednorazowego odpisu amortyzacyjnego.
Co należy rozumieć pod pojęciem poniesionych kosztów zakupu akcesoriów komputerowych; pod tym pojęciem wskazał Pan np. myszki komputerowe, klawiatury i monitory jako dodatkowo do laptopa bądź też jej wykonywania w ogóle np. zasilacze, przejściówki; w związku z tym prosimy doprecyzować, czy pod tym pojęciem ma Pan na myśli również inne wydatki, jeśli tak – prosimy wskazać jednoznacznie jakie?
Pod pojęciem akcesoriów komputerowych należy rozumieć wydatki wskazane jednoznacznie we wniosku.
Czy drukarka i akcesoria komputerowe stanowią środki trwałe, od których dokonuje Pan odpisów amortyzacyjnych?
Tak. Drukarka oraz akcesoria komputerowe stanowią środki trwałe ujęte w ewidencji wyposażenia, od których dokonano jednorazowego odpisu amortyzacyjnego.
Czy prowadzi Pan i od kiedy (proszę podać dokładną datę) odrębną od podatkowej księgi przychodów i rozchodów ewidencję?
Na dzień dzisiejszy Wnioskodawca nie prowadzi odrębnej ewidencji od podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Natomiast prowadzi ewidencję w podatkowej księdze przychodów i rozchodów w postaci znaczników, które pozwalają na wyodrębnienie przychodów i kosztów związanych z działalnością badawczo-rozwojową. W tym miejscu Wnioskodawca zwraca uwagę na Wyrok WSA w Warszawie z 10 listopada 2021 r., sygn. akt III SA/Wa 1173/21, w którym sędzia Maciej Kurasz zwrócił uwagę na to, że objaśnienia podatkowe ministra finansów z 15 lipca 2019 r. dotyczące ulgi IP Box nie są źródłem prawa, a ‒ jak podkreślił sędzia Kurasz ‒ przepisy dotyczące ulgi IP Box nie określają terminu, w jakim podatnik ma sporządzać ewidencję. Nie określają również jej formy. Zdaniem WSA prowadzenie po pewnym czasie, a nawet zakończeniu roku, ewidencji, która jest czytelna, uczciwa i sprawdzalna, nie może wykluczać zastosowania ulgi IP Box. Sędzia dodał także, że warszawski WSA zgadza się z wyrokami innych sądów administracyjnych: w Krakowie (z 6 maja br., sygn. akt I SA/Kr 337/21, wyrok nieprawomocny) oraz w Gorzowie Wielkopolskim (z 13 maja br., sygn. akt I SA/Go 78/21, wyrok nieprawomocny). Oba sądy ‒ krakowski i gorzowski ‒ orzekły, że dla celów obliczenia dochodu z kwalifikowanego IP istotne jest, aby ewidencja była prowadzona w należyty sposób ‒ tak, aby w zeznaniu rocznym móc wykazać łączną sumę przychodów, kosztów ich uzyskania, strat, dochodów podlegających opodatkowaniu stawką 5 proc. oraz dochodu, który nie będzie podlegał preferencyjnemu opodatkowaniu. Natomiast w ustawie o PIT (art. 30cb) nie ma warunku, aby ewidencja była prowadzona na bieżąco, a więc od początku okresu, za który podatnik chce skorzystać z ulgi podatkowej IP Box. Nie trzeba też dokonywać w niej zapisów w sposób sukcesywny. Zdaniem sądów najistotniejszym elementem jest sprawdzalność i prawidłowość informacji, o których mowa w art. 30cb ust. 1 ustawy o PIT.
Czy w odrębnej ewidencji, na bieżąco wyodrębnia Pan:
‒przychody, koszty uzyskania przychodów i dochód (stratę) przypadające na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej,
‒koszty, o których mowa w art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przypadające na każde ww. prawo w sposób zapewniający określenie kwalifikowanego dochodu,
‒każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej?
W ewidencji sporządzonej na potrzeby zeznania rocznego i skorzystania z IP-Box Wnioskodawca wyodrębni okres od początku prowadzenia przez niego działalności badawczo-rozwojowej, ustali przychody, koszty ich uzyskania, a także dochód (straty) przypadający na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej. Prowadzona na dzień dzisiejszy ewidencja w podatkowej księdze przychodów i rozchodów (poprzez stosowanie znaczników) pozwala na wyodrębnienie kosztów, o których mowa w art. 30ca ust. 4 ustawy o PIT.
Pytania
1.Czy w opisanym wyżej zdarzeniu Wnioskodawca może skorzystać z 5% preferencyjnej stawki podatku od dochodu z tytułu kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, tj. autorskiego prawa do programu komputerowego, zgodnie z art. 30ca ust. 1 i ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?
2.Czy wymienione w opisanym wyżej zdarzeniu koszty ponoszone przez Wnioskodawcę na: koszty egzaminów certyfikujących, zakup licencji na oprogramowanie, zakup i naprawę sprzętu komputerowego, zakup telefonu i opłaty za telefon, zakup akcesoriów komputerowych oraz nośników pamięci oraz zakup akcesoriów i materiałów eksploatacyjnych do drukarki, stanowią koszty, o których mowa w lit. a wzoru z art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. koszty poniesione przez podatnika na prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej?
Pana stanowisko w sprawie
W Pana ocenie spełnia on wszystkie wymagania ustawowe dotyczące możliwości skorzystania z preferencyjnej stawki opodatkowania w wysokości 5% od dochodu osiągniętego z kwalifikowanych praw własności intelektualnej.
Stosownie do art. 30ca UPDOF podatek od osiągniętego przez podatnika w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej wynosi 5% podstawy opodatkowania.
Kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej jest określone w art. 30ca ust. 1 pkt 8 m.in.: autorskie prawo do programu komputerowego podlegające ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska, których przedmiot ochrony został wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej. Zdaniem Wnioskodawcy wszystkie ponoszone przez niego koszty są bezpośrednio powiązane z wytworzeniem, ulepszeniem czy rozwojem oprogramowania, czyli z prowadzeniem działalności badawczo-rozwojowej. Zdaniem Wnioskodawcy wymienione koszty nie spełniają przesłanki negatywnej, o której mowa w art. 30ca ust. 5, natomiast spełniają przesłankę pozytywną, o której mowa w art. 22 ust. 1 UPDOF, czyli są to koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.
Wobec powyższego koszty poniesione przez Wnioskodawcę należy uznać jako koszty uzyskania z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.
Zgodnie z art. 30ca ust. 3 UPDOF podstawę opodatkowania stanowi suma kwalifikowanych dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej osiągniętych w roku podatkowym. Natomiast wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej ustala się jako iloczyn dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika obliczonego według wzoru, określonego w art. 30ca ust. 4 UPDOF.
Do kosztów, o których mowa w ust. 4, nie zalicza się kosztów, które nie są bezpośrednio związane z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, w szczególności odsetek, opłat finansowych oraz kosztów związanych z nieruchomościami (art. 30ca ust. 5).
W przypadku gdy wartość wskaźnika, o którym mowa w ust. 4, jest większa od 1, przyjmuje się, że wartość ta wynosi 1 (ust. 6 ww. przepisu). Dochodem (stratą) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej jest obliczony zgodnie z art. 9 ust. 2 dochód (strata) z pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie, w jakim został osiągnięty:
‒z opłat lub należności wynikających z umowy licencyjnej, która dotyczy kwalifikowanego prawa własności intelektualnej,
‒ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej,
‒z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi,
‒z odszkodowania za naruszenie praw wynikających z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, jeżeli zostało uzyskane w postępowaniu spornym, w tym postępowaniu sądowym albo arbitrażu (ust. 7 ww. przepisu).
Podatnicy korzystający z opodatkowania zgodnie z art. 30ca ust. 1 są obowiązani do wykazania dochodu (straty) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w zeznaniu za rok podatkowy, w którym osiągnięto ten dochód (poniesiono stratę) (ust. 11 ww. przepisu).
Ponadto, zgodnie z art. 30cb ust. 1 UPDOF, podatnicy podlegający opodatkowaniu na podstawie art. 30ca są obowiązani:
‒wyodrębnić każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej w prowadzonych księgach rachunkowych;
‒prowadzić księgi rachunkowe w sposób zapewniający ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty), przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej;
‒wyodrębnić koszty, o których mowa w art. 30ca ust. 4, przypadające na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej, w sposób zapewniający określenie kwalifikowanego dochodu;
‒dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie łącznego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej ‒ w przypadku gdy podatnik wykorzystuje więcej niż jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2 i 3;
‒dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej w odniesieniu do tego produktu lub tej usługi albo do tych produktów lub tych usług ‒ w przypadku gdy podatnik wykorzystuje jedno kwalifikowane prawo własności Intelektualnej lub większą liczbę tych praw w produkcie lub usłudze albo w produktach lub usługach, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2-4.
Podatnicy prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów wykazują informacje, o których mowa w ust. 1, w odrębnej ewidencji (ust. 2 ww. przepisu). Z cytowanych powyżej przepisów wynika, że jednym z istotnych warunków koniecznych do zastosowania 5% stawki podatku z przychodów osiągniętych z kwalifikowanych praw własności intelektualnej w postaci praw autorskich do programu komputerowego jest prowadzenie działalności badawczo-rozwojowej. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji legalnej pojęcia ‒ program komputerowy. Nie zawierają jej również Objaśnienia Ministra Finansów z 15 lipca 2019 r. dotyczące preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej (IP Box). Definicję programu komputerowego zawiera art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Zgodnie z art. 74 ust. 2 ww. ustawy ochrona przyznana programowi komputerowemu obejmuje wszystkie formy jego wyrażenia. Idee i zasady będące podstawą jakiegokolwiek elementu programu komputerowego, nie podlegają ochronie. Zgodnie z przyjętą praktyką pojęcie „program komputerowy” nie powinno być rozumiane wąsko, lecz szeroko, w szczególności obejmując interfejs, gdy ten spełnia warunek interoperacyjności programu komputerowego z oprogramowaniem i sprzętem komputerowym, co musi być ustalone w każdym przypadku oddzielnie na podstawie rzeczywistych ustaleń, a nie tylko formalnych postanowień, na przykład umownych. Holistycznie i funkcjonalnie, program komputerowy obejmuje więc jego funkcjonalne części składowe, takie jak kod źródłowy, opis procedur operacyjnych, zestawienie danych w informacjach konwersacyjnych i dialogowych oraz kod wynikowy i interfejs. Uwzględnienie autorskiego prawa do programu komputerowego w szerokim rozumieniu (funkcjonalnie) ‒ jako oprogramowanie. Taką definicję programu komputerowego przyjęto w interpretacji indywidualnej z dnia z dnia 7 kwietnia 2021 r. znak: 0113-KDIPT2-3.4011.35.2021.1.SJ, w której opisano niemal tożsamy stan faktyczny, a stanowisko Wnioskodawcy uznano za prawidłowe.
Zdaniem Wnioskodawcy tworzone, ulepszane czy też rozwijane przez Wnioskodawcę oprogramowanie (w postaci kodów źródłowych programów sterujących robotami przemysłowymi) w pełni wyczerpuje definicję programu komputerowego, o którym mowa w tym przepisie i w art. 74 ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych.
Kod źródłowy programu tworzonego przez Wnioskodawcę składa się z instrukcji, opisujących operacje, jakie powinien wykonać robot przemysłowy na zgromadzonych lub otrzymanych danych oraz zmiennych położenia zapisanych w postaci cyfrowej, które mogą być edytowane, jako niezależna część składni kodu. Parametry i koordynaty uchu, będące odzwierciedleniem pozycji robota w przestrzeni roboczej, stanowią przy tym integralną część składni (kodu) napisanego programu.
Wskazać należy, że w zakresie rozwoju programu zainstalowanego na robotach Wnioskodawca staje się użytkownikiem takiego oprogramowania na mocy postanowień umowy o świadczenie usług podpisanej ze Zleceniodawcą. Zobowiązuje on Wnioskodawcę do rozwoju oprogramowania, które stanowi po implementacji rozwijanych funkcjonalności osobny program komputerowy chroniony nadmienionym art. 74 ust. 1 i 2 pr. aut.
Wnioskodawca podkreśla, iż napisane przez niego kody źródłowe lub fragmenty kodów stworzonych programów mogą być wykorzystane przez Kontrahenta nie tylko w przypadku robota przemysłowego, dla którego zostały stworzone (napisane), ale mogą być także zaimplementowane na inne roboty przemysłowe i posłużyć do optymalizacji oraz automatyzacji kolejnych procesów produkcyjnych w przyszłości.
Zgodnie z akapitem 10 preambuły do Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/24/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie ochrony prawnej programów komputerowych: „Rolą programu komputerowego jest wejście w kontakt i wspólne funkcjonowanie z innymi częściami składowymi systemu komputerowego i użytkownikami, w tym celu wymagane są logiczne i tam, gdzie to właściwe, fizyczne wzajemne połączenia i wzajemne oddziaływanie, tak aby pozwolić wszystkim elementom oprogramowania i sprzętu komputerowego funkcjonować z innym oprogramowaniem, sprzętem komputerowym i użytkownikami we wszelkich formach działania, do jakich są przeznaczone. Części programu umożliwiające takie wzajemne połączenia i wzajemne oddziaływanie między elementami oprogramowania i sprzętu komputerowego są ogólnie znane pod nazwą »interfejsów«. To funkcjonalne wzajemne połączenie i wzajemne oddziaływanie jest ogólnie znane pod nazwą »interoperacyjności«; podczas gdy sama »interoperacyjność« może być zdefiniowana jako zdolność do wymiany informacji oraz wszechstronnego wykorzystania informacji już wymienionych”.
W opinii Wnioskodawcy programy napisane na roboty przemysłowe wypełniają definicję interoperacyjności, ponieważ umożliwiają robotowi współpracę z innymi elementami oprogramowania i sprzętu komputerowego oraz użytkownikami systemu, w jakim robot pracuje. Robot przemysłowy jest ściśle powiązany z innymi urządzeniami systemu, także fizycznie.
Wnioskodawca podkreśla, że podstawą wszystkich programów komputerowych jest ich kod źródłowy, a więc zapis programu komputerowego przy pomocy określonego języka programowania, opisujący operacje, jakie powinien wykonać komputer na zgromadzonych lub otrzymanych danych. Wytworzone bądź ulepszone przez Wnioskodawcę programy komputerowe są objęte prawno-autorską ochroną, bowiem stanowią utwór w rozumieniu przepisów o prawie autorskim. Ponadto kwalifikowane prawo własności intelektualnej musi zostać wytworzone, rozwinięte lub ulepszone w ramach prowadzonej przez podatnika działalności badawczo-rozwojowej.
Zgodnie z art. 5a pkt 38 UPDOF działalność badawczo-rozwojowa oznacza działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
Pierwszym i zarazem najszerszym kryterium uznania działalności Wnioskodawcy za działalność badawczo-rozwojową jest jej twórczy charakter. Jak podaje słownik języka polskiego PWN, działalność twórcza to zespół działań podejmowanych w kierunku tworzenia (działalność ‒ zespół działań podejmowanych w jakimś celu), powstania czegoś (twórczy ‒ mający na celu tworzenie, tworzyć ‒ powodować powstanie czegoś). W doktrynie prawa autorskiego podkreśla się natomiast, że cecha twórczości związana jest przede wszystkim z rezultatem działalności człowieka o charakterze kreacyjnym i jest spełniona wówczas, gdy istnieje nowy wytwór intelektu. Działalność twórcza oznacza, że ustawodawca za przedmiot prawa autorskiego uznaje tylko rezultat (przejaw) takiego działania, który choćby w minimalnym stopniu odróżnia się od innych rezultatów takiego samego działania, a zatem że posiada cechę nowości, której stopień nie ma znaczenia. Zdaniem Wnioskodawcy twórczość działalności badawczo-rozwojowej może przejawiać się opracowywaniem nowych koncepcji, narzędzi, rozwiązań niewystępujących dotychczas w praktyce gospodarczej lub na tyle innowacyjnych, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących.
Zdaniem Wnioskodawcy twórczość działalności badawczo-rozwojowej może przejawiać się opracowywaniem nowych koncepcji, rozwiązań bądź też tworzeniem nowych zastosowań przy wykorzystaniu już istniejącej lub zwiększonej wiedzy.
Jak wyżej wspomniano, zgodnie z art. 5a pkt 38 UPDOF, działalność badawczo-rozwojowa oznacza „działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe”. Użycie przez ustawodawcę spójnika „lub” wskazuje, iż w celu uznania działalności podatnika za działalność badawczo-rozwojową wystarczy, aby podatnik prowadził badania naukowe lub alternatywnie, aby prowadził prace rozwojowe. Jednocześnie może prowadzić badania naukowe i prace rozwojowe. W każdej z tych trzech sytuacji spełniona zostaje definicja działalności badawczo-rozwojowej.
W opinii Wnioskodawcy robotyzacja linii produkcyjnych wpływa w sposób znaczący na ich rozwój i zwiększenie innowacyjności, a środkiem do osiągnięcia tego rozwoju są usługi programistyczne świadczone przez Wnioskodawcę oraz bezpośrednio pisane przez niego programy komputerowe umożliwiające wykonywanie przez roboty przemysłowe indywidualnie nakreślonych zadań, ich działanie oraz interakcję z człowiekiem oraz innymi urządzeniami. Wnioskodawca wykonuje swoje usługi m.in. w branży x, dla największych koncernów samochodowych w Europie (x). Działalność Wnioskodawcy od dwóch lat skoncentrowana jest wyłącznie na projektach związanych z samochodami elektrycznymi.
Kolejnym kryterium działalności badawczo-rozwojowej jest prowadzenie tej działalności w sposób systematyczny. Zgodnie ze słownikiem języka polskiego PWN słowo systematyczny oznacza (i) robiący coś regularnie i starannie, (ii) o procesach: zachodzący stale od dłuższego czasu, (iii) o działaniach: prowadzony w sposób uporządkowany, według pewnego systemu, też: o efektach takich działań; planowy, metodyczny. W związku z tym, że w definicji działalności badawczo-rozwojowej słowo „systematyczny” występuje w sformułowaniu „podejmowaną działalność w sposób systematyczny”, a więc odnosi się do „działalności”, czyli zespołu działań podejmowanych w jakimś celu, najbardziej właściwą definicją systematyczności w omawianym zakresie jest definicja obejmująca prowadzenie działalności w sposób uporządkowany, według pewnego systemu. Zatem słowo systematycznie odnosi się również do działalności prowadzonej w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany. To oznacza, że działalność badawczo-rozwojowa jest prowadzona systematycznie niezależnie od tego, czy podatnik stale prowadzi prace badawczo-rozwojowe, czy tylko od czasu do czasu, a nawet incydentalnie, co wynika z charakteru prowadzonej przez niego działalności oraz potrzeb rynku, klientów, sytuacji mikro i makroekonomicznej. Powyżej omówione dwa kryteria działalności badawczo-rozwojowej dotyczą charakteru i organizacji prowadzenia tej działalności, podczas gdy ostatnie, trzecie kryterium, dotyczy rezultatu prowadzenia tej działalności, tj. zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. W konsekwencji, głównym zadaniem dla zarządzającego projektem badawczo-rozwojowym jest zlokalizowanie i zidentyfikowanie zasobów wiedzy przed rozpoczęciem działań projektowych: zasobów w ujęciu funkcjonalnym i celowościowym, czyli podlegającym zwiększeniu oraz możliwym i właściwym do wykorzystania zwiększonej wiedzy do nowych zastosowań. Lokalizacja i identyfikacja wiedzy obejmuje szereg działań, w tym określenie stanu wiedzy, miejsca, sposobu jej wykorzystania oraz selekcji pod względem przydatności do realizacji celu projektu. Prowadząc działalność badawczo-rozwojową, przedsiębiorca rozwija specjalistyczną wiedzę oraz umiejętności, które może wykorzystać w ramach bieżących albo przyszłych projektów. W świetle konstrukcji definicji badawczo-rozwojowej należy uznać, że „zwiększenie zasobów wiedzy” odnosi się przede wszystkim do prowadzenia badań naukowych, natomiast „wykorzystanie już istniejącej lub zwiększonej wiedzy do tworzenia nowych zastosowań” dotyczy przede wszystkim prac rozwojowych. Innymi słowy, działalność badawczo-rozwojowa to zespół działań podejmowanych w kierunku tworzenia, w tym badań naukowych (nakierowanych na nową wiedzę i umiejętności oraz prac rozwojowych (nakierowanych na wykorzystanie dostępnej wiedzy i umiejętności) w celu zwiększenia zasobów wiedzy do tworzenia nowych, zmienionych lub usprawnionych produktów, procesów lub usług (również w formie nowych technologii). Definicja działalności badawczo-rozwojowej wymaga, aby działania, jakie podejmuje podatnik poprzez badania naukowe, zwiększały zasoby wiedzy, natomiast w efekcie prac rozwojowych wystarczy, by (podatnik zdobył i wykorzystał aktualnie dostępną wiedzę i umiejętności w celu planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia nowych, zmienionych czy usprawnionych produktów, procesów lub usług. Działalność, jaką prowadzi Wnioskodawca, jest działalnością twórczą obejmującą prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, które polegają na nabywaniu, łączeniu, kształtowaniu i wykorzystywani dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń. W zakres czynności wykonywanych przez Wnioskodawcę wchodzi uczestniczenie (a czasem nawet organizowanie) spotkań z projektantami, specjalistami i decydentami mających na celu określenie, jakie kroki byłby wymagane do stworzenia konkretnego rozwiązania ‒ obejmuje to zarówno pisanie nowego kodu, jak i naukę nowych technologii oraz tworzenie prototypów.
Tworzenie, rozwijanie, ulepszanie przez Wnioskodawcę oprogramowania stanowi przejaw działalności twórczej w postaci tworzenia nowych, nie istniejących wcześniej kodów źródłowych oraz zastępowania starych kodów nowymi, kiedy zmieniające się niezależne od Wnioskodawcy wymagania biznesowe (np. pod wpływem rynku) sprawiają, że stary kod staje się zbędny bądź jego funkcjonalność w świetle nowych wymagań jest wybrakowana lub błędna. To, jakie wymagania stawia rynek i jakie decyzje podejmują analitycy biznesowi, nie jest częścią pracy Wnioskodawcy, natomiast tworzenie i adoptowanie rozwiązań mających realizować postawione wymagania jest przez Wnioskodawcę wykonywane autonomicznie, indywidualnie, w oparciu o jego wiedzę, doświadczenie i kreatywność.
Rozwijanie/ulepszanie oprogramowania zmierza do poprawy użyteczności albo funkcjonalności tego oprogramowania.
Ulepszenie/rozwinięcie programu następuje na podstawie:
‒wprowadzania nowych lub modyfikacji istniejących wymagań biznesowych ‒ przedstawiciele zarządu, analitycy, itp. na podstawie dostępnych danych (rynkowych, ankietowych, telemetrycznych, itd.) poznają potrzeby użytkowników/klientów/działów wewnętrznych. Porównując poznane potrzeby z potrzebami jakie zaspokaja obecna implementacja, podejmują decyzję o zmianie wymagań biznesowych,
‒analizy kosztów finansowych ‒ wytwarzanie oprogramowania stanowi duże obciążenie finansowe dla firmy, dlatego jest to krok, na który przedsiębiorstwa decydują się, jeśli dostępne na rynku rozwiązania nie spełniają ich wymagań, np. są zbyt kosztowne, nie mają wszystkich wymaganych funkcjonalności, nie spełniają wymogów bezpieczeństwa,
‒dostosowywania architektury do skali działalności ‒ rozwiązania informatyczne sprawdzające się w jednej skali działalności mogą być nieadekwatne, jeśli firma zwiększy liczbę operacji o np.: 1 lub 2 rzędy wielkości,
‒długotrwałej strategii rozwoju firmy ‒ zazwyczaj nie jest możliwe szybkie dostarczenie rozwiązania spełniającego wszystkie wymagania i wszystkie docelowe funkcjonalności, dlatego implementacja następuje iteracyjnie: rozpoczyna się od pewnej minimalnej funkcjonalności, a następnie dodaje się do niej kolejne funkcjonalności etapami.
W ocenie Wnioskodawcy świadczone przez niego usługi programistyczne na rzecz jego kontrahentów w postaci pisania kodów źródłowych stanowią działalność badawczo-rozwojową, albowiem:
‒jest twórcza (Wnioskodawca od podstaw tworzy autorskie programy komputerowe bądź przeprowadza twórczą zmianę/opracowanie już istniejącego programu komputerowego),
‒jest wykonywana systematycznie (usługi są świadczone stale przez dłuższe okresy czasu w ramach podpisanej umowy),
‒w jej efekcie Wnioskodawca wykorzystuje swoją dotychczasową wiedzę i umiejętności jako programista, ale również pogłębia i rozwija swoją wiedzę oraz odkrywa nowe możliwości celem przygotowania rozwiązań odpowiadających oczekiwaniom Kontrahenta. Stworzenie takich rozwiązań wymaga specjalistycznej wiedzy nie tylko z zakresu programowania, ale również technologii i procesów produkcyjnych. Wnioskodawca jest zobowiązany także do potwierdzania swojej wiedzy poprzez zdawanie egzaminów certyfikacyjnych.
Wobec powyższego Wnioskodawcy ma prawo opodatkować 5% stawką podatku dochodowego przychody z kwalifikowanego IP.
Ponadto Wnioskodawca wskazuje, iż podobne stanowisko w sprawie zostało zaprezentowane w interpretacji indywidualnej:
‒z dnia 7 kwietnia 2021 r. znak: 0113-KDIPT2-3.4011.35.2021.1.SJ,
‒z dnia 13 kwietnia 2021 r. znak: 0115-KDIT1.4011.991.2020.2. MN oraz
‒z dnia 13 kwietnia 2021 r. znak: 0115-KDIT1.4011.16.2021.2. JG, a także
‒z dnia 14 kwietnia 2021 r. znak: 0115-KDIT1.4011.994.2020.2.JG.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku, jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Przedsiębiorcy osiągający dochody generowane przez prawa własności intelektualnej od 1 stycznia 2019 r. mogą korzystać z preferencyjnej stawki w podatku dochodowym. Na podstawie art. 1 pkt 25 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 2193), w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych dodano art. 30ca i art. 30cb.
Zgodnie z art. 30ca ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.):
Podatek od osiągniętego przez podatnika w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej wynosi 5% podstawy opodatkowania.
W myśl art. 30ca ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej są:
1) patent,
2) prawo ochronne na wzór użytkowy,
3) prawo z rejestracji wzoru przemysłowego,
4) prawo z rejestracji topografii układu scalonego,
5) dodatkowe prawo ochronne dla patentu na produkt leczniczy lub produkt ochrony roślin,
6) prawo z rejestracji produktu leczniczego i produktu leczniczego weterynaryjnego dopuszczonych do obrotu,
7) wyłączne prawo, o którym mowa w ustawie z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin (Dz. U. z 2021 r. poz. 213),
8) autorskie prawo do programu komputerowego
– podlegające ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska, których przedmiot ochrony został wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej.
Stosownie do art. 30ca ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podstawę opodatkowania stanowi suma kwalifikowanych dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej osiągniętych w roku podatkowym.
Należy przyjąć, że dochody z kwalifikowanego IP mogą być opodatkowane na preferencyjnych zasadach w takim zakresie, w jakim kwalifikowane IP wytwarza dochody w efekcie prac badawczo-rozwojowych prowadzonych przez podatnika. Innymi słowy, skorzystanie z preferencji IP Box jest możliwe w sytuacji występowania związku między dochodem kwalifikującym się do preferencji a kosztami faktycznie poniesionymi w celu jego uzyskania.
Zgodnie z art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej ustala się jako iloczyn dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika obliczonego według wzoru:
(a + b) * 1,3 / a + b + c + d
w którym poszczególne litery oznaczają koszty faktycznie poniesione przez podatnika na:
a – prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej,
b – nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu niepowiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 3,
c – nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu powiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 4,
d – nabycie przez podatnika kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.
Natomiast w myśl art. 30ca ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Do kosztów, o których mowa w ust. 4, nie zalicza się kosztów, które nie są bezpośrednio związane z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, w szczególności odsetek, opłat finansowych oraz kosztów związanych z nieruchomościami.
W myśl art. 30ca ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
W przypadku gdy wartość wskaźnika, o którym mowa w ust. 4, jest większa od 1, przyjmuje się, że wartość ta wynosi 1.
Na podstawie art. 30ca ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Dochodem (stratą) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej jest obliczony zgodnie z art. 9 ust. 2 dochód (strata) z pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie, w jakim został osiągnięty:
1) z opłat lub należności wynikających z umowy licencyjnej, która dotyczy kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;
2) ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;
3) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi;
4) z odszkodowania za naruszenie praw wynikających z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, jeżeli zostało uzyskane w postępowaniu spornym, w tym postępowaniu sądowym albo arbitrażu.
Powyższe przepisy wprowadzają korzystne rozwiązania podatkowe dla przedsiębiorców, którzy uzyskują dochody z komercjalizacji wytworzonych lub rozwiniętych przez nich praw własności intelektualnej, tzw. Innovation Box. W tym zakresie wpisują się one w realizację „Planu na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju”, „Strategii na rzecz doskonałości naukowej, nowoczesnego szkolnictwa wyższego, partnerstwa z biznesem i społecznej odpowiedzialności nauki” oraz „Strategii na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju” w obszarze innowacyjności. Znowelizowane przepisy mają prowadzić do wzrostu zainteresowania pracami badawczo-rozwojowymi prowadzonymi w Polsce oraz stanowić swoiste „zamknięcie” łańcucha wartości związanego z procesem tworzenia i komercjalizacji innowacyjnych rozwiązań będących efektem prac badawczo-rozwojowych.
Należy także wskazać, że powyższe regulacje polegają na preferencyjnym opodatkowaniu 5% stawką podatkową dochodów uzyskiwanych przez podatnika z praw własności intelektualnej, których podatnik jest właścicielem, współwłaścicielem, użytkownikiem lub posiada prawa do korzystania z nich na podstawie umowy licencyjnej i które są chronione na podstawie obowiązującego prawa krajowego lub międzynarodowego przez m.in. patent, dodatkowe prawo ochronne na wzór użytkowy czy prawo z rejestracji wzoru przemysłowego, zwane „kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej”.
Możliwość skorzystania z ulgi Innovation Box ma miejsce również w sytuacji, gdy podatnik dokona zakupu kwalifikowanych praw własności intelektualnej, o których mowa powyżej, pod warunkiem że następnie poniesie on koszty związane z rozwojem lub ulepszeniem nabytego prawa.
Dochodem kwalifikującym się do ulgi Innovation Box jest dochód uzyskany z tytułu należności/opłat licencyjnych lub innych należności związanych z wykorzystywaniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, dochód ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, jak również, co istotne, dochód z tego aktywa uwzględniony w cenie sprzedaży produktu lub usługi określany na zasadzie ceny rynkowej.
Warunkiem koniecznym dla skorzystania z omawianej preferencji jest wymóg prowadzenia przez podatnika działalności badawczo-rozwojowej bezpośrednio związanej z wytworzeniem, komercjalizacją, rozwojem lub ulepszeniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, co stanowi wyraz realizacji zasady nexus. Poziom dochodu kwalifikowanego do zastosowania preferencyjnej stawki opodatkowania będzie wyliczany przy zastosowaniu formuły (wzoru) wynikającej z raportu nr 5 BEPS. Przewidziano także możliwość zlecenia wykonania prac badawczo-rozwojowych innym podmiotom zarówno niepowiązanym, jak i powiązanym.
Podatnik będzie miał możliwość stosowania niniejszej ulgi przez cały okres trwania ochrony prawnej kwalifikowanych praw własności intelektualnej. W przypadku tych aktywów, które podlegają procedurze zgłoszenia/rejestracji, podatnik będzie mógł skorzystać z preferencji podatkowej od momentu zgłoszenia lub złożenia wniosku o rejestrację (obowiązek zwrotu kwoty ulgi w przypadku wycofania wniosku, odmowy udzielania prawa lub odrzucenia wniosku o rejestrację).
Należy także wskazać, że oprogramowanie – definiowane jako ogół informacji w postaci zestawu instrukcji, zaimplementowanych interfejsów i zintegrowanych danych przeznaczonych dla komputera do realizacji wyznaczonych celów – podlega ochronie jak utwór literacki z art. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1062). Stąd oprogramowanie może być uznane za kwalifikowane IP, w świetle art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeśli jego wytworzenie, rozszerzenie lub ulepszenie jest wynikiem prac badawczo-rozwojowych.
Zgodnie z art. 74 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych:
Ochrona przyznana programowi komputerowemu obejmuje wszystkie formy jego wyrażenia. Idee i zasady będące podstawą jakiegokolwiek elementu programu komputerowego, w tym podstawą łączy, nie podlegają ochronie.
Należy jednak podkreślić, że podatnik, który chce skorzystać z preferencji IP Box, jest zobowiązany prowadzić szczegółową ewidencję rachunkową w sposób umożliwiający obliczenie podstawy opodatkowania, w tym powiązanie ponoszonych kosztów prac badawczo-rozwojowych z osiąganymi dochodami z kwalifikowanych praw własności intelektualnej powstałymi w wyniku przeprowadzenia tych prac.
Zgodnie z art. 30cb ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podatnicy podlegający opodatkowaniu na podstawie art. 30ca są obowiązani:
1) wyodrębnić każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej w prowadzonych księgach rachunkowych;
2) prowadzić księgi rachunkowe w sposób zapewniający ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty), przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej;
3) wyodrębnić koszty, o których mowa w art. 30ca ust. 4, przypadające na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej, w sposób zapewniający określenie kwalifikowanego dochodu;
4) dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie łącznego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej – w przypadku gdy podatnik wykorzystuje więcej niż jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2 i 3;
5) dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej w odniesieniu do tego produktu lub tej usługi albo do tych produktów lub tych usług – w przypadku gdy podatnik wykorzystuje jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej lub większą liczbę tych praw w produkcie lub usłudze albo w produktach lub usługach, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2-4.
Stosownie do art. 30cb ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podatnicy prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów wykazują informacje, o których mowa w ust. 1, w odrębnej ewidencji.
W myśl art. 30cb ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
W przypadku gdy na podstawie ksiąg rachunkowych lub ewidencji, o której mowa w ust. 2, nie jest możliwe ustalenie dochodu (straty) z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, podatnik jest obowiązany do zapłaty podatku zgodnie z art. 27 lub art. 30c.
W uzasadnieniu do projektu ustawy wprowadzającej preferencyjne opodatkowanie dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej (druk 2860) wskazano, że
Podatnik, który będzie chciał skorzystać z projektowanej preferencji będzie zobowiązany prowadzić szczegółową ewidencję rachunkową w sposób umożliwiający obliczenie podstawy opodatkowania, w tym powiązanie ponoszonych kosztów prac badawczo-rozwojowych z osiąganymi dochodami z praw IP powstałymi w wyniku przeprowadzenia tych prac. Należy podkreślić, że stosowanie tej ulgi (niższej stawki podatku do kwalifikowanych dochodów) będzie prawem, a nie obowiązkiem podatnika. Jest to o tyle istotne, gdyż z korzystaniem z ulgi wiążą się, bądź co bądź, dodatkowe obowiązki po stronie podatników, w szczególności wspomniany wyżej obowiązek prowadzenia ewidencji pozwalającej na monitorowanie i śledzenie efektów prac B+R.
W przypadku podatników nieprowadzących ksiąg rachunkowych wymóg zapewnienia wyodrębnionej dla projektu dotyczącego kwalifikowanego IP ewidencji może być spełniony przez sporządzanie kumulatywnego, comiesięcznego zestawienia dokumentów potwierdzających poniesione wydatki dotyczące projektu kwalifikowanego IP na koniec danego miesiąca. Zestawienie kumulatywne obejmuje wydatki od początku realizacji działalności badawczo-rozwojowej prowadzącej do wytworzenia kwalifikowanego IP do końca danego miesiąca kalendarzowego. Zestawienie to sporządzane jest przez narastające ujęcie wydatków dotyczących poszczególnych zadań. Należy je sporządzać na podstawie zestawienia dokumentów potwierdzających poniesione wydatki.
Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że nie prowadzi Pan odrębnej ewidencji od podatkowej księgi przychodów i rozchodów, natomiast prowadzi Pan ewidencję w podatkowej księdze przychodów i rozchodów w postaci znaczników, które pozwalają na wyodrębnienie przychodów i kosztów związanych z działalnością badawczo-rozwojową. Ponadto wskazał Pan, że w ewidencji sporządzonej na potrzeby zeznania rocznego i skorzystania z IP-Box wyodrębni Pan okres od początku prowadzenia przez Pana działalności badawczo-rozwojowej, ustali przychody, koszty ich uzyskania, a także dochód (straty) przypadający na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej. Prowadzona przez Pana w podatkowej księdze przychodów i rozchodów ewidencja (poprzez stosowanie znaczników) pozwala na wyodrębnienie kosztów, o których mowa w art. 30ca ust. 4 ustawy o PIT.
Z powyższego wynika, że nie prowadzi Pan na bieżąco odrębnej od podatkowej księgi przychodów i rozchodów ewidencji, zgodnie z wymogami wskazanymi w art. 30cb ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a więc ewidencji, która pozwala na wyodrębnienie każdego kwalifikowanego prawa IP, a także na ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty) przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej oraz wyodrębnienie kosztów, o których mowa w art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przypadających na każde ww. prawo, w sposób zapewniający określenie kwalifikowanego dochodu.
Odnosząc się do powyższego, stwierdzamy, że fakt sporządzenia odrębnej ewidencji najpóźniej do dnia sporządzenia rocznego zeznania podatkowego, tj. po zakończeniu roku podatkowego, nie wypełnia przesłanki z art. 30cb ust. 1 i 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Rzetelne dokumentowanie, monitorowanie wszystkich operacji finansowych dotyczących IP Box nie może polegać na zaewidencjonowaniu i wyodrębnieniu ich na koniec okresu rozliczeniowego. Stworzenie odrębnej ewidencji tylko po to, aby wypełnić obowiązek wynikający z powołanego przepisu, nawet w sytuacji, kiedy na jej podstawie możliwe będzie prawidłowe określenie podstawy opodatkowania stawką 5%, uniemożliwia zastosowanie preferencyjnej stawki opodatkowania uzyskiwanych dochodów.
Z powołanych wcześniej przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że podatnik w celu skorzystania z preferencji jest zobowiązany do prowadzenia odrębnej ewidencji zawierającej wszystkie elementy określone w art. 30cb ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przepisy tej ustawy nie przewidują w tym zakresie żadnych wyjątków.
Reasumując – z uwagi na to, że nie prowadzi Pan odrębnej od podatkowej księgi przychodów i rozchodów ewidencji zgodnie z wymogami art. 30cb ust. 1 i ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, co stanowi niezbędną przesłankę do skorzystania z ulgi IP Box, nie ma Pan możliwości zastosowania 5% preferencyjnej stawki podatku od dochodu z tytułu kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, zgodnie z art. 30ca ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Ponieważ w przedstawionych stanach faktycznych nie istnieje możliwość skorzystania z preferencyjnej stawki opodatkowania uzyskiwanych dochodów, Organ nie ustosunkował się do kwestii będącej przedmiotem Pana pytania nr 2. Dalsze rozważania na wskazane w pytaniu nr 2 zagadnienie stały się bezzasadne.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanów faktycznych, które Pan przedstawił, i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzeń.
W odniesieniu do powołanych przez Pana interpretacji należy stwierdzić, że zapadły one w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego niniejszą interpretację.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanów faktycznych i zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).