Temat interpretacji
Opodatkowanie dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej preferencyjną stawką podatkową
Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 20 lipca 2020 r. (data wpływu 20 lipca 2020 r.), uzupełnionym pismem z dnia 7 lipca 2020 r. (data wpływu 7 lipca 2020 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej preferencyjną stawką podatkową jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 20 lipca 2020 r. wpłynął do Organu podatkowego ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej preferencyjną stawką podatkową, uzupełniony pismem z dnia 3 sierpnia 2020 r. w zakresie pełnomocnictwa (data wpływu 24 sierpnia 2020 r.).
Wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.), w związku z powyższym pismem z dnia 23 września 2020 r., nr 0113-KDIPT2-2.4011.641.2020.1.EC, wezwano Wnioskodawcę na podstawie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h ustawy Ordynacja podatkowa, do jego uzupełnienia w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.
Wezwanie wysłane zostało za pośrednictwem poczty w dniu 23 września 2020 r. (skutecznie doręczone w dniu 1 października 2020 r.), zaś w dniu 7 października 2020 r. wpłynęło uzupełnienie wniosku z dnia 7 października 2020 r.
We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe:
J.B. (dalej: Wnioskodawca) prowadzi działalność gospodarczą od dnia 1 listopada 2018 r. w zakresie pisania, modyfikowania, badania, dokumentowania i wspomagania oprogramowania, włączając pisanie zleceń sterujących programami dla użytkowników (PKD 62.01.Z Działalność związana z oprogramowaniem).
Wnioskodawca korzysta z opodatkowania dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej, o której mowa we wniosku, na zasadach określonych w art. 30c (podatek liniowy) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1387, z późn. zm.), dalej zwanej ustawa o PIT. W ramach działalności Wnioskodawca świadczy usługi związane z wytwarzaniem oprogramowania na rzecz różnych podmiotów (dalej: Kontrahentów). Przedmiotowe usługi Wnioskodawca świadczy osobiście w ramach własnej działalności gospodarczej. Usługi wykonywane są bez nadzoru i kierowania ze strony zamawiającego, jedynie przy uwzględnieniu wskazówek i uwag, które są niezbędne dla osiągnięcia zamierzonych przez Kontrahentów celów.
Świadczone usługi programistyczne wykonywane są przez Wnioskodawcę na terytorium Polski, na zasadzie pracy osobistej w biurze, bądź pracy zdalnej na rzecz Kontrahenta. Kontrahenci mają swoje siedziby w Polsce, albo poza granicami Polski.
Wykonując czynności w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, Wnioskodawca ponosi ryzyko gospodarcze związane z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Współpraca z poszczególnymi podmiotami trwa od kilku tygodni do kilkunastu miesięcy, w zależności od rodzaju projektu.
Wnioskodawca posiada na terytorium Polski nieograniczony obowiązek podatkowy, stosownie do art. 3 ust. 1 w zw. z ust. la ustawy o PIT.
Wnioskodawca nie posiada statusu centrum badawczo-rozwojowego określonego w ustawie z dnia 30 maja 2008 r. o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej (Dz. U. z 2019 r., poz. 1402).
Wnioskodawca do tej pory nie rozliczył dochodów zgodnie z art. 30ca ustawy o PIT, gdyż podjął decyzję o uzyskaniu w pierwszej kolejności indywidualnej interpretacji podatkowej, dotyczącej jego sytuacji. Zamierza jednak skorzystać z preferencyjnego rozliczenia za 2019 r. oraz kolejne lata.
Charakterystyka działalności Wnioskodawcy
Działalność gospodarcza Wnioskodawcy polega na:
- projektowaniu oprogramowania i programowaniu,
- tworzeniu, poprzez pisanie kodu źródłowego, od podstaw autorskiego oprogramowania,
- ulepszaniu i rozwijaniu oprogramowania/systemu na podstawie kodu źródłowego (działalność w obszarze IT),
- utrzymywaniu i obsłudze istniejącego oprogramowania poprzez podnoszenie precyzyjności działania oprogramowania i naprawę ewentualnych błędów (działalność w obszarze IT),
- tworzeniu autorskiego oprogramowania służącego automatyzacji lub zastąpieniu pracy ludzkiej w oparciu o technologie uczenia maszynowego,
- wytwarzaniu nowych narzędzi programistycznych niezbędnych do analizy działania stworzonych modeli uczenia maszynowego (działalność w obszarze IT).
Wnioskodawca, w ramach prowadzonej działalności, osobiście tworzy, rozwija i ulepsza programy komputerowe na zlecenie Kontrahentów. Omawiane oprogramowanie powstaje w sposób systematyczny w ramach codziennej pracy.
Na wszystkich etapach programowania Wnioskodawca korzysta ze zdobytej wiedzy z zakresu informatyki, matematyki i algorytmiki, które pomagają mu w tworzeniu nowych rozwiązań spełniających potrzeby Kontrahentów. Wnioskodawca stale rozwija swoją wiedzę oraz umiejętności (warsztaty, literatura fachowa) z zakresu narzędzi informatycznych i oprogramowania, aby tworzyć najnowsze rozwiązania, poprawiać użyteczność oraz funkcjonalność tego oprogramowania.
W ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej Wnioskodawca opracowuje nowe lub ulepszone produkty niewystępujące dotychczas w praktyce gospodarczej. Nie są to działania rutynowe ani okresowe.
W zależności od przedmiotu umowy Wnioskodawca przykładowo:
- tworzył i rozwijał system sztucznej inteligencji służący do prowadzenia działalności Kontrahenta;
- tworzył system do zwiększania jakości i stabilności danych w systemie transakcyjnym, ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb Działu Ryzyka i Finansów w przedsiębiorstwie Kontrahenta. System jest zbiorem autorskich kodów źródłowych w językach i . oraz plików wsadowych i ..;
- tworzył model do przewidywania płynności finansowej klientów Kontrahenta, służący do szybkiej i wiarygodnej oceny potencjału kredytowania klienta. Model został stworzony na drodze badań i kreatywnego połączenia istniejących metodologii ., ., .;
- tworzył model do szacowania prawdopodobieństwa sprzedaży wśród dawnych klientów Kontrahenta. Model został stworzony w wyniku kreatywnego wytworzenia czynników objaśniających szansę sprzedaży oraz autorskiego połączenia technik drzew decyzyjnych, . oraz .;
- tworzył system do eksploracji i prognozowania danych Kontrahenta, ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb Działu Ryzyka i Działu Sprzedaży. System jest zbiorem autorskich kodów źródłowych w językach . i . oraz plików wsadowych .... i macierzy wag.
Podsumowując, działalność Wnioskodawcy obejmuje nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania do projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów (programów). Polega ona na wykorzystaniu nowej i istniejącej wiedzy, tj. wiedzy i narzędzi programistycznych, języków programowania, znanych algorytmów, do zaprojektowania nowych i ulepszonych rozwiązań, nieistniejących dotychczas na rynku, a będących odpowiedzią na zapotrzebowanie Kontrahentów. Omawiane systemy zawierają szereg unikalnych w skali światowej funkcjonalności.
Innowacyjność wytwarzanego oprogramowania polega przede wszystkim na tym, że wytworzone programy m.in. dzięki pracom programistycznym Wnioskodawcy, są w stanie same, bez udziału człowieka, ocenić wprowadzane dane i zdecydować o dalszym postępowaniu. Omawiane oprogramowania są rozwijane przy wykorzystaniu najnowszych technologii wytwarzania oprogramowania.
Wnioskodawca zwykle jest częścią zespołu programistów pracujących nad przedmiotowym oprogramowaniem. Oprogramowanie tworzone przez zespół jest złożone, a każdy członek zespołu tworzy jego poszczególne części, moduły. Każdą z tych części można wydzielić, nazwać i przetestować.
Wnioskodawca nie nabywa wyników prac badawczo-rozwojowych prowadzonych przez inne podmioty ani praw autorskich innych podmiotów. W przypadku, gdy Wnioskodawca modyfikuje, tj. rozwija lub ulepsza oprogramowanie komputerowe nie jest On właścicielem, ani współwłaścicielem tego oprogramowania, ani użytkownikiem posiadającym prawo do jego użytkowania na podstawie licencji wyłącznej, Wnioskodawca działa na zlecenie podmiotu będącego właścicielem tego oprogramowania (Kontrahenta). Oprogramowanie jest udostępniane Wnioskodawcy w tym celu nieodpłatnie przez Kontrahenta, nie na zasadzie wyłączności, tj. np. inni programiści świadczący usługi na rzecz Kontrahenta również mają dostęp do tego oprogramowania (również w celu jego modyfikacji).
W wyniku dokonywanego przez Wnioskodawcę ulepszenia/modyfikacji oprogramowania, tworzone są nowe kody, algorytmy w językach programowania, które stanowią przedmiot nowego prawa własności intelektualnej. Wnioskodawcy przysługują prawa autorskie do nowego kodu powstałego w wyniku dokonania ulepszania/modyfikacji oprogramowania.
Wnioskodawca przenosi na Kontrahenta autorskie prawa majątkowe do wszystkich utworów, które wykonuje w ramach realizacji zawartej umowy z chwilą wskazaną w umowie.
Modele rozliczeń z Kontrahentami
Wnioskodawca, przed przystąpieniem do realizacji usługi, zawiera z Kontrahentem umowę o świadczenie usług programistycznych, której przedmiotem jest świadczenie bieżących usług informatycznych oraz przeniesienie praw autorskich do wytworzonego oprogramowania. Z tytułu realizowanych usług, na podstawie zawartych umów, Wnioskodawcy każdorazowo przysługuje wynagrodzenie. Rozliczenie usług Wnioskodawcy zależy od zapisów umowy.
Wnioskodawca zawiera bądź planuje zawierać umowy w następujących wariantach:
- Za świadczone przez Wnioskodawcę usługi przysługuje mu wynagrodzenie miesięczne w kwocie zryczałtowanej bądź wynagrodzenie rozliczane godzinowo. Faktura za usługi zawiera jedną pozycję, bez wyszczególnienia kwoty wynagrodzenia przysługującego za prawa autorskie. Wnioskodawca dzieli samodzielnie wynagrodzenie na część przypadającą na prawa autorskie i część przypadającą na pozostałe usługi informatyczne. Podział ten nie ma swojego odzwierciedlenia w zapisach umowy.
- Za świadczone przez Wnioskodawcę usługi przysługuje mu wynagrodzenie miesięczne w kwocie zryczałtowanej bądź wynagrodzenie rozliczane godzinowo. Faktura za usługi zawiera jedną pozycję, bez wyszczególnienia kwoty wynagrodzenia przysługującej za prawa autorskie. Wnioskodawca wraz z Kontrahentami ustalili podział wynagrodzenia: na wynagrodzenie za prawa autorskie oraz za pozostałe usługi informatyczne. Powyższe ustalenia potwierdzone są wspólnym oświadczeniem.
- Za świadczone przez Wnioskodawcę usługi przysługuje mu wynagrodzenie miesięczne w kwocie zryczałtowanej bądź wynagrodzenie rozliczane godzinowo. Umowa zawiera uregulowania dotyczące wysokości wynagrodzenia przypadającego za pozostałe usługi informatyczne oraz wysokości wynagrodzenia za prawa autorskie. Faktura zawiera odpowiednio obie wskazane pozycje.
Koszty prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawcy. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca ponosi bądź zamierza ponosić następujące koszty:
- usługi telekomunikacyjne;
- usługi księgowe;
- podróże zagraniczne i związane z tym wydatki,
- literaturę związaną z tworzeniem oprogramowania;
- usługi doradztwa podatkowego;
- materiały biurowe i drobne wyposażenie;
- sprzęt elektroniczny;
- licencje na oprogramowanie;
- korzystanie ze sprzętu elektronicznego;
- koszty związane z reklamą (strony internetowe - domeny, hosting);
- użytkowanie samochodu osobowego;
- składki na ubezpieczenia społecznego (ZUS).
Koszty stałe, takie jak użytkowanie samochodu, składki na ubezpieczenia społeczne, usługi księgowe czy telekomunikacyjne, mogą rozkładać się na więcej niż jeden projekt, ze względu na to, że są to wydatki stałe prowadzenia działalności Wnioskodawcy, a przykładowo zakupiony sprzęt elektroniczny czy materiały biurowe bądź drobne wyposażenie nie eksploatują się automatycznie po zakończeniu danego projektu, jednocześnie koszty te można przyporządkować odpowiednio do kilku projektów.
W przypadku braku możliwości pełnego alokowania konkretnego kosztu poniesionego przez Wnioskodawcę w ramach działalności gospodarczej, do przychodów ze zbycia oprogramowania, Wnioskodawca ustali faktyczny koszt poniesiony w danym okresie na prowadzoną działalność związaną z wytwarzaniem oprogramowania według odpowiedniej proporcji, która będzie odpowiadać przyczynieniu się danego kosztu do osiągnięcia konkretnego przychodu z prowadzonej działalności gospodarczej w danym okresie.
Ewidencja działalności Wnioskodawcy
Przychody Wnioskodawcy za poprzedni rok nie przekroczyły 1 200 000 euro, z tego też powodu Wnioskodawca prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów.
Ponadto Wnioskodawca prowadzi odrębną od podatkowej księgi przychodów i rozchodów ewidencję wszystkich przychodów, kosztów i autorskich praw majątkowych, do opracowywanego dzieła. Ewidencja ta prowadzona jest począwszy od dnia 1 stycznia 2019 r., odrębnie za każdy rok.
Ewidencja zawiera dane podatnika (nazwa, adres, NIP, REGON) oraz wskazuje okres którego dotyczy. Ewidencja prowadzona jest za okresy miesięczne. Prowadzona ewidencja zapewnia wyodrębnienie poszczególnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej oraz ustalenie przychodu, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty) przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej oraz w sposób pozwalający na wyodrębnienie kosztów, o których mowa w art. 30ca ust. 4 ustawy o PIT, przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej, w sposób zapewniający określenie kwalifikowanego dochodu.
Ewidencja zawiera datę poniesienia kosztu/datę uzyskania przychodu, wraz ze wskazaniem numeru dokumentu źródłowego oraz pozycji w PKPiR oraz odpowiednio:
- wartość przychodu z kwalifikowanego IP,
- koszt kwalifikowanego IP z podziałem na: koszty bezpośrednie, nabycie wyników prac B+R od podmiotu niepowiązanego, nabycie wyników prac B+R od podmiotu powiązanego, nabycie kwalifikowanego IP,
- pozostałe przychody,
- pozostałe koszty.
Na podstawie prowadzonej ewidencji można ustalić informacje o:
- zbywanym w danym okresie prawie własności intelektualnej, tj. określonym oprogramowaniu;
- przychodach uzyskiwanych ze
zbycia oprogramowania w danym okresie, tj.:
- wynagrodzeniu za przeniesienie autorskich praw majątkowych do oprogramowania;
- kosztach faktycznie poniesionych w danym okresie przez Wnioskodawcę na prowadzoną bezpośrednio przez Wnioskodawcę działalność związaną z wytworzeniem oprogramowania;
- dochodzie ze zbycia oprogramowania, obliczonym jako różnica pomiędzy przychodami i kosztami opisanymi powyżej.
W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca nadmienia, że Oprogramowanie komputerowe, o którym mowa we wniosku zostało wytworzone, rozwinięte lub ulepszone przez Wnioskodawcę, w ramach prowadzonej przez Niego działalności badawczo-rozwojowej.
Jak Wnioskodawca wskazał we wniosku w ramach prowadzonej działalności, osobiście tworzy, rozwija i ulepsza programy komputerowe na zlecenie Kontrahentów. Omawiane oprogramowanie powstaje w sposób systematyczny w ramach codziennej pracy.
Na wszystkich etapach programowania Wnioskodawca korzysta ze zdobytej wiedzy z zakresu informatyki, matematyki i algorytmiki, które pomagają mu w tworzeniu nowych rozwiązań spełniających potrzeby Kontrahentów. Wnioskodawca stale rozwija swoją wiedzę oraz umiejętności (warsztaty, literatura fachowa) z zakresu narzędzi informatycznych i oprogramowania, aby tworzyć najnowsze rozwiązania, poprawiać użyteczność oraz funkcjonalność tego oprogramowania.
W ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej Wnioskodawca opracowuje nowe lub ulepszone produkty niewystępujące dotychczas w praktyce gospodarczej. Nie są to działania rutynowe ani okresowe.
Wnioskodawca wskazuje, że zgodnie ze stanowiskiem wyrażonym w ocenie prawnej, biorąc po uwagę kryteria niezbędne do uznania działalności za działalność badawczo-rozwojową, jego działalność spełnia cechy takiej działalności:
- nowatorskość i twórczość: Wnioskodawca tworzy oprogramowanie w zależności od potrzeb Kontrahentów, z którym współpracuje, a Kontrahenci mają na celu zwiększenie innowacyjności archaicznych rozwiązań programistycznych, w zależności od swoich potrzeb,
- nieprzewidywalność: każdy z Kontrahentów, z którym Wnioskodawca współpracuje oczekuje od Niego wykonywania prac, których skutek co prawda jest określony, natomiast proces tworzenia danych rozwiązań (oprogramowania), pomimo korzystania z istniejących metod informatycznych i języków programistycznych, powoduje wytworzenie całkowicie nowego rozwiązania, lub znaczną modyfikację archaicznych rozwiązań,
- metodyczność: Wnioskodawca zobowiązany jest w ramach umów z Kontrahentami do ścisłej, zgodnej z harmonogramem współpracy, którą zobowiązany jest należycie udokumentować i wykonywać, zgodnie z oczekiwaniami Kontrahentów i przedstawionym przez nich planem,
- możliwość przeniesienia lub odtworzenia: celem Wnioskodawcy, w ramach wykonywanej przez Niego działalności na rzecz Kontrahentów jest przeniesienie autorskich praw majątkowych z oprogramowania na Kontrahentów, co nierozerwalnie wiąże się z koniecznością jego odtworzenia przez podmioty.
Oznacza zatem, że oprogramowanie komputerowe, o którym mowa we wniosku, zostało wytworzone, rozwinięte lub ulepszone przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej przez Niego działalności badawczo-rozwojowej.
Prowadzona przez Wnioskodawcę działalność badawczo-rozwojowa, której efektem jest wskazane przez Wnioskodawcę kwalifikowane prawo własności intelektualnej, jest działalnością twórczą obejmującą prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
Jak Wnioskodawca wskazał we wniosku, w ramach prowadzonej działalności, osobiście tworzy, rozwija i ulepsza programy komputerowe na zlecenie Kontrahentów. Omawiane oprogramowanie powstaje w sposób systematyczny w ramach codziennej pracy.
Ponadto Wnioskodawca wskazuje, że zgodnie ze stanowiskiem wyrażonym w ocenie prawnej, biorąc po uwagę kryteria niezbędne do uznania działalności za działalność badawczo-rozwojową, Jego działalność spełnia cechy takiej działalności.
Oznacza to, że działalność badawczo-rozwojowa, której efektem jest wskazane przez Wnioskodawcę kwalifikowane prawo własności intelektualnej jest działalnością twórczą obejmującą prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
Działalność gospodarcza Wnioskodawcy jest działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.
W ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej Wnioskodawca opracowuje nowe lub ulepszone produkty niewystępujące dotychczas w praktyce gospodarczej. Nie są to działania rutynowe ani okresowe.
Oznacza to, że działalność gospodarcza Wnioskodawcy jest działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.
Tworzone przez Wnioskodawcę oprogramowanie stanowi utwór podlegający ochronie prawnej, zgodnie z art. 74 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1231, z późn. zm.).
Wnioskodawca wskazuje, że zgodnie ze stanowiskiem wyrażonym w ocenie prawnej, obowiązujące przepisy nie zawierają definicji autorskiego prawa do programu komputerowego czy programu komputerowego. W praktyce w szczególności wskazuje się, że programem komputerowym jest kombinacja komend adresowanych do komputera w formie kodu źródłowego i kodu wynikowego. Podkreśla się również, że jest to zestaw instrukcji przeznaczonych do wykonywania bezpośrednio lub pośrednio w komputerze czynności w celu osiągnięcia określonego rezultatu. Elementami programu komputerowego chronionymi prawem autorskim są forma programów (informacje zawarte w kodzie źródłowym programu komputerowego, w opisie procedur operacyjnych, zestawieniu danych, w informacjach konwersacyjnych i dialogowych) oraz interfejs.
Przedmiotem prawa autorskiego jest natomiast każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór, art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych).
Na podstawie odrębnych ustaw programy komputerowe podlegają ochronie jak utwory literackie i to już z momentem ich wytworzenia, bez konieczności spełnienia jakichkolwiek wymogów formalnych. Należy zatem uznać, że oprogramowanie komputerowe lub jego część, stanowią przedmiot ochrony praw autorskich (art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych).
Tym samym, w ocenie Wnioskodawcy, oprogramowanie stanowi utwór podlegający ochronie prawnej zgodnie z art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Wnioskodawca wskazuje, że przepisy prawne nie definiują, jak należy rozumieć wytwarzanie, rozwijanie i ulepszanie oprogramowania. W przypadku pracy nad i przy oprogramowaniu komputerowym, działania te trudno od siebie oddzielić, stąd też Wnioskodawca uważa, że wytwarza, rozwija i ulepsza oprogramowanie.
W wyniku dokonywanego przez Wnioskodawcę ulepszenia/modyfikacji oprogramowania, tworzone są nowe kody, algorytmy w językach programowania, które stanowią przedmiot nowego prawa własności intelektualnej stanowią nowy utwór w rozumieniu art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wnioskodawcy przysługują prawa autorskie do nowego kodu, powstałego w wyniku dokonania ulepszania/modyfikacji oprogramowania.
Wnioskodawca przenosi na Kontrahenta autorskie prawa majątkowe do wszystkich utworów, które wykonuje w ramach realizacji zawartej umowy z chwilą wskazaną w umowie.
Dochodem z wytworzonego kwalifikowanego prawa własności intelektualnej są dochody osiągnięte przez Wnioskodawcę z tytułu sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.
W przedmiotowej sprawie Wnioskodawca rozwija i ulepsza oprogramowanie będące rezultatem własnej pracy twórczej, jak również rozwija i ulepsza istniejące już oprogramowanie autorstwa innych osób.
Działania Wnioskodawcy polegające na rozwijaniu lub ulepszaniu oprogramowania zmierzają do poprawy użyteczności albo funkcjonalności tego oprogramowania.
Jak Wnioskodawca wskazał we wniosku, działalność gospodarcza Wnioskodawcy, polega m.in. na:
- ulepszaniu i rozwijaniu oprogramowania/systemu, na podstawie kodu źródłowego (działalność w obszarze IT),
- utrzymywaniu i obsłudze istniejącego oprogramowania poprzez podnoszenie precyzyjności działania oprogramowania i naprawę ewentualnych błędów (działalność w obszarze IT).
Oznacza to, że działania Wnioskodawcy polegające na rozwijaniu lub ulepszaniu oprogramowania zmierzają do poprawy użyteczności albo funkcjonalności tego oprogramowania.
Wnioskodawca podkreśla jednocześnie, że w wyniku dokonywanego przez Wnioskodawcę ulepszenia/modyfikacji oprogramowania, tworzone są nowe kody, algorytmy w językach programowania, które stanowią przedmiot nowego prawa własności intelektualnej stanowią nowy utwór w rozumieniu art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wnioskodawcy przysługują prawa autorskie do nowego kodu powstałego w wyniku dokonania ulepszania/modyfikacji oprogramowania.
Rozwijanie lub ulepszanie odbywa się przed, bądź po przeniesieniu na klienta/podmiot/zleceniodawcę praw majątkowych do tworzonego przez Wnioskodawcę oprogramowania. Wnioskodawcy nie przysługuje wyłączna licencja do korzystania z rozwijanego lub ulepszonego prawa celem dokonania jego rozwinięcia lub ulepszenia.
Jak Wnioskodawca wskazał we wniosku, w wyniku dokonywanego przez Wnioskodawcę ulepszenia/modyfikacji oprogramowania, tworzone są nowe kody, algorytmy w językach programowania, które stanowią przedmiot nowego prawa własności intelektualnej, podlegające ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wnioskodawcy przysługują prawa autorskie do nowego kodu powstałego w wyniku dokonania ulepszania/modyfikacji oprogramowania.
Wnioskodawca przenosi na Kontrahenta całość autorskich praw majątkowych do wszystkich utworów, które wykonuje w ramach realizacji zawartej umowy z chwilą wskazaną w umowie.
W związku z ulepszaniem/rozwinięciem ww. oprogramowania, tworzone są nowe kody, algorytmy w językach programowania, które stanowią przedmiot nowego prawa własności intelektualnej. Wnioskodawcy przysługują prawa autorskie do nowego kodu powstałego w wyniku dokonania ulepszania/modyfikacji oprogramowania.
Z tego tytułu Wnioskodawca osiągnie dochód ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności Intelektualnej.
Jak Wnioskodawca wskazał we wniosku koszty stałe, takie jak użytkowanie samochodu, składki na ubezpieczenia społeczne, usługi księgowe czy telekomunikacyjne, mogą rozkładać się na więcej niż jeden projekt, ze względu na to, że są to wydatki stałe prowadzenia działalności Wnioskodawcy, a przykładowo zakupiony sprzęt elektroniczny czy materiały biurowe, bądź drobne wyposażenie nie eksploatują się automatycznie po zakończeniu danego projektu. Jednocześnie koszty te można przyporządkować odpowiednio do kilku projektów.
W przypadku braku możliwości pełnego alokowania konkretnego kosztu poniesionego przez Wnioskodawcę w ramach działalności gospodarczej do przychodów ze zbycia oprogramowania, Wnioskodawca ustali faktyczny koszt poniesiony w danym okresie na prowadzoną działalność związaną z wytwarzaniem oprogramowania według odpowiedniej proporcji, która będzie odpowiadać przyczynieniu się danego kosztu do osiągnięcia konkretnego przychodu z prowadzonej działalności gospodarczej w danym okresie.
Wnioskodawca wskazuje, że zgodnie ze stanowiskiem wyrażonym w ocenie prawnej, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, zorientowanej na działalność badawczo-rozwojową, Wnioskodawca ponosi szereg wydatków wymienionych w stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym związanych z wytworzeniem, rozwinięciem, ulepszeniem oprogramowania lub jego części.
W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca ponosi bądź zamierza ponosić następujące koszty:
- usługi telekomunikacyjne;
- usługi księgowe;
- podróże zagraniczne i związane z tym wydatki;
- literaturę związaną z tworzeniem oprogramowania;
- usługi doradztwa podatkowego;
- materiały biurowe i drobne wyposażenie;
- sprzęt elektroniczny;
- licencje na oprogramowanie;
- korzystanie ze sprzętu elektronicznego;
- koszty związane z reklamą (strony internetowe domeny, hosting);
- użytkowanie samochodu osobowego;
- składki na ubezpieczenia społecznego (ZUS).
Usługi telekomunikacyjne dotyczą abonamentu telefonicznego oraz opłat za Internet. Usługi te zapewniają Wnioskodawcy kontakt z Kontrahentami, w zakresie personalizacji tworzonego oprogramowania i kodu, dostosowania go do indywidualnych potrzeb Kontrahentów. Szybkie i stabilne łącze internetowe jest nieodzowne w pracy programisty, m.in. umożliwia zdalny kontakt, pozwala na znalezienia informacji na temat powstałych błędów, testowanie tworzonego oprogramowania, szybkie dzielenie się efektami swojej pracy.
Usługi księgowe pozwalają na prowadzenie rozliczenia podatkowego, w tym rozliczenia ulgi na działalność badawczo-rozwojową, zgodnie z przepisami prawa. Wnioskodawca, dzięki prowadzeniu księgowości przez specjalistów, ma więcej czasu na wykonywanie prac programistycznych, co przekłada się na jakość tworzonego programu komputerowego.
Podróże zagraniczne i związane z tym wydatki dotyczą lokomocji, a wykorzystywanie zróżnicowanych środków transportu pozwala pośrednio na zoptymalizowanie czasu pracy. Opisywane podróże mają za cel spotkania z Kontrahentami, co służy indywidualizacji tworzonego oprogramowania oraz kodu, w tym pełnej realizacji potrzeb Kontrahenta, w wyniku czego finalny produkt jest maksymalnie spersonalizowany.
Literatura związana z tworzeniem oprogramowania jest Wnioskodawcy niezbędna, gdyż, programy komputerowe wytwarzane są przede wszystkim na podstawie wiedzy i doświadczenia Wnioskodawcy. Dla jego finalnego kształtu decydujące znaczenie mają przede wszystkim posiadane informacje specjalne i wiedza specjalistyczna. W tym celu Wnioskodawca ustawicznie pogłębia swój zasób wiedzy, kupując odpowiednią literaturę specjalistyczną.
Usługi doradztwa podatkowego dotyczące możliwości skorzystania z Ulgi IP Box (zasięgnięcie porady prawnej), jak i samego złożenia wniosku o interpretację. W tym kontekście Wnioskodawca będzie miał możliwość otrzymania odpowiedzi, czy jego działalność gospodarcza związana jest z działalnością badawczo-rozwojową.
Materiały biurowe i drobnego wyposażenia zapewniają Wnioskodawcy ergonomiczne miejsce pracy, co wpływa na jakość i efektywność świadczonych usług, w wyniku czego znajduje to odzwierciedlenie w uzyskiwanych przychodach z wytwarzanego programu komputerowego.
Sprzęt elektroniczny jest niezbędny Wnioskodawcy, gdyż oprogramowanie wytwarzane jest przy pomocy komputera, zapisywane w jego pamięci i bez wykorzystania tego rodzaju sprzętu niemożliwe byłoby w ogóle jego zapisanie i odtworzenie, lecz nie jest on wystarczający dla sprawnego tworzenia programu komputerowego przy pomocy nowoczesnych, wysokopoziomowych języków oprogramowania. Stąd też Wnioskodawca konsekwentnie usprawnia posiadane urządzenia poprzez zakup stosownego sprzętu elektronicznego. W szybko zmieniającym się świecie technologii niekorzystanie przez Wnioskodawcę z nowoczesnych rozwiązań technologicznych prowadziłoby efektywnie do spadku wydajności jego pracy. Licencja na oprogramowanie jest Wnioskodawcy potrzebna do wytwarzania programów komputerowych, które są istotą jego działalności gospodarczej. Konkretnie będzie to szereg programów użytkowych, które w dużej części są produktami komercyjnymi, podlegającymi opłatom licencyjnym.
Użytkowanie samochodu osobowego umożliwia Wnioskodawcy sprawny transport, np. do Kontrahentów w celu konsultacji dotyczących tworzonego oprogramowania, do specjalistycznego sklepu w celu nabycia potrzebnych urządzeń programistycznych itd.
Składki na ubezpieczenie społeczne (ZUS) są obciążeniami obowiązkowymi, aby móc prowadzić legalnie jednoosobową działalność gospodarczą w Polsce, co w przypadku Wnioskodawcy przekłada się na możliwość świadczenia usług programistycznych.
Zważając na wyżej wymienione wydatki i ich zastosowanie, są one wprost związane z wytworzeniem, rozwinięciem, ulepszeniem oprogramowania lub jego części.
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:
Czy prawo autorskie do oprogramowania komputerowego lub jego części, wytwarzanych samodzielnie przez Wnioskodawcę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jest kwalifikowanym prawem własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 2 ustawy o PIT?
Zdaniem Wnioskodawcy, w odniesieniu do pytania nr 1, autorskie prawo do oprogramowania komputerowego lub jego części wytwarzane samodzielnie przez Wnioskodawcę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej stanowią kwalifikowane prawa własności intelektualnej, w rozumieniu art. 30ca ust. 2 ustawy o PIT.
Ustawa o PIT zawiera zamknięty katalog praw własności intelektualnych, z których dochód może zostać objęty preferencyjnym opodatkowaniem (art. 30ca ust. 2 ustawy o PIT).
Kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, które zostało wymienione w ustawie o PIT jest m.in. autorskie prawo do programu komputerowego (art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o PIT).
Przy czym, by można było mówić o kwalifikowanym prawie własności intelektualnej przepis ten wymaga również by spełnione zostały dwa kryteria:
- prawo własności intelektualnej podlega ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska;
- przedmiot ochrony jest wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej.
Autorskie prawo do programu komputerowego
Obowiązujące przepisy nie zawierają definicji autorskiego prawa do programu komputerowego, czy programu komputerowego. W praktyce w szczególności wskazuje się, że programem komputerowym jest kombinacja komend adresowanych do komputera w formie kodu źródłowego i kodu wynikowego. Podkreśla się również, że jest to zestaw instrukcji przeznaczonych do wykonywania bezpośrednio lub pośrednio w komputerze czynności, w celu osiągnięcia określonego rezultatu. Elementami programu komputerowego chronionymi prawem autorskim są forma programów (informacje zawarte w kodzie źródłowym programu komputerowego, w opisie procedur operacyjnych, zestawieniu danych, w informacjach konwersacyjnych i dialogowych) oraz interfejs.
Przedmiotem prawa autorskiego jest natomiast każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór, art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych).
Na podstawie odrębnych ustaw programy komputerowe podlegają ochronie jak utwory literackie i to już z momentem ich wytworzenia, bez konieczności spełnienia jakichkolwiek wymogów formalnych. Należy zatem uznać, że oprogramowanie komputerowe lub jego część, stanowią przedmiot ochrony praw autorskich (art. 74 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, Dz. U. z 2019 r., poz. 1231)
Wytworzenie w ramach działalności badawczo-rozwojowej
Działalność badawczo-rozwojowa stanowi działalność twórczą, która obejmuje badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowane w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań (art. 5a pkt 38 ustawy o PIT).
Badania naukowe są działalnością obejmującą (art. 4 ust. 2 pkt 1 oraz pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, Dz. U. z 2020 r., poz. 85, dalej: ustawa Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce w zw. z art. 5a pkt 39 ustawy o PIT):
- badania podstawowe rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne;
- badania aplikacyjne rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.
Przez prace rozwojowe należy rozumieć działalność obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń (art. 4 ust. 3 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce w zw. z art. 5a pkt 4 ustawy o PIT).
Zatem z pracami badawczo-rozwojowymi mamy do czynienia wówczas, gdy wykorzystuje się dostępną wiedzę z dziedziny nauki, technologii oraz innej wiedzy i umiejętności do tworzenia nowych lub ulepszania istniejących produktów/usług oraz procesów i technologii produkcji.
Biorąc pod uwagę powyższe przepisy, niezbędne jest wyodrębnienie pewnych cech dotyczących możliwości zakwalifikowania przedmiotowego oprogramowania tworzonego przez Wnioskodawcę jako prac badawczo-rozwojowych.
Działalność badawczo-rozwojowa powinna:
- obejmować badania naukowe lub prace rozwojowe,
- mieć twórczy charakter,
- być podejmowana w sposób systematyczny,
- być podejmowana w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
W celu ustalenia, czy prace badawczo-rozwojowe obejmują konkretną działalność organy podatkowe posiłkują się treścią Podręcznika Frascati Manual 2015 (The Measurement of Scientific, Technological and Innovation Activities; Guidelines for Collecting and Reporting Data on Research and Experimental Development) oraz objaśnieniami Głównego Urzędu Statystycznego.
Zgodnie z treścią Podręcznika Frascati, do działalności badawczo-rozwojowej w obszarze IT należy zaliczać:
- rozwój nowych systemów operacyjnych lub języków,
- rozwój technologii związanych z internetem projektowanie i wdrożenie nowych wyszukiwarek w oparciu o oryginalne technologie,
- rozwiązywanie konfliktów występujących pomiędzy hardwarem i softwarem wynikające z procesu,
- re-engineering systemu lub sieci,
- tworzenie nowych lub bardziej efektywnych algorytmów bazujących na nowych technikach,
- tworzenie nowych i oryginalnych technik szyfrowania lub bezpieczeństwa,
- prace rozwojowe ukierunkowane na wypełnienie luk w wiedzy technicznej, będące niezbędnym krokiem w procesie tworzenia programu lub systemu.
Zgodnie z objaśnieniami Głównego Urzędu Statystycznego do formularza PNT-01 za działalność badawczo-rozwojową w zakresie oprogramowania komputerowego, uznaje się przykładowo:
- badanie właściwości ogólnych algorytmów do obsługi dużych zbiorów danych w czasie rzeczywistym; poszukiwanie alternatywnych metod obliczeniowych,
- badania ukierunkowane na znalezienie sposobu na zmniejszenie ilości spamu,
- badania nad stosowaniem przetwarzania informacji w nowych dziedzinach lub w nowy sposób (np. opracowanie nowego języka programowania, nowych systemów operacyjnych, generatorów programu itp.),
- opracowanie nowego oprogramowania aplikacji i znacznych ulepszeń systemów operacyjnych i programów użytkowych.
W orzecznictwie właściwie nie ma wątpliwości, że działalność w zakresie tworzenia oprogramowania komputerowego może być uznana za działalność badawczo-rozwojową (por. interpretacje DKIS: z dnia 26 czerwca 2019 r., sygn. 0111-KDIB1-3.4010.180.2019.1.JKT; z dnia 21 września 2018 r., sygn. 0114-KDIP2-1.4010.282.2018.2.JF; z dnia 17 września 2018 r. sygn. 0114-KDIP2-1.4010.285.2018.2.JS, z dnia 19 lutego 2018 r., sygn. 0114-KDIP2-1.4010.380.2017.1.JF, z dnia 27 marca 2017 r., sygn. 3063-ILPB2.4510.226.2016.3.AO, z dnia 13 października 2017 r., sygn. 0111-KDIB1-3.4010.204.2017.1.IZ).
Zdaniem Wnioskodawcy, biorąc pod uwagę przedstawiony stan faktyczny/ zdarzenie przyszłe jak i kryteria niezbędne do uznania działalności za działalność badawczo-rozwojową, Jego działalność spełnia cechy takiej działalności:
- nowatorskość i twórczość: Wnioskodawca tworzy oprogramowanie w zależności od potrzeb Kontrahentów, z którym współpracuje, a Kontrahenci mają na celu zwiększenie innowacyjności archaicznych rozwiązań programistycznych, w zależności od swoich potrzeb,
- nieprzewidywalność: każdy z Kontrahentów, z którym Wnioskodawca współpracuje oczekuje od Niego wykonywania prac, których skutek co prawda jest określony, natomiast proces tworzenia danych rozwiązań (oprogramowania), pomimo korzystania z istniejących metod informatycznych i języków programistycznych, powoduje wytworzenie całkowicie nowego rozwiązania, lub znaczną modyfikację archaicznych rozwiązań,
- metodyczność: Wnioskodawca zobowiązany jest w ramach umów z Kontrahentami do ścisłej, zgodnej z harmonogramem współpracy, którą zobowiązany jest należycie udokumentować i wykonywać zgodnie z oczekiwaniami Kontrahentów i przedstawionym przez nich planem,
- możliwość przeniesienia lub odtworzenia: celem Wnioskodawcy, w ramach wykonywanej przez Niego działalności na rzecz Kontrahentów jest przeniesienie autorskich praw majątkowych z oprogramowania na Kontrahentów, co nierozerwalnie wiąże się z koniecznością jego odtworzenia przez podmioty.
Biorąc pod uwagę przedstawiony przez Wnioskodawcę stan faktyczny i zdarzenie przyszłe można stwierdzić, że przedmiotem ochrony prawa autorskiego jest oprogramowanie wytwarzane przez Wnioskodawcę, w ramach umowy o współpracy pomiędzy nim a Kontrahentami. Zdaniem Wnioskodawcy, prawo autorskie do oprogramowania wytwarzanego przez Niego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w kontekście przedstawionej działalności na rzecz Kontrahentów, zalicza się do kwalifikowanych praw własności w rozumieniu art. 30ca ust. 2 ustawy o PIT, gdyż jest ono wymienione w zamkniętym katalogu praw własności intelektualnych sprecyzowanych w tym przepisie, podlega ochronie na podstawie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, a jego przedmiot został wytworzony przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej przez Niego działalności badawczo-rozwojowej.
Na poparcie swojego stanowiska, Wnioskodawca powołuje interpretacje indywidualne wydane przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej: z dnia 24 czerwca 2020 r., sygn. 0111-KDWB.4011.1.2020.2.AZE oraz z dnia 22 czerwca 2020 r. sygn. 0115-KDIT1.4011.299.2020.2.JG.
W ocenie Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2, wskazane w przedstawionym powyżej stanie faktycznym wydatki można uznać za kwalifikowane koszty w rozumieniu art. 26e ustawy o PIT, w kontekście prowadzonej bezpośrednio przez Wnioskodawcę działalności związanej z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 4 ustawy o PIT.
Dochodem (stratą) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej jest obliczony zgodnie z art. 9 ust. 2 dochód (strata) z pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie, w jakim został osiągnięty (art. 30ca ust. 7 ustawy o PIT):
- z opłat lub należności wynikających z umowy licencyjnej, która dotyczy kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;
- ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;
- z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi;
- z odszkodowania za naruszenie praw wynikających z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, jeżeli zostało uzyskane w postępowaniu spornym, w tym postępowaniu sądowym albo arbitrażu.
Dochodem ze źródła przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów (art. 9 ust 2 ustawy o PIT).
Z przedstawionego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego wynika, że prowadzona przez Wnioskodawcę działalność gospodarcza w przeważającym zakresie obejmuje tworzenie programów komputerowych, do których prawa autorskie są następnie przenoszone w ramach realizacji umowy zawartej z Kontrahentem. Wnioskodawca za wykonane usługi otrzymuje ustalone wynagrodzenie, obejmujące również wynagrodzenie za przeniesienie autorskich praw majątkowych.
W ramach prowadzonej działalności gospodarczej, zorientowanej na działalność badawczo-rozwojową, Wnioskodawca ponosi szereg wydatków wymienionych w stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym związanych z wytworzeniem, rozwinięciem, ulepszeniem oprogramowania lub jego części.
Usługi telekomunikacyjne dotyczą abonamentu telefonicznego oraz opłat za Internet. Usługi te zapewniają Wnioskodawcy kontakt z Kontrahentami, w zakresie personalizacji tworzonego oprogramowania i kodu, dostosowania go do indywidualnych potrzeb Kontrahentów. Szybkie i stabilne łącze internetowe jest nieodzowne w pracy programisty, m.in. umożliwia zdalny kontakt, pozwala na znalezienia informacji na temat powstałych błędów, testowanie tworzonego oprogramowania, szybkie dzielenie się efektami swojej pracy.
Usługi księgowe pozwalają na prowadzenie rozliczenia podatkowego, w tym rozliczenia ulgi na działalność badawczo-rozwojową, zgodnie z przepisami prawa. Wnioskodawca, dzięki prowadzeniu księgowości przez specjalistów, ma więcej czasu na wykonywanie prac programistycznych, co przekłada się na jakość tworzonego programu komputerowego.
Podróże zagraniczne i związane z tym wydatki dotyczą lokomocji, a wykorzystywanie zróżnicowanych środków transportu pozwala pośrednio na zoptymalizowanie czasu pracy. Opisywane podróże mają za cel spotkania z Kontrahentami, co służy indywidualizacji tworzonego oprogramowania oraz kodu, w tym pełnej realizacji potrzeb Kontrahenta, w wyniku czego finalny produkt jest maksymalnie spersonalizowany.
Literatura związana z tworzeniem oprogramowania jest Wnioskodawcy niezbędna, gdyż, programy komputerowe wytwarzane są przede wszystkim na podstawie wiedzy i doświadczenia Wnioskodawcy. Dla jego finalnego kształtu decydujące znaczenie mają przede wszystkim posiadane informacje specjalne i wiedza specjalistyczna. W tym celu Wnioskodawca ustawicznie pogłębia swój zasób wiedzy, kupując odpowiednią literaturę specjalistyczną.
Usługi doradztwa podatkowego dotyczą możliwości skorzystania z Ulgi IP Box (zasięgnięcie porady prawnej), jak i samego złożenia wniosku o interpretację. W tym kontekście Wnioskodawca będzie miał możliwość otrzymania odpowiedzi, czy jego działalność gospodarcza związana jest z działalnością badawczo-rozwojową.
Materiały biurowe i drobnego wyposażenia zapewniają Wnioskodawcy ergonomiczne miejsce pracy, co wpływa na jakość i efektywność świadczonych usług, w wyniku czego znajduje to odzwierciedlenie w uzyskiwanych przychodach z wytwarzanego programu komputerowego.
Sprzęt elektroniczny jest niezbędny Wnioskodawcy, gdyż oprogramowanie wytwarzane jest przy pomocy komputera, zapisywane w jego pamięci i bez wykorzystania tego rodzaju sprzętu niemożliwe byłoby w ogóle jego zapisanie i odtworzenie, lecz nie jest on wystarczający dla sprawnego tworzenia programu komputerowego przy pomocy nowoczesnych, wysokopoziomowych języków oprogramowania. Stąd też Wnioskodawca konsekwentnie usprawnia posiadane urządzenia poprzez zakup stosownego sprzętu elektronicznego. W szybko zmieniającym się świecie technologii niekorzystanie przez Wnioskodawcę z nowoczesnych rozwiązań technologicznych prowadziłoby efektywnie do spadku wydajności jego pracy. Licencja na oprogramowanie jest Wnioskodawcy potrzebna do wytwarzania programów komputerowych, które są istotą jego działalności gospodarczej. Konkretnie będzie to szereg programów użytkowych, które w dużej części są produktami komercyjnymi, podlegającymi opłatom licencyjnym.
Użytkowanie samochodu osobowego umożliwia Wnioskodawcy sprawny transport, np. do Kontrahentów w celu konsultacji dotyczących tworzonego oprogramowania, do specjalistycznego sklepu w celu nabycia potrzebnych urządzeń programistycznych itd.
Składki na ubezpieczenie społeczne (ZUS) są obciążeniami obowiązkowymi, aby móc prowadzić legalnie jednoosobową działalność gospodarczą w Polsce, co w przypadku Wnioskodawcy przekłada się na możliwość świadczenia usług programistycznych.
Zważając na wyżej wymienione wydatki i ich zastosowanie, to są one wprost związane z wytworzeniem, rozwinięciem, ulepszeniem oprogramowania lub jego części.
Koszty stałe, takie jak użytkowanie samochodu, składki na ubezpieczenia społeczne, usługi księgowe czy telekomunikacyjne, mogą rozkładać się na więcej niż jeden projekt, ze względu na to, że są to wydatki stałe prowadzenia działalności Wnioskodawcy, a przykładowo zakupiony sprzęt elektroniczny czy materiały biurowe bądź drobne wyposażenie nie eksploatują się automatycznie po zakończeniu danego projektu. Jednocześnie koszty te można przyporządkować odpowiednio do kilku projektów.
W przypadku braku możliwości pełnego alokowania konkretnego kosztu poniesionego przez Wnioskodawcę w ramach działalności gospodarczej do przychodów ze zbycia oprogramowania, Wnioskodawca ustali faktyczny koszt poniesiony w danym okresie na prowadzoną działalność związaną z wytwarzaniem oprogramowania, według odpowiedniej proporcji, która będzie odpowiadać przyczynieniu się danego kosztu do osiągnięcia konkretnego przychodu z prowadzonej działalności gospodarczej w danym okresie.
Zważając na wyżej wymienione wydatki i ich zastosowanie, to są one wprost związane z wytworzeniem, rozwinięciem, ulepszeniem oprogramowania lub jego części.
Koszty stałe, takie jak użytkowanie samochodu, składki na ubezpieczenia społeczne, usługi księgowe czy telekomunikacyjne, mogą rozkładać się na więcej niż jeden projekt, ze względu na to, że są to wydatki stałe prowadzenia działalności Wnioskodawcy, a przykładowo zakupiony sprzęt elektroniczny czy materiały biurowe bądź drobne wyposażenie nie eksploatują się automatycznie po zakończeniu danego projektu. Jednocześnie koszty te można przyporządkować odpowiednio do kilku projektów.
Wydatki ponoszone przez Wnioskodawcę są również kosztami w rozumieniu art. 22 ustawy o PIT, gdyż mają na celu osiągnięcie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów, tj. prowadzonej przez Niego pozarolniczej działalności gospodarczej. W przypadku braku możliwości pełnego alokowania konkretnego kosztu poniesionego przez Wnioskodawcę w ramach działalności gospodarczej do przychodów ze zbycia oprogramowania, Wnioskodawca ustala faktyczny koszt poniesiony w danym okresie na prowadzoną działalność związaną z wytwarzaniem oprogramowania według odpowiedniej proporcji, która odpowiada przyczynieniu się danego kosztu do osiągnięcia konkretnego przychodu z prowadzonej działalności gospodarczej w danym okresie.
W ocenie Wnioskodawcy wskazane w przedstawionym powyżej stanie faktycznym, wydatki można uznać za kwalifikowane koszty w rozumieniu art. 26e ustawy o PIT, w kontekście prowadzonej bezpośrednio przez Wnioskodawcę działalności związanej z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, w rozumieniu art. 30ca ust. 4 ustawy o PIT.
Na poparcie swojego stanowiska, Wnioskodawca powołuje interpretację indywidualną wydaną przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 26 czerwca 2020 r., sygn. 0115-KDIT1.4011.332.2020.2.MR.
W ocenie Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 3, wydatki ponoszone przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, w rozumieniu art. 22 ust. 1 ustawy o PIT, powinny zostać uznane za koszty konieczne do obliczenia wskaźnika, o którym mowa w art. 30ca ust. 4 w zw. z art. 30ca ust. 5 ustawy o PIT.
Wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej ustala się jako iloczyn dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika określonego w tym przepisie (art. 30ca ust. 4 ustawy o PIT).
Wskaźnik obliczany jest według wzoru:
(a+b) x 1,3 / (a+b+c+d)
w którym poszczególne litery oznaczają koszty faktycznie poniesione przez podatnika na:
a prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo-rozwojową, związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej,
b nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych, związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d), od podmiotu niepowiązanego,
c nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych, związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d), od podmiotu powiązanego.
d nabycie przez podatnika kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.
Do powyższych kosztów nie zalicza się kosztów, które nie są bezpośrednio związane z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, w szczególności odsetek, opłat finansowych oraz kosztów związanych z nieruchomościami.
Przedmiotem wykonywanej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej jest w przeważającym zakresie tworzenie programów komputerowych, do których prawa autorskie są następnie przenoszone w ramach wykonania umów na Kontrahentów.
Za świadczone usługi Wnioskodawca otrzymuje ustalone wynagrodzenie, które obejmuje również wynagrodzenie za przeniesienie autorskich praw majątkowych.
W ramach prowadzonej działalności gospodarczej, zorientowanej na działalność badawczo-rozwojową, Wnioskodawca ponosi szereg wydatków wymienionych w stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym związanych z wytworzeniem, rozwinięciem, ulepszeniem oprogramowania lub jego części.
Usługi telekomunikacyjne dotyczą abonamentu telefonicznego oraz opłat za Internet. Usługi te zapewniają Wnioskodawcy kontakt z Kontrahentami, w zakresie personalizacji tworzonego oprogramowania i kodu, dostosowania go do indywidualnych potrzeb Kontrahentów. Szybkie i stabilne łącze internetowe jest nieodzowne w pracy programisty, m.in. umożliwia zdalny kontakt, pozwala na znalezienia informacji na temat powstałych błędów, testowanie tworzonego oprogramowania, szybkie dzielenie się efektami swojej pracy.
Usługi księgowe pozwalają na prowadzenie rozliczenia podatkowego, w tym rozliczenia ulgi na działalność badawczo-rozwojową, zgodnie z przepisami prawa. Wnioskodawca, dzięki prowadzeniu księgowości przez specjalistów, ma więcej czasu na wykonywanie prac programistycznych, co przekłada się na jakość tworzonego programu komputerowego.
Podróże zagraniczne i związane z tym wydatki dotyczą lokomocji, a wykorzystywanie zróżnicowanych środków transportu pozwala pośrednio na zoptymalizowanie czasu pracy. Opisywane podróże mają za cel spotkania z Kontrahentami, co służy indywidualizacji tworzonego oprogramowania oraz kodu, w tym pełnej realizacji potrzeb Kontrahenta, w wyniku czego finalny produkt jest maksymalnie spersonalizowany.
Usługi doradztwa podatkowego dotyczą możliwości skorzystania z Ulgi IP Box (zasięgnięcie porady prawnej), jak i samego złożenia wniosku o interpretację. W tym kontekście Wnioskodawca będzie miał możliwość otrzymania odpowiedzi, czy jego działalność gospodarcza związana jest z działalnością badawczo-rozwojową.
Materiały biurowe i drobnego wyposażenia zapewniają Wnioskodawcy ergonomiczne miejsce pracy, co wpływa na jakość i efektywność świadczonych usług, w wyniku czego znajduje to odzwierciedlenie w uzyskiwanych przychodach z wytwarzanego programu komputerowego.
Sprzęt elektroniczny jest niezbędny Wnioskodawcy, gdyż oprogramowanie wytwarzane jest przy pomocy komputera, zapisywane w jego pamięci i bez wykorzystania tego rodzaju sprzętu niemożliwe byłoby w ogóle jego zapisanie i odtworzenie, lecz nie jest on wystarczający dla sprawnego tworzenia programu komputerowego przy pomocy nowoczesnych, wysokopoziomowych języków oprogramowania. Stąd też Wnioskodawca konsekwentnie usprawnia posiadane urządzenia poprzez zakup stosownego sprzętu elektronicznego. W szybko zmieniającym się świecie technologii niekorzystanie przez Wnioskodawcę z nowoczesnych rozwiązań technologicznych prowadziłoby efektywnie do spadku wydajności jego pracy. Licencja na oprogramowanie jest Wnioskodawcy potrzebna do wytwarzania programów komputerowych, które są istotą jego działalności gospodarczej. Konkretnie będzie to szereg programów użytkowych, które w dużej części są produktami komercyjnymi, podlegającymi opłatom licencyjnym.
Użytkowanie samochodu osobowego umożliwia Wnioskodawcy sprawny transport, np. do Kontrahentów w celu konsultacji dotyczących tworzonego oprogramowania, do specjalistycznego sklepu w celu nabycia potrzebnych urządzeń programistycznych itd.
Składki na ubezpieczenie społeczne (ZUS) są obciążeniami obowiązkowymi, aby móc prowadzić legalnie jednoosobową działalność gospodarczą w Polsce, co w przypadku Wnioskodawcy przekłada się na możliwość świadczenia usług programistycznych.
Zważając na wyżej wymienione wydatki i ich zastosowanie, to są one wprost związane z wytworzeniem, rozwinięciem, ulepszeniem oprogramowania lub jego części.
Koszty stałe, takie jak użytkowanie samochodu, składki na ubezpieczenia społeczne, usługi księgowe czy telekomunikacyjne, mogą rozkładać się na więcej niż jeden projekt, ze względu na to, że są to wydatki stałe prowadzenia działalności Wnioskodawcy, a przykładowo zakupiony sprzęt elektroniczny czy materiały biurowe bądź drobne wyposażenie nie eksploatują się automatycznie po zakończeniu danego projektu, jednocześnie koszty te można przyporządkować odpowiednio do kilku projektów.
W przypadku braku możliwości pełnego alokowania konkretnego kosztu poniesionego przez Wnioskodawcę w ramach działalności gospodarczej do przychodów ze zbycia oprogramowania, Wnioskodawca ustali faktyczny koszt poniesiony w danym okresie na prowadzoną działalność, związaną z wytwarzaniem oprogramowania, według odpowiedniej proporcji, która będzie odpowiadać przyczynieniu się danego kosztu do osiągnięcia konkretnego przychodu z prowadzonej działalności gospodarczej w danym okresie.
Wydatki ponoszone przez Wnioskodawcę są również kosztami w rozumieniu art. 22 ustawy o PIT, gdyż mają na celu osiągnięcie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów, tj. prowadzonej przez Niego pozarolniczej działalności gospodarczej. W przypadku braku możliwości pełnego alokowania konkretnego kosztu poniesionego przez Wnioskodawcę w ramach działalności gospodarczej do przychodów ze zbycia oprogramowania, Wnioskodawca ustala faktyczny koszt poniesiony w danym okresie na prowadzoną działalność związaną z wytwarzaniem oprogramowania, według odpowiedniej proporcji, która odpowiada przyczynieniu się danego kosztu do osiągnięcia konkretnego przychodu z prowadzonej działalności gospodarczej w danym okresie.
Biorąc pod uwagę powyższe, w ocenie Wnioskodawcy wydatki ponoszone przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów w rozumieniu art. 22 ust. 1 ustawy o PIT, powinny zostać uznane za koszty konieczne do obliczenia wskaźnika, o którym mowa w art. 30ca ust. 4 w zw. z art. 30ca ust. 5 ustawy o PIT.
Na poparcie swojego stanowiska, Wnioskodawca powołuje interpretację indywidualną wydaną przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 24 czerwca 2020 r., sygn. 0111-KDWB.4011.1.2020.2.AZE.
W ocenie Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 4, dochód ze zbycia prawa autorskiego do oprogramowania komputerowego lub jego części jest kwalifikowanym dochodem w rozumieniu art. 30ca ust. 4 w zw. z art. 30ca ust. 7 ustawy o PIT, co oznacza, że możliwe jest zastosowanie stawki opodatkowania 5% stosownie do art. 30ca ust. 1 ustawy o PIT.
Podstawę opodatkowania stanowi suma kwalifikowanych dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej osiągniętych w roku podatkowym. Zaś dochodem (stratą) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej jest dochód (strata) z pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie, w jakim został osiągnięty (art. 30ca ust. 3 oraz ust. 7 ustawy o PIT):
- z opłat lub należności wynikających z umowy licencyjnej, która dotyczy kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;
- ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;
- z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi;
- z odszkodowania za naruszenie praw wynikających z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, jeżeli zostało uzyskane w postępowaniu spornym, w tym postępowaniu sądowym albo arbitrażu.
Wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej ustala się jako iloczyn dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika określonego w tym przepisie (art. 30ca ust. 4 ustawy o PIT).
Wskaźnik obliczany jest według wzoru:
(a+b) x 1,3 / (a+b+c+d)
w którym poszczególne litery oznaczają koszty faktycznie poniesione przez podatnika na:
a prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo-rozwojową, związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej,
b nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych, związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d), od podmiotu niepowiązanego,
c nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych, związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d), od podmiotu powiązanego,
d nabycie przez podatnika kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.
W przypadku gdy wartość wskaźnika, jest większa od 1, przyjmuje się, że wartość ta wynosi 1 (art. 30ca ust. 6 ustawy o PIT).
Wnioskodawca przenosi na Kontrahenta autorskie prawa majątkowe do wszystkich utworów, które wykonuje w ramach realizacji zawartej umowy z chwilą wskazaną w umowie.
Jak wskazano w opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego, z tytułu realizowanych usług, na podstawie zawartych umów, Wnioskodawcy każdorazowo przysługuje wynagrodzenie. Rozliczenie usług Wnioskodawcy zależy od zapisów umowy.
Wnioskodawca zawiera bądź planuje zawierać umowy w następujących wariantach:
- Za świadczone przez Wnioskodawcę usługi przysługuje mu wynagrodzenie miesięczne w kwocie zryczałtowanej bądź wynagrodzenie rozliczane godzinowo. Faktura za usługi zawiera jedną pozycję, bez wyszczególnienia kwoty wynagrodzenia przysługującego za prawa autorskie. Wnioskodawca dzieli samodzielnie wynagrodzenie na część przypadającą na prawa autorskie i część przypadającą na pozostałe usługi informatyczne. Podział ten nie ma swojego odzwierciedlenia w zapisach umowy.
- Za świadczone przez Wnioskodawcę usługi przysługuje mu wynagrodzenie miesięczne w kwocie zryczałtowanej bądź wynagrodzenie rozliczane godzinowo. Faktura za usługi zawiera jedną pozycję, bez wyszczególnienia kwoty wynagrodzenia przysługującej za prawa autorskie. Wnioskodawca uraz z Kontrahentami ustalili podział wynagrodzenia: na wynagrodzenie za prawa autorskie oraz za pozostałe usługi informatyczne. Powyższe ustalenia potwierdzone są wspólnym oświadczeniem.
- Za świadczone przez Wnioskodawcę usługi przysługuje mu wynagrodzenie miesięczne w kwocie zryczałtowanej bądź wynagrodzenie rozliczane godzinowo. Umowa zawiera uregulowania dotyczące wysokości wynagrodzenia przypadającego za pozostałe usługi informatyczne oraz wysokości wynagrodzenia za prawa autorskie. Faktura zawiera odpowiednio obie wskazane pozycje.
Reasumując, zdaniem Wnioskodawcy dochód otrzymany ze zbycia oprogramowania w ramach świadczenia usług na podstawie umów z Kontrahentami, stanowi kwalifikowany dochód ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 4 w zw. z art. 30ca ust. 7 ustawy o PIT. Stanowi on dochód z oprogramowania będącego kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, wyliczony zgodnie z formułą wyrażoną w ustawie o PIT.
W konsekwencji, możliwe jest zastosowanie stawki opodatkowania 5% stosownie do art. 30ca ust. 1 ustawy o PIT.
Na poparcie swojego stanowiska Wnioskodawca powołuje interpretację indywidualną wydaną przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 26 czerwca 2020 r., sygn. 0115-KDIT1.4011.332.2020.2.MR.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1387, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Ustawodawca wprowadził definicję działalności badawczo-rozwojowej w art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którą przez działalność badawczo-rozwojową należy rozumieć działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. Definicje badań naukowych i prac rozwojowych zostały zawarte w art. 5a pkt 39 i 40 powoływanej ustawy.
I tak, w myśl art. 5a pkt 39 ww. ustawy, ilekroć w ustawie jest mowa o badaniach naukowych oznacza to:
- badania podstawowe w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. poz. 1668, z późn. zm.),
- badania aplikacyjne w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
Z kolei w definicji prac rozwojowych zawartej w art. 5a pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazano, że oznaczają one prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
Na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2020 r., poz. 85), badania naukowe są działalnością obejmującą:
- badania podstawowe rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne;
- badania aplikacyjne rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.
Stosownie do art. 4 ust. 3 ww. ustawy, prace rozwojowe są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.
Zatem z pracami badawczo-rozwojowymi mamy do czynienia wówczas, gdy wykorzystuje się dostępną wiedzę z dziedziny nauki, technologii i działalności gospodarczej oraz innej wiedzy i umiejętności do tworzenia nowych lub ulepszania istniejących produktów/usług oraz procesów i technologii produkcji.
Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy, należy wyraźnie podkreślić, że w celu stwierdzenia, czy Wnioskodawca prowadzi działalność badawczo-rozwojową, należy przeprowadzić analizę nakierowaną na zidentyfikowanie przejawów działalności gospodarczej, które mogą zostać uznane za działalność badawczo-rozwojową (tj. tych aktywności podatnika, które spełniają definicję wskazane w art. 5a pkt 38-40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
Z ustawowej definicji zawartej w regulacjach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że działalność badawczo-rozwojowa musi mieć charakter twórczy. Jak podaje słownik języka polskiego PWN, działalność twórcza to zespół działań podejmowanych w kierunku tworzenia (działalność zespół działań podejmowanych w jakimś celu), powstania czegoś (twórczy mający na celu tworzenie, tworzyć powodować powstanie czegoś). W doktrynie prawa autorskiego podkreśla się natomiast, że cecha twórczości związana jest przede wszystkim z rezultatem działalności człowieka o charakterze kreacyjnym i jest spełniona wówczas, gdy istnieje nowy wytwór intelektu. Działalność twórcza oznacza, że ustawodawca za przedmiot prawa autorskiego uznaje tylko rezultat (przejaw) takiego działania, który choćby w minimalnym stopniu odróżnia się od innych rezultatów takiego samego działania, a zatem, że posiada cechę nowości, której stopień nie ma znaczenia. Zatem twórczość działalności badawczo-rozwojowej może przejawiać się opracowywaniem nowych koncepcji, narzędzi, rozwiązań niewystępujących dotychczas w praktyce gospodarczej podatnika lub na tyle innowacyjnych, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących u podatnika.
Kolejnym kryterium działalności badawczo-rozwojowej jest prowadzenie tej działalności w sposób systematyczny. Zgodnie ze słownikiem języka polskiego PWN słowo systematyczny oznacza (i) robiący coś regularnie i starannie, (ii) o procesach: zachodzący stale od dłuższego czasu, (iii) o działaniach: prowadzony w sposób uporządkowany, według pewnego systemu; też: o efektach takich działań; planowy, metodyczny. W związku z tym, że w definicji działalności badawczo-rozwojowej słowo systematyczny występuje w sformułowaniu podejmowaną (działalność) w sposób systematyczny, a więc odnosi się do działalności, czyli zespołu działań podejmowanych w jakimś celu, najbardziej właściwą definicją systematyczności w omawianym zakresie jest definicja obejmująca prowadzenie działalności w sposób uporządkowany, według pewnego systemu. Zatem słowo systematycznie odnosi się również do działalności prowadzonej w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany. To oznacza, że działalność badawczo-rozwojowa jest prowadzona systematycznie niezależnie od tego, czy podatnik stale prowadzi prace badawczo-rozwojowe, czy tylko od czasu do czasu, a nawet incydentalnie, co wynika z charakteru prowadzonej przez niego działalności oraz potrzeb rynku, klientów, sytuacji mikro i makroekonomicznej. Z powyższego wynika, że spełnienie kryterium systematyczności danej działalności nie jest uzależnione od ciągłości tej działalności, w tym od określonego czasu przez jaki działalność taka ma być prowadzona ani też od istnienia planu co do prowadzenia przez podatnika podobnej działalności w przyszłości. Wystarczające jest, aby podatnik zaplanował i przeprowadził chociażby jeden projekt badawczo-rozwojowy, przyjmując dla niego określone cele do osiągnięcia, harmonogram i zasoby. Taka działalność może być uznana za działalność systematyczną, tj. prowadzoną w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany.
Powyżej omówione dwa kryteria działalności badawczo-rozwojowej dotyczą charakteru i organizacji prowadzenia tej działalności, podczas gdy ostatnie, trzecie kryterium, dotyczy rezultatu prowadzenia tej działalności, tj. zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. W konsekwencji głównym zadaniem dla zarządzającego projektem badawczo-rozwojowym jest zlokalizowanie i zidentyfikowanie zasobów wiedzy przed rozpoczęciem działań projektowych; zasobów w ujęciu funkcjonalnym i celowościowym, czyli podlegającym zwiększeniu oraz możliwym i właściwym do wykorzystania zwiększonej wiedzy do nowych zastosowań. Lokalizacja i identyfikacja wiedzy obejmuje szereg działań, w tym określenie stanu wiedzy, miejsca, sposobu jej wykorzystania oraz selekcji pod względem przydatności do realizacji celu projektu. Prowadząc działalność badawczo-rozwojową, przedsiębiorca rozwija specjalistyczną wiedzę oraz umiejętności, które może wykorzystać w ramach bieżących albo przyszłych projektów.
Kluczowe jest zawarte w definicji działalności badawczo-rozwojowej rozróżnienie, które wskazuje, że taka działalność obejmuje dwa rodzaje aktywności, tj.: (i) badania podstawowe i badania aplikacyjne zdefiniowane w art. 4 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz (ii) prace rozwojowe, o których mowa w art. 4 ust. 3 ww. ustawy.
Należy zwrócić uwagę na wyłączenie zawarte w art. 4 ust. 3 ww. ustawy, mogące odnosić się do wielu przejawów aktywności podatnika. Zastrzeżenie zostało wprowadzone w celu wyeliminowania z zakresu ulgi na działalność badawczo-rozwojową tych przejawów aktywności podatnika, które mimo ulepszenia istniejących procesów lub usług, z uwagi na swoją cykliczność (okresowość) oraz brak innowacyjnego charakteru (rutynowość), nie mogą stanowić prac rozwojowych.
Rozpatrując możliwość skorzystania przez Wnioskodawcę z tzw. ulgi Innovation Box, należy zauważyć, że przedsiębiorcy osiągający dochody generowane przez prawa własności intelektualnej od dnia 1 stycznia 2019 r. mogą korzystać z preferencyjnej stawki w podatku dochodowym. Na podstawie art. 1 pkt 25 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 2193), w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych dodano art. 30ca i art. 30cb.
Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jednym ze źródeł przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.
W myśl art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej oznacza to działalność zarobkową:
- wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,
- polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,
- polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych
prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.
Stosownie natomiast do treści art. 5b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
- odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności,
- są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez zlecającego te czynności,
- wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością.
Zgodnie z art. 30ca ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatek od osiągniętego przez podatnika w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej wynosi 5% podstawy opodatkowania.
W myśl art. 30ca ust. 2 ww. ustawy, kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej są:
- patent,
- prawo ochronne na wzór użytkowy,
- prawo z rejestracji wzoru przemysłowego,
- prawo z rejestracji topografii układu scalonego,
- dodatkowe prawo ochronne dla patentu na produkt leczniczy lub produkt ochrony roślin,
- prawo z rejestracji produktu leczniczego i produktu leczniczego weterynaryjnego dopuszczonych do obrotu,
- wyłączne prawo, o którym mowa w ustawie z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin (Dz. U. z 2018 r. poz. 432),
- autorskie prawo do programu komputerowego
podlegające ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska, których przedmiot ochrony został wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej.
Jak wynika z opisu sprawy Wnioskodawca osiąga dochód z przenoszenia prawa autorskiego do oprogramowania (programu komputerowego). Autorskie prawo do programu komputerowego jest zatem kwalifikowanym prawem własności intelektualnej o jakim mowa w ww. art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Jak wynika z art. 30ca ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podstawę opodatkowania stanowi suma kwalifikowanych dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej osiągniętych w roku podatkowym.
Należy przyjąć, że dochody z kwalifikowanego IP mogą być opodatkowane na preferencyjnych zasadach w takim zakresie, w jakim kwalifikowane IP wytwarza dochody w efekcie prac badawczo-rozwojowych prowadzonych przez podatnika. Innymi słowy, skorzystanie z preferencji IP Box jest możliwe w sytuacji występowania związku między dochodem kwalifikującym się do preferencji a kosztami faktycznie poniesionymi w celu jego uzyskania.
Stosownie natomiast do art. 30ca ust. 4 ww. ustawy, wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej ustala się jako iloczyn dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika obliczonego według wzoru:
(a+b) x 1,3 / (a+b+c+d)
w którym poszczególne litery oznaczają koszty faktycznie poniesione przez podatnika na:
- prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej,
- nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu niepowiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 3,
- nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu powiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 4,
- nabycie przez podatnika kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.
Do kosztów, o których mowa w ust. 4, nie zalicza się kosztów, które nie są bezpośrednio związane z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, w szczególności odsetek, opłat finansowych oraz kosztów związanych z nieruchomościami (art. 30ca ust. 5 ww. ustawy).
Zgodnie natomiast z art. 30ca ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dochodem (stratą) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej jest obliczony zgodnie z art. 9 ust. 2 dochód (strata) z pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie, w jakim został osiągnięty:
- z opłat lub należności wynikających z umowy licencyjnej, która dotyczy kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;
- ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;
- z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi;
- z odszkodowania za naruszenie praw wynikających z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, jeżeli zostało uzyskane w postępowaniu spornym, w tym postępowaniu sądowym albo arbitrażu.
Ponadto należy wskazać, że podatnik, który chce skorzystać z ww. preferencji jest zobowiązany prowadzić szczegółową ewidencję rachunkową w sposób umożliwiający obliczenie podstawy opodatkowania, w tym powiązanie ponoszonych kosztów prac badawczo-rozwojowych z osiąganymi dochodami z kwalifikowanych praw własności intelektualnej powstałymi w wyniku przeprowadzenia tych prac.
Na podstawie art. 30cb ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnicy podlegający opodatkowaniu na podstawie art. 30ca są obowiązani:
- wyodrębnić każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej w prowadzonych księgach rachunkowych;
- prowadzić księgi rachunkowe w sposób zapewniający ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty), przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej;
- wyodrębnić koszty, o których mowa w art. 30ca ust. 4, przypadające na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej, w sposób zapewniający określenie kwalifikowanego dochodu;
- dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie łącznego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej w przypadku gdy podatnik wykorzystuje więcej niż jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2 i 3;
- dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej w odniesieniu do tego produktu lub tej usługi albo do tych produktów lub tych usług w przypadku gdy podatnik wykorzystuje jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej lub większą liczbę tych praw w produkcie lub usłudze albo w produktach lub usługach, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2-4.
Podatnicy prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów wykazują informacje, o których mowa w ust. 1, w odrębnej ewidencji (art. 30cb ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
Zgodnie z art. 30cb ust. 3 ww. ustawy, w przypadku gdy na podstawie ksiąg rachunkowych lub ewidencji, o której mowa w ust. 2, nie jest możliwe ustalenie dochodu (straty) z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, podatnik jest obowiązany do zapłaty podatku zgodnie z art. 27 lub art. 30c.
Powyższe przepisy wprowadzają korzystne rozwiązania podatkowe dla przedsiębiorców, którzy uzyskują dochody z komercjalizacji wytworzonych lub rozwiniętych przez nich praw własności intelektualnej, tzw. Innovation Box. W tym zakresie wpisują się one w realizację Planu na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju, Strategii na rzecz doskonałości naukowej, nowoczesnego szkolnictwa wyższego, partnerstwa z biznesem i społecznej odpowiedzialności nauki oraz Strategii na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju w obszarze innowacyjności. Znowelizowane przepisy mają prowadzić do wzrostu zainteresowania pracami badawczo-rozwojowymi prowadzonymi w Polsce oraz stanowić swoiste zamknięcie łańcucha wartości związanego z procesem tworzenia i komercjalizacji innowacyjnych rozwiązań będących efektem prac badawczo-rozwojowych.
Należy także wskazać, że powyższe regulacje polegają na preferencyjnym opodatkowaniu 5% stawką podatkową dochodów uzyskiwanych przez podatnika z praw własności intelektualnej, których podatnik jest właścicielem, współwłaścicielem, użytkownikiem lub posiada prawa do korzystania z nich na podstawie umowy licencyjnej i które są chronione na podstawie obowiązującego prawa krajowego lub międzynarodowego przez m.in. patent, dodatkowe prawo ochronne na wzór użytkowy czy prawo z rejestracji wzoru przemysłowego, zwane kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej.
Możliwość skorzystania z ulgi Innovation Box ma miejsce również w sytuacji, gdy podatnik dokona zakupu kwalifikowanych praw własności intelektualnej, o których mowa powyżej, pod warunkiem że następnie poniesie on koszty związane z rozwojem lub ulepszeniem nabytego prawa.
Dochodem kwalifikującym się do ulgi Innovation Box jest dochód uzyskany z tytułu należności/opłat licencyjnych lub innych należności związanych z wykorzystywaniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, dochód ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, jak również, co istotne, dochód z tego aktywa uwzględniony w cenie sprzedaży lub usługi określany na zasadzie ceny rynkowej.
Warunkiem koniecznym dla skorzystania z omawianej preferencji jest wymóg prowadzenia przez podatnika działalności badawczo-rozwojowej bezpośrednio związanej z wytworzeniem, komercjalizacją, rozwojem lub ulepszeniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, co stanowi wyraz realizacji zasady nexus. Poziom dochodu kwalifikowanego do zastosowania preferencyjnej stawki opodatkowania będzie wyliczany przy zastosowania formuły (wzoru) wynikającej z raportu nr 5 BEPS. Przewidziano także możliwość zlecenia wykonania prac badawczo-rozwojowych innym podmiotom zarówno niepowiązanym, jak i powiązanym.
Należy podkreślić, że stosowanie tej ulgi (niższej stawki podatku do kwalifikowanych dochodów) jest prawem, a nie obowiązkiem podatnika. Jest to o tyle istotne, gdyż z korzystaniem z ulgi wiążą się, bądź co bądź, dodatkowe obowiązki po stronie podatników, w szczególności obowiązek prowadzenia ewidencji pozwalającej na monitorowanie i śledzenie efektów prac badawczo-rozwojowych.
Podatnik będzie miał możliwość stosowania niniejszej ulgi przez cały okres trwania ochrony prawnej kwalifikowanych praw własności intelektualnej. W przypadku tych aktywów, które podlegają procedurze zgłoszenia/rejestracji, podatnik będzie mógł skorzystać z preferencji podatkowej od momentu zgłoszenia lub złożenia wniosku o rejestrację (obowiązek zwrotu kwoty ulgi w przypadku wycofania wniosku, odmowy udzielenia prawa lub odrzucenia wniosku o rejestrację).
Odnosząc powyższe przepisy podatkowe do przedstawionego opisu sprawy, z którego wynika, że:
- Wnioskodawca tworzy, rozwija i ulepsza oprogramowanie komputerowe w ramach prowadzonej działalności gospodarczej;
- Wnioskodawca tworzy, rozwija i ulepsza oprogramowanie w ramach prowadzonej w sposób systematyczny, metodyczny i zaplanowany działalności zmierzającej do wytworzenia oprogramowania, które cechuje się innowacyjnością;
- wytwarzane przez Wnioskodawcę oprogramowanie stanowi utwór w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych i podlega ochronie na podstawie art. 74 tej ustawy;
- Wnioskodawca dokonuje odpłatnego przeniesienia autorskiego prawa majątkowego do wytworzonego/ulepszonego/zmodyfikowanego oprogramowania;
- Wnioskodawca prowadzi odrębną od podatkowej księgi przychodów i rozchodów szczegółową ewidencję w sposób zapewniający wyodrębnienie poszczególnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej oraz ustalenie przychodu, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty) przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej oraz w sposób pozwalający na wyodrębnienie kosztów, o których mowa w art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej, w sposób zapewniający określenie kwalifikowanego dochodu.
Odrębna od podatkowej księgi przychodów i rozchodów ewidencja zgodnie z art. 30cb ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ma zatem na celu obliczenie podstawy opodatkowania, w tym powiązanie ponoszonych kosztów prac badawczo-rozwojowych z osiąganymi dochodami z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, a także monitorowanie i śledzenie efektów prac badawczo-rozwojowych. Wskazana ewidencja jest bardzo ważna, ponieważ jej prowadzenie w sposób niezapewniający osiągnięcie ww. celów, spowoduje po stronie podatnika obowiązek zapłaty podatku dochodowego bez preferencji wynikającej z art. 30ca ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Taka odrębna ewidencja, oprócz dat dokumentów księgowych, ich numerów oraz kwot z nich wynikających, powinna także:
- wyodrębniać każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej, z których Wnioskodawca uzyskuje przychody (przede wszystkim, jaki to jest rodzaj kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, na podstawie jakich przepisów prawa te podlegają ochronie),
- wykazywać przychody, koszty ich uzyskania, a także dochód (stratę) przypadające na każde wyodrębnione kwalifikowane prawo własności intelektualnej,
- wyodrębniać koszty, o których mowa w art. 30ca ust. 4 ww. ustawy.
Powyższe ma zapewnić możliwość ustalenia łącznego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej.
Biorąc pod uwagę powyższe przepisy stwierdzić należy, że kwalifikowane prawo własności intelektualnej to prawo własności spełniające łącznie trzy warunki:
- zostało wytworzone, rozwinięte lub ulepszone przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej;
- należy do jednej z kategorii wymienionych w katalogu w art. 30ca ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych;
- podlega ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczypospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska.
Należy także wskazać, że oprogramowanie definiowane jako ogół informacji w postaci zestawu instrukcji, zaimplementowanych interfejsów i zintegrowanych danych przeznaczonych dla komputera do realizacji wyznaczonych celów podlega ochronie jak utwór literacki z art. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1231, z późn. zm.).
Zgodnie z art. 74 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, ochrona przyznana programowi komputerowemu obejmuje wszystkie formy jego wyrażenia. Idee i zasady będące podstawą jakiegokolwiek elementu programu komputerowego, w tym podstawą łączy, nie podlegają ochronie.
W celu poprawnego zastosowania preferencji IP Box wobec autorskiego prawa do programu komputerowego należy nadać mu znaczenia funkcjonalne, celowościowe i rozszerzające, w zgodzie z najbardziej istotnym międzynarodowym kontekstem przepisów o IP Box, czyli Raportem OECD BEPS Plan Działania nr 5. Zgodnie z akapitem 34 tego Raportu, copyrighted software, nie tylko program komputerowy chroniony prawem autorskim, ale szerzej oprogramowanie chronione prawem autorskim, może zawierać się w katalogu kwalifikowanych IP jako aktywo funkcjonalnie ekwiwalentne do patentu. OECD wskazuje, że oprogramowanie chronione prawem autorskim dzieli podstawowe cechy patentów, ponieważ jest nowatorskie, nieoczywiste i użyteczne, a zatem zasadniczo wynika z prowadzenia innowacyjnej działalności badawczo-rozwojowej, której prowadzenie powinny stymulować przepisy o IP Box. OECD stwierdza także, że nie wszystkie jurysdykcje zapewniają ochronę patentową oprogramowania i dlatego wielu podatników, którzy wytwarzają oprogramowanie, musi posiadać prawa autorskie, zamiast polegać na ochronie patentowej. Włączenie oprogramowania chronionego prawem autorskim do definicji funkcjonalnie równoważnych kwalifikowanych IP zapewnia również, że różne traktowanie oprogramowania na mocy prawa patentowego różnych jurysdykcji nie ma wpływu na to, czy dochody z oprogramowania mogą korzystać z różnych regulacji IP Box.
W związku z tym, że w Polsce oprogramowanie definiowane jako ogół informacji w postaci zestawu instrukcji, zaimplementowanych interfejsów i zintegrowanych danych przeznaczonych dla komputera do realizacji wyznaczonych celów podlega ochronie jak utwór literacki z art. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, oprogramowanie może być, zgodnie z wykładnią celowościową i kontekstualną (ww. Raport OECD), uznane za kwalifikowane IP w świetle rozszerzającej wykładni art. 30ca ust. 2 pkt 8 ww. ustawy, jeśli jego wytworzenie, rozszerzenie lub ulepszenie jest wynikiem prac badawczo-rozwojowych.
Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy należy więc stwierdzić, że prawa autorskie do wytworzonego oprogramowania komputerowego są kwalifikowanym IP w świetle art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dochód uzyskany przez Wnioskodawcę z tytułu sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej lub z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi, które stanowi utwór prawnie chroniony i zostało wytworzone bezpośrednio w ramach prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, o której mowa w art. 5a pkt 38 ww. ustawy, kwalifikuje się do dochodów z kwalifikowanego IP w rozumieniu art. 30ca ust. 4 i art. 30ca ust. 7 pkt 2 i pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Tym samym Wnioskodawca może zastosować stosownie do art. 30ca ust. 1 ww. ustawy stawkę 5% do dochodu uzyskanego ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej lub z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi.
Wątpliwości Wnioskodawcy budzi również kwestia uznania wskazanych wydatków na:
- usługi telekomunikacyjne,
- usługi księgowe,
- podróże zagraniczne i związane z tym wydatki,
- literaturę związaną z tworzeniem oprogramowania,
- usługi doradztwa podatkowego,
- materiały biurowe i drobne wyposażenie,
- sprzęt elektroniczny,
- licencje na oprogramowanie,
- korzystanie ze sprzętu elektronicznego,
- koszty związane z reklamą (strony internetowe domeny, hosting),
- użytkowanie samochodu osobowego.
- składki na ubezpieczenia społeczne (ZUS),
za koszty prowadzonej bezpośrednio przez Niego działalności badawczo-rozwojowej związanej z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej oraz za koszty konieczne do obliczenia wskaźnika nexus.
Zgodnie z art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, koszty poniesione faktycznie przez podatnika, uwzględniane pod literą a we wzorze na wyliczenie wskaźnika, przez który przemnażany jest dochód z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągnięty w roku podatkowym, to koszty związane z prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalnością badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej. Nie są to koszty działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu art. 26e ww. ustawy, zawężone do tzw. kosztów kwalifikowanych.
Należy zauważyć, że istotne jest to, aby ze wskaźnika nexus wykluczyć koszty, które nie są lub ze swej natury nie mogą być, bezpośrednio związane z wytworzeniem, rozwinięciem lub ulepszeniem konkretnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej.
Ustalając wskaźnik nexus, należy pamiętać, aby istniał związek między:
- wydatkami poniesionymi przez podatnika w związku z wytworzeniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej,
- kwalifikowanym prawem własności intelektualnej oraz
- dochodami uzyskiwanymi z kwalifikowanych praw własności intelektualnej.
Ta szczególna metoda ujmowania kosztów we wskaźniku ma zastosowanie jedynie dla celu, jakim jest kalkulacja tego wskaźnika.
Należy również pamiętać, że wskaźnik nexus jest obliczany oddzielnie dla dochodów z poszczególnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej. W związku z tym Wnioskodawca powinien również ustalić odrębnie koszty faktycznie poniesione na działalność badawczo-rozwojową związaną z danym prawem.
Należy zatem przyjąć, że jeżeli podatnik poniósł rzeczywiście wydatki, które kwalifikują się jako koszty prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej, to wydatki związane z wytworzeniem w ramach tej działalności kwalifikowanego IP należy uznać za koszty faktyczne poniesione przez podatnika na prowadzoną bezpośrednio przez niego działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, z zastrzeżeniem art. 30ca ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Wobec powyższego ww. koszty ponoszone przez Wnioskodawcę, przy zachowaniu właściwej proporcji, mogą stanowić koszty faktycznie poniesione na działalność badawczo-rozwojową z kwalifikowanych praw własności intelektualnej.
Jak wskazuje Minister Finansów w objaśnieniach podatkowych z dnia 15 lipca 2019 r., dotyczących preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej IP BOX, zgodnie z akapitem 39 Raportu OECD BEPS Plan Działania nr 5 koszty kwalifikowane winny być uwzględniane we wskaźniku niezależnie od metody ich ujmowania w kosztach podatkowych, zgodnie z ogólnymi zasadami podatkowymi. Dlatego też koszty dla celów kalkulacji wskaźnika należy rozumieć szerzej (funkcjonalnie w kontekście ww. Raportu OECD), niż w odniesieniu do ustalania kosztów uzyskania przychodów na gruncie pozostałych przepisów ustawy o ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Należy także wspomnieć, że wskaźnik nexus () służy do określania tej części dochodu z kwalifikowanego IP, która podlega preferencyjnej 5% stawce podatkowej, powinien być liczony kumulatywnie na przestrzeni lat. Oprócz właściwych przepisów o IP BOX, potwierdzają to wytyczne przedstawione przez OECD W Raporcie BEPS Działanie nr 5 (akapit 45 Raportu OECD BEPS Plan Działania nr 5).
Wobec powyższego należy podkreślić, że wysokość dochodu z kwalifikowanego IP ustala się jako iloczyn:
- dochodu z kwalifikowanego IP osiągniętego w roku podatkowym i
- wskaźnika nexus obliczonego według specjalnego wzoru określonego w art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zatem dla potrzeb obliczenia podstawy opodatkowania podlegającej preferencyjnemu opodatkowaniu stawką 5% podatnik jest zobowiązany do wyliczenia dwóch podstawowych wartości:
- dochodu z kwalifikowanego IP osiągniętego w roku podatkowym oraz
- wskaźnika, którym zostanie przemnożony powyższy dochód.
Z ww. objaśnień podatkowych wynika bowiem, że Obliczając wysokość dochodu z kwalifikowanego IP, który w dalszej kolejności zostanie przemnożony przez wskaźnik nexus w celu obliczenia końcowego dochodu podlegającego 5% stawce podatku, niezbędne jest określenie związanych z kwalifikowanym IP przychodów oraz kosztów. Konieczne jest więc wskazanie przez podatnika przychodów osiąganych z danego kwalifikowanego IP oraz alokowanie do tych przychodów funkcjonalnie związanych z nimi kosztów, które w sposób bezpośredni i pośredni przyczyniły się do powstania tego przychodu. Zatem, dochodem kwalifikowanego IP jest nadwyżka sumy przychodów osiągnięta z tego kwalifikowanego IP nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą z kwalifikowanego IP.
Objaśnienia podatkowe wskazują zatem na możliwość uwzględnienia w kalkulacji dochodu (który następnie zostanie przemnożony przez wskaźnik nexus) również kosztów pośrednich. Nie wskazują natomiast, w jaki sposób koszty pośrednie należy przyporządkować do przychodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej i do pozostałych przychodów.
Zdaniem Organu w celu alokowania kosztów pośrednich do przychodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej można w drodze analogii zastosować zasadę wynikającą z treści art. 22 ust. 3 i ust. 3a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zgodnie z pierwszą regulacją wskazaną w zdaniu poprzednim jeżeli podatnik ponosi koszty uzyskania przychodów ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu, oraz koszty związane z przychodami z innych źródeł, a nie jest możliwe ustalenie kosztów uzyskania przypadających na poszczególne źródła, koszty te ustala się w takim stosunku, w jakim pozostają przychody z tych źródeł w ogólnej kwocie przychodów.
Zasadę, o której mowa w ust. 3, stosuje się również w przypadku, gdy część dochodów z tego samego źródła przychodów podlega opodatkowaniu, a część jest wolna od opodatkowania, z wyłączeniem źródeł przychodów określonych w art. 10 ust. 1 pkt 1 i 2 (art. 22 ust. 3a ww. ustawy).
Wobec powyższego, poniesione przez Wnioskodawcę wskazane we wniosku wydatki w części, w jakiej będą proporcjonalnie przypisane do przychodów przypadających z tytułu sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej lub z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi, gdzie proporcja zostanie ustalona jako stosunek przychodów z tytułu sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej i przychodów z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi do przychodów ogółem Wnioskodawcy z prowadzonej działalności gospodarczej w danym okresie, można uznać za koszty prowadzonej bezpośrednio przez Wnioskodawcę działalności badawczo-rozwojowej związanej z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy uznano za prawidłowe.
Podkreślić należy, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku nie prowadzi postępowania dowodowego. Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.), składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu opisu sprawy przedstawionego we wniosku, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy Ordynacja podatkowa jest sam przepis prawa. Jeżeli zatem, przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji indywidualnej.
Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy Ordynacja podatkowa przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
- z zastosowaniem art. 119a;
- w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
- z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 ustawy Ordynacja podatkowa).
Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w ., ul. ., .., za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała, lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).
Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.
Stanowisko
prawidłowe
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej