Temat interpretacji
1. Czy podejmowana przez Wnioskodawcę działalność polegająca na tworzeniu i ulepszaniu Komponentów stanowi działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 30ca ust. 2 w zw. z art. 5a pkt 38-40 ustawy o PIT? 2. Czy program komputerowy (tj. Komponenty) tworzony i ulepszany przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest kwalifikowanym prawem własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 2 ustawy o PIT? 3. Czy wydatki na: - amortyzację samochodu osobowego, eksploatację i ubezpieczenie, - używanie telefonu komórkowego i Internetu mobilnego; - zakup sprzętu komputerowego, - prowadzenie księgowości w części, w jakiej będą proporcjonalnie przypisane do przychodów przypadających ze zbycia praw autorskich, gdzie proporcja zostanie ustalona jako stosunek przychodów ze zbycia praw autorskich do programów komputerowych do przychodów ogółem Wnioskodawcy z prowadzonej działalności gospodarczej w danym okresie, można uznać za koszty prowadzonej bezpośrednio przez Wnioskodawcę działalności badawczo- rozwojowej związanej z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 4 ustawy o PIT? 4. Czy dochód ze zbycia prawa autorskiego do programu komputerowego jest kwalifikowanym dochodem w rozumieniu art. 30ca ust. 4 w zw. z art. 30ca ust. 7 ustawy o PIT?
Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325 ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 10 lipca 2020 r., uzupełnionym w dniu 25 września 2020 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej preferencyjną stawką podatkową jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 10 lipca 2020 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej preferencyjną stawką podatkową, uzupełniony pismem w dniu 25 września 2020 r.
We wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe.
Od 2007 r. Wnioskodawca prowadzi na terytorium Polski pozarolniczą działalność gospodarczą, której przedmiotem jest świadczenie usług programistycznych w zakresie projektowania i rozwijania oprogramowania oraz tworzenia nowych innowacyjnych rozwiązań w zakresie IT.
Wnioskodawca posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczony obowiązek podatkowy w świetle art. 3 ust. 1 w zw. z ust. 1a ustawy o PIT. Wnioskodawca prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów. Działalność Wnioskodawcy jest opodatkowana na ogólnych zasadach z zastosowaniem progresywnej stawki podatku dochodowego od osób fizycznych (skala podatkowa).
W 2018 r. Wnioskodawca zawarł umowę o świadczenie usług (dalej: Umowa) ze spółką z siedzibą w (dalej: Zleceniodawca). Wnioskodawca wykonuje zadania na rzecz Zleceniodawcy w zakresie usług programistycznych dotyczących oprogramowania komputerowego wytwarzanego w technologii Java (dalej: Usługi) w ramach projektów zlecanych przez klientów Zleceniodawcy. Z tytułu realizacji Usług Wnioskodawcy przysługuje wynagrodzenie płatne za każdy dzień pracy (dalej: Wynagrodzenie). Wynagrodzenie powiększone o podatek od towarów i usług płatne jest na podstawie faktury za każdy miesiąc obowiązywania Umowy. W ramach Wynagrodzenia Wnioskodawca przenosi bezterminowo na Zleceniodawcę własność oraz autorskie prawo majątkowe do wytworzonego oprogramowania z możliwością dalszego ich zbycia. Przeniesienie autorskich praw majątkowych do utworów stanowiących programy komputerowe następuje na wszystkich polach eksploatacji. Wnioskodawca nie może powierzyć wykonywania Usług osobie trzeciej, chyba że Zleceniodawca pisemnie zezwoli na takie powierzenie. W takim przypadku Wnioskodawca za działania osób trzecich odpowiada jak za swoje własne czynności. Wnioskodawca ponosi odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat oraz wykonywane przez niego czynności, jak również ponosi ryzyko gospodarcze związane z prowadzoną działalnością.
Wnioskodawca jest członkiem zespołu programistów, których zadaniem jest przebudowa istniejącego programu komputerowego - systemu służącego do wymiany informacji pomiędzy firmami (dalej: System). Zadaniem Systemu jest generowanie odpowiedzi na pytanie czy wchodzenie w relacje biznesowe z danym kontrahentem nie jest obciążone zbyt dużym ryzykiem w oparciu o doświadczenia innego uczestnika puli lub własne dane właściciela Systemu, ewentualnie na jakich zasadach takie relacje gospodarcze z danym kontrahentem są rekomendowane. System zapewnia dostęp aktywny (zapytanie o konkretnego kontrahenta) lub pasywny (system dostarcza informację zwrotną tylko wtedy, gdy zmieniła się cecha kontrahenta mająca wpływ na jego ocenę finansową i/lub ocenę ryzyka związanego ze współpracą z takim podmiotem). Technologia, w której wykonany jest pierwotny System jest dziś powszechnie uważana za przestarzałą, a jej wsparcie przez producenta jest ograniczone. Coraz trudniej również pozyskać na rynku specjalistów mogących go rozwijać i konserwować. Wszystkie te powody zadecydowały o konieczności jego przebudowy. Przebudowa Systemu polega na przeniesieniu istniejących procesów do nowej technologii. Zatem podstawowa rola Systemu zostaje zachowana, jednak są w nim wdrażane nowe rozwiązania umożliwiające np. szybszą pracę dotychczasowych rozwiązań, zwiększenie ich możliwości, przetwarzanie większej ilości danych, przetwarzanie równoległe oraz nowe funkcjonalności. Z perspektywy oprogramowania przebudowa Systemu nie ma charakteru odtwórczego bądź rutynowego, gdyż wraz z zastosowaniem nowej technologii zmienia się również sposób wykonania jego dotychczasowych funkcji. System składa się z kilku modułów definiujących jeden wieloetapowy proces przetwarzania danych. Nad każdym modułem pracuje wielu programistów, zaś ich komponenty opracowywane są często indywidualnie, czasem wspólnie. Każdy komponent to algorytm rozwiązania określonego zadania (np. zaczytanie plików z surowymi charakterystykami kontrahentów do bazy danych celem dalszego procesowania; wyliczenie tzw. scorea kontrahenta [kompozytowy wskaźnik oceny finansowej, podobny do tego który używany jest w bankowości]), zapisany przy pomocy języka programowania Java (dalej: Komponenty). Całościowy cel biznesowy osiągany jest przez kompozycje wszystkich modułów. Komponenty składają się z kodów źródłowych zapisanych przy pomocy języka programowania, interfejsu zapewniającego interoperacyjność kodu źródłowego, często również z elementów graficznych. W ramach pracy w zespole programistów Wnioskodawca tworzy poszczególne Komponenty. Część z nich Wnioskodawca tworzy samodzielnie, część we współpracy z innymi osobami. Należy nadmienić, że System i jego Komponenty tworzone na miarę indywidualnych potrzeb klienta nie są rozwiązaniami dotychczas dostępnymi na rynku w ramach działalności Wnioskodawcy. Wnioskodawca uczestniczy w każdej fazie procesu tworzenia Komponentów. Wymagania biznesowe definiowane przez klienta zamienia na projekt Systemu, w skład którego wchodzą: definicja modułów i Komponentów, zakres ich odpowiedzialności (zadań które realizują), sposób komunikacji z innymi elementami Systemu, użyte technologie, dopasowanie najlepszych wzorców architektonicznych, napisanie kodu źródłowego na wybranej platformie programistycznej w sposób zgodny z teorią informatyki, doświadczeniem i kreatywnym podejściem. Komponenty tworzone są w sposób metodyczny, w wybranej i zaadaptowanej do potrzeb przez zespół tzw. "metodyce zwinnej" wytwarzania oprogramowania. Proces tworzenia podzielony jest na kilka zasadniczych celów (milestones) zaplanowanych w określonym harmonogramie. Planowane są odpowiednie zasoby, np. dostępność ludzi o określonej roli w projekcie (tester, programista, analityk), sprzęt, wiedza.
Wnioskodawca tworzy Komponenty wyłącznie na podstawie własnej wiedzy i zgodnie z wymaganiami klienta. Dzieło jest rezultatem jego indywidualnej, twórczej działalności intelektualnej. Charakter pracy Wnioskodawcy w swej naturze jest procesem twórczym. Sposób wykonywania czynności nie jest Wnioskodawcy przez nikogo narzucony. Każde zadanie lub problem można rozwiązać na wiele różnych sposobów przy wykorzystaniu wielu dostępnych narzędzi. Wybór, dostosowanie oraz ulepszenie już istniejących rozwiązań zależy tylko i wyłącznie od wiedzy, doświadczenia oraz wyobraźni Wnioskodawcy. Tworzenie Komponentów jest możliwe dzięki stałemu poszerzaniu i nabywaniu przez Wnioskodawcę wiedzy oraz rozwoju umiejętności z zakresu wytwarzania oprogramowania. W efekcie dzieła Wnioskodawcy, tj. Komponenty modułów są rozwiązaniami niewystępującymi dotychczas w praktyce gospodarczej Wnioskodawcy oraz są na tyle innowacyjne, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących. Wnioskodawca do tworzenia i ulepszania programów komputerowych zdobywał wiedzę poprzez wieloletnie doświadczenie zawodowe oraz uczelniane. Jednocześnie, w praktyce na co dzień Wnioskodawca w drodze doświadczeń i testów zdobywa, poszerza i łączy wiedzę i umiejętności z nauk podstawowych (matematyka, statystyka), jak i stosowanych (informatyka, elektronika) w tym w zakresie programowania, a następnie wykorzystuje ją przy tworzeniu i rozwijaniu opisanego we wniosku oprogramowania. Działania Wnioskodawcy zmierzające do wytworzenia oprogramowania nie są działaniami rutynowymi lub odtwórczymi mającymi na celu jedynie powielenie bądź skopiowanie rozwiązań już istniejących i stosowanych w ramach Jego działalności. Każdorazowo efekty tych prac są odpowiednio ustalone i przyjmują formę nowych lub ulepszonych narzędzi deweloperskich, algorytmów będących przejawem kreatywności twórcy. Działalność Wnioskodawcy nie stanowi rutynowych i okresowych zmian wprowadzanych do produktów, linii produkcyjnych, procesów wytwórczych oraz innych operacji w toku. Działalność wykonywana przez Wnioskodawcę jest prowadzona w sposób systematyczny, a więc w celu realizacji zadania Wnioskodawca zwykle przyjmuje dla niego:
- określone cele do osiągnięcia - analizuje oczekiwania klienta,
- harmonogram - tworzy harmonogram prac przewidując przebieg procesu i jego wyniki,
- zasoby - zabezpiecza odpowiednie zasoby w postaci wiedzy, czasu, sprzętu, procesu weryfikacji i testów.
Autorskie prawo do tworzonych przez Wnioskodawcę samodzielnie lub we współpracy z innymi osobami Komponentów Systemu podlega ochronie prawnej na podstawie art. 74 w związku z art. 1 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (dalej: ustawa o PAIPP). Zgodnie zaś z art. 9 ustawy o PAIPP współtwórcom przysługuje prawo autorskie wspólnie.
Od 1 stycznia 2019 r. Wnioskodawca prowadzi ewidencję, o której mowa w art. 30cb ustawy o PIT w sposób zapewniający wyodrębnienie poszczególnych Komponentów oraz ustalenie przychodu, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty) przypadających na każdy Komponent oraz w sposób pozwalający na wyodrębnienie kosztów, o których mowa w art. 30ca ust. 4 ustawy o PIT, w sposób zapewniający określenie dochodu przypadającego na poszczególne Komponenty.
W związku ze świadczeniem Usług Wnioskodawca ponosi następujące koszty:
- amortyzacja samochodu osobowego, eksploatacja i ubezpieczenie,
- utrzymanie biura (mieszkanie, współudział w kosztach mediów),
- używanie telefonu komórkowego i Internetu mobilnego,
- zakup sprzętu komputerowego,
- szkolenia i konferencje.
W przypadku braku możliwości alokowania konkretnego kosztu poniesionego przez Wnioskodawcę w ramach działalności gospodarczej do przychodów ze zbycia praw autorskich, Wnioskodawca przyporządkuje wydatki do przychodów ze zbycia praw autorskich według proporcji. Proporcja zostanie ustalona jako stosunek przychodów ze zbycia poszczególnego prawa autorskiego do przychodów ogółem Wnioskodawcy z prowadzonej działalności gospodarczej w danym okresie.
Ponadto, w uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, że prowadzi on działalność twórczą. Charakter działalności Wnioskodawcy obejmuje prace rozwojowe, gdyż rozwija On specjalistyczną wiedzę oraz umiejętności, które może wykorzystać w ramach bieżących albo przyszłych projektów. Wnioskodawca nabywa, łączy, kształtuje i wykorzystuje dostępną aktualnie wiedzę i umiejętności, w tym między innymi z zakresu narzędzi informatycznych i oprogramowania, w celu tworzenia nowych rozwiązań (nowych lub ulepszonych produktów, procesów lub usług). Również, zgodnie z oceną stanu faktycznego, Wnioskodawca działa w sposób systematyczny, gdyż odpowiada m.in. za analizę wymagań klienta, zaprojektowanie rozwiązania według własnej twórczości przyjmując odpowiednie cele do osiągnięcia, implementację rozwiązania uwzględniając tworzenie harmonogramu oraz zabezpieczając odpowiednie zasoby (przykładowo wiedza, czas, sprzęt, proces weryfikacji i testów).
Działalność będąca przedmiotem wniosku jest działalnością prowadzoną bezpośrednio przez Wnioskodawcę. Co do zasady w efekcie ulepszania/rozwijania przez Wnioskodawcę oprogramowania, o którym mowa we wniosku powstaje odrębny od takiego oprogramowania program komputerowy podlegający ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. W działalności Wnioskodawcy mogą zdarzyć się zlecenia polegające na ulepszeniu programu komputerowego poprzez naprawienie istniejącego błędu, przykładowo poprawienie istniejącego kodu, gdzie nie dochodzi do wytworzenia nowej funkcjonalności. Jednak tego typu zlecenia nie są przedmiotem wniosku, gdyż zdaniem Wnioskodawcy w podobnych przypadkach nie dochodzi do wytworzenia programu komputerowego, co jest jednym z warunków do zastosowania preferencji, o której mowa w art. 30ca. W zakresie dochodu z tego typu zleceń Wnioskodawca stosuje ogólne zasady opodatkowania.
Koszty eksploatacji samochodu w działalności Wnioskodawcy to okresowe badania techniczne (przegląd okresowy), przeglądy i naprawy, części zamienne, wymiana opon, paliwo, mycie i doraźne środki do samochodu. Wydatki na zakup sprzętu komputerowego w działalności Wnioskodawcy to komputer, klawiatura, monitor, mysz, oprogramowanie. Wydatki na używanie telefonu komórkowego i Internetu mobilnego w działalności Wnioskodawcy to naprawa telefonu komórkowego, doładowanie telefonu, dostęp do Internetu. Wydatki na prowadzenie księgowości to wynagrodzenie biura rachunkowego zajmującego się prowadzeniem Księgi Przychodów i Rozchodów, Rejestru VAT, przygotowaniem zeznań podatkowych itp. na rzecz prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności.
Wymienione wydatki stanowią koszty uzyskania przychodów związane z całokształtem działalności prowadzonej przez Wnioskodawcę, w szczególności:
- samochód osobowy jest wykorzystywany m.in. w celu podróży do miejsca, w którym wytwarzane jest oprogramowanie;
- sprzęt komputerowy jest podstawowym narzędziem pracy Wnioskodawcy (komputer, klawiatura, ekran, mysz i oprogramowanie stanowią zestaw niezbędny do tworzenia programów komputerowych, jak również do prowadzenia działalności gospodarczej, np. obsługa skrzynki pocztowej, kontakt ze Zleceniodawcą);
- telefon służy bieżącym kontaktom ze Zleceniodawcą oraz pozostałymi członkami zespołu w celu dokonania różnych ustaleń związanych wytwarzanym oprogramowaniem. Internet zaś służy transferowi danych, zdobywaniu i wymianie informacji związanej z Komponentami;
- wydatki na prowadzenie księgowości służą prawidłowemu rozliczeniu działalności gospodarczej Wnioskodawcy poprzez spełnienie ustawowych obowiązków związanych z jej prowadzaniem (w tym przypadku polegającej na wytwarzaniu i ulepszaniu oprogramowania).
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:
- Czy podejmowana przez Wnioskodawcę działalność polegająca na tworzeniu i ulepszaniu Komponentów stanowi działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 30ca ust. 2 w zw. z art. 5a pkt 38-40 ustawy o PIT?
- Czy program komputerowy (tj. Komponenty) tworzony i ulepszany przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest kwalifikowanym prawem własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 2 ustawy o PIT?
- Czy wydatki na:
- amortyzację samochodu osobowego, eksploatację i ubezpieczenie,
- używanie telefonu komórkowego i Internetu mobilnego;
- zakup sprzętu komputerowego,
- prowadzenie
księgowości
w części, w jakiej będą proporcjonalnie przypisane do przychodów przypadających ze zbycia praw autorskich, gdzie proporcja zostanie ustalona jako stosunek przychodów ze zbycia praw autorskich do programów komputerowych do przychodów ogółem Wnioskodawcy z prowadzonej działalności gospodarczej w danym okresie, można uznać za koszty prowadzonej bezpośrednio przez Wnioskodawcę działalności badawczo- rozwojowej związanej z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 4 ustawy o PIT?
- Czy dochód ze zbycia prawa autorskiego do programu komputerowego jest kwalifikowanym dochodem w rozumieniu art. 30ca ust. 4 w zw. z art. 30ca ust. 7 ustawy o PIT?
Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1.
W ocenie Wnioskodawcy, podejmowana przez niego działalność polegająca na tworzeniu i ulepszaniu Komponentów stanowi działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 30ca ust. 2 w zw. z art. 5a pkt 38-40 ustawy o PIT.
Zgodnie z art. 5a pkt 38 ustawy o PIT, działalność badawczo-rozwojowa oznacza działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
Zgodnie z brzmieniem art. 5a pkt 39 ustawy o PIT, badaniami naukowymi są:
- badania podstawowe w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce - rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowanych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne,
- badania aplikacyjne w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce - rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.
Natomiast zgodnie z art. 5a pkt 40 ustawy o PIT pojęcie prace rozwojowe oznacza prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, czyli działalność obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.
Przytoczone wyżej przepisy wprowadzają kilka istotnych kryteriów, od których spełnienia uzależniona jest możliwość uznania określonych działań za działalność badawczo-rozwojową. Kryteria te powinny być spełnione łącznie, by konkretna działalność została zakwalifikowana do działalności badawczo-rozwojowej. Zgodnie z tymi kryteriami działalność badawczo-rozwojowa powinna:
- obejmować badania naukowe lub prace rozwojowe,
- mieć twórczy charakter,
- być podejmowana w sposób systematyczny oraz
- być podejmowana w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
Działalność podejmowana przez Wnioskodawcę polega na tworzeniu i współtworzeniu Komponentów do modułów Systemu stanowiącego kompleksowe oprogramowanie w odpowiedzi na zapotrzebowanie biznesowe klienta. Należy podkreślić, że efekty prac rozwojowych realizowanych przez Wnioskodawcę niewątpliwie mają twórczy charakter. Stanowią bowiem wytwór jego intelektu o indywidualnym i oryginalnym charakterze, który prowadzi do powstania nowych rozwiązań, wykorzystywanych następnie w procesie tworzenia Komponentów, które do tej pory nie występowały w praktyce gospodarczej lub w znaczącym stopniu odróżniają się od dotychczas wykorzystywanych przez Wnioskodawcę rozwiązań. Z całą pewnością nie są to działania rutynowe lub odtwórcze mające na celu jedynie powielenie bądź skopiowanie rozwiązań już istniejących i stosowanych przez Wnioskodawcę. Każdorazowo efekty tych prac są odpowiednio ustalone i przyjmują formę nowych lub ulepszonych narzędzi deweloperskich, algorytmów, dokumentacji projektowej itp. będących przejawem kreatywności ich twórcy.
Charakter pracy Wnioskodawcy w obszarze rozwoju i ulepszania oprogramowania w swej naturze jest procesem twórczym, gdyż każde jego zadanie lub problem można rozwiązać na wiele różnych sposobów przy wykorzystaniu wielu dostępnych narzędzi. Wybór, dostosowanie oraz ulepszenie już istniejących rozwiązań zależy tylko i wyłącznie od jego wiedzy, doświadczenia oraz wyobraźni. Wnioskodawca działa w sposób systematyczny. Odpowiada m.in. za analizę wymagań klienta, zaprojektowanie rozwiązania według własnej twórczości (przyjmując odpowiednie cele do osiągnięcia), implementację rozwiązania uwzględniając tworzenie harmonogramu oraz zabezpieczając odpowiednie zasoby (przykładowo wiedza, czas, sprzęt, proces weryfikacji i testów). Prowadząc działalność Wnioskodawca rozwija specjalistyczną wiedzę oraz umiejętności, które może wykorzystać w ramach bieżących albo przyszłych projektów. Wnioskodawca nabywa, łączy, kształtuje i wykorzystuje dostępną aktualnie wiedzę i umiejętności, w tym między innymi z zakresu narzędzi informatycznych i oprogramowania, w celu tworzenia nowych rozwiązań (nowych lub ulepszonych produktów, procesów lub usług).
Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2.
W ocenie Wnioskodawcy, program komputerowy (tj. Komponenty) tworzony i ulepszany przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest kwalifikowanym prawem własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 2 ustawy o PIT.
Zgodnie z ustawą o PAIPP, przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia, w tym w szczególności utwory wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe). Utwór jest przedmiotem prawa autorskiego od chwili ustalenia, chociażby miał postać nieukończoną, a ochrona przysługuje twórcy niezależnie od spełnienia jakichkolwiek formalności. Odnosząc się do powyższych konstrukcji prawnych przewidzianych w ustawie o PAIPP należy uznać, że oprogramowanie komputerowe stanowi przedmiot ochrony praw autorskich.
Art. 1 ust. 2 pkt 1 ustawy o PAIPP kwalifikuje programy komputerowe jako utwory będące przedmiotem jego ochrony i to już z momentem ich wytworzenia, bez konieczności spełnienia jakichkolwiek wymogów formalnych.
Z kolei przepisy art. 74 ust. 1 i 2 ww. ustawy potwierdzają rozszerzenie ochrony prawnoautorskiej także na programy komputerowe, określając jednocześnie jej zakres: 1. Programy komputerowe podlegają ochronie jak utwory literackie o ile przepisy niniejszego rozdziału nie stanowią inaczej. 2. Ochrona przyznana programowi komputerowemu obejmuje wszystkie formy jego wyrażenia. Idee i zasady będące podstawą jakiegokolwiek elementu programu komputerowego, w tym podstawą łączy, nie podlegają ochronie. Przedmiotem ochrony prawa autorskiego jest w niniejszym przypadku oprogramowanie komputerowe - Komponenty modułów Systemu, które zostały wytworzone przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej przez niego działalności.
Zarówno ustawy podatkowe, jak i ustawy pozapodatkowe, w szczególności ustawa o PAIPP, nie definiują pojęcia autorskie prawo do programu komputerowego. Doktryna prawa autorskiego przyjmuje różne kazuistyczne podejścia do definiowania pojęcia autorskie prawo do programu komputerowego, które wskazują, że część chronioną prawem jest w szczególności kombinacja komend adresowanych do komputera w formie kodu źródłowego i kodu wynikowego. Wobec tego, aby ustalić czy Komponenty wpisują się w zakres pojęcia autorskie prawo do programu komputerowego i mogą stanowić kwalifikowane prawo własności intelektualnej w rozumieniu przepisów ustawy o PIT zgodnie z regułami wykładni językowej w pierwszej kolejności należy ustalić, czy znaczenie przypisywane obu pojęciom w języku potocznym w ogóle dopuszcza taką możliwość. Program komputerowy definiowany jest również jako:
- ciąg instrukcji napisanych w języku zrozumiałym dla komputera (zgodnie ze słownikiem języka polskiego PWN);
- ciąg poleceń zapisanych w języku informatycznym, który jako całość pozwala komputerowi wykonywać różne czynności (wielki słownik języka polskiego Instytut Języka Polskiego PAN;
- sekwencja symboli opisująca realizowanie obliczeń zgodnie z pewnymi regułami zwanymi językiem programowania.
Program jest zazwyczaj wykonywany przez komputer (np. wyświetlenie strony internetowej) i zwykle bezpośrednio - jeśli wyrażony jest w języku zrozumiałym dla danej maszyny lub pośrednio - gdy jest interpretowany przez inny program (interpreter). (...) Programy komputerowe można zaklasyfikować według ich zastosowań. Wyróżnia się zatem aplikacje użytkowe, systemy operacyjne, programy narzędziowe, gry wideo, kompilatory i inne. Natomiast programy wbudowane w urządzenia i przechowywane zwykle w pamięci flash określa się jako firmware. Wnioskodawca odnosi się do wydanych przez Ministerstwo Finansów objaśnień podatkowych z dnia 15 lipca 2019 r. dotyczących preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej - IP Box (dalej: Objaśnienia). Treść Objaśnień przedstawia również zarys definicji i cechy programu komputerowego wskazując, że:
- Przede wszystkim podstawą przyznania ochrony prawnej dla programu komputerowego jest fakt, że stanowi on przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze (wyraz własnej twórczości intelektualnej danego autora lub autorów) ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od przeznaczenia i sposobu wyrażania.;
- Elementy programu
komputerowego chronione prawem autorskim to przede
wszystkim:
- forma programów (rozumiana jako określone przedstawienie zarówno kodu, jak i instrukcji) a więc informacje zawarte w kodzie źródłowym programu komputerowego w opisie procedur operacyjnych, zestawieniu danych, w informacjach konwersacyjnych i dialogowych. Wszystkie powyższe elementy zaliczane są do elementów twórczych co uzasadnia ich ochronę przez prawo autorskie;
- interfejsów (oparta na analogicznych podstawach, takich jak ochrona innych składników programu);
- gdy informacje, które zostały uzyskane na podstawie dekompilacji danego interfejsu nie pozwalają na opracowanie interfejsu zastępczego to w takiej sytuacji należy wykreować możliwość przeniesienia interfejsu do innego kompatybilnego programu, gdyż sam interfejs nie stanowiłby samodzielnego przedmiotu ochrony.;
- Zgodnie z akapitem 10 preambuły do Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/24/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie ochrony prawnej programów komputerowych: Rolą programu komputerowego jest wejście w kontakt i wspólne funkcjonowanie z innymi częściami składowymi systemu komputerowego i użytkownikami i w tym celu wymagane są logiczne i tam, gdzie to właściwe fizyczne wzajemne połączenia i wzajemne oddziaływanie, tak aby pozwolić wszystkim elementom oprogramowania i sprzętu komputerowego funkcjonować z innym oprogramowaniem, sprzętem komputerowym i użytkownikami we wszelkich formach działania, do jakich są przeznaczone. Części programu umożliwiające takie wzajemne połączenia i wzajemne oddziaływanie między elementami oprogramowania i sprzętu komputerowego są ogólnie znane pod nazwą interfejsów. To funkcjonalne wzajemne połączenie i wzajemne oddziaływanie jest ogólnie znane pod nazwą interoperacyjności; podczas gdy sama interoperacyjność może być zdefiniowana jako zdolność do wymiany informacji oraz wszechstronnego wykorzystania informacji już wymienionych.;
- Reasumując, brak ustawowej definicji pojęcia program komputerowy oraz brak precyzyjnego określenia zakresu autorskiego prawa do programu komputerowego w świetle polskiego prawa sprawia, że konieczne jest odniesienie się do pozaustawowych źródeł interpretacji tego pojęcia oraz ustalenia zakresu przedmiotowej ochrony prawnej. Wynika z nich, że pojęcie program komputerowy nie powinno być rozumiane wąsko lecz szeroko, w szczególności obejmując interfejs, gdy ten spełnia warunek interoperacyjności programu komputerowego z oprogramowaniem i sprzętem komputerowym, co musi być ustalone w każdym przypadku oddzielnie na podstawie rzeczywistych ustaleń, a nie tylko formalnych postanowień, na przykład umownych. Holistycznie i funkcjonalnie program komputerowy obejmuje więc jego funkcjonalne części składowe, takie jak: kod źródłowy, opis procedur operacyjnych, zestawienie danych w informacjach konwersacyjnych i dialogowych oraz kod wynikowy i interfejs.
Z powyższego wynika zatem jednoznacznie, że dla celów stosowania preferencji IP Box program komputerowy należy rozumieć w sposób funkcjonalny, tj. jako jedną integralną całość obejmującą nie tylko jego warstwę techniczną (jak wskazują Objaśnienia formę, czyli kod źródłowy programu komputerowego) ale również jego interfejsy w zakresie, w jakim stanowią one ściśle powiązany z nią element umożliwiający wzajemne połączenia i wzajemne oddziaływanie pomiędzy wszystkimi elementami oprogramowania, sprzętu komputerowego i użytkownikami.
W świetle przedstawionych powyżej argumentów uznać należy, że: Komponenty tworzone przez Wnioskodawcę są rezultatem prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej oraz stanowią przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, który jako całość stanowi odrębny przedmiot praw autorskich i korzysta z ochrony prawnoautorskiej. Objęcie Komponentów preferencją IP Box wpisuje się międzynarodowy kontekst tych przepisów, które nakazują szerokie rozumienie pojęcia programu komputerowego oraz w cel ustanowienia tych regulacji, jakim jest wspieranie lokalnych działań innowacyjnych w przemyśle, co w sytuacji polskiej gospodarki wprost powinno dotyczyć polskich twórców programów komputerowych. Komponenty obejmujące kod źródłowy zapisany przy pomocy języka programowania, elementy graficzne, interfejs zapewniający interoperacyjność kodu źródłowego itp. wpisują się w zakres definicji programu komputerowego przedstawionej przez Ministerstwo Finansów w Objaśnieniach. Komponenty modułów Systemu stanowią bowiem funkcjonalną całość, której elementy przedstawione powyżej wyrażone są bezpośrednio kodem źródłowym, kodem wynikowym, bądź też stanowią ściśle powiązany z nimi interfejs, który umożliwia poprawny odbiór, komunikację, sterowanie działaniem komputera. Powyższe konkluzje są zgodne z przyjętymi przez Ministra Finansów wytycznymi w zakresie IP Box, tj. algorytmu rozumienia przepisów o IP Box. Podstawą przyznania ochrony prawnej dla programu komputerowego jest fakt, że stanowi on przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze (wyraz własnej twórczości intelektualnej danego autora lub autorów), ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od przeznaczenia i sposobu wyrażania. O ocenie charakteru indywidualnej pracy twórczej nie decydują postanowienia umowy, ale rzeczywisty wkład pracy każdego z twórców programu komputerowego, co podlega każdorazowo odrębnej ocenie. Doktryna prawa autorskiego przyjmuje różne podejścia do definiowania pojęcia autorskiego prawa do programu komputerowego, które wskazują, że część chronioną prawem jest w szczególności kombinacja komend adresowanych do komputera w formie kodu źródłowego i kodu wynikowego. Pozaustawowa definicja pojęcia autorskie prawo do programu komputerowego w sposób uzasadniony nawiązuje zatem do terminologii informatycznej, dostosowywanej następnie do potrzeb dalszej analizy prawnej dobra niematerialnego jakim jest program komputerowy. Fundamentem informatycznego rozumienia programu komputerowego jest samo pojęcie programu czyli zapisanego przy pomocy wybranego języka programowania algorytmu rozwiązania określonego zadania. Zatem, program komputerowy to w szczególności zestaw instrukcji przeznaczonych do wykonywania bezpośrednio lub pośrednio w komputerze czynności w celu osiągnięcia określonego rezultatu.
W celu poprawnego zastosowania preferencji IP Box wobec autorskiego prawa do programu komputerowego należy nadać mu znaczenia funkcjonalne, celowościowe i rozszerzające, w zgodzie z najbardziej istotnym międzynarodowym kontekstem przepisów o IP Box czyli Raportem OECD BEPS Plan Działania nr 5. Zgodnie z akapitem 34 tego Raportu, copyrighted software, nie tylko program komputerowy chroniony prawem autorskim, ale szerzej oprogramowanie chronione prawem autorskim może zawierać się w katalogu kwalifikowanych IP jako aktywo funkcjonalnie ekwiwalentne do patentu. OECD wskazuje, że oprogramowanie chronione prawem autorskim dzieli podstawowe cechy patentów, ponieważ jest nowatorskie, nieoczywiste i użyteczne, a zatem zasadniczo wynika z prowadzenia innowacyjnej działalności badawczo-rozwojowej, której prowadzenie powinny stymulować przepisy o IP Box. OECD stwierdza także, że nie wszystkie jurysdykcje zapewniają ochronę patentową oprogramowania i dlatego wielu podatników, którzy wytwarzają oprogramowanie musi posiadać prawa autorskie zamiast polegać na ochronie patentowej. Włączenie oprogramowania chronionego prawem autorskim do definicji funkcjonalnie równoważnych kwalifikowanych IP zapewnia również, że różne traktowanie oprogramowania na mocy prawa patentowego różnych jurysdykcji nie ma wpływu na to czy dochody z oprogramowania mogą korzystać z różnych regulacji IP Box. W związku z tym, że w Polsce oprogramowanie definiowane jako ogół informacji w postaci zestawu instrukcji, zaimplementowanych interfejsów i zintegrowanych danych przeznaczonych dla komputera do realizacji wyznaczonych celów, podlega ochronie jak utwór literacki z art. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych - oprogramowanie może być zgodnie z wykładnią celowościową i kontekstualną (ww. Raport OECD) uznane za kwalifikowane IP w świetle rozszerzającej wykładni art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy, jeśli jego wytworzenie, rozszerzenie lub ulepszenie jest wynikiem prac badawczo-rozwojowych.
Komponenty modułów Systemu będące w całości lub w części dziełem Wnioskodawcy stanowią przejaw jego działalności twórczej o indywidualnym i autentycznym charakterze, zawierają zestaw instrukcji przeznaczonych do wykonywania bezpośrednio lub pośrednio w komputerze czynności w celu osiągnięcia określonego rezultatu, zatem spełnia definicję autorskiego prawa do programu komputerowego.
Biorąc powyższe pod uwagę, prawo autorskie do programu komputerowego wytwarzanego samodzielnie przez Wnioskodawcę lub wspólnie z innymi osobami w ramach prowadzonej działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zalicza się do kwalifikowanych praw własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 2 ustawy o PIT, gdyż:
- jest ono wymienione w zamkniętym katalogu praw własności intelektualnych sprecyzowanych w tym przepisie oraz
- jego przedmiot został wytworzony, rozwinięty oraz ulepszony przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej oraz
- podlega ochronie prawnej na podstawie art. 74 w związku z art. 1 ust. 2 ustawy o PAIPP.
Stanowisko Wnioskodawcy zostało potwierdzone w licznych interpretacjach indywidualnych wydanych w przedmiocie zastosowania art. 30ca ustawy o PIT (preferencji IP Box) w działalności programistów, m.in. interpretacje:
- z dnia 12 maja 2020 r., sygn. 0112- KDIL2-2.4011.130.2020.2.MM,
- z dnia 4 maja 2020r sygn. 0111-KDIB1-3.4011.19.2020.2.PC.
Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 3.
Zgodnie z art. 30ca ust. 4 i 5 ustawy o PIT, wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej ustala się jako iloczyn dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika obliczonego według wzoru:
[(a+b) x 1,3] / (a+b+c+d)
w którym poszczególne litery oznaczają koszty faktycznie poniesione przez podatnika na:
a - prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej,
b - nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu niepowiązanego,
c - nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu powiązanego,
d - nabycie przez podatnika kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.
Do powyższych kosztów nie zalicza się kosztów, które nie są bezpośrednio związane z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, w szczególności odsetek, opłat finansowych oraz kosztów związanych z nieruchomościami.
Przedmiotem wykonywanej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej jest tworzenie i ulepszanie programów komputerowych, do których prawa autorskie są następnie przenoszone w wykonaniu umowy z Klientem na ten podmiot. Za świadczone usługi Wnioskodawca otrzymuje ustalone wynagrodzenie, które obejmuje również wynagrodzenie za przeniesienie autorskich praw majątkowych. W związku z wykonywaną przez Wnioskodawcę działalnością badawczo-rozwojową, ponosi on wydatki na:
- amortyzację samochodu osobowego, eksploatację i ubezpieczenie;
- używanie telefonu komórkowego i Internetu mobilnego;
- zakup sprzętu komputerowego;
- prowadzenie księgowości.
Powyższe wydatki ponoszone przez Wnioskodawcę są również kosztami w rozumieniu art. 22 ustawy o PIT i mają na celu osiągnięcie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów, tj. prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej. W przypadku braku możliwości alokowania konkretnego kosztu poniesionego przez Wnioskodawcę w ramach działalności gospodarczej do przychodów ze zbycia oprogramowania, Wnioskodawca ustala/ustali faktyczny koszt poniesiony w danym okresie na prowadzoną bezpośrednio przez niego działalność związaną z wytworzeniem oprogramowania według odpowiedniej proporcji. Proporcja jest/zostanie ustalona jako stosunek przychodów ze zbycia oprogramowania do przychodów ogółem Wnioskodawcy z prowadzonej działalności gospodarczej w danym okresie.
Podsumowując - zdaniem Wnioskodawcy - ponoszone wydatki w zakresie w jakim przeznaczane są na wytworzenie bądź ulepszanie oprogramowania, w tym obliczone według powyższej proporcji przychodów ze zbycia oprogramowania do przychodów ogółem należy uznać za koszty prowadzonej bezpośrednio przez niego działalności badawczo-rozwojowej związanej z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 4 ustawy o PIT.
Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 4.
W myśl art. 30ca ust. 3 ustawy o PIT, podstawę opodatkowania stanowi suma kwalifikowanych dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej osiągniętych w roku podatkowym. Zgodnie z art. 30ca ust. 7 ustawy o PIT, dochodem (stratą) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej jest obliczony zgodnie z art. 9 ust. 2 dochód (strata) z pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie, w jakim został osiągnięty:
- z opłat lub należności wynikających z umowy licencyjnej, która dotyczy kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;
- ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;
- z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi;
- z odszkodowania za naruszenie praw wynikających z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, jeżeli zostało uzyskane w postępowaniu spornym, w tym postępowaniu sądowym albo arbitrażu.
Według art. 30ca ust. 4 ustawy o PIT, wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej ustala się jako iloczyn dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika obliczonego według wzoru:
[(a+b) x 1,3]/ (a+b+c+d)
w którym poszczególne litery oznaczają koszty faktycznie poniesione przez podatnika na:
a- prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej,
b- nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu niepowiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 3,
c- nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu powiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 4,
d- nabycie przez podatnika kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.
Zgodnie z art. 30ca ust. 6 ustawy o PIT, w przypadku gdy wartość wskaźnika, o którym mowa w ust. 4 jest większa od 1, przyjmuje się, że wartość ta wynosi 1.
Jak wskazano w opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego z tytułu wykonywania Usług Wnioskodawcy przysługuje Wynagrodzenie. W ramach Wynagrodzenia Wnioskodawca przenosi bezterminowo na Zleceniodawcę własność oraz autorskie prawo majątkowe do oprogramowania z możliwością dalszego ich zbycia i upoważnia go do korzystania na wszystkich polach eksploatacji. Jak Wnioskodawca wskazał w opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego nie ponosi on innych kosztów wymienionych w art. 30ca ust. 4 ustawy o PIT niż koszty faktycznie poniesione na prowadzoną bezpośrednio przez niego działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej wskazanym powyżej (oznaczone jako lit. a we wskaźniku z art. 30ca ust. 4 ustawy o PIT).
Reasumując - zdaniem Wnioskodawcy - dochód otrzymany ze zbycia oprogramowania w ramach świadczenia Usług na podstawie Umowy stanowi kwalifikowany dochód ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 4 w zw. z art. 30ca ust. 7 ustawy o PIT. Stanowi on bowiem dochód z oprogramowania będącego kwalifikowanym prawem własności intelektualnej wyliczony zgodnie z formułą wyrażoną w ustawie o PIT.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.
Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2020 r., poz. 1426 ze zm.), jednym ze źródeł przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.
W myśl art. 5a pkt 6 tejże ustawy, ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej oznacza to działalność zarobkową:
- wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,
- polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,
- polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych
- prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.
Stosownie natomiast do treści art. 5b ust. 1 ww. ustawy, za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
- odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności,
- są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez zlecającego te czynności,
- wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością.
Zgodnie z art. 30ca ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatek od osiągniętego przez podatnika w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej wynosi 5% podstawy opodatkowania.
W myśl art. 30ca ust. 2 ww. ustawy, kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej (czyli tzw. kwalifikowanymi IP) są:
- patent,
- prawo ochronne na wzór użytkowy,
- prawo z rejestracji wzoru przemysłowego,
- prawo z rejestracji topografii układu scalonego,
- dodatkowe prawo ochronne dla patentu na produkt leczniczy lub produkt ochrony roślin,
- prawo z rejestracji produktu leczniczego i produktu leczniczego weterynaryjnego dopuszczonych do obrotu,
- wyłączne prawo, o którym mowa w ustawie z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin (Dz. U. z 2018 r. poz. 432),
- autorskie prawo do programu komputerowego
- podlegające ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska, których przedmiot ochrony został wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej.
Autorskie prawo do programu komputerowego objęte jest ochroną na mocy art. 74 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1231 ze zm.).
Zgodnie z art. 74 ust. 2 powołanej ustawy, ochrona przyznana programowi komputerowemu obejmuje wszystkie formy jego wyrażenia. Idee i zasady będące podstawą jakiegokolwiek elementu programu komputerowego, nie podlegają ochronie.
W Polsce oprogramowanie definiowane jako ogół informacji w postaci zestawu instrukcji, zaimplementowanych interfejsów i zintegrowanych danych przeznaczonych dla komputera do realizacji wyznaczonych celów podlega ochronie jak utwór literacki z art. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Oprogramowanie może być uznane za kwalifikowane IP w świetle art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy, jeśli jego wytworzenie, rozszerzenie lub ulepszenie jest wynikiem prac badawczo-rozwojowych.
Zgodnie z art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ilekroć w ustawie jest mowa o działalności badawczo-rozwojowej oznacza to działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
W myśl art. 5a pkt 39 ww. ustawy, ilekroć w ustawie jest mowa o badaniach naukowych oznacza to:
- badania podstawowe w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. poz. 1668),
- badania aplikacyjne w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
Z kolei w definicji prac rozwojowych zawartej w art. 5a pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazano, że oznaczają one prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
Na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2018 r., poz. 1668 ze zm.), badania naukowe są działalnością obejmującą:
- badania podstawowe rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne;
- badania aplikacyjne rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.
Stosownie do art. 4 ust. 3 ww. ustawy, prace rozwojowe są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.
Podstawę opodatkowania preferencyjną 5% stawką podatku w ramach ulgi IP-BOX stanowi suma kwalifikowanych dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej osiągniętych w roku podatkowym (art. 30ca ust. 3 ustawy).
Zgodnie z art. 30ca ust. 7 powołanej ustawy, dochodem (stratą) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej jest obliczony zgodnie z art. 9 ust. 2 dochód (strata) z pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie, w jakim został osiągnięty:
- z opłat lub należności wynikających z umowy licencyjnej, która dotyczy kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;
- ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;
- z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi;
- z odszkodowania za naruszenie praw wynikających z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, jeżeli zostało uzyskane w postępowaniu spornym, w tym postępowaniu sądowym albo arbitrażu.
Stosownie do art. 9 ust. 2 analizowanej ustawy dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów (art. 9 ust. 2 analizowanej ustawy).
W celu określenia takich kosztów zastosowanie znajdzie art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 tej ustawy zawierającym katalog wydatków nieuznawanych za koszty podatkowe.
W odniesieniu do kosztów uzyskania przychodów uwzględnionych w celu określenia dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej należy wskazać, że muszą to być koszty funkcjonalnie związane z przychodami osiąganymi z poszczególnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej, które w sposób bezpośredni albo pośredni przyczyniły się do powstania takiego przychodu. Przy ustalaniu dochodu, o którym mowa w art. 30ca ust. 7 ustawy należy również mieć na względzie obowiązujące podatnika zasady potrącalności kosztów.
Stosownie natomiast do ust. 4 art. 30ca tej ustawy, wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej ustala się jako iloczyn dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika obliczonego według wzoru:
[(a+b) x 1,3] / a+b+c+d
w którym poszczególne litery oznaczają koszty faktycznie poniesione przez podatnika na:
a prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej,
b nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu niepowiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 3,
c nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu powiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 4,
d nabycie przez podatnika kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.
Do kosztów, o których mowa w ust. 4, nie zalicza się kosztów, które nie są bezpośrednio związane z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, w szczególności odsetek, opłat finansowych oraz kosztów związanych z nieruchomościami (art. 30ca ust. 5 ww. ustawy).
Na podstawie art. 30cb ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnicy podlegający opodatkowaniu na podstawie art. 30ca są obowiązani:
- wyodrębnić każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej w prowadzonych księgach rachunkowych;
- prowadzić księgi rachunkowe w sposób zapewniający ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty), przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej;
- wyodrębnić koszty, o których mowa w art. 30ca ust. 4, przypadające na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej, w sposób zapewniający określenie kwalifikowanego dochodu;
- dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie łącznego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej w przypadku gdy podatnik wykorzystuje więcej niż jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2 i 3;
- dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej w odniesieniu do tego produktu lub tej usługi albo do tych produktów lub tych usług - w przypadku gdy podatnik wykorzystuje jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej lub większą liczbę tych praw w produkcie lub usłudze albo w produktach lub usługach, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2-4.
Podatnicy prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów wykazują informacje, o których mowa w ust. 1, w odrębnej ewidencji (art. 30cb ust. 2 ww. ustawy).
Zgodnie z art. 30cb ust. 3 powołanej ustawy w przypadku gdy na podstawie ksiąg rachunkowych lub ewidencji, o której mowa w ust. 2, nie jest możliwe ustalenie dochodu (straty) z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, podatnik jest obowiązany do zapłaty podatku zgodnie z art. 27 lub art. 30c.
Jak wynika z powyższych regulacji podatnicy, którzy opodatkowują dochody z kwalifikowanych IP stawką 5%, mają obowiązek prowadzenia wyodrębnionej ewidencji dla wszystkich operacji finansowych związanych z uzyskiwaniem tych dochodów. Przepisy o IP Box nie narzucają podatnikom konkretnej formy ewidencjonowania zdarzeń na cele stosowania preferencji IP Box.
Mając na uwadze przedstawioną we wniosku sytuację faktyczną oraz cytowane wyżej przepisy prawa podatkowego stwierdzić należy, że przedstawione we wniosku działania podejmowane przez Wnioskodawcę mieszczą się w definicji działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż jak Wnioskodawca wskazał w opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego są podejmowane w sposób systematyczny, mają twórczy charakter, podejmowane są w celu wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań, obejmują prace rozwojowe.
Należy przy tym podkreślić, że działalnością badawczo-rozwojową nie jest całość usług świadczonych przez Wnioskodawcę ani też całość prowadzonej przez niego działalności programistycznej, ale wyłącznie te działania, które ściśle dotyczą tworzenia innowacyjnych rozwiązań służących stworzeniu nowego produktu.
Na gruncie rozpatrywanej sprawy należy również stwierdzić, że prawa autorskie do oprogramowania komputerowego są kwalifikowanym IP w świetle art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a uzyskany przez Wnioskodawcę dochód z tytułu odpłatnego przeniesienia na zleceniodawcę praw autorskich do wytworzonego, ulepszonego lub rozwiniętego oprogramowania, które stanowi utwór prawnie chroniony i zostało wytworzone, rozwinięte i ulepszone w ramach prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, o której mowa w art. 5a pkt 38 ustawy, kwalifikuje się do dochodów z kwalifikowanego IP w rozumieniu art. 30ca ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Odnosząc się natomiast do wątpliwości Wnioskodawcy dotyczących ustalania wskaźnika nexus, tj. możliwości uznania wydatków wymienionych w pytaniu oznaczonym we wniosku nr 3 za koszty prowadzonej bezpośrednio przez niego działalności badawczo-rozwojowej związanej z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej wskazać należy, że istotnym jest, aby ze wskaźnika nexus wykluczyć koszty, które nie są, lub ze swej natury nie mogą być bezpośrednio związane z wytworzeniem, rozwinięciem lub ulepszeniem konkretnego kwalifikowanego prawa własności intelektualnej. Wobec tego, ponoszone przez Wnioskodawcę wydatki na: amortyzację samochodu osobowego, eksploatację i ubezpieczenie, używanie telefonu komórkowego i Internetu mobilnego, zakup sprzętu komputerowego oraz prowadzenie księgowości, w zakresie w jakim przeznaczone są na działalność badawczo-rozwojową Wnioskodawcy, może on przy zachowaniu właściwej proporcji uwzględniać przy ustalaniu wskaźnika/wskaźników nexus (art. 30ca ust. 4 lit. a ustawy).
Końcowo należy zaznaczyć, że pomimo uznania przez Organ za adekwatną, tj. znajdującą uzasadnienie w opisie sprawy proporcję zaproponowaną przez Wnioskodawcę, nie jest wykluczona możliwość zastosowania innych metod ustalania tej proporcji w przypadku jej weryfikacji w postępowaniu dowodowym przez właściwy organ podatkowy. Wybór metody ustalania odpowiedniej proporcji zależy bowiem od okoliczności faktycznych konkretnej sprawy. Pełna weryfikacja stanowiska Wnioskodawcy może być dokonana jedynie w toku ewentualnego postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego organu kontroli celno-skarbowej będącej poza zakresem instytucji interpretacji indywidualnej, do której mają zastosowanie przepisy określone w art. 14h Ordynacji podatkowej.
Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
- z zastosowaniem art. 119a;
- w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
- z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).
Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 ze zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).
W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.
Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Stanowisko
prawidłowe
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej