Temat interpretacji
opodatkowanie środków pieniężnych otrzymywanych od współmałżonka po ustanowieniu rozdzielności majątkowej
Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 12 lutego 2020 r. (data wpływu 13 lutego 2020 r.), uzupełnionym pismem z dnia 2 czerwca 2020 r. (data wpływu 8 czerwca 2020 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania środków pieniężnych otrzymywanych od współmałżonka jest nieprawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 13 lutego 2020 r. wpłynął do tutejszego Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania środków pieniężnych otrzymywanych od współmałżonka.
Wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.), w związku z powyższym pismem z dnia 24 kwietnia 2020 r., Nr 0113-KDIPT2-2.4011.201.2020.1.AKU wezwano Wnioskodawczynię, na podstawie art. 169 § 1-2 w zw. z art. 14h ustawy Ordynacja podatkowa, do jego uzupełnienia w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.
Wezwanie wysłane zostało w dniu 24 kwietnia 2020 r. (skutecznie doręczone w dniu 27 kwietnia 2020 r.). W dniu 8 czerwca 2020 r. wpłynęło uzupełnienie wniosku (nadane w dniu 5 czerwca 2020 r.).
We wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny:
Wnioskodawczyni jest właścicielem działki wraz z budynkami, gdyż otrzymała ją od rodziców jako dziecko. Następnie zawarła związek małżeński, nie dopisywała męża jako współwłaściciela. W 2019 r. mąż Wnioskodawczyni zażądał numeru konta i przekazuje wynagrodzenie za pracę zawodową na osobiste konto Wnioskodawczyni, pozostałe dochody są wyłączną własnością męża. Wnioskodawczyni posiada sądową rozdzielność majątkową, gdyż tego domagał się mąż. Mąż Wnioskodawczyni od początku małżeństwa uchylał się od pomnażania i utrzymania substancji majątku wspólnego. Aby uzyskać sądową rozdzielność majątkową mąż wyprowadził się z domu w dniu 7 stycznia 2019 r. (upozorował separację faktyczną, gdyż nie przebywał i dla Sądu był to ważny powód), otrzymał rozdzielność majątkową nawet z datą wsteczną. Po uprawomocnieniu się wyroku wrócił do domu (nigdy się nie wymeldował). Obecnie zamieszkuje z Wnioskodawczynią, przekazuje tylko wynagrodzenie za pracę na Jej konto osobiste za pokwitowaniem od lipca 2019 r., twierdząc, że Wnioskodawczyni ma obowiązek rozliczyć się do urzędu skarbowego, gdyż jest to majątek wspólny, ponieważ nie mają rozwodu.
W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawczyni podała, że rozdzielność majątkowa została ustanowiona przez Sąd wyrokiem z dnia 27 maja 2019 r., z datą wsteczną z dniem 26 listopada 2018 r. Mąż Wnioskodawczyni od początku małżeństwa żądał pełnej swobody w dysponowaniu swoim wynagrodzeniem za pracę zawodową. Gdy mąż otrzymał pełną swobodę do własnych środków finansowych, dobrowolnie zobowiązał się do przekazywania wypłaty za pracę zawodową w całości na osobiste konto bankowe Wnioskodawczyni. Kwota ta ma służyć zaspokajaniu potrzeb rodziny i prowadzeniu gospodarstwa domowego, czyli pokryciu kosztów utrzymania wspólnie zamieszkiwanego budynku mieszkalnego, na które składają się koszty bieżące: gaz, energia elektryczna, usługi telewizji oraz internetu, koszty żywności, artykuły kosmetyczne i chemiczne, leki, odzież na potrzeby rodziny.
Wnioskodawczyni nie pozostaje z mężem w separacji, nie posiada rozwodu, prowadzi wspólne gospodarstwo domowe, nie prowadzi żadnej działalności gospodarczej. Wnioskodawczyni zaznacza, że dom był własnością już od 10 roku życia i gdy zawarła związek małżeński nie dopisała męża do aktu notarialnego jako współwłaściciela.
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:
Czy w związku z posiadaną rozdzielnością majątkową środki finansowe w wysokości 2 000 2 300 zł miesięcznie, przekazywane przez męża od sierpnia 2019 r. na konto osobiste Wnioskodawczyni, a wydatkowane na zaspokojenie potrzeb rodziny, podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?
Zdaniem Wnioskodawczyni, z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że otrzymuje Ona od męża środki pieniężne na utrzymanie domu. Mieszkają razem, w świetle prawa nadal są małżeństwem, nie mają ustanowionej sądownie separacji ani rozwodu, jedynie w dniu 26 listopada 2019 r. zniesiono sądownie wspólność majątkową. Mąż Wnioskodawczyni uiszcza comiesięcznie dobrowolne świadczenia pieniężne na utrzymanie nieruchomości, w której również zamieszkuje. Skoro zatem jeden z małżonków ze swojego odrębnego majątku dokonuje wpłat na konto Wnioskodawczyni, ponieważ dom jest tylko Jej własnością, to nie można uznać, że jest to darowizna, ponieważ mąż mieszka w domu, na który winien łożyć, przyczyniać się do zaspokajania rodziny.
Zgodnie z art. 27 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oboje małżonkowie obowiązani są, każdy według swych sił oraz swych możliwości zarobkowych i majątkowych przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny, którą przez swój związek założyli. Na istnienie wskazanych zobowiązań nie ma wpływu rodzaj ustroju majątkowego jaki między małżonkami istnieje i obowiązuje. Skoro zatem mąż realizuje swoje zobowiązania, wynikające z faktu zawarcia małżeństwa, przez przekazywanie przelewem miesięcznej wypłaty z przeznaczeniem na pokrywanie bieżących wydatków związanych z utrzymaniem rodziny, z których sam korzysta, a które wydatkowane są m.in. na pokrycie kosztów związanych z mieszkaniem, w którym również on zamieszkuje, nie sposób uznać, że kwota ta stanowi dochód. Wnioskodawczyni uważa, że odprowadzanie podatku dochodowego od kwoty pieniężnej, która ma służyć zaspokajaniu potrzeb rodziny po raz pierwszy przez małżonka, któremu przysługuje wynagrodzenie, a po raz drugi przez Wnioskodawczynię stanowiłoby niesłuszne podwójne opodatkowanie.
Wnioskodawczyni jest zdania, że opodatkowaniu podlegałoby świadczenie wypłacone po orzeczeniu rozwodu, w sytuacji, gdy nie byłoby prowadzone wspólne gospodarstwo domowe.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.
Zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1387, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Z treści tego przepisu wynika zatem, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę w katalogu zwolnień przedmiotowych ustawy, bądź od których zaniechano poboru podatku w drodze rozporządzenia.
Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w wyroku z dnia 27 maja 2019 r. Sąd ustanowił rozdzielność majątkową dla Wnioskodawczyni i Jej męża, obowiązującą od 26 listopada 2018 r. Mąż Wnioskodawczyni od początku małżeństwa żądał pełnej swobody w dysponowaniu swoim wynagrodzeniem za pracę zawodową. Gdy otrzymał pełną swobodę do własnych środków finansowych, dobrowolnie zobowiązał się do przekazywania całości wypłaty za pracę zawodową na osobiste konto bankowe Wnioskodawczyni. Małżonek przekazuje ww. środki za pokwitowaniem od lipca 2019 r. Kwota ta ma służyć zaspokajaniu potrzeb rodziny i prowadzeniu gospodarstwa domowego, czyli pokryciu kosztów utrzymania wspólnie zamieszkiwanego budynku mieszkalnego, na które składają się koszty bieżące: gaz, energia elektryczna, opłata za telewizję oraz internet, koszty żywności, artykuły kosmetyczne i chemiczne, leki, odzież na potrzeby rodziny.
Wnioskodawczyni nie pozostaje z mężem w separacji, nie posiada rozwodu, prowadzi wspólne gospodarstwo domowe, nie prowadzi żadnej działalności gospodarczej. Dom, w którym Wnioskodawczyni mieszka wraz z mężem jest Jej wyłączną własnością.
W myśl art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Rodzaje źródeł przychodów zostały określone w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdzie między innymi w pkt 9 wymieniono inne źródła.
Zgodnie natomiast z art. 20 ust. 1 ww. ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.
Użycie w powyższym przepisie sformułowania w szczególności wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w tym przepisie. Zatem o przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.
Natomiast, zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przepisów tej ustawy nie stosuje się do świadczeń na zaspokojenie potrzeb rodziny, o których mowa w art. 27 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, objętych wspólnością majątkową małżeńską.
Z literalnego brzmienia powołanego przepisu wynika zatem, że wyłączeniu spod działania przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podlegają wyłącznie świadczenia na zaspokojenie potrzeb rodziny, o których mowa w art. 27 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, objęte wspólnością majątkową małżeńską.
Kwestie stosunków majątkowych w małżeństwie reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2019 r., poz. 2086, z późn. zm.).
Stosownie do art. 27 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oboje małżonkowie obowiązani są, każdy według swych sił oraz swych możliwości zarobkowych i majątkowych, przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny, którą przez swój związek założyli. Zadośćuczynienie temu obowiązkowi może polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach o wychowanie dzieci i na pracy we wspólnym gospodarstwie domowym.
Obowiązek ten jako wynikający z przepisu powszechnie obowiązującego powstaje z chwilą zawarcia małżeństwa i gaśnie z chwilą jego ustania, orzeczenia separacji lub unieważnienia. Rodzaj i zakres potrzeb, które powinny zostać zaspokojone, zależą od uzasadnionych indywidualnych okoliczności dotyczących każdego z członków rodziny.
Zgodnie z art. 31 § 1 ww. Kodeksu z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
W myśl art. 52 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać ustanowienia przez sąd rozdzielności majątkowej.
Rozdzielność majątkowa powstaje z dniem oznaczonym w wyroku, który ją ustanawia. W wyjątkowych wypadkach sąd może ustanowić rozdzielność majątkową z dniem wcześniejszym niż dzień wytoczenia powództwa, w szczególności, jeżeli małżonkowie żyli w rozłączeniu (art. 52 § 1 ww. Kodeksu).
Analizując powyższe stwierdzić należy, że możliwość skorzystania z wyłączenia określonego w art. 2 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uzależniona jest od łącznego spełnienia wszystkich zawartych w tym przepisie przesłanek, a mianowicie:
- przyznane świadczenie musi być przeznaczone na zaspokojenie potrzeb rodziny,
- potrzeby rodziny muszą być zgodne z określonymi w art. 27 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego,
- świadczenie musi być objęte wspólnością majątkową małżeńską.
Ponadto, podkreślić należy, że wszelkie wyłączenia i zwolnienia podatkowe są odstępstwem od zasady powszechności opodatkowania, a przepisy ich dotyczące powinny być interpretowane ściśle, zgodnie przede wszystkim z ich wykładnią językową. Wykluczone jest w tym przypadku zastosowanie wykładni rozszerzającej, jak i zawężającej.
Mając na uwadze powyższe uregulowania prawne jak i przedstawiony we wniosku stan faktyczny stwierdzić należy, że w przedmiotowej sprawie nie zachodzą przesłanki do wyłączenia z opodatkowania na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uzyskanego przez Wnioskodawczynię świadczenia z tytułu zaspokajania potrzeb rodziny, bowiem zgodnie z prawomocnym wyrokiem Sądu z dnia 27 maja 2019 r. ustanowiona została rozdzielność majątkowa pomiędzy Wnioskodawczynią i Jej mężem, która obowiązuje od dnia 26 listopada 2018 r. Fakt wydania przez Sąd ww. orzeczenia wyklucza więc istnienie między małżonkami wspólności majątkowej, a zatem nie został spełniony jeden z warunków koniecznych dla skorzystania z ww. wyłączenia.
W konsekwencji, uzyskiwane od męża po ustanowieniu rozdzielności majątkowej przez Wnioskodawczynię świadczenie na zaspokajanie potrzeb rodziny, stanowi dla Niej przychód z innych źródeł określony w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Ze względu na to, że zgodnie z art. 52 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, rozdzielność majątkowa powstaje z dniem oznaczonym w wyroku, który ją ustanawia, to dniem, od którego powstał u Wnioskodawczyni obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu ww. przychodu jest dzień 26 listopada 2018 r., który został wskazany przez Sąd w wyroku z dnia 27 maja 2019 r. ustanawiającym rozdzielność majątkową pomiędzy małżonkami. Zatem, stosownie do art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uzyskiwane przez Wnioskodawczynię świadczenia na zaspokojenie potrzeb rodziny przekazywane przez męża od sierpnia 2019 r. na konto osobiste Wnioskodawczyni, podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
W związku z powyższym Wnioskodawczyni uzyskany przychód zobowiązana jest wykazać w zeznaniu podatkowym składanym za rok, w którym doszło do wypłaty ww. świadczeń.
Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe.
Jednocześnie Organ zauważa, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku nie prowadzi postępowania dowodowego. Zatem, dokumenty dołączone do wniosku nie podlegają analizie i weryfikacji w ramach postępowania o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) jest sam przepis prawa. Jeżeli zatem, przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawczyni w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy Ordynacja podatkowa przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
- z zastosowaniem art. 119a;
- w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
- z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 ustawy Ordynacja podatkowa).
Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w , ul. , ., za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała, lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).
Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.
Stanowisko
nieprawidłowe
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej