Temat interpretacji

Ustanowienie renty dożywotniej za przeniesienie prawa do lokalu mieszkalnego.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 3 marca 2020 r. (data wpływu 4 marca 2020 r.), uzupełnionym w dniu 4 czerwca 2020 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania dożywotniej renty w zamian za przeniesienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 4 marca 2020 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek, uzupełniony w dniu 4 czerwca 2020 r., o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania dożywotniej renty w zamian za przeniesienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego.

We wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 2019 r. został podpisany akt notarialny dot. umowy renty odpłatnej w zamian za przeniesienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego. Umowa renty nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jako czynność nie wymieniona w art. 1 ww. ustawy - taka klauzula jest ujęta w ww. akcie notarialnym. Wnioskodawczyni przekazała notarialnie swoje mieszkanie wnukowi w zamian za dożywotnią miesięczną rentę, którą wnuk wpłaca jej na konto od m-ca kwietnia 2019 r. w wysokości 500 zł miesięcznie.

W uzupełnieniu Wnioskodawczyni wskazuje, że nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, o którym mowa we wniosku, nastąpiło do majątku wspólnego Wnioskodawczyni i jej męża w dniu 2003 r. poprzez zawarcie umowy o przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu.

W dniu 2005 r. zmarł mąż Wnioskodawczyni. Dziedziczeniu podlegał jego udział w tym lokalu.

Postanowieniem z 2017 r., wydanym w sprawie Nr , Sąd Rejonowy w stwierdził, że spadek po mężu Wnioskodawczyni nabyli wprost na mocy ustawy: małżonka (Wnioskodawczyni) - udział w części wynoszący 3/6, córka - udział w części wynoszący 1/6, syn - udział w części wynoszący 1/6, Gmina Miasta . - udział w części wynoszący 1/6. Na tamtą chwilę przysługiwał Wnioskodawczyni udział wynoszący 9/12 (3/4) w spółdzielczym własnościowym prawie do danego lokalu mieszkalnego (Wnioskodawczyni 1/2 udziału posiadała na zasadzie wspólności majątkowej małżeńskiej, zaś 1/4 nabyła w drodze dziedziczenia po mężu). W dniu 2019 r. Wnioskodawczyni - w drodze darowizny - otrzymała od K. P. i M. U. przysługujące im udziały (po 1/6) w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego. Po tej czynności Wnioskodawczyni skupiała w swoich rękach udział wynoszący 11/12 w prawie do przedmiotowego lokalu. Natomiast w dniu 2019 r. Wnioskodawczyni nabyła od Gminy Miasta za cenę 23.100 zł udział w wysokości 1/12 w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego. Tym samym Wnioskodawczyni skupiła w swoich rękach całość praw w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego.

Umową renty odpłatnej z dnia 2019 r. Wnioskodawczyni przeniosła spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego wraz z wkładem budowlanym na wnuka w zamian za dożywotnią rentę w wysokości 500 zł miesięcznie, płatną z góry do 10-ego dnia każdego miesiąca, począwszy od kwietnia 2019 r. Dana umowa renty, z uwagi na jej charakter, nie zawierała elementu w postaci ceny tego lokalu, niemniej została podana wartość rynkowa 277.200 zł. Na mocy tej umowy wnuk zobowiązał się zapewnić Wnioskodawczyni dożywotnie, nieodpłatne prawo zamieszkania w tym mieszkaniu.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy renta, którą otrzymuje Wnioskodawczyni, jest objęta podatkiem dochodowym?
2. Czy Wnioskodawczyni powinna ująć ten dochód w rozliczeniu podatkowym za 2019 r.?
3. W której pozycji zeznania podatkowego (PIT) Wnioskodawczyni powinna wpisać ten dochód?
4. Czy jest to kwota wolna od podatku i ile wynosi podatek w opisanej sytuacji?

Zdaniem Wnioskodawczyni, w kontekście pytania nr 1 zawartego we wniosku renta ta nie jest objęta podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Przemawiają za tym następujące względy:

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-d ustawy o podatku dochodowym od osób źródłami przychodów są odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
4. innych rzeczy

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, każda czynność prawna, której przedmiotem jest odpłatne zbycie nieruchomości i praw majątkowych wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-d ww. ustawy, o ile dokonana zostanie w czasie określonym w ustawie, powodować będzie skutek w postaci powstania obowiązku podatkowego.

W myśl art. 903 ustawy Kodeks cywilny przez umowę renty jedna ze stron zobowiązuje się względem drugiej do określonych świadczeń okresowych w pieniądzu lub w rzeczach oznaczonych tylko co do gatunku.

W warunkach sprawy mamy do czynienia z rentą odpłatną - z przeniesieniem spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w zamian za dożywotnią rentę oraz możliwością dożywotniego, nieodpłatnego prawa zamieszkania w lokalu mieszkalnym, którego dotyczyła określona umowa, zatem faktycznie umowa ta ma charakter dożywocia opisanego w art. 908-916 Kodeksu cywilnego.

Przedmiotem świadczenia ze strony Wnioskodawczyni było przeniesienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w spółdzielni mieszkaniowej w zamian za ustanowienie na rzecz Wnioskodawczyni renty dożywotniej oraz dożywotniego nieodpłatnego prawa użytkowania ww. lokalu.

Zdaniem Wnioskodawczyni można by uznać, że skoro nabyła ona udział w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego w spółdzielni mieszkaniowej w następujących datach: w dniu 2003 r. (nabycie prawa na zasadzie wspólności majątkowej małżeńskiej), w dniu . 2005 r. (nabycie 3/6 udziału w będącym przedmiotem spadku udziale w danym prawie po małżonku), w dniu 2019 r. (nabycie 2/12 udziałów w prawie na zasadzie darowizny oraz nabycie udziału 1/12 w prawie na zasadzie zakupu) zaś umowa renty odpłatnej zawarta została w dniu 2019 r., to - w zakresie udziałów wynoszących 3/12 - czynność ta stanowiła źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zawarta umowa renty odpłatnej w swym charakterze (pokrywającym się faktycznie Z umową dożywocia) jest umową zobowiązującą, wzajemną i jednocześnie ma charakter odpłatny. Przez zawartą umowę zobowiązała się ona przenieść na wnuka spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, zaś wnuk (jako nabywca prawa) zobowiązał się zapewnić Wnioskodawczyni (jako zbywcy) dożywotnią rentę w kwocie 500 zł oraz prawo dożywotniego nieodpłatnego prawa użytkowania określonego lokalu.

Tym samym, na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych można zatem - zgodnie z art. 217 Konstytucji - wskazać podmiot zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego, czyli Wnioskodawczynię, jako osobę otrzymującą rentę dożywotnią i prawo nieodpłatnego dożywotniego mieszkania (art. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) oraz źródło przychodu, z którym wiąże się powstanie obowiązku podatkowego rozumiane jako odpłatne zbycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego (art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Kluczowe i przemawiające za zasadnością stanowiska Wnioskodawczyni - co do nie objęcia danej renty podatkiem dochodowym od osób fizycznych - jest brak możliwości precyzyjnego określenia podstawy opodatkowania decydującej o konkretyzacji przedmiotu podatku jako elementu wyznaczającego zobowiązanie podatkowe, rozumiane jako wynikające z obowiązku podatkowego zobowiązanie podatnika do zapłacenia podatku w wysokości, w terminie oraz w miejscu określonym w przepisach prawa podatkowego - art. 5 Ordynacji podatkowej.

Jedynie bowiem przy przyjęciu reguł wykładni rozszerzającej można uznawać za przychód osoby otrzymującej rentę dożywotnią i dożywotnie prawo mieszkania (Wnioskodawczyni) określany wartością wyrażoną w cenie określonej w umowie, stosownie do art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, odnosząc go do wartości rynkowej zbywanego prawa, o której stanowi art. 19 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tak jednak charakteryzowane jest w umowie o rencie dożywotniej świadczenie, do wykonania którego zobowiązany jest dożywotnik, a nie to, które otrzymuje on jako świadczenie wzajemne z tytułu zbycia prawa. Tym samym, otrzymywane przez Wnioskodawczynię świadczenia, jak wskazano powyżej, nie tylko nie stanowią ceny, ale są wręcz na chwilę zbycia prawa niepoliczalne.

Tym samym nie sposób ustalić przychodu, jaki osiągnęła Wnioskodawczyni z zawartej umowy renty dożywotniej w oparciu o reguły wynikające z art. 19 ust. 1 i 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Niemożność ustalenia przychodu w takim przypadku winna determinować odstąpienie od naliczania podatku.

Mając na względzie przedstawione powyżej stanowisko Wnioskodawczyni, w kontekście pozostałych zadanych przez Wnioskodawczynię pytań, należy podać, iż:

• dochód z tytułu renty nie powinien być ujęty w zeznaniu podatkowym za 2019 r.;
• dochód ten nie powinien być ujmowany w żadnej z pozycji zeznania podatkowego;
• brak jest podstaw do naliczania podatku dochodowego, zatem w tym kontekście kwota wolna od podatku jest irrelewantna.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1387, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów
4. innych rzeczy,

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

W świetle powyższego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości lub ww. praw majątkowych następuje przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie zostaje dokonane w wykonaniu działalności gospodarczej stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Według art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Stosownie zaś do art. 10 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w przypadku odpłatnego zbycia po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej, nabytych do majątku wspólnego małżonków lub wybudowanych w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej nieruchomości lub nabytych do majątku wspólnego małżonków praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie do majątku wspólnego małżonków lub ich wybudowanie w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej.

Natomiast, stosownie do art. 10 ust. 7 ww. ustawy, nie stanowi nabycia albo odpłatnego zbycia, o których mowa w ust. 1 pkt 8, odpowiednio nabycie albo odpłatne zbycie, w drodze działu spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8, do wysokości przysługującego podatnikowi udziału w spadku.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że w dniu 2019 r. został podpisany akt notarialny dot. umowy renty odpłatnej w zamian za przeniesienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego. Wnioskodawczyni przekazała notarialnie swoje mieszkanie wnukowi w zamian za dożywotnią miesięczną rentę, którą wnuk wpłaca jej na konto od m-ca kwietnia 2019 r. w wysokości 500 zł miesięcznie. Nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, o którym mowa we wniosku, nastąpiło do majątku wspólnego Wnioskodawczyni i jej męża w dniu 2003 r. poprzez zawarcie umowy o przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu. W dniu 2005 r. zmarł mąż Wnioskodawczyni. Dziedziczeniu podlegał jego udział w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego, o którym mowa we wniosku. Postanowieniem z dnia . 2017 r., wydanym w sprawie Nr , Sąd Rejonowy w stwierdził, że spadek po mężu Wnioskodawczyni nabyli wprost na mocy ustawy: małżonka (Wnioskodawczyni) - udział w części wynoszący 3/6, córka - udział w części wynoszący 1/6, syn - udział w części wynoszący 1/6, Gmina Miasta ... - udział w części wynoszący 1/6. Na tamtą chwilę przysługiwał Wnioskodawczyni udział wynoszący 9/12 (3/4) w spółdzielczym własnościowym prawie do danego lokalu mieszkalnego (Wnioskodawczyni 1/2 udziału posiadała na zasadzie wspólności majątkowej małżeńskiej, zaś 1/4 nabyła w drodze dziedziczenia po mężu). W dniu 2019 r. Wnioskodawczyni - w drodze darowizny - otrzymała od K. P. i M. U. przysługujące im udziały (po 1/6) w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego. Po tej czynności Wnioskodawczyni skupiała w swoich rękach udział wynoszący 11/12 w prawie do przedmiotowego lokalu. Natomiast w dniu 2019 r. Wnioskodawczyni nabyła od Gminy Miasta za cenę 23.100 zł udział w wysokości 1/12 we spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego. Tym samym Wnioskodawczyni skupiła w swoich rękach całość praw w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego. Umowa renty, z uwagi na jej charakter, nie zawierała elementu w postaci ceny spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, niemniej została podana wartość rynkowa lokalu, którego dotyczy to prawo 277.200 zł. Na mocy tej umowy wnuk zobowiązał się zapewnić Wnioskodawczyni dożywotnie, nieodpłatne prawo zamieszkania w tym lokalu.

Stosownie do treści art. 155 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r., poz. 1145) umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Umowa renty została zdefiniowana natomiast w art. 903 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z jego treścią, przez umowę renty jedna ze stron zobowiązuje się względem drugiej do określonych świadczeń okresowych w pieniądzu lub w rzeczach oznaczonych tylko co do gatunku.

W umowie renty nie można skutecznie zamieścić ani skutecznego zobowiązania się do innych (tj. innych niż pieniężne lub oznaczone co do gatunku) świadczeń, nawet o charakterze okresowym, ani też zobowiązania się do nieczynienia. Jednak osoba zobowiązująca się do świadczenia renty może zobowiązać się, w sposób wskazany powyżej, w zamian za nabycie prawa niemogącego być przedmiotem świadczenia renty, np. w zamian za przeniesienie własności nieruchomości. Renta może być ustanowiona w umowie zarówno na czas określony, jak i nieokreślony, w tym na czas życia osoby uprawnionej.

Jak wskazuje się w doktrynie, umowę o rentę zalicza się do kategorii umów nazwanych, stanowiących samoistne źródło zobowiązania (tytuł prawny do spełniania świadczeń). Ponadto omawiana umowa jest umową konsensualną, o charakterze losowym (korzyści stron nie są równe ani pewne), która może być ukształtowana jako umowa terminowa lub bezterminowa, odpłatna lub pod tytułem darmym.

Zgodnie z art. 906 Kodeksu cywilnego, do renty ustanowionej za wynagrodzeniem stosuje się odpowiednio przepisy o sprzedaży, a do renty ustanowionej bez wynagrodzenia stosuje się przepisy o darowiźnie.

Odpowiednie stosowanie przepisów o sprzedaży lub darowiźnie nie oznacza, że renta jest tego rodzaju umową. Zachowuje ona swoją pełną odrębność prawną. Reguły stosowania renty są ustalane jedynie przy odpowiednim zastosowaniu przepisów dotyczących sprzedaży lub darowizny.

Cechą umów odpłatnych jest to, że świadczenie jednej strony umowy znajduje swój odpowiednik w świadczeniu drugiej strony. Jest to sytuacja, gdy każda ze stron umowy uzyskuje ekwiwalent (równoważnik) dla świadczenia własnego. Nie dochodzi więc w takim przypadku do sytuacji, gdy tylko jedna ze stron odnosi korzyść z dokonanego świadczenia, a świadczenie zbywcy nie odbywa się kosztem uszczuplenia własnego majątku; każda ze stron uzyskuje jakąś korzyść majątkową (niekoniecznie w postaci pieniężnej).

Zgodnie z art. 487 § 2 Kodeksu cywilnego, umowa jest wzajemna, gdy obie strony zobowiązują się w taki sposób, że świadczenie jednej z nich ma być odpowiednikiem świadczenia drugiej.

W przypadku renty za wynagrodzeniem wartość świadczenia tytułem wynagrodzenia za ustanowienie renty nie musi odpowiadać wartości świadczeń z renty (brak elementu ekwiwalentności renty). Ponadto należy mieć na uwadze, że umowę wzajemną cechuje ekwiwalentność świadczeń stron, natomiast w umowie renty nie każde wynagrodzenie będzie jej nadawało cechy umowy wzajemnej; umowa renty może być umową odpłatną, lecz nie wzajemną.

Każda ze stron odpłatnej umowy renty musi liczyć się z tym, że ogólna wartość świadczeń drugiej strony nie będzie obiektywnie odpowiadała wartości jej świadczenia. Nawet w razie uzgodnienia, że renta będzie zobowiązaniem w zamian za ustanowienie albo przeniesienie innego prawa, umowa renty nie może być traktowana jako wzajemna.

Sam termin wynagrodzenie nie przesądza o ekwiwalentności świadczeń stron, stąd też jeżeli umowa renty ma charakter odpłatny, bez względu na to, czy świadczenia stron są ekwiwalentne, należy do niej odpowiednio stosować przepisy o sprzedaży. Przepisy o sprzedaży należy stosować do renty odpowiednio, co oznacza, że konieczne jest przede wszystkim uwzględnienie szczególnego charakteru tej ostatniej.

Ustawodawca w przepisie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych posłużył się pojęciem odpłatne zbycie, nie zawężając katalogu odpłatnych czynności prawnych, w wyniku których dochodzi do przeniesienia własności nieruchomości lub praw w nim wymienionych jedynie do umowy sprzedaży, czy zamiany. Pod pojęciem odpłatnego zbycia rozumie się każdą czynność, w wyniku której dochodzi do przeniesienia własności lub praw z dotychczasowego właściciela na nowy podmiot i przeniesienie to ma charakter odpłatny. Oznacza to, że na podstawie umowy o rentę w zamian za przeniesienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego również dochodzi do odpłatnego zbycia ww. prawa do lokalu.

W opisanym we wniosku stanie faktycznym wypłacana renta na mocy odpłatnej umowy renty w zamian za przeniesienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego przez Wnioskodawczynię na wnuka stanowi formę odpłatności za zbycie tego prawa. Zatem skutki podatkowe otrzymywania dożywotniej renty w zamian za zbycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w drodze zawarcia umowy odpłatnej renty należy rozpatrywać na podstawie przepisu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Omawiana regulacja formułuje generalną zasadę, że jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości lub praw w nim wymienionych miało miejsce przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej, stanowi źródło przychodu i w efekcie skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego. Tym samym, a contrario, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości, jak i innych praw nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie - nie jest źródłem przychodu i przychód tak uzyskany w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Jednocześnie należy podkreślić, że w przypadku umowy renty dożywotniej, ustawodawca w żadnym razie nie mówi, że uprawnienia osoby uprawnionej do otrzymywania renty, będące świadczeniami otrzymywanymi od zobowiązanego z tej umowy są ceną za przeniesienie własności nieruchomości lub prawa. Ponadto czas trwania takiej umowy, a przez to i wysokość świadczeń, do których zobowiązany jest podmiot nabywający nieruchomość lub prawa nie są możliwe do określenia w chwili jej zawierania. W takim przypadku nie jest możliwe więc ustalenie wysokości przychodu uzyskiwanego przez osobę zbywającą nieruchomość lub prawo. Z uwagi natomiast na brak stosownej regulacji w tym zakresie w takiej sytuacji nie mogą znaleźć zastosowania zasady ustalania przychodu, o których mowa w art. 19 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Powyższe wyjaśnienia prowadzą do wniosku, że jakkolwiek zbycie nieruchomości lub prawa na podstawie umowy renty dożywotniej stanowi odpłatne zbycie, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to niemniej jednak nie jest możliwe ustalenie wysokości przychodu uzyskiwanego przez zbywcę.

Mając na uwadze przytoczone przepisy prawa, należy stwierdzić, że podatnik nie jest zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego w przypadku zbycia własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, które to prawo zbył w drodze umowy renty odpłatnej. Nawet jeśli odpłatne zbycie miało miejsce przed upływem terminu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to jednak nie jest możliwe określenie podstawy opodatkowania na podstawie obowiązujących przepisów. Z tego względu nie można również określić podatku należnego z tego tytułu. W rezultacie należy uznać, że dochód uzyskany z tego rodzaju odpłatnego zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego pozostaje poza zakresem opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zatem, przeniesienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w ramach umowy renty odpłatnej nie skutkuje powstaniem obowiązku zapłaty przez Wnioskodawczynię podatku dochodowego. W konsekwencji, na Wnioskodawczyni nie ciąży obowiązek wykazania kwoty renty w zeznaniu podatkowym za 2019 r.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

W związku z uznaniem stanowiska w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1, 2 za prawidłowe odpowiedź na pytanie oznaczone we wniosku nr 3, 4 stała się bezprzedmiotowa.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Wnioskodawczyni w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej