Temat interpretacji
podatek dochodowy od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości
Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 28 listopada 2019 r. (data wpływu 13 grudnia 2019 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 13 grudnia 2019 r. wpłynął do Organu podatkowego ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości.
We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:
W dniu 17 grudnia 1998 r. rodzice Wnioskodawczyni aktem notarialnym wykupili na własność od Gminy lokal mieszkalny w budynku wielomieszkaniowym (bloku) oraz przejęli w użytkowanie wieczyste 1/23 działki, na której znajduje się ten budynek wielomieszkaniowy i w tym mieszkaniu mieszkali oboje.
W dniu 4 listopada 1999 r. zmarł tata Wnioskodawczyni, a mama Wnioskodawczyni pozostała sama w tym mieszkaniu. Postanowieniem Sądu Rejonowego w z dnia 10 marca 2000 r., spadek po zmarłym tacie Wnioskodawczyni, czyli połowę mieszkania, odziedziczyli po 1/3: mama Wnioskodawczyni i jej dwoje dzieci, czyli Wnioskodawczyni i Jej brat.
W dniu 26 grudnia 2017 r. zmarła mama Wnioskodawczyni i aktem poświadczenia dziedziczenia sporządzonym w dniu 29 grudnia u notariusza, Wnioskodawczyni i Jej brat nabyli spadek po mamie, czyli 2/3 mieszkania, po 1/3 każdy spadkobierca.
Obecnie Wnioskodawczyni i Jej brat są współwłaścicielami mieszkania nabytego w spadku po rodzicach, a z dniem 1 stycznia 2019 r. Gmina przekształciła prawo użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej, zabudowanej budynkiem mieszkalnym wielorodzinnym, w którym znajduje się ich mieszkanie, w prawo własności, toteż są współwłaścicielami 1/23 działki, na której znajduje się budynek wielomieszkaniowy.
W roku bieżącym Wnioskodawczyni zamierza sprzedać swój udział w prawie własności do mieszkania oraz w prawie własności do gruntu, swojemu bratu (sprzedaż 50% udziału w mieszkaniu oraz prawie własności gruntu).
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:
Czy ww. odpłatne przekazanie udziału Wnioskodawczyni w lokalu mieszkalnym oraz Jej udziału w prawie własności gruntu, będzie generować przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?
Zdaniem Wnioskodawczyni, przychód uzyskany z odpłatnego zbycia Jej udziału w prawie własności mieszkania nabytego w drodze spadku po rodzicach bratu Wnioskodawczyni w roku bieżącym nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, bowiem nabycie tego prawa przez spadkodawców, czyli rodziców Wnioskodawczyni, nastąpiło w okresie dłuższym niż wymagane pięć pełnych lat kalendarzowych zgodnie z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zdaniem Wnioskodawczyni, przychód uzyskany z odpłatnego zbycia Jej udziału w prawie gruntu, na którym znajduje się budynek wielomieszkaniowy (blok), w którym znajduje się odziedziczone przez nich mieszkanie nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, bowiem dla celu określenia upływu pięcioletniego okresu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, istotne znaczenie ma moment nabycia prawa wieczystego użytkowania nieruchomości, a nie termin dokonanej zmiany formy prawnej.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1387, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Stosownie do treści art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:
- nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
- spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
- prawa wieczystego użytkowania gruntów,
- innych rzeczy,
jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.
Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że nienastępujące w wykonywaniu działalności gospodarczej odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie skutkuje powstaniem przychodu. Tym samym, jeżeli nienastępujące w wykonywaniu działalności gospodarczej odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości nastąpiło po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie, nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 tej ustawy, a kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości nie podlega opodatkowaniu.
Ustawą z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 2159) dodano art. 10 ust. 5, który stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2019 r.
Zgodnie z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.
Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że rodzice Wnioskodawczyni w dniu 17 grudnia 1998 r., aktem notarialnym wykupili na własność od Gminy lokal mieszkalny w budynku wielomieszkaniowym (bloku) oraz przejęli użytkowanie wieczyste udział 1/23 działki, na której ten budynek wielomieszkaniowy się znajduje. W dniu 4 listopada 1999 r. zmarł tata Wnioskodawczyni, a spadek po nim odziedziczyli, po 1/3: mama Wnioskodawczyni, Wnioskodawczyni i Jej brat (postanowienie Sądu Rejonowego z dnia 10 marca 2000 r.). W dniu 26 grudnia 2017 r. zmarła mama Wnioskodawczyni, a spadek po niej nabyli spadkobiercy: Wnioskodawczyni i brat Wnioskodawczyni. Z dniem 1 stycznia 2019 r. Gmina przekształciła prawo użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej, zabudowanej budynkiem mieszkalnym wielorodzinnym, w którym znajduje się ww. lokal mieszkalny w prawo własności, dlatego Wnioskodawczyni i Jej brat są współwłaścicielami w udziale 1/23 prawa własności działki, na której znajduje się budynek wielomieszkaniowy. Wnioskodawczyni zamierza (w 2019 r.) sprzedać bratu swój udział w prawie własności lokalu mieszkalnego oraz udział w prawie własności ww. gruntu.
Stosownie do art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r., poz. 1145, z późn. zm.) prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. W myśl art. 924 i art. 925 ustawy Kodeks cywilny, spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei, postanowienie sądu o nabyciu spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia (art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego). W myśl art. 1035 Kodeksu cywilnego, jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego stosuje się przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Do momentu zniesienia tej współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku.
W myśl natomiast art. 46 § 1 Kodeksu cywilnego, nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty) jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności. Zgodnie z art. 47 § 1 ustawy Kodeks cywilny, część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych. Jak stanowi art. 48 ustawy Kodeks cywilny z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do części składowych gruntu należą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane, jak również drzewa i inne rośliny od chwili ich zasadzenia lub zasiania.
Mając na uwadze przepisy Kodeksu cywilnego należy stwierdzić, że w przypadku wybudowania budynku na gruncie, grunt ten wraz z budynkiem stanowi jedną rzecz (nieruchomość). Budynek trwale związany z gruntem, jako część składowa gruntu, nie może być przedmiotem odrębnej własności. Wyjątki od tej zasady przewidują przepisy szczególne dotyczące wzniesienia budynku na gruncie będącym w wieczystym użytkowaniu.
Użytkowanie wieczyste jest prawem rzeczowym, którego przedmiotem zgodnie z art. 232 Kodeksu cywilnego może być grunt stanowiący własność Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków. Jest to prawo na rzeczy cudzej, jednak zakres i sposób określenia treści tego prawa zbliża je bardziej do prawa własności niż praw rzeczowych ograniczonych. Ponadto, na podstawie wyraźnych odesłań w art. 234 i art. 237 ustawy Kodeks cywilny, do ww. prawa stosuje się odpowiednio przepisy o własności.
Granice prawa użytkowania wieczystego są wyznaczane przez ustawy, zasady współżycia społecznego oraz umowę o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste. Uprawnienie do wyłącznego korzystania z gruntu przez użytkownika wieczystego gruntu jest skuteczne wobec osób trzecich, a także właściciela gruntu, chyba że umowa, o której mowa wyżej zawiera odrębne uregulowania dotyczące uprawnień właściciela. Co istotne, możliwe jest przekształcenie prawa użytkowania wieczystego, przysługującego osobom fizycznym będącym dotychczasowymi użytkownikami wieczystymi, w prawo własności. Użytkowanie wieczyste jest prawem zbywalnym, podlega dziedziczeniu oraz egzekucji. Użytkownik wieczysty może więc rozporządzać swoim prawem zarówno w drodze czynności prawnej inter vivos, jak i mortis causa za życia i na wypadek śmierci. Nie można być natomiast jednocześnie właścicielem i użytkownikiem wieczystym gruntu, ponieważ nabycie prawa własności przez użytkownika wieczystego gruntu prowadzi do wygaśnięcia użytkowania wieczystego.
Zgodnie z ugruntowanym poglądem, przekształcenie prawa wieczystego użytkowania w prawo własności nie stanowi nabycia nieruchomości w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a jedynie zmianę tytułu prawnego faktycznego władztwa nad nieruchomością.
W związku z powyższym, za datę nabycia przez spadkodawców (tj. ojca i matkę Wnioskodawczyni) prawa własności lokalu mieszkalnego znajdującego się w budynku wielomieszkaniowym oraz udziału 1/23 działki (gruntu) zabudowanej tym budynkiem wielomieszkaniowym, należy przyjąć datę nabycia prawa własności tego lokalu wraz z prawem użytkowania wieczystego gruntu, tj. 17 grudnia 1998 r.
W świetle art. 10 ust. 1 pkt 8 i ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w przypadku dokonania po dniu 1 stycznia 2019 r. odpłatnego zbycia nieruchomości (udziału) nabytych w spadku, istotne znaczenie ma ustalenie daty nabycia nieruchomości przez spadkodawcę (spadkodawców). Jak wskazano, nabycie przez spadkodawców (rodziców Wnioskodawczyni) lokalu mieszkalnego w budynku wielomieszkaniowym wraz z udziałem w gruncie, na którym ten budynek wielomieszkaniowy się znajduje, nastąpiło w dniu 17 grudnia 1998 r.
Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego, stwierdzić należy, że planowane odpłatne przez Wnioskodawczynię zbycie nabytych w drodze spadku po ojcu i spadku po matce udziałów w lokalu mieszkalnym znajdującym się w budynku wielomieszkaniowym oraz udziałów w gruncie, na którym ten budynek się znajduje, nie będzie stanowiło źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w zw. z ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ odpłatne zbycie nastąpi po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie ww. nieruchomości przez spadkodawców. Zatem, nie powstanie obowiązek podatkowy z tego tytułu i Wnioskodawczyni nie będzie zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego w związku z planowanym odpłatnym zbyciem bratu ww. udziałów.
Należy również podkreślić, że interpretację indywidualną wydano w oparciu o przedstawione przez Wnioskodawczynię informacje, a mianowicie, że w przedmiotowej sprawie miało miejsce nabycie jedynie w drodze spadku po ojcu i spadku po matce.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Podkreślić należy, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku. Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.), składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany z przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Wnioskodawczyni ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu opisu sprawy przedstawionego we wniosku, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy Ordynacja podatkowa przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
- z zastosowaniem art. 119a;
- w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
- z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 ustawy Ordynacja podatkowa). Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w , za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2019 r., poz. 2325). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).
Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Stanowisko
prawidłowe
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej