Dochód ze sprzedaży nieruchomości w części nabytej wskutek działu spadku ponad udział posiadany w wyniku spadkobrania, podlega zgodnie z art. 30e us... - Interpretacja - 0112-KDIL2-1.4011.141.2019.2.TR

Shutterstock
Interpretacja indywidualna z dnia 04.03.2020, sygn. 0112-KDIL2-1.4011.141.2019.2.TR, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Temat interpretacji

Dochód ze sprzedaży nieruchomości w części nabytej wskutek działu spadku ponad udział posiadany w wyniku spadkobrania, podlega zgodnie z art. 30e ust. 1 ustawy opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym, a Wnioskodawczyni obowiązana jest do rozliczenia tejże części sprzedaży w złożonym zeznaniu podatkowym za rok 2019 oraz w zależności od wyniku rozliczenia do ewentualnej zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tegoż tytułu.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 18 grudnia 2019 r. (data wpływu 24 grudnia 2019 r.), uzupełnionym pismem (data wpływu 24 lutego 2020 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zbycia nieruchomości jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 24 grudnia 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zbycia nieruchomości.

Z uwagi na fakt, że ww. wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, pismem z dnia 12 lutego 2020 r. nr 0112-KDIL2-1.4011.141.2019.1.TR Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wezwał Wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania.

Jednocześnie poinformowano Zainteresowaną, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d § 1 Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ a uzupełnieniem wniosku przez Wnioskodawczynię nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wezwanie wysłano w dniu 12 lutego 2020 r. (skuteczne doręczenie nastąpiło w dniu 18 lutego 2020 r.), zaś w dniu 24 lutego 2020 r. (data nadania 21 lutego 2020 r.) Wnioskodawczyni uzupełniła ww. wniosek.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Na podstawie ustawy jako zstępna siostry, Wnioskodawczyni nabyła po zmarłej w dniu () lipca 2002 r. spadek, w skład którego wchodzą nieruchomości, grunt i las. Zainteresowana ma w posiadaniu postanowienie Sądu z dnia 31 października 2007 r. o stwierdzeniu nabycia spadku. Wnioskodawczyni dokonała stosownych opłat w podatku od spadków i darowizn.

W dniu 21 listopada 2011 r. Sąd Rejonowy () wydał postanowienie o zabezpieczeniu roszczenia w przedmiocie nabytego spadku poprzez zakaz zbywania nieruchomości, ponieważ 27 września 2011 r. została wniesiona sprawa o zmianę postanowienia w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku.

Dnia 24 marca 2017 r. Sąd Rejonowy wydał postanowienie, że opisaną nieruchomość przyznał na własność Zainteresowanej i zarządził na rzecz uczestnika postępowania spłatę.

W dniu 5 marca 2019 r. Zainteresowana sprzedała nieruchomość.

W uzupełnieniu wniosku Zainteresowana podała, co następuje.

Dnia 31 października 2007 r. postanowieniem Sądu Rejonowego na rozprawie sprawy z wniosku Zainteresowanej o stwierdzenie nabycia spadku postanowił, że spadek w całości nabyła zstępna siostry spadkodawcy, przy czym porządek dziedziczenia odnosi się również do wchodzącego w skład spadku udziału w gospodarstwie domowym po zmarłej w dniu () lipca 2002 r.

Dnia 21 listopada 2011 r. Sąd Rejonowy na wniosek syna siostry zmarłej i brata siostry zmarłej postanowił zabezpieczyć roszczenie poprzez ustanowienie zakazu zbywania lub obciążania nieruchomości i nakazania wpisania stosownego ostrzeżenia w tym zakresie w księdze wieczystej do czasu prawomocnego zakończenia postępowania w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku.

Dnia 24 marca 2017 r. Sąd Rejonowy w sprawie o dział spadku i zniesienie współwłasności postanowił dokonać działu spadku i zniesienia współwłasności w ten sposób, iż opisaną nieruchomość przyznać na własność Zainteresowanej i zasądzić od niej na rzecz uczestników postępowania spłaty, ponieważ ustalił, iż w skład spadku po zmarłej, po której prawo do spadku stwierdzono prawomocnym postanowieniem Sądu Rejonowego z dnia 18 stycznia 2013 r., wchodzi udział w wysokości 1/2 w prawie własności nieruchomości położonej w przypadający Zainteresowanej, a na rzecz uczestników, tj. syna siostry zmarłej i brata siostry zmarłej, zarządzono spłatę z tytułu udziału w spadku.

Całość spadku przyznano Zainteresowanej w celu możliwości zbycia nieruchomości.

Uczestnicy byli innymi spadkobiercami.

Przez cały okres koszty utrzymania przedmiotu spadku były ponoszone przez Wnioskodawczynię.

Zobowiązanie podatkowe zostało przez Zainteresowaną opłacone na podstawie I postanowienia z dnia 31 października 2007 r. II grupa dziedziczenia od całości masy spadkowej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Od jakiej daty Wnioskodawczyni powinna liczyć nabycie spadku, czy wystąpi obowiązek zapłaty podatku dochodowego z tytułu zbycia nieruchomości? Która data nabycia spadku jest prawomocna i od której daty Wnioskodawczyni powinna liczyć 5-letni okres od zbycia nieruchomości?

Zdaniem Wnioskodawczyni, datą nabycia spadku jest data zgonu () lipca 2002 r. Nie wystąpi obowiązek zapłaty podatku dochodowego z tytułu zbycia nieruchomości, bowiem minął okres 5 lat. Wnioskodawczyni uważa, że datą nabycia spadku jest data prawomocnego postanowienia Sądu z dnia 31 października 2007 r. z adnotacją, że niniejsze orzeczenie jest prawomocne i nie wystąpi obowiązek zapłaty podatku dochodowego z tytułu zbycia nieruchomości, bowiem minął wymagany okres 5 lat.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1387, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

  1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
  2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
  3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
  4. innych rzeczy,

&‒ jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

W świetle powyższego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości lub ww. praw majątkowych następuje przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie zostaje dokonane w wykonaniu działalności gospodarczej stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W tym miejscu należy wskazać, że ustawą z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 2159) do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dodano art. 10 ust. 5 i art. 10 ust. 7, które stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2019 r.

Według art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Natomiast, stosownie do art. 10 ust. 7 ww. ustawy, nie stanowi nabycia albo odpłatnego zbycia, o których mowa w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, odpowiednio nabycie albo odpłatne zbycie, w drodze działu spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, do wysokości przysługującego podatnikowi udziału w spadku.

Od dnia 1 stycznia 2019 r. pięcioletni okres, po upływie którego nie powstanie obowiązek uiszczenia podatku dochodowego z tytułu sprzedaży nieruchomości nabytych w drodze spadku liczony jest od końca roku, w którym spadkodawca ją nabył lub wybudował, a nie tak jak w stanie prawnym obowiązującym do dnia 31 grudnia 2018 r. od końca roku, w którym został otwarty spadek (w którym zmarł spadkodawca). Zmiana obejmuje zatem wszystkich, którzy dokonają zbycia nieruchomości po dniu 31 grudnia 2018 r., bez względu na datę odziedziczenia nieruchomości.

Według art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

Artykuł 30e ust. 2 przywołanej ustawy stanowi, że podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Z art. 30e ust. 4 cytowanej ustawy wynika, że po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, wykazać:

  1. dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub
  2. dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.

Dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł (art. 30e ust. 5 ww. ustawy).

Ze stanu faktycznego opisanego we wniosku i jego uzupełnieniu wynika, że w dniu 5 marca 2019 r. Zainteresowana sprzedała nieruchomość, którą nabyła częściowo w drodze spadku, jako zstępna siostry spadkodawczyni zmarłej w dniu () lipca 2002 r., a częściowo na mocy postanowienia sądu z dnia 24 marca 2017 r. o dziale spadku i zniesieniu współwłasności.

W myśl art. 922 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r., poz. 1145), prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.

Na podstawie art. 924 i art. 925 Kodeksu cywilnego, spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.

Według art. 1035 Kodeksu cywilnego, jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Do momentu zniesienia tej współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku.

Art. 1037 § 1 Kodeksu cywilnego stanowi natomiast, że dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców.

Z instytucją działu spadku mamy więc do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiot wspólności. Nie zmienia to faktu, że dział spadku jest zawsze konsekwencją wcześniejszego nabycia spadku. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.

Zgodnie z teorią prawa rzeczowego, przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w drodze zniesienia współwłasności, podziału majątku wspólnego czy działu spadku, jest nabyciem tych rzeczy. Natomiast, biorąc pod uwagę przyjętą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego, nabyciem rzeczy w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie jest przyznanie jej na wyłączną własność jednemu ze współwłaścicieli, jeśli:

  1. podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub
  2. wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy mieści się w ramach posiadanego dotychczas udziału.

Za datę nabycia nieruchomości lub prawa w przypadku ich sprzedaży, które przypadły danej osobie w wyniku działu spadku, należy przyjąć więc datę ich pierwotnego nabycia, jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości lub prawa w wyniku działu mieści się w udziale, jaki przysługuje tej osobie w majątku objętym współwłasnością oraz dział spadku został dokonany bez spłat i dopłat.

Powyższe potwierdza brzmienie art. 10 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym nie stanowi nabycia albo odpłatnego zbycia, o których mowa w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, odpowiednio nabycie albo odpłatne zbycie, w drodze działu spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, do wysokości przysługującego podatnikowi udziału w spadku.

Natomiast gdy w wyniku działu spadku udział danej osoby ulega powiększeniu, mamy do czynienia z nabyciem, gdyż zwiększa się stan jej majątku osobistego.

Nabycie w wyniku działu spadku części majątku, który należał do innych spadkobierców, należy więc traktować jako nabycie w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W niniejszej sprawie w wyniku działu spadku wystąpiło przysporzenie majątku ponad udział w spadku, posiadany przed dokonaniem tych czynności. Wnioskodawczyni nabyła składniki majątkowe o wartości przekraczającej udział w spadku. Oznacza to, że dla udziału w działce nabytego w drodze działu spadku dniem nabycia będzie dzień, w którym nastąpił dział spadku.

Reasumując: na gruncie opisanego stanu faktycznego sprzedaż w roku 2019 przedmiotowej nieruchomości w części przypadającej na nabycie przez Wnioskodawczynię w drodze spadku nie stanowi dla Zainteresowanej źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z uwagi na upływ pięcioletniego terminu, o którym mowa w ww. przepisie, ustalonego zgodnie z dyspozycją art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. liczonego od końca roku nabycia przez zmarłą w roku 2007 spadkodawczynię (a zatem w roku 2007 lub wcześniejszym).

W konsekwencji, w tejże części analizowana sprzedaż nie skutkuje po stronie Zainteresowanej powstaniem obowiązku zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych.

Natomiast sprzedaż w roku 2019 przedmiotowej nieruchomości w części przypadającej na nabycie przez Wnioskodawczynię w drodze działu spadku (ponad pierwotny udział spadkowy) skutkuje dla Wnioskodawczyni powstaniem przychodu kwalifikowanego do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, ponieważ sprzedaż w tejże części nastąpiła przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie (w drodze działu spadku dokonanego w roku 2017 r.).

Tym samym, dochód ze sprzedaży nieruchomości w części nabytej wskutek działu spadku ponad udział posiadany w wyniku spadkobrania, podlega zgodnie z art. 30e ust. 1 ww. ustawy opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym, a Wnioskodawczyni obowiązana jest do rozliczenia tejże części sprzedaży w złożonym zeznaniu podatkowym za rok 2019 oraz w zależności od wyniku rozliczenia do ewentualnej zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tegoż tytułu.

Z powyższych względów, stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (), za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Stanowisko

nieprawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej