Temat interpretacji
Zbycie akcji, które podatnik (przedsiębiorca) nabył po cenie niższej niż rynkowa (w ramach realizacji opcji) - ustalenie przychodów (art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) i kosztów uzyskania przychodów (art. 23 ust. 1 pkt 38 w zw. z art. 22 ust. 1d pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
Interpretacja indywidualna
– stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
25 lipca 2022 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Wniosek dotyczy skutków podatkowych uczestnictwa Zainteresowanego A.B., prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą X, w programie motywacyjnym organizowanym przez spółkę prawa amerykańskiego, w ramach którego Zainteresowany nieodpłatnie otrzymał instrumenty finansowe w postaci opcji uprawniających do zakupu akcji po preferencyjnej cenie.
Zainteresowany jest podmiotem prowadzącym indywidualną pozarolniczą działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu usług z zakresu technologii informatycznych, związaną z programowaniem (przeważający przedmiot klasyfikacji działalności – 62.01.Z). Zakres prowadzonej działalności gospodarczej nie obejmuje natomiast odpłatnego zbywania udziałów, papierów wartościowych, pochodnych instrumentów finansowych ani realizacji praw z nich wynikających.
Zainteresowany ma miejsce zamieszkania dla celów podatkowych na terytorium Polski zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128; dalej jako: „Ustawa o PIT”), a w konsekwencji podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu na terytorium RP.
W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Zainteresowany świadczy, poprzez podmiot pośredniczący, usługi jako konsultant na rzecz Y Inc., spółki akcyjnej prawa amerykańskiego z siedzibą w USA („Spółka”), notowanej na amerykańskiej giełdzie papierów wartościowych NASDAQ od (...) 2021 r.
Spółka jest organizatorem programu motywacyjnego, adresowanego do dyrektorów, pracowników oraz konsultantów, tj. osób najważniejszych z perspektywy rozwoju Spółki. Zasadniczym celem programu jest związanie ze Spółką określonej kategorii osób przyczyniających się do trwałego rozwoju Spółki, jak również zachęcenie i zmotywowanie ww. osób – kluczowych dla realizacji przyjętej strategii biznesowej – do działania w interesie i na rzecz Spółki. Program pozwala na przyznanie określonym podmiotom dodatkowego benefitu w postaci pochodnych instrumentów finansowych, tj. opcji na zakup emitowanych przez Spółkę akcji. Regulamin ww. Programu został przyjęty przez Zarząd Spółki, a następnie zaakceptowany przez akcjonariuszy (stockholders) Spółki („Regulamin”).
Zainteresowany nie jest związany bezpośrednio ze Spółką żadnym stosunkiem cywilnoprawnym – poza umową o uczestnictwo w Programie motywacyjnym – ani stosunkiem pracy. Zainteresowany ma jednak zawartą umowę o współpracy ze spółką Z Limited, spółką z ograniczoną odpowiedzialnością prawa irlandzkiego („Spółka irlandzka”), organizującą oraz powierzającą bezpośrednie świadczenie usług programistycznych przez poszczególnych konsultantów (w tym m.in. przez Zainteresowanego) na rzecz Spółki. Ścisła współpraca pomiędzy Zainteresowanym a Spółką oraz korzystanie z wyników pracy Zainteresowanego – w świetle ustaleń poczynionych między Spółką a Zainteresowanym – stanowi podstawę i tytuł uczestnictwa w Programie motywacyjnym zorganizowanym przez Spółkę.
Prawo do nabycia akcji w ramach ww. Programu odbyło się na następujących zasadach.
W ramach Programu Zainteresowany pozostawał uprawniony do nieodpłatnego nabycia opcji (NQSO – nonqualifield stock options; „Opcje”) dających następnie prawo do odpłatnego, preferencyjnego nabycia akcji Spółki („Akcje”). Samo nabycie Opcji nie uprawniało do wykonywania praw akcjonariusza Spółki, tj. m.in. prawa do dywidendy czy prawa głosu (uprawnienia te aktualizowały się dopiero w przypadku realizacji praw z Opcji i nabycia Akcji). Z samego więc posiadania Opcji nie wynikały dla Zainteresowanego żadne konkretne, miarodajne korzyści. Zbywalność Opcji była ograniczona poprzez postanowienia regulaminu Programu – ich przeniesienie na inną osobę było możliwe tylko w ściśle określonych przypadkach (m.in. darowizna na rzecz osób najbliższych, dziedziczenie). Wobec braku możliwości zbycia Opcji (brak rynku umożliwiającego swobodny obrót Opcjami) na moment przyznania Opcji określenie wartości tych Opcji nie było możliwe.
Nabycie Akcji w drodze realizacji praw z Opcji możliwe było po upływie określonego terminu („Vesting”). Vesting następował okresowo, w odniesieniu do kolejnych partii Opcji w ten sposób, że:
•po upływie roku (okres tzw. „klifu”) możliwa była realizacja % łącznej liczby przyznanych Opcji;
•po upływie każdego kolejnego miesiąca możliwa była realizacja 1/48 liczby przyznanych Opcji,
z zastrzeżeniem kontynuacji świadczenia usług przez uczestników Programu.
Na moment przyznania Opcji Zainteresowany nie miał możliwości określenia wartości Akcji, które potencjalnie będzie mógł nabyć w przyszłości. Wynika to z faktu, że wartość instrumentu bazowego (akcji Spółki) podlegała fluktuacji / mechanizmom rynkowym, zaś ilość Opcji mogących podlegać zrealizowaniu (Vesting) zależała od okoliczności takich, jak np. kontynuacja świadczenia usług na rzecz Spółki jako konsultant.
Wykonanie praw z Opcji przez Zainteresowanego, nabytych zgodnie z „Vesting Schedule”, nastąpiło w terminie przewidzianym Regulaminem oraz pozwoliło nabyć Zainteresowanemu Akcje za z góry określoną, preferencyjną cenę, która – co do zasady – jest niższa niż wartość rynkowa Akcji.
Zainteresowany otrzymywał Opcje zgodnie z „Vesting Schedule” i zrealizował je za pośrednictwem platformy maklerskiej, udostępnionej na potrzeby obsługi Programu, w dniu 23 marca 2022 r. W chwili podjęcia decyzji o wykupie Opcji, tj. zamianie Opcji na Akcje, Zainteresowany stał się pełnoprawnym akcjonariuszem Spółki. W tym samym dniu, niezwłocznie po wykonaniu praw z Opcji oraz uzyskaniu Akcji, za pośrednictwem tej samej platformy maklerskiej doszło do sprzedaży Akcji po aktualnym kursie.
Pytania
1.Czy prawidłowe jest stanowisko Zainteresowanego, zgodnie z którym przychód ze zbycia Akcji należałoby zakwalifikować jako świadczenie ze źródła kapitały pieniężne (w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a ustawy PIT)?
2.Czy prawidłowe jest stanowisko Zainteresowanego, zgodnie z którym przychód ze zbycia Akcji, zakwalifikowany jako świadczenie ze źródła kapitały pieniężne, mógłby zostać pomniejszony o koszt uzyskania przychodu w wysokości przychodu podlegającego opodatkowaniu na moment realizacji Opcji zgodnie z art. 22 ust. 1d pkt 2 ustawy o PIT?
Pana stanowisko w sprawie
1.Sprzedaż przez Zainteresowanego Akcji, nabytych częściowo odpłatnie, spowodowała powstanie po stronie Zainteresowanego przychodu podlegającego opodatkowaniu, który należało zakwalifikować jako przychód z kapitałów pieniężnych, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a ustawy o PIT.
2.Przychód z tego tytułu Zainteresowany jest uprawniony pomniejszyć m.in. o koszt uzyskania przychodów ustalony w oparciu o art. 22 ust. 1d ww. ustawy, tj. w wysokości przychodu, jaki Zainteresowany osiągnął z tytułu częściowo odpłatnego nabycia Akcji Spółki w wyniku realizacji Opcji na te Akcje, powiększonego o wydatki na ich nabycie.
Uzasadnienie stanowiska do pierwszego pytania
W ocenie Zainteresowanego przychód powstały w dacie zbycia Akcji należałoby zakwalifikować jako świadczenie ze źródła kapitały pieniężne w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a ustawy o PIT.
Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a Ustawy o PIT, odpłatne zbycie akcji generuje przychód ze źródła kapitały pieniężne.
Na podstawie art. 30b ust. 1 Ustawy o PIT, od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, w tym z realizacji praw wynikających z tych instrumentów, z odpłatnego zbycia udziałów (akcji), z odpłatnego zbycia udziałów w spółdzielni oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) albo wkładów w spółdzielni w zamian za wkład niepieniężny, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.
Dochód Zainteresowanego uzyskany w dacie zbycia Akcji (cena uzyskana ze sprzedaży Akcji minus koszty uzyskania przychodu) powinien zatem zostać opodatkowany stawką w wysokości 19%.
Powyższe założenia nie są w żaden sposób kwestionowane w praktyce – interpretacje i orzecznictwo są w tym zakresie jednolite, a przepisy nie budzą większych wątpliwości, zob. np. pisma Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej – interpretacje indywidualne:
•z dnia 6 lipca 2022 r. nr 0114-KDIP3-1.4011.423.2022.1.AK,
•z dnia 15 lutego 2022 r. nr 0113-KDIPT2-3.4011.973.2021.2.MS,
•z dnia 14 stycznia 2022 r. nr 0113-KDIPT2-1.4011.852.2021.2.MGR.
Uzasadnienie stanowiska do drugiego pytania
W ocenie Zainteresowanego, przychód powstały w dacie zbycia Akcji może zostać pomniejszony o koszty uzyskania przychodu w wysokości przychodu określonego na wcześniejszym etapie, tj. na moment realizacji Opcji w formie nabycia Akcji, zgodnie z art. 22 ust. 1d pkt 2 ustawy o PIT, ponieważ nabycie tych Akcji powinno zostać uznane za świadczenie częściowo nieodpłatne. W tym przypadku kosztem dla Zainteresowanego przy zbyciu Akcji będzie więc przychód rozpoznany w momencie obejmowania Akcji (tj. wartość rynkowa objętych Akcji pomniejszona o cenę uiszczoną przez Zainteresowanego z tytułu objęcia Akcji).
Treść art. 11 ust. 1 ustawy o PIT wskazuje, że przychodami, zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
W myśl art. 11 ust. 2 ww. ustawy, wartość pieniężną świadczeń w naturze, z zastrzeżeniem ust. 2c oraz art. 12 ust. 2-2c, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania. Jeżeli świadczenia są częściowo odpłatne (art. 11 ust. 2b ustawy o PIT), przychodem podatnika jest różnica pomiędzy wartością tych świadczeń, ustaloną według zasad określonych w ust. 2 lub 2a, a odpłatnością ponoszoną przez podatnika.
Należy więc wskazać, że przychodem jest każda forma przysporzenia majątkowego, w tym nieodpłatne świadczenia oraz świadczenia w naturze otrzymane przez podatnika. Nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu.
Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem sądów administracyjnych (np. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 20 września 2005 r., sygn. akt: FSK 2206/04):
„Przez „nieodpłatne świadczenie” należy rozumieć zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osoby, mające konkretny wymiar finansowy”.
Do przysporzenia dochodzi więc w sytuacji, gdy można mówić o powiększeniu majątku lub składników majątku danej osoby i gdy osoba ta może tym składnikiem swobodnie dysponować.
Osiągnięcie przez Zainteresowanego przychodu z częściowo odpłatnego nabycia Akcji w wyniku realizacji praw z Opcji nastąpiło z uwagi na fakt, że preferencyjna cena wykonania, tj. cena realizacji praw z Opcji na Akcje, była niższa niż wartość rynkowa Akcji, po której następnie doszło do zbycia tych Akcji. Jeżeli bowiem cena wykonania, tj. objęcia Akcji w wyniku realizacji praw z Opcji, byłaby równa bądź wyższa niż wartość rynkowa Akcji (tj. cena, po jakiej nastąpiło zbycie) – po stronie Zainteresowanego nie doszłoby do powstania przychodu na gruncie ustawy o PIT. Jednocześnie Zainteresowany mógł swobodnie dysponować tak osiągniętym przychodem, czego wyrazem było zbycie Akcji dokonane w dniu 23 marca 2022 r.
Zgodnie z art. 22 ust. 1d pkt 2 ustawy o PIT, kosztem uzyskania przychodu przy odpłatnym zbyciu praw nabytych nieodpłatnie bądź częściowo nieodpłatnie jest wartość przychodu określonego w momencie nabycia tych praw, powiększonego o wydatki na ich nabycie.
W ocenie Zainteresowanego, w opisanej sytuacji oraz zważywszy, że samo nabycie Akcji należy zakwalifikować jako świadczenie częściowo nieodpłatne, opodatkowane już na tym etapie, przy zbyciu akcji nabytych nieodpłatnie (częściowo odpłatnie) do ustalenia kosztów uzyskania przychodu zastosowanie znajdzie przepis art. 22 ust. 1d pkt 2 ustawy o PIT, zgodnie z którym kosztem uzyskania przychodu przy odpłatnym zbyciu praw nabytych nieodpłatnie bądź częściowo nieodpłatnie jest wartość przychodu określonego w momencie nabycia tych praw, powiększonego o wydatki na ich nabycie (w aktualnym stanie faktycznym: cena, za jaką Akcje zostały nabyte) – tj. przychód określony zgodnie z art. 11 ust. 2b ustawy o PIT.
Tym samym kosztami uzyskania przychodów byłaby:
1)kwota odpłatności poniesionej przez Zainteresowanego na nabycie Akcji (tj. w momencie realizacji Opcji i zakupu Akcji) oraz
2)przychód określony w momencie realizacji Opcji w formie nabycia Akcji w wysokości różnicy pomiędzy wartością rynkową nabytych Akcji a odpłatnością poniesioną przez Zainteresowanego na ich nabycie.
Stanowisko to jest powszechnie aprobowane przez organy podatkowe (zob. np. pismo Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 6 lipca 2022 r. – interpretacja indywidualna o nr 0114-KDIP3-1.4011.423.2022.1.AK, wydana w niemal identycznym stanie faktycznym) z uwagi na fakt, że – zakładając opodatkowanie już samego nabycia Akcji w związku z wykonaniem praw z Opcji – zastosowanie powyższych kosztów uzyskania przychodu pozwala na uniknięcie faktycznego podwójnego opodatkowania. Podatek płacony jest przy nabyciu i ponownie przy zbyciu Akcji, jednak przy zbyciu opodatkowaniu podlega tak naprawdę jedynie ewentualny zysk osiągnięty ze sprzedaży akcji (przy założeniu, że cena rynkowa Akcji wzrosła) – a nie cała ich wartość rynkowa, która de facto została już wcześniej opodatkowana.
Podsumowując, sprzedaż Akcji, nabytych częściowo odpłatnie, w wyniku realizacji Programu, należy rozpatrywać w kategorii przychodu ze źródła zyski kapitałowe, przy czym uzyskany z tego tytułu przychód Zainteresowany uprawniony jest pomniejszyć o koszt uzyskania przychodu obliczony na podstawie art. 22 ust. 1d pkt 2 ustawy o PIT.
Przyjęcie odmiennego stanowiska skutkowałoby tym, że przychód z tytułu nabycia Akcji w ramach programu motywacyjnego byłby opodatkowany dwukrotnie: po raz pierwszy w momencie ich nabycia (realizacji), po raz drugi z momentem odpłatnego zbycia tychże Akcji (tak też stanowiska wyrażone w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z 16 grudnia 2020 r., sygn. akt I SA/GD 819/20 czy też wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 8 października 2020 r., sygn. akt II FSK 1610/18).
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Odstępuję od uzasadnienia prawnego oceny Pana stanowiska.
Zastrzegam przy tym, że art. 22 ust. 1d pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie jest samoistną podstawą dla rozpoznania opisanych kosztów uzyskania przychodów – stosuje się go w zw. z art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
•Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
•Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
•w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
•w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).
Podstawą prawną dla odstąpienia od uzasadnienia interpretacji jest art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej.