Temat interpretacji

Skutki podatkowe przeznaczenia przez spółdzielnię mieszkaniową odszkodowania za wywłaszczenie nieruchomości gruntowej na poczet zobowiązań czynszowych.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 17 grudnia 2019 r. (data wpływu 23 grudnia 2019 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych przeznaczenia przez spółdzielnię mieszkaniową odszkodowania za wywłaszczenie nieruchomości gruntowej na poczet zobowiązań czynszowych jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 grudnia 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych przeznaczenia przez spółdzielnię mieszkaniową odszkodowania za wywłaszczenie nieruchomości gruntowej na poczet zobowiązań czynszowych.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Spółdzielnia dokonała, zgodnie z art. 42 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych określenia przedmiotu odrębnej własności lokali mieszkalnych w poszczególnych nieruchomościach mieszkaniowych. W nieruchomości x występują aktualnie różne prawa do lokali mieszkalnych, tj. prawo odrębnej własności, spółdzielcze prawo do lokalu i własnościowe prawo do lokalu, natomiast do gruntu na którym znajdują się wielomieszkaniowe bloki mieszkalne przysługuje prawo własności.

W tym stanie faktycznym nastąpiło wywłaszczenie części gruntu nieruchomości na cele publiczne a gmina wypłaciła z tego tytułu odszkodowanie na rzecz osób, którym przysługuje prawo odrębnej własności do lokali mieszkalnych i na rzecz Spółdzielni.

W niniejszej sprawie Spółdzielnia posiada około 70% udziałów w nieruchomości wspólnej (tj. spółdzielcze lokatorskie i własnościowe prawa do lokali mieszkalnych), a odrębni właściciele lokali mieszkalnych posiadają łącznie około 30% udziałów w nieruchomości wspólnej.

Spółdzielnia planuje otrzymane środki z odszkodowania zaliczyć na poczet zobowiązań czynszowych członków posiadających w tej nieruchomości spółdzielcze prawa do lokali według przypisanych poszczególnym lokalom udziału w prawie własności gruntu.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w takim przypadku środki te stanowiłyby dla członków Spółdzielni przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a Spółdzielnia powinna wystawić dla nich PIT-8C/PIT-11?

Zdaniem Wnioskodawcy, zaliczenie otrzymanego przez Spółdzielnię części odszkodowania z tytułu wywłaszczenia gruntu na poczet zobowiązań czynszowych członków posiadających w tej nieruchomości spółdzielcze prawa do lokali (lokatorskie i własnościowe), stanowić będzie rekompensatę za zmniejszenie powierzchni nieruchomości przypisanej lokalom w uchwale określającej przedmiot odrębnej własności i nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Każdy z członków danej nieruchomości w momencie przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności gruntu zobowiązany był uregulować opłatę wynikającą z przypadającego mu udziału w gruncie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z generalną zasadą powszechności opodatkowania, wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1387, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 tej ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Przepis art. 10 ust. 1 ww. ustawy, zawiera katalog przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy, źródłem przychodów są inne źródła.

Stosownie do art. 20 ust. 1 ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach , dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Zauważyć należy, że powołany wyżej przepis wymienia pewne rodzaje przychodów stanowiących pewien katalog o charakterze otwartym, a tym samym nie rozstrzyga ostatecznie co jest przychodem z innych źródeł. Użycie przez ustawodawcę zwrotu w szczególności przesądza, że przedmiotowy katalog nie ma charakteru zamkniętego. W katalogu tym będą mieściły się zatem przychody niemieszczące się w źródłach przychodów wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8 ww. ustawy i jednocześnie niewymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych przewidzianych w tej ustawie.

Według art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i przesłać ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika wykonuje swoje zadania, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania.

Należy zauważyć, że z dniem 1 stycznia 2019 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 22 listopada 2018 r. w sprawie określenia niektórych wzorów oświadczeń, deklaracji i informacji podatkowych obowiązujących w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 2237).

Na podstawie § 2 ust. 1 tego rozporządzenia, wzory, o których mowa w § 1, stosuje się do przychodów, dochodów (strat) uzyskanych (poniesionych) od dnia 1 stycznia 2018 r.

Przepisu ust. 1 nie stosuje się, jeżeli przed dniem wejścia w życie rozporządzenia oświadczenia, deklaracje i informacje podatkowe zostały złożone na formularzach dotychczasowych (§ 2 ust. 2 ww. rozporządzenia).

Zgodnie z ustalonym w rozporządzeniu wzorem informacji PIT-8C, dotyczy ona wyłącznie niektórych dochodów z kapitałów pieniężnych. Natomiast w przypadku podlegających opodatkowaniu należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, właściwym jest ujęcie tych przychodów w Informacji o przychodach z innych źródeł oraz o dochodach i pobranych zaliczkach na podatek dochodowy w danym roku podatkowym PIT-11.

Płatnicy oraz podmioty, o których mowa w art. 42a, przesyłają roczne obliczenie podatku, o którym mowa w art. 34 ust. 7 oraz informacje, o których mowa w art. 34 ust. 8, art. 35 ust. 10, art. 39 ust. 1 i 3, art. 42 ust. 2 pkt 1, art. 42a ust. 1 oraz art. 42e ust. 6:

1. urzędowi skarbowemu w terminie do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym;
2. podatnikowi w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Spółdzielnia dokonała, zgodnie z art. 42 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych określenia przedmiotu odrębnej własności lokali mieszkalnych w poszczególnych nieruchomościach mieszkaniowych. W nieruchomości x występują aktualnie różne prawa do lokali mieszkalnych, tj. prawo odrębnej własności, spółdzielcze prawo do lokalu i własnościowe prawo do lokalu, natomiast do gruntu na którym znajdują się wielomieszkaniowe bloki mieszkalne przysługuje prawo własności. Nastąpiło wywłaszczenie części gruntu nieruchomości na cele publiczne, a gmina wypłaciła z tego tytułu odszkodowanie na rzecz osób, którym przysługuje prawo odrębnej własności do lokali mieszkalnych i na rzecz Spółdzielni. Spółdzielnia planuje otrzymane środki z odszkodowania zaliczyć na poczet zobowiązań czynszowych członków posiadających w tej nieruchomości spółdzielcze prawa do lokali według przypisanych poszczególnym lokalom udziału w prawie własności gruntu.

Zgodnie z art. 75 ustawy z dnia 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze (Dz. U. z 2018 r., poz. 1285, z późn. zm.) zysk spółdzielni, po pomniejszeniu o podatek dochodowy i inne obciążenia obowiązkowe wynikające z odrębnych przepisów ustawowych, stanowi nadwyżkę bilansową.

Stosownie do art. 77 § 1 tejże ustawy, część nadwyżki bilansowej pozostałej po dokonaniu odpisu, o którym mowa w art. 76, przeznacza się na cele określone w uchwale walnego zgromadzenia. Zasady podziału nadwyżki bilansowej między członków spółdzielni określa statut (art. 77 § 2 ww. ustawy Prawo spółdzielcze).

Z postanowień art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz.U. z 2018 r., poz. 845, z późn. zm.) wynika, że pożytki i inne przychody z nieruchomości wspólnej służą pokrywaniu wydatków związanych z jej eksploatacją i utrzymaniem, a w części przekraczającej te wydatki przypadają właścicielom lokali proporcjonalnie do ich udziałów w nieruchomości wspólnej.

Z kolei, treść ust. 2 tego artykułu stanowi, że pożytki i inne przychody z własnej działalności gospodarczej spółdzielnia może przeznaczyć w szczególności na pokrycie wydatków związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w zakresie obciążającym członków oraz na prowadzenie działalności społecznej, oświatowej i kulturalnej.

Cytowany wyżej art. 5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, reguluje kwestię przeznaczenia pożytków i dochodów mających swoje źródło w:

1. nieruchomości wspólnej,
2. działalności gospodarczej prowadzonej przez spółdzielnię mieszkaniową.

Z powyższego wynika, że w sytuacji, gdy pożytki i przychody z nieruchomości wspólnej są wyższe niż koszty utrzymania i eksploatacji tej nieruchomości, to nadwyżka przychodów podlega podziałowi wyłącznie między właścicieli lokali w danej nieruchomości. Każdy właściciel lokalu w tej nieruchomości, bez względu na to, czy jest, czy nie jest członkiem spółdzielni, ma prawo otrzymać taką część wspomnianej nadwyżki, w jakiej części jest właścicielem nieruchomości wspólnej. Nadwyżka przychodów i pożytków z nieruchomości wspólnej nad kosztami eksploatacji i utrzymania tej nieruchomości może być właścicielom lokali wypłacona w gotówce.

Jak wynika ze stanu faktycznego odszkodowanie za wywłaszczenie otrzymała Spółdzielnia, a nie jej poszczególni członkowie. Spółdzielnia zamierza kwoty odszkodowania przekazać na poczet zobowiązań czynszowych, którzy zobowiązani są ponosić poszczególni mieszkańcy, którym przysługuje spółdzielcze lokatorskie lub własnościowe prawo do lokalu. Tym samym, dokonując takiej czynności Spółdzielnia zwalnia te osoby z opłat, które na nich ciążą lub też ogranicza wysokość zobowiązania, które winny uregulować.

W konsekwencji, członkowie Spółdzielni uzyskają przychód z innych źródeł, zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który podlegać będzie opodatkowaniu według skali podatkowej na zasadach ogólnych. Natomiast na Wnioskodawcy ciążył będzie obowiązek wystawienia członkom Spółdzielni informacji PIT-11.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy jest nieprawidłowe.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Przy wydawaniu niniejszej interpretacji tutejszy organ dokonał wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny jest zgodne ze stanem rzeczywistym. W ramach postępowania o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego organ nie przeprowadza postępowania dowodowego, lecz opiera się jedynie na stanie faktycznym przedstawionym we wniosku. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Stanowisko

nieprawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej