Skutki podatkowe odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości nabytego w spadku. - Interpretacja - 0113-KDIPT2-2.4011.878.2022.2.EC

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 15 grudnia 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.878.2022.2.EC

Temat interpretacji

Skutki podatkowe odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości nabytego w spadku.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

6 października 2022 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości nabytej w spadku. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem złożonym 29 listopada 2022 r. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W 2021 r. Wnioskodawczyni wraz z bratem postanowiła uregulować sprawy spadkowe po rodzicach. Ojciec zmarł w 1996 r. Był właścicielem 1/2 nieruchomości wycenionej  w całości na kwotę ... zł. Spadek po nim na podstawie ustawy odziedziczyli:

-pozostająca przy życiu w chwili otwarcia spadku żona Ł. w udziale 1/3 części,

-syn (brat Wnioskodawczyni) I. w udziale 1/3 części,

-oraz Wnioskodawczyni też w udziale 1/3 części.

Mama zmarła w grudniu 2018 r. Część, którą odziedziczyła, tj. 1/3 części, na mocy spadku odziedziczyli:

-syn I. (brat Wnioskodawczyni) w udziale 1/2 części,

-oraz Wnioskodawczyni również w udziale 1/2 części.

W efekcie końcowym Wnioskodawczyni odziedziczyła w sumie 1/4 nieruchomości wartej 210 000 zł, czyli wartość ... zł. Nabyty przez Wnioskodawczynię udział po zmarłym  w 1996 r. ojcu na podstawie aktu poświadczenia dziedziczenia z dnia 14 grudnia 2021 r. wynosi 1/6 część o wartości 35 100 zł. Od tej kwoty Wnioskodawczyni opłaciła podatek  od spadków i darowizn. Udział po zmarłej w 2018 r. mamie, czyli 1/12 część nieruchomości wynosi 17 500 zł. Tutaj podatku Wnioskodawczyni nie płaciła, gdyż zastosowano zwolnienie od podatku na podstawie art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn. Spadek, który Wnioskodawczyni odziedziczyła, tj. w sumie 1/4 nieruchomości ma wartość 52 500 zł. Własność tą Wnioskodawczyni przekazała odpłatnie aktem notarialnym w ramach całkowitego działu spadku na rzecz brata I. za kwotę 40 000 zł.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawczyni nadmienia, że ojciec nabył 1/2 część nieruchomości jako majątek odrębny w 1959 r. Spadkobiercy po nim to mama i brat Wnioskodawczyni oraz Wnioskodawczyni, w częściach równych. Mama Wnioskodawczyni zmarła w 2018 .r. i przypadającą mamie część spadku odziedziczyli na mocy aktu notarialnego Wnioskodawczyni i Jej brat. W efekcie Wnioskodawczyni odziedziczyła 1/4 nieruchomości, wycenionej jako całość na 210 000 zł, czyli Jej udział to 52 500 zł.

Po ojcu wartość 35 000 zł - podatek Wnioskodawczyni opłaciła, po mamie wartość 17 500 zł - zwolnienie z podatku

Dział spadku został przeprowadzony w formie aktu notarialnego. Przedmiotem działu spadku była 1/4 część nieruchomości i polegał on na spłacie. Brat Wnioskodawczyni spłacił przypadającą Wnioskodawczyni część spadku i przejął własność. Wartość spłaty ustalona została zgodnie na kwotę 40 000 zł. Spłata uzyskana przez Wnioskodawczynię nie przewyższała wartości udziału Wnioskodawczyni w spadku. Wskutek działu spadku (aktem notarialnym) Wnioskodawczyni nie uzyskała przysporzenia majątkowego.

Pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

Czy Wnioskodawczyni musi zapłacić podatek od sprzedaży części spadku po mamie?

Pani stanowisko w sprawie (doprecyzowane w uzupełnieniu wniosku)

Wątpliwości Wnioskodawczyni dotyczą części spadku odziedziczonej po mamie w kwocie 17 500 zł. Nie minęło jeszcze 5 lat od śmierci mamy, ale skoro mama nabyła spadek z chwilą śmierci ojca w 1996 r., minęło więcej niż 5 lat. Wnioskodawczyni uważa zatem, że nie musi płacić podatku. Jako podstawę prawną stanowiska Wnioskodawczyni wskazała art. 10 ust. 5 i ust. 7 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r., poz. 1128, z późn. zm.).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy:

źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z  zastrzeżeniem ust. 2:

a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c)prawa wieczystego użytkowania gruntów,

d)innych rzeczy,

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c)- przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

W świetle powyższego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości i ww. praw majątkowych następuje przed upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie i nie zostaje dokonane w wykonywaniu działalności gospodarczej, stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od  osób fizycznych.

Ustawą z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw  (Dz. U. z  2018  r. poz. 2159) do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dodano   art. 10 ust. 5 i art. 10 ust. 7.

W myśl art. 10 ust. 5 ww. ustawy:

W przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Natomiast zgodnie z art. 10 ust. 7 ww. ustawy:

Nie stanowi nabycia albo odpłatnego zbycia, o których mowa w ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), odpowiednio nabycie albo odpłatne zbycie, w drodze działu spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), do wysokości przysługującego podatnikowi udziału w spadku.

Do wyliczenia 5-letniego okresu, od którego uzależnione jest opodatkowanie odpłatnego zbycia  nieruchomości lub praw majątkowych nabytych w drodze spadku, wliczany jest zatem nie tylko okres własności nieruchomości (praw majątkowych) spadkobiercy, który dokonuje odpłatnego zbycia, ale także okres własności nieruchomości (praw majątkowych) spadkodawcy. Jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę, do momentu odpłatnego zbycia nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę upłynęło 5 lat – to odpłatne zbycie nie podlega opodatkowaniu.

Wobec powyższego w przypadku odpłatnego zbycia nabytych w spadku nieruchomości istotne znaczenie ma ustalenie daty nabycia tych nieruchomości przez spadkodawcę.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że w 2021 r. Wnioskodawczyni wraz z bratem postanowiła uregulować sprawy spadkowe

po rodzicach. Ojciec Wnioskodawczyni zmarł w 1996 r. Był właścicielem 1/2 nieruchomości, którą nabył do majątku odrębnego w 1959 r. Spadek po nim odziedziczyła żona, syn i Wnioskodawczyni, każde po 1/3 części. Mama Wnioskodawczyni zmarła w grudniu 2018 r. Część, którą ona odziedziczyła po śmierci męża w 1996 r., po 1/2 części odziedziczyła Wnioskodawczyni wraz z bratem. Dział spadku został przeprowadzony w formie aktu notarialnego. Przedmiotem działu spadku była 1/4 część nieruchomości i polegał on na spłacie. Brat Wnioskodawczyni spłacił przypadającą Wnioskodawczyni część spadku i przejął własność. Wartość spłaty ustalona została zgodnie na kwotę 40 000 zł. Spłata uzyskana przez Wnioskodawczynię nie przewyższała wartości udziału Wnioskodawczyni w spadku. Wskutek działu spadku (aktem notarialnym) Wnioskodawczyni nie uzyskała przysporzenia majątkowego.

W celu ustalenia, czy w przedmiotowej sprawie otrzymana przez Panią spłata w wyniku przeprowadzonego działu spadku podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych należy odnieść się do regulacji zawartych w art. 10 ust. 5 i ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.).

W świetle art. 922 § 1 ustawy Kodeks cywilny:

Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.

Stosownie do art. 924 tej ustawy:

Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast na mocy art. 925 Kodeksu cywilnego spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.

Powyższe oznacza, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z  kolei postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Stosownie do art. 926 § 1 ww. Kodeksu:

Powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu.

Z kolei art. 925 ustawy - Kodeks cywilny stanowi, że:

Spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku, co następuje z chwilą śmierci spadkodawcy.

W myśl art. 1025 § 1 ustawy Kodeks cywilny:

Prawomocne postanowienie sądu o nabyciu spadku, czy też akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony przez notariusza, potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku  od momentu jego otwarcia.

Z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do  chwili działu przedmiot wspólności. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.

W myśl art. 1035 ustawy Kodeks cywilny:

Jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych z  zachowaniem przepisów niniejszego tytułu.

Art. 1037 § 1 Kodeksu cywilnego brzmi:

Dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców.

Natomiast zgodnie z art. 210 ww. Kodeksu:

Każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności.

Stosownie do art. 211 i art. 212 ww. Kodeksu zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, przez przyznanie rzeczy jednemu ze  współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych, bądź przez podział cywilny, polegający na sprzedaży rzeczy wspólnej i podziale uzyskanej ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli.

Okoliczność, że dział spadku, którego przedmiotem była nieruchomość nastąpił ze spłatą, powoduje, że umowa ta ma charakter odpłatny z konsekwencjami wynikającymi z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie jest to jednak równoznaczne z obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego. Jeżeli, stosownie do treści art. 10 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, spłata nie przekracza wartości przysługującego spadkobiercy udziału spadkowego, to nie powstaje przychód z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W sytuacji, w której spłata jest ekwiwalentna do posiadanego przez podatnika udziału  w spadku, to podatnik nie uzyskuje w związku z czynnością działu spadku żadnego przysporzenia majątkowego względem odziedziczonej ułamkowej części masy spadkowej.  W takim przypadku, brak jest podstaw do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych kwoty spłaty otrzymanej w wyniku działu spadku.

Z treści wniosku wynika, że w wyniku przeprowadzonego działu spadku otrzymała Pani spłatę, która nie przekroczyła wartości przysługującego udziału w spadku. Jednocześnie odpłatne zbycie części nieruchomości przez Panią w drodze działu spadku dotyczyło udziału w nieruchomości nabytego do majątku osobistego przez Pani ojca w 1959 r., zmarłego w 1996 r.,  i udziału w nieruchomości  nabytego w spadku po ojcu przez Pani matkę zmarłą w 2018 r.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że otrzymanie przez Panią spłaty od brata w ramach działu spadku dotyczącego udziałów w nieruchomości,  która nie przekraczała wartości udziału w spadku, nie stanowi źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)  ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Odpłatne zbycie udziałów w nieruchomości przez Panią w drodze działu spadku, nabytych po rodzicach,  nastąpiło bowiem po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie udziałów  w nieruchomości przez Pani spadkodawców (rodziców). W związku z tym kwota spłaty od brata, którą otrzymała Pani w wyniku działu spadku w ramach regulowania w 2021 r. wraz z bratem spraw spadkowych po rodzicach, nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych i nie jest Pani zobowiązana do zapłaty z tego tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych.

W związku z powyższym Pani stanowisko należy uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Końcowo wskazać należy, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.), składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) podanym przez wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu opisu sprawy przedstawionego we wniosku, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Z uwagi na to, że wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej stosowania przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych został złożony przez Panią – jednego ze spadkobierców, zaznacza się, że interpretacja nie wywiera skutku prawnego dla brata Wnioskodawczyni.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329, ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).