Rezydencja podatkowa.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego:

•jest nieprawidłowe w zakresie wykładni art. 4 ust. 2 Konwencji skutkującej określeniem ośrodka interesów życiowych w Wielkiej Brytanii;

•jest prawidłowe w pozostałym zakresie.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

30 października 2022 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy obowiązku podatkowego. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca jest osobą fizyczną posiadającą obywatelstwo Rzeczypospolitej Polskiej. Od ponad 15 lat mieszka w Wielkiej Brytanii, gdzie posiada aktualnie status stałego rezydenta (permanent residence), który został mu udzielony w 2016 roku. Wnioskodawca posiada potwierdzenie brytyjskiej rezydencji podatkowej wystawione przez administrację skarbową Wielkiej Brytanii.

Od momentu przeprowadzki, co do zasady, w trakcie roku kalendarzowego Wnioskodawca przebywa około 285 dni w Wielkiej Brytanii, a pozostałą część (tj. około 80 dni) w Polsce. Początkowo, po przeniesieniu się do Wielkiej Brytanii, Wnioskodawca był zatrudniony w jednym z brytyjskich przedsiębiorstw.

Od 2010 roku Wnioskodawca prowadzi w Wielkiej Brytanii jednoosobową działalność gospodarczą, która jest jego źródłem utrzymania. Aktualnie poza prowadzoną działalnością gospodarczą Wnioskodawca nie prowadzi żadnej innej działalności zarobkowej. Wielka Brytania jest jedynym miejsce osiągania przychodów przez Wnioskodawcę, nie osiąga on przychodów za granicą, w tym w Polsce. Wnioskodawca opłaca podatki oraz składki ubezpieczeniowe na terenie Wielkiej Brytanii, m.in. podatek dochodowy oraz składki na National Insurance. W ramach wymienionego National Insurance, po upływie odpowiedniego okresu, Wnioskodawca będzie mógł liczyć na wypłatę State Pension, czyli odpowiednika świadczenia emerytalnego.

Wnioskodawca nie wyjechał do Wielkiej Brytanii wyłącznie w celach zarobkowych. Wnioskodawca mieszka w Wielkiej Brytanii od 2006 r., gdzie toczy się jego życie osobiste, jak i zawodowe. Wielka Brytania jest miejscem, w którym Wnioskodawca prowadzi swoją działalność gospodarczą, ale jednocześnie realizuje pozostałe potrzeby bytowe związane z zamieszkaniem oraz organizacją życia prywatnego. Wnioskodawca realizuje na terenie Wielkiej Brytanii swoje pasje, prowadzi życie towarzyskie, a także posiada brytyjską licencję wędkarską. W Wielkiej Brytanii mieszka również córka Wnioskodawcy wraz z mężem oraz córką (wnuczką Wnioskodawcy). Druga córka Wnioskodawcy również mieszka w Wielkiej Brytanii, gdzie posiada status osoby osiedlonej.

W Polsce zamieszkuje żona oraz dwie córki Wnioskodawcy. Na terenie Polski Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej, ani nie podejmuje innych prac zarobkowych. Co za tym idzie nie uzyskuje on na terytorium Polski dochodów. Wnioskodawca jest współwłaścicielem nieruchomości mieszkalnej w Polsce, której właścicielem stał się wiele lat temu (współwłasność z żoną), w której od przeprowadzki do Wielkiej Brytanii nie zamieszkuje na stałe.

Wnioskodawca nie posiadał, nie posiada i nie planuje posiadać żadnych inwestycji ani kredytów w Wielkiej Brytanii ani w Polsce. Miejscem zamieszkania Wnioskodawcy jest A., gdzie przebywa on z zamiarem stałego pobytu. Ponadto Wnioskodawca realizuje tam swoje potrzeby bytowe oraz organizuje życie osobiste. Wnioskodawca najmuje lokal mieszkalny w oparciu o umowę długoterminową, z tytułu której regularnie opłaca czynsz. Ponadto Wnioskodawca w swoim miejscu zamieszkania ponosi również wszelkie koszty związane z niezbędnymi potrzebami bytowymi. Wnioskodawca posiada rachunek bankowy w banku z siedzibą w Wielkiej Brytanii, z którego korzysta i za pomocą którego dysponuje swoimi środkami finansowymi.

Pytanie

Czy Wnioskodawca jest rezydentem podatkowym Rzeczypospolitej Polskiej, tj. jest osobą mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w rozumieniu art. 3 ust. 1a ustawy o PIT i podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce?

Pana stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, nie jest on rezydentem podatkowym Rzeczypospolitej Polskiej, tj. osobą mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w rozumieniu art. 3 ust. 1a ustawy o PIT i nie podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o PIT osoby fizyczne, mające miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Pojęcie „osoby fizycznej mającej miejsce zamieszkania” zostało określone w art. 3 ust. 1a ww. ustawy, który stanowi, iż za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

a)posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub

b)przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Ustawodawca wskazuje na dwa warunki, od których uzależnia się pozytywną kwalifikację osoby fizycznej jako osoby mającej miejsce zamieszkania w Polsce. Pierwsza przesłanka (ośrodek interesów życiowych) obejmuje centrum interesów osobistych lub gospodarczych. Druga wprost wskazuje na liczbę 183 dni, w trakcie których osoba musiałaby przebywać na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Powyższe warunki nie muszą jednak być spełnione łącznie, z uwagi na spójnik „lub”, przez który wystarczy spełnić jedno z kryteriów aby zostać uznanym za polskiego rezydenta podatkowego. Pojęcie „ośrodek interesów życiowych” ma szeroki zakres znaczeniowy i nie zostało w ustawie o PIT zdefiniowane.

Dlatego podczas rozstrzygania kwestii miejsca zamieszkania należy brać pod uwagę dwa rodzaje przesłanek. Obiektywne, takie jak (składające się na centrum interesów osobistych) ognisko domowe, aktywność społeczna, polityczna, kulturalna, obywatelska, przynależność do organizacji oraz (składające się na centrum interesów gospodarczych) miejsce prowadzenia działalności zarobkowej, źródła dochodów, posiadane inwestycje, majątek nieruchomy i ruchomy, polisy ubezpieczeniowe, zaciągnięte kredyty, konta bankowe. Subiektywne, takie jak zamiar danej osoby, który wynika z podejmowanych przez nią działań.

Wnioskodawca wskazuje w przedstawionym stanie faktycznym, iż nie posiada ośrodka interesów życiowych na terytorium Polski. Nie spełnia on bowiem warunków, które świadczyłyby o tym, iż na terytorium Rzeczypospolitej znajduje się jego centrum interesów osobistych i gospodarczych. Biorąc pod uwagę obiektywne przesłanki, aktywność zawodowa, a także przeważająca część aktywności osobistej Wnioskodawcy ma miejsce właśnie w Wielkiej Brytanii. Wnioskodawca zaznacza również, iż ma zamiar pozostania na terytorium Wielkiej Brytanii, gdzie w dalszym ciągu planuje kontynuować swoją działalność gospodarczą oraz organizację stworzonego tam ogniska domowego.

Ponadto ponosi on wszelkie koszty związane z życiem w Wielkiej Brytanii, łącznie z opłacaniem podatków i wymaganych składek będących nieodłącznym elementem posiadania trwałego i zorganizowanego miejsca zamieszkania.

Zgodnie z ustawą o PIT osobą mającą miejsce zamieszkania na terytorium Polski jest także osoba fizyczna, która przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym. Rok podatkowy z reguły pokrywa się z rokiem kalendarzowym.

Przesłanka ta stanowi samodzielną podstawę do uznania osoby za polskiego rezydenta podatkowego. Jest ona jednak jednoznaczna i nie wymaga, tak jak art. 3 ust. 1a pkt a doprecyzowania. Oznacza to, iż osoba która nie przekroczy łącznie 183 dni pobytu na terytorium Polski w ciągu roku podatkowego, nie może zostać uznana na jej podstawie za polskiego rezydenta podatkowego. Kluczowe jest zatem ustalenie miejsca zamieszkania podatnika, gdyż decyduje ono o zakresie ciążącego na nim obowiązku podatkowego.

Z punktu widzenia ustawy o PIT oznacza to rozstrzygnięcie o podleganiu nieograniczonemu lub ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Zdaniem Wnioskodawcy nie podlega on obowiązkowi podatkowemu w Polsce właśnie z uwagi na fakt, iż nie posiada on miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Co za tym idzie nie podlega on obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Mając miejsce zamieszkania na terytorium Wielkiej Brytanii Wnioskodawcy nie dotyczy również ograniczony obowiązek podatkowy, gdyż nie osiąga on dochodów w Polsce.

W świetle art. 4a ustawy o PIT, powołane przepisy stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobiegania podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczpospolita Polska. W tym przypadku będzie to Konwencja między Rzecząpospolitą Polską a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od zysków majątkowych, podpisana w Londynie dnia 20 lipca 2006 r. (Dz.U.2006.250.1840, dalej jako: „Konwencja”).

Zgodnie z art. 4 ust. 1 Konwencji określenie "osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie" oznacza każdą osobę, która według prawa tego Państwa podlega tam opodatkowaniu, z uwagi na jej miejsce zamieszkania, miejsce stałego pobytu, siedzibę zarządu, miejsce utworzenia albo inne kryterium o podobnym charakterze. Jednakże określenie to nie obejmuje osoby, która podlega opodatkowaniu w tym Państwie tylko dlatego, że osiąga ona dochód lub zyski majątkowe ze źródeł w nim położonych.

W celu doprecyzowania pojęcia „osoby mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie” warto odwołać się do Komentarza do Modelowej Konwencji OECD, który nie jest źródłem powszechnie obowiązującego prawa, ale stanowi swego rodzaju wskazówkę interpretacyjną dla umów o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Komentarz wskazuje na to, iż osoba fizyczna posiada stałe ognisko domowe w miejscu, w którym urządziła je i zastrzegła dla swojego trwałego użytkowania. Powyższe należy rozumieć w taki sposób, że osoba podejmuje wszelkie niezbędne działania, aby mieć mieszkanie do własnej dyspozycji w każdym czasie (w sposób ciągły).

Gdyby z rozstrzygnięcia dokonanego na podstawie ww. przesłanek wynikało, iż podmiot posiada ognisko domowe w obu państwach będących stronami umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, miejscem zamieszkania będzie państwo, z którym osoba dzieli mocniejsze więzi osobiste i ekonomiczne.

Pojęcia te korespondują z określeniem ośrodka interesów życiowych zawartym w ustawie o PIT. Należy przez to rozumieć, iż na ośrodek interesów życiowych składają się stosunki rodzinne i towarzyskie, zatrudnienie, działalność polityczna, kulturalna i wszelka inna, miejsce działalności gospodarczej i miejsce, z którego podmiot zarządza swoim mieniem.

Zbiór ww. przesłanek należy rozważać całościowo, oceniając na ich podstawie czy postępowanie danej osoby pozwala ustalić jej miejsce zamieszkania. Gdyby w toku rozstrzygania nie udało się jednoznacznie stwierdzić miejsca zamieszkania na podstawie wymienionych kryteriów, należy wziąć pod uwagę miejsce, w którym osoba przebywa w proporcjonalnie największej części.

W toku analizy stanu faktycznego w świetle ww. przepisów (zarówno ustawy o PIT, jak i Konwencji) należy dojść do wniosku, że centrum interesów osobistych oraz gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) Wnioskodawcy znajduje się w Wielkiej Brytanii, a nie w Polsce. Część rodziny Wnioskodawcy zamieszkuje w Polsce. Jest to jednak odosobniona okoliczność, która nie może wpływać na ocenę tzw. rezydencji podatkowej. Wszelkie pozostałe okoliczności świadczą o tym, iż miejscem zamieszkania Wnioskodawcy jest Wielka Brytania, w której wymieniony przebywa od 15 lat i gdzie realizuje cele osobiste, jak i zawodowe. W szczególności istotne jest, że w Wielkiej Brytanii mieszkają dwie córki Wnioskodawcy oraz jego zięć i wnuczka. Pobyt Wnioskodawcy ma charakter trwały i zamierzony, a także spełnia cechy określające ognisko domowe. Wielka Brytania jest jedynym miejscem uzyskiwania dochodów przez Wnioskodawcę, który to na jej terenie prowadzi działalność gospodarczą, a co za tym idzie jest jedynym miejscem podejmowania działań gospodarczych. Również nie budzi wątpliwości fakt, iż Wnioskodawca przez większość roku przebywa w Wielkiej Brytanii (około 285 dni), a do Polski przylatuje jedynie okazjonalnie (łącznie poniżej 183 dni).

Wnioskodawca oraz jego najbliższa rodzina posiadają status osób osiedlonych w Wielkiej Brytanii, co jednoznacznie świadczy o planowanym długotrwałym pobycie w tym kraju. Tym samym Wnioskodawca jest w swojej ocenie rezydentem podatkowym Wielkiej Brytanii i nie podlega obowiązkowi podatkowemu w Rzeczypospolitej Polskiej.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Stosownie do postanowień art. 3 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.):

Osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Zgodnie z art. 3 ust. 1a ww. ustawy:

Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

1.posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub

2.przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Natomiast art. 3 ust. 2a cytowanej ustawy stanowi, że:

Osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).

Na podstawie art. 4a ustawy, powyższe przepisy stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Przepis art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje na dwa warunki, od spełnienia których uzależnia się kwalifikację danej osoby jako mającej miejsce zamieszkania w Polsce. Powyższe przesłanki są rozdzielone spójnikiem „lub”, co jest równoznaczne z tym, że wystarczy spełnienie którejkolwiek z nich, aby uznać, że osoba posiada miejsce zamieszkania w Polsce, a co za tym idzie – podlega w kraju nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, czyli opodatkowaniu od wszystkich osiąganych dochodów.

Definicja „osoby mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie” odnosi się bezpośrednio do określenia „miejsca zamieszkania” przyjętego w ustawodawstwach wewnętrznych państw i uwzględnia różne formy więzi osobistej z państwem, które we własnym ustawodawstwie ustala podstawę do nieograniczonego obowiązku podatkowego.

Jako pierwszy warunek pozwalający na uznanie osoby za mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przepis wskazuje posiadanie centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych). Przesłanka ta została skonstruowana w bardzo szeroki sposób, jeśli chodzi o zakreśloną grupę osób, które na potrzeby podatku dochodowego od osób fizycznych posiadają w Polsce ośrodek interesów życiowych. Wynika to z użycia w powołanym powyżej przepisie spójnika „lub” w sformułowaniu „centrum interesów osobistych lub gospodarczych” dla doprecyzowania, kiedy uznaje się daną osobę za mającą miejsce zamieszkania na terytorium RP.

Przez „centrum interesów osobistych” należy rozumieć wszelkie powiązania rodzinne, tzn. ognisko domowe, aktywność społeczną, polityczną, kulturalną, obywatelską, przynależność do organizacji/klubów, uprawiane hobby itp. Z kolei „centrum interesów gospodarczych” to przede wszystkim miejsce prowadzenia działalności zarobkowej, źródła dochodów, posiadane inwestycje, majątek nieruchomy i ruchomy, polisy ubezpieczeniowe, zaciągnięte kredyty, konta bankowe itd.

Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej uważa się również osobę fizyczną, która przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym. W świetle art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych warunek ten stanowi samodzielną podstawę do uznawania określonej kategorii osób za rezydentów, niezależną od omówionego powyżej posiadania na terytorium RP centrum interesów życiowych.

Uznanie osoby fizycznej za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w rozumieniu art. 3 ust. 1a ustawy nie przesądza o uznaniu tej osoby za osobę podlegającą w Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a, 2b ustawy stosuje się bowiem z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska (art. 4a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Ocena, czy podatnik podlega w Rzeczypospolitej Polskiej ograniczonemu czy nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu powinna być dokonana w każdym przypadku indywidualnie z uwzględnieniem postanowień umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Jak wynika ze stanu faktycznego, Wnioskodawca mieszka i prowadzi działalność gospodarczą w Wielkiej Brytanii, a zatem w przedmiotowej sprawie zastosowanie mają przepisy Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od zysków majątkowych, podpisanej w Londynie 20 lipca 2006 r. (Dz. U. z 2006 r. Nr 250 poz. 1840).

Zgodnie z art. 4 ust. 1 tej Konwencji:

W rozumieniu niniejszej Konwencji, określenie „osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie” oznacza każdą osobę, która według prawa tego Państwa podlega tam opodatkowaniu, z uwagi na jej miejsce zamieszkania, miejsce stałego pobytu, siedzibę zarządu, miejsce utworzenia albo inne kryterium o podobnym charakterze, i obejmuje również to Państwo oraz jakąkolwiek jego jednostkę terytorialną lub organ lokalny. Jednakże, określenie to nie obejmuje osoby, która podlega opodatkowaniu w tym Państwie tylko dlatego, że osiąga ona dochód lub zyski majątkowe ze źródeł w nim położonych.

Na podstawie art. 4 ust. 2 ww. Konwencji:

Jeżeli stosownie do postanowień ustępu 1 niniejszego artykułu osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, wówczas jej status określa się zgodnie z następującymi zasadami:

a.osobę uważa się za mającą miejsce zamieszkania tylko w tym Umawiającym się Państwie, w którym ma ona stałe miejsce zamieszkania; jeżeli ma ona stałe miejsce zamieszkania w obu Państwach, wówczas uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania tylko w tym Państwie, z którym ma ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze (ośrodek interesów życiowych);

b.jeżeli nie można ustalić, w którym Państwie osoba ma ośrodek interesów życiowych, albo jeżeli nie posiada ona stałego miejsca zamieszkania w żadnym z Państw, to uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania tylko w tym Państwie, w którym zwykle przebywa;

c.jeżeli przebywa ona zazwyczaj w obu Umawiających się Państwach lub nie przebywa zazwyczaj w żadnym z nich, to uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania tylko w tym Państwie, którego jest obywatelem;

d.jeżeli osoba jest obywatelem obydwu Umawiających się Państw lub nie jest obywatelem żadnego z nich, to właściwe organy Umawiających się Państw rozstrzygną tę sprawę w drodze wzajemnego porozumienia.

Dla potrzeb dokonania interpretacji ww. przepisu należy sięgnąć do Komentarza Modelowej Konwencji OECD. Przedtem jednak wyjaśnienia wymaga, że głównym celem Modelowej Konwencji OECD jest umożliwienie rozwiązywania w sposób jednolity najczęściej występujących problemów w zakresie międzynarodowego prawnego podwójnego opodatkowania. Zgodnie z zaleceniami Rady OECD, państwa członkowskie przy zawieraniu lub rewizji dwustronnych konwencji powinny stosować się do Modelowej Konwencji i do interpretacji zawartej w Komentarzu do tej Konwencji.

Komentarz do Modelowej Konwencji OECD

Według Komentarza do Modelowej Konwencji OECD posiadanie stałego ogniska domowego oznacza, że osoba fizyczna urządziła je i zastrzegła dla swojego trwałego użytkowania, w przeciwieństwie do przebywania w konkretnym miejscu, ale w takich warunkach, z których wynika, że dany pobyt jest zamierzony na krótki czas. Zgodnie z Komentarzem, istotnym czynnikiem jest trwałość zamieszkania, dbałość o ognisko domowe, co należy rozumieć, że osoba zainteresowana czyni wszystko, co jest niezbędne, aby mieć to mieszkanie do własnej dyspozycji w każdym czasie, w sposób ciągły, a nie od czasu do czasu, na pobyt, który z różnych względów może mieć charakter krótkotrwały. Jeżeli osoba fizyczna posiada ognisko domowe w obu Umawiających się państwach, wówczas pierwszeństwo ma państwo, z którym osobiste i ekonomiczne powiązania danej osoby są ściślejsze. Przez takie powiązania, Komentarz nakazuje rozumieć ośrodek interesów życiowych, przy ustalaniu którego należy wziąć pod uwagę stosunki rodzinne i towarzyskie, zatrudnienie, działalność polityczną, kulturalną i wszelką inną, miejsce działalności gospodarczej i miejsce, z którego zarządza swoim mieniem. Wszystkie te okoliczności należy rozważyć w całości, uwzględniając indywidualne postępowanie danej osoby. Jeśli miejsca zamieszkania nie można ustalić na podstawie tego kryterium, należy ustalić je biorąc pod uwagę przede wszystkim miejsce, w którym osoba fizyczna zwykle przebywa, a następnie obywatelstwo danej osoby.

Komentarz do art. 4 umowy K. Bany, Modelowa konwencja w sprawie podatku od dochodu i majątku, ABC Warszawa 2011.

Pkt a w art. 4 ust. 2 oznacza, że przy stosowaniu Konwencji (gdy istnieje kolizja ustawodawstw obu państw) uważa się, że miejsce zamieszkania osoby fizycznej znajduje się tam, gdzie osoba ta posiada stałe ognisko domowe, ognisko to musi być trwałe, co oznacza, że osoba ta urządziła je i zastrzegła dla swojego trwałego użytkowania, w przeciwnym do przebywania w konkretnym miejscu, ale w takich warunkach, z których wynika, że dany pobyt jest zamierzony na krótki okres.

Jeżeli osoba fizyczna posiada stałe ognisko domowe w obu Umawiających się Państwach, to postanowienia ust. 4 przyznają pierwszeństwo państwu, z którym jego osobiste i gospodarcze powiązania są ściślejsze. Przez takie powiązania rozumie się ośrodek interesów życiowych.

Jeżeli osoba fizyczna posiada stałe ognisko domowe w obu umawiających się państwach, to należy zbadać fakty w celu upewnienia się, z którym z dwu państw jej osobiste i ekonomiczne powiązania są ściślejsze. Należy więc wziąć pod uwagę stosunki rodzinne i towarzyskie, zatrudnienie, działalność polityczną, kulturalną i wszelką inną, miejsce działalności gospodarczej i miejsce, z którego zarządza swoim mieniem. Wszystkie okoliczności powinno się rozważyć w całości, lecz niewątpliwie trzeba zwrócić szczególną uwagę na indywidualne postępowanie danej osoby. Jeżeli osoba, mająca ognisko domowe w jednym państwie, utworzyła ognisko domowe w drugim państwie z zachowaniem w całej pełni pierwszego ogniska, to fakt, iż pierwsze z nich zostało zachowane w środowisku, w którym osoba ta zawsze mieszkała, pracowała i w którym znajduje się jej rodzina i mienie, może w połączeniu z innymi elementami wskazywać, że osoba ta zachowała ośrodek swych życiowych interesów w pierwszym państwie.

Tekst Modelowej Konwencji stanowiącej wzór umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania zawieranych przez Polskę, jak i brzmienie Komentarza do niej zostały wypracowane w drodze konsensusu przez wszystkie państwa członkowskie OECD, które zobowiązały się tym samym do stosowania zawartych w nich postanowień. Modelowa Konwencja, jak i Komentarz do niej, nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa, natomiast stanowią wskazówkę, jak należy interpretować zapisy umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania. Ustalenie miejsca zamieszkania podatnika decyduje o zakresie ciążącego na nim obowiązku podatkowego. Inaczej mówiąc, od miejsca zamieszkania zależy czy podatnik podlega nieograniczonemu, czy ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Nieograniczonym obowiązkiem podatkowym objęci są podatnicy, którzy w Polsce mają miejsce zamieszkania. Podlegają oni obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Natomiast, jeśli podatnik będzie miał miejsce zamieszkania za granicą, to w Polsce będzie płacił podatek tylko od dochodów (przychodów) uzyskanych w danym roku podatkowym w Polsce (ograniczony obowiązek podatkowy).

Ocena skutków podatkowych Pana sytuacji

Mając na uwadze opisany stan faktyczny oraz przedstawiony powyżej stan prawny, spełnia Pan przesłanki pozwalające uznać go za osobę mającą miejsce zamieszkania dla celów podatkowych zarówno w Polsce, jak i w Wielkiej Brytanii, z uwagi na fakt, że prowadzi Pan działalność gospodarczą w Wielkiej Brytanii, tam zamieszkują jego dwie córki i wnuczka, natomiast w Polsce mieszka jego żona oraz dwie córki oraz posiada tutaj nieruchomość.

W konsekwencji miejsce Pana zamieszkania dla celów podatkowych należy ustalić zgodnie z regułami kolizyjnymi zawartymi w art. 4 ust. 2 Konwencji.

Po dokonaniu analizy stopnia powiązań osobistych i gospodarczych należy stwierdzić, że posiada Pan powiązania osobiste zarówno z Polską (żona, dwoje dzieci, współwłasność nieruchomości, pobyt około 80 dni w roku), jak i z Wielką Brytanią gdzie mieszka część Pana rodziny. Natomiast ośrodek interesów gospodarczych znajduje się w Wielkiej Brytanii (źródło dochodów, ubezpieczenie, konto bankowe). Zatem nie można określić państwa, z którym ma Pan ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze, tj. w którym znajduje się jego ośrodek interesów życiowych. W związku z czym zastosowanie znajdzie przepis art. 4 ust. 2 lit. b Konwencji, który pierwszeństwo opodatkowania przyznaje państwu, w którym osoba fizyczna zazwyczaj przebywa.

Jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego większą część roku (około 285 dni) przebywa Pan poza terytorium Rzeczpospolitej Polskiej.

W konsekwencji nie posiada Pan miejsca zamieszkania dla celów podatkowych w Polsce oraz nie podlega w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, określonemu w art. 3 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W Polsce podlega Pan natomiast ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, tj. podlega opodatkowaniu tylko od dochodów (przychodów) osiągniętych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z uwzględnieniem Konwencji o unikaniu podwójnego opodatkowania. Oznacza to, że w sytuacji gdy w Polsce nie osiąga Pan dochodów (przychodów) to nie ma obowiązku ich opodatkowania zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

•Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.

•Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

•Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

•w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

•w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 oraz art. 14c § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651).