Temat interpretacji

Opodatkowanie rekompensaty za mienie pozostawione za granicą.

Na podstawie art. 13 § 2a pkt 1, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 2 kwietnia 2020 r. (data wpływu 7 kwietnia 2020 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania rekompensaty za mienie pozostawione za granicą jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 7 kwietnia 2020 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania rekompensaty za mienie pozostawione za granicą.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 18 grudnia 2008 r. do urzędu wojewódzkiego wpłynął wniosek o potwierdzenie prawa do rekompensaty za majątek pozostawiony przez poprzednika prawnego w L. Zgodnie z postanowieniami sądów jedynym spadkobiercą właściciela nieruchomości, T.M., była jego żona, E.M. a jedyną spadkobierczynią E.M. jej siostrzenica Wnioskodawczyni.

Na podstawie art. 5 ust. 3 i art. 8 ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami RP (Dz. U. z 2017 r., poz. 2097) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. k.p.a. wojewoda wydał a następnie doręczył pełnomocnikowi Wnioskodawczyni decyzję opatrzoną datą 11 marca 2020 r., w której stwierdził, że Wnioskodawczyni posiada prawo do rekompensaty z tytułu pozostawienia przez T.M. nieruchomości w L. Ponadto określił wartość mienia pozostawionego przez spadkodawcę, wysokość rekompensaty, formę realizacji prawa do rekompensaty, tj. świadczenie pieniężne wypłacone ze środków funduszu rekompensacyjnego. Z dniem 26 marca 2020 r. ww. decyzja uzyskała walor prawomocności.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy w związku z nabytym przez Wnioskodawczynię prawem do rekompensaty ma Ona obowiązek zapłaty podatku od spadków i darowizn lub podatku dochodowego od osób fizycznych oraz złożenia zeznania lub dopełnienia innych formalności wobec naczelnika urzędu skarbowego lub innych organów skarbowych?
2. Czy w związku z realizacją prawa do rekompensaty i jej wypłatą w postaci świadczenia pieniężnego Wnioskodawczyni ma obowiązek zapłaty podatku od spadków i darowizn lub podatku dochodowego od osób fizycznych oraz dokonania zgłoszenia, złożenia zeznania lub dopełnienia innych formalności przed organami skarbowymi?

Zdaniem Wnioskodawczyni, w odniesieniu do nabytego prawa do rekompensaty zastosowanie znajdą przepisy ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn, które wyłączają opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób fizycznych art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Art. 4 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn zwalnia od podatku nabycie w drodze spadku prawa do rekompensaty w rozumieniu ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty () zwolnienie wynikające z ww. normy jest bezwarunkowe, którego zastosowanie nie jest uzależnione od dopełnienia wobec organów skarbowych jakichkolwiek warunków formalnych. Zatem nabycie przez Wnioskodawczynię uprawnienia do rekompensaty nie jest obciążone obowiązkiem:

• zapłaty podatku od spadków i darowizn, podatku dochodowego od osób fizycznych,
• złożenia jakiegokolwiek zeznania, zgłoszenia czy dopełnienia innych czynności wobec naczelnika urzędu skarbowego jak i innych organów skarbowych.

Zdaniem Wnioskodawczyni, wypłata tytułem rekompensaty świadczenia pieniężnego stanowi realizację uprawnienia i jest zdarzeniem odrębnym od nabycia uprawnienia. W konsekwencji nie podlega przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn. Realizując prawo do rekompensaty Wnioskodawczyni osiągnie przychód w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jednakże Wnioskodawczyni nie będzie miała obowiązku zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych, bowiem art. 21 ust. 1 pkt 30a) ww. ustawy w sposób jednoznaczny ustanawia normę prawną wg której zwalnia się od podatku przychody uzyskane z tytułu realizacji prawa do rekompensaty na podstawie ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty () przez osoby uprawnione. Jednocześnie Wnioskodawczyni nie ma obowiązku w zakresie zgłoszenia, złożenia zeznania lub dopełnienia innych formalności wobec organów skarbowych.

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Wnioskodawczyni w zakresie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W zakresie podatku od spadków i darowizn wydane zostało odrębne rozstrzygnięcie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1387 ze zm.) przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie natomiast do art. 11 ust. 1 tej ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 tej ustawy źródłem przychodów są inne źródła.

Przepis ten uszczegółowiony został w art. 20 ust. 1 cyt. ustawy, który stanowi że za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użyte w powyższym przepisie sformułowanie w szczególności, wskazuje, że przepis zawiera tylko przykładowe wyliczenie przychodów, co oznacza, że przysporzenie majątkowe, nie zaliczane do pozostałych źródeł przychodów stanowią przychody objęte tym przepisem.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 30a lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku są przychody uzyskane z tytułu realizacji prawa do rekompensaty na podstawie ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2017 r., poz. 2097), przez osoby uprawnione na podstawie tej ustawy.

Zgodnie z art. 2 ustawy o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, prawo do rekompensaty przysługuje właścicielowi nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli spełnia on łącznie następujące wymogi:

1. był w dniu 1 września 1939 r. obywatelem polskim, zamieszkiwał w tym dniu na byłym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz opuścił je z przyczyn, o których mowa w art. 1;
2. posiada obywatelstwo polskie.

Stosownie do art. 3 ust. 1 ustawy o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, w przypadku gdy nieruchomości pozostawione poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej były przedmiotem współwłasności, prawo do rekompensaty przysługuje wszystkim współwłaścicielom, spełniającym wymogi określone w art. 2, albo niektórym z nich, wskazanym przez pozostałych współwłaścicieli. Wskazanie osoby uprawnionej do rekompensaty następuje przez złożenie oświadczenia z podpisem poświadczonym notarialnie lub przed organem administracji publicznej albo przez złożenie oświadczenia w polskiej placówce konsularnej.

W myśl art. 3 ust. 2 ustawy, w przypadku śmierci właściciela nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, prawo do rekompensaty przysługuje wszystkim spadkobiercom albo niektórym z nich, wskazanym przez pozostałych spadkobierców, jeżeli spełniają wymóg określony w art. 2 pkt 2. Wskazanie osoby uprawnionej do rekompensaty następuje przez złożenie oświadczenia z podpisem poświadczonym notarialnie lub przed organem administracji publicznej albo przez złożenie oświadczenia w polskiej placówce konsularnej.

Zgodnie z art. 5 ust. 3 ww. ustawy, prawo do rekompensaty potwierdza w drodze decyzji:

1. wojewoda właściwy ze względu na miejsce zamieszkania wnioskodawcy będącego właścicielem nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej albo
2. wojewoda właściwy ze względu na ostatnie miejsce zamieszkania osoby będącej właścicielem nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli o zaliczenie ubiegają się spadkobiercy tej osoby, albo
3. wojewoda właściwy ze względu na miejsce zamieszkania jednego z wnioskodawców wskazanego przez pozostałych, jeżeli współwłaściciele nieruchomości mieszkają lub mieszkali w różnych województwach, albo
4. wojewoda właściwy ze względu na miejsce złożenia wniosku, jeżeli nie można określić właściwości zgodnie z pkt 1-3.

W myśl art. 8 ust. 1 ww. ustawy, decyzja, o której mowa w art. 5 ust. 3, zawiera wskazanie:

1. osoby lub osób, którym potwierdza się prawo do rekompensaty;
2. zwaloryzowanej na dzień wydania tej decyzji wartości nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, a w przypadku, o którym mowa w art. 6 ust. 3, również wskazanie zwaloryzowanej na dzień wydania decyzji wartości nabytego prawa własności nieruchomości albo wartości nabytego prawa użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej i wartości położonych na niej budynków, a także innych urządzeń albo lokali;
3. wysokości rekompensaty określonej zgodnie z art. 13;
4. wybranej formy realizacji prawa do rekompensaty zgodnie z art. 13 ust. 1.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w dniu 18 grudnia 2008 r. do urzędu wojewódzkiego wpłynął wniosek o potwierdzenie prawa do rekompensaty za majątek pozostawiony przez poprzednika prawnego w L. Zgodnie z postanowieniami sądów jedynym spadkobiercą właściciela nieruchomości, T.M., była jego żona, E.M. a jedyną spadkobierczynią E.M. jej siostrzenica Wnioskodawczyni.

Na podstawie art. 5 ust. 3 i art. 8 ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami RP (Dz. U. z 2017 r., poz. 2097) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. k.p.a. wojewoda wydał a następnie doręczył pełnomocnikowi Wnioskodawczyni decyzję opatrzoną datą 11 marca 2020 r., w której stwierdził, że Wnioskodawczyni posiada prawo do rekompensaty z tytułu pozostawienia przez T.M. nieruchomości w L. Ponadto określił wartość mienia pozostawionego przez spadkodawcę, wysokość rekompensaty, formę realizacji prawa do rekompensaty, tj. świadczenie pieniężne wypłacone ze środków funduszu rekompensacyjnego. Z dniem 26 marca 2020 r. ww. decyzja uzyskała walor prawomocności.

W niniejszej sprawie w wydanej interpretacji indywidualnej z dnia 30 czerwca 2020 r. znak 0111-KDIB2-3.4015.60.2020.3.ASZ w zakresie podatku od spadków i darowizn stwierdzono, że skoro Wnioskodawczyni skorzystała jako spadkobierczyni z prawa do rekompensaty na podstawie przepisów ww. ustawy o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, to nabycie tego prawa tytułem dziedziczenia stanowi składnik masy spadkowej i podlega podatkowi od spadków i darowizn, jednakże zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 16 tej ustawy nabycie to zwolnione jest z opodatkowania. Jednocześnie realizacja prawa do rekompensaty w formie otrzymania przez Wnioskodawczynię świadczenia pieniężnego, jako zdarzenie odrębne od nabycia tego prawa nie podlega przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn.

W świetle powyższego uznać należy, że w sytuacji gdy nabycie prawa do rekompensaty jako prawa majątkowego wchodzącego w skład spadku podlega przepisom o podatku od spadków i darowizn to nie wywołuje u Wnioskodawczyni żadnych skutków podatkowych na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w związku z wypełnieniem dyspozycji art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Również realizacja przysługującej Wnioskodawczyni rekompensaty z tytułu mienia pozostawionego poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, w postaci wypłaty środków pieniężnych przyznanych w decyzji właściwego organu administracji na podstawie ustawy o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Jak już wcześniej wskazano, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 30a lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku są przychody uzyskane z tytułu realizacji prawa do rekompensaty na podstawie ustawy o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, przez osoby uprawnione na podstawie tej ustawy.

W konsekwencji na Wnioskodawczyni nie ciąży obowiązek złożenia zeznania podatkowego lub zgłoszenia w zakresie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie opisem stanu faktycznego podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej