Temat interpretacji
W zakresie braku obowiązku wystawienia przez Wnioskodawcę informacji PIT-11 z tytułu wypłaconego odszkodowania za szkody wyrządzone przez gatunki zwierząt chronionych.
Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900 z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 28 lutego 2020 r. (data wpływu 28 lutego 2020 r.) uzupełnione pismem z dnia 22 maja 2020 r. (data nadania 22 maja 2020 r., data wpływu 22 maja 2020 r.), w odpowiedzi na wezwanie tut. Organu z dnia 20 maja 2020 r. Nr 0114-KDIP3-2.4011.206.2020.1.MG (data doręczenia 20 maja 2020 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie braku obowiązku wystawienia przez Wnioskodawcę informacji PIT-11 z tytułu wypłaconego odszkodowania za szkody wyrządzone przez gatunki zwierząt chronionych, z uwagi na zastosowanie zwolnienia przedmiotowego wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest:
- nieprawidłowe w stosunku do osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, działy specjalne produkcji rolnej oraz do rolników indywidualnych uzyskujących przychody z działalności rolniczej,
- prawidłowe w pozostałym zakresie.
UZASADNIENIE
W dniu 28 lutego 2020 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie braku obowiązku wystawienia przez Wnioskodawcę informacji PIT-11 z tytułu wypłaconego odszkodowania za szkody wyrządzone przez gatunki zwierząt chronionych.
Z uwagi na braki formalne, pismem z dnia 20 maja 2020 r. (data nadania 20 maja 2020 r., data doręczenia 20 maja 2020 r.) Nr 0114-KDIP3-2.4011.206.2020.1.MG, tut. organ wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia braków formalnych.
Pismem z dnia 22 maja 2020 r. (data nadania 22 maja 2020 r., data wpływu 22 maja 2020 r.) Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie.
We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.
Wniosek dotyczy następującego okresu podatkowego: 1 stycznia 2019 r. - 31 grudnia 2019 r. Wnioskodawca, jest państwową jednostką budżetową, działającą na podstawie (). Zgodnie z art. ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2020 r. poz. 55, z późn. zm., zwanej dalej ustawą o ochronie przyrody) Skarb Państwa odpowiada za szkody wyrządzone przez gatunki zwierząt chronionych tj. żubry - w uprawach, płodach rolnych lub gospodarstwie leśnym; wilki i rysie - w pogłowiu zwierząt gospodarskich; niedźwiedzie - w pasiekach, w pogłowiu zwierząt gospodarskich oraz w uprawach rolnych; bobry - w gospodarstwie rolnym, leśnym lub rybackim. Odpowiedzialność, o której mowa powyżej nie obejmuje utraconych korzyści, które poszkodowany mógłby osiągnąć gdyby szkoda nie została wyrządzona.
Wnioskodawca działając na podstawie art. 126 ustawy o ochronie przyrody dokonuje szacowania szkód wyrządzonych przez bobry, wilki, rysie i niedźwiedzie. Zasady ustalania wysokości odszkodowania i sposób dokonania szacowania zostały określone w przepisach rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 8 lutego 2018 r. w sprawie szacowania szkód wyrządzonych przez niektóre gatunki zwierząt objęte ochroną gatunkową (Dz. U. poz. 645, zwanego dalej Rozporządzeniem), wydanego na podstawie delegacji ustawowej, wskazanej w art. 126 ust. 11 ustawy o ochronie przyrody.
Do Wnioskodawcy składane są wnioski o szacowanie i wypłatę odszkodowań od poszkodowanych, którymi mogą być następujące kategorie osób: osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz od rolników indywidualnych. Przedmiot niniejszego wniosku jest zasadny w kontekście wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 3 lipca 2013 r. (sygn. P 49/11) w sprawie niezgodności art. 126 ust.1 pkt 5 ustawy o ochronie przyrody w zakresie, w jakim ogranicza odpowiedzialność Skarbu Państwa za szkody wyrządzone przez bobry wyłącznie do szkód powstałych w gospodarstwie rolnym, leśnym lub rybackim, z art. 32 ust.1 oraz art. 64 ust. 2 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej. Powyższe rozstrzygnięcie Trybunału Konstytucyjnego powoduje rozszerzenie kręgu potencjalnych osób i podmiotów uprawnionych do roszczeń z tytułu ww. szkód o osoby niebędące rolnikami, prowadzące gospodarstwa rybackie lub leśne lub prowadzące działalność gospodarczą.
W stanie faktycznym będącym przedmiotem niniejszego wniosku o interpretację indywidualną Wnioskodawcę interesuje sytuacja składania wniosków przez osoby fizyczne.
Wnioskodawca wypłaca odszkodowania za szkody wyrządzone w każdym majątku poszkodowanego, niezależnie czy szkoda została wyrządzona w składnikach majątku prowadzonej działalności gospodarczej, składnikach majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, czy też w składnikach majątku poszkodowanego nienależących do wyjątków wskazanych w art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. e) i f) ustawy o PIT.
Na podstawie złożonych wniosków Wnioskodawca dokonuje oględzin w terenie, szacowania wartości szkody oraz wypłaca odszkodowanie, jako rekompensatę za poniesione szkody wyrządzone w wyniku działania zwierząt prawnie chronionych. Wzór protokołu oraz formularza szacowania szkody stanowi załącznik do Rozporządzenia. Wysokość odszkodowania nie podlega negocjacji. W przypadku, gdy poszkodowany nie zgadza się z szacowaniem ma prawo dochodzić odszkodowania na drodze sądowej (art. 126 ust. 10 ustawy o ochronie przyrody). Po stronie Wnioskodawcy pojawia się jednak wątpliwość w zakresie wystawiania informacji o wysokości przychodów (czyli wysokości wypłaconego poszkodowanemu odszkodowania).
Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1387, z późn. zm, zwanej dalej ustawą o PIT) wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw (...).
Z uwagi, że przepisy Rozporządzenia, które weszły w życie 30 kwietnia 2018 r., zawierają zasady ustalania wysokości odszkodowania tym samym Wnioskodawca (w odniesieniu do szkód, w sprawie których wnioski były złożone po 30 kwietnia 2018 r.) nie ma obowiązku wystawiać informacji o wysokości przyznanych odszkodowań (pit-11).
Jednakże przepis art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. e) i f) ustawy o PIT zawiera dwa wyjątki, niekorzystające ze zwolnienia podatkowego, polegające na tym, że opodatkowane są dochody otrzymane z:
,,e) odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
f) odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1 ustawy o PIT, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c ustawy o PIT .
W przedmiotowym stanie faktycznym Wnioskodawca jest zainteresowany uzyskaniem informacji, czy powinien wystawiać informacje o wysokości przychodów (wysokości przyznanego poszkodowanemu odszkodowania) w sytuacji, gdy poszkodowany otrzymał odszkodowanie za szkodę, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. e) i f) ustawy o PIT.
Kwestię dotyczącą obowiązków płatnika (Wnioskodawcy) w zakresie wystawiania informacji o wysokości przychodów reguluje art. 42a ustawy o PIT.
Zgodnie z art. 42a ust. 1 ustawy o PIT jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, (...), są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i przesłać ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika wykonuje swoje zadania, (...)..
Wnioskodawca jest jednostką organizacyjną niemającą osobowości prawnej i jest zobowiązany do wypłaty odszkodowań za szkody wyrządzane przez zwierzęta objęte ochrona gatunkową. Odszkodowanie to można zaliczyć do świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o PIT - czyli do przychodów z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o PIT. Wyjątek, o którym mowa w art. 42a ust. 1 ustawy o PIT dotyczy dochodów wymienionych w art. 21 ustawy o PIT (wszystkich, a więc również tych wskazanych w art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. e) i f) ustawy o PIT) - czyli wypłaconych odszkodowań, których zasady wypłacania zostały określone w ustawie lub aktach wykonawczych do ustawy.
Z uwagi, że obowiązek wystawienia informacji o wysokości przychodów nie dotyczy dochodów wymienionych w art. 21 ustawy o PIT, a więc wszystkich odszkodowań, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw,(...), tym samym odszkodowania ustalane i wypłacane przez Wnioskodawcę również korzystają ze zwolnienia z obowiązku wystawienia informacji o wysokości przychodów.
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.
Czy zgodnie z obowiązującymi przepisami we wskazanym okresie podatkowym Wnioskodawca jest zobowiązana wystawiać informację o wysokości przychodu w zakresie wypłaconych odszkodowań za szkodę ustalanych i wypłacanych na podstawie Rozporządzenia i art. 126 ustawy o ochronie przyrody?
Zdaniem Wnioskodawcy, nie jest On zobowiązany do wystawienia informacji o wysokości przychodu z tytułu wypłacanych na podstawie Rozporządzenia i art. 126 ustawy o ochronie przyrody odszkodowań za szkody wyrządzone przez niektóre zwierzęta objęte ochroną.
Uzasadnienie
Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 1387, z póżn. zm., zwanej dalej ustawą o PIT) wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw,(...).
Z uwagi, że przepisy Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 8 lutego 2018 r. w sprawie szacowania szkód wyrządzonych przez niektóre gatunki zwierząt objęte ochroną gatunkową (Dz. U. poz. 645, zwanego dalej Rozporządzeniem), które weszły w życie 30 kwietnia 2018 r., zawierają zasady ustalania wysokości odszkodowania tym samym Wnioskodawca (w odniesieniu do szkód, w sprawie których wnioski były złożone od 30 kwietnia 2018 r.) nie ma obowiązku wystawiać informacji o wysokości przyznanych odszkodowań (pit-11).
Jednakże przepis art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. e) i f) ustawy o PIT zawiera dwa wyjątki, kiedy w przypadku ich zaistnienia należy wystawić informację o przychodach, tzn. opodatkowane są dochody otrzymane z:
- odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą
- odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1 ustawy o PIT, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c ustawy o PIT.
Zgodnie z art. 42a ustawy o PIT ust. 1 jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21 (...), są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i przesłać ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika wykonuje swoje zadania (...).
Sytuacja prawna w zakresie odszkodowania za szkody wypłacane przez Wnioskodawcę spełnia wszystkie przesłanki, wskazane w art. 42a ust. 1 ustawy o PIT i tym samym Wnioskodawca nie jest zobowiązany do wystawiania informacji o przychodach w stosunku do osób, na rzecz których zostało wypłacone odszkodowanie.
Wnioskodawca jest jednostką organizacyjną niemającą osobowości prawnej i jest zobowiązany do wypłaty odszkodowań za szkody wyrządzane przez zwierzęta objęte ochrona gatunkową. Odszkodowanie to można zaliczyć do świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o PIT - czyli do przychodów z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust 1 pkt 9 ustawy o PIT. Wyjątek, o którym mowa w art. 42a ust. 1 ustawy o PIT dotyczy dochodów wymienionych w art. 21 ustawy o PIT (wszystkich, a więc również tych wskazanych w art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. e) i f) ustawy o PIT) - czyli wypłaconych odszkodowań, których zasady wypłacania zostały określone w ustawie lub aktach wykonawczych do ustawy, w tym przypadku uregulowane przepisami Rozporządzenia.
Z uwagi, że obowiązek wystawienia informacji o wysokości przychodów nie dotyczy dochodów wymienionych w art. 21 ustawy o PIT, a więc wszystkich odszkodowań, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, (...), tym samym odszkodowania ustalane i wypłacane przez Wnioskodawcę również korzystają ze zwolnienia z obowiązku wystawienia informacji o wysokości przychodów.
Tym samym Wnioskodawca nie jest w ogóle zobowiązany wystawiać informacji o wysokości przychodu, czyli wysokości wypłaconego odszkodowania za szkody w majątku poszkodowanego, niezależnie czy szkoda została wyrządzona w składnikach majątku prowadzonej działalności gospodarczej, związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, czy też w składnikach majątku poszkodowanego nienależących do wyjątków wskazanych w art. 21 ust 1 pkt 3 lit. e) i f) ustawy o PIT.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w zakresie braku obowiązku wystawienia przez Wnioskodawcę informacji PIT-11 z tytułu wypłaconego odszkodowania z uwagi na zastosowanie zwolnienia przedmiotowego wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest:
- nieprawidłowe w stosunku do osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, działy specjalne produkcji rolnej oraz do rolników indywidualnych uzyskujących przychody z działalności rolniczej,
- prawidłowe w pozostałym zakresie.
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1387, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Zgodnie z treścią art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Katalog źródeł przychodów został określony w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdzie m.in. wymieniono jako źródło przychodów:
- pozarolniczą działalność gospodarczą (pkt 3),
- działy specjalne produkcji rolnej (pkt 4),
- inne źródła (pkt 9).
Zgodnie z art. 14 ust. 1 ww. ustawy za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.
Przychód z działów specjalnych produkcji rolnej jest ustalany wg zasad określonych w art. 14 ust. 1 powołanego powyżej (tak jak w działalności gospodarczej).
W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.
Użycie w powyższym przepisie sformułowania w szczególności, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.
Natomiast stosownie do art. 42a ww. ustawy osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i przesłać ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika wykonuje swoje zadania, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania.
Zgodnie z art. 44 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, podatnicy osiągający dochody z działalności gospodarczej, o której mowa w art. 14, są obowiązani bez wezwania wpłacać w ciągu roku podatkowego zaliczki na podatek dochodowy według zasad określonych w ust. 3, z zastrzeżeniem ust. 3f-3h.
Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że do Wnioskodawcy będą wpływać wnioski o wypłatę odszkodowań za szkody wyrządzone przez zwierzęta prawnie chronione. Wnioski składane będą przez osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej oraz rolników indywidualnych. Wnioskodawca działając na podstawie art. 126 ustawy o ochronie przyrody dokonuje szacowania szkód wyrządzonych przez bobry, wilki, rysie i niedźwiedzie. Zasady ustalania wysokości odszkodowania i sposób dokonania szacowania zostały określone w przepisach rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 8 lutego 2018 r. w sprawie szacowania szkód wyrządzonych przez niektóre gatunki zwierząt objęte ochroną gatunkową, wydanego na podstawie delegacji ustawowej, wskazanej w art. 126 ust. 11 ustawy o ochronie przyrody.
Wątpliwość Wnioskodawcy budzi kwestia, czy w związku z wypłatą tego odszkodowania, osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej, rolnikom, osobom fizycznym za szkody wyrządzone w składnikach majątku prowadzonej działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej, Wnioskodawca jest zobowiązany do wystawienia informacji o wysokości przychodu, z uwagi na możliwość zastosowania zwolnienia wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 cytowanej ustawy, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks (Dz. U. z 2019 r. poz. 1040 i 1043), z wyjątkiem:
- określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
- odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
- odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
- odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
- odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
- odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
- odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.
Zgodnie z art. 126 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2020 r., poz. 55 z późn. zm.), Skarb Państwa odpowiada za szkody wyrządzone przez:
- żubry - w uprawach, płodach rolnych lub w gospodarstwie leśnym;
- wilki - w pogłowiu zwierząt gospodarskich;
- rysie - w pogłowiu zwierząt gospodarskich;
- niedźwiedzie - w pasiekach, w pogłowiu zwierząt gospodarskich oraz w uprawach rolnych;
- bobry - w gospodarstwie rolnym, leśnym lub rybackim.
Odpowiedzialność, o której mowa w ust. 1, nie obejmuje utraconych korzyści (art. 126 ust. 2 ww. ustawy).
Natomiast z () ustawy wynika, że oględzin i szacowania szkód, o których mowa w ust. 1, a także ustalania wysokości odszkodowania i jego wypłaty, dokonuje (), a na obszarze parku narodowego () tego parku.
W myśl zaś () cytowanej ustawy, minister właściwy do spraw środowiska w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw rolnictwa i ministrem właściwym do spraw rybołówstwa określi, w drodze rozporządzenia, tryb postępowania przy szacowaniu szkód oraz sposób wypłaty odszkodowań za szkody, o których mowa w ust. 1, a także wzory dokumentów dotyczących szacowania szkód i wyliczania odszkodowań oraz terminy zgłoszenia i szacowania szkody, kierując się potrzebą dokonywania oceny rzeczywistej szkody oraz przyjęcia wysokości wyceny szkody według cen rynkowych.
Zasady ustalania wysokości odszkodowania i sposób dokonania szacowania zostały określone w przepisach rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 8 lutego 2018 r. w sprawie szacowania szkód wyrządzonych przez niektóre gatunki zwierząt objęte ochroną gatunkową (Dz. U. z 2018 r., poz. 645), wydanego na podstawie delegacji ustawowej, wskazanej w art. 126 ust. 11 ustawy o ochronie przyrody.
Odnosząc się do obowiązków Wnioskodawcy jako płatnika w stosunku do osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników, dla których odszkodowanie nie stanowi przychodu z działalności rolniczej, odszkodowanie to stanowi przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ust. 1 i podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych według skali podatkowej.
Jednakże do przychodu tego znajduje zastosowanie zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z literalnego brzmienia ww. artykułu wynika bowiem, że aby zwolnienie mogło mieć zastosowanie zasady lub wysokość odszkodowania winny wynikać wprost z przepisów ustaw lub aktów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. Oznacza to, że przepisy prawa (ustawy lub akty wykonawcze) winny w sposób jednoznaczny określać bądź wysokość odszkodowania bądź zasady, których zastosowanie pozwoli w sposób jednoznaczny określić wysokość odszkodowania.
Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawca, jako płatnik, nie jest zobowiązany do wystawienia informacji o wysokości przychodu, czyli wysokości wypłaconego odszkodowania za szkody spowodowane przez zwierzęta prawnie chronione osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej oraz rolnikom, dla których odszkodowanie nie stanowi przychodu z działalności rolniczej, z uwagi na zastosowanie do przedmiotowego odszkodowania zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Inna sytuacja ma miejsce gdy odszkodowanie jest wypłacane rolnikom indywidualnym, dla których odszkodowanie stanowi przychód z działalności rolniczej.
Na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 1 przytoczonej ustawy, przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów z działalności rolniczej, z wyjątkiem przychodów z działów specjalnych produkcji rolnej.
W myśl art. 2 ust. 2 ww. ustawy: działalnością rolniczą, w rozumieniu ust. 1 pkt 1, jest działalność polegająca na wytwarzaniu produktów roślinnych lub zwierzęcych w stanie nieprzetworzonym (naturalnym) z własnych upraw albo hodowli lub chowu, w tym również produkcja materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcja warzywnicza gruntowa, szklarniowa i pod folią, produkcja roślin ozdobnych, grzybów uprawnych i sadownicza, hodowla i produkcja materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcja zwierzęca typu przemysłowo-fermowego oraz hodowla ryb, a także działalność, w której minimalne okresy przetrzymywania zakupionych zwierząt i roślin, w trakcie których następuje ich biologiczny wzrost, wynoszą co najmniej:
- miesiąc w przypadku roślin,
- 16 dni w przypadku wysoko intensywnego tuczu specjalizowanego gęsi lub kaczek,
- 6 tygodni w przypadku pozostałego drobiu rzeźnego,
- 2 miesiące w przypadku pozostałych zwierząt
- licząc od dnia nabycia.
Nie ulega zatem wątpliwości, że szkody wyrządzone przez zwierzęta, o których mowa w przepisach o ochronie przyrody, wpływają na zmniejszenie przychodów z działalności rolniczej. Odszkodowanie ma na celu rekompensatę tych strat. Odszkodowanie to powoduje, że osoba je otrzymująca ma możliwość uzyskania przychodów z działalności rolniczej w takiej wysokości, w jakiej uzyskałaby te przychody, gdyby zwierzęta szkody nie wyrządziły. W takim przypadku odszkodowanie to należy uznać za przychód z działalności rolniczej, który nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym, zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy podatku dochodowym od osób fizycznych.
W związku z tym, Wnioskodawca nie ma obowiązku wystawienia informacji PIT-11 dla tych osób, gdyż do odszkodowania wypłaconego rolnikowi uzyskującego przychód z działalności rolniczej, nie stosuje się przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a zatem nie stosuje się zwolnienia wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, na który powołuje się Wnioskodawca.
Natomiast odnosząc się do odszkodowania wypłaconego osobom fizycznym prowadzącym pozarolniczą działalność gospodarczą lub działy specjalne produkcji rolnej za szkody wyrządzone przez zwierzęta, o których mowa w przepisach o ochronie przyrody należy stwierdzić, że odszkodowanie to stanowi odpowiednio przychód ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy, tj. z pozarolniczej działalności gospodarczej oraz ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 4 ustawy, tj. przychód z działów specjalnych produkcji rolnej, bez względu na sposób ustalania dochodu.
Oznacza to, że w takim przypadku dochód (przychód) z tytułu otrzymanego odszkodowania podlega opodatkowaniu według tych samych zasad jak dochód podatnika z prowadzonej przez niego działalności gospodarczej czy działów specjalnych produkcji rolnej.
W myśl art. 14 ust. 2 pkt 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodem z działalności gospodarczej są również, otrzymane odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej.
W związku z powyższym, podatnicy uzyskujący dochody ze źródła przychodów, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza czy działy specjalne produkcji rolnej, sami dokonają opodatkowania przekazanych przez Wnioskodawcę odszkodowań (zgodnie z wybraną formą opodatkowania) oraz sami dokonują oceny pod względem ewentualnego zastosowania zwolnienia przedmiotowego.
Z przepisów wynikających z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie wynika, aby Wnioskodawca był zobowiązany jako płatnik do poboru zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych lub wystawienia informacji PIT-11 dla osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą lub działy specjalne produkcji rolnej.
Wobec tego na Wnioskodawcy nie będą ciążyły obowiązki informacyjne, tj. nie będzie on zobowiązany do wykazywania kwot wypłaconych odszkodowań w informacji podatkowej i przekazywania jej do właściwego urzędu skarbowego, w stosunku do osób prowadzących działalność gospodarczą lub działy specjalne produkcji rolnej, dla których szkoda została wyrządzona w składnikach majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej.
Wskazać należy, że stanowisko Wnioskodawcy w zakresie obowiązków podatkowych Wnioskodawcy związanych z wypłatą odszkodowań za szkody spowodowane przez zwierzęta prawnie chronione osobom fizycznym prowadzącym działalność gospodarczą, działy specjalne produkcji rolnej oraz rolnikom indywidualnym prowadzącym działalność rolniczą należało uznać za nieprawidłowe, z uwagi na odmienne uzasadnienie prawne, niż te zawarte w wydanej interpretacji.
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) będzie zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
- z zastosowaniem art. 119a;
- w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
- z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).
Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).
W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.
Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Stanowisko
w części prawidłowe
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej