Temat interpretacji
czy opisane prace programistyczne stanowią działalność rozwojową i czy w związku z tym, w opisanym stanie faktycznym Wnioskodawca może skorzystać z preferencyjnego opodatkowania według stawki 5% podatku dochodowego od osób fizycznych (zgodnie z art. 30ca ust. 1 updof tzw. ,,IP Box), przy spełnieniu warunków formalnych dotyczących prowadzenia ewidencji księgowej zgodnie z art. 30cb updof
Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 900 z późn. zm.) oraz art. 15zzs ust. 7 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. z 2020 r., poz. 374, ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 27 stycznia 2020 r. (data wpływu 31 stycznia 2020 r.), uzupełnionego 8 kwietnia 2020 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie
ustalenia, czy opisane prace programistyczne stanowią działalność rozwojową i czy w związku z tym, w opisanym stanie faktycznym Wnioskodawca może skorzystać z preferencyjnego opodatkowania według stawki 5% podatku dochodowego od osób fizycznych (zgodnie z art. 30ca ust. 1 updof tzw. ,,IP Box), przy spełnieniu warunków formalnych dotyczących prowadzenia ewidencji księgowej zgodnie z art. 30cb updof jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 31 stycznia 2020 r. wpłynął do Organu wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustalenia, czy opisane prace programistyczne stanowią działalność rozwojową i czy w związku z tym, w opisanym stanie faktycznym Wnioskodawca może skorzystać z preferencyjnego opodatkowania według stawki 5% podatku dochodowego od osób fizycznych (zgodnie z art. 30ca ust. 1 updof tzw. ,,IP Box), przy spełnieniu warunków formalnych dotyczących prowadzenia ewidencji księgowej zgodnie z art. 30cb updof. Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z 31 marca 2020 r. Znak: 0111-KDIB1-3.4011.28.2020.1.IZ, wezwano do jego uzupełnienia. Uzupełnienia w związku z powyższym wezwaniem dokonano 8 kwietnia 2020 r. (wpływ pisma uzupełniającego wniosek Wnioskodawcy).
We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:
Wnioskodawca jest programistą i prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą. Zgodnie z wpisem w CEIDG przeważającą działalnością gospodarczą Wnioskodawcy jest działalność związana z oprogramowaniem (PKD 62.01.Z).
Wnioskodawca świadczy usługi, w ramach których tworzy programy komputerowe na rzecz zleceniodawcy B Sp. z o.o. (dalej: Zleceniodawca).
Zgodnie z postanowieniami umowy obowiązującej w 2019 r. (dalej: Umowa), Wnioskodawca świadczy w szczególności następujące usługi:
- tworzenie oprogramowania w postaci kodu źródłowego,
- opracowanie dokumentacji technicznej dotyczącej tworzonego oprogramowania,
- wspieranie procesu testowania,
- wspieranie procesu instalacji,
- udział w fazie analizy i projektowania tworzonych systemów.
Korzystając z najnowszych technologii i narzędzi oraz języka programowania Java Wnioskodawca współtworzy program komputerowy wspomagający rozliczanie transakcji płatniczych. Wspomniany program komputerowy automatyzuje przetwarzanie transakcji, dzięki czemu przetwarzanie wykonuje się znacznie szybciej oraz nie jest narażone na błędy, które występowały podczas manualnego przetwarzania transakcji. Zautomatyzowane przetwarzanie znacznie obniża koszty związane z takim przetwarzaniem. Ponadto, oprogramowanie jest zbudowane z komponentów, które pozwalają szybko zbudować nowe procesy, które nie były przewidziane w wymaganiach klienta.
Przetwarzanie, o którym mowa jest zamknięte w procesie biznesowym, instytucja finansowa ma wiele takich procesów. Transakcje są dostarczane z instytucji finansowych w plikach, które są szyfrowane. Pliki te posiadają różne formaty. Pliki są wymieniane pomiędzy instytucjami finansowymi za pomocą specjalnego protokołu. Ponadto, w procesie przetwarzania transakcji uczestniczy zewnętrzny System, i z tego powodu była wymagana integracja z tym Systemem. W tym celu został opracowany dedykowany interfejs, za pomocą którego odbywa się wymiana danych z tym Systemem.
Program działa w sposób automatyczny, po tym jak uruchamianie procesów biznesowych zostanie zaplanowane przez użytkownika. Planowanie automatycznego uruchamiania procesów jest możliwe dzięki temu, że program komputerowy posiada przeglądarkowy interfejs użytkownika.
Program komputerowy powstał na bazie wymagań dostarczanych przez klienta Zleceniodawcy.
Wnioskodawca rozlicza się z Zleceniodawcą z wykonanych prac poprzez dostarczenie poprawnie działającego kodu źródłowego, który się kompiluje, przechodzi testy oraz spełnia wymagania klienta Zleceniodawcy.
Wnioskodawca między innymi jest autorem komponentów odpowiedzialnych za szyfrowanie danych, ich przesyłanie po specjalnym protokole, oraz komponentów wspomagających przetwarzanie dużej ilości danych, oraz innych mniejszych funkcjonalności (np. komponent wspomagający monitorowanie poprawnego działania programu komputerowego). Komponenty te wchodzą w skład przedmiotowego programu komputerowego i ich kod źródłowy został napisany w języku programowania Java. Ponadto, komponenty mogą być wykorzystane do zaimplementowania nowych wymagań klienta, które mogą pojawić się w przyszłości.
Przez komponent należy rozumieć niezależnie wytworzony, skompilowany (z ukrytymi szczegółami implementacyjnymi) moduł programowy, udostępniający swą funkcjonalność za pomocą jednoznacznie zdefiniowanego interfejsu, zdolny do współdziałania z większą całością (systemem) oraz innymi komponentami.
Te same komponenty mogą być wykorzystywane w tym oprogramowaniu na różne sposoby oraz program komputerowy ma spełniać szereg wymagań takich jak:
- ma działać w sposób wydajny (tzn. spełniać wymaganie dotyczące przetwarzania określonej ilości danych w danej jednostce czasu oraz konsumować stałą ilości pamięci RAM),
- ma być utrzymywalny i rozszerzalny,
- ma być bezpieczny (tzn. spełniać wymagania OWASP),
- ma działać w klastrze,
dlatego podczas projektowania i pisania algorytmów brane są pod uwagę ww. wymagania oraz różne scenariusze wykorzystania oprogramowania, tak aby spełnić aktualne potrzeby biznesowe klienta oraz te przyszłe.
W związku z powyższym, Wnioskodawca prowadzi różnego rodzaju badania i testy mające odpowiedzieć na poniższe pytania:
- Czy oprogramowanie jest wystarczająco wydajne i nie konsumuje nadmiernie pamięci,
- Czy oprogramowanie spełnia wymagania dotyczące bezpieczeństwa (OWASP) i jest odporne na ataki hakerskie,
- W jaki sposób obsłużyć nowe wymaganie (funkcjonalność) oraz jaki jest wpływ nowego wymagania na istniejące rozwiązanie,
- Jak wdrożyć nowe wymaganie (funkcjonalność) tak aby nie zakłócać działania produkcyjnego oprogramowania,
- Jak wydajnie przetwarzać duże ilości danych,
- Czy zastosowano odpowiednią architekturę.
Powyższe wymaga nieustannego zwiększania zasobów wiedzy oraz wykorzystywanie jej do tworzenia nowych zastosowań. Zasoby wiedzy są zwiększane poprzez uczestnictwo w spotkaniach wiedzowych (Java User Group - spotkanie programistów wykorzystujących język programowania Java), konferencjach programistycznych, szkoleniach, czytanie literatury o tematyce informatycznej oraz blogów programistycznych, dokumentacji wykorzystywanych technologii.
Rolą Wnioskodawcy jest twórcze opracowanie oprogramowania, które spełniać będzie wymagania Zleceniodawcy lub ewentualnie klienta Zleceniodawcy oraz sukcesywny rozwój tego oprogramowania (ulepszanie/modyfikacje/itp.). Prace są prowadzone przez Wnioskodawcę w sposób systematyczny i uporządkowany, zgodnie z przyjętymi założeniami. Efektem prac Wnioskodawcy jest stworzone oprogramowanie, zarówno odrębne aplikacje jak i dodatkowe funkcjonalności w już istniejących programach.
Zdaniem Wnioskodawcy, oprogramowanie, o którym mowa powyżej jest wytwarzane w ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności rozwojowej w rozumieniu art. 5a pkt 38 UPDOF. Jest to twórcza działalność podejmowana w sposób systematyczny, obejmująca prace rozwojowe w celu tworzenia oprogramowania. Przy czym prace te są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania do tworzenia/ulepszania nowych procesów i usług. Nie są to działania rutynowe ani okresowe (nie jest to utrzymanie techniczne produktu), co spełnia definicję działalności rozwojowej określoną w art. 4.3 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
Prowadzone przez Wnioskodawcę prace co do zasady bazują na indywidualnych, autorskich pomysłach, uwzględniając ogólne wytyczne co do zastosowania, czy też funkcjonalności projektowanego oprogramowania przekazane przez klienta Zleceniodawcy. Należy wskazać, że tworzone przez Wykonawcę oprogramowanie nie istniało do tej pory na rynku, toteż było przedmiotem zamówienia u Wykonawcy.
Oprogramowanie wytworzone przez Wnioskodawcę podlega ochronie prawnej na podstawie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (dalej: UPAIPP).
W zakresie praw autorskich Umowa przewiduje, że wszelkie autorskie prawa majątkowe i prawa pokrewne do stworzonych utworów zostają przeniesione na Zleceniodawcę.
Z tytułu wykonanych usług, w ramach których tworzone są utwory, w tym programy komputerowe, Wnioskodawca wystawia faktury dokumentujące wysokość wynagrodzenia. Należna kwota zawiera wynagrodzenie z tytułu przeniesienia autorskich praw majątkowych i praw pokrewnych do wytworzonych utworów.
Wnioskodawca nie ma obowiązku prowadzenia pełnej księgowości (ksiąg rachunkowych). Prowadzi księgę przychodów i rozchodów. W związku z tym, ewidencja, o której mowa w art. 30cb ust. 7 UPDOF ma formę pliku Excel.
Wnioskodawca podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce.
W uzupełnieniu wniosku, które wpłynęło 8 kwietnia 2020 r. Wnioskodawca doprecyzował stan faktyczny i wskazał, że:
Ad. II.1. Oprogramowanie lub jego części są wytwarzane w ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności, która jego zdaniem jest działalnością badawczo-rozwojową. O potwierdzenie poprawności stanowiska Wnioskodawca zwrócił się w złożonym wniosku o wydanie interpretacji (część pytania: Czy opisane powyżej prace programistyczne stanowią działalność badawczo-rozwojową (...).
Ad. II.2. Ewidencja jest prowadzona na bieżąco od początku roku 2019.
Ad. II.3. Nie, Wnioskodawca nie jest właścicielem oprogramowania ani nie jest ono rozwijane na podstawie posiadanej umowy licencyjnej. Oprogramowanie jest rozwijane/ulepszane na podstawie bezpośrednich wskazań i zleceń zleceniodawcy.
Ad. II.4. Dochodem, który Wnioskodawca zamierza opodatkować 5% stawką jest dochód ze sprzedaży wytworzonych praw własności intelektualnej.
Ad. II.5. Zgodnie z postanowieniami umowy, Wnioskodawca ponosi pełne ryzyko gospodarcze, o którym mowa w art. 5b ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za skutki działań i/lub zaniechań Wnioskodawcy, wynikających z realizacji umowy, tak wobec zlecającego jak i wobec osób trzecich.
Ad. II.6. Wykonywanie czynności nie podlega kierownictwu i nadzorowi zamawiającego. Sprawdzane są jedynie (pod względem jakościowym) efekty pracy Wnioskodawcy. Zadania Wnioskodawca wykonuje w dowolnym terminie i czasie.
Ad. II.7. Tak, Wnioskodawca ponosi ryzyko gospodarcze (vide pkt 6). Umowa ze zleceniodawcą przewiduje również kary umowne.
Ad. II.8. Wnioskodawca chce, przede wszystkim, skorzystać z 5% PIT w 2019 r. Niewykluczone jednak, że z tego rozwiązania skorzysta również w rozliczeniu za 2020 r.
Ad. II.9. Wnioskodawca tworzy jedynie utwory w postaci oprogramowania (złe sformułowanie we wniosku).
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:
Czy opisane powyżej prace programistyczne stanowią działalność badawczo-rozwojową i czy w związku z tym, w opisanym stanie faktycznym Wnioskodawca będzie mógł skorzystać z preferencyjnego opodatkowania wg stawki 5% podatku dochodowego od osób fizycznych (zgodnie z art. 30ca ust. 1 UPDOF, tzw. IP Box), przy spełnieniu warunków formalnych dotyczących prowadzenia ewidencji księgowej zgodnie z art. 30cb UPDOF?
Zdaniem Wnioskodawcy, wytwarzane przez niego oprogramowanie powstaje w ramach prac badawczo-rozwojowych i stanowi kwalifikowane prawo własności intelektualnej, a dochód osiągany z przeniesienia praw autorskich do wyżej wymienionego oprogramowania (po spełnieniu warunków związanych z odpowiednią ewidencją/prowadzeniem księgowości, przewidzianych w art. 30cb UPDOF) może być opodatkowany 5% stawką podatku dochodowego od osób fizycznych, zgodnie z art. 30ca ust. 1 UPDOF.
Efekty prac Wnioskodawcy.
Efektem prac Wnioskodawcy jest niewątpliwie oprogramowanie komputerowe. Zgodnie ze stanowiskiem organów podatkowych (np. interpretacja z 1 sierpnia 2019 r., znak: 0115- KDIT3.4011.242.2019.3.MR) W celu poprawnego zastosowania preferencji IP Box wobec autorskiego prawa do programu komputerowego należy nadać mu znaczenia funkcjonalne, celowościowe i rozszerzające, w zgodzie z najbardziej istotnym międzynarodowym kontekstem przepisów o IP Box, czyli Raportem OECD BEPS Plan Działania nr 5. Zgodnie z akapitem 34 tego Raportu, copyrighted software, nie tylko program komputerowy chroniony prawem autorskim, ale szerzej oprogramowanie chronione prawem autorskim, może zawierać się w katalogu kwalifikowanych IP jako aktywo funkcjonalnie ekwiwalentne do patentu. OECD wskazuje, że oprogramowanie chronione prawem autorskim dzieli podstawowe cechy patentów, ponieważ jest nowatorskie, nieoczywiste i użyteczne, a zatem zasadniczo wynika z prowadzenia innowacyjnej działalności badawczo-rozwojowej, której prowadzenie powinny stymulować przepisy o IP Box. OECD stwierdza także, że nie wszystkie jurysdykcje zapewniają ochronę patentową oprogramowania i dlatego wielu podatników, którzy wytwarzają oprogramowanie, musi posiadać prawa autorskie, zamiast polegać na ochronie patentowej. Włączenie oprogramowania chronionego prawem autorskim do definicji funkcjonalnie równoważnych kwalifikowanych IP zapewnia również, że różne traktowanie oprogramowania na mocy prawa patentowego różnych jurysdykcji nie ma wpływu na to, czy dochody z oprogramowania mogą korzystać z różnych regulacji IP Box.
W związku z tym, że w Polsce oprogramowanie - definiowane jako ogół informacji w postaci zestawu instrukcji, zaimplementowanych interfejsów i zintegrowanych danych przeznaczonych dla komputera do realizacji wyznaczonych celów - podlega ochronie jak utwór literacki z art. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, oprogramowanie może być, zgodnie z wykładnią celowościową i kontekstualną (ww. Raport OECD), uznane za kwalifikowane IP w świetle rozszerzającej wykładni art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy, jeśli jego wytworzenie, rozszerzenie lub ulepszenie jest wynikiem prac badawczo-rozwojowych.
Do definicji programu komputerowego odnoszą się również opublikowane 16 lipca 2019 r. objaśnienia podatkowe dot. preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej - IP BOX: Zarówno ustawy podatkowe, jak i ustawy pozapodatkowe, w szczególności ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych, nie definiują pojęcia autorskie prawo do programu komputerowego. Praktyka stosowania tego pojęcia na świecie potwierdza, że ze względu na dynamiczny rozwój nowych technologii, w których programy komputerowe zajmują kluczową pozycję, nie da się ustalić wyczerpującej i niezmiennej definicji tego pojęcia oraz uniknąć rozbieżności interpretacyjnych. Innymi słowy, w obecnym stanie prawnym w Polsce nie ma możliwości ustawowego i wyczerpującego zdefiniowania pojęcia autorskie prawo do programu komputerowego.
Przede wszystkim, podstawą przyznania ochrony prawnej dla programu komputerowego jest fakt, że stanowi on przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze (wyraz własnej twórczości intelektualnej danego autora lub autorów) ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od przeznaczenia i sposobu wyrażania. To oznacza, że wyeliminowanie lub ograniczenie swobody twórczej (eliminacja lub ograniczenie własnego/indywidualnego działania twórczego) wyłącza lub ogranicza prawnoautorską ochronę programu komputerowego, tym samym także eliminuje możliwość skorzystania z preferencji IP Box.
O ocenie charakteru indywidualnej pracy twórczej nie decydują postanowienia umowy, ale rzeczywisty wkład pracy każdego z twórców programu komputerowego, co podlega każdorazowo odrębnej ocenie. W konsekwencji, decydujące jest autentyczne podejście transakcyjne, gdzie należy badać faktyczne (autentyczne) działania podejmowane przez podatnika w ramach prowadzonej bezpośrednio przez niego działalności badawczo- rozwojowej, skutkującej wytworzeniem, ulepszeniem lub rozwinięciem programu komputerowego.
Doktryna prawa autorskiego przyjmuje różne kazuistyczne podejścia do definiowania pojęcia autorskie prawo do programu komputerowego, które wskazują, że część chronioną prawem [formę (ekspresji) utworu] jest w szczególności kombinacja komend adresowanych do komputera w formie kodu źródłowego i kodu wynikowego.
Pozaustawowa definicja pojęcia autorskie prawo do programu komputerowego w sposób uzasadniony nawiązuje zatem do terminologii informatycznej, dostosowywanej następnie do potrzeb dalszej analizy prawnej dobra niematerialnego jakim jest program komputerowy. Fundamentem informatycznego rozumienia programu komputerowego jest samo pojęcie programu, czyli zapisanego przy pomocy wybranego języka programowania algorytmu rozwiązania określonego zadania. Zatem program komputerowy to w szczególności zestaw instrukcji przeznaczonych do wykonywania bezpośrednio lub pośrednio w komputerze czynności w celu osiągnięcia określonego rezultatu. A contrario, żaden wytwór nie jest programem komputerowym, jeżeli nie służy do wyrażania w sposób pośredni lub bezpośredni algorytmów lub logicznych relacji pomiędzy funkcjami, które mają zostać wykonane, i fizycznymi możliwościami urządzeń używanych do digitalizacji.
Ze specjalistycznej literatury i praktyki budowania i stosowania programów komputerowych, można również wywnioskować, że za program komputerowy często uważany jest za zestaw instrukcji (rozkazów) przeznaczonych do użycia bezpośrednio lub pośrednio na komputerze w celu osiągnięcia określonego rezultatu.
Zbiór wspomnianych instrukcji może być wyrażony znakiem językowym, symbolami matematycznymi lub nawet znakami graficznymi. Elementy programu komputerowego chronione prawem autorskim to przede wszystkim: i) forma programów (rozumiana jako określone przedstawienie zarówno kodu jak i instrukcji), a więc informacje zawarte w kodzie źródłowym programu komputerowego, w opisie procedur operacyjnych, zestawieniu danych, w informacjach konwersacyjnych i dialogowych. Wszystkie powyższe elementy zaliczane są do elementów twórczych, co uzasadnia ich ochronę przez prawo autorskie; ii) interfejsów (oparta na analogicznych podstawach jak ochrona innych składników programu) - gdy informacje, które zostały uzyskane na podstawie dekompilacji danego interfejsu nie pozwalają na opracowanie interfejsu zastępczego, to w takiej sytuacji należy wykreować możliwość przeniesienia interfejsu do innego kompatybilnego programu, gdyż sam interfejs nie stanowiłby samodzielnego przedmiotu ochrony.
Biorąc pod uwagę powyższe, podstawowym efektem usług świadczonych przez Wnioskodawcę są utwory w postaci programów komputerowych.
Działalność badawczo-rozwojowa.
Warunkiem dla skorzystania z IP Box jest wymóg prowadzenia przez podatnika działalności badawczo-rozwojowej bezpośrednio związanej z wytworzeniem, komercjalizacją, rozwojem lub ulepszeniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.
Przez działalność rozwojową rozumie się działalność obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.
Prowadzone przez Wnioskodawcę prace co do zasady bazują na indywidualnych, autorskich pomysłach, uwzględniając ogólne wytyczne co do zastosowania, czy też funkcjonalności projektowanego oprogramowania przekazane przez klienta Zleceniodawcy.
W praktyce, w codziennej pracy, Wnioskodawca musi w drodze doświadczeń, testów itd. zdobywać, poszerzać i łączyć wiedzę z nauk podstawowych (matematyka, logika) jak i stosowanych (informatyka) i następnie wykorzystywać tę wiedzę przy tworzeniu oprogramowania.
W ocenie Wnioskodawcy, uznanie prowadzonych działań za prace rozwojowe uwarunkowane jest spełnieniem łącznie następujących kryteriów:
- działalność stanowi działalność twórczą,
- działalność podejmowana jest w sposób systematyczny,
- celem działalności jest zwiększenie zasobów wiedzy oraz wykorzystanie zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań,
- działalność polega na nabywaniu, łączeniu, kształtowaniu i wykorzystywaniu dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług,
- działalność nie stanowi rutynowych i okresowych zmian, nawet jeśli takie zmiany mają charakter ulepszeń.
W opinii Wnioskodawcy, realizowane przez niego prace stanowią prace rozwojowe, o których mowa powyżej, ponieważ:
- stanowią działalność twórczą:
- Zdaniem Wnioskodawcy, prowadzona przez niego działalność ma charakter twórczy. W celu zdefiniowania pojęcia twórczości można posłużyć się definicją utworu zawartą w art. 1 ust. 1 UPAIPP, który stanowi, że przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).
- W opinii Wnioskodawcy, tworzone programy mogą stanowić utwory. Dotyczyć to będzie zarówno samodzielnych elementów składowych, takich jak interfejs, grafika, moduły dla poszczególnych użytkowników itp. jak i całości oprogramowania.
- działalność ta jest podejmowana jest w sposób systematyczny:
- Wnioskodawca prowadzi prace w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany (według ustalonego schematu działania), ze względu na fakt, że prowadzona działalność stanowi działalność jest podstawową Wnioskodawcy.
- celem działalności jest zwiększenie zasobów wiedzy oraz wykorzystanie zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań:
- Zdaniem Wnioskodawcy, cel prowadzonej działalności spełnia definicję prac rozwojowych. Przykładowo Dyrektor KIS w interpretacji z 4 lipca 2019 r. (znak: 0113-KDIPT2-1.4011.243.2019.1.BO) uznał, że prace polegające na tworzeniu nowego oprogramowania spełniają przesłankę wykorzystywania wiedzy do tworzenia nowych zastosowań i w związku z tym mogą być uznane za prace rozwojowe.
- działalność polega na nabywaniu, łączeniu, kształtowaniu i wykorzystywaniu dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług:
- Działalność Wnioskodawcy polega niewątpliwie na zdobywaniu, łączeniu i wykorzystywaniu wiedzy i umiejętności do tworzenia nowych zastosowań.
- Ponadto na wszystkich etapach programowania Wnioskodawca wykorzystuje zdobytą wiedzę z zakresu informatyki (szyfrowania danych, wydajności, skalowalność, wad i zalet różnych rozwiązań programistycznych), matematyki, logiki oraz wiedzę z zakresu algorytmów programistycznych. Wiedza ta pomaga Wnioskodawcy w tworzeniu nowych algorytmów, komponentów oraz funkcjonalności.
- Wnioskodawca podkreśla, że możliwość uznania za prace badawczo-rozwojowe działań polegających na rozwijaniu nowych modułów/funkcjonalności potwierdził Dyrektor KIS w interpretacji z 10 lipca 2019 r. (znak: 0114-KDIP3-1.4011.231.2019.2.ES):
- Opodatkowanie według preferencyjnej stawki (...) odnosi się nie tylko do dochodu z wytworzenia przedmiotu ochrony czyli wykreowanego nowego kwalifikowanego IP od podstaw, ale także ma zastosowanie do rozwinięcia lub ulepszenia przedmiotu ochrony.
- działalność nie stanowi rutynowych i okresowych zmian, nawet jeśli takie zmiany mają charakter ulepszeń:
- Wszystkie czynności służące realizacji tych zadań mają charakter kreatywny i innowacyjny, nie stanowią rutynowych, czy okresowych zmian.
Możliwość uznania działalności polegającej na tworzeniu i rozwijaniu innowacyjnych rozwiązań informatycznych za działalność badawczo-rozwojową potwierdza stanowisko organów podatkowych wyrażane w interpretacjach indywidualnych, w tym m.in. w:
- interpretacji z 16 lipca 2019 r. (znak: 0111-KDIB1-3.4010.208.2019.1.PC), w której
- Dyrektor KIS potwierdził stanowisko wnioskodawcy, że prowadzone przez wnioskodawcę prace w zakresie tworzenia funkcjonalności do systemów spełniają definicję działalności badawczo-rozwojowej,
- interpretacji Dyrektora KIS z 15 kwietnia 2019 r. (znak: 0113- KDIPT2-3.4011.116.2019.2.RR), w której Dyrektor KIS zgodził się z wnioskodawcą i uznał, że prace polegające na tworzeniu nowoczesnego oprogramowania komputerowego oraz rozwoju szeroko rozumianej technologii komputerowej stanowią działalność badawczo- rozwojową,
- interpretacji Dyrektora KIS z 7 stycznia 2019 r. (znak: 0114- KDIP2-1.4010.428.2018.2.JS), w której Dyrektor KIS potwierdził stanowisko wnioskodawcy, że projekty nakierowane na tworzenie nowych oraz ulepszonych produktów, w tym budowanie oprogramowania, jego nowych funkcjonalności oraz dostosowywanie produktów do potrzeb konkretnych klientów stanowią działalność badawczo-rozwojową.
W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawcy, prowadzona przez niego działalność spełnia definicję działalności rozwojowej z art. 5a pkt 38 UPDOF.
Ochrona praw autorskich do programów komputerowych.
Wyżej wymienione utwory podlegają ochronie na podstawie przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Art. 1 ust. 1 pkt 1 UPAIPP stanowi, że przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór). Przedmiotem prawa autorskiego są, zgodnie z pkt 2, wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe). Tego typu utwory na podstawie art. 74 UPAIPP podlegają ochronie (ustawa gwarantuje autorskie prawo do programu komputerowego).
Zgodnie z art. 74 ust. 2 UPAIPP, ochrona przyznana programowi komputerowemu obejmuje wszystkie formy jego wyrażenia. Idee i zasady będące podstawą jakiegokolwiek elementu programu komputerowego, nie podlegają ochronie.
W związku z powyższym, Wnioskodawca wytwarza kwalifikowane prawa własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca pkt 2 UPDOF, zgodnie z którym kwalifikowanymi prawami są m.in. autorskie prawa do programu komputerowego, podlegające ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska, których przedmiot ochrony został wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej.
Komercjalizacja praw autorskich do programów komputerowych.
Na podstawie Umowy zawartej ze Zleceniodawcą wszelkie prawa majątkowe i prawa pokrewne do utworów powstałych w ramach wykonywania Umowy są przenoszone na rzecz Zleceniodawcy odpłatnie w ramach wynagrodzenia z tytułu świadczonych usług. Jest to niewątpliwie komercjalizacja wytworzonych przez Wnioskodawcę kwalifikowanych praw własności intelektualnej.
Wynagrodzenie za wykonane prace jest dokumentowane fakturą wystawianą przez Wnioskodawcę. Następuje więc faktyczna sprzedaż praw do programów komputerowych na rzecz Zleceniodawcy, a uzyskane wynagrodzenie stanowi wynagrodzenie z tytułu ich przeniesienia.
W związku z powyższym, dochód z tytułu zawartej w cenie zleconej usługi informatycznej należności za prawo do programu komputerowego - autorskiego oprogramowania/aplikacji, które stanowi utwór prawnie chroniony na podstawie UPAIPP i zostało wytworzone w ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności rozwojowej, kwalifikuje się do dochodów z kwalifikowanego IP w rozumieniu art. 30ca ust. 7 UPDOF.
Opodatkowanie kwalifikowanych dochodów z kwalifikowanych IP.
Dlatego też, biorąc pod uwagę powyższą analizę, zdaniem Wnioskodawcy, może on skorzystać z preferencyjnego opodatkowania dochodów z tego tytułu wg stawki 5% (art. 30ca ust. 1 UPDOF).
Podstawę opodatkowania stanowić będzie suma kwalifikowanych dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej osiągniętych w roku podatkowym (art. 30ca ust. 3 UPDOF).
Zgodnie natomiast z art. 30ca ust. 7 UPDOF, dochodem (stratą) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej jest obliczony zgodnie z art. 9 ust. 2 dochód (strata) z pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie, w jakim został osiągnięty:
- z opłat lub należności wynikających z umowy licencyjnej, która dotyczy kwalifikowanego prawa własności intelektualnej,
- ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej,
- z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi,
- z odszkodowania z naruszenie praw wynikających z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, jeżeli zostało uzyskane w postępowaniu spornym, w tym postępowaniu sądowym albo arbitrażu.
Poziom dochodu kwalifikowanego do zastosowania preferencyjnej stawki opodatkowania będzie wyliczany przy zastosowania formuły (wzoru) wynikającej z raportu nr 5 BEPS (wskaźnik nexus).
Podatnik, który chce skorzystać z preferencji jest zobowiązany prowadzić szczegółową ewidencję rachunkową w sposób umożliwiający obliczenie podstawy opodatkowania, w tym powiązanie ponoszonych kosztów prac badawczo-rozwojowych z osiąganymi dochodami z praw IP powstałymi w wyniku przeprowadzenia tych prac.
Na podstawie art. 3ocb ust. 1 UPDOF, podatnicy podlegający opodatkowaniu na podstawie art. 30ca są obowiązani:
- wyodrębnić każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej w prowadzonych księgach rachunkowych,
- prowadzić księgi rachunkowe w sposób zapewniający ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty), przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej,
- wyodrębnić koszty, o których mowa w art. 30ca ust. 4, przypadające na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej, w sposób zapewniający określenie kwalifikowanego dochodu,
- dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie łącznego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej - w przypadku gdy podatnik wykorzystuje więcej niż jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2 i 3,
- dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej w odniesieniu do tego produktu lub tej usługi albo do tych produktów lub tych usług - w przypadku gdy podatnik wykorzystuje jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej lub większą liczbę tych praw w produkcie lub usłudze albo w produktach lub usługach, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2-4.
Podatnicy prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów wykazują informacje, o których mowa w ust. 1, w odrębnej ewidencji (art. 30cb ust. 2 UPDOF). Przepisy o IP Box nie narzucają konkretnej formy ewidencjonowania zdarzeń na cele stosowania preferencji IP Box. W związku z tym, prowadzona ewidencja dodatkowa ma postać pliku Excel.
Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy, oprogramowanie wytwarzane przez niego w ramach prac rozwojowych stanowi kwalifikowane prawo własności intelektualnej, a dochód osiągany z przeniesienia praw autorskich do oprogramowania (po spełnieniu warunków związanych z odpowiednią ewidencją/prowadzeniem księgowości, przewidzianych w art. 30cb UPDOF) może być opodatkowany 5% stawką podatku dochodowego od osób fizycznych, zgodnie z art. 30ca ust. 1 UPDOF.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.
Przedsiębiorcy osiągający dochody generowane przez prawa własności intelektualnej od 1 stycznia 2019 r. mogą korzystać z preferencyjnej stawki w podatku dochodowym.
Na podstawie art. 1 pkt 25 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy & Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 2193), w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych dodano art. 30ca i art. 30cb. Ustawa ta wprowadziła do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych korzystne rozwiązanie podatkowe dla przedsiębiorców, którzy uzyskują dochody z komercjalizacji wytworzonych lub rozwiniętych przez nich praw własności intelektualnej, (tzw. IP BOX, Innovation Box).
W uzasadnieniu do projektu powyższej ustawy, wskazano, że proponowane w projekcie ustawy rozwiązanie polega na preferencyjnym opodatkowaniu 5% stawką podatkową dochodów uzyskiwanych przez podatnika z praw własności intelektualnej, których podatnik jest właścicielem, współwłaścicielem, użytkownikiem lub posiada prawa do korzystania z nich na podstawie umowy licencyjnej i, które są chronione na podstawie obowiązującego prawa krajowego lub międzynarodowego przez m.in. patent, dodatkowe prawo ochronne na wzór użytkowy czy prawo z rejestracji wzoru przemysłowego, zwane dalej kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej.
(...) Dochodem kwalifikującym się do ulgi Innovation Box jest dochód uzyskany z tytułu należności/opłat licencyjnych lub innych należności związanych z wykorzystywaniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, dochód ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, jak również, co istotne, dochód z tego aktywa uwzględniony w cenie sprzedaży lub usługi określany na zasadzie ceny rynkowej.
Warunkiem koniecznym dla skorzystania z projektowanej preferencji jest wymóg prowadzenia przez podatnika działalności badawczo-rozwojowej bezpośrednio związanej z wytworzeniem, komercjalizacją, rozwojem lub ulepszeniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, co stanowi wyraz realizacji zasady nexus.
() Podatnik, który będzie chciał skorzystać z projektowanej preferencji będzie zobowiązany prowadzić szczegółową ewidencję rachunkową w sposób umożliwiający obliczenie podstawy opodatkowania, w tym powiązanie ponoszonych kosztów prac badawczo-rozwojowych z osiąganymi dochodami z praw IP powstałymi w wyniku przeprowadzenia tych prac.
Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2019, poz. 1387, z późn. zm.), jednym ze źródeł przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.
W myśl art. 5a pkt 6 tejże ustawy, ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej oznacza to działalność zarobkową:
- wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,
- polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,
- polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych
prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.
Stosownie natomiast do treści art. 5b ust. 1 ww. ustawy, za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
- odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności,
- są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez zlecającego te czynności,
- wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością.
Zgodnie z art. 30ca ust. 1 ww. ustawy, podatek od osiągniętego przez podatnika w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej wynosi 5% podstawy opodatkowania.
W myśl art. 30ca ust. 2 ww. ustawy, kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej są:
- patent,
- prawo ochronne na wzór użytkowy,
- prawo z rejestracji wzoru przemysłowego,
- prawo z rejestracji topografii układu scalonego,
- dodatkowe prawo ochronne dla patentu na produkt leczniczy lub produkt ochrony roślin,
- prawo z rejestracji produktu leczniczego i produktu leczniczego weterynaryjnego dopuszczonych do obrotu,
- wyłączne prawo, o którym mowa w ustawie z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin (Dz. U. z 2018 r. poz. 432),
- autorskie prawo do programu komputerowego
podlegające ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska, których przedmiot ochrony został wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej.
Ponieważ z preferencyjnego opodatkowania mogą korzystać tylko te prawa własności intelektualnej, które zostały wytworzone w ramach prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, konieczne jest w tym miejscu odwołanie się do pojęcia tej działalności.
Ustawodawca wprowadził definicję działalności badawczo-rozwojowej w art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którą: przez działalność badawczo-rozwojową należy rozumieć działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
W myśl art. 5a pkt 39 tej ustawy: ilekroć w ustawie jest mowa o badaniach naukowych oznacza to:
- badania podstawowe w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz.U. poz. 1668, z późn. zm.),
- badania aplikacyjne w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
Z kolei, w definicji prac rozwojowych zawartej w art. 5a pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazano, że oznaczają one prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
Na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz.U. z 2018 r., poz. 1668, z późn. zm.): badania naukowe są działalnością obejmującą:
- badania podstawowe rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne;
- badania aplikacyjne rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.
Stosownie do art. 4 ust. 3 ww. ustawy: prace rozwojowe są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.
Zatem, z pracami badawczo-rozwojowymi mamy do czynienia wówczas, gdy wykorzystuje się dostępną wiedzę z dziedziny nauki, technologii i działalności gospodarczej oraz innej wiedzy i umiejętności do tworzenia nowych lub ulepszania istniejących produktów/usług oraz procesów i technologii produkcji.
Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy, należy wyraźnie podkreślić, że w celu stwierdzenia, czy Wnioskodawca prowadzi działalność badawczo-rozwojową, należy przeprowadzić analizę nakierowaną na zidentyfikowanie przejawów działalności gospodarczej, które mogą zostać uznane za działalność badawczo-rozwojową (tj. tych aktywności podatnika, które spełniają definicję wskazane w art. 5a pkt 38-40 ww. ustawy).
Z ustawowej definicji zawartej w regulacjach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że działalność badawczo-rozwojowa musi mieć charakter twórczy. Jak podaje słownik języka polskiego PWN, działalność twórcza to zespół działań podejmowanych w kierunku tworzenia (działalność zespół działań podejmowanych w jakimś celu), powstania czegoś (twórczy mający na celu tworzenie, tworzyć powodować powstanie czegoś). W doktrynie prawa autorskiego podkreśla się natomiast, że cecha twórczości związana jest przede wszystkim z rezultatem działalności człowieka o charakterze kreacyjnym i jest spełniona wówczas, gdy istnieje nowy wytwór intelektu. Działalność twórcza oznacza, że ustawodawca za przedmiot prawa autorskiego uznaje tylko rezultat (przejaw) takiego działania, który choćby w minimalnym stopniu odróżnia się od innych rezultatów takiego samego działania, a zatem, że posiada cechę nowości, której stopień nie ma znaczenia. Zatem, twórczość działalności badawczo-rozwojowej może przejawiać się opracowywaniem nowych koncepcji, narzędzi, rozwiązań niewystępujących dotychczas w praktyce gospodarczej podatnika lub na tyle innowacyjnych, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących u podatnika.
Kolejnym kryterium działalności badawczo-rozwojowej jest prowadzenie tej działalności w sposób systematyczny. Zgodnie ze słownikiem języka polskiego PWN słowo systematyczny oznacza (i) robiący coś regularnie i starannie, (ii) o procesach: zachodzący stale od dłuższego czasu, (iii) o działaniach: prowadzony w sposób uporządkowany, według pewnego systemu; też: o efektach takich działań; planowy, metodyczny. W związku z tym, że w definicji działalności badawczo-rozwojowej słowo systematyczny występuje w sformułowaniu podejmowaną (działalność) w sposób systematyczny, a więc odnosi się do działalności, czyli zespołu działań podejmowanych w jakimś celu, najbardziej właściwą definicją systematyczności w omawianym zakresie jest definicja obejmująca prowadzenie działalności w sposób uporządkowany, według pewnego systemu. Zatem słowo systematycznie odnosi się również do działalności prowadzonej w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany. To oznacza, że działalność badawczo-rozwojowa jest prowadzona systematycznie niezależnie od tego, czy podatnik stale prowadzi prace badawczo-rozwojowe, czy tylko od czasu do czasu, a nawet incydentalnie, co wynika z charakteru prowadzonej przez niego działalności oraz potrzeb rynku, klientów, sytuacji mikro i makroekonomicznej. Z powyższego wynika, że spełnienie kryterium systematyczności danej działalności nie jest uzależnione od ciągłości tej działalności, w tym od określonego czasu przez jaki działalność taka ma być prowadzona ani też od istnienia planu co do prowadzenia przez podatnika podobnej działalności w przyszłości. Wystarczające jest, aby podatnik zaplanował i przeprowadził chociażby jeden projekt badawczo-rozwojowy, przyjmując dla niego określone cele do osiągnięcia, harmonogram i zasoby. Taka działalność może być uznana za działalność systematyczną, tj. prowadzoną w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany.
Powyżej omówione dwa kryteria działalności badawczo-rozwojowej dotyczą charakteru i organizacji prowadzenia tej działalności, podczas gdy ostatnie, trzecie kryterium, dotyczy rezultatu prowadzenia tej działalności, tj. zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. W konsekwencji głównym zadaniem dla zarządzającego projektem badawczo-rozwojowym jest zlokalizowanie i zidentyfikowanie zasobów wiedzy przed rozpoczęciem działań projektowych; zasobów w ujęciu funkcjonalnym i celowościowym, czyli podlegającym zwiększeniu oraz możliwym i właściwym do wykorzystania zwiększonej wiedzy do nowych zastosowań. Lokalizacja i identyfikacja wiedzy obejmuje szereg działań, w tym określenie stanu wiedzy, miejsca, sposobu jej wykorzystania oraz selekcji pod względem przydatności do realizacji celu projektu. Prowadząc działalność badawczo-rozwojową, przedsiębiorca rozwija specjalistyczną wiedzę oraz umiejętności, które może wykorzystać w ramach bieżących albo przyszłych projektów.
Kluczowe jest zawarte w definicji działalności badawczo-rozwojowej rozróżnienie, które wskazuje, że taka działalność obejmuje dwa rodzaje aktywności, tj.: (i) badania podstawowe i badania aplikacyjne zdefiniowane w art. 4 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz (ii) prace rozwojowe, o których mowa w art. 4 ust. 3 tej ustawy.
Należy zwrócić uwagę na wyłączenie zawarte w art. 4 ust. 3 tej ustawy, mogące odnosić się do wielu przejawów aktywności podatnika. Zastrzeżenie zostało wprowadzone w celu wyeliminowania z zakresu ulgi na działalność badawczo-rozwojową tych przejawów aktywności podatnika, które mimo ulepszenia istniejących procesów lub usług, z uwagi na swoją cykliczność (okresowość) oraz brak innowacyjnego charakteru (rutynowość), nie mogą stanowić prac rozwojowych.
Wracając do zasadniczego wątku należy zauważyć, że preferencja podatkowa polega na obniżeniu stawki podatkowej dotyczącej dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, która dla tego rodzaju dochodu przewiduje opodatkowanie w wysokości 5% podstawy opodatkowania (art. 3ca ust. 1 ww. ustawy).
Podstawę opodatkowania stanowi suma kwalifikowanych dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej osiągniętych w roku podatkowym (art. 30ca ust. 3 ww. ustawy).
Zgodnie natomiast z art. 30ca ust. 7 ww. ustawy, dochodem (stratą) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej jest obliczony zgodnie z art. 9 ust. 2 dochód (strata) z pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie, w jakim został osiągnięty:
- z opłat lub należności wynikających z umowy licencyjnej, która dotyczy kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;
- ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;
- z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi;
- z odszkodowania za naruszenie praw wynikających z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, jeżeli zostało uzyskane w postępowaniu spornym, w tym postępowaniu sądowym albo arbitrażu.
W myśl art. 30ca ust. 11 ww. ustawy, podatnicy korzystający z opodatkowania zgodnie z ust. 1 są obowiązani do wykazania dochodu (straty) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w zeznaniu za rok podatkowy, w którym osiągnięto ten dochód (poniesiono stratę).
W myśl art. 30cb ust. 1 ww. ustawy, podatnicy podlegający opodatkowaniu na podstawie art. 30ca są obowiązani:
- wyodrębnić każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej w prowadzonych księgach rachunkowych;
- prowadzić księgi rachunkowe w sposób zapewniający ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty), przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej;
- wyodrębnić koszty, o których mowa w art. 30ca ust. 4, przypadające na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej, w sposób zapewniający określenie kwalifikowanego dochodu;
- dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie łącznego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej w przypadku gdy podatnik wykorzystuje więcej niż jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2 i 3;
- dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej w odniesieniu do tego produktu lub tej usługi albo do tych produktów lub tych usług w przypadku gdy podatnik wykorzystuje jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej lub większą liczbę tych praw w produkcie lub usłudze albo w produktach lub usługach, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2-4.
Na podstawie art. 30cb ust. 2 ww. ustawy, podatnicy prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów wykazują informacje, o których mowa w ust. 1, w odrębnej ewidencji.
Stosownie do art. 30cb ust. 3 ww. ustawy, w przypadku gdy na podstawie ksiąg rachunkowych lub ewidencji, o której mowa w ust. 2, nie jest możliwe ustalenie dochodu (straty) z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, podatnik jest obowiązany do zapłaty podatku zgodnie z art. 27 lub art. 30c.
Jak wynika z powyższych regulacji podatnicy, którzy opodatkowują dochody z kwalifikowanych IP stawką 5%, mają obowiązek prowadzenia wyodrębnionej ewidencji dla wszystkich operacji finansowych związanych z uzyskiwaniem tych dochodów. Przepisy o IP Box nie narzucają podatnikom konkretnej formy ewidencjonowania zdarzeń na cele stosowania preferencji IP Box. Jednak dla celów obliczenia dochodu z kwalifikowanego IP istotne jest, by ewidencja ta była prowadzona w sposób należyty tak, aby móc w rocznym zeznaniu podatkowym wykazać łączną sumę przychodów, kosztów podatkowych, dochodów, strat, dochodów podlegających opodatkowaniu stawką 5% oraz dochodu, który nie będzie podlegał preferencyjnemu opodatkowaniu.
W przypadku podatników, którzy nie prowadzą ksiąg rachunkowych wymóg zapewnienia wyodrębnionej ewidencji dla projektu dotyczącego kwalifikowanego IP może być spełniony poprzez sporządzanie techniką komputerową w postaci arkusza kalkulacyjnego kumulatywnego, comiesięcznego zestawienia dokumentów, które potwierdzają poniesione wydatki dotyczące projektu kwalifikowanego IP na koniec danego miesiąca. Zestawienie kumulatywne obejmuje wydatki od początku realizacji działalności badawczo-rozwojowej, która zmierza do wytworzenia, rozwinięcia lub ulepszenia kwalifikowanego IP do końca danego miesiąca kalendarzowego.
W tym miejscu zauważyć należy, że autorskie prawo do programu komputerowego podlega ochronie na mocy art. 74 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. z 2018 r., poz. 1191 ze zm.).
Zgodnie z art. 74 ust. 2 ww. ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, ochrona przyznana programowi komputerowemu obejmuje wszystkie formy jego wyrażenia. Idee i zasady będące podstawą jakiegokolwiek elementu programu komputerowego, w tym podstawą łączy, nie podlegają ochronie.
W celu poprawnego zastosowania preferencji IP Box wobec autorskiego prawa do programu komputerowego należy nadać mu znaczenia funkcjonalne, celowościowe i rozszerzające, w zgodzie z najbardziej istotnym międzynarodowym kontekstem przepisów o IP Box, czyli Raportem OECD BEPS Plan Działania nr 5. Zgodnie z akapitem 34 tego Raportu, copyrighted software, nie tylko program komputerowy chroniony prawem autorskim, ale szerzej oprogramowanie chronione prawem autorskim, może zawierać się w katalogu kwalifikowanych IP jako aktywo funkcjonalnie ekwiwalentne do patentu. OECD wskazuje, że oprogramowanie chronione prawem autorskim dzieli podstawowe cechy patentów, ponieważ jest nowatorskie, nieoczywiste i użyteczne, a zatem zasadniczo wynika z prowadzenia innowacyjnej działalności badawczo-rozwojowej, której prowadzenie powinny stymulować przepisy o IP Box. OECD stwierdza także, że nie wszystkie jurysdykcje zapewniają ochronę patentową oprogramowania i dlatego wielu podatników, którzy wytwarzają oprogramowanie, musi posiadać prawa autorskie, zamiast polegać na ochronie patentowej. Włączenie oprogramowania chronionego prawem autorskim do definicji funkcjonalnie równoważnych kwalifikowanych IP zapewnia również, że różne traktowanie oprogramowania na mocy prawa patentowego różnych jurysdykcji nie ma wpływu na to, czy dochody z oprogramowania mogą korzystać z różnych regulacji IP Box.
W związku z tym, że w Polsce oprogramowanie definiowane jako ogół informacji w postaci zestawu instrukcji, zaimplementowanych interfejsów i zintegrowanych danych przeznaczonych dla komputera do realizacji wyznaczonych celów podlega ochronie jak utwór literacki z art. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, oprogramowanie może być, zgodnie z wykładnią celowościową i kontekstualną (ww. Raport OECD), uznane za kwalifikowane IP w świetle rozszerzającej wykładni art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeśli jego wytworzenie, rozszerzenie lub ulepszenie jest wynikiem prac badawczo-rozwojowych.
Mając powyższe na uwadze, dochód z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, tj. autorskiego prawa do programu komputerowego, które stanowi utwór prawnie chroniony i zostało wytworzone w ramach prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, kwalifikuje się do dochodów z kwalifikowanego IP w rozumieniu art. 30ca ust. 7 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Tym samym w sytuacji, gdy Wnioskodawca wytwarza oprogramowanie stanowiące utwór podlegający ochronie prawnej z art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych i przenosi na Zleceniodawcę całość autorskich praw majątkowych do wytworzonych przez siebie programów komputerowych, za co otrzymuje wynagrodzenie, będzie uprawniony do skorzystania z preferencyjnego opodatkowania dochodu uzyskiwanego z tytułu przenoszenia autorskich praw majątkowych do tworzonego przez Wnioskodawcę oprogramowania według stawki 5%.
Odnosząc analizowane przepisy prawne na grunt rozpatrywanej sprawy należy stwierdzić, że przedstawione we wniosku działania Wnioskodawcy spełniają definicję działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu art. 5a pkt 38-40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż są podejmowane w sposób systematyczny, mają charakter twórczy oraz podejmowane są w celu zwiększania zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
Wymienione w opisie sprawy prace realizowane przez Wnioskodawcę stanowią więc działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 5a pkt 38-40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Rozpatrując z kolei możliwość skorzystania przez Wnioskodawcę z tzw. ulgi Innovation Box, podkreślić należy, że przyznanie preferencji podatkowej w postaci 5% opodatkowania dochodu z kwalifikowanego IP jest możliwe wyłącznie wobec dochodu podatnika pochodzącego z prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej bezpośrednio związanej z wytworzeniem, rozwojem lub ulepszeniem kwalifikowanego IP (kwestia ta została wyżej wcześniej rozstrzygnięta).
Biorąc powyższe pod uwagę, Organ zauważa, że uzyskany przez Wnioskodawcę dochód z tytułu odpłatnego przeniesienia autorskich praw majątkowych do wytwarzanego przez Wnioskodawcę oprogramowania, które stanowi utwór prawnie chroniony i zostało wytworzone w ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności badawczo-rozwojowej, kwalifikuje się do dochodów z kwalifikowanego IP w rozumieniu art. 30ca ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zatem, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie ustalenia, czy opisane powyżej prace programistyczne stanowią działalność badawczo-rozwojową i czy w związku z tym, w opisanym stanie faktycznym Wnioskodawca będzie mógł skorzystać z preferencyjnego opodatkowania wg stawki 5% podatku dochodowego od osób fizycznych (zgodnie z art. 30ca ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tzw. IP Box), przy spełnieniu warunków formalnych dotyczących prowadzenia ewidencji księgowej zgodnie z art. 30cb ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy uznać za prawidłowe.
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywać się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
- z zastosowaniem art. 119a;
- w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
- z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).
Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w , za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz.U. z 2019 r., poz. 2325 z późn. zm.).
Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.
Bieg powyższego terminu nie rozpoczyna się do dnia zakończenia okresu stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID (art. 15zzs ust. 1 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. z 2020 r., poz. 374, ze zm.).
Jednocześnie, stosownie do art. 15zzs ust. 7 ww. ustawy z dnia 2 marca 2020 r., czynności dokonane w postępowaniach, o których mowa w ust. 1, w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID są skuteczne. Tym samym, Strona może skutecznie wnieść skargę pomimo wstrzymania biegu powyższego terminu.
Zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Stanowisko
prawidłowe
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej