odpłatne zbycie udziału w nieruchomości stanowiącej lokal mieszkalny i w prawie użytkowania wieczystego gruntów nabytych w spadku po zmarłym mężu - Interpretacja - 0113-KDIPT2-2.4011.186.2020.1.AKU

shutterstock
Interpretacja indywidualna z dnia 06.05.2020, sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.186.2020.1.AKU, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Temat interpretacji

odpłatne zbycie udziału w nieruchomości stanowiącej lokal mieszkalny i w prawie użytkowania wieczystego gruntów nabytych w spadku po zmarłym mężu

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) oraz art. 15zzs ust. 7 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2020 r., poz. 374, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 4 lutego 2020 r. (data wpływu 11 lutego 2020 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości stanowiącej lokal mieszkalny i w prawie użytkowania wieczystego gruntów jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 11 lutego 2020 r. wpłynął do Organu podatkowego ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości stanowiącej lokal mieszkalny i w prawie użytkowania wieczystego gruntów.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni w dniu 26 kwietnia 2019 r. dokonała odpłatnego zbycia przypadającego Jej udziału w nieruchomości stanowiącej lokal mieszkalny. Udział wynoszący 3/4 części we wskazanej nieruchomości Wnioskodawczyni zbyła na rzecz współwłaściciela lokalu spółki () K. B. J. W. Sp. jawna. Sprzedaż nieruchomości nie nastąpiła w wykonywaniu działalności gospodarczej.

Wskazany lokal mieszkalny Wnioskodawczyni nabyła wraz z mężem K. F., mocą umowy ustanowienia odrębnej własności lokalu i sprzedaży oraz oddania w użytkowanie wieczyste gruntu w dniu 20 marca 2008 r. Jako że w chwili zawierania wskazanej umowy, Wnioskodawczyni pozostawała ubezwłasnowolniona całkowicie, wskutek czego w Jej małżeństwie wyłączony był ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej, Wnioskodawczyni nabyła prawo własności 1/2 udziału w nieruchomości, zaś pozostały udział wynoszący 1/2 nabył Jej mąż K. F.

W dniu 2 stycznia 2013 r. zmarł K. F., zaś Sąd Rejonowy w I Wydział Cywilny postanowieniem z dnia 9 maja 2014 r. w sprawie sygn. akt I Ns (), stwierdził, iż spadek po nim nabyli żona B. F. i syn D. F. każde w 1/2 części, a nabycie to nastąpiło z dobrodziejstwem inwentarza.

W małżeństwie K. i B. F., aż do śmierci K. F., obowiązywała rozdzielność majątkowa.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy zbycie nieruchomości, o której mowa w opisie stanu faktycznego, podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych i wymaga zgłoszenia tegoż zbycia w rozliczeniu rocznym ?

Zdaniem Wnioskodawczyni, przedmiotowe zbycie nieruchomości nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie nieruchomości lub jej części oraz udziału w nieruchomości, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie.

Niewątpliwie od czasu nabycia udziału wynoszącego 1/2 części w przedmiotowej nieruchomości przez Wnioskodawczynię, tj. od dnia 20 marca 2008 r. do czasu jego zbycia (26 kwietnia 2019 r.) upłynął dłuższy niż 5-letni okres, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie.

Z ust. 5 ww. artykułu wynika, że w przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Stosownie do art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, prawa i obowiązki majątkowe zmarłych przechodzą na spadkobierców z chwilą ich śmierci. W myśl art. 924 ww. ustawy spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast art. 925 ww. ustawy reguluje, że spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Innymi słowy z chwilą śmierci prawa i obowiązki należące do spadkodawców stały się spadkami, które podlegały przepisom prawa spadkowego, zaś daty śmierci spadkodawców wyznaczyły spadkobierców oraz skład masy spadkowej.

Postanowienie Sądu Rejonowego w I Wydział Cywilny z dnia 9 maja 2014 r. w sprawie sygn. akt I Ns (), w niniejszej sprawie potwierdza jedynie prawo Wnioskodawczyni (jako spadkobiercy) do tegoż spadku od momentu jego otwarcia (chwila śmierci spadkodawcy).

Dodany przez art. 1 pkt 4 ustawy z dnia 23 października 2018 r. zmieniającej ustawę o podatku dochodowym od osób fizycznych z dniem 1 stycznia 2019 r. art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, stosownie do art. 16 ustawy zmieniającej, ma zastosowanie do dochodów uzyskanych od 1 stycznia 2019 r.

W ocenie Wnioskodawczyni nabycie udziału spadkowego po zmarłym mężu, a w konsekwencji nabycie 1/4 części udziału we własności przedmiotowej nieruchomości, nastąpiło dnia 2 stycznia 2013 r., a zatem zbycie nieruchomości przez Wnioskodawcę w 2019 r. nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ze względu na upływ 5-letniego terminu od jej nabycia.

Podobny stan faktyczny był przedmiotem analizy przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, który w wydanej dnia 12 września 2019 r. interpretacji indywidualnej o sygn. 0115-KDIT2-3.4011.311.2019.2.KP, podzielił stanowisko Wnioskodawczyni prezentowane w niniejszym piśmie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1387, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do treści art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie:

  1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
  2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
  3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

&‒jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Przytoczony przepis formułuje generalną zasadę, zgodnie z którą sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w tym przepisie przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw nastąpi po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Ustawą z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 2159) dodano art. 10 ust. 5, który stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2019 r.

Przepis art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że w przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni nabyła w dniu 20 marca 2008 r. udział 1/2 w nieruchomości stanowiącej odrębną własność lokalu mieszkalnego oraz gruntu oddanego w użytkowanie wieczyste. Pozostały udział 1/2 w ww. nieruchomości nabył Jej mąż. W momencie zakupu w małżeństwie obowiązywała rozdzielność majątkowa.

W dniu 2 stycznia 2013 r. zmarł mąż Wnioskodawczyni, zaś postanowieniem z dnia 9 maja 2014 r. Sąd stwierdził, że spadek po nim nabyli Wnioskodawczyni i syn każde w 1/2 części, a nabycie to nastąpiło z dobrodziejstwem inwentarza.

W dniu 26 kwietnia 2019 r. Wnioskodawczyni dokonała odpłatnego zbycia przypadającego Jej udziału wynoszącego 3/4 części we wskazanej nieruchomości. Sprzedaż nieruchomości nie nastąpiła w wykonywaniu działalności gospodarczej.

W małżeństwie Wnioskodawczyni do dnia śmierci męża obowiązywał ustrój rozdzielności majątkowej.

Zgodnie z art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r., poz. 1145, z późn. zm.), spadek to prawa i obowiązki zmarłego wynikające ze stosunków cywilnoprawnych, które z chwilą jego śmierci przechodzą na następców prawnych. W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego, spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Powyższe oznacza, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej.

Z kolei, postanowienie sądu o nabyciu spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia (art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego).

Nadmienić w tym miejscu należy, że stosunki majątkowe pomiędzy małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2019 r., poz. 2086, z późn. zm.). Przepis art. 31 § 1 ww. Kodeksu stanowi, że z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa), która obejmuje przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Ustawowy ustrój majątkowy między małżonkami może ulec zniesieniu lub ograniczeniu na skutek zawartej między nimi umowy (art. 47 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego), na skutek orzeczenia sądu (art. 52 § 1 ww. Kodeksu) albo z mocy prawa np. ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków (art. 53 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

Zarówno w wypadku umownego wyłączenia wspólności ustawowej w czasie trwania małżeństwa, jak i w przypadku zniesienia tej wspólności przez sąd, bądź w przypadku ustania małżeństwa, między małżonkami (byłymi małżonkami) ustaje wspólność ustawowa, a do majątku, który był nią objęty stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Natomiast w myśl art. 501 Kodeksu w razie ustania wspólności, udziały małżonków są równe, chyba że umowa majątkowa małżeńska stanowi inaczej.

Z przywołanych przepisów wynika zatem, że z chwilą ustania wspólności majątkowej między małżonkami współwłasność łączna zostaje zastąpiona przez współwłasność w częściach ułamkowych.

W świetle art. 10 ust. 1 pkt 8 i ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w przypadku dokonania po dniu 1 stycznia 2019 r. odpłatnego zbycia nieruchomości (udziału) nabytej w spadku, istotne znaczenie ma ustalenie daty nabycia tej nieruchomości przez spadkodawcę.

Wnioskodawczyni wskazała, że Jej mąż nabył udział 1/2 w nieruchomości będącej przedmiotem spadku w dniu 20 marca 2008 r., a w momencie nabycia nieruchomości istniał pomiędzy Wnioskodawczynią a Jej małżonkiem ustrój rozdzielności majątkowej.

Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz przedstawiony we wniosku stan faktyczny należy stwierdzić, że nienastępująca w wykonywaniu działalności gospodarczej sprzedaż udziału w nieruchomości, dokonana w dniu 26 kwietnia 2019 r. nie stanowi dla Wnioskodawczyni źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ jego odpłatne zbycie nastąpiło po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości przez spadkodawcę. Termin pięcioletni, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 i ust. 5 ww. ustawy, w opisanym przypadku minął, bowiem jak wskazano we wniosku, zarówno Wnioskodawczyni jak i spadkodawca nabyli udziały w nieruchomości w 2008 r. Tym samym nie ciąży na Wnioskodawczyni obowiązek zapłaty podatku dochodowego z tego tytułu.

We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej Wnioskodawczyni zajęła stanowisko, że nabycie przez Nią udziału spadkowego po zmarłym mężu, a w konsekwencji nabycie 1/4 części udziału we własności przedmiotowej nieruchomości, nastąpiło w dniu 2 stycznia 2013 r. zatem, zbycie nieruchomości przez Wnioskodawcę w 2019 r. nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ze względu na upływ 5-letniego terminu od jej nabycia.

Organ uznał stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej stanu faktycznego za prawidłowe, jednak należy zauważyć, że w opisanej sytuacji, w odniesieniu do udziału 1/4 części w nieruchomości stanowiącej lokal mieszkalny oraz użytkowania wieczystego gruntu, przy obliczaniu okresu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) i c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy uwzględnić datę nabycia udziału w przedmiotowej nieruchomości przez spadkodawcę, tj. 20 marca 2008 r. i od tej daty należy liczyć 5-letni termin, stosownie do art. 10 ust. 5 ww. ustawy.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Jednocześnie Organ zauważa, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku nie prowadzi postępowania dowodowego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Jeżeli zatem, przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawczyni w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy Ordynacja podatkowa przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 ustawy Ordynacja podatkowa).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w , ul. , , za pośrednictwem Organu, który ją wydał (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Bieg powyższego terminu nie rozpoczyna się do dnia zakończenia okresu stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID (art. 15zzs ust. 1 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych; Dz. U. z 2020 r., poz. 374, z późn. zm.).

Jednocześnie, stosownie do art. 15zzs ust. 7 ww. ustawy z dnia 2 marca 2020 r., czynności dokonane w postępowaniach, których mowa w ust. 1, w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID są skuteczne. Tym samym, Strona może skutecznie wnieść skargę pomimo wstrzymania biegu powyższego terminu.

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej