Możliwość zastosowania ulgi prorodzinnej w rozliczeniu za 2019 r. w pełnej wysokości za 12 miesięcy – na podstawie art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – przez osobę samotnie wychowującą jedno małoletnie dziecko, która uzyskała dochody z umowy o pracę opodatkowanej według skali podatkowej nieprzekraczającymi wysokości rocznego limitu 112.000 zł, określonego w art. 27 ust. 2 pkt 1 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

9 grudnia 2021 r. wpłynął Pani wniosek z 9 grudnia 2021 r., uzupełniony 28 lutego, 2 i 3 marca 2022 r., o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych w zakresie dokonywania odliczeń w ramach tzw. ulgi prorodzinnej. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Odliczała Pani ulgę na małoletnie dziecko – M. K. urodzonego ...2015 r. w X., PESEL: ..., z uwagi na fakt, że jest Pani matką samotnie wychowującą dziecko.

2 kwietnia 2019 r. skierowała Pani wniosek do Sądu Rejonowego w G. Wydział rodzinny i nieletnich, w sprawie ograniczenia władzy rodzicielskiej byłemu mężowi. Pani działania były podyktowane próbą uregulowania stanu faktycznego.

W 2019 r. kontakty ojca z dzieckiem ograniczały się do jednej wizyty w roku. Z datą wniesienia wniosku o uregulowanie władzy rodzicielskiej oraz kontaktów, ojciec dziecka został zawiadomiony o możliwości ograniczenia władzy (wniosek do Sądu), wobec której nie oponował. W badanym okresie 2019 r. ojciec odwiedził syna w dniu 2 marca 2019 r., poza tym nie kontaktował się z nim, nie interesował się jego zdrowiem, sprawami życia codziennego. Kontakt „się urwał”. Sąd uwzględnił Pani wniosek, ustalił kontakty ojca z dzieckiem w wymiarze 1 raz w miesiącu od godz. 11-18 (niedziela), władza rodzicielska ograniczona została do współdecydowania o istotnych sprawach dziecka w zakresie wyboru szkoły, sposobu leczenia oraz wyjazdach zagranicznych powyżej 2 tygodni (przed wydaniem postępowania ojciec dysponował pełnią władzy rodzicielskiej, kontakty 2 weekendy w miesiącu od piątku do niedzieli poza miejscem zamieszkania matki z noclegiem).

W badanym okresie 2019 r. ojciec nie uczestniczył w odwiedzinach dziecka (poza wymienionym dniem), nie wywiązywał się z zasądzonych przez Sąd kontaktów (obowiązujących przed wniesieniem wniosku o ograniczenie kontaktów oraz uregulowanie władzy rodzicielskiej). Nigdy nie uczestniczył w żadnych wydarzeniach ważnych w życiu dziecka. Do chwili obecnej ojciec dziecka nie dysponuje wiedzą do którego przedszkola uczęszcza dziecko, czy ma problemy zdrowotne, czy przebyło operacje. Nigdy nie wykazywał się żadnym zainteresowaniem sprawami rozwojowymi dziecka, nie mówiąc o chorobach, które dziecko przeszło w tym czasie. Ojciec nawet telefonicznie nie był zainteresowany co dzieje się i działo u syna. W 2019 r. ojciec pomimo posiadanej władzy rodzicielskiej nie wykonywał jej (nie sprawował opieki nad dzieckiem), nie partycypował w żaden sposób w wydatkach na dziecko z wyjątkiem zasądzonych alimentów. Kontakt ojca z dzieckiem został całkowicie zerwany z początkiem 2019 r. Sąd badając sprawę, badał szczegółowo okoliczności opieki i sprawowania opieki nad małoletnim dzieckiem. Gdyby były inne przesłanki sprawowania opieki, a ojciec wyraziłby jakąkolwiek chęć opieki Sąd nie wydałby takiego postanowienia w odpowiedzi na Pani wniosek. Ojciec dziecka w odpowiedzi na wniosek (przed sprawą) wprost potwierdza, że nie realizował kontaktów („matka utrudniała kontakt”, „wszystko się zbiegło z ciążą mojej partnerki”...).

W 2019 r. uzyskiwała Pani dochody opodatkowane według skali podatkowej o której mowa w art. 27 ustawy o podatku dochodowym dla osób fizycznych. W 2019 r. uzyskała Pani dochody z tytułu umowy o pracę (czas nieokreślony) – w PIT-37 za 2019 r. wartość w polu nr 71 wyniosła: 74 494,81 zł, a w polu nr 106: 10 115,91 zł. Ojciec dziecka nie kontaktuje się z Panią, nie ma Pani możliwości kontaktu z ojcem, wobec czego nie dysponuje wiedzą na jakich zasadach uzyskuje dochody. Od narodzin synka dysponuje pełnią władzy rodzicielskiej. W 2019 r. wykonywanie władzy rodzicielskiej spoczywało jedynie na Pani ramionach. W 2019 r. nie pełniła Pani funkcji opiekuna prawnego ani nie wykonywała władzy rodzicielskiej w stosunku do innego dziecka/dzieci. W 2019 r. nie miała na utrzymaniu innych dzieci.

Pytania

Czy za rok 2019 r. ma Pani prawo do ulgi prorodzinnej w pełnej wysokości?

Pani stanowisko w sprawie

Pani zdaniem, za 2019 r. ma Pani prawo do ulgi prorodzinnej w pełnej wysokości.

Jeżeli rodzic dziecka posiada władzę rodzicielską, ale jej nie wykonuje, należy uznać (w konsekwencji jego działania) że nie ma prawa do ulgi rodzicielskiej. Interpretacja pojęcia „ulga prorodzinna” odnosi się do rodzica faktycznie wykonującego władzę rodzicielską.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.), w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.:

Od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1)wykonywał władzę rodzicielską;

2)pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;

3)sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

W myśl art. 27f ust. 2 cytowanej ustawy, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.:

Odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

1)jednego małoletniego dziecka – kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika:

a)pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112 000 zł,

b)niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56 000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;

2)dwojga małoletnich dzieci – kwota 92,67 zł na każde dziecko;

3)trojga i więcej małoletnich dzieci – kwota:

a)92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,

b)166,67 zł na trzecie dziecko,

c)225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.

Na podstawie art. 27f ust. 2a przytoczonej ustawy:

Za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a.

Stosownie do art. 27f ust. 2b powołanej ustawy:

Odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka.

Art. 27f ust. 2c wskazanej ustawy stanowi, że:

Odliczenie, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:

1)na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych;

2)wstąpiło w związek małżeński.

Według art. 27f ust. 3 powyższej ustawy:

W przypadku gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem.

Z art. 27f ust. 4 przywołanej ustawy, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r. wynika, że:

Odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Porozumienie rodziców co do wysokości dokonywanego odliczenia nie jest jednak wymagane w przypadku, gdy tylko jeden rodzic spełnia warunki do zastosowania ulgi.

W świetle art. 27f ust. 5 ww. ustawy:

Odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów – imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1)odpis aktu urodzenia dziecka;

2)zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;

3)odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;

4)zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

Zatem z literalnego brzmienia art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że warunkiem zastosowania przez rodzica ulgi na małoletnie dziecko jest wykonywanie w stosunku do tego dziecka władzy rodzicielskiej.

Art. 27f ust. 7 powoływanej ustawy, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r., stanowi, że:

Przepisy art. 6 ust. 8 i 9 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6.

Wedle art. 93 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1359 ze zm.):

Władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom.

Z art. 95 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wynika, że:

Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw.

Na gruncie art. 97 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania.

Podkreślić należy, że samo posiadanie władzy rodzicielskiej jest niewystarczające do zastosowania przedmiotowej preferencji. Dla nabycia prawa do ulgi konieczne jest zarówno posiadanie przez rodzica władzy rodzicielskiej nad małoletnim dzieckiem, jak i jej faktyczne wykonywanie, czyli wykonywanie wszystkich obowiązków, dzięki którym dziecko wychowywane jest w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój, w szczególności sprawowanie faktycznej pieczy nad dzieckiem i jego wychowywanie, troszczenie się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka, a więc zapewnienie/zabezpieczenie wszystkich potrzeb dziecka od bytowych po edukacyjne, rozwojowe, zdrowotne i emocjonalne.

Wykonywanie władzy rodzicielskiej należy zatem odnieść do konkretnych okoliczności faktycznych, w oparciu o zachowania i konkretną aktywność rodziców wobec dziecka.

Wykonywać pieczę (zgodnie z definicją Wielkiego Słownika Języka Polskiego oraz słownika synonimów) – to m.in. sprawować nad kimś lub czymś bezpośrednią, osobistą opiekę, troszczyć się, baczyć, czuwać, nadzorować).

W konsekwencji, samo płacenie alimentów na dziecko oraz sporadyczne spotkania z małoletnim dzieckiem nie są rozstrzygające dla uznania, że rodzic wykonuje władzę rodzicielską. Jeżeli władza rodzicielska przysługuje formalnie obojgu rodzicom, a tylko jeden z rodziców faktycznie ją wykonuje, to z odliczenia całości kwoty może skorzystać tylko ten rodzic.

Podkreślenia wymaga także, że stosownie do art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ulga na małoletnie dzieci przysługuje rodzicom, jeżeli wykonują władzę rodzicielską i w myśl art. 27 ust. 4 kwotę przysługującej ulgi mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej, jednakże – w art. 27f ust. 2 pkt 1 lit. b ww. ustawy – ustawodawca uzależnił możliwość skorzystania z ww. ulgi prorodzinnej w związku z wykonywaniem władzy rodzicielskiej w stosunku do jednego dziecka od wysokości dochodu uzyskanego przez rodzica (opiekuna prawnego) w danym roku podatkowym. W przypadku gdy dana osoba nie pozostaje w związku małżeńskim i wykonuje władzę rodzicielską w stosunku do jednego dziecka ma prawo do odliczeń w ramach ww. ulgi tylko wówczas, gdy jej dochód w roku podatkowym nie przekroczył 56 000 zł, zaś gdy jest osobą samotnie wychowującą jedno dziecko – gdy jej dochód nie przekroczył w roku podatkowym 112 000 zł.

Biorąc zatem pod uwagę okoliczności przedstawione we wniosku, w szczególności fakt, że w 2019 r. była Pani osobą samotnie wychowującą jedno małoletnie dziecko, natomiast Pani dochody z umowy o pracę na czas nieokreślony, opodatkowane według skali podatkowej o której mowa w art. 27 ustawy o podatku dochodowym dla osób fizycznych, ustalone według zasad powyżej wskazanych nie przekroczyły wysokości rocznego limitu 112 000 zł, określonego w art. 27f ust. 2 pkt 1 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, spełniła Pani przesłankę umożliwiającą zastosowanie odliczenia od podatku w ramach tzw. ulgi prorodzinnej, na podstawie art. 27f wskazanej ustawy. Ponadto, skoro jedynie na Pani spoczywało wykonywanie władzy rodzicielskiej, natomiast ojciec dziecka – jak Pani twierdzi – w 2019 r. odwiedził syna tylko raz, nie kontaktował się z nim, nie interesował się jego zdrowiem, sprawami życia codziennego, nie wywiązywał się zasądzonych przez Sąd kontaktów, nie uczestniczył w żadnych wydarzeniach ważnych w życiu dziecka, nie wykazywał się żadnym zainteresowaniem sprawami rozwojowymi dziecka, uznać należy, że przysługuje Pani ulga prorodzinna na małoletniego syna, wynikająca z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w pełnej wysokości za 12 miesięcy w rozliczeniu za rok 2019.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

W toku postępowania w sprawie wydania interpretacji tut. organ nie przeprowadza jakiegokolwiek postępowania dowodowego, a informacje niezbędne do wydania interpretacji czerpie wyłącznie z przedstawionego przez stronę opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny/zdarzenie przyszłe będzie się różnił od stanu występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawczyni w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego. Należy też zauważyć, że na podatniku spoczywa obowiązek udowodnienia w toku ewentualnego postępowania podatkowego okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. W rezultacie w wydanej interpretacji organ nie rozstrzyga, który z rodziców i w jakim zakresie wykonuje władzę rodzicielską. Poczynienie pełnych ustaleń faktycznych na okoliczność, czy rodzic małoletniego dziecka faktycznie wykonywał w stosunku do dziecka władzę rodzicielską i ewentualnie w jakim okresie, jest możliwe wyłącznie w postępowaniu podatkowym.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).