Temat interpretacji
Obowiązek płatnika pobrania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych od wypłaconych w 2022 r. miesięcznych ryczałtów za używanie samochodów prywatnych do celów służbowych asystentom osobistym osoby niepełnosprawnej.
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
19 maja 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 16 maja 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku płatnika pobrania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych od wypłaconych w 2022 r. miesięcznych ryczałtów za używanie samochodów prywatnych do celów służbowych asystentom osobistym osoby niepełnosprawnej. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 2 sierpnia 2022 r. (wpływ 4 sierpnia 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Wnioskodawca uprzejmie prosi o wydanie interpretacji indywidualnej w sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku płatnika w związku ze zwrotem zryczałtowanych kwot za używanie samochodu prywatnego do celów służbowych w jazdach na terenie kraju w ramach resortowego Programu Ministra Rodziny i Polityki Społecznej „Asystent osobisty osoby niepełnosprawnej” edycja 2022.
Wnioskodawca w ramach Programu zatrudnia asystentów osobistych na umowę zlecenie, którzy w czasie wykonywania swoich czynności zawodowych muszą jeździć na terenie całej Polski z uczestnikiem Programu. Koszty przejazdu wypłacane są w postaci miesięcznych ryczałtów za jazdy na podstawie ewidencji przebiegu pojazdu.
Uzupełnienie opisu stanu faktycznego
Złożony przez Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej w sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku płatnika w związku ze zwrotem zryczałtowanych kwot za używanie samochodu prywatnego do celów służbowych w jazdach na terenie kraju w ramach resortowego Programu Ministra Rodziny i Polityki Społecznej „Asystent Osobisty Osoby Niepełnosprawnej” Edycja 2022 r. dotyczy 2022 roku.
Umowy zlecenia na usługi asystenta osobistego osoby niepełnosprawnej zawarte są z osobami fizycznymi nie prowadzącymi działalności gospodarczej lub z osobami prowadzącymi działalność gospodarczą lecz umowa zlecenie na świadczenie usługi Asystenta osobistego osoby niepełnosprawnej zawarta jest poza prowadzoną działalnością gospodarczą.
Asystenci z rządowego Programu „Asystent osobisty osoby niepełnosprawnej” nie są pracownikami socjalnymi w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2020 r., poz. 1876, z późn. zm.).
Zakres czynności w szczególności dotyczy:
- wsparcia w czynnościach samoobsługowych, w tym utrzymaniu higieny osobistej i czynnościach pielęgnacyjnych: myciu głowy, myciu ciała, kąpieli; czesaniu; goleniu; obcinaniu paznokci rąk i nóg; zmianie pozycji, np. przesiadaniu się z łóżka/krzesła na wózek, ułożeniu się w łóżku zapobieganiu powstaniu odleżyn lub odparzeń; przygotowaniu i spożywaniu posiłków i napojów; słaniu łóżka i zmianie pościeli;
- wsparcia w prowadzeniu gospodarstwa domowego i wypełnianiu ról społecznych (w przypadku samodzielnego zamieszkiwania): sprzątaniu mieszkania, w tym urządzeń codziennego użytku i sanitarnych oraz wynoszeniu śmieci; dokonywaniu bieżących zakupów (towarzyszenie osoby niepełnosprawnej w sklepie – np. informowanie jej o lokalizacji towarów na półkach, podawanie towarów z półek, wkładanie towarów do koszyka/wózka sklepowego, niesienie koszyka (maksymalnie do 5 kg), prowadzenie wózka osoby niepełnosprawnej lub wózka sklepowego, pomoc przy kasie); myciu okien; utrzymywaniu w czystości i sprawności sprzętu ułatwiającego codzienne funkcjonowanie (np. wózek, balkonik, podnośnik, kule, elektryczna szczoteczka do zębów, elektryczna golarka, etc.); praniu i prasowaniu odzieży i pościeli, ewentualnie ich oddawanie i odbiór z pralni (w obecności osoby niepełnosprawnej); podaniu dziecka do karmienia, podniesieniu, przeniesieniu lub przewinięciu go transporcie dziecka osoby niepełnosprawnej np. odebraniu ze żłobka, przedszkola, szkoły (wyłącznie w obecności osoby niepełnosprawnej);
- wsparcia w przemieszczaniu się poza miejscem zamieszkania: pchanie wózka osoby niepełnosprawnej; pomoc w pokonywaniu barier architektonicznych (np. schody, krawężniki, otwieranie drzwi); pomoc w orientacji przestrzennej osobom niewidomym i słabo widzącym; pomoc we wsiadaniu do i wysiadaniu z: tramwaju, autobusu, samochodu, pociągu; asystowanie podczas podróży środkami komunikacji publicznej, w tym służącymi do transportu osób niepełnosprawnych oraz taksówkami; transport uczestnika Programu samochodem osoby niepełnosprawnej lub asystenta;
- wsparcia w podejmowaniu aktywności życiowej i komunikowaniu się z otoczeniem: wyjście na spacer; asystowanie podczas obecności osoby niepełnosprawnej w: kinie, teatrze, muzeum, restauracji, miejscu kultu religijnego, kawiarni, wydarzeniu plenerowym, etc.; wsparcie w załatwianiu spraw urzędowych i związanych z poszukiwaniem pracy (np. rozmowie z urzędnikiem w wypadku trudności z werbalnym komunikowaniem się, wypełnianiu formularzy); wsparcie w rozmowie z otoczeniem w wypadku trudności z werbalnym komunikowaniem się; notowanie dyktowanych przez klienta treści ręcznie i na komputerze; pomoc w zmianie ubioru i pozycji podczas: wizyt lekarskich, zabiegów rehabilitacyjnych, ćwiczeń fizjoterapeutycznych, pobytu na pływalni; wsparcie w załatwianiu spraw w punktach usługowych (w obecności osoby niepełnosprawnej).
Asystent osobisty osoby niepełnosprawnej zgodnie z rozdziałem V Programu „Asystent osobisty osoby niepełnosprawnej” (Kwalifikowalność kosztów) – ust. 4, koszty, o których mowa ust. 3 pkt 3 (zakup biletów komunikacji publicznej/prywatnej jednorazowych lub miesięcznych oraz koszt dojazdu własnym/innym środkiem transportu, np. taksówką asystentów w związku z wyjazdami, które dotyczą realizacji usług wymienionych w treści Programu) i 4 (zakupu biletów wstępu na wydarzenia kulturalne, rozrywkowe, sportowe lub społeczne itp. dla asystenta towarzyszącego uczestnikowi Programu), mogą być wydatkowane w wysokości nie większej niż 300 zł miesięcznie.
Z asystentami osobistymi osoby niepełnosprawnej zostały zawarte umowy na używanie samochodu prywatnego do celów służbowych i na podstawie złożonego oświadczenia o używaniu pojazdu do celów służbowych następuję zwrot poniesionych kosztów (obliczenie zwrotu wyliczane jest w następujący sposób liczba km x stawka 0,8358 zł/1 km).
Wyjazdy asystenta osobistego osoby niepełnosprawnej wraz z uczestnikiem Programu, w ramach realizacji usług mają charakter zarówno:
a) przejazdów od miejsca zamieszkania uczestnika Programu (osobę niepełnosprawną) do miejsca docelowego wskazanego przez uczestnika Programu znajdującego się poza miejscowością zamieszkania osoby niepełnosprawnej jak i zarówno
b) charakter jazd lokalnych, tj. odbywających się od miejsca zamieszkania osoby niepełnosprawnej do miejsca docelowego wskazanego przez osobę niepełnosprawną znajdującego się w miejscowości zamieszkania osoby niepełnosprawnej.
Zgodnie z rozdziałem V Programu „Asystent osobisty osoby niepełnosprawnej” (Kwalifikowalność kosztów) – ust. 5 pkt 3 prowadzona jest ewidencja przebiegu pojazdu stanowiącego własność asystenta (załącznik nr 11 do Programu pn. Wzór ewidencji przebiegu pojazdu) lub ewidencja kosztów przejazdu innym środkiem transportu, np. taksówką, zawierająca następujące informacje: dane asystenta, datę i cel podróży, do której należy dołączyć dowód poniesienia wydatku np. rachunek, paragon, fakturę dokumentującą ww. przejazd.
Stawka za przejechany 1 km została określona w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 25 marca 2002 r. w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy (Dz. U. poz. 271, z późn. zm.) i wynosi:
·dla samochodu o pojemności skokowej silnika do 900 cm3 – 0,5214 zł;
·dla samochodu o pojemności skokowej silnika powyżej 900 cm3 – 0,8358 zł;
·dla motocykla – 0,2302 zł;
·dla motoroweru – 0,1382 zł.
(Załącznik nr 11 do Programu pn. Wzór ewidencji przebiegu pojazdu)
Pytanie
Czy w związku z wypłacanym zwrotem kosztów w formie miesięcznego ryczałtu z tytułu użytkowania samochodu własnego do celów służbowych Wnioskodawca jest zwolniony z pobierania miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych?
Państwa stanowisko w sprawie
Wnioskodawca uważa, że od wypłaconych miesięcznych ryczałtów za używanie samochodów prywatnych do celów służbowych asystentom osobistym osoby niepełnosprawnej powinna być naliczana miesięczna zaliczka na podatek dochodowy od osób fizycznych, ponieważ asystent osobisty osoby niepełnosprawnej nie jest pracownikiem socjalnym.
Zgodnie z art. 21 ust.1 pkt 23b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że zwrot kosztów poniesionych przez pracownika z tytułu używania pojazdu stanowiącego jego własność dla potrzeb zakładu pracy jest wolny od podatku dochodowego, jeżeli samochód jest wykorzystywany w jazdach lokalnych a obowiązek ponoszenia tych kosztów wynika wprost z przepisów odrębnych ustaw.
Odrębnymi ustawami są: ustawa z dnia 5 września 2008r. o komercjalizacji państwowego przedsiębiorstwa użyteczności publicznej Poczta Polska (Dz.U.z 2019r. poz.261); ustawa z dnia 28 września 1991 o lasach (Dz.U. z 2018r. poz.2129 z póżn.zm.); ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2018 r. poz. 1508 z poźn.zm.).
Zwolnienie obejmuje zatem zwrot kosztów tylko niektórym pracownikom, dla których ww. ustawy przewidują możliwość przyznania prawa do zwrotu kosztów poniesionych z tytułu używania pojazdów stanowiących własność pracownika lub nakładają na pracodawcę obowiązek ich zwrotu.
W pozostałych przypadkach ryczałt samochodowy jest opodatkowany.
W myśl art. 121 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej pracownikowi socjalnemu, do którego obowiązków należy świadczenie pracy socjalnej w środowisku lub przeprowadzenie rodzinnych wywiadów środowiskowych poza siedzibą jednostki, przysługuje zwrot kosztów przejazdów z miejsca pracy do miejsc wykonywania przez niego czynności zawodowych, w przypadku braku możliwości zapewnienia dojazdu środkami pozostającymi w dyspozycji zatrudniającego go pracodawcy.
Zacytowany powyżej przepis ustawy o pomocy społecznej odnosi się do zwrotu kosztów przejazdów związanych z wykonaniem obowiązków zawodowych. Przewiduje on możliwość przyznania takiego zwrotu w sytuacji, gdy pracodawca nie ma możliwości zapewnienia dojazdu środkami transportu będącymi w jego dyspozycji. Należy zatem stwierdzić, że jest to przepis ustawowy, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 23 b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zauważyć również należy, że powyższy przepis obejmuje swoją dyspozycją wyłącznie pracowników socjalnych, o których mowa w ustawie o pomocy społecznej.
W ustawie z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2018 r. poz. 998 z późn. zm.), określającej zasady i formy wspierania rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych, w Rozdziale 2 Działu II określone zostały zadania oraz kwestie dotyczące asystenta rodziny. Z treści tej ustawy nie wynika, by asystentowi osobistemu osoby niepełnosprawnej z tytułu używania własnego samochodu dla celów służbowych przysługiwał od zatrudniającego go pracodawcy zwrot kosztów przejazdu do miejsc wykonywania przez niego czynności zawodowych.
Wobec powyższego kwota ryczałtu wypłacana asystentowi osobistemu osoby niepełnosprawnej w służbowych jazdach odbywanych prywatnym samochodem podlega obowiązkowi do obliczenia, pobrania i odprowadzenia do właściwego urzędu skarbowego zaliczki na podatek dochodowy.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Zgodnie z jego treścią:
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych zawartym w powyższej ustawie bądź, od których zaniechano poboru podatku.
W myśl art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych można mówić w każdej sytuacji, gdy podatnik czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze, czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów, uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.
Katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych zawiera art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W myśl pkt 2 tego artykułu do źródeł przychodów zalicza się działalność wykonywaną osobiście.
Zgodnie z art. 13 pkt 8 cytowanej ustawy:
Za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od:
a) osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej,
b) właściciela (posiadacza) nieruchomości, w której lokale są wynajmowane, lub działającego w jego imieniu zarządcy albo administratora – jeżeli podatnik wykonuje te usługi wyłącznie dla potrzeb związanych z tą nieruchomością,
c) przedsiębiorstwa w spadku
‒ z wyjątkiem przychodów uzyskanych na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej oraz przychodów, o których mowa w pkt 9.
W konsekwencji w świetle ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwrot wydatków asystentom osobistym osoby niepełnosprawnej za używanie samochodów prywatnych do celów służbowych stanowi przychód zleceniobiorcy z działalności wykonywanej osobiście, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 13 pkt 8 tej ustawy.
W dalszej kolejności należy przeanalizować katalog zwolnień przedmiotowych z art. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zgodnie z przywołanym przez Państwa art. 21 ust.1 pkt 23b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Wolne od podatku dochodowego są:
zwrot kosztów poniesionych przez pracownika z tytułu używania pojazdów stanowiących własność pracownika, dla potrzeb zakładu pracy, w jazdach lokalnych, jeżeli obowiązek ponoszenia tych kosztów przez zakład pracy albo możliwość przyznania prawa do zwrotu tych kosztów wynika wprost z przepisów innych ustaw – do wysokości miesięcznego ryczałtu pieniężnego albo do wysokości nieprzekraczającej kwoty ustalonej przy zastosowaniu stawek za 1 kilometr przebiegu pojazdu, określonych w odrębnych przepisach wydanych przez właściwego ministra, jeżeli przebieg pojazdu, z wyłączeniem wypłat ryczałtu pieniężnego, jest udokumentowany w ewidencji przebiegu pojazdu prowadzonej przez pracownika; przepis art. 23 ust. 7 stosuje się odpowiednio;
Powyższy przepis nie znajduje zastosowania w omawianej sprawie. Nie przesądza to jednak o słuszności Państwa stanowiska, ponieważ w analizowanej sprawie należy uwzględnić art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym:
Wolne od podatku dochodowego są diety i inne należności za czas:
a) podróży służbowej pracownika,
b) podróży osoby niebędącej pracownikiem
‒ do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub w przepisach wydanych przez ministra właściwego do spraw pracy w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju, z zastrzeżeniem ust. 13.
Odrębnymi przepisami, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, są przepisy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz. U. z 2013 r. poz. 167).
Zgodnie z § 2 powołanego rozporządzenia:
Z tytułu podróży krajowej oraz podróży zagranicznej, odbywanej w terminie i miejscu określonym przez pracodawcę, pracownikowi przysługują:
1) diety;
2) zwrot kosztów:
a) przejazdów,
b) dojazdów środkami komunikacji miejscowej,
c) noclegów,
d) innych niezbędnych udokumentowanych wydatków, określonych lub uznanych przez pracodawcę odpowiednio do uzasadnionych potrzeb.
Na podstawie § 3 ust. 1 rozporządzenia:
Środek transportu właściwy do odbycia podróży krajowej lub podróży zagranicznej, a także jego rodzaj i klasę, określa pracodawca.
W myśl § 3 ust. 2 rozporządzenia:
pracownikowi przysługuje zwrot kosztów przejazdu w wysokości udokumentowanej biletami lub fakturami obejmującymi cenę biletu środka transportu, wraz ze związanymi z nimi opłatami dodatkowymi, w tym miejscówkami, z uwzględnieniem posiadanej przez pracownika ulgi na dany środek transportu, bez względu na to, z jakiego tytułu ulga przysługuje.
Jak stanowi § 3 ust. 3 tego rozporządzenia:
na wniosek pracownika pracodawca może wyrazić zgodę na przejazd w podróży krajowej lub podróży zagranicznej samochodem osobowym, motocyklem lub motorowerem niebędącym własnością pracodawcy.
Zgodnie z § 3 ust. 4 rozporządzenia:
w przypadkach, o których mowa w ust. 3, pracownikowi przysługuje zwrot kosztów przejazdu w wysokości stanowiącej iloczyn przejechanych kilometrów przez stawkę za jeden kilometr przebiegu, ustaloną przez pracodawcę, która nie może być wyższa niż określona w przepisach wydanych na podstawie art. 34a ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2012 r. poz. 1265 oraz z 2013 r. poz. 21).
W tym zakresie obowiązują przepisy Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 25 marca 2002 r. w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy (Dz. U. z 2002 r. Nr 27 poz. 271 ze zm.).
Zgodnie z art. 21 ust. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Przepis ust. 1 pkt 16 lit. b stosuje się, jeżeli otrzymane świadczenia nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów i zostały poniesione:
1) w celu osiągnięcia przychodów lub
2) w celu realizacji zadań organizacji i jednostek organizacyjnych działających na podstawie przepisów odrębnych ustaw, lub
3) przez organy (urzędy) władzy lub administracji państwowej albo samorządowej oraz jednostki organizacyjne im podległe lub przez nie nadzorowane, lub
4) przez osoby pełniące funkcje obywatelskie, o których mowa w art. 13 pkt 5, w związku z wykonywaniem tych funkcji.
Na mocy art. 41 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18, osobom określonym w art. 3 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b, najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.
Przedstawiając opis stanu faktycznego wskazali Państwo, że zatrudnionemu na podstawie umowy zlecenia asystentowi osoby niepełnosprawnej – poza wynagrodzeniem określonym w umowie – dokonują Państwo m.in. zwrotu poniesionych kosztów na dojazdy własnym transportu w związku z wyjazdami, które dotyczą realizacji usług wymienionych w treści resortowego Programu Ministra Rodziny i Polityki Społecznej „Asystent osobisty osoby niepełnosprawnej” edycja 2022 (w wysokości nie większej niż 300 zł miesięcznie). Wyjazdy są konieczne dla realizowania celów ww. Programu i wykonywania usług wymienionych w treści Programu. Z asystentami osobistymi osoby niepełnosprawnej zostały zawarte umowy na używanie samochodu prywatnego do celów służbowych i na podstawie złożonego oświadczenia o używaniu pojazdu do celów służbowych następuję zwrot poniesionych kosztów (obliczenie zwrotu wyliczane jest w następujący sposób liczba km x stawka 0,8358 zł/1 km).
W pierwszej kolejności – analizując możliwość zastosowania zwolnienia od opodatkowania wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych do dokonywanych przez Państwa zwrotów asystentom osób niepełnosprawnych za koszty dojazdu prywatnym środkiem transportu – koniecznym jest ustalenie, jak należy rozumieć pojęcie „podróży” ujęte w tym przepisie.
Odnosząc się do znaczenia pojęć „podróż osoby niebędącej pracownikiem” i „podróż służbowa” wskazać należy, że nie są one tożsame.
Według internetowego Słownika Języka Polskiego (www.sjp.pl) „podróż” to przebywanie drogi do odległego miejsca; przemierzanie rozległych terenów; podróżowanie. W Małym Słowniku Języka Polskiego pod red. Elżbiety Sobol (Wyd. Naukowe PWN Warszawa 1995) „podróż” definiuje się jako: przebywanie drogi do jakiegoś odległego miejsca; podróżowanie.
Zauważyć należy, że podróż służbowa realizowana jest w ramach stosunku pracy, którego definicję zawiera art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1320 ze zm.). Przepis ten stanowi, że:
Przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca – do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.
Umówione miejsce świadczenia pracy jest więc istotnym elementem stosunku pracy, zaś jej wykonywanie poza wyznaczonym miejscem odbywa się na polecenie pracodawcy. Warto podkreślić, że ustawa podatkowa dla zastosowania analizowanego zwolnienia nie wprowadza warunku, że podróż służbowa musi być dokonana w celu osiągnięcia przychodów.
Z kolei zgodnie z art. 21 ust. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwolnienie z art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b ww. ustawy (czyli dotyczące podróży osób niebędących pracownikami) ma zastosowanie, jeżeli otrzymane świadczenia nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów i zostały poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub w celu realizacji zadań organizacji jednostek organizacyjnych działających na podstawie przepisów odrębnych ustaw, lub przez organy (urzędy) władzy lub administracji państwowej albo samorządowej oraz jednostki organizacyjne im podległe lub przez nie nadzorowane, lub przez osoby pełniące funkcje obywatelskie, o których mowa w art. 13 pkt 5, w związku z wykonywaniem tych funkcji.
Ustawodawca zatem obu ww. przypadków (podróży służbowej i podróży osoby niebędącej pracownikiem) nie traktuje w sposób tożsamy.
Natomiast zakres ww. zwolnienia jest ograniczony do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub w przepisach wydanych przez ministra właściwego do spraw pracy w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju, z zastrzeżeniem ust. 13.
Z wniosku wynika, że przejazdy asystentów osób niepełnosprawnych odbywają się:
a) od miejsca zamieszkania osoby niepełnosprawnej do miejsca docelowego wskazanego przez osobę niepełnosprawną znajdującą się poza miejscowością zamieszkania osoby niepełnosprawnej oraz
b) od miejsca zamieszkania osoby niepełnosprawnej do miejsca docelowego wskazanego przez osobę niepełnosprawną znajdującą się w miejscowości zamieszkania osoby niepełnosprawnej.
Ze zwolnienia – na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b z zastrzeżeniem art. 21 ust. 13 ww. ustawy – korzystają przejazdy asystentów osób niepełnosprawnych od miejsca zamieszkania osoby niepełnosprawnej do miejsca docelowego wskazanego przez osobę niepełnosprawną znajdującego się poza miejscowością zamieszkania osoby niepełnosprawnej – do wysokości określonych w przepisach rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej, w powiązaniu z przepisami rozporządzenia Ministra Infrastruktury regulującymi maksymalne stawki za 1 km przebiegu.
Oznacza to, że w tym zakresie nie ciążą i nie będą ciążyły na Państwu obowiązki płatnika. Jeżeli zaś zwracane koszty są/będą wyższe od limitów określonych w przedmiotowych rozporządzeniach, to nadwyżka ponad te limity również podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.
W sytuacji, gdy przejazdy asystentów osób niepełnosprawnych mają charakter jazd lokalnych, tj. odbywają się od miejsca zamieszkania osoby niepełnosprawnej do miejsca docelowego wskazanego przez osobę niepełnosprawną znajdującego się w miejscowości zamieszkania osoby niepełnosprawnej – to wówczas zwrot tych kosztów nie korzysta ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jazd lokalnych nie można traktować jako „podróż” i tego rodzaju wyjazdy nie podlegają dyspozycji ww. przepisu.
Oznacza to, że z tytułu zwrotu ww. kosztów dojazdu ciążą i będą ciążyły na Państwu obowiązki płatnika, o których mowa w art. 41 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W związku z tym, że w Państwa stanowisku powołany został art. 21 ust. 1 pkt 23b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i na jego podstawie wywiedliście Państwo, że od wypłaconych miesięcznych ryczałtów za używanie samochodów prywatnych do celów służbowych asystentom osobistym osoby niepełnosprawnej powinna być naliczana miesięczna zaliczka na podatek dochodowy od osób fizycznych, ponieważ asystent osobisty osoby niepełnosprawnej nie jest pracownikiem socjalnym, to Państwa stanowisko uznane zostało za nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.
· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).