skutki podatkowe wypłaty odszkodowania - Interpretacja - 0114-KDIP3-2.4011.103.2020.2.JK3

Shutterstock
Interpretacja indywidualna z dnia 19.05.2020, sygn. 0114-KDIP3-2.4011.103.2020.2.JK3, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Temat interpretacji

skutki podatkowe wypłaty odszkodowania

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900 z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 22 stycznia 2020 r. (data wpływu 31 stycznia 2020 r.) uzupełnionym pismem z dnia 2 kwietnia 2020 r. (data nadania 6 kwietnia 2020 r., data wpływu 15 kwietnia 2020 r.) stanowiącym odpowiedź na wezwanie z dnia 24 marca 2020 r. Nr 0114-KDIP3-2.4011.103.2020.1.JK3 (data nadania 25 marca 2020 r., data doręczenia 30 marca 2020 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłaty odszkodowania - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 31 stycznia 2020 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłaty odszkodowania.

Z uwagi na braki formalne, pismem z dnia 24 marca 2020 r. Nr 0114-KDIP3-2.4011.103.2020.1.JK3 (data nadania 25 marca 2020 r., data doręczenia 30 marca 2020 r.) tut. Organ wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia braków formalnych wniosku.

Pismem z dnia 2 kwietnia 2020 r. (data nadania 6 kwietnia 2020 r., data wpływu 15 kwietnia 2020 r.) uzupełniono powyższe w terminie.

We wniosku i uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca zatrudniał pracownika (dalej jako: Pracownik lub Poszkodowany) na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony w systemie zadaniowego czasu pracy. W ramach wykonywanej pracy nie stosowano ewidencji czasu pracy. Wynagrodzenie wypłacane Pracownikowi co do zasady było wynagrodzeniem minimalnym w ciągu całego roku, ale w czasie sezonu letniego Pracodawca zwiększał wysokość wypłacanego świadczenia z uwagi na zwiększoną liczbę obowiązków oraz ewentualną pracę w godzinach nadliczbowych. Była to forma ryczałtu za pracę w godzinach nadliczbowych, chociaż nie zostało to wprost tak nazwane. Ponadto, oprócz zwiększonego wynagrodzenia w trakcie sezonu letniego, Pracodawca dokonał dodatkowej wypłaty świadczenia na rzecz Pracownika, które również miało zrekompensować mu pracę w godzinach nadliczbowych. Mimo to Pracownik wytoczył przeciwko Pracodawcy powództwo do Sądu Pracy o zapłatę wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych. Pozew obejmował okres, za które Pracownik już otrzymał wspomniany pieniężny ekwiwalent wynagrodzenia za świadczenie pracy w godzinach nadliczbowych.

W toku postępowania sądowego strony zwarły umowę: Rozwiązanie Umowy o Pracę za Porozumieniem Stron (dalej jako: Porozumienie) stanowiącą porozumienie o rozwiązaniu stosunku pracy w oparciu o art. 30 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy [(tj. Dz.U.2019 poz. 1040 z późn.zm) dalej jako: Kodeks pracy]. W Porozumieniu tym Pracodawca zwolnił Pracownika z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia z zachowaniem prawa do wynagrodzenia, zaś Pracownik oświadczył, że Porozumienie wyczerpuje wszelkie jego dotychczasowe roszczenia wobec pracodawcy wynikające ze stosunku pracy - w tym roszczenie do jakiegokolwiek wynagrodzenia lub dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych. Dodatkowo zawarto także zgodne oświadczenie stron stanowiące, że na dzień zawarcia Porozumienia strony wywiązały się w stosunku do siebie z wszelkich zobowiązań wynikających ze stosunku pracy.

Następnie strony tytułem polubownego zakończenia sporu zawarły ugodę sądową (dalej jako: Ugoda), w treści której wskazane zostało, że przedmiotem Ugody jest roszczenie pracownika o zapłatę wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych. Mimo, że roszczenie to już faktycznie nie istniało, ze względu na wcześniejsze zawarcie Porozumienia oraz złożone w nim oświadczenia stron. Na podstawie Ugody Pracodawca zobowiązał się zapłacić Pracownikowi odszkodowanie w kwocie x netto.

W treści Ugody nie wskazano, że wysokość i zasady ustalenia tego odszkodowania wynikają z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, bądź z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 Kodeksu pracy. W treści Ugody strony również nie wskazywały konkretnych przepisów prawa pracy, do których naruszenia doszło. W związku z tym wypłacona kwota nie stanowi określonej w prawie pracy odprawy lub odszkodowania z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę, odprawy pieniężnej wypłacanej na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, ani odszkodowania przyznanego na podstawie przepisów o zakazie konkurencji.

Niniejsza Ugoda jest wynikiem uzgodnień dokonanych pomiędzy stronami, których celem było polubowne zakończenie sporu, którego czas trwania oraz ponoszone nakłady finansowe nie były korzystne dla żadnej ze stron.

Ponadto w wyniku zawartej Ugody nie uległ zmianie tryb rozwiązania umowy o pracę - wcześniej zawarte Porozumienie w niezmienionej treści stanowi załącznik do zawartej Ugody.

W odpowiedzi na wezwanie Wnioskodawca wskazał, że w ocenie Spółki odszkodowanie nie zostało zapłacone za pracę w godzinach nadliczbowych, ponieważ nie wynika to z treści porozumienia o rozwiązaniu umowy o pracę ani z treści ugody sądowej.

Odszkodowanie zapłacono tytułem polubownego zakończenia sporu sądowego, który jednakże dotyczył roszczenia pracownika o zapłatę wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych. Ugoda sądowa została zawarta po podpisaniu porozumienia o rozwiązaniu stosunku pracy, w którym wskazano, że w chwili podpisywania porozumienia (a także w chwili zawarcia ugody), roszczenie o zapłatę wynagrodzenia za nadgodziny nie istniało. W związku z czym odszkodowanie nie mogło zostać wypłacone za pracę w nadgodzinach.

Odszkodowanie zostało zapłacone w dniu 19 listopada 2019 r. Natomiast ugoda sądowa została zawarta w dniu 5 listopada 2019 r., a stosunek pracy rozwiązał się w dniu 14 grudnia 2019 r.

Podstawą przyznania i zapłaty odszkodowania była wyłącznie ugoda sądowa, na podstawie której pracownik porozumiał się z pracodawcą w kwestii zasad zakończenia sporu sądowego. Odszkodowanie nie wynikało z przepisów prawa pracy, jednocześnie żadne przepisy prawa pracy nie wskazywały sposobu jego wyliczenia.

W toku postępowania sądowego nie doszło do stwierdzenia naruszenia jakichkolwiek przepisów prawa (w szczególności przepisów prawa pracy w zakresie rozwiązania umowy o pracę). Wręcz przeciwnie - postępowanie sądowe zostało prawomocnie umorzone na skutek zawarcia przedmiotowej ugody sądowej. Zatem sąd pracy uznał, że ugoda i jej warunki są zgodne z prawem (w tym sposób i zasady rozwiązania stosunku pracy).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy wypłacone Poszkodowanemu odszkodowanie wynegocjowane w ramach Ugody zawartej przed Sądem Pracy powinno zostać przez Wnioskodawcę pomniejszone o pobraną zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych, czy też powinno być wypłacone w całości bez dokonywania potrącenia?

Zdaniem Wnioskodawcy, wypłacone byłemu pracownikowi odszkodowanie, którego wysokość wynikała z zawartej przez strony przed Sądem Pracy Ugody jest zwolnione od podatku dochodowego od osób fizycznych i w związku z tym zaliczka na podatek dochodowy nie powinna zostać pobrana na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b u.p.d.o.f.

Uzasadnienie

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 u.p.d.o.f. opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie zaś do art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, źródłami przychodów są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Jak stanowi art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione od podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia wydanego przez Ministra Finansów.

Natomiast na podstawie art. 12 ust. 1 ww. ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot w szczególności oznacza, że wymienione kategorie przychodów zostały wskazane jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym. Takim przychodem jest również przedmiotowe odszkodowanie wynikające z wyroku sądowego.

W myśl art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej zakładami pracy, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Na mocy art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

  1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
  2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
  3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
  4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
  5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
  6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
  7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Należy zaznaczyć, że zwolnieniem określonym w przytoczonym wyżej przepisie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy, objęte są tylko te odszkodowania lub zadośćuczynienia, których wysokość lub zasady wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem odszkodowań wymienionych w lit. a)-g) tego artykułu.

Stosownie zaś do art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowy od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

  1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
  2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Nadmienić należy - jeśli chodzi o pkt 3b artykułu 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - że na gruncie wykładni stosowanej w prawie podatkowym przyjęło się, że przez określenie inne rozumie się odszkodowania lub zadośćuczynienia, których wprost nie wymieniono w katalogu zwolnień podatkowych. Będą to przede wszystkim inne odszkodowania lub zadośćuczynienia niż te, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, jednakże koniecznym jest, aby te inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane były na mocy wyroku lub ugody sądowej.

Wskazać przy tym należy, że odszkodowanie jest szczególnym rodzajem świadczenia polegającym na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszelkiego rodzaju dobrach chronionych przez prawo. Chodzi więc zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy. Dla ustalenia, czy określone świadczenie jest w rzeczywistości odszkodowaniem, istotne jest zbadanie jego charakteru, przy czym bez znaczenia jest okoliczność, czy zostało ono w ugodzie sądowej nazwane odszkodowaniem, czy też nie.

Na podstawie ww. przepisu (art. 21 ust. 1 pkt 3b u.p.d.o.f.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym - jako wyłączone ze zwolnienia - podlega odszkodowanie otrzymane (na podstawie wyroku lub ugody sądowej) z tytułu utraconych korzyści, które podatnik mógł otrzymać gdyby mu szkody nie wyrządzono. Opodatkowanie to wynika stąd, że gdyby podatnik osiągnął spodziewane korzyści, to korzyści te podlegałyby opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Jak wskazano w stanie faktycznym, w Ugodzie zawartej pomiędzy Wnioskodawcą a Poszkodowanym nie podano, że wysokość i zasady ustalenia odszkodowania wynikają z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, bądź z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 Kodeksu pracy. W treści Ugody strony również nie wskazywały konkretnych przepisów prawa pracy, do których naruszenia doszło. W związku z tym wypłacona kwota nie stanowi określonej w prawie pracy odprawy lub odszkodowania z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę, odprawy pieniężnej wypłacanej na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, ani odszkodowania przyznanego na podstawie przepisów o zakazie konkurencji.

Odszkodowanie ustalone na podstawie zawartej Ugody nie jest świadczeniem stanowiącym rekompensatę bądź zadośćuczynienie za utracone korzyści, które Pracownik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Pracownik jeszcze w trakcie trwania stosunku pracy otrzymywał ekwiwalenty pieniężne za pracę w godzinach nadliczbowych zarówno w formie ryczałtu w sezonie letnim (kiedy to Pracownik miał zwiększoną liczbę obowiązków), jak i w formie dodatkowej, jednorazowej wypłaty świadczenia, które również miało zrekompensować mu pracę w godzinach nadliczbowych w okresie wskazanym w pozwie o zapłatę. Zaś zawarta Ugoda jest jedynie wynikiem uzgodnień dokonanych pomiędzy stronami, których celem było polubowne zakończenie sporu, którego czas trwania oraz ponoszone nakłady finansowe nie były korzystne dla żadnej ze stron. Trwające postępowanie również negatywnie rzutowało na wizerunek Pracodawcy, w którego interesie było jak najszybsze zakończenie sporu. Ponadto Ugoda została zawarta po podpisaniu Porozumienia o rozwiązaniu stosunku pracy, w którym Pracownik jednocześnie oświadczył, że Porozumienie to wyczerpało wszelkie jego dotychczasowe roszczenia wynikające ze stosunku pracy, w tym też roszczenia o zapłatę wynagrodzenia z tytułu nadgodzin. Tym samym odszkodowanie, jako oderwane od stosunku pracy, nie może stanowić przychodu pracownika z tego stosunku, a więc nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Mając na uwadze powołane wyżej przepisy prawa oraz przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego, stwierdzić należy, że skoro świadczenie wypłacone byłemu pracownikowi wynika z ustaleń pomiędzy stronami ugody, ma charakter umowny, a jej wysokość uwzględnia interesy obu stron, to odszkodowanie wypłacone przez Wnioskodawcę na rzecz byłego pracownika, na mocy zawartej ugody sądowej, którego wysokość lub zasady ustalania nie wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy - Kodeks pracy, nie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednakże z uwagi na fakt, że odszkodowanie wynikające z Ugody nie dotyczy utraconych korzyści, które pracownik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono korzysta ono ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem zostało ono otrzymane na podstawie ugody sądowej i nie znajdą do niego zastosowania wyjątki przewidziane w ww. przepisie. Zakres zwolnienia wynikający z brzmienia tego przepisu obejmuje tylko odszkodowania na tzw. szkodę rzeczywistą, czyli na poniesioną stratę, nie dotyczy natomiast utraconych korzyści.

W konsekwencji powyższego Wnioskodawca, jako płatnik, wypłacając odszkodowanie na rzecz Pracownika nie jest obowiązany do obliczenia, pobrania i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1387, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłami przychodów są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot w szczególności oznacza, że wymienione kategorie przychodów zostały wskazane jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.

Ponadto treść tego przepisu wskazuje, że do przychodów pracownika zaliczyć należy praktycznie wszystkie otrzymane przez niego świadczenia, które mógł on otrzymać od pracodawcy. Są nimi bowiem nie tylko wynagrodzenia, czyli świadczenia wprost wynikające z zawartej umowy o pracę, ale również wszystkie inne przychody (świadczenia), niezależnie od podstawy ich wypłaty, jeżeli w jakikolwiek sposób wiążą się z faktem wykonywania pracy. Analiza powyższego przepisu prowadzi do wniosku, że podstawą nabycia prawa m.in. do odszkodowania wypłaconego pracownikowi lub byłemu pracownikowi jest łączący lub uprzednio łączący tę osobę z pracodawcą stosunek pracy, a zatem odszkodowania takie stanowią przychód ze stosunku pracy, opodatkowany lub zwolniony od podatku.

Zgodnie z art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej zakładami pracy, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Treść powyższego przepisu zobowiązuje płatnika do obliczania i poboru zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych od osób, które uzyskują od płatnika przychody ze stosunku pracy, w tym m.in. z odszkodowań.

Z przedstawionego opisu stanu faktycznego wynika, że w toku postępowania sądowego strony zwarły umowę: Rozwiązanie Umowy o Pracę za Porozumieniem Stron stanowiącą porozumienie o rozwiązaniu stosunku pracy w oparciu o art. 30 § 1 pkt 1 ustawy Kodeks pracy. W Porozumieniu tym Pracodawca zwolnił Pracownika z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia z zachowaniem prawa do wynagrodzenia, zaś Pracownik oświadczył, że Porozumienie wyczerpuje wszelkie jego dotychczasowe roszczenia wobec pracodawcy wynikające ze stosunku pracy - w tym roszczenie do jakiegokolwiek wynagrodzenia lub dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych. Strony tytułem polubownego zakończenia sporu zawarły ugodę sądową, w treści której wskazane zostało, że przedmiotem Ugody jest roszczenie pracownika o zapłatę wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych. Mimo, że roszczenie to już faktycznie nie istniało, ze względu na wcześniejsze zawarcie Porozumienia oraz złożone w nim oświadczenia stron. Na podstawie Ugody Pracodawca zobowiązał się zapłacić Pracownikowi odszkodowanie w kwocie x netto.

W treści Ugody nie wskazano, że wysokość i zasady ustalenia tego odszkodowania wynikają z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, bądź z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 Kodeksu pracy. W treści Ugody strony również nie wskazywały konkretnych przepisów prawa pracy, do których naruszenia doszło. W związku z tym wypłacona kwota nie stanowi określonej w prawie pracy odprawy lub odszkodowania z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę, odprawy pieniężnej wypłacanej na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, ani odszkodowania przyznanego na podstawie przepisów o zakazie konkurencji.

Ponadto w wyniku zawartej Ugody nie uległ zmianie tryb rozwiązania umowy o pracę - wcześniej zawarte Porozumienie w niezmienionej treści stanowi załącznik do zawartej Ugody.

Odszkodowanie nie zostało zapłacone za pracę w godzinach nadliczbowych, ponieważ nie wynika to z treści porozumienia o rozwiązaniu umowy o pracę ani z treści ugody sądowej. Odszkodowanie zapłacono tytułem polubownego zakończenia sporu sądowego, który jednakże dotyczył roszczenia pracownika o zapłatę wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych. Odszkodowanie zostało zapłacone w dniu 19 listopada 2019 r. Natomiast ugoda sądowa została zawarta w dniu 5 listopada 2019 r., a stosunek pracy rozwiązał się w dniu 14 grudnia 2019 r.

Podstawą przyznania i zapłaty odszkodowania była wyłącznie ugoda sądowa, na podstawie której pracownik porozumiał się z pracodawcą w kwestii zasad zakończenia sporu sądowego. Odszkodowanie nie wynikało z przepisów prawa pracy, jednocześnie żadne przepisy prawa pracy nie wskazywały sposobu jego wyliczenia. W toku postępowania sądowego nie doszło do stwierdzenia naruszenia jakichkolwiek przepisów prawa (w szczególności przepisów prawa pracy w zakresie rozwiązania umowy o pracę). Wręcz przeciwnie - postępowanie sądowe zostało prawomocnie umorzone na skutek zawarcia przedmiotowej ugody sądowej. Zatem sąd pracy uznał, że ugoda i jej warunki są zgodne z prawem (w tym sposób i zasady rozwiązania stosunku pracy).

Wątpliwość Wnioskodawcy budzi kwestia, czy wypłacone Poszkodowanemu odszkodowanie wynegocjowane w ramach Ugody zawartej przed Sądem Pracy powinno zostać przez Wnioskodawcę pomniejszone o pobraną zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych, czy też powinno być wypłacone w całości bez dokonywania potrącenia.

Zdaniem Wnioskodawcy, wypłacone byłemu pracownikowi odszkodowanie, którego wysokość wynikała z zawartej przez strony przed Sądem Pracy Ugody nie korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, natomiast korzysta ono ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b tej ustawy, gdyż odszkodowanie to nie dotyczy utraconych korzyści, które pracownik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Jest zwolnione od podatku dochodowego od osób fizycznych i w związku z tym zaliczka na podatek dochodowy nie powinna zostać pobrana.

Zgodnie z treścią art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2018 r., poz. 917, 1000 i 1076), z wyjątkiem:

  1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
  2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
  3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
  4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
  5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
  6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
  7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Z powyższego wynika, że ustawodawca zwolnił z opodatkowania te odszkodowania, których wysokość lub zasady wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw, z wyjątkiem wymienionych w lit. a)-g) tego przepisu, tj. między innymi odszkodowań wypłacanych na podstawie zawartych ugód i umów innych niż ugody sądowe.

Powyższe wskazuje, że zwolnienie nie obejmuje wszystkich odszkodowań, a tylko te, których wysokość lub zasady ustalania zostały określone wprost w stosownych przepisach prawa, z wyjątkiem enumeratywnie wymienionych kategorii odszkodowań.

Stosownie do treści art. 30 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2019 r., poz. 1040, z późn. zm.), umowę o pracę rozwiązuje się na mocy porozumienia stron. Jednakże należy zauważyć, że przepisy Kodeksu pracy nie przewidują wypłaty odszkodowania w sytuacji rozwiązania umowy za porozumieniem stron. Konsekwencją tego jest brak możliwości sprecyzowania na gruncie powołanych wyżej przepisów Kodeksu pracy ustalenia wysokości odszkodowania.

Wobec tego, zawarta między byłym pracownikiem, a Wnioskodawcą ugoda sądowa stanowi ugodę w rozumieniu art. 917 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r., poz. 1145, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 917 powołanej powyżej ustawy, strony zawierające ugodę, czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo uchylić spór istniejący lub mogący powstać.

W związku z tym należy uznać, że określone w ugodzie świadczenie przyznane przez Wnioskodawcę byłemu pracownikowi nie jest odszkodowaniem wynikającym z przepisów odrębnych ustaw, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem, przedmiotowe świadczenie nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie ww. artykułu.

W przypadku, gdy wysokość lub zasady ustalania odszkodowania nie wynikają wprost z odrębnych ustaw lub aktów wykonawczych wydanych na podstawie tych odrębnych ustaw, a podstawą ich otrzymania jest wyrok lub ugoda sądowa, wówczas odszkodowanie takie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych, z wyjątkiem odszkodowań wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. a) i b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

  1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
  2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Warunkiem wystarczającym do powstania obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych na zasadach przewidzianych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych będzie więc niezrealizowanie choćby jednej ze wskazanych wyżej przesłanek.

Podstawowym warunkiem zwolnienia świadczenia od opodatkowania na podstawie przytoczonego przepisu jest jego odszkodowawczy charakter. Wyżej wymieniony przepis zwalnia od podatku jedynie takie odszkodowania, które nie stanowią ekonomicznego przysporzenia ponad stan majątkowy będący w posiadaniu podatnika przed ich wypłatą. Odszkodowanie jest szczególnym rodzajem świadczenia polegającego na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszystkiego rodzaju dobrach przez prawo chronionych. Chodzi zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy. W praktyce szkoda może obejmować stratę polegającą na ubytku w majątku wskutek doznania tej straty poszkodowany staje się uboższy niż był dotychczas, lub może dotyczyć utraconych korzyści, jakich poszkodowany mógłby się spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono wówczas poszkodowany nie staje się bogatszy, jakkolwiek mógł liczyć na wzbogacenie się.

Zauważyć należy, że w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca nie zdefiniował pojęcia odszkodowania czy zadośćuczynienia. Nie oznacza to jednak dowolności w ich rozumieniu. Jak wynika bowiem z orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 12 kwietnia 2011 r. sygn. akt SK 62/08, jeśli określony sposób rozumienia przepisu ustawy utrwalił się już w sposób oczywisty, a zwłaszcza jeśli znalazł jednoznaczny i autoratywny wyraz w orzecznictwie Sądu Najwyższego, bądź Naczelnego Sądu Administracyjnego, to należy uznać, że przepis ten w praktyce swego stosowania nabrał takiej właśnie treści. Jednocześnie, względy spójności systemu prawa uzasadniają, aby kryteria rozumienia pojęć niezdefiniowanych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, miały w pierwszej kolejności charakter kryteriów ustawowych. Konieczne staje się zatem zastosowanie wykładni systemowej zewnętrznej i odwołanie się do przepisów ustawy z dnia 24 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r., poz. 1495).

Odwołując się zatem do prawa cywilnego stwierdzić należy, że świadczenie odszkodowawcze to najogólniej świadczenie mające na celu naprawienie wyrządzonej szkody. Szkodą jest uszczerbek, jakiego doznał poszkodowany wbrew jego woli we wszelkiego rodzaju dobrach przez prawo chronionych. Chodzi więc zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy. Uszczerbek niemajątkowy jest określany terminem krzywda. Pod tym pojęciem należy rozumieć wszelkie negatywne przeżycia człowieka wyrażające się zarówno w cierpieniu fizycznym, jak i psychicznym, wywołane czynem niedozwolonym. Do naprawienia krzywdy odnosi się termin zadośćuczynienie, natomiast odszkodowanie wiąże się z naprawieniem uszczerbku majątkowego.

W Kodeksie cywilnym, świadczenie odszkodowawcze wynika głównie z tytułu odpowiedzialności deliktowej (art. 415 i następne) lub odpowiedzialności kontraktowej (art. 471 i następne), a co za tym idzie jest następstwem czynu niedozwolonego lub niewykonania, bądź nienależytego wykonania zobowiązania.

Powyższe regulacje, mają również zastosowanie do przepisów prawa pracy, choć w ograniczonym zakresie. Jak stanowi bowiem art. 300 Kodeksu pracy, w sprawach nieuregulowanych przepisami prawa pracy, stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu cywilnego, jeżeli nie są one sprzeczne z zasadami prawa pracy. Powyższe oznacza, że przepisy Kodeksu cywilnego wybrane do zastosowania w prawie pracy (stosunku pracy) nie mogą się sprzeciwiać ogólnym normom prawa pracy, mającym podstawowe znaczenie dla regulacji stosunków pracy.

Przepisy Kodeksu pracy posługują się terminami odszkodowanie oraz zadośćuczynienie w odniesieniu do konkretnych świadczeń pracowniczych, do których uprawniony jest pracownik lub były pracownik (np. w art. 183d, art. 361 § 2, art. 45, art. 56, art. 943 § 3, art. 99, art. 1012 Kodeksu pracy).

W kontekście rozwiązania umowy o pracę, ustawodawca przewiduje odszkodowanie, w sytuacji gdy wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę (art. 45 Kodeksu pracy), przepisy o wypowiadaniu warunków pracy i płacy (art. 45 w zw. z art. 42 § 1 Kodeksu pracy), bądź rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie (art. 56 Kodeksu pracy). Jednocześnie, zgodnie z art. 471 Kodeksu pracy, odszkodowanie, o którym mowa w ww. art. 45, przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres od 2 tygodni do 3 miesięcy, nie niższej jednak od wynagrodzenia za okres wypowiedzenia, natomiast odszkodowanie, o którym mowa w art. 56 przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. W przypadku rozwiązania umowy o pracę zawartej na czas określony odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za okres wypowiedzenia (art. 58 Kodeksu pracy).

Należy zatem uznać, że funkcję odszkodowawczą w Kodeksie pracy oraz Kodeksie cywilnym, pełnią wyłącznie te świadczenia, których celem jest zrekompensowanie pracownikowi skutków zdarzeń, które noszą cechy czynu niedozwolonego lub zawinionego przez pracodawcę. Potwierdza to wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 27 listopada 2007 r., sygn. akt SK 18/05, w którym Trybunał Konstytucyjny uznał, że odszkodowanie z tytułu rozwiązania umowy o pracę nie jest odszkodowaniem sensu stricto, lecz sui generis świadczeniem majątkowym, pełniącym funkcję sankcji (ustawowej kary pieniężnej) wobec pracodawcy za bezprawne działanie. W orzecznictwie Sądu Najwyższego podkreśla się również, że odszkodowanie należne pracownikowi z tytułu bezprawnego rozwiązania stosunku pracy lub bezprawnego wypowiedzenia dotychczasowych warunków pracy i płacy nie pozostaje w żadnej relacji do ewentualnej szkody, co oznacza, że przysługuje za samo bezprawne działanie pracodawcy, niezależnie od tego, czy jakakolwiek szkoda po stronie pracownika powstała. Odszkodowania takie traktowane są bowiem jak szczególny rodzaj odszkodowania ustawowego, należnego bez względu na to, czy pracownik na skutek niezgodnego z prawem postępowania pracodawcy poniósł szkodę w ogóle, lub poniósł ją w większym lub mniejszym rozmiarze, niż odszkodowanie przysługujące w kwocie z góry określonej w przepisach Kodeksu pracy. W judykaturze przypisuje się zresztą temu odszkodowaniu charakter kompensacyjno sankcyjny, wynikający z unormowania zabezpieczającego pracownika przed bezprawnym działaniem pracodawcy.

Odnosząc powyższe do przedstawionego stanu faktycznego stwierdzić należy, że podstawowym warunkiem zwolnienia świadczenia od opodatkowania, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 i 3b ustawy o podatku dochodowych osób fizycznych, jest jego odszkodowawczy charakter. Jak już wcześniej wskazano, w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca nie zdefiniował pojęcia szkody, czy odszkodowania, tym nie mniej rozumienie tych pojęć nie może odbiegać od przyjętego w systemie prawa cywilnego ich znaczenia. Zasady odpowiedzialności odszkodowawczej w prawie cywilnym opierają się na zasadzie winy lub ryzyka. O tym, co stanowi szkodę oraz jakie są zasady i sposoby jej naprawienia decydują (generalnie) przepisy art. 361 i 363 Kodeksu cywilnego. Wypłata odszkodowania jest konsekwencją wystąpienia szkody.

Należy podnieść, że nie nazwa, lecz rzeczywisty charakter świadczenia decyduje o tym, czy przybiera ono cechy odszkodowania, czy też nie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w prawomocnym wyroku z dnia 13 lutego 2019 r., sygn. akt III SA/Wa 1008/18 wskazuje, że: () Nazwanie świadczenia odszkodowaniem nie oznacza, że obiektywnie posiada ono taki charakter i zawiera się w pojęciu odszkodowania lub zadośćuczynienia korzystającego ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 u.p.d.o.f. Skoro bowiem odszkodowanie jest świadczeniem, którego zasadniczym celem jest naprawienie wyrządzonej szkody, która nastąpiła wbrew woli uprawnionego, natomiast zadośćuczynienie jest świadczeniem z tytułu wyrządzonej szkody niematerialnej (krzywdy), to nie można przyjąć, że uzyskane przez skarżącego świadczenie wypełnia cechy tak rozumianego odszkodowania lub zadośćuczynienia. ()

Wyżej wymienione przepisy zwalniają od podatku jedynie takie odszkodowania, które nie stanowią ekonomicznego przysporzenia ponad stan majątkowy będący w posiadaniu podatnika przed ich wypłatą. Odszkodowanie jest szczególnym rodzajem świadczenia polegającego na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszystkiego rodzaju dobrach przez prawo chronionych. Chodzi zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy. W praktyce szkoda może obejmować stratę polegającą na ubytku w majątku wskutek doznania tej straty poszkodowany staje się uboższy niż był dotychczas, lub może dotyczyć utraconych korzyści, jakich poszkodowany mógłby się spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono wówczas poszkodowany nie staje się bogatszy, jakkolwiek mógł liczyć na wzbogacenie się.

Na podstawie ww. przepisu (art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) opodatkowaniu podatkiem dochodowym jako wyłączone ze zwolnienia podlega odszkodowanie otrzymane (na podstawie wyroku lub ugody sądowej) z tytułu utraconych korzyści, które podatnik mógł otrzymać gdyby mu szkody nie wyrządzono. Opodatkowanie to wynika stąd, że gdyby podatnik osiągnął spodziewane korzyści, to korzyści te podlegałyby opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Kwota odszkodowania wynikająca z ustaleń zawartych między stronami ugody (ugody w rozumieniu art. 917 Kodeksu cywilnego), której wysokość uwzględnia interesy obu stron wynikające z łączącego strony stosunku pracy, ma rekompensować pracownikowi utracone przez niego, w wyniku rozwiązania umowy o pracę, spodziewane korzyści w postaci wynagrodzenia za pracę.

Zatem, wbrew twierdzeniu Wnioskodawcy, odszkodowanie to ma więc tak naprawdę zrekompensować zarobek, jaki pracownik mógłby otrzymać, gdyby do rozwiązania umowy nie doszło. Wypłacone pracownikowi przez Wnioskodawcę odszkodowanie nie jest rekompensatą za szkodę z tytułu rozwiązania umowy o pracę, skoro doszło do porozumienia stron.

W związku z powyższym, otrzymana kwota na podstawie ugody sądowej dotyczy korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć. W związku z tym, wypłacona przez Wnioskodawcę kwota odszkodowania na rzecz pracownika nie będzie korzystała ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając na uwadze powyższe, stwierdzić należy, że kwota wypłaconego w dniu 19 listopada 2019 r. przez Wnioskodawcę odszkodowania ma rekompensować pracownikowi utracone spodziewane korzyści w postaci wynagrodzenia za pracę, a zatem winna być zakwalifikowana do przychodu ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podlegającego opodatkowaniu tym podatkiem, ponieważ wypłata tegoż świadczenia miała swe źródło w łączącym pracownika z Wnioskodawcą stosunku pracy. Gdyby tego stosunku nie było pracownik nie miałby podstaw występować z roszczeniem przeciwko pracodawcy o zasądzenie odszkodowania za pracę w godzinach nadliczbowych. Nie można natomiast zgodzić się z Wnioskodawcą, że przedmiotowe odszkodowanie jako oderwane od stosunku pracy, nie może stanowić przychodu pracownika. Tym samym wypłacone świadczenie na podstawie ugody sądowej zawartej z pracownikiem stanowi dla niego przychód ze stosunku pracy podlegający opodatkowaniu. Zatem, Wnioskodawca, jako płatnik, wypłacając zasądzone odszkodowanie, zobowiązany był do naliczenia, pobrania i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

W związku z powyższym, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

W odniesieniu do powołanej przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnej należy stwierdzić, że została ona wydana w indywidualnej sprawie i nie ma zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Przy wydawaniu niniejszej interpretacji tutejszy organ dokonał wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny jest zgodne ze stanem rzeczywistym. W ramach postępowania o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego organ nie przeprowadza postępowania dowodowego, lecz opiera się jedynie na stanie faktycznym przedstawionym we wniosku. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Stanowisko

nieprawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej