Temat interpretacji
Kwestia pełnienia przez Spółkę komandytową funkcji płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych w odniesieniu do wypłacanych przez nią na rzecz cedentów kwot z tytułu cesji wierzytelności.
Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 16 marca 2020 r. (data wpływu 19 marca 2020 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług, podatku od czynności cywilnoprawnych oraz podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków nabywania wierzytelności jest nieprawidłowe w części dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych.
UZASADNIENIE
W dniu 19 marca 2020 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej m.in. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Został on następnie uzupełniony w odpowiedzi na wezwanie organu pismem z dnia 25 czerwca 2020 r. (data wpływu 26 czerwca 2020 r.)
We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.
Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w formie spółki z o.o. spółki komandytowej. Spółka jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT. Spółka (zwana dalej: cesjonariuszem) w ramach prowadzonej działalności gospodarczej nabywa od osób fizycznych lub osób prawnych (zwanych dalej: cedentem) wierzytelności przysługujące tym osobom względem pożyczkodawców/kredytodawców. Wierzytelności wynikają w szczególności:
- z ustawy o kredycie konsumenckim o zwrot wierzytelności stanowiącej obniżkę całkowitego kosztu kredytu konsumenckiego, z uwagi na wcześniejszą spłatę zobowiązania bez względu na nazwę wierzytelności (prowizja, opłata przygotowawcza, opłata administracyjna, itp.);
- z ustawy o kredycie konsumenckim oraz kodeksu cywilnego o zwrot częściowej składki lub składek z polisy ubezpieczeniowej powiązanej z umową kredytową/pożyczki;
- ustawy o kredycie konsumenckim o zwrot prowizji za pośrednika kredytowego/opłaty brokerskiej.
Spółka nabywając te wierzytelności podpisuje z cedentem umowę cesji wierzytelności (zwanej dalej: cesją definitywną), w której cedent bezwarunkowo przelewa na rzecz spółki (cesjonariusza) przedmiotową wierzytelność, obejmującą roszczenia istniejące oraz przyszłe, wraz ze wszelkimi związanymi z tą wierzytelnością prawami (w tym odsetkami za opóźnienie i zwłokę). Cesjonariusz natomiast przelew wierzytelności przyjmuje w celu jej dochodzenia na drodze sądowej lub pozasądowej do wyegzekwowania od pożyczkodawcy/kredytodawcy lub od innych podmiotów. Dokonując cesji wierzytelności, w tym przypadku cedent odpłatnie zbywa cesjonariuszowi wierzytelność za uzgodnioną przez strony kwotę. Wnioskodawca zobowiązuje się do przekazania uzgodnionej ceny za wierzytelności, na rachunek bankowy cedenta, w określonym terminie. Poza przelewem uzgodnionej ceny zakupu nie dojdzie do przekazania żadnego innego wynagrodzenia na rzecz cedenta po nabyciu wierzytelności w celu ich wyegzekwowania. Bez znaczenia dla cedenta jest skuteczność odzyskania wierzytelności przez cesjonariusza.
Spółka działa we własnym imieniu, na własny rachunek i na własne ryzyko. Tym samym Wnioskodawca podpisując umowę z cedentem staje się właścicielem wierzytelności, a więc wchodzi w prawa właścicieli wierzytelności. Cena zakupu wierzytelności od cedenta zawsze jest niższa od wartości nominalnej sprzedawanej wierzytelności.
Wierzytelność zakupiona w ramach cesji definitywnej, oprócz roszczenia dotyczącego wierzytelności głównej, obejmuje również przysługujące od pożyczkodawcy/kredytodawcy odsetki związane z nabywaną wierzytelnością, a także koszty zastępstwa procesowego, które w przypadku postępowania sądowego zostaną zasądzone na rzecz cesjonariusza, tj. Wnioskodawcy.
Wnioskodawca egzekwuje zakupioną wierzytelność bezpośrednio od pożyczkodawcy /kredytodawcy lub na drodze postępowania sądowego.
W uzupełnieniu wniosku Spółka wskazała ponadto następujące okoliczności faktyczne sprawy istotne w kontekście kwestii jej obowiązków w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych:
- Wierzytelności nabywane od osób fizycznych dotyczą wyłącznie roszczeń osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej w rozumieniu art. 5a ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Spółka nie nabywa roszczeń osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą w rozumieniu art. 5a ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych związanych z ich działalnością.
- Osoby fizyczne od których Wnioskodawca nabywa wierzytelności są osobami o nieograniczonym obowiązku podatkowym w Polsce, tj. osobami, które mają miejsce zamieszkania w Polsce w rozumieniu art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie
dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych.
Czy w odniesieniu do wypłacanych na rzecz cedentów kwot z tytułu cesji wierzytelności Spółka pełni funkcję płatnika, a jeśli tak, to czy Spółka jako płatnik jest zobowiązana do pobierania stosownych zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych?
Zdaniem Wnioskodawcy (Spółki), w odniesieniu do wypłaconych na rzecz cedentów kwot z tytułu cesji wierzytelności, Spółka nie pełni funkcji płatnika. Tym samym Spółka nie jest zobowiązana do pobierania stosownych zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych. W przedmiotowym przypadku nie wystąpi bowiem dochód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Kwota którą Wnioskodawca wypłaca w momencie nabycia wierzytelności od cedentów, stanowi bowiem dla cedentów zwrot nienależnie poniesionych wcześniej kosztów kredytu, prowizji czy ubezpieczeń, który to nienależnie poniesiony wydatek i prawo do jego zwrotu są w istocie przedmiotem wierzytelności. Cedent nie otrzymuje więc żadnego przysporzenia majątkowego od cesjonariusza, a jedynie poprzez kwotę uzyskaną ze sprzedaży wierzytelności odzyskuje część nienależnie wpłaconych własnych środków finansowych.
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c tej ustawy oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
W myśl art. 9 ust. 2 tej ustawy: Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają więc wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku.
Pod pojęciem przychodu należy rozumieć każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne przysporzenie majątku innej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.
Jednocześnie do przychodów podatkowych zalicza się tylko takie przychody, które w danym momencie są trwałe, definitywne i bezwarunkowe. Nie będą to zatem jakiekolwiek przychody, lecz przychody, które stanowić będą trwałe przysporzenie majątkowe. Co do zasady więc, o zaliczeniu danego przysporzenia majątkowego do przychodów podlegających opodatkowaniu decyduje definitywny charakter tego przysporzenia, w tym sensie, że w sposób ostateczny faktycznie powiększa ono majątek podatnika.
Katalog źródeł przychodów został określony w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z jego treścią, źródłami przychodów są:
- stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta;
- działalność wykonywana osobiście;
- pozarolnicza działalność gospodarcza;
- działy specjalne produkcji rolnej;
- (uchylony)
- najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą;
- kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c;
- odpłatne zbycie, z
zastrzeżeniem ust. 2:
- nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
- spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
- prawa wieczystego użytkowania gruntów,
- innych rzeczy
- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany;
Obowiązki płatnika, w zależności od źródła dochodów (przychodów), uregulowane są w odpowiednich przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Stosownie do stanowiska prezentowanego przez organy podatkowe i sądy administracyjne (por. m.in. interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 21 kwietnia 2017 r. sygn. 0461-IBPB1-2.4510.92.2017.2.JW oraz wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 21 lipca 2016 r. sygn. akt II FSK 1154/14), do przychodów podatkowych podatnik powinien zaliczyć takie przychody, które są mu należne. Nie będą to zatem jakiekolwiek przychody, lecz przychody, w stosunku do których podatnikowi przysługiwać będzie prawo do ich otrzymania i które stanowić będą jego trwałe przysporzenie majątkowe. Co do zasady więc, o zaliczeniu danego przysporzenia majątkowego do przychodów decyduje definitywny charakter tego przysporzenia w tym sensie, że w sposób ostateczny faktycznie powiększa ono aktywa podatnika lub pomniejsza jego pasywa.
Mając na uwadze, że jako przychód podatkowy kwalifikować należy wyłącznie przysporzenia o definitywnym charakterze, skutkujące przyrostem (zwiększeniem wartości) majątku podatnika, tj. jego wzbogaceniem się, w ocenie Wnioskodawcy, otrzymanie przez cedenta kwoty pieniężnej za zbycie wierzytelności nie spełnia tych warunków. Z ekonomicznego punktu widzenia cedenci nie uzyskają żadnego przysporzenia majątkowego. Z punktu widzenia cedenta, który poniósł w przeszłości kosztem własnego majątku wydatek związany z opłaceniem kosztów kredytu/ pożyczki, zwrot nienależnej jego części nie prowadzi do zmiany sytuacji majątkowej w postaci przyrostu majątku.
W niniejszej sprawie Spółka stoi jednak na stanowisku, że nie będzie pełniła roli płatnika z tytułu nabywania od osób fizycznych wierzytelności przysługujących tym osobom względem pożyczkodawców/kredytodawców, bowiem kwota otrzymana przez cedentów nie stanowi dla tych osób żadnego źródła przychodu wskazanego w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ponadto zapłacona przez cesjonariusza kwota zakupu za wierzytelność nie stanowi dla cedenta dochodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jest to bowiem kwota jaką cedent odzyskuje z tytułu nienależnie poniesionych wcześniej obciążeń finansowych. Z tego też względu, cedent nie otrzymuje od cesjonariusza realnego przysposobienia finansowego, które podlegać może u cedenta opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Z tego też względu Spółka uważa, że nie ciążą na niej obowiązki płatnika wskazane w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem u cedenta nie wystąpi stricte dochód z tytułu sprzedaży wierzytelności, a jedynie cedent dokona przeniesienia na cesjonariusza, tj. Spółkę, możliwości realizacji swojego prawa do odzyskania nienależnie zapłaconej kwoty. Zwrot takiej kwoty nie może jednak zostać uznany za dochód (przychód) w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych jest nieprawidłowe.
Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1387, z późn. zm.), ustawa reguluje opodatkowanie podatkiem dochodowym dochodów osób fizycznych.
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku (art. 9 ust. 1 ustawy).
Jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania w danym roku podatkowym jest, z zastrzeżeniem art. 25e, art. 29-30cb, art. 30da-30f oraz art. 44 ust. 7e i 7f, suma dochodów z wszystkich źródeł przychodów (art. 9 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest natomiast stosownie do art. 9 ust. 2 omawianej ustawy nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.
Ogólne określenie przychodów zawiera art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Stosownie do tego przepisu przychodami (z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f) są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych przewiduje zasadę powszechności opodatkowania (art. 9 ust. 1). Konstrukcja podatku dochodowego od osób fizycznych zakłada przy tym zróżnicowanie sposobu opodatkowania poszczególnych rodzajów dochodów (przychodów) osób fizycznych w oparciu o system przyporządkowywania ich do odpowiedniego źródła przychodów. W języku powszechnym mianem źródła określane jest to, co stanowi początek czegoś, przyczyna czegoś, a synonimami tego pojęcia są m.in. zarzewie, czynnik sprawczy, powód, pochodzenie. Ustawodawca tworząc system opodatkowania dochodów osób fizycznych miał na względzie, że przysporzenia uzyskiwane przez osoby fizyczne mogą być skutkiem różnych rodzajów czynności i zdarzeń. Stworzył więc klasyfikację tych przysporzeń w oparciu o kryterium źródła przychodów i system ich opodatkowania uwzgledniający specyfikę poszczególnych źródeł przychodów.
Źródła przychodów zostały określone przez ustawodawcę w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Źródłami przychodów są m.in.:
- działalność wykonywana osobiście (art. 10 ust. 1 pkt 2);
- pozarolnicza działalność gospodarcza (art. 10 ust. 1 pkt 3);
- kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c (art. 10 ust. 1 pkt 7).
- inne źródła (art. 10 ust. 1 pkt 9).
Przychody z poszczególnych źródeł przychodów i zasady ich ustalania zostały uregulowane w art. 12-20 omawianej ustawy.
I tak, przepisem dotyczącym przychodów z praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy jest art. 18. W myśl tego przepisu, za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw. Przepis ten nie zawiera zamkniętego katalog przychodów z praw majątkowych, ale wskazuje na przykładowe przychody z tego tytułu (w szczególności). Zgodnie z ugruntowanym poglądem, do tego źródła przychodów zalicza się m.in. przychody z wierzytelności, jeśli nie są one związane z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Należy również wskazać, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych przewiduje dwa tryby zapłaty/poboru podatku:
- tzw. samoobliczenie (samowymiar) i zapłatę podatku przez podatnika;
- obliczenie i pobór podatku przez płatnika.
Zasadą jest, że obowiązek prawidłowego ustalenia podstawy opodatkowania, obliczenia i zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych ciąży na podatnikach. Niemniej jednak, w odniesieniu do licznych sytuacji zasada ta została wyłączona przez ustawodawcę, poprzez nałożenie obowiązków płatnika na podmioty wypłacające podatnikowi (stawiające do dyspozycji podatnika) należności stanowiące jego dochody (przychody).
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wprowadza system poboru podatku przez płatnika w przypadkach wskazanych w art. 31, 33, 34, 35, 41 i 42e. Jak wynika z powołanych przepisów, ustawodawca ustanowił obowiązki płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych poprzez:
- określenie rodzaju podmiotu dokonującego wypłaty (realizacji) świadczeń na rzecz podatników, przy czym rodzaj podmiotu jest określany poprzez wskazanie jego formy organizacyjnej, jego statusu bądź roli, jaką podmiot ten pełni w relacji z podatnikiem oraz
- określenie kategorii przychodów (dochodów) w odniesieniu do których na ww. podmiotach ciążą obowiązki płatnika podatku.
Jednym z przepisów normujących obowiązki płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych jest art. 41 ust. 1 ustawy. W myśl tego przepisu, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18, osobom określonym w art. 3 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b, najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.
Adresatami powołanego przepisu są m.in. jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, a więc jednostki organizacyjne niebędące osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną (art. 331 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny - Dz. U. z 2019 r., poz. 1145, z późn. zm.). Do tej kategorii podmiotów należą spółki komandytowe. Wynika to z art. 8 § 1 w zw. z art. 4 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2019, poz. 505, z późn. zm.).
Obowiązki płatnika określone w art. 41 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ciążą na jednostkach organizacyjnych niemających osobowości prawnej, które dokonują świadczeń spełniających łącznie następujące warunki:
- świadczenia są na rzecz osób określonych w art. 3 ust. 1 ustawy, a więc osób fizycznych które mają miejsce zamieszkania w Polsce w rozumieniu art. 3 ust. 1a ustawy;
- tytułem świadczeń jest działalność o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 (tj. działalność podatnika mieszcząca się w kategorii działalności wykonywanej osobiście określonej w tych przepisach) lub art. 18 (tj. prawa majątkowe podatnika).
W sytuacji przedstawionej we wniosku Spółka komandytowa (Cesjonariusz) w ramach prowadzonej działalności gospodarczej nabywa w drodze cesji, za odpłatnością, wierzytelności osób fizycznych (Cedentów). Przedmiotem wierzytelności są roszczenia tych osób fizycznych o zwrot kosztów (opłat, prowizji, składek) związanych z zawartymi przez te osoby umowami pożyczek/kredytów. Jak wskazano w opisie stanu faktycznego:
- osoby fizyczne mają miejsce zamieszkania w Polsce;
- wierzytelności nie są związane z działalnością gospodarczą osób fizycznych.
Odpłatne przeniesienie wierzytelności jest dla Cedentów źródłem przychodów z praw majątkowych (art. 10 ust. 1 pkt 7 w zw. z art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Przedmiotowe wierzytelności stanowią bowiem zbywalne prawa majątkowe.
Stosownie do art. 19 ust. 1 ustawy, przychodem z odpłatnego zbycia praw majątkowych jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej. Przepis art. 14 ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.
Należy przy tym wyjaśnić, że dla kwalifikacji podatkowej należności uzyskiwanych przez osoby fizyczne od Spółki istotny jest tytuł prawny, z którego wynika ich prawo do uzyskania tej należności. W analizowanym przypadku tym tytułem jest umowa cesji wierzytelności zawarta ze Spółką (Cesjonariuszem).
W szczególności, w odniesieniu do argumentacji przedstawionej w stanowisku Wnioskodawcy, należy wskazać, że skoro Spółka wypłaca należność z tytułu cesji wierzytelności, nie może jej traktować jak zwrotu na rzecz osób fizycznych kosztów (opłat, prowizji, składek) związanych z zawartymi przez te osoby umowami pożyczek/kredytów. To nie Wnioskodawca był podmiotem, z którym osoby fizyczne zawarły umowy pożyczek/kredytów i na rzecz którego dokonały zapłaty ww. kosztów. Tym samym, Wnioskodawca nie realizuje obowiązku zwrotu tych kosztów. Wnioskodawca zawiera z osobami fizycznymi umowy dotyczące nabycia ich praw majątkowych (roszczeń o zwrot nienależnych wpłat). To umowy cesji zawarte z Wnioskodawcą (Cesjonariuszem), a nie umowy pożyczek/kredytów, są podstawą wypłaty przedmiotowych należności przez Wnioskodawcę.
Co więcej, sam Wnioskodawca wskazał w opisie stanu faktycznego, że bez znaczenia dla cedenta jest skuteczność odzyskania wierzytelności przez cesjonariusza. Tym samym, faktyczna realizacja roszczeń wynikających z umów pożyczek/kredytów (a więc faktyczny zwrot nienależnych kosztów przez pożyczkodawców/kredytodawców) nie ma znaczenia w relacji pomiędzy Spółką a osobami fizycznymi. W szczególności, nie ma wpływu na obowiązek wypłaty na rzecz osób fizycznych (Cedentów) należności z tytułu umowy cesji.
Dla dokonanej kwalifikacji podatkowej problemowych należności nieistotnym jest również, że w ujęciu ekonomicznym odpłatna cesja wierzytelności może być postrzegana przez osoby fizyczne jako alternatywna wobec dochodzenia przez nich roszczeń o zwrot kosztów wynikających z umów pożyczek/kredytów metoda odzyskania części wartości tych kosztów. Jak wyjaśniono powyżej, kwalifikacja podatkowa jest bowiem dokonywana w oparciu o obiektywne przesłanki dotyczące podstaw wypłaty danych należności.
A zatem, w opisanym stanie faktycznym Spółka komandytowa (będąca jednostką organizacyjną niemającą osobowości prawnej) na moment wypłaty na rzecz osób fizycznych należności z tytułu cesji wierzytelności dokonuje świadczeń z tytułu określonego w art. 18 ustawy (z odpłatnego zbycia prawa majątkowego). Wobec tego, na Spółce ciążą obowiązki, o których mowa w art. 41 ust. 1 ustawy. Spółka powinna pobierać zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanych świadczeń najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1 (tj. stawkę podatku 17%).
Ponadto, na mocy art. 42 ust. 1 omawianej ustawy Spółka ma obowiązek przekazać kwoty pobranych zaliczek na podatek w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki na rachunek urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według jej siedziby wykonuje swoje zadania.
Stosownie natomiast do art. 42 ust. 1a ustawy, w terminie do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym Spółka ma obowiązek przesłać do ww. urzędu skarbowego roczne deklaracje, według ustalonego wzoru (PIT-4R).
Na Spółce ciążą również obowiązki o charakterze informacyjnym. Na mocy art. 42 ust. 2 pkt 1 w zw. z art. 42g ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, Spółka jako płatnik ma obowiązek przesłać:
- podatnikom mającym miejsce zamieszkania w Polsce (w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym) oraz
- urzędom skarbowym przy pomocy których
naczelnicy urzędów skarbowych właściwi według miejsca zamieszkania tych
podatników wykonują swoje zadania (w terminie do końca stycznia roku
następującego po roku podatkowym)
imienne informacje o wysokości dochodu, o którym mowa w art. 41 ust. 1, sporządzone według ustalonego wzoru (PIT-11).
Podsumowując, wbrew stanowisku Spółki, pełni ona funkcję płatnika w odniesieniu do wypłacanych na rzecz Cedentów kwot z tytułu cesji wierzytelności. W ramach tej funkcji Wnioskodawca ma obowiązek poboru i przekazania na rachunek właściwego urzędu skarbowego zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz obowiązki w zakresie przesyłania do właściwych urzędów skarbowych stosownych deklaracji i informacji wymaganych ustawą.
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu zaistnienia zdarzenia.
Wniosek Spółki w części dotyczącej podatku od towarów i usług oraz podatku od czynności cywilnoprawnych jest przedmiotem odrębnych rozstrzygnięć.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
- z zastosowaniem art. 119a;
- w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
- z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).
Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).
W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.
Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Stanowisko
nieprawidłowe
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej