‒wiata parkingowa (budowla),

Od grudnia 2017 r. wykorzystuje Pan w całości powyższe składniki majątku do prowadzenia swojej jednoosobowej działalności gospodarczej, jednak jako środki trwałe, wprowadzone do ewidencji wykorzystuje je od 31.12.2021 r.

Od grudnia 2017 r. wykorzystuje Pan w całości powyższe składniki majątku do prowadzenia swojej jednoosobowej działalności gospodarczej - nastąpiło to jeszcze w toku trwania wspólności małżeńskiej majątkowej, wobec braku sprzeciwu żony, przede wszystkim z uwagi na fakt, że od tej daty faktyczny zarząd nad ww. składnikami majątku był sprawowany przez Pana.

Dokumentami na podstawie których przejął Pan wspomniane środki trwałe są dokumenty kształtujące jego prawa własności, czyli akt notarialny nabycia, wpisy w księgach wieczystych oraz postanowienie sądu o ustanowieniu rozdzielności majątkowej, a także Pana ewidencja środków trwałych, w tym dokumenty OT - oddanie środka trwałego do użytkowania (dla poszczególnych środków trwałych).

Ponadto wskazał Pan, że:

‒W ramach ceny nabycia nieruchomości nie zostały wyodrębnione wartości poszczególnych elementów składowych nieruchomości.

‒Budowle, które wprowadził Pan do ewidencji środków trwałych dnia 31.12.2021 r. to:

‒wiata parkingowa (budowla),

‒ogrodzenie z paneli ogrodzeniowych na cokole (budowla),

‒ogrodzenie murowane (budowla),

‒bramy i furtki rozwierane (budowla),

‒przejazdy i place z kostki brukowej betonowej (budowla),

‒Poniższe środki trwałe spełniały na dzień 31.12.2021 r. definicję środków trwałych zgodnie z art. 22a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

‒budynek 2 (budynek portierni),

‒wiata parkingowa (budowla),

‒ogrodzenie z paneli ogrodzeniowych na cokole (budowla),

‒ogrodzenie murowane (budowla),

‒bramy i furtki rozwierane (budowla),

‒przejazdy i place z kostki brukowej betonowej (budowla),

Była żona nie prowadzi faktycznie działalności gospodarczej pod adresem:(...).

Pytania

1.Czy odpisy amortyzacyjne, których Pan dokonuje zgodnie z opisem w pkt 3 opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego od następujących środków trwałych:

‒budynek szpitala (we wniosku budynek 1),

‒budynek portierni (we wniosku budynek 2),

‒wiata parkingowa (budowla),

‒ogrodzenie z paneli ogrodzeniowych na cokole (budowla),

‒ogrodzenie murowane (budowla),

‒bramy i furtki rozwierane (budowla),

‒przejazdy i place z kostki brukowej betonowej (budowla),

stanowią dla Pana w całości koszty uzyskania przychodów z działalności gospodarczej?

2.Czy odpisy amortyzacyjne, których będzie Pana dokonywał zgodnie z opisem w pkt 4 opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego, od budynku 3 (po zakończeniu inwestycji), który zaliczy do środków trwałych jako: budynek szpitala nowy, będą stanowić dla Pana w całości koszty uzyskania przychodów z działalności gospodarczej?

Pana stanowisko w sprawie

Ad. 1

Uważa Pan, że sposób postępowania opisany w pkt 3 jest zgodny z przepisami i naliczane odpisy amortyzacyjne od wartości początkowej równej 50% wartości (z wyceny opisanej w pkt 2) niżej wymienionych środków trwałych stanowią dla Pana koszty uzyskania przychodów.

‒budynek szpitala (we wniosku budynek 1),

‒budynek portierni (we wniosku budynek 2).

‒wiata parkingowa (budowla),

‒ogrodzenie z paneli ogrodzeniowych na cokole (budowla),

‒ogrodzenie murowane (budowla),

‒bramy i furtki rozwierane (budowla),

‒przejazdy i place z kostki brukowej betonowej (budowla),

Wynika to z niżej cytowanych przepisów art. 22f ust. 4 art. 22g ust. 8, 9 i 11 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Art. 22f.

4.Jeżeli tylko część nieruchomości lub lokalu użytkowego jest wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej, wynajmowana lub wydzierżawiana, odpisów amortyzacyjnych dokonuje się w wysokości ustalonej od wartości początkowej nieruchomości lub lokalu odpowiadającej stosunkowi powierzchni użytkowej wykorzystywanej do prowadzenia działalności gospodarczej, wynajmowanej lub wydzierżawianej, do ogólnej powierzchni użytkowej tej nieruchomości lub lokalu.

Art. 22g.

8. Jeżeli nie można ustalić ceny nabycia środków trwałych lub ich części nabytych przez podatników przed dniem założenia ewidencji lub sporządzenia wykazu, o których mowa w art. 22n, wartość początkową tych środków przyjmuje się w wysokość wynikającej z wyceny dokonanej przez podatnika, z uwzględnieniem cen rynkowych środków trwałych tego samego rodzaju z grudnia roku poprzedzającego rok założenia ewidencji lub sporządzenia wykazu oraz stanu i stopnia ich zużycia.

9.Jeżeli podatnik nie może ustalić kosztu wytworzenia, o którym mowa w ust. 4, wartość początkową środków trwałych ustala się w wysokości określonej z uwzględnieniem cen rynkowych, o których mowa w ust. 8, przez biegłego, powołanego przez podatnika.

11.W razie gdy składnik majątku stanowi współwłasność podatnika, wartość początkową tego składnika ustala się w takiej proporcji jego wartości, w jakiej pozostaje udział podatnika we własności tego składnika majątku; zasada ta me ma zastosowania do składników majątku stanowiących wspólność majątkową małżonków, chyba że małżonkowie wykorzystują składnik majątku w działalności gospodarczej prowadzonej odrębnie.”

Ad. 2

Uważa Pan, że sposób postępowania opisany w pkt 4 będzie zgodny z przepisami i naliczane odpisy amortyzacyjne od wartości początkowej równej sumie poniższych kwot, których będzie Pan dokonywał od budynku 3 (po zakończeniu inwestycji), który zaliczy do środków trwałych jako budynek szpitala nowy, będą stanowić dla Pana koszty uzyskania przychodów:

‒50% wartości całej nieruchomości z wyceny opisanej w pkt 2 oraz

‒wartości kolejnych wydatków na tę inwestycję poniesionych przez Pana po dniu 22.11.2021 r. (dzień na który rzeczoznawca ustalił stan i stopień zużycia nieruchomości), ustalanych na podstawie dokumentów wystawionych na Pana firmę.

Wynika to z przepisów at. 22f ust. 4 art. 22g ust. 8, 9 i 11 Ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan w wniosku w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych – jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Stosunki majątkowe między małżonkami reguluje ustawa z 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1359 ze zm.).

Na podstawie art. 31 § 1 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Stosownie natomiast do art. 33 ww. ustawy:

Do majątku osobistego każdego z małżonków należą:

1)przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej;

2)przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił;

3)prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom;

4)przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków;

5)prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie;

6)przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; nie dotyczy to jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość;

7)wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków;

8)przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków;

9)prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy;

10)przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.

Wskazany przepis określa, co stanowi osobisty majątek każdego z małżonków. Do majątku odrębnego małżonków nie zalicza się zatem przedmiotów służących do prowadzenia działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 34¹ Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Każdy z małżonków jest uprawniony do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego oraz do korzystania z nich w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem z rzeczy przez drugiego małżonka.

Stosownie do art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

Przy czym w myśl art. 43 § Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Natomiast w myśl art. 501 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

W razie ustania wspólności, udziały małżonków są równe, chyba że umowa majątkowa małżeńska stanowi inaczej. Następnie małżonkowie mogą zdecydować o podziale majątku wspólnego.

Z chwilą ustania wspólności ustawowej dochodzi do przekształcenia współwłasności łącznej we współwłasność w częściach ułamkowych, a każdy z małżonków może rozporządzać swoim udziałem w majątku wspólnym, który według domniemania jest równy udziałowi drugiego współmałżonka i wynosi ½.

Przenosząc powołane regulacje prawne na grunt rozpatrywanej sprawy stwierdzić należy, że w chwili ustania wspólności ustawowej małżeńskiej stał się Pan właścicielem udziału wynoszącego 1/2 we wszystkich składnikach majątku nabytego w ramach wspólności majątkowej małżeńskiej, podobnie jak Pana małżonka.

Na gruncie przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 2647) wskazać należy, ze zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy:

Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.

Innymi słowy oznacza to, że dla kwalifikacji prawnej danego kosztu istotne znaczenie ma cel, w jakim został poniesiony. Wydatek zostanie uznany za koszt uzyskania przychodów, jeżeli pomiędzy jego poniesieniem a powstaniem, zwiększeniem bądź też możliwością powstania przychodu istnieje związek przyczynowy.

Podatnik ma zatem możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wszelkich wydatków, pod warunkiem że mają one bezpośredni związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, a ich poniesienie ma wpływ na wielkość osiągniętego przychodu.

Aby zatem wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodu winien, w myśl powołanego przepisu, spełniać łącznie następujące warunki:

‒pozostawać w związku przyczynowym z przychodem lub ze źródłem przychodu i być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,

‒nie znajdować się na liście wydatków nieuznanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

‒być właściwie udokumentowany.

W przypadku źródła przychodów, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza należy przyjąć, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie przychodów, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów.

Przy czym, związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem wydatku, a osiągnięciem przychodu, bądź zachowaniem lub zabezpieczeniem jego źródła, należy oceniać indywidualnie w stosunku do każdego wydatku. Z oceny tego związku powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może przyczynić się do osiągnięcia przychodu, bądź służyć zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów.

Obowiązek jednoznacznego wykazania związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy poniesionym wydatkiem, a przychodem uzyskanym z działalności, zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła tego przychodu – każdorazowo spoczywa na podatniku.

W myśl art. 22 ust. 8 powołanej ustawy:

Kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z art. 22a-22o, z uwzględnieniem art. 23.

Stosownie do art. 23 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na:

a)nabycie gruntów lub prawa wieczystego użytkowania gruntów, z wyjątkiem opłat za wieczyste użytkowanie gruntów,

b)nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie innych niż wymienione w lit. a środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w tym również wchodzących w skład nabytego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanych części,

c)ulepszenie środków trwałych, które zgodnie z art. 22g ust. 17 powiększają wartość środków trwałych, stanowiącą podstawę naliczania odpisów amortyzacyjnych

‒wydatki te, zaktualizowane zgodnie z odrębnymi przepisami, pomniejszone o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, są jednak kosztem uzyskania przychodów przy określaniu dochodu z odpłatnego zbycia rzeczy określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d, oraz gdy odpłatne zbycie rzeczy i praw jest przedmiotem działalności gospodarczej, a także w przypadku odpłatnego zbycia składników majątku związanych z działalnością gospodarczą, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1, bez względu na czas ich poniesienia.

Zgodnie z art. 22a ust. 1 cyt. ustawy:

Amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 22c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:

1)budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,

2)maszyny, urządzenia i środki transportu,

3)inne przedmioty

‒o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1, zwane środkami trwałymi.

Zatem, aby dany składnik majątku był uznany za środek trwały musi:

‒stanowić własność lub współwłasność podatnika,

‒zostać nabyty lub wytworzony we własnym zakresie przez podatnika,

‒być kompletny i zdatny do użytku w dniu przyjęcia do używania,

‒przewidywany okres jego używania musi być dłuższy niż rok,

‒być wykorzystywany przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną działalnością albo oddany do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy leasingu, o której mowa w art. 23a pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jak stanowi art. 22d ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Składniki majątku, o których mowa w art. 22a-22c, z wyłączeniem składników wymienionych w ust. 1, wprowadza się do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych zgodnie z art. 22n, najpóźniej w miesiącu przekazania ich do używania. Późniejszy termin wprowadzenia uznaje się za ujawnienie środka trwałego, o którym mowa w art. 22h ust. 1 pkt 4.

W myśl art. 22f ust. 1 ww. ustawy:

Podatnicy, z wyjątkiem tych, którzy ze względu na ogłoszoną upadłość obejmującą likwidację majątku nie prowadzą działalności gospodarczej, dokonują odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, o których mowa w art. 22a ust. 1 i ust. 2 pkt 1-3 oraz w art. 22b.

Sposób ustalania wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, która stanowi podstawę dokonywania odpisów amortyzacyjnych, określa art. 22g ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie do art. 22g ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Za wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych z uwzględnieniem ust. 2-18 uważa się w razie odpłatnego nabycia - cenę ich nabycia, a jeżeli były używane przez podatnika przed wprowadzeniem ich do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych i nie były wcześniej amortyzowane – cenę ich nabycia, nie wyższą jednak od ich wartości rynkowej.

Zgodnie z art. 22g ust. 3 ww. ustawy:

Za cenę nabycia uważa się kwotę należną zbywcy, powiększoną o koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej do używania, a w szczególności o koszty transportu, załadunku i wyładunku, ubezpieczenia w drodze, montażu, instalacji i uruchomienia programów oraz systemów komputerowych, opłat notarialnych, skarbowych i innych, odsetek, prowizji, oraz pomniejszoną o podatek od towarów i usług, z wyjątkiem przypadków, gdy zgodnie z odrębnymi przepisami podatek od towarów i usług nie stanowi podatku naliczonego albo podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty należnego podatku o podatek naliczony albo zwrot różnicy podatku w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. W przypadku importu cena nabycia obejmuje cło i podatek akcyzowy od importu składników majątku.

Stosownie do art. 22g ust. 4 cytowanej ustawy:

Za koszt wytworzenia uważa się wartość, w cenie nabycia, zużytych do wytworzenia środków trwałych: rzeczowych składników majątku i wykorzystanych usług obcych, kosztów wynagrodzeń za prace wraz z pochodnymi i inne koszty dające się zaliczyć do wartości wytworzonych środków trwałych. Do kosztu wytworzenia nie zalicza się wartości własnej pracy podatnika, jego małżonka i małoletnich dzieci, kosztów ogólnych zarządu, kosztów sprzedaży oraz pozostałych kosztów operacyjnych i kosztów operacji finansowych, w szczególności odsetek od pożyczek (kredytów) i prowizji, z wyłączeniem odsetek i prowizji naliczonych do dnia przekazania środka trwałego do używani.

Przy ustalaniu wartości początkowej poszczególnych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, zgodnie z ust. 1 pkt 3-5 oraz ust. 2, 8, 9, 14 i 15, przepis art. 19 stosuje się odpowiednio - art. 22g ust. 16 ww. ustawy.

Zgodnie z art. 19 ust. 3 ww. ustawy,

Wartość rynkową, o której mowa w ust. 1, rzeczy lub praw majątkowych określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia.

Natomiast w myśl art. 22h ust. 1 pkt 1 tej ustawy:

Odpisów amortyzacyjnych dokonuje się od wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, z zastrzeżeniem art. 22k, począwszy od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym ten środek lub wartość wprowadzono do ewidencji (wykazu), z zastrzeżeniem art. 22e, do końca tego miesiąca, w którym następuje zrównanie sumy odpisów amortyzacyjnych z ich wartością początkową lub w którym postawiono je w stan likwidacji, zbyto lub stwierdzono ich niedobór; suma odpisów amortyzacyjnych obejmuje również odpisy, których, zgodnie z art. 23 ust. 1, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

W myśl art. 22g ust. 11 tej ustawy:

W razie gdy składnik majątku stanowi współwłasność podatnika, wartość początkową tego składnika ustala się w takiej proporcji jego wartości, w jakiej pozostaje udział podatnika we własności tego składnika majątku; zasada ta nie ma zastosowania do składników majątku stanowiących wspólność majątkową małżonków, chyba, że małżonkowie wykorzystują składnik majątku w działalności gospodarczej prowadzonej odrębnie.

Powyższe oznacza, że jeżeli środek trwały stanowi współwłasność podatnika i nie jest przedmiotem wspólności majątkowej małżeńskiej, to jego wartość początkową należy ustalić, stosując proporcję do udziału we współwłasności. Jak wskazano, od zasady tej jest tylko jeden wyjątek dotyczący składników majątku stanowiących wspólność majątkową małżonków. W rozpatrywanej sprawie wyjątek ten nie znajdzie jednak zastosowania, ponieważ w związku z ustanowieniem rozdzielności majątkowej przez sąd środki trwałe nie będą już przedmiotem wspólności majątkowej małżeńskiej, będą jedynie przedmiotem współwłasności w częściach ułamkowych.

Zgodnie z art. 22f ust. 1 ww. ustawy;

Podatnicy, z wyjątkiem tych, którzy ze względu na ogłoszoną upadłość obejmującą likwidację majątku nie prowadzą działalności gospodarczej, dokonują odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, o których mowa w art. 22a ust. 1 i ust. 2 pkt 1-3 oraz w art. 22b.

Jak stanowi art. 22h ust. 2 ww. ustawy:

Podatnicy, z zastrzeżeniem art. 22l i 22ł, dokonują wyboru jednej z metod amortyzacji określonej w art. 22i-22k dla poszczególnych środków trwałych przed rozpoczęciem ich amortyzacji; wybraną metodę stosuje się do pełnego zamortyzowania danego środka trwałego

Ponadto, przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w szczególnych sytuacjach zezwalają również na odstąpienie od ogólnych zasad ustalania wartości początkowej zakupionego albo wytworzonego środka trwałego.

Zgodnie z art. 22g ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Jeżeli nie można ustalić ceny nabycia środków trwałych lub ich części nabytych przez podatników przed dniem założenia ewidencji lub sporządzenia wykazu, o których mowa w art. 22n, wartość początkową tych środków przyjmuje się w wysokości wynikającej z wyceny dokonanej przez podatnika, z uwzględnieniem cen rynkowych środków trwałych tego samego rodzaju z grudnia roku poprzedzającego rok założenia ewidencji lub sporządzenia wykazu oraz stanu i stopnia ich zużycia.

Stosownie do treści art. 22g ust. 9 ustawy:

Jeżeli podatnik nie może ustalić kosztu wytworzenia, o którym mowa w ust. 4, wartość początkową środków trwałych ustala się w wysokości określonej z uwzględnieniem cen rynkowych, o których mowa w ust. 8, przez biegłego, powołanego przez podatnika.

Możliwość ustalenia wartości początkowej środka trwałego poprzez wycenę dokonaną przez podatnika lub przez biegłego dotyczy jedynie przypadków, w których środek trwały odpowiednio został nabyty przed dniem założenia ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych oraz brak jest możliwości ustalenia tej wartości (w przypadku nabycia) lub w przypadku, gdy został wytworzony przez podatnika we własnym zakresie. Przepis art. 22g ust. 8 i ust. 9 cyt. ustawy nie ma służyć podnoszeniu rynkowej wartości nieruchomości dzięki odwołaniu się do ich aktualnych cen na rynku nieruchomości.

Zasadnicze znaczenie dla sposobu ustalenia wartości początkowej środka trwałego ma sposób jego nabycia. Przy czym, możliwość ustalenia wartości początkowej środka trwałego poprzez wycenę dokonaną przez podatnika lub przez biegłego dotyczy jedynie przypadków, w których środek trwały odpowiednio został nabyty przed dniem założenia ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych i brak jest możliwości ustalenia tej wartości. Te sposoby ustalenia wartości początkowej stanowią jednakże wyjątek od obowiązujących zasad ustalania tejże wartości według zasad określonych w art. 22g ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (a więc według ceny nabycia i według kosztu wytworzenia).

Niemożność ustalenia wartości początkowej środka trwałego zgodnie z generalną zasadą powinna mieć przy tym charakter obiektywny, a więc dotyczyć, np. tych sytuacji, w których podatnik nie posiada – bo nie musiał posiadać – stosownych dokumentów stwierdzających wysokość poniesionych przez niego wydatków na nabycie lub wytworzenie określonego składnika majątku. Użycie formuły „podatnik nie może ustalić” w omawianym przepisie obejmuje także takie stany faktyczne, kiedy z przyczyn niezawinionych przez podatnika, od niego niezależnych, nie może ustalić kosztu wytworzenia środka trwałego według normy zawartej w art. 22g ust. 4 omawianej ustawy podatkowej. Muszą to być więc okoliczności wyjątkowe, obiektywnie szczególne.

W myśl art. 22g ust. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,:

W razie zmiany formy prawnej, a także połączenia albo podziału podmiotów dokonywanych na podstawie odrębnych przepisów - wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych ustala się w wysokości wartości początkowej określonej w ewidencji (wykazie) podmiotu o zmienionej formie prawnej, podzielonego albo połączonego. Zasadę tę stosuje się odpowiednio do spółek niebędących osobami prawnymi.

Natomiast stosownie do treści art. 22g ust. 13 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przepis ust. 12 stosuje się odpowiednio w razie zmiany działalności wykonywanej samodzielnie przez jednego z małżonków na działalność wykonywaną samodzielnie przez drugiego z małżonków – jeżeli przed zmianą składniki majątku były wprowadzone do ewidencji (wykazu).

Powyższe przepisy art. 22g ust. 13 pkt 5 w zw. z art. 22g ust. 12 ww. ustawy, nakazują zatem, w sytuacji zmiany działalności wykonywanej samodzielnie przez jednego z małżonków na działalność wykonywaną samodzielnie przez drugiego z małżonków, jeżeli przed zmianą składniki majątku były wprowadzone do ewidencji (wykazu), ustalić wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych w wysokości wartości początkowej określonej w ewidencji (wykazie) podmiotu zmieniającego. Przy czym przepisy te nie wskazują w jakiej formie ma nastąpić zmiana działalności wykonywanej samodzielnie przez jednego z małżonków na działalność wykonywaną samodzielnie przez drugiego z małżonków, czy w formie odpłatnej, czy też nieodpłatnej, jak również czy zmiana ta dotyczyć ma małżonków między którymi istnieje ustrój wspólności majątkowej, czy też ustrój rozdzielności majątkowej.

Przepis art. 22h ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że:

Podmioty powstałe w wyniku zmiany formy prawnej, podziału albo połączenia podmiotów, o których mowa w art. 22g ust. 12 lub 13, dokonują odpisów amortyzacyjnych z uwzględnieniem dotychczasowej wysokości odpisów oraz kontynuują metodę amortyzacji przyjętą przez podmiot o zmienionej formie prawnej, podzielony albo połączony, z uwzględnieniem art. 22i ust. 2-7.

W przedstawionym stanie faktycznym zostały spełnione przesłanki wskazane w cyt. powyżej art. 22g ust. 13 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, oznacza to, że skoro przejął Pan do swojej działalności gospodarczej budynek Nr 1 wykorzystywany wcześniej (amortyzowany) w działalności byłej małżonki, wartość początkową tego środka trwałego winien Pan ustalić w wysokości wartości początkowej określonej w ewidencji byłej żony wykorzystującej dotychczas budynek Nr 1 w swojej działalności i kontynuować przyjętą przez Nią wysokość odpisów amortyzacyjnych. W przeciwnym wypadku mogłoby dojść do zawyżenia łącznej wartości dokonanych odpisów amortyzacyjnych, czyli do nieuzasadnionego podwyższenia kosztów uzyskania przychodów.

Nie może Pan przyjąć wartości początkowej ustalonej przez rzeczoznawcę, albowiem możliwość taka istnieje wyłącznie w sytuacji, gdy z obiektywnych przyczyn brak jest realnych możliwości ustalenia wartości środka trwałego. Przedmiotowy budynek Nr 1 był amortyzowany w działalności gospodarczej Pana żony, została dla niego ustalona wartość początkowa, więc wartość tej nieruchomości jest wartością znaną. W tej sytuacji nie może mieć zastosowania przepis art. 22g ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Odnosząc się natomiast do możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych pozostałych środków trwałych, tj. budynku portierni (we wniosku budynek 2), wiaty parkingowej (budowla), ogrodzenia z paneli ogrodzeniowych na cokole (budowla), ogrodzenie murowane (budowla),bramy i furtki rozwierane (budowla), przejazdy i place z kostki brukowej betonowej (budowla) wskazać należy, że wartością początkową wymienionych środków trwałych winna być cena ich nabycia, wynikająca z aktu notarialnego.

Jak wskazano w opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego, w ramach ceny nabycia całej nieruchomości nie zostały wyodrębnione wartości poszczególnych elementów składowych, ustalona została jedynie cena nabycia całej nieruchomości. Zasadą jest, że do ewidencji środków trwałych należy wpisać każdy składnik majątku oddzielnie, a zatem przy określaniu wartości początkowej należy mieć na uwadze cenę każdego składnika majątku. W przypadku, gdy wartość nieruchomości nie uwzględnia wartości poszczególnych nabytych składników majątkowych – na Panu spoczywa obowiązek prawidłowego ustalenia wartości poszczególnych środków trwałych. Przy określaniu wartości początkowej powinien Pan mieć na uwadze to, aby ich suma odpowiadała sumie zawartej w akcie notarialnym.

Prawidłowym sposobem postępowania w omawianej sprawie jest określenie wartości poszczególnych składników majątku wchodzących w skład całej nabytej nieruchomości, aby suma wartości poszczególnych składników majątku odpowiadała cenie nabycia nieruchomości. Pod uwagę należy wziąć fakt, iż była Pana małżonka do ewidencji środków trwałych ujęła budynek nr 1, dla którego została ustalona wartość początkowa.

Stąd też wartość początkową poszczególnych środków trwałych tj. budynku portierni (we wniosku budynek 2), wiaty parkingowej (budowla), ogrodzenie z paneli ogrodzeniowych na cokole (budowla), ogrodzenie murowane (budowla), bramy i furtki rozwierane (budowla), przejazdy i place z kostki brukowej betonowej (budowla), które zostały nabyte w drodze kupna, powinien Pan ustalić zgodnie z treścią art. 22g ust. 1 pkt 1 w związku z art. 22g ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. według udokumentowanej ceny nabycia, nie wyższej jednak od jej wartości rynkowej.

Jednocześnie wartość początkową dla inwestycji obejmującej budynek Nr 3 będzie Pan zobowiązany ustalić w oparciu o art. 22g ust. 4 cytowanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wartością początkową inwestycji obejmującej budynek Nr 3 będzie koszt jej wytworzenia, a nie jak Pan wskazał suma 50% wartości z wyceny rzeczoznawcy oraz wartość kolejnych wydatków poniesionych na inwestycję przez Pana.

Inwestycja obejmująca budynek nr 3 była prowadzona była przez Pana byłą małżonkę w ramach prowadzonej przez Nią działalności gospodarczej, która była jak Pan wskazał finansowana ze wspólnych środków. Inwestycja ta była realizowana w ramach i z zamiarem wykorzystywania jej w działalności gospodarczej. W takiej sytuacji był obowiązek do gromadzenia rachunków, faktur dokumentujących wydatki na jego wytworzenie. Wartość wydatków poniesionych przez Pana jest znana na podstawie dokumentów wystawionych na Pana firmę.

Odnośnie wysokości dokonywania odpisów amortyzacyjnych należy wskazać, że w opisanym stanie faktycznym nie nastąpił jeszcze podział majątku objętego uprzednio współwłasnością małżeńską, zatem żaden składnik majątku, również środki trwałe nie stały się Pana wyłączną własnością. Oznacza to, że odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych wskazanych w pytaniu Nr 1 i Nr 2 może Pan dokonywać w wartości w jakiej pozostaje Pana udział we własności poszczególnych środków trwałych tj. 50%.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzeń.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651).

Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Pana sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i musi się Pan zastosować do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651).