Temat interpretacji

Skutki podatkowe odpłatnego zbycia lokalu mieszkalnego.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1, art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900 z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 26 listopada 2019 r. (data wpływu 27 listopada 2019 r.), uzupełnionym pismem z dnia 22 stycznia 2020 r. (data wpływu 23 stycznia 2020 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia lokalu mieszkalnego jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 listopada 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek, uzupełniony w dniu 23 stycznia 2020 r., o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia lokalu mieszkalnego.

We wniosku oraz jego uzupełnieniu złożonym przez:

• Zainteresowanego będącego stroną postępowania:

A

• Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania:

B

przedstawiono następujący opis stanu faktycznego:

W dniu 13 kwietnia 2017 r. Sąd Rejonowy wydał postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku po J. C. i A. C. (rodzice Zainteresowanych). W następstwie tego Zainteresowana A złożyła w Urzędzie Skarbowym zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych SD-Z2 w którym wskazała nabycie 5/56 udziału w lokalu mieszkalnym. Zainteresowanej A oraz pozostałym spadkobiercom jako dzieciom zmarłych przysługiwało zwolnienie od podatku od spadków i darowizn. W dniu 26 września 2019 r. Sąd Rejonowy wydał postanowienie sygn. akt XXX na mocy którego dokonano działu spadku po zmarłych rodzicach. Sąd dokonał podziału majątku oraz działu spadku. Majątek, tj. mieszkanie w P. G. wyceniono w toku postępowania przez biegłego sądowego na kwotę 67.800 zł. Jednocześnie Sąd nakazał Zainteresowanym zapłatę na rzecz pozostałych spadkobierców kwot przypadających Im udziałom w ww. lokalu mieszkalnym. W toku postępowania sądowego o dział spadku Zainteresowana A oraz Uczestnicy zgodzili się na takie ustanowienie własności oraz spłaty zobowiązania. Miało to na celu ułatwienie formalności związanych ze sprawnym zbyciem lokalu mieszkalnego i wypłatę należnych środków ze sprzedaży. Dnia 19 listopada 2019 r. lokal mieszkalny został sprzedany. Zainteresowane zgodnie z posiadanym udziałem otrzymały po 1/2 kwoty tj. po 33.900 zł. Zainteresowane wskazują, że całe zobowiązanie wobec pozostałych spadkobierców zostanie pokryte z kwoty uzyskanej ze sprzedaży. W uzupełnieniu Zainteresowane wskazały, że A. C. zmarł dnia 19 lutego 2007 r., natomiast J. C. zmarła dnia 3 marca 2009 r. Nieruchomość lokalową rodzice nabyli umową w 1999 r. Po zmarłych rodzicach przedmiotem dokonanego działu spadku i podziału majątku wspólnego był lokal mieszkalny. Inne składniki majątku, tj. meble oraz sprzęt gospodarstwa domowego, zostały zutylizowane, gdyż nie nadawały się do użytku zgoda wyrażona na piśmie przez wszystkich spadkobierców. Wyceną został objęty tylko lokal mieszkalny. Na pisemną prośbę spadkobierców Sąd Rejonowy dla sprawnego załatwienia sprawy sprzedaży lokalu i wszelkich spraw formalnych z tym związanych wyraził zgodę, aby dwie spadkobierczynie zostały współwłaścicielkami lokalu w udziale po 1/2, tj. Zainteresowane. Na podstawie postanowienia sygn. akt XXX Sąd zobowiązał Zainteresowane do spłaty innych spadkobierców. W lokalu nie wykonywano żadnej działalności gospodarczej. Zainteresowana A otrzymała ze sprzedaży lokalu 1/2 część, tj. 33.900 zł, którą zobowiązała spłacić pozostałych spadkobierców w osobach: K. J. Z., B. M. K., H. K., M. G. K. ­ po 4.842,86 zł; W. Z., M. L., B. Z-R. po 1.614,29 zł. Zainteresowana B otrzymała ze sprzedaży lokalu 1/2 część tj. 33.900 zł, którą zobowiązała spłacić pozostałych spadkobierców w osobach: K. J. Z, B. M. K., H. K., M. G. K. po 4.842,86 zł, W. Z., M. L., B.Z-R. po 1.614,29 zł.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy otrzymana przez spadkobierców kwota ze sprzedaży nieruchomości będącej spadkiem podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Zainteresowanych, przyjmując kwotę ze sprzedaży nieruchomości będącej spadkiem po zmarłych rodzicach i przekazując ją zgodnie z posiadanym udziałem pozostałym spadkobiercom nie doszło do przysporzenia ponad posiadany udział który jest zwolniony z podatku dochodowego. Ponadto zgodnie z art. 10 ust. 5 i 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych Zainteresowane uważają, że są zwolnione z podatku dochodowego w zaistniałym stanie faktycznym.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Zainteresowanych w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1387 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowanego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
4. innych rzeczy,

• jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c- przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

W świetle powyższego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości lub ww. praw majątkowych następuje przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie zostaje dokonane w wykonaniu działalności gospodarczej stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W tym miejscu należy wskazać, że ustawą z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 2159) do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dodano art. 10 ust. 5 i art. 10 ust. 7, które stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2019 r.

Według art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Natomiast, stosownie do art. 10 ust. 7 ww. ustawy, nie stanowi nabycia albo odpłatnego zbycia, o których mowa w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, odpowiednio nabycie albo odpłatne zbycie, w drodze działu spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, do wysokości przysługującego podatnikowi udziału w spadku.

Od dnia 1 stycznia 2019 r. pięcioletni okres, po upływie którego nie powstanie obowiązek uiszczenia podatku dochodowego z tytułu sprzedaży nieruchomości nabytych w drodze spadku liczony jest od końca roku, w którym spadkodawca ją nabył lub wybudował, a nie tak jak w stanie prawnym obowiązującym do dnia 31 grudnia 2018 r. od końca roku, w którym został otwarty spadek (w którym zmarł spadkodawca). Zmiana obejmuje zatem wszystkich, którzy dokonają zbycia nieruchomości po dniu 31 grudnia 2018 r., bez względu na datę odziedziczenia nieruchomości.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że w dniu 13 kwietnia 2017 r. Sąd Rejonowy wydał postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku po J. C. i A. C. (rodzice Zainteresowanych). W następstwie tego Zainteresowana A złożyła w Urzędzie Skarbowym zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych SD-Z2 w którym wskazała nabycie 5/56 udziału w lokalu mieszkalnym. Zainteresowanej A oraz pozostałym spadkobiercom jako dzieciom zmarłych przysługiwało zwolnienie od podatku od spadków i darowizn. W dniu 26 września 2019 r. Sąd Rejonowy wydał postanowienie sygn. akt XXXX na mocy którego dokonano działu spadku po zmarłych rodzicach. Sąd dokonał podziału majątku oraz działu spadku. Majątek, tj. mieszkanie w P. G. wyceniono w toku postępowania przez biegłego sądowego na kwotę 67.800 zł. Jednocześnie Sąd nakazał Zainteresowanym zapłatę na rzecz pozostałych spadkobierców kwot przypadających Im udziałom w ww. lokalu mieszkalnym. W toku postępowania sądowego o dział spadku Zainteresowana A oraz Uczestnicy zgodzili się na takie ustanowienie własności oraz spłaty zobowiązania. Miało to na celu ułatwienie formalności związanych ze sprawnym zbyciem lokalu mieszkalnego i wypłatę należnych środków ze sprzedaży. Dnia 19 listopada 2019 r. lokal mieszkalny został sprzedany. Zainteresowane zgodnie z posiadanym udziałem otrzymały po 1/2 kwoty tj. po 33.900 zł. Zainteresowane wskazują, że całe zobowiązanie wobec pozostałych spadkobierców zostanie pokryte z kwoty uzyskanej ze sprzedaży. W uzupełnieniu Zainteresowane wskazały, że A. C. zmarł dnia 19 lutego 2007 r., natomiast J. C. zmarła dnia 3 marca 2009 r. Nieruchomość lokalową rodzice nabyli umową w 1999 r. Po zmarłych rodzicach przedmiotem dokonanego działu spadku i podziału majątku wspólnego był lokal mieszkalny. Inne składniki majątku, tj. meble oraz sprzęt gospodarstwa domowego, zostały zutylizowane, gdyż nie nadawały się do użytku zgoda wyrażona na piśmie przez wszystkich spadkobierców. Wyceną został objęty tylko lokal mieszkalny. Na pisemną prośbę spadkobierców Sąd Rejonowy dla sprawnego załatwienia sprawy sprzedaży lokalu i wszelkich spraw formalnych z tym związanych wyraził zgodę, aby dwie spadkobierczynie zostały współwłaścicielkami lokalu w udziale po 1/2, tj. Zainteresowane. Na podstawie postanowienia sygn. akt XXXX Sąd zobowiązał Zainteresowane do spłaty innych spadkobierców. W lokalu nie wykonywano żadnej działalności gospodarczej. Zainteresowana A otrzymała ze sprzedaży lokalu 1/2 część, tj. 33.900 zł, którą zobowiązała spłacić pozostałych spadkobierców w osobach: K. J. Z., B. M. K., H. K., M. G. K. ­ po 4.842,86 zł; W. Z., M. L., B. Z-R. po 1.614,29 zł. Zainteresowana B. otrzymała ze sprzedaży lokalu 1/2 część tj. 33.900 zł, którą zobowiązała spłacić pozostałych spadkobierców w osobach: K. J. Z, B. M. K., H. K., M. G. K. po 4.842,86 zł, W. Z., M. L., B.Z-R. po 1.614,29 zł.

Mając na uwadze powyższe przepisy prawa oraz przedstawiony stan faktyczny stwierdzić należy, że okres pięciu lat, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w związku z art. 10 ust. 5 ww. ustawy w odniesieniu do udziałów nabytych w drodze spadku po zmarłych rodzicach niewątpliwie minął. Tym samym sprzedaż w dniu 19 listopada 2019 r. lokalu mieszkalnego w udziałach, które zostały nabyte przez Zainteresowane w drodze spadku po rodzicach nie stanowi dla Nich źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z powyższym, Zainteresowane w odniesieniu do tych udziałów nie są obowiązane do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych.

Odnosząc się natomiast do kwestii nabycia przez Zainteresowane udziałów w drodze działu spadku wskazać należy, że stosownie do art. 1035 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. (Dz. U. z 2019 r., poz. 1145) jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego stosuje się przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Do momentu zniesienia tej współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku.

Artykuł 1037 § 1 Kodeksu cywilnego stanowi natomiast, że dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców.

Z instytucją działu spadku mamy więc do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiot wspólności. Nie zmienia to faktu, że dział spadku jest zawsze konsekwencją wcześniejszego nabycia spadku. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.

Zgodnie z teorią prawa rzeczowego, przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w drodze zniesienia współwłasności, podziału majątku wspólnego czy działu spadku, jest nabyciem tych rzeczy. Natomiast, biorąc pod uwagę przyjętą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego, nabyciem rzeczy w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie jest przyznanie jej na wyłączną własność jednemu ze współwłaścicieli, jeśli:

• podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub
• wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy mieści się w ramach posiadanego dotychczas udziału.

Za datę nabycia nieruchomości lub prawa w przypadku ich sprzedaży, które przypadły danej osobie w wyniku działu spadku, należy przyjąć więc datę ich pierwotnego nabycia, jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości lub prawa w wyniku działu mieści się w udziale, jaki przysługuje tej osobie w majątku objętym współwłasnością oraz dział spadku został dokonany bez spłat i dopłat.

Powyższe potwierdza brzmienie art. 10 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zgodnie z którym nie stanowi nabycia albo odpłatnego zbycia, o których mowa w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, odpowiednio nabycie albo odpłatne zbycie, w drodze działu spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, do wysokości przysługującego podatnikowi udziału w spadku.

Natomiast gdy w wyniku działu spadku udział danej osoby ulega powiększeniu, mamy do czynienia z nabyciem, gdyż zwiększa się stan jej majątku osobistego.

Nabycie w wyniku działu spadku części majątku, który należał do innych spadkobierców, należy więc traktować jako nabycie w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W niniejszej sprawie w wyniku działu spadku wystąpiło przysporzenie majątku ponad udział w spadku, posiadany przed dokonaniem tych czynności. Zainteresowane nabyły bowiem udziały w lokalu mieszkalnym o wartości przekraczającej udziały w spadku i zostały zobowiązane, do spłaty pozostałych spadkobierców. Oznacza to, że dla udziału w lokalu mieszkalnym nabytym w drodze działu spadku dniem nabycia tej części udziału będzie dzień, w którym nastąpił dział spadku.

Odnosząc powyższe uregulowania prawne na grunt rozpatrywanej sprawy stwierdzić należy, że odpłatne zbycie lokalu mieszkalnego w dniu 19 listopada 2019 r. w części nabytej w drodze działu spadku (ponad pierwotny udział spadkowy) stanowi dla Zainteresowanych źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w związku z art. 10 ust. 7 ww. ustawy, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym, bowiem zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie w drodze działu spadku. Tym samym, dochód z odpłatnego zbycia ww. części, nabytej wskutek działu spadku, podlega zgodnie z art. 30e ustawy opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym, a Zainteresowane w odniesieniu do tych udziałów są zobowiązane do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych.

Wobec powyższego stanowisko Zainteresowanych należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Zainteresowanych i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Zainteresowanych w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Zainteresowanemu będącemu stroną postępowania przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem.

Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Stanowisko

nieprawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej