Możliwość skorzystania z ulgi prorodzinnej za lata 2018-2020 (oboje rodzice wykonują władzę rodzicielską, podział ulgi). - Interpretacja - 0112-KDIL2-1.4011.143.2022.2.KF

shutterstock
Interpretacja indywidualna z dnia 23 maja 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL2-1.4011.143.2022.2.KF

Temat interpretacji

Możliwość skorzystania z ulgi prorodzinnej za lata 2018-2020 (oboje rodzice wykonują władzę rodzicielską, podział ulgi).

Interpretacja indywidualna  

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

7 lutego 2022 r. wpłynął Pani wniosek z 7 lutego 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 27 kwietnia 2022 r. (wpływ 9 maja 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Pani sprawa dotyczy odliczania ulgi podatkowej na dzieci w zeznaniu PIT-37. Jest Pani rozwiedziona i ma dwójkę dzieci. Władza rodzicielska nad dwójką dzieci jest przyznana Pani (matce) i ojcu. Miejsce zamieszkania dzieci jest ustalone u matki.

Były mąż płaci alimenty oraz ma kontakty z dziećmi zgodnie z ustaleniami z wyroku czyli: w każdy parzysty weekend od piątku godz. 19 do niedzieli godz. 17, w każdą środę od godz. 17 do godz. 20, dwa tygodnie wakacji letnich, jeden tydzień ferii zimowych, jeden dzień w święta Bożego Narodzenia (od godz. 19 do godz. 19 następnego dnia), jeden dzień w święta Wielkanocne (od godz. 19 do godz. 19 następnego dnia).

W chwili obecnej ulga podatkowa na dzieci w zeznaniu PIT-37 jest rozliczana w następujący sposób: były mąż odlicza połowę ulgi na dwójkę dzieci, drugą połowę ulgi na dwójkę dzieci odlicza Pani. Były mąż nie wyraził zgody, aby Pani odliczała ulgę na dwójkę dzieci w całości. Były mąż uważa, że należy mu się połowa ulgi.

Ponadto w piśmie stanowiącym uzupełnienie wniosku doprecyzowała Pani opis sprawy o następujące informacje.

Wniosek dotyczy roku podatkowego: 2018 r., 2019 r. i 2020 r.

W roku 2018 r., 2019 r. i 2020 r. uzyskiwała Pani dochody opodatkowane wg skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Odpowiadając na pytanie, czy w przedmiotowym roku podatkowym do Pani dzieci miały zastosowanie przepisy: art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (podatek liniowy), ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym z wyjątkiem najmu prywatnego lub ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłu komplementarnych, wskazała Pani, że w roku podatkowym 2018, 2019 i 2020 do Pani dzieci nie miały zastosowania przepisy, o których mowa w pytaniu.

Ulga prorodzinna na dzieci za rok 2018, 2019 i 2020 była rozliczana po połowie. Początkowo chciała Pani rozliczać ulgę w całości, jednak były mąż nie wyraził na to zgody, twierdząc, że on ma prawo rozliczyć połowę kwoty. W związku z tym, rozliczała Pani połowę ulgi, a nie całość. Taki podział rozliczenia ulgi został Pani „narzucony”.

Wniosek dotyczy rozliczenia ulgi na dzieci małoletnie:

A. – data urodzenia (…) listopada 2006 r.

B. – data urodzenia (…) września 2008 r. 

Zgodnie z wyrokiem rozwodowym władza rodzicielska jest pozostawiona obu rodzicom. Miejsce zamieszkania ustalone jest u matki.

Wykonywanie władzy rodzicielskiej przez ojca odbywało się w okresach wskazanych w wyroku rozwodowym czyli: w co drugi weekend w ciągu roku, w ciągu dwóch tygodni wakacji letnich, w ciągu jednego tygodnia ferii zimowych, w jeden dzień w Święta Bożego Narodzenia, w jeden dzień w Święta Wielkanocne. Zgodnie z wyrokiem rozwodowym ojcu dzieci przypada spotkanie raz w tygodniu w środy po południu. Jednakże w tym przypadku kontakt z dziećmi jest sporadyczny.

Dzieci uczestniczyły w zajęciach dodatkowych. Zapisała pani dzieci na zajęcia sportowe: piłki nożnej, koszykówki, nauki gry w tenisa, nauki pływania, nauki gry na keyboardzie oraz nauki języka angielskiego. Co rok zapisuje Pani dzieci na letni obóz sportowy. Stara się Pani, aby dzieci co rok lub dwa lata jeździły z Panią na ferie zimowe i doskonaliły jazdę na nartach. Dzieci biorą również udział w wycieczkach szkolnych i wydarzeniach szkolnych.

Ojciec dzieci płaci zasądzone alimenty. Jednak nie przekazuje dodatkowych kwot na utrzymanie dzieci, na rozwój ich zainteresowań czy wyjazdy szkolne i letnie. Sporadycznie bierze udział w zajęciach dodatkowych dzieci czy zebraniach szkolnych. Zabiera dzieci na dwutygodniowy wypoczynek letni oraz tygodniowy wypoczynek zimowy. Pani zajmuje się sprawami dotyczącymi kształcenia dzieci, religii, dodatkowych zajęć, leczenia, wykonywania pieczy nad majątkiem dzieci.

Pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

Czy ma Pani prawo do odliczenia ulgi prorodzinnej na dzieci w całości?

Pani stanowisko w sprawie (wynikające z uzupełnienia wniosku)

W Pani ocenie, powinna Pani mieć prawo do odliczenia ulgi prorodzinnej na dzieci w całości, ponieważ głównie Pani zajmuje się wychowywaniem dzieci. Dba Pani o ich prawidłowy rozwój, stara się rozwijać ich zainteresowania poprzez wskazywanie rożnych dyscyplin sportowych, wykonuje pieczę nad dziećmi i ich majątkiem, troszczy się Pani o fizyczny i duchowy rozwój dzieci, bierze czynny udział w sprawach dotyczących dzieci związanych z ich kształceniem, dodatkowymi zajęciami, leczeniem, zapewnianiu dzieciom rozrywek.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.) – w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2020 r.:

Od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1)wykonywał władzę rodzicielską;

2)pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;

3)sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

Stosownie do art. 27f ust. 2 pkt 1 cytowanej ustawy – w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2020 r.:

Odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do jednego małoletniego dziecka – kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika:

a)pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112 000 zł,

b)niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56 000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a.

Jak stanowi przepis art. 27f ust. 2a ww. ustawy:

Za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a.

Przy czym, ulga prorodzinna nie ma zastosowania w sytuacji, gdy do dziecka podatnika mają zastosowanie przepisy art. 30c, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych, co wynika z art. 27f ust. 7 w zw. z art. 6 ust. 8 cyt. ustawy.

Na mocy art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2020 r.:

Odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

W świetle natomiast art. 27f ust. 5 ww. ustawy:

Odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów – imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1)odpis aktu urodzenia dziecka;

2)zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;

3)odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;

4)zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

Podkreślenia wymaga, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym ulgi przewidzianej w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzależnione jest od spełnienia wszystkich ustawowych przesłanek wymaganych do jej zastosowania.

Zgodnie zatem z ogólną zasadą wynikającą z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, warunkiem zastosowania przez rodzica ulgi na małoletnie dziecko jest wykonywanie w stosunku do tego dziecka władzy rodzicielskiej.

Zgodnie z art. 93 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1359):

Władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom.

Stosownie do art. 97 § 1 tejże ustawy:

Jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania.

Jak wynika natomiast z art. 95 § 1 ww. ustawy:

Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowywania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw.

W konsekwencji, jeżeli w stosunku do danego dziecka obojgu rodzicom przysługuje władza rodzicielska i władza ta jest wykonywana przez oboje rodziców, to każdy z rodziców ma prawo do odliczenia, w granicach przysługującego na dziecko limitu. Kwotę tę rodzice mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. Dotyczy to zarówno rodziców pozostających w związku małżeńskim lub partnerskim, jak i rodziców rozwiedzionych czy będących w separacji.

Podkreślenia przy tym wymaga, że separacja bądź rozwód rodziców nie są równoznaczne z utratą przez rodzica prawa do wykonywania władzy rodzicielskiej. Sąd rodzinny, ogłaszając separację bądź rozwiązując związek małżeński określa także prawa rodzicielskie. Jeżeli zatem nie pozbawia tego prawa jednego z rodziców, to uznaje się, że rodzice są zdolni do porozumienia w sprawach dotyczących dziecka.

Warunkiem niezbędnym do zastosowania ulgi na dzieci w stosunku do małoletniego dziecka jest wykonywanie władzy rodzicielskiej (a nie samo jej posiadanie). Nie można utożsamiać pojęcia „wykonywanie władzy rodzicielskiej” z pojęciem „przysługiwanie władzy rodzicielskiej”.

W pierwszej kolejności – przystępując do oceny możliwości zastosowania ulgi prorodzinnej – wskazać należy, że wysokość odliczenia kwoty z tytułu ulgi na dzieci, o której mowa w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, została określona na dziecko, przy czym rodzicom dziecka ustawodawca przyznał jeden wspólny limit. W konsekwencji, jeżeli w stosunku do danego dziecka obojgu rodzicom przysługuje władza rodzicielska, i władza ta jest wykonywana przez oboje rodziców, to każdy z rodziców ma prawo do odliczenia, w granicach przysługującej kwoty ulgi. Powyższe oznacza, że suma miesięcznych odliczeń dokonanych przez oboje rodziców względem tego samego dziecka nie może przekroczyć kwoty obliczonej zgodnie z art. 27f ust. 2 ww. ustawy.

Co istotne, kwotę tę rodzice dziecka mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej, z tym, że biorąc pod uwagę umiejscowienie w przepisach ustawy sformułowania „lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej”, tj. po wyrazach „kwotę tę rodzice dziecka mogą odliczyć od podatku w częściach równych”, należy przyjąć, że podstawową formą podziału przysługującego odliczenia pomiędzy rodziców – z których każdy ma prawo do zastosowania ulgi – jest podział tej kwoty w częściach równych. Tym samym, możliwość skonsumowania kwoty ulgi przez rodziców dziecka w inny sposób niż w proporcji pół na pół należy traktować w kategorii przywileju (wyjątku od generalnej zasady) wymagającego zgody obojga rodziców.

Jak wynika z treści wniosku zgodnie z wyrokiem rozwodowym władza rodzicielska została pozostawiona obu rodzicom. Władza rodzicielska była wykonywana zarówno przez Panią jak i ojca dziecka. Miejsce zamieszkania dzieci zostało ustalone u matki. Zajmowała się Pani sprawami dotyczącymi kształcenia dzieci, religii, leczenia, wykonywania pieczy na majątkiem dzieci. Zapisała Pani dzieci na dodatkowe zajęcia. Stara się Pani, aby dzieci co rok lub dwa lata jeździły z Panią na ferie zimowe i doskonaliły jazdę na nartach. Natomiast ojciec dzieci spędzał z nimi czas w okresach wskazanych w wyroku rozwodowym. Ojciec dzieci wywiązywał się z obowiązku alimentacyjnego względem dzieci, zatem ponosił wydatki związane z ich utrzymaniem. Brał również udział w zajęciach dodatkowych dzieci czy zebraniach szkolnych. Zabierał dzieci na dwutygodniowy wypoczynek letni oraz tygodniowy wypoczynek zimowy. Przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego pozwala zatem twierdzić, że każdemu z rodziców przysługiwała władza rodzicielska oraz każdy z rodziców władzę tę wykonywał w różnym zakresie.

W przywołanym art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (zdanie drugie), ustawodawca dał rodzicom możliwość wyboru, w jaki sposób dokonają odliczeń kwoty przysługującej im ulgi prorodzinnej. Jak już podkreślono – istotne jest, aby odliczona przez oboje rodziców kwota nie przekroczyła rocznego limitu ulgi określonego ustawą. W związku z tym możliwe jest skorzystanie z odliczenia od podatku przez jednego z rodziców lub w dowolnej proporcji przez oboje rodziców przy czym konieczne jest w tym zakresie uzyskanie porozumienia pomiędzy osobami uprawnionymi, gdyż to im ustawodawca pozostawił decyzję w tym względzie.

W sytuacji natomiast braku takiego porozumienia – co ma miejsce w przedmiotowej sprawie – odliczenie przysługuje w częściach równych.

Uwzględniając powyższe stwierdzić zatem należy, że w sytuacji, gdy w stosunku do małoletnich dzieci, zarówno Pani jak i ich ojciec w latach 2018-2020 wykonywali władzę rodzicielską – oboje Państwo są uprawnieni do skorzystania z ulgi wynikającej z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z brakiem porozumienia pomiędzy Panią a ojcem dzieci, przysługuje Pani odliczenie – przy spełnieniu pozostałych warunków określonych w ustawie – w wysokości 50% kwoty ulgi na każde dziecko.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

W toku postępowania w sprawie wydania interpretacji nie przeprowadzamy jakiegokolwiek postępowania dowodowego, a informacje niezbędne do wydania interpretacji czerpiemy wyłącznie z przedstawionego opisu stanu faktycznego. W wydanej interpretacji nie rozstrzygnięto, który z rodziców i w jakim zakresie wykonuje władzę rodzicielską. Poczynienie pełnych ustaleń faktycznych na okoliczność, czy rodzic małoletnich dzieci faktycznie wykonywał w stosunku do dzieci władzę rodzicielską i ewentualnie w jakim okresie, jest możliwe wyłącznie w postępowaniu podatkowym.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).