Temat interpretacji
Ustalenie wartości początkowej środków trwałych.
Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 9 kwietnia 2020 r. (data wpływu 14 kwietnia 2020 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustalenia wartości początkowej środków trwałych:
- jest prawidłowe co do ustalenia wartości początkowej środków trwałych,
- jest nieprawidłowe co do wskazanej podstawy prawnej tego ustalenia.
UZASADNIENIE
W dniu 14 kwietnia 2020 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustalenia wartości początkowej środków trwałych.
We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.
Wnioskodawca jest osobą fizyczną podlegającą nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
W oparciu o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej Wnioskodawca prowadzi obecnie jednoosobową działalność gospodarczą pod firmą ().
Wnioskodawca jest także wspólnikiem w spółce pod firmą () spółka z ograniczoną odpowiedzialnością () ,z kapitałem zakładowym () zł, w której posiada () udziałów o łącznej wartości nominalnej (). Drugim wspólnikiem spółki () spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest córka Wnioskodawcy (dalej jako Wspólnik 2). Wspólnik 2 posiada w spółce () udziałów o łącznej wartości nominalnej ().
Ze względów związanych z przeprowadzeniem płynnej sukcesji pokoleniowej w przedsiębiorstwie za życia Wnioskodawcy, a także ze względów podyktowanych ochroną majątku Wnioskodawcy, Wnioskodawca planuje zmianę formy prawnej prowadzonej przez niego jednoosobowej działalności gospodarczej pod firmą () () na spółkę komandytową. Jednostronna i skuteczna wobec osób trzecich zmiana formy prawnej możliwa jest wyłącznie w sytuacji, gdy ustawa przewiduje sukcesję praw i zobowiązań między podmiotem przekształcanym a podmiotem przekształconym. Ponieważ, w myśl przepisów art. 551 § 5 i art. 5841-58413 Kodeksu spółek handlowych (dalej Ksh), jednoosobowa działalność gospodarcza może zostać przekształcona z zachowaniem sukcesji praw i zobowiązań wyłącznie w spółkę kapitałową. Wnioskodawca planuje w pierwszej kolejności przekształcenie w tym trybie jednoosobowej działalności gospodarczej pod firmą () w jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością pod firmą () spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (planowana siedziba spółki to: (). Następnie planuje się przystąpienie () spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jako wspólnika do spółki () spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Równocześnie, na tym etapie, możliwe jest dokonanie przez Wnioskodawcę darowizny części udziałów w () spółka z ograniczoną odpowiedzialnością na rzecz członków jego rodziny (sukcesorów). Ostatecznie Wnioskodawca planuje przekształcenie spółki () spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w spółkę komandytową pod firmą () spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa (planowana siedziba spółki to: (), w której spółka () spółka z ograniczoną odpowiedzialnością będzie pełniła rolę komplementariusza. Przekształcenie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w spółkę komandytową odbędzie się z zachowaniem sukcesji praw i zobowiązań, w trybie przepisów art. 551-570 i 575-576 Ksh.
W dalszej kolejności w celu scalenia działalności operacyjnej () spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa oraz () spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w jednym podmiocie Wnioskodawca rozważa podwyższenie udziału () spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jako wspólnika () spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa poprzez wniesienie przez () spółka z ograniczoną odpowiedzialnością aportem do () spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa całego przedsiębiorstwa (lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa) spółki () spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Powyższa operacja odbędzie się z zachowaniem zasady ceny rynkowej (art. 23o ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, art. 11c ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych), w szczególności w zakresie zmiany umowy spółki () spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa, w tym ustalenia udziałów kapitałowych wspólników i ich udziałów w zysku () spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa.
Wnioskodawca przygotował plan przekształcenia jednoosobowej działalności gospodarczej w jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, który został zatwierdzony przez biegłego rewidenta, wyznaczonego przez Sąd Rejestrowy. Wnioskodawca złożył oświadczenie o przekształceniu oraz podpisał akt założycielski spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (spółki przekształconej), a także powołał jej organy i złożył wniosek o wpis spółki przekształconej do Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (spółka przekształcona) czeka na wpis do rejestru przedsiębiorców.
Wnioskodawca w ramach prowadzonej jednoosobowej działalności gospodarczej wykorzystuje nieruchomości własne lub w użytkowaniu wieczystym, które obejmują działki gruntu oraz posadowione na nich budynki i budowle, a także samodzielne lokale, wprowadzone do ewidencji środków trwałych Wnioskodawcy. Nieruchomości te stanowią współwłasność Wnioskodawcy na zasadach wspólności majątkowej małżeńskiej albo majątek osobisty Wnioskodawcy. Wnioskodawca dokonuje odpisów amortyzacyjnych od ww. budynków, budowli i lokali na podstawie odnośnych przepisów.
Wnioskodawca rozważa możliwość zaprzestania wykorzystywania części lub wszystkich spośród ww. nieruchomości do prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej oraz wycofania ich z prowadzonej ewidencji środków trwałych bezpośrednio przed przekształceniem jednoosobowej działalności gospodarczej w jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, tak aby nieruchomości te nie zostały objęte sukcesją, o której mowa w art. 5842 § 1 oraz art. 553 § 1 k.s.h. i nie weszły w skład majątku spółki przekształconej. Za zastosowaniem powyższego rozwiązania przemawiają wyżej wskazane względy ochrony majątku Wnioskodawcy oraz ewentualnego dopuszczenia do przedsiębiorstwa sukcesorów.
W przypadku opisanego wyżej wycofania nieruchomości z ewidencji środków trwałych przed przekształceniem, po przekształceniu jednoosobowej działalności gospodarczej w jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością i wykreśleniu dotychczasowej działalności gospodarczej z CEiDG w związku z przekształceniem tej działalności w spółkę kapitałową, Wnioskodawca planuje niezwłoczne zgłoszenie w CEiDG nowej jednoosobowej działalności gospodarczej pod firmą (). Jednocześnie Wnioskodawca planuje zawarcie ze swoją małżonką, która również podejmie jednoosobową działalność gospodarczą, umowy spółki cywilnej.
Przedmiotem działalności spółki cywilnej byłyby w szczególności wynajem i dzierżawa nieruchomości. Własność lub prawo użytkowania wieczystego wszystkich lub części spośród nieruchomości wycofanych z ewidencji środków trwałych prowadzonej dla dotychczasowej działalności gospodarczej Wnioskodawcy, zostałyby przez wspólników spółki cywilnej niezwłocznie wniesione na własność do tej spółki jako wkład wspólników. Nieruchomości te na dzień wniesienia ich do spółki cywilnej będą stanowiły współwłasność majątkową małżeńską wspólników. Nieruchomości te zostałyby wprowadzone do ewidencji środków trwałych spółki cywilnej i byłyby wykorzystywane do prowadzenia działalności gospodarczej w ramach spółki. Każdy wspólnik spółki cywilnej będzie uprawniony do równego udziału w zyskach i w tym samym stosunku będzie uczestniczył w stratach spółki. Nieruchomości wprowadzone do spółki cywilnej mogą być wynajmowane lub dzierżawione na rzecz spółki przekształconej lub na rzecz innych podmiotów. Natomiast w przypadku ewentualnych nieruchomości wycofanych z ewidencji środków trwałych prowadzonej dla dotychczasowej działalności gospodarczej Wnioskodawcy, które nie będą ponownie wprowadzone do ewidencji środków trwałych w nowej działalności gospodarczej, Wnioskodawca zaprzestanie dokonywania odpisów amortyzacyjnych od tych nieruchomości.
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.
W jakiej wysokości należy ustalić wartość początkową nieruchomości wycofanych z ewidencji środków trwałych prowadzonej dla dotychczasowej działalności gospodarczej Wnioskodawcy, a wprowadzonych w okresie nieprzekraczającym 3 lat od ich wycofania do ewidencji środków trwałych w spółce cywilnej z udziałem Wnioskodawcy?
Zdaniem Wnioskodawcy wartość początkową nieruchomości wycofanych z ewidencji środków trwałych prowadzonej dla dotychczasowej działalności gospodarczej Wnioskodawcy, a wprowadzonych w okresie nieprzekraczającym 3 lat od ich wycofania do ewidencji środków trwałych w spółce cywilnej z udziałem Wnioskodawcy należy ustalić w wysokości wartości początkowej określonej w ewidencji prowadzonej dla dotychczasowej działalności gospodarczej.
W myśl art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych kosztami uzyskania przychodu są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W przypadku źródła przychodów, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza, należy przyjąć, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie przychodów, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów.
Jednakże, aby dany wydatek mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów, podatnik musi wykazać jego związek z prowadzoną działalnością oraz to, że poniesienie tego wydatku miało lub mogło mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu, ewentualnie na zachowanie lub zabezpieczenie źródła tego przychodu.
A zatem, warunkiem uznania wydatku poniesionego przez podatnika za koszt uzyskania przychodów jest spełnienie następujących przesłanek:
- został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),
- jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
- pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
- poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
- został właściwie udokumentowany,
- nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 23 ust. 1 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.
Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych wydatki na nabycie środków trwałych oraz wartości materialnych i prawnych nie są jednorazowo zaliczane do kosztów uzyskania przychodów. W związku z tym, że składniki majątku wykorzystywane są przez podatników w dłuższym okresie czasu, a nie tylko w roku ich nabycia, ustawa przewiduje zasadę, że wydatki zalicza się do kosztów sukcesywnie, w miarę ich zużycia.
Zgodnie z art. 22 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z art. 22a-22o, z uwzględnieniem art. 23.
Definicja środków trwałych dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych określona została w art. 22a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przez wskazanie składników majątku, które przy spełnieniu określonych w tym przepisie warunków uznać można za środki trwałe, podlegające amortyzacji oraz w art. 22c ustawy, w którym wymieniono również składniki majątku uznawane m.in. za środki trwałe, niepodlegające amortyzacji. Definicja środków trwałych została więc dla celów podatkowych ściśle powiązana z pojęciem amortyzacji.
Na podstawie art. 22a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 22c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:
- budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,
- maszyny, urządzenia i środki transportu,
- inne przedmioty
&˗ o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1, zwane środkami trwałymi.
Przepis art. 22c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przewiduje, że amortyzacji nie podlegają:
- grunty i prawa wieczystego użytkowania gruntów,
- budynki mieszkalne wraz ze znajdującymi się w nich dźwigami lub lokale mieszkalne, służące prowadzonej działalności gospodarczej lub wydzierżawiane albo wynajmowane na podstawie umowy, jeżeli podatnik nie podejmie decyzji o ich amortyzowaniu,
- dzieła sztuki i eksponaty muzealne,
- wartość firmy, jeżeli wartość ta powstała w inny sposób niż określony w art. 22b ust. 2 pkt 1 i 1a,
- składniki majątku, które nie są używane na skutek zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej na podstawie przepisów dotyczących zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej albo zaprzestania działalności, w której te składniki były używane; w tym przypadku składniki te nie podlegają amortyzacji od miesiąca następującego po miesiącu, w którym zawieszono albo zaprzestano tej działalności
&˗ zwane odpowiednio środkami trwałymi lub wartościami niematerialnymi i prawnymi.
Według art. 22f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podatnicy, z wyjątkiem tych, którzy ze względu na ogłoszoną upadłość nie prowadzą działalności gospodarczej, dokonują odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, o których mowa w art. 22a ust. 1 i ust. 2 pkt 1-3 oraz w art. 22b.
Zgodnie z art. 22h ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odpisów amortyzacyjnych dokonuje się od wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, z zastrzeżeniem art. 22k, począwszy od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym ten środek lub wartość wprowadzono do ewidencji (wykazu), z zastrzeżeniem art. 22e, do końca tego miesiąca, w którym następuje zrównanie sumy odpisów amortyzacyjnych z ich wartością początkową lub w którym postawiono je w stan likwidacji, zbyto lub stwierdzono ich niedobór; suma odpisów amortyzacyjnych obejmuje również odpisy, których, zgodnie z art. 23 ust. 1, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.
Art. 23 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje kategorie świadczeń, których nie uważa się za koszty uzyskania przychodów. Z treści powyższego przepisu wynika, że kosztami uzyskania przychodów nie są wydatki m.in. na:
- nabycie gruntów lub prawa wieczystego użytkowania gruntów, z wyjątkiem opłat za wieczyste użytkowanie gruntów,
- nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie innych niż wymienione w lit. a środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w tym również wchodzących w skład nabytego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanych części,
- ulepszenie środków trwałych, które zgodnie z art. 22g ust. 17 powiększają wartość środków trwałych, stanowiącą podstawę naliczania odpisów amortyzacyjnych
wydatki te, zaktualizowane zgodnie z odrębnymi przepisami, pomniejszone o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, są jednak kosztem uzyskania przychodów przy określaniu dochodu z odpłatnego zbycia rzeczy określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d, oraz gdy odpłatne zbycie rzeczy i praw jest przedmiotem działalności gospodarczej, a także w przypadku odpłatnego zbycia składników majątku związanych z działalnością gospodarczą, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1, bez względu na czas ich poniesienia.
Sposób ustalania wartości początkowej, który jest zróżnicowany m.in. z uwagi na sposób nabycia, reguluje art. 22g ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Stosownie do przepisu art. 22g ust. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w razie zmiany formy prawnej, a także połączenia albo podziału podmiotów dokonywanych na podstawie odrębnych przepisów wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych ustala się w wysokości wartości początkowej określonej w ewidencji (wykazie) podmiotu o zmienionej formie prawnej, podzielonego albo połączonego. Zasadę tę stosuje się odpowiednio do spółek niebędących osobami prawnymi.
Zgodnie z art. 22g ust. 13 pkt 1 ustawy powyższy przepis stosuje się odpowiednio w razie podjęcia działalności przez podmiot po przerwie trwającej nie dłużej niż 3 lata, jeżeli przed przerwą składniki majątku były wprowadzone do ewidencji (wykazu). Natomiast przepis art. 22h ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że podmioty powstałe w wyniku zmiany formy prawnej, podziału albo połączenia podmiotów, o których mowa w art. 22g ust. 12 lub 13, dokonują odpisów amortyzacyjnych z uwzględnieniem dotychczasowej wysokości odpisów oraz kontynuują metodę amortyzacji przyjętą przez podmiot o zmienionej formie prawnej, podzielony albo połączony, z uwzględnieniem art. 22i ust. 2-7.
Dodatkowo, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału) oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1 ustawy. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe.
Stosownie do art. 8 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, lub działów specjalnych produkcji rolnej, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 4, osiąganych przez podatników opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30c, nie łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.
Wyrażone w art. 8 ust. 1 ustawy zasady stosuje się odpowiednio do rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat (art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
Przenosząc powyższe na grunt opisanego zdarzenia przyszłego, należy zauważyć, co następuje.
W sytuacji gdy Wnioskodawca wycofa z ewidencji środków trwałych, opisane we wniosku nieruchomości, które wykorzystywane były przez niego w uprzednio prowadzonej działalności gospodarczej, a następnie będzie je wykorzystywał w nowej działalności prowadzonej w ramach spółki cywilnej, Wnioskodawca będzie mógł zaliczyć przedmiotowe nieruchomości do środków trwałych spółki cywilnej.
Jednakże z uwagi na fakt, że przedmiotowe środki trwałe były amortyzowane przez Wnioskodawcę w prowadzonej dotychczas działalności gospodarczej, a następnie będą przedmiotem amortyzacji w nowej działalności prowadzonej w ramach spółki cywilnej (podjętej po przerwie trwającej nie dłużej niż 3 lata), to wartość początkową tych środków trwałych Wnioskodawca powinien ustalić na podstawie cytowanego uprzednio art. 22g ust. 13 pkt 1 w zw. z art. 22g ust. 12 oraz art. 22h ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a więc w wysokości wartości przyjętej wcześniej przez Wnioskodawcę oraz kontynuować stosowaną wcześniej metodę amortyzacji przedmiotowych środków trwałych.
Przy dokonywaniu amortyzacji tych środków trwałych Wnioskodawca powinien również uwzględnić dokonane wcześniej odpisy amortyzacyjne. Środki trwałe już zamortyzowane w dotychczasowej działalności gospodarczej, należy ująć w ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych spółki cywilnej, jednak bez możliwości ich amortyzacji.
Reasumując, powołane wyżej przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nakładają na Wnioskodawcę, w stosunku do przedmiotowych nieruchomości, wprowadzonych do ewidencji środków trwałych w spółce cywilnej obowiązek kontynuacji amortyzacji.
Równocześnie, w związku z zasadą wyrażoną w art. 8 ust. 1 w zw. z ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przy ustaleniu odpisów amortyzacyjnych od przedmiotowych nieruchomości ujętych w ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych spółki cywilnej, każdy ze wspólników spółki cywilnej będzie mógł uwzględnić koszty przypadające na niego proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku spółki cywilnej.
Ponadto, dla pełności wywodu, należy dodać, że ilekroć nieruchomości wycofane przed przekształceniem z jednoosobowej działalności gospodarczej Wnioskodawcy i wprowadzone do nowej jednoosobowej działalności gospodarczej Wnioskodawcy będą wynajmowane lub dzierżawione przez spółkę cywilną na rzecz podmiotów powiązanych ze wspólnikami tej spółki w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, Wnioskodawca i pozostałe strony transakcji obowiązane będą ustalać ceny transferowe na warunkach, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane (art. 23o ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie ustalenia wartości początkowej środków trwałych:
- jest prawidłowe co do ustalenia wartości początkowej środków trwałych,
- jest nieprawidłowe co do wskazanej podstawy prawnej tego ustalenia.
W myśl art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1387, z późn. zm.): kosztami uzyskania przychodu są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W przypadku źródła przychodów, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza, należy przyjąć, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie przychodów, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów.
Jednak, aby dany wydatek mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów, podatnik musi wykazać jego związek z prowadzoną działalnością oraz to, że poniesienie tego wydatku miało lub mogło mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu, ewentualnie na zachowanie lub zabezpieczenie źródła tego przychodu.
A zatem warunkiem uznania wydatku poniesionego przez podatnika za koszt uzyskania przychodów jest spełnienie następujących przesłanek:
- został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),
- jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
- pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
- poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
- został właściwie udokumentowany,
- nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 23 ust. 1 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.
Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych wydatki na nabycie środków trwałych oraz wartości materialnych i prawnych nie są jednorazowo zaliczane do kosztów uzyskania przychodów. W związku z tym, że składniki majątku wykorzystywane są przez podatników w dłuższym okresie czasu, a nie tylko w roku ich nabycia, ustawa przewiduje zasadę, że wydatki zalicza się do kosztów sukcesywnie, w miarę ich zużycia.
Zgodnie z art. 22 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z art. 22a-22o, z uwzględnieniem art. 23.
Definicja środków trwałych dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych określona została w art. 22a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przez wskazanie składników majątku, które przy spełnieniu określonych w tym przepisie warunków uznać można za środki trwałe, podlegające amortyzacji oraz w art. 22c ustawy, w którym wymieniono również składniki majątku uznawane m.in. za środki trwałe, niepodlegające jednak amortyzacji. Definicja środków trwałych została więc dla celów podatkowych ściśle powiązana z pojęciem amortyzacji.
Na podstawie art. 22a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 22c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:
- budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,
- maszyny, urządzenia i środki transportu,
- inne przedmioty
o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1, zwane środkami trwałymi.
Przepis art. 22c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przewiduje, że amortyzacji nie podlegają:
- grunty i prawa wieczystego użytkowania gruntów,
- budynki mieszkalne wraz ze znajdującymi się w nich dźwigami lub lokale mieszkalne, służące prowadzonej działalności gospodarczej lub wydzierżawiane albo wynajmowane na podstawie umowy, jeżeli podatnik nie podejmie decyzji o ich amortyzowaniu,
- dzieła sztuki i eksponaty muzealne,
- wartość firmy, jeżeli wartość ta powstała w inny sposób niż określony w art. 22b ust. 2 pkt 1 i 1a,
- składniki majątku, które nie są używane na skutek zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej na podstawie przepisów dotyczących zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej albo zaprzestania działalności, w której te składniki były używane; w tym przypadku składniki te nie podlegają amortyzacji od miesiąca następującego po miesiącu, w którym zawieszono albo zaprzestano tej działalności
zwane odpowiednio środkami trwałymi lub wartościami niematerialnymi i prawnymi.
Według art. 22f ust. 1 ww. ustawy: podatnicy, z wyjątkiem tych, którzy ze względu na ogłoszoną upadłość nie prowadzą działalności gospodarczej, dokonują odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, o których mowa w art. 22a ust. 1 i ust. 2 pkt 1-3 oraz w art. 22b.
Zgodnie z art. 22h ust. 1 pkt 1 cytowanej ustawy: odpisów amortyzacyjnych dokonuje się od wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, z zastrzeżeniem art. 22k, począwszy od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym ten środek lub wartość wprowadzono do ewidencji (wykazu), z zastrzeżeniem art. 22e, do końca tego miesiąca, w którym następuje zrównanie sumy odpisów amortyzacyjnych z ich wartością początkową lub w którym postawiono je w stan likwidacji, zbyto lub stwierdzono ich niedobór; suma odpisów amortyzacyjnych obejmuje również odpisy, których, zgodnie z art. 23 ust. 1, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.
Należy także zacytować regulację art. 23 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którą: nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na:
- nabycie gruntów lub prawa wieczystego użytkowania gruntów, z wyjątkiem opłat za wieczyste użytkowanie gruntów,
- nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie innych niż wymienione w lit. a środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w tym również wchodzących w skład nabytego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanych części,
- ulepszenie środków trwałych, które zgodnie z art. 22g ust. 17 powiększają wartość środków trwałych, stanowiącą podstawę naliczania odpisów amortyzacyjnych
wydatki te, zaktualizowane zgodnie z odrębnymi przepisami, pomniejszone o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, są jednak kosztem uzyskania przychodów przy określaniu dochodu z odpłatnego zbycia rzeczy określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d, oraz gdy odpłatne zbycie rzeczy i praw jest przedmiotem działalności gospodarczej, a także w przypadku odpłatnego zbycia składników majątku związanych z działalnością gospodarczą, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1, bez względu na czas ich poniesienia.
Sposób ustalania wartości początkowej, który jest zróżnicowany m.in. z uwagi na sposób nabycia, reguluje art. 22g ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W myśl art. 22g ust. 1 pkt 4 ww. ustawy: za wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, z uwzględnieniem ust. 2-18, uważa się w razie nabycia w postaci wkładu niepieniężnego (aportu) wniesionego do spółki niebędącej osobą prawną:
- wartość początkową, od której dokonywane były odpisy amortyzacyjne jeżeli przedmiot wkładu był amortyzowany,
- wydatki poniesione na nabycie lub wytworzenie przedmiotu wkładu, niezaliczone do kosztów uzyskania przychodów w jakiejkolwiek formie jeżeli przedmiot wkładu nie był amortyzowany,
- wartość określoną zgodnie z art. 19 jeżeli ustalenie wydatków na nabycie lub wytworzenie przedmiotu wkładu przez wspólnika wnoszącego wkład, będącego osobą fizyczną, jest niemożliwe i przedmiot wkładu nie był wykorzystywany przez wnoszącego wkład w prowadzonej działalności gospodarczej, z wyłączeniem wartości niematerialnych i prawnych wytworzonych przez wspólnika we własnym zakresie.
Zgodnie z powyższą regulacją, sposób ustalenia wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych otrzymanych przez spółkę niebędącą osobą prawną w postaci wkładu niepieniężnego (aportu) uzależniony jest od wcześniejszego statusu przedmiotu wkładu. Jeżeli są nim składniki amortyzowane uprzednio przez wnoszącego wkład należy przyjąć ich historyczną wartość początkową.
Wobec powyższego należy stwierdzić, że jeżeli nowo powstała spółka cywilna otrzyma w formie aportu środki trwałe (składniki majątkowe, o których mowa we wniosku), które były już przedmiotem amortyzacji, to oznacza, że przy określaniu ich wartości początkowej znajdzie zastosowanie art. 22g ust. 1 pkt 4 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
Co do odpisów amortyzacyjnych należy wskazać, że zgodnie z art. 22h ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: podmioty powstałe w wyniku zmiany formy prawnej, podziału albo połączenia podmiotów, o których mowa w art. 22g ust. 12 lub 13, dokonują odpisów amortyzacyjnych z uwzględnieniem dotychczasowej wysokości odpisów oraz kontynuują metodę amortyzacji przyjętą przez podmiot o zmienionej formie prawnej, podzielony albo połączony, z uwzględnieniem art. 22i ust. 2-7.
Na mocy art. 22h ust. 3d ww. ustawy: przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio w przypadku określonym w art. 22g ust. 1 pkt 4 lit. a.
Z powyższego wynika obowiązek kontynuacji zasad amortyzacji m.in. w razie nabycia przez spółkę niebędącą osobą prawną wkładu niepieniężnego (aportu) jeżeli przedmiot wkładu był amortyzowany. Ta kontynuacja dotyczy także uwzględnienia dotychczasowej wysokości odpisów oraz kontynuację metody amortyzacji.
Należy zatem stwierdzić, że z chwilą wniesienia aportem do nowo powstałej spółki cywilnej wskazanych we wniosku składników majątkowych (własność lub prawo użytkowania wieczystego wszystkich lub części spośród nieruchomości wycofanych z ewidencji środków trwałych prowadzonej dla dotychczasowej działalności gospodarczej Wnioskodawcy), zgodnie z art. 22g ust. 1 pkt 4 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wartość początkową tych składników majątkowych, będących przedmiotem aportu, będzie stanowić wartość początkowa tych składników majątkowych, która była podstawą odpisów amortyzacyjnych dokonywanych w dotychczas prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej, z której ww. składniki majątkowe zostaną wycofane jeszcze przed przekształceniem tej działalności w spółkę kapitałową.
Ponadto nowo powstała spółka cywilna, której Wnioskodawca będzie wspólnikiem, będzie uprawniona na podstawie art. 22h ust. 3 w zw. z ust. 3d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych do dokonywania odpisów amortyzacyjnych z uwzględnieniem dotychczasowej wysokości tych odpisów dokonanych przez Wnioskodawcę w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej oraz kontynuowania metody amortyzacji przyjętej przez niego w dotychczas prowadzonej działalności.
W ten sposób dokonywane odpisy amortyzacyjne będą stanowić koszty uzyskania przychodów Wnioskodawcy proporcjonalnie do posiadanego przez niego prawa do udziału w zyskach spółki cywilnej.
Zgodnie bowiem z art. 8 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału) oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1 ustawy. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe.
Wyrażone w art. 8 ust. 1 ustawy zasady stosuje się odpowiednio do rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat (art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
Reasumując wartość początkową nieruchomości wycofanych z ewidencji środków trwałych prowadzonej dla dotychczasowej działalności gospodarczej Wnioskodawcy, a wprowadzonych do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych w spółce cywilnej z udziałem Wnioskodawcy należy ustalić zgodnie z art. 22g ust. 1 pkt 4 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. wg wartości początkowej tych nieruchomości określonej w ewidencji prowadzonej dla dotychczas prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej.
Końcowo należy zastrzec, że z uwagi na zakres wniosku, a w szczególności postawione pytanie, kwestia dotycząca ustalania cen transferowych, w związku z najmem lub dzierżawą nieruchomości wprowadzonych do nowej jednoosobowej działalności gospodarczej Wnioskodawcy, na rzecz podmiotów z nim powiązanych, nie została poddana ocenie w ramach niniejszej interpretacji indywidualnej.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
- z zastosowaniem art. 119a;
- w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
- z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).
Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).
Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Stanowisko
w części prawidłowe
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej