Temat interpretacji
Możliwość skorzystania z ulgi prorodzinnej.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
13 stycznia 2022 r. wpłynął Pani wniosek z 7 stycznia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, uzupełniony pismem z 22 lutego 2022 r. (wpływ 28 lutego 2022 r.), który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem złożonym 25 kwietnia 2022 r. Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
W związku z zamierzonym odliczeniem ulgi na niepełnoletnie dzieci, tj. A. (urodzoną …) i A. (urodzonego …) W. oraz „tarciami” z .... zwraca się Pani o indywidualną interpretację podatkową i składa następujące wyjaśnienia.
Wykonuje Pani władzę rodzicielską w 100%, ponieważ Pani mąż a ojciec dzieci – ....., mieszka gdzie indziej, praktycznie w ogóle się z nimi nie kontaktował i nie interesował w 2021 r. Opiekę nad nimi sprawowała Pani samodzielnie w 100%, bez pomocy .....
Pani mąż od 2015 r. nie mieszka z Panią i dziećmi oraz nie sprawuje nad dziećmi opieki rodzicielskiej. Dzieci mieszkają z Panią przy ul. … w … i nie spędziły u ojca ani jednej nocy.
Pani wyłączna opieka – 100% władzy wychowawczej, podobnie jak w latach ubiegłych nad nimi obejmowała i obejmuje:
·zapewnienie im dachu nad głową – utrzymanie domu i spłata ich ojca z domu (sygn. akt …); ma Pani bowiem z mężem rozdzielność majątkową (sygn. akt …); opłaty związane z utrzymaniem domu; bieżące naprawy domu, sprzętu AGD itp.;
·pranie;
·gotowanie;
·sprzątanie;
·prace w ogródku zapewniające własne owoce;
·robienie przetworów;
·obcinanie włosów i paznokci (ostatnie – tylko w przypadku niepełnosprawnego syna),
·częste naprawy i przeróbki krawieckie;
·pomoc w odrabianiu lekcji i motywowanie (z bardzo dobrymi efektami biorąc pod uwagę możliwości dzieci) oraz opłacenie dodatkowych lekcji z języka angielskiego dla córki A.;
·chodzenie na zebrania, logowanie się do dziennika elektronicznego, wyrażanie oficjalnych zgód na wycieczki, wypełnianie kart profilaktycznych badań lekarskich, opłacanie składek szkolnych, wypożyczanie laptopów ze szkół itp.;
·podejmowanie działań diagnostycznych – wizyty w ....., Poradni …, w Powiatowym Zespole ds. Orzekania o Niepełnosprawności;
·wybór szkoły średniej dla córki A.;
·wizyty lekarskie (w tym stomatologiczne, okulistyczne itp.) i opieka okołomedyczna w razie choroby;
·starania o wyjazdy sanatoryjne i wywiezienie ich do …; zawożenie ich do placówek, wizyty i odbiór dzieci z tych palcówek (ojciec dzieci np. nie ma pojęcia na co mają uczulenia i jakich leków nie należy im podawać);
·zaspokajanie wszelkich potrzeb materialnych poprzez robienie zakupów spożywczych, odzieżowych, papierniczych i innych; dokonywanie opłat związanych z utrzymaniem domu;
·wyposażenie domu, np. zakup odkurzacza, monitora itp.;
·wspieranie wszechstronnego rozwoju, np. wycieczki rowerowe, gry planszowe, zakup materiałów malarskich dla córki A. i udzielanie jej stosownych wskazówek;
·wdrażanie w codzienne obowiązki związane z funkcjonowaniem domu i uzyskiwaniem przez dzieci samodzielności, np. koszenie trawy z synem A., gotowanie i pieczenie ciast z córką A.; uczenie ich robienia zakupów itp.;
·dbanie o rozwój duchowy – np. przez wspólne modlitwy i uczestniczenie w nabożeństwach, przygotowanie do bierzmowania córki A., przygotowanie przyjęcia z tej okazji;
·rozmowy, wspólne spędzanie czasu, zapewnienie im poczucia bezpieczeństwa; dzieci mogą liczyć na Pani wsparcie fizyczne i psychiczne;
·zaspokajanie potrzeb kulturalno-rozrywkowych, np. wyjazdy wakacyjne do … i …; krótkie wypady do okolicznych miejscowości;
·pomoc w rozwijaniu zainteresowań dzieci, np. przez zakup materiałów malarskich i udzielanie wskazówek.
..... nie pomagał w sprawowaniu opieki nad dziećmi, a w ubiegłych latach jeszcze ją utrudniał, np. dopiero postanowienie Sądu, sygn. akt …, zmusiło ojca dzieci do wykonania badań genetycznych niezbędnych do zdiagnozowania syna. Podobnie sprawa łożenia na dzieci sprowadzała się do uiszczania obowiązku alimentacyjnego nałożonego przez Sąd (postanowienie sygn. akt …).
Obecnie ...... jeszcze wniósł o rozwód i o obniżenie środków na utrzymanie rodziny (sprawa sygn. akt …). Trudno to nazwać „osobistymi staraniami o dobro dzieci” i „wykonywaniem władzy rodzicielskiej”.
Biorąc pod uwagę wieloletnie zaniedbania obowiązków względem dzieci – nawet działania przeciw nim, sędzina sama zaproponowała ograniczenie władzy rodzicielskiej powodowi (rozprawa z … 2021 r.). W tym świetle, tym bardziej bezzasadne byłoby przyznawanie ojcu dzieci prawa do odejmowania ulgi na dzieci.
Podkreśla Pani, że kilka spotkań towarzyskich dzieci z ojcem (dosłownie 3 w ciągu roku) sprowadzających się do przewiezienia dzieci do dziadków w …, również trudno porównać z codziennym Pani wysiłkiem i sprawowaniem wobec nich opieki i władzy rodzicielskiej. Częstsze, bardziej serdeczne i osobiste więzi łączą dzieci z innymi osobami. Nadmienia Pani, że sytuacja w 2021 r. niczym zasadniczo nie różniła się od sytuacji z 2020 r., kiedy zwracała się Pani o indywidualną interpretację podatkową (sprawa nr 0115-KDIT2.4011.24.2021.MD) i została ona rozstrzygnięta przez organ na Pani korzyść – interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 6 kwietnia 2021 r.
W związku z powyższym, wnosi Pani o przyznanie Pani odjęcia całej ulgi na niepełnoletnie dzieci, co oszczędziłoby Pani sił i środków materialnych, bardziej potrzebnych dzieciom niż urzędom.
W uzupełnieniu wniosku z 22 lutego 2022 r., w związku ze złożonym wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej oraz toczącym się postępowaniem sądowym o rozwód (sygn. akt …), wskazała Pani na protokół z rozprawy z … 2021 r., w którym .....:
·popiera powództwo o rozwód,
·wnosi o ustalenie miejsca zamieszkania małoletnich dzieci przy matce,
·przyznaje, że główne (wszystkie decyzje ich dotyczące podejmuje żona (czyli Pani) „ponieważ dzieci przebywają z nią 24 godziny na dobę”,
·przedstawia opis sytuacji rodzinnej oraz kopię pierwszej strony pisma procesowego powoda z 4 lutego 2022 r., w którym wnosi o oddalenie wniosku o zabezpieczenie, co faktycznie oznacza odmowę uiszczania jakichkolwiek pieniędzy na rzecz małoletnich wspólnych dzieci: .....
W uzupełnieniu wniosku złożonym 25 kwietnia 2022 r. wskazała Pani, że wnosi o wydanie interpretacji czy może Pani odjąć całą ulgę na dzieci (100% ulgi) w opisanej sytuacji, w wysokości 2 224 zł 08 gr.
W 2021 r. miała Pani pełną władzę rodzicielską wobec dzieci; ojciec dzieci również, ale z niej nie korzystał.
W 2021 r. pozostawała Pani w związku małżeńskim z ojcem dzieci; sprawa rozwodowa w toku. Nie orzeczono separacji wyrokiem sądowym; jest Pani z mężem w separacji fizycznej od około 1 października 2015 r.
... nie odbywał kary pozbawienia wolności.
Dzieci: ..... zamieszkują z Panią przy ul. … w … i są pod Pani stałą opieką; nie nocowały u ich ojca (zamieszkałego przy ul. … w …) ani jednej nocy – także w 2021 r.
Ojciec dzieci nie wykonywał w ogóle władzy rodzicielskiej wobec ww. dzieci.
Dzieci uczyły się w szkołach publicznych: ..... w …; ..... – w Szkole Podstawowej …, a od 1 września 2021 r. – w … Liceum Ogólnokształcącym ….
Syn A. ma przyznany zasiłek pielęgnacyjny w wysokości 215 zł/miesiąc i pobierał go w 2021 r.
Dzieci nie przebywały w placówkach zapewniających całodobowe utrzymanie na podstawie orzeczenia sądu, nie osiągały również żadnych opodatkowanych dochodów.
W 2021 r. uzyskiwała Pani dochody: z umowy o pracę (…) oraz zryczałtowanego podatku dochodowego z najmu nieruchomości (8,5% rozliczane kwartalnie).
W 2021 r. Pani dochód był poniżej 120 000 zł.
Nie zawierała Pani z mężem porozumienia w sprawie rozliczenia podatkowego dotyczącego 2021 r. Taka sytuacja – brak porozumienia w sprawie ulgi podatkowej na dzieci trwa od 2012 r.
Pytanie
Czy może Pani wykorzystać całą ulgę na niepełnoletnie dzieci: ...... za 2021 r. (art. 27f cyt. ustawy)?
Pani stanowisko w sprawie
W Pani ocenie, powinna Pani skorzystać z całej ulgi, bo tylko Pani wykonuje władzę rodzicielską i to w 100%.
Uważa Pani, że ulga na dzieci – zgodnie z intencją ustawodawcy – z jednej strony jest jakąś rekompensatą za wysiłek włożony w wychowanie dzieci, z drugiej zaś strony – daje możliwość doinwestowania nieletnich podopiecznych. Ponieważ zaś, Pani w 100% sprawuje władzę rodzicielską i ponosi wszystkie obciążenia z tym związane, powinna Pani w 100% skorzystać z ww. ulgi, tym bardziej, że jedno z dzieci jest niepełnosprawne i wymaga szczególnej opieki, a ..... nie mieszka z Panią i z dziećmi, wniósł sprawę o rozwód i zmniejszenie środków na utrzymanie rodziny.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
W myśl art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.), w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r., od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:
1)wykonywał władzę rodzicielską;
2)pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;
3)sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.
Natomiast, jak stanowi art. 27f ust. 2 ww. ustawy, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r., odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:
1)jednego małoletniego dziecka – kwota 92 zł 67 gr, jeżeli dochody podatnika:
a)pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112 000 zł,
b)niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56 000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;
2)dwojga małoletnich dzieci – kwota 92 zł 67 gr na każde dziecko;
3)trojga i więcej małoletnich dzieci – kwota:
a)92 zł 67 gr odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,
b)166 zł 67 gr na trzecie dziecko,
c)225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.
Zgodnie z art. 27f ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a.
W myśl art. 27f ust. 2b ww. ustawy, odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka.
Stosownie do art. 27f ust. 2c ww. ustawy, odliczenie, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:
1)na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych,
2)wstąpiło w związek małżeński.
Z kolei jak stanowi art. 27f ust. 2d ww. ustawy, za podatnika pozostającego w związku małżeńskim, o którym mowa w ust. 2 pkt 1 lit. a oraz ust. 10 i 11, nie uważa się:
1)osoby, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów;
2)osoby pozostającej w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności.
Zgodnie z art. 27f ust. 3 ww. ustawy, w przypadku gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem.
Na mocy art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2022 r., nadanym ustawą z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2105 ze zm.) i mającym zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2021 r., odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę podatnicy mogą odliczyć od podatku w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. W przypadku braku porozumienia między podatnikami, którzy zgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad małoletnim dzieckiem po rozwodzie lub w trakcie separacji (piecza naprzemienna), lub gdy miejsce zamieszkania dziecka jest takie samo jak miejsce zamieszkania obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim - kwotę tę podatnicy odliczają w częściach równych. W pozostałych przypadkach odliczenie w wysokości 100% stosuje podatnik, u którego dziecko ma miejsce zamieszkania w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny.
Stosownie do art. 26 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.), miejscem zamieszkania dziecka pozostającego pod władzą rodzicielską jest miejsce zamieszkania rodziców albo tego z rodziców, któremu wyłącznie przysługuje władza rodzicielska lub któremu zostało powierzone wykonywanie władzy rodzicielskiej.
Jeżeli władza rodzicielska przysługuje na równi obojgu rodzicom mającym osobne miejsce zamieszkania, miejsce zamieszkania dziecka jest u tego z rodziców, u którego dziecko stale przebywa. Jeżeli dziecko nie przebywa stale u żadnego z rodziców, jego miejsce zamieszkania określa sąd opiekuńczy (art. 26 § 2 ww. Kodeksu).
Na podstawie art. 27f ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów – imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:
1)odpis aktu urodzenia dziecka;
2)zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;
3)odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;
4)zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.
Natomiast, zgodnie z art. 27f ust. 7 ww. ustawy, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021r., przepisy art. 6 ust. 8 i 9 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6.
Zgodnie z art. 6 ust. 8 ww. ustawy, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2021 r., sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.
Na podstawie art. 6 ust. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, obowiązującego do 31 grudnia 2021 r., zasada określona w ust. 8 nie dotyczy osób, o których mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, niekorzystających jednocześnie z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach określonych w art. 30c, w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo w ustawie z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.
Stosownie natomiast do treści art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2022 r., nadanym ustawą z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2105) i mającym zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2021 r., sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2, nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków:
a)art. 30c lub
b)ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy
– w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;
2)podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.
Zgodnie zatem z ogólną zasadą wynikającą
z art.
Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1359), dziecko pozostaje aż do pełnoletności pod władzą rodzicielską (art. 92 ww. Kodeksu). Władza rodzicielska, co do zasady, przysługuje obojgu rodzicom (art. 93 § 1 ww. Kodeksu). Obejmuje ona w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka (art. 95 ww. Kodeksu). W myśl art. 96 § 1 ww. Kodeksu, rodzice wychowują dziecko pozostające pod ich władzą rodzicielską i kierują nim. Obowiązani są troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i przygotować je należycie do pracy dla dobra społeczeństwa odpowiednio do jego uzdolnień. Jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania (art. 97 § 1 ww. Kodeksu).
Warunkiem niezbędnym do zastosowania ulgi na dzieci w stosunku do małoletniego dziecka jest wykonywanie władzy rodzicielskiej (a nie samo jej posiadanie). Nie można utożsamiać pojęcia „wykonywanie władzy rodzicielskiej” z pojęciem „przysługiwanie władzy rodzicielskiej”. Należy mieć na uwadze, że do nabycia prawa do odliczenia ulgi prorodzinnej konieczne jest zarówno posiadanie przez rodzica władzy rodzicielskiej nad małoletnim dzieckiem, jak i jej faktyczne wykonywanie w danym roku podatkowym. Należy przy tym odróżnić treść władzy rodzicielskiej od jej wykonywania, gdyż samo posiadanie władzy rodzicielskiej nie oznacza jej wykonywania.
Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka. Przy czym przez wychowywanie należy rozumieć zapewnianie stałej opieki, prowadzącej do uzyskania pełnego rozwoju fizycznego i psychicznego. Chodzi zatem o aktywne uczestniczenie w wychowywaniu dziecka i realny wpływ na rozwój jego osobowości. Realizacja prawa wykonywania władzy rodzicielskiej może następować przykładowo poprzez osobiste kontakty z nauczycielami, interesowanie się stanem zdrowia dziecka i pomoc w jego leczeniu, zapewnianie wsparcia w nauce, interesowanie się sposobem spędzania wolnego czasu.
W konsekwencji, wykonywanie obowiązku alimentacyjnego, czyli fakt płacenia alimentów na dzieci, nie jest rozstrzygający dla uznania, że rodzic wykonuje władzę rodzicielską. Obowiązek alimentacyjny jest bowiem niezależny od władzy rodzicielskiej, a wiec spoczywa także na rodzicach, którzy zostali pozbawieni tej władzy.
Stąd ulga na dzieci przysługuje tym rodzicom, którzy faktycznie sprawują pieczę nad osobą i majątkiem dziecka. Jeżeli władza rodzicielska przysługuje formalnie obojgu rodzicom, a tylko jeden z rodziców faktycznie ją wykonuje, to z odliczenia całości kwoty może skorzystać tylko ten rodzic. Jeżeli rodzic dziecka pomimo posiadania praw rodzicielskich nie zajmuje się dzieckiem albo jego kontakty są sporadyczne należy uznać, że nie wykonuje władzy rodzicielskiej i w związku z tym nie ma prawa do ulgi.
Powyższe potwierdza Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 27 lipca 2016 r., sygn. akt II FSK 2378/15, stwierdzając: „(…) dla nabycia prawa do odliczenia ulgi prorodzinnej, konieczne jest łączne spełnienie dwóch przesłanek, to jest posiadanie władzy rodzicielskiej (nawet ograniczonej na podstawie wyroku sądowego) i jej faktyczne wykonywanie w danym roku podatkowym. Czym innym jest bowiem posiadanie władzy a czym innym jej wykonywanie, a to oznacza, że utożsamianie ich na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie znajduje uzasadnienia. W celu nabycia prawa do przedmiotowej ulgi podatnik powinien wykazać zatem, że w danym roku podatkowym wykonywał, a nie tylko posiadał władzę rodzicielską (…).”
Zatem, o wykonywaniu władzy rodzicielskiej nie świadczy tylko sam fakt jej posiadania, czy spełniania obowiązku alimentacyjnego, ani sporadyczne kontakty z dzieckiem. Wykonywanie władzy rodzicielskiej polega na sprawowaniu faktycznej pieczy nad małoletnim dzieckiem w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój, a w szczególności podejmowanie przez rodzica (rodziców) obowiązków w zakresie zaspokojenia potrzeb fizycznych, edukacyjnych i duchowych dziecka. Wykonywanie władzy rodzicielskiej należy zatem odnieść do konkretnych okoliczności faktycznych, w oparciu o zachowania i konkretną aktywność rodziców wobec dziecka.
W pierwszej kolejności – przystępując do oceny możliwości zastosowania ulgi prorodzinnej – wskazać należy, że wysokość odliczenia kwoty z tytułu ulgi na dzieci, o której mowa w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, została określona na dziecko, przy czym rodzicom dziecka ustawodawca przyznał jeden wspólny limit. W konsekwencji, jeżeli w stosunku do danego dziecka obojgu rodzicom przysługuje władza rodzicielska, to w określonych przypadkach każdy z rodziców ma prawo do odliczenia, w granicach przysługującej kwoty ulgi. Powyższe oznacza, że suma miesięcznych odliczeń dokonanych przez oboje rodziców względem tego samego dziecka nie może przekroczyć kwoty obliczonej zgodnie z art. 27f ust. 2 ww. ustawy.
Co istotne, kwotę tę rodzice dziecka mogą odliczyć od podatku:
a)w dowolnej proporcji przez nich ustalonej,
b)w równych częściach w przypadku braku porozumienia między rodzicami, którzy:
·zgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad dzieckiem po rozwodzie lub w trakcie separacji (piecza naprzemienna), lub
·gdy miejsce zamieszkania dziecka jest takie samo jak miejsce zamieszkania obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim.
Natomiast w przypadkach innych niż wyżej wymienione odliczenie w wysokości 100%, stosuje ten z rodziców, u którego dziecko ma miejsce zamieszkania w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny.
Przy czym przepis art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pozwala na pomniejszenie wyłącznie podatku dochodowego obliczonego na podstawie art. 27 ww. ustawy, czyli obliczonego według skali podatkowej, ze stawkami obowiązującymi w poszczególnych latach.
Omawianego odliczenia w ramach tzw. ulgi prorodzinnej nie mogą więc uwzględniać podatnicy, którzy w roku podatkowym uzyskali wyłącznie dochody opodatkowane na odrębnych zasadach, czyli np. według 19% stawki podatku liniowego, przy ryczałcie od przychodów ewidencjonowanych lub w formie karty podatkowej.
Art. 27 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie wyłącza jednak możliwości skorzystania z pomniejszenia podatku w przypadku, gdy podatnik oprócz dochodów opodatkowanych według skali podatkowej, osiągnął również dochody opodatkowane w sposób uproszczony (np. dochody z najmu prywatnego opodatkowane zryczałtowanym podatkiem od przychodów ewidencjonowanych).
Jeżeli zatem, zostały spełnione wszystkie pozostałe warunki z art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to podatnik nabył prawo do odliczenia ulgi prorodzinnej od podatku obliczonego w związku z uzyskaniem dochodu opodatkowanego według skali podatkowej (np. wynagrodzenia z umowy o pracę).
Podkreślić bowiem należy, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym ulgi przewidzianej w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzależnione jest od spełnienia wszystkich ustawowych przesłanek wymaganych do jej zastosowania.
Z przedstawionego we wniosku opis stanu faktycznego wynika, że ma Pani dwoje małoletnich dzieci (córkę i syna).
Wyłącznie Pani wykonuje władzę rodzicielską, ponieważ Pani mąż a ojciec dzieci, od 2015 r. mieszka gdzie indziej. W 2021 r. praktycznie w ogóle się z dziećmi nie kontaktował i nie interesował. Dzieci mieszkają z Panią i nie spędziły u ojca ani jednej nocy.
To wyłącznie Pani zapewnia dzieciom dach nad głową, pomaga w odrabianiu lekcji, chodzi na zebrania, opłaca składki szkolne i dodatkowe lekcje, chodzi z dziećmi na wizyty lekarskie i zapewnia opiekę okołomedyczną, zaspokaja wszelkie potrzeby materialne i duchowe dzieci, zaspokaja potrzeby kulturalno-rozrywkowe, wspólnie spędza czas z dziećmi, pomaga w rozwijaniu zainteresowań dzieci.
Pani mąż nie pomagał w sprawowaniu opieki nad dziećmi, a w ubiegłych latach jeszcze ją utrudniał, np. dopiero postanowienie sądu zmusiło go do wykonania badań genetycznych niezbędnych do zdiagnozowania syna. Podobnie sprawa łożenia na dzieci sprowadzała się do uiszczania obowiązku alimentacyjnego nałożonego przez sąd.
Obecnie jeszcze Pani mąż wniósł o rozwód i o obniżenie środków na utrzymanie rodziny.
Podkreśla Pani, że kilka spotkań towarzyskich z ojcem (dosłownie 3 w ciągu roku) sprowadzało się do przewiezienia dzieci do dziadków w …. Częstsze, bardziej serdeczne i osobiste więzi łączą dzieci z innymi osobami.
Ponadto, pomiędzy Panią a Pani mężem nie orzeczono separacji wyrokiem sądowym; jest Pani z mężem w separacji fizycznej od około 1 października 2015 r.
Ojciec dzieci nie wykonywał w ogóle władzy rodzicielskiej wobec ww. dzieci.
Dzieci uczyły się w szkołach publicznych. Syn A. ma przyznany zasiłek pielęgnacyjny w wysokości 215 zł miesięcznie i pobierał go w 2021 r.
Dzieci nie przebywały w placówkach zapewniających całodobowe utrzymanie na podstawie orzeczenia sądu, nie osiągały również żadnych opodatkowanych dochodów.
W 2021 r. uzyskiwała Pani dochody: z umowy o pracę oraz dochody opodatkowane zryczałtowanym podatkiem dochodowym z tytułu najmu nieruchomości (8,5%).
W 2021 r. Pani dochód był poniżej 120 000 zł.
Nie zawierała Pani z mężem porozumienia w sprawie rozliczenia podatkowego dotyczącego 2021 r. Taka sytuacja – brak porozumienia w sprawie ulgi podatkowej na dzieci trwa od 2012 r.
Mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że skoro wyłącznie Pani w 2021 r. sprawowała faktycznie stałą władzę rodzicielską nad małoletnimi dziećmi (synem i córką), tzn. podejmowała wszelkie decyzje dotyczące dzieci w każdej sferze ich życia i ciężar wychowania małoletnich dzieci spoczywał wyłącznie na Pani, dzieci cały czas mieszkają z Panią, a Pani mąż mieszka gdzie indziej i ma znikomy kontakt z dziećmi oraz w 2021 r. uzyskała Pani dochody opodatkowane według skali podatkowej – tj. wynagrodzenie z umowy o pracę - to w związku z tym, wyłącznie Pani przysługuje w 2021 r. prawo do dokonania odliczeń w ramach ulgi prorodzinnej, tj. w pełnej wysokości, kwoty ustalonej zgodnie z art. 27f ust. 2 w zw. z art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w odniesieniu do dwojga małoletnich dzieci.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Panią w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Końcowo należy wskazać, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. Pełna weryfikacja prawidłowości Pani stanowiska może być dokonana jedynie w toku ewentualnego postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego organu kontroli celno-skarbowej, będącego poza zakresem instytucji interpretacji indywidualnej, do której zastosowanie mają przepisy określone w art. 14h (w zamkniętym katalogu) ustawy Ordynacja podatkowa.
Ponadto, z uwagi na to, że wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej stosowania przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych został złożony przez Panią – jednego z rodziców, zaznacza się, że interpretacja nie wywiera skutku prawnego dla ojca dzieci.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego .... Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).