Temat interpretacji
Preferencyjne opodatkowanie dochodów generowanych przez prawa własności intelektualnej (tzw. IP Box).
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanych stanów faktycznych oraz zdarzeń przyszłych w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
Dnia 27 października 2022 r. wpłynął Pana wniosek z 20 października 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 23 grudnia 2022 r. (wpływ 2 stycznia 2023 r.). Treść wniosku jest następująca:
Opis stanów faktycznych i zdarzeń przyszłych
Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą. Przedmiotowa działalność dotyczy tworzenia, ulepszania i modyfikacji programów komputerowych lub ich części, które według ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych są utworami.
Wnioskodawca ma nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy o PIT. Wnioskodawca jest rezydentem polskim, który prowadzi działalność gospodarczą i wykonuje swoje usługi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Usługi te nie są prowadzone za pośrednictwem zakładu w rozumieniu umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, którego Rzeczpospolita jest stroną, ani w żaden inny sposób. Wnioskodawca opodatkowuje swoje dochody z tytułu działalności gospodarczej podatkiem liniowym.
Wnioskodawca realizuje prace w celu tworzenia nowych lub ulepszonych produktów, technologii i rozwiązań, które po zakończeniu prac będą mogły zostać wykorzystane w ramach działalności kontrahenta. Obszar prowadzonych prac skoncentrowany jest na działalności związanej przede wszystkim z tworzeniem nowych bądź ulepszonych rozwiązań w zakresie oprogramowania komputerowego.
Pod pojęciem program komputerowy należy rozumieć utwór podlegający ochronie na podstawie art. 74 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Utwór ten należy rozumieć jako wyrażony w każdej formie m.in. słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (analogicznie: kodami programowania, algorytmami, zmiennymi), przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze.
W ramach prac, na podstawie zawieranych umów z Wnioskodawcą, ogół autorskich praw majątkowych wytworzonych przez Wnioskodawcę przechodzi na kontrahenta. Dobra niematerialne, będące utworami i podlegające ochronie na podstawie ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, z momentem ich wytworzenia stają się przedmiotem własności kontrahenta. Własność ta jest pełna, nieodwołalna oraz uprawniająca do rozporządzania prawem na wszelkich polach eksploatacji, w szczególności na wszelkich polach eksploatacji w zakresie: prawa do trwałego lub czasowego zwielokrotnienia programu komputerowego w całości lub w części jakimikolwiek środkami i w jakiejkolwiek formie, w tym wprowadzanie, wyświetlanie, stosowanie, przekazywanie i przechowywanie programu komputerowego; tłumaczenia, przystosowywania, zmiany układu lub jakichkolwiek innych zmian w programie komputerowym; rozpowszechniania, w tym użyczenia lub najmu, programu komputerowego lub jego kopii; wprowadzenia do pamięci komputera i sieci multimedialnych.
W zamian za wykonane usługi Wnioskodawca otrzymuje umówione wynagrodzenie. Powyższe wynagrodzenie obejmuje wynagrodzenie za przeniesienie autorskich praw majątkowych.
Za rezultat prac oraz wykonywane czynności w ramach działalności odpowiedzialność ponosi Wnioskodawca. Sposób wykonywania czynności oraz użyte rozwiązania są samodzielnym wyborem Wnioskodawcy.
Świadczone przez Wnioskodawcę usługi polegają na tworzeniu programów komputerowych, oprogramowania i jego części.
Wnioskodawca jest twórcą tworzonego oprogramowania w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Mianowicie, Wnioskodawca tworzy, ulepsza oraz rozwija oprogramowanie komputerowe, a następnie całość praw autorskich do tego programu lub jego części przenosi za wynagrodzeniem, realizując jednocześnie wiążącą go umowę. Działania Wnioskodawcy polegające na ulepszaniu i modyfikacji oprogramowania zmierzają do poprawy jego użyteczności albo funkcjonalności tego programu.
Współpraca Wnioskodawcy odbywa się w ramach umowy cywilnoprawnej o outsourceing (pot. również B2B). Aktualnie wyłącznym kontrahentem Wnioskodawcy jest spółka prawa handlowego – spółka komandytowa, jednak nie wyklucza on świadczenia usług dla innych podmiotów, niezależnie od ich formy prawnej.
Umowa zawarta z kontrahentem stanowi, że Wnioskodawca świadczy usługi, w ramach których ma obowiązek zapewnić prawidłowe funkcjonowanie Systemu IT oraz na bieżąco wspierać użytkowników tych Systemów – w trybie zdalnym, za pośrednictwem wyspecjalizowanych narzędzi, ale również incydentalnie w siedzibie kontrahenta. Wnioskodawca w tym miejscu zaznacza, że jest to część usług, w ramach których nie powstaje prawo autorskie do programu komputerowego.
W następnej kolejności należy wskazać, że oprócz wyżej opisanych usług rutynowych – Wnioskodawca na podstawie zawartej umowy obowiązany jest do wdrażania nowych projektów i rozwiązań, mających na celu usprawnienie pracy użytkowników; konfigurowania nowych rozwiązań; sporządzania dokumentacji technicznej na życzenie kontrahenta oraz inne czynności – niezbędne do wytworzenia programu komputerowego dla Kontrahenta. Wszystko odbywa się w oparciu o wskazany w tym zakresie w Umowie Tryb Rozwojowy pracy, który stosowany, jeżeli w ramach świadczonych na podstawie Umowy usług mają zostać wykonane i wdrożone w aplikacjach lub oprogramowaniu zmiany czy uzupełnienia o charakterze twórczym i rozwojowym.
Strony Umowy zawarły w Umowie m.in. następujące kwestie: przedmiot umowy, zakres jej realizacji, tryby pracy (obsługa, rozwojowy oraz ekspresowy), wynagrodzenie oraz przeniesienie praw autorskich; w tym również określiły swoje relacje handlowe.
Do głównych projektów, które wytworzył, ulepszył bądź rozwinął Wnioskodawca, należą następujące programy komputerowe:
(…)
Wśród przykładowych obszarów prowadzonych przez Wnioskodawcę prac można wyróżnić:
-tworzenie rozwiązań, które w przyszłości będą mogły być wykorzystane w działalności operacyjnej firmy;
-opracowywanie nowych produktów do oferty firmy;
-opracowywanie nowych, ulepszonych lub zmienionych produktów, systemów, funkcjonalności oraz rozwiązań w zakresie produktów informatycznych;
-tworzenie prototypowych rozwiązań informatycznych;
-tworzenie rozwiązań prototypowych stanowiących części składowe złożonych systemów i ich testowanie w ramach opracowanej metodyki;
-tworzenie nowych lub udoskonalanie obecnych rozwiązań programowych wspomagających działalność;
-tworzenie i rozwój kluczowych aplikacji (…)
-analiza możliwości rozwoju produktów pod kątem obecnych rozwiązań technologicznych;
-usprawnienie i automatyzacja systemu zarządzania pracami zespołu pracowników klienta; opracowanie nowych funkcjonalności dla programów użytkowych;
-opracowanie nowych algorytmów, skryptów, struktur i architektury;
-rozwój oprogramowania i jego demonstracje;
-opracowanie nowych narzędzi, platform i aplikacji;
-opracowanie nowych koncepcji technologicznych rozwiązujących występujące problemy; udoskonalanie możliwości integracji pomiędzy oprogramowaniem;
-wprowadzenie udoskonaleń do istniejących produktów;
-opracowanie koncepcji rozwoju aplikacji mobilnej posiadanej przez klienta;
-rozwój usług w zakresie chmur obliczeniowych (cloud services);
-tworzenie rozwiązań w zakresie przetwarzania dużych zbiorów danych;
-tworzenie rozbudowanych systemów informatycznych dla potrzeb obsługi globalnych podmiotów;
-tworzenie narzędzi analitycznych dla potrzeb procesów decyzyjnych;
Celem ww. prac jest wytworzenie innowacyjnego – nowego, ulepszonego i rozwiniętego – produktu (programu komputerowego lub jego części). Ponadto, głównym celem Wnioskodawcy jest zdobycie oraz wykorzystanie wiedzy i umiejętności do wytworzenia wyżej opisanego utworu, przy zastosowaniu nowoczesnych i niewystępujących w praktyce gospodarczej technik.
Wynik prac rozwojowych mają ustaloną formę. Jest nią fragment kodu programu komputerowego – zapisany za pośrednictwem znaków, cyfr i symboli matematycznych – wraz z dokumentacją, jako nieodłączną częścią kwalifikowanego prawa IP.
W wyniku prowadzonych przez Wnioskodawcę prac powstaje autorskie prawo do programu komputerowego stanowiące kwalifikowane prawo IP podlegające ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wnioskodawca, świadcząc usługi na rzecz kontrahenta, nie tylko tworzy programy komputerowe lub ich części, ale także dokonuje ich ulepszenia i modyfikacji.
Do prawidłowego funkcjonowania oprogramowania konieczne jest dokonywanie jego rozwijania oraz ulepszania (co wynika z istoty działalności programistycznej), w wyniku czego powstają części oprogramowania, które również podlegają ochronie na podstawie art. 74 ustawy z dnia 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Wnioskodawca prowadzi odrębną od podatkowej księgi przychodów i rozchodów szczegółową ewidencję w sposób zapewniający wyodrębnienie poszczególnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej oraz ustalenie przychodu, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty) przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej oraz w sposób pozwalający na wyodrębnienie kosztów, o których mowa w art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej, w sposób zapewniający określenie kwalifikowanego dochodu, a bardziej precyzyjnie, prowadzi odrębną ewidencję, w której uwzględnia informacje o:
-zbywanym w danym okresie prawie własności intelektualnej, tj. określonym Oprogramowaniu;
-przychodach uzyskiwanych ze zbycia Oprogramowania w danym okresie, tj. wynagrodzeniu za przeniesienie autorskich praw majątkowych do Oprogramowania;
-kosztach faktycznie poniesionych w danym okresie przez Wnioskodawcę na prowadzoną bezpośrednio przez Wnioskodawcę działalność związaną z wytworzeniem Oprogramowania;
-dochodzie ze zbycia Oprogramowania obliczonym jako różnica pomiędzy przychodami i kosztami opisanymi powyżej.
Wnioskodawca bez wątpienia w ramach działalności gospodarczej prowadzi w sposób systematyczny prace twórcze w celu tworzenia nowych zastosowań przy wykorzystaniu zasobów wiedzy. Pozostająca w ścisłym związku ze stałym poszerzaniem dostępnych elementów wiedzy, przyswajaniem nowych możliwości oraz umiejętności, a których wykorzystanie w przyszłości może mieć bezpośredni wpływ na czynności, a w efekcie na wytworzony produkt. Podejmowane czynności zmierzają bezpośrednio bądź pośrednio do poprawy użyteczności albo funkcjonalności programu. Bez wątpienia działalność na rzecz kontrahentów polega na tworzeniu nowych zastosowań, które wcześniej w ramach działalności prowadzonej przez nich miały miejsca. Oprogramowanie stworzone na rzecz kontrahentów powoduje stworzenie zupełnie nowych funkcjonalności.
Twórczą działalność Wnioskodawcy odnosić należy nie do praktyki gospodarczej sensu largo, a do praktyki gospodarczej danego podmiotu, jak wskazano w Objaśnieniach Ministerstwa Finansów z dnia 15 lipca 2019 r. dotyczących preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej IP BOX. Wobec czego Wnioskodawca w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej na rzecz danego kontrahenta opracowuje nowe i ulepsza istniejące już funkcjonalności i czyni to z wykorzystaniem aktualnie posiadanej wiedzy i umiejętności, ale niekoniecznie tworzy innowacyjne rozwiązania w skali światowej – gdyż nie weryfikuje tego w takiej skali. W tym miejscu należy podkreślić, iż Wnioskodawca nie świadczy usług polegających na wprowadzaniu okresowych i rutynowych zmian do tworzonego oprogramowania, jednak w razie wystąpienia błędów lub usterek w powstałym na podstawie umowy z kontrahentem oprogramowaniu, Wnioskodawca odpowiedzialny jest za naprawienie tych błędów i zdanie produktów odpowiadających pierwotnym wymaganiom danego kontrahenta. Należy podkreślić, że w związku z tak wykonywaną działalnością Wnioskodawca ponosi ryzyko gospodarcze zarówno w kontekście odpowiedzialności za jakość i ewentualne wady świadczonych usług, jak i zmian Kontrahentów, niepewności efektu i metod dojścia do umówionego rezultatu. W ekonomii definiuje się ryzyko jako możliwość wystąpienia wyników odmiennych od założonych celów. Zgodnie z tą definicją działalność Wnioskodawcy jest obarczona ryzykiem gospodarczym.
W piśmie stanowiącym uzupełnienie wniosku udzielił Pan odpowiedzi na następujące pytania:
Wyjaśnić, czego dotyczy Pana wniosek w zakresie pierwszego pytania, tj. wskazać:
a)czy w ramach pytania pierwszego oczekuje Pan oceny, czy „działalność Pana w zakresie przedstawionym w opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego” (tj. działalność dotyczącą tworzenia, ulepszania i modyfikacji programów komputerowych lub ich części) jest pracami rozwojowymi, o których mowa w art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (postępowanie w sprawie interpretacji indywidualnej nie daje możliwości takiego rozstrzygnięcia)?
Wnioskodawca w ramach zadanego pytania, oznaczonego numerem 1 we wniosku oczekuje wydania interpretacji w zakresie, czy działalność Wnioskodawcy w zakresie przedstawionym w opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego stanowi działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 5a pkt 38 ustawy o PIT.
b)czy w ramach pytania pierwszego oczekuje Pani oceny, czy „działalność Pana w zakresie przedstawionym w opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego” (tj. działalność dotyczącą tworzenia, ulepszania i modyfikacji programów komputerowych lub ich części) mieści się w kategorii działalności badawczo-rozwojowej, o której mowa w art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: updof), jako prace rozwojowe, o których mowa w art. 5a pkt 40 updof?
Tak, Wnioskodawca oczekuje od Organu oceny, czy zdaniem Organu, jako wyspecjalizowanego przez ustawodawcę podmiotu wyznaczonego do interpretacji prawa podatkowego w sytuacjach indywidualnych, ww. działania Wnioskodawcy (zakres podmiotowy, przedmiotowy) mieszczą się w kategorii działalności badawczo-rozwojowej, o której mowa w art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Doprecyzować pytanie pierwsze, tj. wyjaśnić, co należy rozumieć pod pojęciem „działalność Wnioskodawcy w zakresie przedstawionym w opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego”; w szczególności proszę wyjaśnić, czy chodzi o:
a)całość prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej,
b)wyodrębnione zadania realizowane w ramach prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej (jeśli tak, proszę wskazać, jakie to konkretnie zadania),
c)całość działań realizowanych przez Pana w ramach umowy z Kontrahentem;
d)wyodrębnione zadania realizowane przez Pana w ramach umowy z Kontrahentem (jeśli tak, jakie to konkretnie zadania)?
Wnioskodawca w odpowiedzi na pytanie wskazuje, że pytanie to dotyczy wyodrębnionych zadań realizowanych w ramach działalności gospodarczej. Działalność ta, jak słusznie zauważa Organ, obejmuje szereg zindywidualizowanych czynności wchodzących w skład przedmiotu realizacji usług w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej. Konkretnymi zadaniami, o których wymienienie prosi Organ w pkt b niniejszego zapytania, są:
-tworzenie, ulepszanie i modyfikacja programów komputerowych lub ich części;
-tworzenie nowych lub ulepszonych rozwiązań w zakresie oprogramowania komputerowego;
-opracowywanie nowych, ulepszonych lub zmienionych produktów, systemów, funkcjonalności oraz rozwiązań w zakresie produktów informatycznych;
-tworzenie prototypowych rozwiązań informatycznych;
-opracowanie nowych narzędzi, platform i aplikacji;
-opracowanie nowych algorytmów, skryptów, struktur i architektury;
-rozwój oprogramowania i jego demonstracje;
-opracowanie nowych koncepcji technologicznych rozwiązujących występujące problemy;
-udoskonalanie możliwości integracji pomiędzy oprogramowaniem;
-tworzenie rozbudowanych systemów informatycznych dla potrzeb obsługi globalnych podmiotów;
-rozwój usług w zakresie chmur obliczeniowych (cloud services);
-opracowanie koncepcji rozwoju aplikacji mobilnej posiadanej przez klienta;
-wprowadzenie udoskonaleń do istniejących produktów;
-analiza możliwości rozwoju produktów pod kątem obecnych rozwiązań technologicznych.
Do głównych projektów, które wytworzył, ulepszył bądź rozwinął Wnioskodawca, należą następujące programy komputerowe:
-(…)
Wnioskodawca w przyszłości zamierza nadal tworzyć i ulepszać programy komputerowe oraz ich części we współpracy z kontrahentami.
Doprecyzować pytanie pierwsze i drugie, tj. wskazać co – w kontekście przedstawionego opisu sytuacji faktycznej – należy rozumieć pod pojęciem „program komputerowy lub jego części”?
Pod pojęciem program komputerowy należy rozumieć utwór podlegający ochronie na podstawie art. 74 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Utwór ten należy rozumieć jako wyrażony w każdej formie m.in. słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (analogicznie: kodami programowania, algorytmami, zmiennymi), przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze.
Czy w ramach Pana działalności samodzielnie prowadził Pan albo prowadzi Pan badania naukowe, o których mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1 lub 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce; jeśli tak, proszę wskazać:
-jakie to badania; co było/jest ich przedmiotem i celem; w jakich okresach je Pan prowadził lub od kiedy je Pan prowadzi;
-jakie metody badawcze Pan stosował/stosuje;
-czy badania przyniosły określone efekty (jakie)?
Wnioskodawca nie prowadził, w aktualnym czasie nie prowadzi oraz nie będzie prowadził badań naukowych, o których mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1 lub 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
Czy w ramach Pana działalności samodzielnie prowadził Pan albo prowadzi Pan prace rozwojowe, o których mowa w art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce; jeśli tak, proszę wskazać:
Tak, Wnioskodawca prowadzi prace rozwojowe, o których mowa w art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
-w jakich okresach je Pan prowadził lub od kiedy je Pan prowadzi?
Wnioskodawca prowadzi prace rozwojowe, o których mowa w art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce od 2015-07-01.
-czego dotyczyły/dotyczą te prace rozwojowe; co było/jest ich celem lub celami; jakie czynności obejmowały/obejmują te prace?
Prace te dotyczą, a zarazem obejmują nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.
Celem ww. prac jest wytworzenie innowacyjnego – nowego, ulepszonego i rozwiniętego – produktu (programu komputerowego lub jego części). Ponadto, głównym celem Wnioskodawcy jest zdobycie oraz wykorzystanie wiedzy i umiejętności do wytworzenia wyżej opisanego utworu, przy zastosowaniu nowoczesnych i niewystępujących w praktyce gospodarczej technik.
Czynności te obejmują m.in.:
-tworzenie nowych zastosowań,
-projektowanie oraz tworzenie narzędzi informatycznych,
-planowanie, tworzenie i implementacja nowych usług jako części programów komputerowych,
-wytwarzanie nowych funkcjonalności.
Do głównych projektów, które wytworzył, ulepszył bądź rozwinął Wnioskodawca, należą następujące programy komputerowe:
-(…)
Jak już niejednokrotnie wskazywano na kanwie wniosku oraz uzupełnienia, Wnioskodawca w przyszłości zamierza nadal tworzyć i ulepszać programy komputerowe oraz ich części we współpracy z kontrahentami.
Czy Pana prace rozwojowe zostały/ zostaną zakończone pozytywnym wynikiem; jeśli tak, co jest/będzie tym wynikiem lub wynikami; czy wynik/wyniki prac rozwojowych mają/będą miały jakąś ustaloną formę (jaką); w jaki sposób ten wynik/te wyniki będą wykorzystane lub są wykorzystywane na potrzeby Pana działalności?
Tak, przedmiotowe prace rozwojowe prowadzone przez Wnioskodawcę zostały zakończone pozytywnym wynikiem.
Czy w wyniku prac rozwojowych zaprojektował Pan i stworzył nowy, zmieniony lub ulepszony: produkt, proces albo usługę (jeśli tak, proszę wskazać jaki konkretny produkt, proces bądź jaką usługę); czy oferuje Pan lub będzie Pan oferował produkty, procesy, usługi, które są wynikiem prac rozwojowych, w swojej działalności gospodarczej?
Tak, Wnioskodawca stworzył nowe lub znacznie ulepszone produkty/procesy/usługi. Do ich grona należy zaliczyć programy komputerowe bądź ich części tworzone w określonych latach podatkowych:
(...)
Tak, Wnioskodawca oferuje i będzie oferował produkty, procesy, usługi, które są wynikiem prac rozwojowych, w swojej działalności gospodarczej.
Wnioskodawca również zaznacza, że wyniki prac rozwojowych będą wykorzystywane na potrzeby działalności gospodarczej – tj. zastosowanie opracowanej metodyki w tworzonych produktach – programach komputerowych i ich częściach.
Czy w stosunku do Pana dotychczasowej działalności te produkty, procesy lub usługi mają nowy, bardziej innowacyjny, ulepszony charakter; jeśli tak, czy nowy, ulepszony charakter produktów, procesów lub usług nie jest wynikiem działalności obejmującej wprowadzanie rutynowych i okresowych zmian do tych produktów, procesów lub usług?
Wnioskodawca, podejmując się określonych czynności w zakresie swojego przedsiębiorstwa, każdorazowo wytwarza nowy i innowacyjny produkt w postaci programu komputerowego bądź jego części, podlegającego ochronie prawnej na podst. art. 74 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1062).
Czy Pana działalność prowadzona jest w sposób uporządkowany, zaplanowany, metodyczny, według pewnego systemu, na podstawie przygotowanego harmonogramu prac z przyjęciem określonych celów do osiągnięcia; jeżeli tak, należy opisać tę systematyczność w odniesieniu do podejmowanych przez Pana działań w zakresie opisanych we wniosku czynności?
Czynności twórcze w zakresie ww. usług podejmowane będą w sposób systematyczny, zaplanowany, uporządkowany i metodyczny. Wnioskodawca początkowo określa a w następnej kolejności bazuje na przyjętym przez siebie, sprawdzonym systemie pracy. Systematyczność ta polega na przyjęciu określonej metodologii do wyznaczania zadań oraz definiowania ich zakresu, estymacji czasu niezbędnego do realizacji tych zadań, a na podstawie tego – planowania, w którym momencie powinny zostać zrealizowane.
Czy efekty Pana pracy zawsze są utworami w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, tj.:
-zawsze odznaczają się rzeczywiście oryginalnym, twórczym charakterem, zawsze są kreacją nowej, nieistniejącej wcześniej wartości niematerialnej;
-nie są efektem pracy która wymaga do osiągnięcia rezultatu jedynie określonych umiejętności programistycznych i której rezultaty da się z góry określić i przewidzieć jako mające charakter powtarzalny;
-nie są jedynie „techniczną”, a „twórczą”, realizacją szczegółowych projektów zlecanych przez kontrahentów?
Tak, efekty pracy Wnioskodawcy nazywane oprogramowaniem komputerowym bądź programem komputerowym i jego częścią są utworami w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Należy wskazać, że są one produktami o charakterze oryginalnym, twórczym, zawsze są kreacją nowej, nieistniejącej wcześniej wartości niematerialnej – tworzone od zera. Produkty te nie są również efektem pracy, która wymaga do osiągnięcia rezultatu jedynie określonych umiejętności programistycznych.
Projekty tworzone przez Wnioskodawcę niewątpliwie mają charakter twórczy, ponieważ to do Wnioskodawcy należy urzeczywistnienie wizji tworzonego produktu.
Czy efekty Pana pracy, które nazywa Pan „programem komputerowym lub jego częściami”, zawsze są odrębnymi programami komputerowymi, które podlegają ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych; czy przysługują Panu osobiste i majątkowe prawa autorskie do tych „programów komputerowych lub ich części”?
Wszelkie oprogramowanie komputerowe (program komputerowy) lub jego części obejmujące nowe funkcjonalności, elementy, algorytmy, narzędzia – stanowią nowe i odrębne od tego oprogramowania programy komputerowe podlegające ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, które w głównym zamiarze zarówno Wnioskodawcy, jak i jego kontrahenta ma poprawę użyteczności i funkcjonalności tego oprogramowania.
Wnioskodawcy przysługują osobiste i majątkowe prawa autorskie do tych programów komputerowych.
Czy w każdym przypadku tworzenie przez Pana „programu komputerowego lub jego części” wiąże się z samodzielnym podejmowaniem przez Pana badań naukowych lub prac rozwojowych w rozumieniu ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce?
Tak, Wnioskodawca samodzielnie podejmuje się realizacji prac rozwojowych w rozumieniu ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
Wnioskodawca prowadzi odrębne prace rozwojowe do celów poszczególnych programów komputerowych bądź ich części.
Czy prowadził Pan albo prowadzi Pan odrębne badania naukowe lub prace rozwojowe dla celów wytworzenia każdego poszczególnego „programu komputerowego lub jego części”, który jest efektem Pana pracy?
Tak, Wnioskodawca prowadzi prace rozwojowe dla celów wytworzenia każdego poszczególnego programu komputerowego lub jego części, który jest efektem jego pracy.
Dochodów za jaki okres albo okresy dotyczy Pana wniosek?
Wniosek dotyczy stanu faktycznego zaistniałego w latach podatkowych 2019, 2020 oraz 2021, jak i zdarzeń przyszłych mogących zaistnieć również w kolejnych latach, kiedy Wnioskodawca będzie uzyskiwał dochody w takich samych lub tożsamych warunkach.
Czy ponosi Pan odpowiedzialność za efekty swojej pracy w stosunku do osób trzecich (innych niż Kontrahent)?
Wnioskodawca ponosi odpowiedzialność za efekty swojej pracy w stosunku do osób trzecich (innych niż jego kontrahent).
Czy usługi świadczone przez Pana dla Kontrahenta, zgodnie z zawartą umową, są wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez Kontrahenta?
Usługi świadczone przez Wnioskodawcę nie są wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez zlecających.
W jaki sposób umowa z Kontrahentem reguluje kwestię Pana wynagrodzenia; czy otrzymuje Pan wynagrodzenie:
-wyłącznie z tytułu przenoszenia na Kontrahenta praw do „programu komputerowego” (jeśli tak, proszę wskazać, jakie to prawa);
-także z tytułu innych czynności (jeśli tak, proszę wskazać jakich)?
Wnioskodawca, wykonując czynności wskazane we wniosku, a tym samym objęte umową z kontrahentem, uzyskuje wynagrodzenie z tytułu prowadzenia prac rozwojowych nad programem komputerowym.
W efekcie, Wnioskodawca otrzymuje przychód z tytułu przenoszenia autorskich praw majątkowych do programów komputerowych.
Jak wskazywano w odpowiedzi na pytanie Organu oznaczone nr 2 w treści wezwania – Wnioskodawca prowadzi i realizuje również inne czynności niezwiązane tylko i wyłącznie z realizacją prac rozwojowych oraz przenoszenia praw autorskich do programów komputerowych.
Czy i jakie okresy rozliczeniowe przewiduje umowa z Kontrahentem:
-czy są to stałe okresy czasowe (np. okresy miesięczne),
-czy zakończenie okresu rozliczeniowego ma miejsce po spełnieniu określonych warunków przewidzianych w umowie (np. po zakończeniu przez Pana określonych prac albo etapu prac) – jeśli tak, proszę wskazać spełnienie jakich warunków lub zaistnienie jakich okoliczności wyznacza koniec okresu rozliczeniowego?
Umowa z kontrahentem przewiduje okresy rozliczeniowe w stałym okresach czasowych, w cyklach miesięcznych.
Jak na gruncie umowy z Kontrahentem wygląda relacja między przeniesieniem przez Pana na Kontrahenta praw do konkretnego efektu Pana pracy a: upływem okresu rozliczeniowego, momentem wypłaty wynagrodzenia oraz wartością tego wynagrodzenia?
Wnioskodawca otrzymuje przychód z tytułu przenoszenia (sprzedaży) autorskich praw majątkowych do programów komputerowych.
Jeżeli w wyniku wykonywania usługi Wnioskodawca stworzy utwór – zg. z definicją ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych będzie to program komputerowy – to na mocy umowy autorskie prawa majątkowe przechodzą na kontrahenta.
Prawa autorskie przechodzą z chwilą przekazania utworu na kontrahenta, a ten nabywa autorskie prawa majątkowe do utworów odnośnie wszystkich znanych w momencie zawarcia umowy pól eksploatacji – szczegółowo wskazanych w jej treści.
Kontrahenta na podstawie wiążącego ich stosunku umownego wypłaca wynagrodzenie.
W praktyce jedyną usługą Wnioskodawcy jest tworzenie i ulepszanie/rozwój programów komputerowych, a więc całość wynagrodzenia jest więc wynagrodzeniem za przeniesienie praw autorskich. Wnioskodawca otrzymuje wynagrodzenie kalkulowane w oparciu o stawkę godzinową lub stała kwota miesięcznie. Wynagrodzenie płatne jest na podstawie wystawionej faktury. Co do zasady, płatność wynagrodzenia nie musi być bezpośrednio powiązana z zakończeniem konkretnego etapu prac. W praktyce jest to jednak wynagrodzenie za przeniesienie praw autorskich do programu komputerowego, gdyż jest to finalny efekt prowadzonych prac.
Czy faktury, które wystawia Pan na rzecz Kontrahenta, wyodrębniają wynagrodzenia z tytułu przeniesienia majątkowych praw autorskich do poszczególnych efektów Pana prac na Kontrahenta; jeśli nie, proszę wskazać dlaczego?
Faktura dla kontrahenta zawiera jedną pozycję, której wysokość uzależniona jest od stawki godzinowej i ilości przepracowanych godzin w miesiącu, zaś zasady ustalania wynagrodzenia są zawarte w umowie z kontrahentem. Jeżeli usługi obejmują inne elementy wynagrodzenia niż te zw. z przeniesieniem praw autorskich do programu komputerowego na kontrahenta – Wnioskodawca wykazuje je w odrębnej pozycji.
Wyznacznikiem przeniesienia na Wnioskodawcę autorskich praw majątkowych do programu komputerowego jest umowa, dlatego bezpośrednie wskazanie tego na fakturze VAT nie jest niezbędne.
W jaki sposób umowa z Kontrahentem reguluje kwestię sposobu (trybu, zasad) przenoszenia przez Pana na Kontrahenta praw do konkretnych stworzonych przez Pana „programów komputerowych lub ich części”?
Jeżeli w wyniku wykonywania usługi Wnioskodawca stworzy utwór, o którym mowa na kanwie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych – to na mocy umowy autorskie prawa majątkowe przechodzą na kontrahenta.
Prawa autorskie przechodzą z chwilą przekazania utworu na kontrahenta, a ten nabywa autorskie prawa majątkowe do utworów odnośnie wszystkich znanych w momencie zawarcia umowy pól eksploatacji – szczegółowo wskazanych w jej treści.
Autorskie prawa do programu komputerowego przechodzą na kontrahenta w momencie oddania mu w sposób elektroniczny bądź fizyczny (na nośniku) wytworzonego kwalifikowanego prawa IP.
Kontrahent na podstawie wiążącego ich stosunku umownego wypłaca wynagrodzenie.
W jaki sposób odbywa się wyodrębnienie konkretnego „programu komputerowego lub jego części” i przeniesienie praw do tego efektu Pana pracy na Kontrahenta (jakie czynności realizujecie odpowiednio Pan i Kontrahent); co potwierdza przeniesienie tych praw?
Wyodrębnienie konkretnego programu komputerowego urzeczywistnia się w jego charakterystyce oraz specyfice stworzenia – uzależnione jest od użytego języka programowania, metod i prac stosowanych na jego wytworzenie.
Poza powyższym, tworzenie i ulepszanie programu komputerowego w znacznym stopniu odróżnia się od świadczonych, innych usług.
Przeniesienie tych praw potwierdza objęcie we władanie przez kontrahenta programów komputerowych bądź ich części w ujęciu umownym. Strony nie stosują dodatkowej dokumentacji oprócz umowy oraz faktur VAT. Incydentalnie, na potrzeby dokumentowe Wnioskodawcy może udzielać mu oświadczeń mających potwierdzić przekazanie określonego prawa na jego rzecz.
Jeśli wykonuje Pan różne czynności, w tym także, co do których dochody nie podlegają opodatkowaniu wg 5% stawki, w jaki sposób wyodrębnia Pan przychody z tytułu przeniesienia autorskich praw majątkowych, w szczególności, czy prowadzi Pan jakiekolwiek rejestry/ewidencje realizowanych prac (np. rejestr/ewidencja czasu i wykonanych prac)?
Tak, Wnioskodawca dokonuje wyodrębnienia czynności, które można opodatkować według stawki 5% oraz tych, które podlegają stawce podatkowej, odpowiedniej dla formy opodatkowania.
Wnioskodawca prowadzi ewidencję wytworzonych programów komputerowych oraz ich zbycia w danym okresie. Wyodrębnia tam każdy z programów komputerowych bądź ich część.
Wobec zamiaru korzystania przez Pana – również w latach następnych – z preferencyjnego opodatkowania 5% stawką kwalifikowanych dochodów z kwalifikowanych IP – czy będzie Pan uzyskiwał te dochody w takich samych okolicznościach faktycznych, jak w przedstawionym zdarzeniu (jeżeli nie, należy wyczerpująco przedstawić okoliczności ich uzyskiwania)?
Wnioskodawca wskazuje, że będzie uzyskiwał te dochody w takich samych okolicznościach faktycznych lub okolicznościach istotnie tożsamych, jak w przedstawionych w zdarzeniu przyszłym.
Pytania
1.Czy działalność Wnioskodawcy w zakresie przedstawionym w opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego stanowi działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 5a pkt 38 w zw. z art. 5a pkt 40 ustawy o PIT?
2.Jeżeli odpowiedź na pytanie nr 1 jest prawidłowa, to czy Wnioskodawca będzie mógł używać stawki 5% od dochodu ze sprzedaży praw autorskich na oprogramowanie stworzone i rozwijane przez Wnioskodawcę?
Pana stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy – w odniesieniu do pytania nr 1 – wykonywana przez niego działalność stanowi działalność badawczo-rozwojową, o której mowa w art. 5a pkt 38 w zw. z art. 5a pkt 40 ustawy o PIT.
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy
Prace opisane w stanie faktycznym, wykonywane przez Wnioskodawcę spełniają definicję działalności badawczo-rozwojowej, ponieważ zgodnie z ustawą o PIT – noszą znamiona prac rozwojowych.
Działalność badawczo-rozwojowa została zdefiniowana w art. 5a pkt 38 ustawy o PIT, zgodnie z którym jest to działalność twórcza obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowana w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
Ustawą z dnia 3 lipca 2018 r. – Przepisy wprowadzające ustawę Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2018 r. poz. 1669) znowelizowano definicję „badań naukowych” oraz „prac rozwojowych” stanowiących łącznie „działalność badawczo-rozwojową” w myśl art. 5a pkt 38 ustawy o PIT.
Zgodnie z art. 5a pkt 39 ustawy o PIT, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 października 2018 r., „badania naukowe” to:
a)badania podstawowe w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce,
b)badania aplikacyjne w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
W konsekwencji z dniem 1 października 2018 r. przepisy ustawy o PIT bezpośrednio referują do ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
Jak stanowi art. 4 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, „badania naukowe” obejmują:
a)badania podstawowe rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne;
b)badania aplikacyjne rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.
Z kolei, stosownie do art. 5a pkt 40 ustawy o PIT, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 października 2018 r., „prace rozwojowe” to prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. W myśl ww. regulacji „prace rozwojowe” są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.
Mając na uwadze przytoczone powyżej ramy prawne, o prowadzeniu działalności badawczo-rozwojowej można mówić, gdy realizowane prace:
-mają twórczy charakter,
-są prowadzone w systematyczny sposób,
-zostały zrealizowane w określonym celu – zwiększenia zasobów wiedzy oraz ich wykorzystania do tworzenia nowych zastosowań,
-obejmują badania naukowe lub prace rozwojowe.
Pojęcie „twórczy” zgodnie z definicją słownikową oznacza – mający na celu tworzenie; będący wynikiem tworzenia. Zaś „tworzyć” – powodować powstawanie czegoś. Można zatem uznać, że działalność podejmowana przez podatnika musi mieć na celu opracowanie, wytworzenie, skonstruowanie czegoś. Ustawa nie precyzuje, co ma być wynikiem owego procesu twórczego.
Można zatem przyjąć, że może to być przykładowo produkt, materiał, usługa, narzędzie czy też program. Ponadto wśród synonimów terminu „twórczy” można wymienić takie przymiotniki, jak: „kreatywny” czy „konstruktywny”.
Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawca podkreśla, że jego działalność ma charakter twórczy/innowacyjny, gdyż jest nakierowana na wypracowanie lub wykorzystanie dostępnych zasobów wiedzy do tworzenia nowych lub istotnie zmodyfikowanych narzędzi na rzecz kontrahenta. Prace wykonywane przez Wnioskodawcę wymagają kreatywnego podejścia, nie są wykonywane na schematach, lecz każdorazowo wymagają dokonywania rozwiązań koncepcyjnych pozwalających na realizację danego projektu. Algorytmy rozwiązań proponowane kontrahentowi w ramach projektów nie powielają prostych i funkcjonujących na rynku typowych koncepcji. Klient otrzymuje zindywidualizowane, nowoczesne i innowacyjne narzędzia IT (platformy, systemy, aplikacje). Twórczy charakter działalności Wnioskodawcy potwierdza również fakt, iż rezultatem jego działań są subiektywnie nowe wytwory intelektu w postaci analiz, kodów źródłowych, dokumentacji, algorytmów itp.
Jak wskazano we wstępnej części wniosku, działalność Wnioskodawcy dotyczy tworzenia, ulepszania i modyfikacji programów komputerowych lub ich części. Warto wspomnieć, że twórczą działalność Wnioskodawcy odnosić należy nie do praktyki gospodarczej sensu largo, a do praktyki gospodarczej danego podmiotu. Jak wskazano w Objaśnieniu Ministerstwa Finansów z dnia 15 lipca 2019 r. dotyczącym preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej IP BOX:
wystarczające jest działanie na skalę przedsiębiorstwa (...) nawet jeżeli podobne rozwiązanie zostało już opracowane przez inny podmiot” oraz „(...) Zatem twórczość działalności badawczo-rozwojowej może przejawiać się opracowywaniem nowych koncepcji, narzędzi, rozwiązań niewystępujących dotychczas w praktyce gospodarczej podatnika lub na tyle innowacyjnych, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących u podatnika.
Wobec czego Wnioskodawca w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej na rzecz danego kontrahenta opracowuje nowe i ulepsza istniejące już funkcjonalności i czyni to z wykorzystaniem aktualnie posiadanej wiedzy i umiejętności, co w efekcie jest przejawem działalności twórczej o spersonalizowanym charakterze, ale nie tworzy innowacyjnych rozwiązań w skali światowej.
Działalność Wnioskodawcy ponownie potwierdzona zostaje w objaśnieniach podatkowych Ministerstwa Finansów z dn. 15 lipca 2019 roku dotyczących preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej – IP BOX:
Nie ma zatem przeszkód, aby przyjąć, że sformułowanie „zwiększenie zasobów wiedzy” odnosi się wyłącznie do wiedzy danego przedsiębiorstwa, gdyż ustawodawca nie przewidział minimalnego progu skalowalności zwiększenia zasobów wiedzy. Istotny jest element celowościowy w postaci zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania jej do tworzenia nowych zastosowań, niezależnie od tego, czy zastosowania te obejmują wyłącznie jedno przedsiębiorstwo czy też całe państwo, kontynent lub świat. Jasne jest jednak, że im większa będzie skalowalność wykorzystania zwiększonych zasobów wiedzy, tym większy będzie potencjał dochodowości w tym zakresie, co stanowi jeden z głównych determinantów prowadzenia przez podatników działalności badawczo-rozwojowej.
Wnioskodawca, podejmując się wykonania określonego zlecenia, każdorazowo, ze względu na fakt istnienia rygorystycznych wymogów stawianych przez klienta (osobę fizyczną bądź prawną), wykorzystuje nowe zastosowania – w ogólnym tego słowa znaczeniu, mając na względzie branżę, w której działa kontrahent (w tym przypadku – (…)). Istotą działalności Wnioskodawcy jest zapewnienie, że wykonywana przez niego praca oraz produkt spełniają i wyczerpują zagadnienia prawne, zagadnienia dot. bezpieczeństwa w sieci internetowej oraz rygory funkcjonalności (optymalizacja aplikacji/strony, narzędzia, funkcjonalności).
Pojęcie „systematyczny” oznacza z kolei – robiący coś regularnie i starannie – oraz w przypadku działań – prowadzony w sposób uporządkowany, według pewnego systemu. Wydaje się również, że należy przez to pojęcie rozumieć nie tylko bieżące prowadzenie prac badawczo-rozwojowych rozpoczętych w przeszłości, ale także rozpoczęcie działalności w tym zakresie, przy założeniu że podatnik w przyszłości planuje wykonywać tego rodzaju prace. Prace te zaś powinny charakteryzować się stosowną regularnością.
W opinii Wnioskodawcy przesłanka ta oznacza wyłączenie czynności incydentalnych podatnika i konieczność poszukiwania takich przejawów jego aktywności, które prowadzone są w uporządkowany oraz regularny sposób. Należy wskazać, że prace, jakie Wnioskodawca realizuje w ramach działalności, nie mają incydentalnego charakteru, lecz wykonywane są w systematyczny sposób. Działania te stanowią istotę funkcjonowania Wnioskodawcy i podejmowane są w zaplanowany sposób poprzez odpowiadanie na zapotrzebowanie kontrahenta. Systematyczność realizowanych prac wynika również z funkcji pełnionych przez Wnioskodawcę wobec klienta, które dotyczą obsługi informatycznej, w tym realizacji na jego rzecz prac polegających na dostarczaniu nowych rozwiązań informatycznych lub ich istotnych modyfikacjach.
Nowe funkcjonalności wprowadzane są zgodnie z dobrymi praktykami programistycznymi, tj. dokonywana jest najpierw analiza problemu, powstaje prototyp (proof of concept), rozwiązanie jest wdrażane stopniowo na środowiska testowe, a następnie pełne rozwiązanie jest wdrażane na środowisko produkcyjne.
Kod testowany jest ręcznie oraz automatycznie. Z działających aplikacji zbierane są metryki, które służą do monitorowania wykorzystania dodanych funkcjonalności. Przed wdrożeniem na środowisko produkcyjne kod jest recenzowany przez innych programistów celem zapewnienia jakości.
Działalność badawczo-rozwojowa musi mieć określony cel, tj. powinna być nakierowana na zwiększenie zasobów wiedzy oraz ich wykorzystanie do tworzenia nowych zastosowań.
Wnioskodawca podkreśla, że podejmowane aktywności ze swej istoty zmierzają do uzyskania specjalistycznej wiedzy, która w większości sytuacji jest niedostępna na rynku. Efektem zastosowania zasobów wiedzy jest ich wykorzystanie do tworzenia nowych lub istotnie zmodyfikowanych/ulepszonych produktów na rzecz kontrahenta. Głównym celem realizowanych przez Wnioskodawcę prac jest przede wszystkim tworzenie, rozwój oraz optymalizacja (modyfikacja) innowacyjnych i technologicznie zaawansowanych systemów, aplikacji, technologii dostępowych oraz innych narzędzi IT.
Jak wskazano w stanie faktycznym, Wnioskodawca, poprzez tworzenie nowego rozwiązania technicznego, wykorzystuje dotychczas istniejącą wiedzę oraz opracowuje nową wiedzę z dziedziny technologii i informatyki do tworzenia nowych lub ulepszonych produktów, technologii i rozwiązań.
Zdaniem Wnioskodawcy zatem jego aktywność w ramach prowadzonych prac zasadniczo może zostać uznana za prace rozwojowe, gdyż polega m.in. na kształtowaniu i wykorzystywaniu wiedzy i umiejętności z dziedziny nauk i technologii do tworzenia i projektowania nowych, zmienionych lub ulepszonych produktów, technologii i rozwiązań.
Wnioskodawca wskazuje również, że realizowane przez niego prace nie są prowadzone na schematach lub w sposób automatyczny, lecz mają zindywidualizowany charakter i są przygotowywane pod danego klienta.
Ponadto charakter prac w istotny sposób odbiega od wprowadzania okresowych zmian do produktów. Nie polegają one na dostosowaniu produktów w związku z m.in. koniecznością aktualizacji oprogramowania lub usunięciu istniejących błędów, lecz polega na opracowaniu nowych produktów lub istotnych modyfikacjach istniejących produktów w związku ze zgłoszeniem zapotrzebowania przez kontrahenta lub identyfikacją zapotrzebowania przez Wnioskodawcę, które są zwykle związane z chęcią optymalizacji określonych segmentów prowadzonej działalności.
Oprócz tego w Objaśnieniach podatkowym z dnia 15 lipca 2019 r. dotyczących preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej – IP Box w definiowaniu działalności B+R następuje odniesienie do kryteriów z tzw. Podręcznika Frascati (OECD (2018), Podręcznik Frascati 2015: Zalecenia dotyczące pozyskiwania i prezentowania danych z zakresu działalności badawczej i rozwojowej, Pomiar działalności naukowo-technicznej i innowacyjnej, OECD Publishing, Paris/GUS, Warsaw,...).
Według podręcznika działalność badawczo-rozwojowa musi być: nowatorska, twórcza, nieprzewidywalna, metodyczna, możliwa do przeniesienia lub odtworzenia.
Działalność podejmowana przez Wnioskodawcę polega na tworzeniu oprogramowania komputerowego w odpowiedzi na zapotrzebowanie biznesowe klienta. Działania te stanowią prace rozwojowe w rozumieniu przedmiotowej ustawy. Polegają one bowiem na wykorzystaniu nowej i istniejącej wiedzy, tj. wiedzy i narzędzi programistycznych, języków programowania, znanych algorytmów, do zaprojektowania nowych i ulepszonych rozwiązań.
Reasumując, zdaniem Wnioskodawcy, opisane prace spełniają definicję działalności badawczo-rozwojowej, o której mowa w art. 5a pkt 38 w zw. z art. 5a pkt 39 i 40 ustawy o PIT.
Zdaniem Wnioskodawcy – w odniesieniu do pytania nr 2 – będzie mógł on używać stawki 5% od dochodu ze sprzedaży praw autorskich na stworzone i rozwijane przez siebie oprogramowanie.
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy
Zdaniem Wnioskodawcy przedsiębiorcy osiągający dochody generowane przez prawa własności intelektualnej od 1 stycznia 2019 r. mogą korzystać z preferencyjnej stawki w podatku dochodowym.
Zgodnie z art. 30ca ust. 1 ustawy o PIT podatek od osiągniętego przez podatnika w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej wynosi 5% podstawy opodatkowania.
W myśl art. 30ca ust. 2 ww. ustawy kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej są:
1)patent,
2)prawo ochronne na wzór użytkowy,
3)prawo z rejestracji wzoru przemysłowego,
4)prawo z rejestracji topografii układu scalonego,
5)dodatkowe prawo ochronne dla patentu na produkt leczniczy lub produkt ochrony roślin,
6)prawo z rejestracji produktu leczniczego i produktu leczniczego weterynaryjnego dopuszczonych do obrotu,
7)wyłączne prawo, o którym mowa w ustawie z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin (Dz. U. z 2018 r. poz. 432),
8)autorskie prawo do programu komputerowego
– podlegające ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska, których przedmiot ochrony został wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej.
Podstawę opodatkowania stanowi suma kwalifikowanych dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej osiągniętych w roku podatkowym (art. 30ca ust. 3 ustawy o PIT).
Zgodnie natomiast z art. 30ca ust. 7 powołanej ustawy dochodem (stratą) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej jest obliczony zgodnie z art. 9 ust. 2 dochód (strata) z pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie, w jakim został osiągnięty:
1)z opłat lub należności wynikających z umowy licencyjnej, która dotyczy kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;
2)ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;
3)z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi;
4)z odszkodowania za naruszenie praw wynikających z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, jeżeli zostało uzyskane w postępowaniu spornym, w tym postępowaniu sądowym albo arbitrażu.
Na podstawie art. 30cb ust. 1 ustawy podatnicy podlegający opodatkowaniu na podstawie art. 30ca są obowiązani:
1)wyodrębnić każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej w prowadzonych księgach rachunkowych;
2)prowadzić księgi rachunkowe w sposób zapewniający ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty), przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej;
3)wyodrębnić koszty, o których mowa w art. 30ca ust. 4, przypadające na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej, w sposób zapewniający określenie kwalifikowanego dochodu;
4)dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie łącznego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej – w przypadku gdy podatnik wykorzystuje więcej niż jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2 i 3;
5)dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej w odniesieniu do tego produktu lub tej usługi albo do tych produktów lub tych usług – w przypadku gdy podatnik wykorzystuje jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej lub większą liczbę tych praw w produkcie lub usłudze albo w produktach lub usługach, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2-4.
Podatnicy prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów wykazują informacje, o których mowa w ust. 1, w odrębnej ewidencji (art. 30cb ust. 2 ustawy).
Według art. 30cb ust. 3 ustawy w przypadku gdy na podstawie ksiąg rachunkowych lub ewidencji, o której mowa w ust. 2, nie jest możliwe ustalenie dochodu (straty) z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, podatnik jest obowiązany do zapłaty podatku zgodnie z art. 27 lub art. 30c.
Jak wynika z powyższych regulacji, podatnicy, którzy opodatkowują dochody z kwalifikowanych IP stawką 5%, mają obowiązek prowadzenia wyodrębnionej ewidencji dla wszystkich operacji finansowych związanych z uzyskiwaniem tych dochodów. Przepisy o IP Box nie narzucają podatnikom konkretnej formy ewidencjonowania zdarzeń na cele stosowania preferencji IP Box.
Biorąc pod uwagę, że prace opisane przez Wnioskodawcę, polegające na tworzeniu nowych lub ulepszonych produktów, technologii i rozwiązań, spełniają definicję prac badawczo-rozwojowych, to po spełnieniu wymienionych wyżej warunków może on tym samym używać stawki 5% od dochodu ze sprzedaży praw autorskich na oprogramowanie stworzone i rozwijane przez Wnioskodawcę.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku, jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Przepis art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.) stanowi, że:
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Jednym ze źródeł przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.
W myśl art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej – oznacza to działalność zarobkową:
a)wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,
b)polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,
c)polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych
-prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.
Stosownie natomiast do art. 5b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
1)odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności,
2)są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez zlecającego te czynności,
3)wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością.
Zgodnie z art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Ilekroć w ustawie jest mowa o działalności badawczo-rozwojowej – oznacza to działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
W myśl art. 5a pkt 39 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Ilekroć w ustawie jest mowa o badaniach naukowych – oznacza to:
a)badania podstawowe w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz.U. z 2022 r. poz. 574, z późn. zm),
b)badania aplikacyjne w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
Z kolei w definicji prac rozwojowych zawartej w art. 5a pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazano, że oznaczają one:
Prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
Na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2022 r. poz. 574 ze zm.):
Badania naukowe są działalnością obejmującą:
1)badania podstawowe rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne;
2)badania aplikacyjne rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.
Natomiast stosownie do art. 4 ust. 3 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce:
Prace rozwojowe są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.
Zatem z pracami badawczo-rozwojowymi mamy do czynienia wówczas, gdy wykorzystuje się dostępną wiedzę z dziedziny nauki, technologii i działalności gospodarczej oraz innej wiedzy i umiejętności do tworzenia nowych lub ulepszania istniejących produktów/usług oraz procesów i technologii produkcji.
Przenosząc powyższe na grunt Pana sprawy, wyraźnie podkreślam, że w celu stwierdzenia, czy prowadzi Pan działalność badawczo-rozwojową, należy przeprowadzić analizę nakierowaną na zidentyfikowanie przejawów działalności gospodarczej, które mogą zostać uznane za działalność badawczo-rozwojową (tj. tych aktywności podatnika, które spełniają definicję wskazaną w art. 5a pkt 38 ww. ustawy).
Z ustawowej definicji zawartej w regulacjach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że działalność badawczo-rozwojowa musi mieć charakter twórczy. Jak podaje słownik języka polskiego PWN, działalność twórcza to zespół działań podejmowanych w kierunku tworzenia (działalność – zespół działań podejmowanych w jakimś celu), powstania czegoś (twórczy – mający na celu tworzenie, tworzyć – powodować powstanie czegoś). W doktrynie prawa autorskiego podkreśla się natomiast, że cecha twórczości związana jest przede wszystkim z rezultatem działalności człowieka o charakterze kreacyjnym i jest spełniona wówczas, gdy istnieje nowy wytwór intelektu. Działalność twórcza oznacza, że „ustawodawca za przedmiot prawa autorskiego uznaje tylko rezultat (przejaw) takiego działania, który choćby w minimalnym stopniu odróżnia się od innych rezultatów takiego samego działania, a zatem, że posiada cechę nowości, której stopień nie ma znaczenia”. Zatem twórczość działalności badawczo-rozwojowej może przejawiać się opracowywaniem nowych koncepcji, narzędzi, rozwiązań niewystępujących dotychczas w praktyce gospodarczej podatnika lub na tyle innowacyjnych, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących u podatnika.
Kolejnym kryterium działalności badawczo-rozwojowej jest prowadzenie tej działalności w sposób systematyczny. Zgodnie ze słownikiem języka polskiego PWN słowo systematyczny oznacza (i) robiący coś regularnie i starannie, (ii) o procesach: zachodzący stale od dłuższego czasu, (iii) o działaniach: prowadzony w sposób uporządkowany, według pewnego systemu; też: o efektach takich działań; planowy, metodyczny. W związku z tym, że w definicji działalności badawczo-rozwojowej słowo „systematyczny” występuje w sformułowaniu „podejmowaną (działalność) w sposób systematyczny”, a więc odnosi się do „działalności”, czyli zespołu działań podejmowanych w jakimś celu, najbardziej właściwą definicją systematyczności w omawianym zakresie jest definicja obejmująca prowadzenie działalności w sposób uporządkowany, według pewnego systemu. Zatem słowo systematycznie odnosi się również do działalności prowadzonej w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany. To oznacza, że działalność badawczo-rozwojowa jest prowadzona systematycznie niezależnie od tego, czy podatnik stale prowadzi prace badawczo-rozwojowe, czy tylko od czasu do czasu, a nawet incydentalnie, co wynika z charakteru prowadzonej przez niego działalności oraz potrzeb rynku, klientów, sytuacji mikro i makroekonomicznej. Z powyższego wynika, że spełnienie kryterium „systematyczności” danej działalności nie jest uzależnione od ciągłości tej działalności, w tym od określonego czasu przez jaki działalność taka ma być prowadzona ani też od istnienia planu co do prowadzenia przez podatnika podobnej działalności w przyszłości. Wystarczające jest, aby podatnik zaplanował i przeprowadził chociażby jeden projekt badawczo-rozwojowy, przyjmując dla niego określone cele do osiągnięcia, harmonogram i zasoby. Taka działalność może być uznana za działalność systematyczną, tj. prowadzoną w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany.
Powyżej omówione dwa kryteria działalności badawczo-rozwojowej dotyczą charakteru i organizacji prowadzenia tej działalności, podczas gdy ostatnie, trzecie kryterium, dotyczy rezultatu prowadzenia tej działalności, tj. zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. W konsekwencji – głównym zadaniem dla zarządzającego projektem badawczo-rozwojowym jest zlokalizowanie i zidentyfikowanie zasobów wiedzy przed rozpoczęciem działań projektowych; zasobów w ujęciu funkcjonalnym i celowościowym, czyli podlegającym zwiększeniu oraz możliwym i właściwym do wykorzystania zwiększonej wiedzy do nowych zastosowań. Lokalizacja i identyfikacja wiedzy obejmuje szereg działań, w tym określenie stanu wiedzy, miejsca, sposobu jej wykorzystania oraz selekcji pod względem przydatności do realizacji celu projektu. Prowadząc działalność badawczo-rozwojową, przedsiębiorca rozwija specjalistyczną wiedzę oraz umiejętności, które może wykorzystać w ramach bieżących albo przyszłych projektów.
Kluczowe jest zawarte w definicji działalności badawczo-rozwojowej rozróżnienie, które wskazuje, że taka działalność obejmuje dwa rodzaje aktywności, tj.: (i) badania podstawowe i badania aplikacyjne zdefiniowane w art. 4 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz (ii) prace rozwojowe, o których mowa w art. 4 ust. 3 tej ustawy.
Zwracam też uwagę na wyłączenie zawarte w art. 4 ust. 3 tej ustawy, mogące odnosić się do wielu przejawów aktywności podatnika. Zastrzeżenie zostało wprowadzone w celu wyeliminowania z zakresu działalności badawczo-rozwojowej tych przejawów aktywności podatnika, które mimo ulepszenia istniejących procesów lub usług, z uwagi na swoją cykliczność (okresowość) oraz brak innowacyjnego charakteru (rutynowość), nie mogą stanowić prac rozwojowych.
Zgodnie z art. 30ca ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podatek od osiągniętego przez podatnika w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej wynosi 5% podstawy opodatkowania.
W myśl art. 30ca ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej są:
1)patent,
2)prawo ochronne na wzór użytkowy,
3)prawo z rejestracji wzoru przemysłowego,
4)prawo z rejestracji topografii układu scalonego,
5)dodatkowe prawo ochronne dla patentu na produkt leczniczy lub produkt ochrony roślin,
6)prawo z rejestracji produktu leczniczego i produktu leczniczego weterynaryjnego dopuszczonych do obrotu,
7)wyłączne prawo, o którym mowa w ustawie z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin (Dz. U. z 2021 r. poz. 213),
8)autorskie prawo do programu komputerowego
– podlegające ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska, których przedmiot ochrony został wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej.
Autorskie prawo do programu komputerowego objęte jest ochroną na mocy art. 74 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. z 2022 r. poz. 2509)
Zgodnie z art. 74 ust. 2 o prawie autorskim i prawach pokrewnych:
Ochrona przyznana programowi komputerowemu obejmuje wszystkie formy jego wyrażenia. Idee i zasady będące podstawą jakiegokolwiek elementu programu komputerowego, w tym podstawą łączy, nie podlegają ochronie.
Skoro w Polsce oprogramowanie – definiowane jako ogół informacji w postaci zestawu instrukcji, zaimplementowanych interfejsów i zintegrowanych danych przeznaczonych dla komputera do realizacji wyznaczonych celów – podlega ochronie jak utwór literacki z art. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, oprogramowanie może być uznane za kwalifikowane IP w świetle art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeśli jego wytworzenie, rozszerzenie lub ulepszenie jest wynikiem prac badawczo-rozwojowych.
Na mocy art. 30ca ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podstawę opodatkowania stanowi suma kwalifikowanych dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej osiągniętych w roku podatkowym.
Stosownie natomiast do ust. 4 art. 30ca ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej ustala się jako iloczyn dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika obliczonego według wzoru:
(a + b) * 1,3
a + b + c + d
w którym poszczególne litery oznaczają koszty faktycznie poniesione przez podatnika na:
a – prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej,
b – nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu niepowiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 3,
c – nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu powiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 4,
d – nabycie przez podatnika kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.
Na podstawie art. 30ca ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Do kosztów, o których mowa w ust. 4, nie zalicza się kosztów, które nie są bezpośrednio związane z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, w szczególności odsetek, opłat finansowych oraz kosztów związanych z nieruchomościami.
Przepis art. 30ca ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi:
W przypadku gdy wartość wskaźnika, o którym mowa w ust. 4, jest większa od 1, przyjmuje się, że wartość ta wynosi 1.
Stosownie natomiast do treści art. 30ca ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Dochodem (stratą) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej jest obliczony zgodnie z art. 9 ust. 2 dochód (strata) z pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie, w jakim został osiągnięty:
1)z opłat lub należności wynikających z umowy licencyjnej, która dotyczy kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;
2)ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;
3)z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi;
4)z odszkodowania za naruszenie praw wynikających z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, jeżeli zostało uzyskane w postępowaniu spornym, w tym postępowaniu sądowym albo arbitrażu.
Powyższe przepisy wprowadzają korzystne rozwiązania podatkowe dla przedsiębiorców, którzy uzyskują dochody z komercjalizacji wytworzonych lub rozwiniętych przez nich praw własności intelektualnej, tzw. Innovation Box. W tym zakresie wpisują się one w realizację „Planu na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju”, „Strategii na rzecz doskonałości naukowej, nowoczesnego szkolnictwa wyższego, partnerstwa z biznesem i społecznej odpowiedzialności nauki” oraz „Strategii na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju” w obszarze innowacyjności. Znowelizowane przepisy mają prowadzić do wzrostu zainteresowania pracami badawczo-rozwojowymi prowadzonymi w Polsce oraz stanowić swoiste „zamknięcie” łańcucha wartości związanego z procesem tworzenia i komercjalizacji innowacyjnych rozwiązań będących efektem prac badawczo-rozwojowych.
Wskazuję także, że powyższe regulacje polegają na preferencyjnym opodatkowaniu 5% stawką podatkową dochodów uzyskiwanych przez podatnika z praw własności intelektualnej, których podatnik jest właścicielem, współwłaścicielem, użytkownikiem lub posiada prawa do korzystania z nich na podstawie umowy licencyjnej i które są chronione na podstawie obowiązującego prawa krajowego lub międzynarodowego przez m.in. patent, dodatkowe prawo ochronne na wzór użytkowy czy prawo z rejestracji wzoru przemysłowego, zwane „kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej”.
Możliwość skorzystania z ulgi Innovation Box ma miejsce również w sytuacji, gdy podatnik dokona zakupu kwalifikowanych praw własności intelektualnej, o których mowa powyżej, pod warunkiem że następnie poniesie on koszty związane z rozwojem lub ulepszeniem nabytego prawa.
Dochodem kwalifikującym się do ulgi Innovation Box jest dochód uzyskany z tytułu należności/opłat licencyjnych lub innych należności związanych z wykorzystywaniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, dochód ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, jak również dochód z tego aktywa uwzględniony w cenie sprzedaży produktu lub usługi określany na zasadzie ceny rynkowej.
Warunkiem koniecznym dla skorzystania z omawianej preferencji jest wymóg prowadzenia przez podatnika działalności badawczo-rozwojowej bezpośrednio związanej z wytworzeniem, komercjalizacją, rozwojem lub ulepszeniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, co stanowi wyraz realizacji zasady nexus. Poziom dochodu kwalifikowanego do zastosowania preferencyjnej stawki opodatkowania będzie wyliczany przy zastosowania formuły (wzoru) wynikającej z raportu nr 5 BEPS. Przewidziano także możliwość zlecenia wykonania prac badawczo-rozwojowych innym podmiotom zarówno niepowiązanym, jak i powiązanym.
Podkreślam również, że stosowanie tej ulgi (niższej stawki podatku do kwalifikowanych dochodów) będzie prawem, a nie obowiązkiem podatnika. Jest to o tyle istotne, gdyż z korzystaniem z ulgi wiążą się, bądź co bądź, dodatkowe obowiązki po stronie podatników, w szczególności obowiązek prowadzenia ewidencji pozwalającej na monitorowanie i śledzenie efektów prac badawczo-rozwojowych.
Podatnik będzie miał możliwość stosowania niniejszej ulgi przez cały okres trwania ochrony prawnej kwalifikowanych praw własności intelektualnej. W przypadku tych aktywów, które podlegają procedurze zgłoszenia/rejestracji, podatnik będzie mógł skorzystać z preferencji podatkowej od momentu zgłoszenia lub złożenia wniosku o rejestrację (obowiązek zwrotu kwoty ulgi w przypadku wycofania wniosku, odmowy udzielenia prawa lub odrzucenia wniosku o rejestrację).
Ponadto wskazuję, że podatnik, który ma zamiar skorzystać z ww. preferencji jest zobowiązany prowadzić szczegółową ewidencję w sposób umożliwiający obliczenie podstawy opodatkowania, w tym powiązanie ponoszonych kosztów prac badawczo-rozwojowych z osiąganymi dochodami z kwalifikowanych praw własności intelektualnej powstałymi w wyniku przeprowadzenia tych prac.
Na podstawie bowiem art. 30cb ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podatnicy podlegający opodatkowaniu na podstawie art. 30ca są obowiązani:
1)wyodrębnić każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej w prowadzonych księgach rachunkowych;
2)prowadzić księgi rachunkowe w sposób zapewniający ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty), przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej;
3)wyodrębnić koszty, o których mowa w art. 30ca ust. 4, przypadające na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej, w sposób zapewniający określenie kwalifikowanego dochodu;
4)dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie łącznego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej – w przypadku gdy podatnik wykorzystuje więcej niż jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2 i 3;
5)dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej w odniesieniu do tego produktu lub tej usługi albo do tych produktów lub tych usług - w przypadku gdy podatnik wykorzystuje jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej lub większą liczbę tych praw w produkcie lub usłudze albo w produktach lub usługach, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2-4.
Stosownie do treści art. 30cb ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podatnicy prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów wykazują informacje, o których mowa w ust. 1, w odrębnej ewidencji.
Zgodnie z art. 30cb ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
W przypadku gdy na podstawie ksiąg rachunkowych lub ewidencji, o której mowa w ust. 2, nie jest możliwe ustalenie dochodu (straty) z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, podatnik jest obowiązany do zapłaty podatku zgodnie z art. 27 lub art. 30c.
Odrębna od podatkowej księgi przychodów i rozchodów ewidencja – zgodnie z art. 30cb ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – ma zatem na celu obliczenie podstawy opodatkowania, w tym powiązanie ponoszonych kosztów prac badawczo-rozwojowych z osiąganymi dochodami z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, a także monitorowanie i śledzenie efektów prac badawczo-rozwojowych.
Wskazana ewidencja jest bardzo ważna, ponieważ jej prowadzenie w sposób niezapewniający osiągnięcie ww. celów spowoduje po stronie podatnika obowiązek zapłaty podatku dochodowego według skali bądź stawki liniowej. Należy podkreślić, że w celu skorzystania z opodatkowania dochodów na podstawie art. 30ca ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podatnik ma obowiązek na bieżąco prowadzić odrębną od podatkowej księgi przychodów i rozchodów ewidencję, czyli od momentu poniesienia pierwszych kosztów, o których mowa w art. 30ca ust. 4 tej ustawy. Przepisy o IP Box nie narzucają podatnikom konkretnej formy ewidencjonowania zdarzeń na cele stosowania preferencji IP Box.
Z przedstawionych we wniosku okoliczności wynika, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej prowadzi Pan prace rozwojowe, o których mowa w art. 4 ust. 3 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Wskazał Pan również, że prace, które Pan podejmuje, obejmują nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń. Prace, które Pan prowadzi, dotyczą tworzenia, ulepszania oraz rozwijania oprogramowania. Celem tych prac jest wytworzenie innowacyjnego – nowego, ulepszonego i rozwiniętego – produktu (programu komputerowego lub jego części). Ponadto, głównym Pana celem jest zdobycie oraz wykorzystanie wiedzy i umiejętności do wytworzenia wyżej opisanego utworu, przy zastosowaniu nowoczesnych i niewystępujących w praktyce gospodarczej technik. Podejmowane przez Pana prace kończą się pozytywnym wynikiem. Jak sam Pan wskazał, stworzył Pan nowe lub znacznie ulepszył Pan produkty/procesy. Do ich grona należy zaliczyć programy komputerowe bądź ich części tworzone we wskazanych w opisie sprawy latach podatkowych. Oferuje Pan i będzie Pan oferował produkty, procesy lub usługi, które są wynikiem Pana prac rozwojowych, w swojej działalności gospodarczej. Jak sam Pan podał, czynności twórcze podejmowane będą w sposób systematyczny, zaplanowany, uporządkowany i metodyczny. Początkowo określa Pan, a w następnej kolejności bazuje na przyjętym przez siebie, sprawdzonym systemie pracy. Systematyczność ta polega na przyjęciu określonej metodologii do wyznaczania zadań oraz definiowania ich zakresu, estymacji czasu niezbędnego do realizacji tych zadań, a na podstawie tego – planowania, w którym momencie powinny zostać zrealizowane. Wskazał Pan, że efekty Pana pracy nazywane oprogramowaniem komputerowym bądź programem komputerowym i jego częścią, są utworami w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wskazał Pan również, że są one produktami o charakterze oryginalnym, twórczym, zawsze są kreacją nowej, nieistniejącej wcześniej wartości niematerialnej – są tworzone od zera. Produkty te nie są również efektem pracy, która wymaga do osiągnięcia rezultatu jedynie określonych umiejętności programistycznych. Projekty tworzone przez Pana niewątpliwie mają charakter twórczy, ponieważ to do Pana należy urzeczywistnienie wizji tworzonego produktu.
Z opisu sprawy wynika zatem, że Pana działalność w zakresie tworzenia (w tym przez ulepszenie i rozwój) programów komputerowych w okresie, którego dotyczy wniosek, była/jest/będzie w opisanym zakresie działalnością badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ są spełnione następujące cechy:
-działalność ta ma charakter twórczy,
-obejmuje prace rozwojowe rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, co wyartykułował Pan w opisie sprawy,
-jest podejmowana w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania takich zasobów do tworzenia nowych zastosowań,
-nie obejmuje również okresowych i rutynowych zmian do tworzonego programu komputerowego, nawet jeśli takie zmiany mają charakter ulepszeń.
Reasumując – opisane prace wykonywane przez Pana, rozumiane jako wyodrębnione zadania realizowane przez Pana w ramach działalności gospodarczej, obejmujące szereg zindywidualizowanych czynności wchodzących w skład przedmiotu realizacji usług w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej, mieszczą się w definicji działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wymaga przy tym podkreślenia, że działalnością badawczo-rozwojową nie jest całość świadczonych przez Pana usług ani też całość prowadzonej działalności programistycznej, ale wyłącznie te działania, które ściśle dotyczą tworzenia innowacyjnych rozwiązań służących stworzeniu nowego produktu.
Jak zaznaczono w opisie sprawy, utwory tworzone przez Pana, w tym w wyniku ulepszenia i rozwoju oprogramowania, są chronione przez art. 74 ust. 1 i 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz stanowią one odrębne programy komputerowe podlegające ochronie na podstawie tych przepisów.
Mamy zatem do czynienia w Pana sprawie z kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej.
Wskazuję także, że o ile podstawą opodatkowania preferencyjną stawką podatkową jest suma kwalifikowanych dochodów z kwalifikowanych IP osiągniętych w roku podatkowym, to wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego IP ustala się jako iloczyn dochodu z kwalifikowanego IP osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika nexus obliczonego według wzoru określonego w art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Tym samym – podatnik ma obowiązek ustalenia odrębnych wskaźników nexus dla poszczególnych kwalifikowanych IP. Zaznaczam przy tym, że w Pana sytuacji opodatkowaniu 5% stawką będzie podlegała suma przemnożonych przez wskaźniki nexus dochodów z poszczególnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej, tj. autorskich praw do programów komputerowych.
Co istotne, użyte przez ustawodawcę pojęcie dochodu (straty) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej odnosi się do dochodu (straty) z konkretnego kwalifikowanego prawa własności intelektualnej. Tym samym, w celu skorzystania z ulgi IP Box podatnik nie ustala łącznego dochodu (straty) ze wszystkich posiadanych kwalifikowanych praw własności intelektualnej, ale odrębne dochody (straty) z poszczególnych praw.
Jak Pan wskazał wprost we wniosku, prowadzi Pan odrębną od podatkowej księgi przychodów i rozchodów szczegółową ewidencję w sposób zapewniający wyodrębnienie poszczególnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej oraz ustalenie przychodu, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty) przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej oraz w sposób pozwalający na wyodrębnienie kosztów o których mowa w art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej, w sposób zapewniający określenie kwalifikowanego dochodu.
W uzupełnieniu podał Pan, że otrzymuje Pan przychód z tytułu przenoszenia (sprzedaży) autorskich praw majątkowych do programów komputerowych. Prawa autorskie przechodzą z chwilą przekazania utworu na kontrahenta, a ten nabywa autorskie prawa majątkowe do utworów odnośnie do wszystkich znanych w momencie zawarcia umowy pól eksploatacji – szczegółowo wskazanych w tej umowie. Kontrahent na podstawie wiążącego stosunku umownego wypłaca Panu wynagrodzenie. W praktyce jedyną Pana usługą jest tworzenie i ulepszanie/rozwój programów komputerowych, a więc całość wynagrodzenia jest wynagrodzeniem za przeniesienie praw autorskich. Otrzymuje Pan wynagrodzenie kalkulowane na podstawie stawki godzinowej lub jako stałą kwotę miesięcznie. Wynagrodzenie płatne jest na podstawie wystawionej faktury. Płatność wynagrodzenia nie musi być bezpośrednio powiązana z zakończeniem konkretnego etapu prac. W praktyce jest to jednak wynagrodzenie za przeniesienie praw autorskich do programu komputerowego, gdyż jest to finalny efekt prowadzonych prac. W uzupełnieniu sprawy wskazał Pan również, że prowadzi Pan ewidencję wytworzonych programów komputerowych oraz ich zbycia w danym okresie. Wyodrębnia w niej Pan każdy z programów komputerowych bądź ich części. Jeżeli usługi obejmują inne elementy wynagrodzenia niż te związane z przeniesieniem praw autorskich do programu komputerowego na kontrahenta, to wykazuje Pan je w odrębnej pozycji.
Zatem spełnia Pan, co do zasady, warunki ewidencyjne wskazane w art. 30cb ust. 1 w zw. z ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz w konsekwencji spełnia także przesłanki do skorzystania z omawianej preferencji podatkowej i opodatkowania 5% stawką podatkową kwalifikowanych dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnych, tj. praw autorskich do programów komputerowych podlegających ochronie prawnej i tworzonych bezpośrednio przez Pana w ramach prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej.
Reasumując – Pana dochody ze sprzedaży praw autorskich do oprogramowania stworzonego przez Pana, w tym przez ulepszenie i rozwój, podlegały/podlegają/będą podlegać opodatkowaniu przy zastosowaniu preferencyjnej stawki 5%.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanów faktycznych, które Pan przedstawił, i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Interpretacja dotyczy zdarzeń przyszłych, które Pan przedstawił, i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanów faktycznych i zdarzeń przyszłych i zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).