Temat interpretacji

Zaliczenie wydatków do kosztów uzyskania przychodów w razie odstąpienia od umowy sprzedaży.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 15 września 2020 r. (data wpływu 15 września 2020 r.), uzupełnionym pismem z dnia 11 grudnia 2020 r. (data wpływu 11 grudnia 2020 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia udziału w lokalu mieszkalnym stanowiącym odrębną własność jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 15 września 2020 r. wpłynął do Organu podatkowego ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia udziału w lokalu mieszkalnym stanowiącym odrębną własność.

Wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.), w związku z powyższym pismem z dnia 26 listopada 2020 r., nr 0113-KDIPT2-2.4011.766.2020.1.KK, wezwano Wnioskodawcę na podstawie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h ustawy Ordynacja podatkowa, do jego uzupełnienia w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie wysłane zostało za pośrednictwem platformy ePUAP w dniu 26 listopada 2020 r. (skutecznie doręczone w dniu 27 listopada 2020 r.), zaś w dniu 11 grudnia 2020 r. wpłynęło za pośrednictwem platformy ePUAP uzupełnienie wniosku z dnia 11 grudnia 2020 r.

We wniosku i uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest rezydentem w Polsce i nie prowadzi działalności gospodarczej. W dniu 24 stycznia 2020 r. Wnioskodawca wraz z żoną, do współwłasności majątkowej małżeńskiej, dokonał zakupu lokalu mieszkalnego z księgą wieczystą, prowadzoną w Wydziale Ksiąg Wieczystych Sądu Rejonowego, stanowiącego odrębną własność, usytuowanego na 4 kondygnacji, to jest na 3 piętrze bloku wielorodzinnego za kwotę 205 000 zł. Lokal ten składa się z trzech pokoi, kuchni, łazienki, WC i przedpokoju o łącznej powierzchni 61,20 m², w stanie do kapitalnego remontu. Podstawę nabycia lokalu stanowił akt notarialny. Zgodnie z zapisem w akcie, Wnioskodawca dodatkowo poniósł opłatę związaną z towarzyszącymi kosztami dodatkowymi, jak podatek od czynności cywilnoprawnych od umowy sprzedaży, opłatę sądową, taksę notarialną, podatek VAT, a także wynagrodzenie za złożenie wniosku wieczystoksięgowego wraz z należnym podatkiem VAT oraz kosztami wypisów tegoż aktu, w łącznej kwocie 5 530 zł. Jednocześnie Wnioskodawca złożył wniosek do Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego o weryfikację aktu notarialnego w zakresie wartości przedmiotu sprzedaży, uzyskując odpowiedź z dnia 10 lutego 2020 r. stwierdzającą, że wartość przedmiotowego lokalu odpowiada średnim cenom rynkowym.

Z uwagi na zmianę planów, w dniu 4 czerwca 2020 r. Wnioskodawca wraz z małżonką dokonał sprzedaży przedmiotowego lokalu na podstawie aktu notarialnego córce oraz zięciowi, w udziałach po 1/2 części dla każdego z nich. W związku małżeńskim córki z zięciem obowiązuje ustrój rozdzielności majątkowej małżeńskiej ustanowiony umową majątkową małżeńską, udokumentowaną aktem notarialnym z dnia 18 czerwca 2018 r. Lokal mieszkalny stanowiący odrębny od gruntu przedmiot własności wraz z prawami związanymi z jego własnością, Wnioskodawca sprzedał również za kwotę 205 000 zł, nie dokonując w nim żadnych nakładów finansowych, a wręcz jeszcze ponosząc koszty związane z bieżącymi opłatami czynszowymi oraz innymi należnościami towarzyszącymi. Każdy z kupujących, tj. zarówno córka i zięć, zobowiązali się zapłacić na rzecz zbywców cenę sprzedaży w łącznej wartości 205 000 zł, przelewem na wskazany numer rachunku bankowego do dnia 5 czerwca 2020 r., odpowiednio po 102 500 zł za każdą 1/2 część udziału. Zgodnie z zapisem w akcie, dodatkowo córka z zięciem ponieśli koszty związane z tym aktem, jak podatek od czynności cywilnoprawnych od umowy sprzedaży, opłatę sądową, taksę notarialną, podatek VAT, a także wynagrodzenie za złożenie wniosku wieczystoksięgowego wraz z należnym podatkiem VAT oraz kosztami wypisów aktu, w łącznej kwocie 5 284 zł. Córka w dniu 5 czerwca 2020 r. dokonała przelewu na wskazany rachunek bankowy kwoty 102 500 zł, czyli 1/2 części udziału za przedmiot sprzedaży. Natomiast zięć do dnia 31 lipca 2020 r. nie dokonał zapłaty kwoty 102 500 zł, stanowiącej wartość nabytego przez niego 1/2 udziału twierdząc, że nie posiada środków finansowych na zapłatę tej kwoty. Wówczas, celem uregulowania zaistniałej sytuacji, w związku z niewykonaniem przez zięcia zobowiązania zapłaty ceny z tytułu zawartej umowy sprzedaży, Wnioskodawca wraz z małżonką odstąpił od umowy sprzedaży w części dotyczącej udziału zbytego na rzecz zięcia, co zięć potwierdził i uznał odstąpienie od tej umowy za skuteczne, zawierając w dniu 31 lipca 2020 r. ugodę i zarazem umowę zwrotnego przeniesienia całego nabytego przez niego uprzednią umową sprzedaży z dnia 4 czerwca 2020 r. udziału 1/2 części przedmiotowego lokalu mieszkalnego o wartości 102 500 zł wraz z prawami związanymi z własnością tego lokalu na Wnioskodawcę i Jego żonę. Na tę okoliczność, przy obecności i akceptacji córki w dniu 31 lipca 2020 r. został sporządzony kolejny akt notarialny.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy w związku z opisanym i przedstawionym stanem faktycznym Wnioskodawca jest zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego w wysokości 19%?

Zdaniem Wnioskodawcy, odpłatne zbycie nieruchomości i praw majątkowych podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym, tj. zbywca płaci podatek dochodowy w wysokości 19% dochodu. Podstawą obliczenia podatku jest dochód, będący różnicą pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych a kosztami uzyskania przychodów, powiększony o sumę odpisów amortyzacyjnych, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw. Kosztami uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości (praw majątkowych) nabytych odpłatnie są udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania. Koszty nabycia nieruchomości obejmują nie tylko cenę zakupu, ale również inne wydatki związane z tym nabyciem, np. wynagrodzenie notariusza, podatek od czynności cywilnoprawnych. Nakłady, które zwiększyły wartość nieruchomości, to np. wydatki na modernizację lokalu. Wysokość tych nakładów ustala się na podstawie faktur VAT oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych. W przedmiotowej sytuacji, Wnioskodawca wraz z żoną nabyli lokal mieszkalny położony aktem notarialnym z dnia 24 stycznia 2020 r. za kwotę 205 000 zł. Następnie w dniu 4 czerwca 2020 r. Wnioskodawca wraz z żona sprzedali córce i zięciowi w udziałach po 1/2 części ww. lokal mieszkalny aktem notarialnym za łączną kwotę 205 000 zł. Córka zapłaciła cenę 102 500 zł za sprzedany na jej rzecz udział 1/2 części w przedmiotowym lokalu mieszkalnym. Natomiast zięć nie wywiązał się z obowiązku zapłaty kwoty 102 500 zł za sprzedany jemu udział o wielkości 1/2 części, czego skutkiem było skuteczne odstąpienie przez Wnioskodawcę i Jego żonę od umowy sprzedaży z dnia 4 czerwca 2020 r. W związku z powyższym, w dniu 31 lipca 2020 r. w formie aktu notarialnego została zawarta ugoda i umowa przeniesienia własności, na mocy której zięć zwrotnie przeniósł na rzecz Wnioskodawcy i Jego żony udział 1/2 części przedmiotowego lokalu mieszkalnego. Obecnie współwłaścicielami przedmiotowego lokalu mieszkalnego są: córka w udziale 1/2 oraz Wnioskodawca i Jego żona (wspólność ustawowa małżeńska) udział 1/2. W opisanej sytuacji faktycznej, dochód będący różnicą pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości (za kwotę 102 500 zł za udział o wielkości 1/2 na rzecz córki) lub praw majątkowych, a kosztami uzyskania przychodów (102 500 zł za udział o wielkości 1/2), powiększony o sumę odpisów amortyzacyjnych dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw nie wystąpił. Kosztami uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości (praw majątkowych) nabytych odpłatnie są udokumentowane koszty nabycia w wysokości 205 000 zł za przedmiotowy lokal mieszkalny (aktem notarialnym z dnia 24 stycznia 2020 r.), co po rozbiciu na udziały po 1/2 daje kwotę 102 500 zł.

Reasumując, zdaniem Wnioskodawcy, w opisanej sytuacji faktycznie nie wystąpił dochód, będący różnicą pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych, a kosztami uzyskania przychodów, powiększony o sumę odpisów amortyzacyjnych, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw; skutkiem czego nie występuje tutaj opodatkowanie podatkiem dochodowym w wysokości 19 % dochodu.

Opisane wyżej transakcje nie miały związku z prowadzeniem przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2020 r., poz. 1426, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

&− jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w tym przepisie przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw nastąpi po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Zatem, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, co do zasady decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma moment i sposób ich nabycia.

Z treści wniosku wynika, że w dniu 24 stycznia 2020 r. Wnioskodawca wraz z żoną zakupił lokal mieszkalnym stanowiący odrębną własność, który został sprzedany w dniu 4 czerwca 2020 r. córce i zięciowi. Córka zapłaciła cenę sprzedaży. W związku z tym, że sprzedaż lokalu mieszkalnego została dokonana przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jego nabycie, stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Stosownie do art. 30e ust. 1 ww. ustawy, od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

Podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw (art. 30e ust. 2 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy, przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej. Przepis art. 14 ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.

Pojęcie kosztów odpłatnego zbycia (sprzedaży) nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane w ustawie, należy zatem stosować językowe rozumienie tego wyrażenia, zgodnie z którym za koszty sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych uważa się wszystkie wydatki poniesione przez sprzedającego, które są konieczne, aby transakcja sprzedaży mogła dojść do skutku (wszystkie niezbędne wydatki bezpośrednio związane z tą czynnością np. koszty wyceny nieruchomości przez rzeczoznawcę majątkowego, prowizje pośredników w sprzedaży nieruchomości, koszty ogłoszeń w prasie związanych z zamiarem sprzedaży nieruchomości). Pomiędzy tymi wydatkami a dokonanym odpłatnym zbyciem, musi istnieć związek przyczynowo skutkowy. Koszty te nie są kosztami nabycia, lecz jako koszty odpłatnego zbycia pomniejszają przychód.

W myśl art. 22 ust. 6c ww. ustawy, koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), z zastrzeżeniem ust. 6d, stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania.

Koszt nabycia, co do zasady, określa notarialna umowa sprzedaży, na podstawie której podatnik staje się właścicielem nieruchomości. Kosztem nabycia bez wątpienia jest cena, jaką zapłacił nabywca zbywcy za nieruchomość, niezależnie od tego, czy zakup ten był sfinansowany kredytem bankowym, czy też środki na jej zakup pochodzą z oszczędności nabywcy, koszty wytworzenia i koszty nakładów. Koszty nabycia nieruchomości obejmują nie tylko cenę zakupu, ale również inne wydatki związane z tym nabyciem, np. wynagrodzenie notariusza, podatek od czynności cywilnoprawnych.

Wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6c i 6d, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych (art. 22 ust. 6e ww. ustawy).

Powołany wyżej art. 22 ust. 6c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w sposób jednoznaczny przesądza, co stanowi koszt uzyskania przychodu w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub wymienionych praw do lokali. Przepis ten posługuje się pojęciem kosztu nabycia (wytworzenia) oraz udokumentowanych nakładów.

Z treści wniosku wynika, że zięć nie wywiązał się z obowiązku zapłaty kwoty 102 500 zł za sprzedany jemu udział o wielkości 1/2 części, czego skutkiem było skuteczne odstąpienie przez Wnioskodawcę i Jego żonę od umowy sprzedaży z dnia 4 czerwca 2020 r. W związku z powyższym, w dniu 31 lipca 2020 r., w formie aktu notarialnego, została zawarta ugoda i umowa przeniesienia własności, na mocy której zięć zwrotnie przeniósł na rzecz Wnioskodawcy i Jego żony udział 1/2 części przedmiotowego lokalu mieszkalnego. Obecnie współwłaścicielami przedmiotowego lokalu mieszkalnego są: córka w udziale 1/2 części oraz Wnioskodawca i Jego żona (wspólność ustawowa małżeńska) udział 1/2 części.

Przeniesienie (nabycie) własności na podstawie umowy stanowi podstawowy cywilnoprawny sposób nabycia własności właściwy prawu rzeczowemu.

Stosownie do art. 155 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r., poz. 1740), umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły. W myśl art. 535 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Strony mogą przyjąć, że zapłata ceny, jak również samo wydanie nastąpi w terminie późniejszym. Wskazać tu również należy art. 488 § 1 Kodeksu cywilnego, stanowiący, że świadczenia będące przedmiotem zobowiązań z umów wzajemnych (świadczenia wzajemne) powinny być spełnione jednocześnie, chyba że z umowy, z ustawy albo orzeczenia sądu lub decyzji właściwego organu wynika, że jedna ze stron obowiązana jest do wcześniejszego świadczenia. Z treści tego przepisu zatem wynika, że od zasady jednoczesnego wykonania wzajemnych świadczeń przez strony umowy dopuszczalne są wyjątki, gdy wynika to między innymi z umowy. W tej sytuacji, przy sprzedaży może nastąpić zmiana kolejności świadczeń, to jest najpierw wydanie rzeczy, a potem zapłata ceny lub zapłata całości lub części ceny a potem wydanie rzeczy. Wola stron zatem jest niezbędnym i istotnym składnikiem umowy.

Z treści powyższych przepisów wynika jednak jednoznacznie, że przeniesienie własności nieruchomości następuje z chwilą zawarcia w formie aktu notarialnego umowy sprzedaży nieruchomości, a nie z chwilą zapłaty ceny czy wydania rzeczy. Jak już zostało wspomniane umowa sprzedaży rzeczy oznaczonej co do tożsamości jest więc umową zobowiązującą do przeniesienia własności, która co do zasady przenosi własność przeniesienie własności następuje z chwilą zawarcia umowy.

Umowa sprzedaży w ujęciu przepisów Kodeksu cywilnego jest umową dwustronnie zobowiązującą. W związku z jej zawarciem sprzedawca staje się zobowiązany do przeniesienia własności rzeczy lub prawa na kupującego oraz do wydania przedmiotu sprzedaży kupującemu. Z kolei treścią zobowiązania kupującego jest zapłacenie ceny oraz odebranie rzeczy. Tym samym umowa sprzedaży jest umową wzajemną, gdyż świadczenie jednej strony jest z założenia odpowiednikiem świadczenia drugiej strony. Z istoty umowy sprzedaży wynika jedynie zobowiązanie do spowodowania, aby własność rzeczy została przeniesiona na nabywcę. Za wykonanie tego zobowiązania sprzedawca będzie odpowiadał według przepisów Kodeksu cywilnego o wykonaniu zobowiązań i skutkach ich niewykonania. Podkreślenia wymaga, że cechą umowy sprzedaży jest także jej konsensualność. W zakresie skutków obligacyjnych umowa sprzedaży dochodzi do skutku mocą samego porozumienia stron, bez konieczności dokonywania jakichkolwiek czynności realnych. Tym samym, z chwilą złożenia zgodnych oświadczeń woli w zakresie zawarcia umowy sprzedaży każda ze stron uzyskuje odpowiednie roszczenie w stosunku do drugiej strony. Przeniesienie własności i wydanie rzeczy, jak również odebranie rzeczy i zapłata ceny są jedynie przejawem wykonania umowy przez strony; nie warunkują natomiast w żadnym wypadku jej ważności lub skuteczności (W. Katner, [w:] System PrPryw, t. 7, Nb 20; Z. Banaszczyk, [w:] Pietrzykowski, Komentarz 2011, t. II, Nb 10). Zważyć zatem należy, że w przypadku gdy umowa sprzedaży przyjmuje z mocy prawa charakter czynności zobowiązująco-rozporządzającej, przeniesienie własności następuje bezpośrednio w wyniku zawarcia samej umowy. Taki charakter ma właśnie umowa sprzedaży nieruchomości, co wynika z przywołanego powyżej art. 155 § 1 Kodeksu cywilnego. W takim przypadku samo zawarcie umowy powoduje skutek rozporządzający. Pozostałe obowiązki stron, takie jak np. wydanie rzeczy, jej odebranie oraz zapłata ceny, mają charakter drugorzędny i ich wykonanie lub niewykonanie nie wpływa w żaden sposób na kwestię przeniesienia własności, podobnie jak na kwestię ważności umowy.

W odniesieniu natomiast do kwestii dopuszczalności rozwiązania umowy (odstąpienia od umowy), na podstawie której doszło do przeniesienia własności nieruchomości, o ile stanowisko doktryny nie jest jednolite, to w orzecznictwie sądów administracyjnych przyjęto wyraźnie jeden kierunek interpretacyjny (stanowisko takie prezentuje też Sąd Najwyższy w uchwale siedmiu sędziów z dnia 30 listopada 1994 r., III CZP 130/94 (OSNCP 3/95). Zgodnie z tą linią orzeczniczą, strona może odstąpić od umowy zobowiązująco-rozporządzającej, na podstawie której nastąpiło przeniesienie własności nieruchomości, w ramach ustawowego uprawnienia. Umowa taka może być przez strony rozwiązana, jeżeli nie została w całości wykonana. Rozwiązanie umowy jest więc możliwe tylko do chwili istnienia stosunku zobowiązaniowego, gdy zaś stosunek ten już nie istnieje, to nie może być rozwiązany. Przy tym przejście prawa własności z dotychczasowego podmiotu na inny nie musi oznaczać, że umowa została w całości wykonana, a wobec tego stosunek zobowiązaniowy wygasł i odstąpienie od umowy (rozwiązanie umowy) stało się bezprzedmiotowe. Umowa ta może być jeszcze w całości niewykonana z tego powodu, że np. nabywca nie zapłacił całej ceny kupna lub zbywca nie wydał rzeczy będącej przedmiotem umowy.

Ponadto, zgodnie z art. 494 § 1 Kodeksu cywilnego, strona, która odstępuje od umowy wzajemnej, obowiązana jest zwrócić drugiej stronie wszystko, co otrzymała od niej na mocy umowy, a druga strona obowiązana jest to przyjąć. Strona, która odstępuje od umowy, może żądać nie tylko zwrotu tego, co świadczyła, lecz również na zasadach ogólnych naprawienia szkody wynikłej z niewykonania zobowiązania.

Przyjmując za uzasadniony pogląd prezentowany w orzecznictwie (uchwała siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 30 listopada 1994 r., III CZP 130/94) samo rozwiązanie umowy sprzedaży nieruchomości nie powoduje automatycznego przeniesienia własności z powrotem na zbywcę. Rozwiązanie umowy nie znosi bowiem wszystkich jej skutków, w szczególności zaś jej skutku rzeczowego w postaci przeniesienia własności nieruchomości. Stwarza jedynie zobowiązanie do powrotnego przeniesienia własności nieruchomości na zbywcę wywiera skutek obligacyjny. Do wykonania tego obowiązku natomiast może dojść w drodze umowy między nabywcą nieruchomości i jej zbywcą (zawartej w formie aktu notarialnego) lub gdy do umowy takiej nie dojdzie w drodze uwzględniającego żądanie zbywcy orzeczenia sądu, stwierdzającego obowiązek nabywcy złożenia stosownego oświadczenia woli, zastępującego to oświadczenie, które to orzeczenie stwierdza zawarcie umowy i zastępuje tę umowę. Zgodne oświadczenia woli co do przejścia własności nieruchomości z powrotem na nabywcę strony mogą również złożyć łącznie z porozumieniem o rozwiązaniu umowy obligacyjnej w tym samym akcie notarialnym.

W przedmiotowej sprawie, jak wynika z wniosku, przyjęto konstrukcję prawną rozwiązania umowy poprzez złożenie oświadczenia o odstąpieniu od umowy, co wskazuje na zawarcie przez strony nowej umowy przenoszącej własność udziału w lokalu mieszkalnym stanowiącym odrębną własność i rozliczenia ceny tego udziału. Zatem, w niniejszej sprawie mamy do czynienia z sytuacją, gdzie udział w lokalu mieszkalnym został najpierw zbyty przez Wnioskodawcę w dniu 4 czerwca 2020 r. na rzecz zięcia, a następnie w dniu 31 lipca 2020 r. doszło do jego ponownego nabycia przez Wnioskodawcę.

Zatem, w analizowanej sprawie przychodem Wnioskodawcy jest cena sprzedaży udziału w lokalu mieszkalnym stanowiącym odrębną własność określona w umowie zawartej w dniu 4 czerwca 2020 r. Jednocześnie kosztem uzyskania przychodu poniesionym przez Wnioskodawcę będzie cena nabycia ww. udziału w lokalu mieszalnym wynikająca z umowy zakupu przedmiotowego udziału z dnia 24 stycznia 2020 r.

Przeniesienie własności udziału w lokalu mieszkalnym stanowiącym odrębną własność przez . w dniu 30 lipca 2020 r. na Wnioskodawcę, nie zmienia faktu, że w dniu 4 czerwca 2020 r. miało miejsce przeniesienie własności przedmiotowego udziału na rzecz zięcia i córki, w wyniku jego odpłatnego zbycia, podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz obowiązujące przepisy, stwierdzić należy, że sprzedaż przez Wnioskodawcę w dniu 4 czerwca 2020 r. udziału w lokalu mieszkalnym stanowiącym odrębną własność nabytego w dniu 24 stycznia 2020 r. stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach wynikających z art. 30e ww. ustawy, gdyż została dokonana przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jego nabycie. Przychód ten, zgodnie z art. 22 ust. 6c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, Wnioskodawca ma prawo pomniejszyć o koszty uzyskania przychodu, tj. o cenę nabycia udziału w lokalu mieszkalnym w dniu 24 stycznia 2020 r. Ponadto, odliczeniu od przychodu mogą korzystać inne koszty uzyskania przychodu (koszty nabycia, koszty wytworzenia, nakłady) poniesione przez Wnioskodawcę, które spełniają warunki określone w przytoczonych przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W sytuacji, gdy kwota przedmiotowych odliczeń od przychodu przekroczy kwotę otrzymaną z tytułu sprzedaży w dniu 4 czerwca 2020 r. udziału w lokalu mieszkalnym, nie wystąpi dochód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Jednakże, pomimo powyższego Wnioskodawca jest zobowiązany do złożenia zeznania podatkowego o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym 2020 r. (PIT-39) w terminie od 15 lutego do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, stosownie do art. 45 ust. 1a pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Organ zauważa, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku nie prowadzi postępowania dowodowego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.) jest sam przepis prawa. Jeżeli zatem, przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Ponadto, Organ informuje, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, w związku z czym niniejsza interpretacja jest wiążąca dla Wnioskodawcy jako osoby występującej z wnioskiem, nie wywiera natomiast skutku prawnego dla Jego żony.

Końcowo Organ podatkowy wyjaśnia, że zgodnie z obowiązującą w polskim systemie podatkowym zasadą samoopodatkowania, na podatniku spoczywa obowiązek dokonania oceny własnej sytuacji prawnopodatkowej, a po jej dokonaniu zachowania się zgodnie z przepisami prawa podatkowego, ponieważ prawidłowość rozliczenia podatków podlega weryfikacji przez organ podatkowy. W związku z tym, przedmiotem wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej nie może być konkretne rozliczenie lub potwierdzenie wyliczenia poszczególnych kwot przychodu, dochodu, podstawy opodatkowania.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy Ordynacja podatkowa przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 ustawy Ordynacja podatkowa).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej