Skutki podatkowe otrzymania odszkodowania otrzymanego za uszkodzenie pojazdu zewidencjonowanego jako środek trwały w prowadzonej działalności gospodarczej.

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego – jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

2 lutego 2022 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych otrzymania odszkodowania.

Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 31 marca 2022 r. (wpływ 4 kwietnia 2022 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Prowadzi Pan działalność gospodarczą, w ramach której wykorzystuje Pan pojazd zewidencjonowany jako środek trwały. Pojazd uległ uszkodzeniu w ramach zdarzenia zaistniałego na parkingu samochodowym z wyłącznej winy osoby trzeciej.

Szkoda powstała na pojeździe została zlikwidowana poprzez wypłatę odszkodowania przez ubezpieczyciela świadczącego na rzecz sprawcy obowiązkową ochronę ubezpieczeniową (ubezpieczenie OC). Złożył Pan ubezpieczycielowi dyspozycję wypłaty należnego Panu odszkodowania bezpośrednio na rzecz warsztatu samochodowego, który dokonywał naprawy pojazdu (bezgotówkowa likwidacja szkody).

Z uwagi na fakt, że Pana pojazd nie został objęty dobrowolnym ubezpieczeniem AC.

W uzupełnieniu wniosku wskazał Pan, że:

1)działalność gospodarczą prowadzi Pan począwszy od 2 września 2019 r.,

2)prowadzona przez Pana działalność gospodarcza opodatkowana jest na zasadach ogólnych, tj. wedle skali podatkowej,

3)pojazd opisany we wniosku to samochód osobowy marki ... model ..., rok produkcji - ..., numer VIN: …, numer rejestracyjny: …,

4)pojazd wskazany we wniosku jest pojazdem osobowym, o którym mowa w art. 5a pkt 19a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

5)pojazd został wprowadzony do ewidencji środków trwałych Pana działalności gospodarczej 14 marca 2021 r.,

6)pojazd uległ uszkodzeniu 15 listopada 2022 r. [najprawdopodobniej powinno być 2021 r. i podanie roku 2022 stanowi omyłkę pisarską (niniejsze pozostaje bez wpływu na rozstrzygnięcie)],

7)wskazany pojazd nie jest przedmiotem umowy leasingu - stanowi Pana wyłączną własność.

Pytanie

Czy w zaistniałej sytuacji odszkodowanie wypłacone Podatnikowi stanowi inny zwrócony wydatek niezaliczony do kosztów uzyskania przychodu, a co za tym idzie kwota wypłaconego odszkodowania nie podlega zaliczeniu do przychodu podatnika?

Pana stanowisko w sprawie

W Pana ocenie wypłacone odszkodowanie, jako że nie może ono stanowić kosztu uzyskania przychodu przez wzgląd na treść art. 23 ust. 1 pkt 48 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (pojazd nie był objęty dobrowolnym ubezpieczeniem AC), powinno zostać potraktowane jako inny zwrócony wydatek niezaliczony do kosztów uzyskania przychodu, o którym mowa art. 14 ust. 3 pkt 3a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Podał Pan, że wskazany przepis ma na celu urealnienie sposobu szacowania przychodu poprzez eliminację z przychodów danego podatnika wpływów, które są mu wypłacane celem zrekompensowania konieczności poniesienia wydatku niemogącego być uznanym za koszt uzyskania przychodu. Innymi słowy, ratio legis omawianej regulacji to ochrona Podatnika przed sztucznym zawyżaniem przychodu przysporzeniami mającymi na celu wyrównanie Podatnikowi wydatków, które nie mogą pomniejszać kwoty wypracowanego przychodu. Stan faktyczny opisany w poz. 62 w całej rozciągłości objęty jest dyspozycją art. 14 ust. 3 pkt 3a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W Pana opinii inne zapatrywanie byłoby skrajnie niesprawiedliwe, bowiem prowadziłoby

do sztucznego zawyżania przychodu danego Podatnika kwotami, które w całości przeznaczane byłby na usunięcie szkody powstałej bez zgody (a przeważnie wbrew woli) Podatnika.

Innymi słowy, Podatnik nie ma żadnej korzyści z wypłacanego Mu odszkodowania (bo ma ono doprowadzić pojazd do stanu sprzed zdarzenia, a nie powodować wzbogacenia Podatnika), a mimo to ma ono zwiększać Jego opodatkowany przychód, przy jednoczesnym wyłączeniu możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu wydatków

dokonanych przy pomocy odszkodowania (naprawa pojazdu), choć ich poniesienie warunkuje możliwość dalszego prowadzenia działalności gospodarczej.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Stwierdzić należy, że wskazane odszkodowanie będzie dla Pana stanowić przychód z działalności gospodarczej, objęty dyspozycją art. 14 ust. 2 pkt 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r., poz. 1126 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 14 ust. 1 tej ustawy, za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Stosownie do art. 14 ust. 2 pkt 12 cytowanej ustawy, przychodem z działalności gospodarczej są również otrzymane odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej.

Co do zasady, przychodem z pozarolniczej działalności gospodarczej są wszelkie przysporzenia majątkowe, uzyskane w związku z tą działalnością, o ile ustawa nie wyłącza ich z tej kategorii. Przychodem z działalności gospodarczej będą więc także przekazane przez ubezpieczyciela odszkodowania za szkody w składnikach majątku związanych z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą - wskazane w art. 14 ust. 2 pkt 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Składnikami majątku związanymi z prowadzoną działalnością gospodarczą będą zarówno składniki majątku stanowiące środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne w tej działalności, jak i wszelkie inne przedmioty, które są w funkcjonalny sposób związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, tj. wszelkie przedmioty wykorzystywane przez Podatnika w prowadzonej przez Niego pozarolniczej działalności gospodarczej.

Przepis art. 14 ust. 3 pkt 3a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi natomiast, że do przychodów, o których mowa w ust. 1 i 2, nie zalicza się kwoty zwróconych innych wydatków niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów.

Z przytoczonych powyżej przepisów wynika, że w przypadku, gdy Podatnik poniesie wydatek, który zostaje sfinansowany kwotą pochodzącą z tytułu ubezpieczenia, nie można mówić o zwrocie wydatku poniesionego przez podatnika. Otrzymane odszkodowanie z tytułu ubezpieczenia jest realizacją świadczenia wynikającego z postanowień umowy ubezpieczenia i stanowi wyrównanie poniesionego wydatku (na pokrycie szkody z majątku Podatnika), w kwocie odpowiadającej poniesionemu przez Podatnika wydatkowi, a nie zwrot tego wydatku. Tym samym, kwoty wypłaconych odszkodowań, nawet na pokrycie wydatków poniesionych przez Podatnika, niezaliczanych do kosztów uzyskania przychodów, nie stanowią zwrotu wydatków, w rozumieniu art. 14 ust. 3 pkt 3a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wobec tego, odszkodowania - jeżeli mają związek z prowadzoną przez podatnika pozarolniczą działalnością gospodarczą - stanowią podlegający opodatkowaniu przychód z tej działalności, chyba że wymienione są w katalogu zwolnień przedmiotowych określonych w art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wówczas odszkodowania te korzystają ze zwolnienia od podatku.

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, z wyjątkiem:

a)odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane zgodnie z art. 27 ust. 1 lub art. 30c,

b)dochodu, o którym mowa w art. 24 ust. 15 i 15a;

Z podanych przez Pana informacji wynika, że:

‒prowadzi Pan działalność gospodarczą, w ramach której wykorzystuje Pan pojazd zewidencjonowany jako środek trwały,

‒opisany pojazd to samochód osobowy (o którym mowa w art. 5a pkt 19a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych),

‒pojazd nie jest przedmiotem umowy leasingu - stanowi Pana wyłączną własność.

‒pojazd uległ uszkodzeniu w ramach zdarzenia zaistniałego na parkingu samochodowym z wyłącznej winy osoby trzeciej,

‒szkoda powstała na pojeździe została zlikwidowana poprzez wypłatę odszkodowania przez ubezpieczyciela świadczącego na rzecz sprawcy obowiązkową ochronę ubezpieczeniową (ubezpieczenie OC),

‒złożył Pan ubezpieczycielowi dyspozycję wypłaty należnego Panu odszkodowania bezpośrednio na rzecz warsztatu samochodowego, który dokonywał naprawy pojazdu (bezgotówkowa likwidacja szkody),

‒Pana pojazd nie został objęty dobrowolnym ubezpieczeniem AC.

Mając na względzie powołane wyżej przepisy stwierdzić należy, że wskazane odszkodowanie stanowić będzie dla Pana przychód z działalności gospodarczej, objęty dyspozycją art. 14 ust. 2 pkt 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jest to odszkodowanie za szkody dotyczące składników majątku związanych z działalnością gospodarczą, które nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).