Ustalenie momentu upływu terminu pięcioletniego wskazanego w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w związku z planowaną... - Interpretacja - 0115-KDIT2.4011.258.2022.2.ŁS

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 11 lipca 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT2.4011.258.2022.2.ŁS

Temat interpretacji

Ustalenie momentu upływu terminu pięcioletniego wskazanego w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w związku z planowaną sprzedażą nieruchomości nabytej w drodze spadku.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

31 marca 2022 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie odpłatnego zbycia nieruchomości. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z datą wpływu 15 czerwca 2022 r. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego.

Na mocy postanowienia Sądu Rejonowego z ... maja 2014 r., sygn. akt XXX, nabył Pan udział w spadku po zmarłym ojcu A.A. w wysokości 1/3 udziału w całości masy spadkowej po ojcu.

Pana ojciec zmarł ... marca 2014 r. w A.

Na mocy postanowienia Sądu Rejonowego z ... marca 2018 r., sygn. akt YYY, dokonał Pan wraz z pozostałymi spadkobiercami zgodnego działu spadku po zmarłym ojcu (A.A.).

Przedmiotem działu spadku była całość majątku spadkowego stanowiąca działkę ewidencyjną nr 1 o pow. 0,0712 ha, działkę ewidencyjną nr 2 o powierzchni 0,1763 ha, objęte KW XXX, działkę o nr ewidencyjnym 3 o pow. 0,3136 ha, objętą KW YYY i działkę ewidencyjną nr 4 o pow. 0,4817 ha, objętą KW ZZZ.

Na mocy działu spadku na wyłączną własność otrzymał Pan działkę ewidencyjną nr 1 o powierzchni 0,0712 ha.

Inne nieruchomości zostały przyznane pozostałym spadkobiercom po A.A. na wyłączną własność.

Spadek na mocy postanowienia Sądu Rejonowego o dziale spadku został dokonany bez dopłat. W postanowieniu Sądu Rejonowego o dziale spadku Sąd orzekł o sposobie działu spadku. Sąd ocenił czy jest konieczność spłat i dopłat i w konsekwencji orzekł o braku konieczności dopłat ani innych rozliczeń finansowych między spadkobiercami. Dział spadku i zniesienie współwłasności miał charakter ekwiwalentny. Wartość majątku nabytego przez Pana w wyniku działu spadku po ojcu nie przewyższała wartości Pana udziału w całej masie spadkowej.

Ma Pan zamiar dokonać sprzedaży nabytej w drodze działu spadku nieruchomości wraz z ustanowieniem na niej stosownych służebności osobistych.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego

Pana ojciec nabył działkę ewidencyjną Nr 1 o powierzchni 0,712 ha w 1975 r.

Nie dokonał Pan w 2022 r. sprzedaży nieruchomości, ale ma Pan zamiar dokonać jej sprzedaży wraz z ustanowieniem na swoją rzecz stosownych służebności osobistych (służebności mieszkania).

Planowane zbycie nieruchomości nie będzie stanowiło wykonywania działalności gospodarczej. Będzie to Pana pierwsze zbycie nieruchomości.

Nie prowadzi Pan działalności gospodarczej.

Pytanie

Czy w świetle obowiązujących przepisów z chwilą zbycia części majątku odziedziczonego na zasadach wskazanych we wniosku powstanie obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych?

Pana stanowisko w sprawie

Pana zdaniem, z uwagi na nowelizację ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz aktualne stanowisko sądów administracyjnych – NSA sygn. akt II FSK 2133/14, WSA sygn. akt I SA/Po 1133/13 – w związku ze zbyciem nieruchomości nabytej w drodze spadku i przyznanej Panu na wyłączność w dziale spadku nie występuje w Pana przypadku obowiązek w zakresie podatku dochodowego od dochodu ze zbycia nieruchomości.

Z uwagi na obowiązujące przepisy Kodeksu cywilnego, tj. art. 922, 924, 925 K. c. - nabycie spadku po zmarłym ojcu nastąpiło z chwilą śmierci spadkodawcy. Dokonany dział spadku spełnia kryteria wskazywane w linii orzeczniczej Naczelnego Sądu Administracyjnego, aby nie kwalifikować go jako nabycie rzeczy. Dział spadku wraz z nieodpłatnym zniesieniem współwłasności był ekwiwalenty w naturze i nie towarzyszyły mu spłaty i dopłaty.

Za datę nabycia nieruchomości w przypadku jej sprzedaży, która przypadła danej osobie w wyniku działu spadki i zniesienia współwłasności, należy przyjąć datę ich pierwotnego nabycia. Z uwagi, że wartość otrzymanej w drodze działu spadku nieruchomości mieści się w udziale jaki przysługuje w majątku objętym współwłasnością oraz, że dział spadku był bez spłat sprzedaż nie powinna powodować naliczenia podatku.

Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy (art. 924 K.c.). Spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 K.c.). Jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, z chwilą otwarcia spadku powstaje wspólność majątku spadkowego, która trwa aż do działu spadku (art. 1035 K.c.). Dział spadku to przede wszystkim pojęcie prawne oznaczające określenie wartości majątku wchodzącego w skład spadku oraz jego podział pomiędzy poszczególnych spadkobierców. Z dokonaniem działu spadku ustaje wspólność majątku spadkowego, jaka powstaje w wyniku nabycia spadku przez kilku spadkobierców.

Nie ma obowiązku dokonania działu, ale może on być dokonany na drodze umowy lub na drodze postępowania sądowego. Z momentem dokonania działu spadku następuje jedynie skonkretyzowanie składników majątkowych, jakie w drodze dziedziczenia nabyte zostały przez spadkobierców. Nie niweczy to faktu, że do nabycia całości spadku (praw i obowiązków majątkowych zmarłego) doszło wcześniej, bo z chwilą śmierci spadkodawcy (art. 922 § 1 K. c.). Jeżeli zatem wskutek działu spadku nastąpią takie przesunięcia w ramach masy spadkowej, że każdy ze spadkobierców uzyska składniki majątkowe odpowiadające wartości jego udziału w spadku, a żaden z nich nie zostanie wzbogacony kosztem innego spadkobiercy, to zasadny jest wniosek, iż nie nastąpiło przysporzenie majątkowe, w stosunku do udziału w masie spadkowej.

Zgodnie z art. 10 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie stanowi nabycia lub odpłatnego zbycia, o którym mowa w ust 1 pkt 8 lit a-c odpowiednio nabycie albo odpłatne zbycie, w drodze działu spadku nieruchomości, do wysokości przysługującego podatnikowi udziału w spadku.

Pana zdaniem w przypadku sprzedaży działki przyznanej Panu w dziale spadku nie będzie ta czynność stanowić źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem Jej zbycie nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego tj. od dnia uprawomocnienia się postanowienia o nabyciu praw do spadku.

Pana zdaniem z uwagi na nabycie nieruchomości (udziału) w 2014 r. i późniejszy dział spadku w 2018 r. w przypadku zbycia majątku nabytego nie zajdą przesłanki do naliczenia podatku dochodowego z tytułu zbycia nieruchomości przed upływem 5 lat od dnia nabycia.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest w nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do treści art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jednym ze źródeł przychodów jest:

Odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c)prawa wieczystego użytkowania gruntów,

d)innych rzeczy,

jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

W świetle powyższego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości lub ww. praw majątkowych następuje przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie i nie zostaje dokonane w wykonywaniu działalności gospodarczej stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W tym miejscu należy wskazać, że ustawą z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 2159) do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dodano m.in. art. 10 ust. 5 i ust. 7, który stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2019 r.

Na podstawie art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Natomiast w myśl art. 10 ust. 7 powołanej ustawy:

Nie stanowi nabycia albo odpłatnego zbycia, o których mowa w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, odpowiednio nabycie albo odpłatne zbycie, w drodze działu spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, do wysokości przysługującego podatnikowi udziału w spadku.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia wynika, że Pana ojciec zmarł ... marca 2014 r. w A. Na mocy postanowienia Sądu Rejonowego z ... maja 2014 r., sygn. akt XXX, nabył Pan udział w spadku po zmarłym ojcu A.A. w wysokości 1/3 udziału w całości masy spadkowej po ojcu. Na mocy działu spadku na wyłączną własność otrzymał Pan działkę ewidencyjną Nr 1 o powierzchni 0,0712 ha. Pana ojciec nabył działkę ewidencyjną Nr 1 o powierzchni 0,712 ha w 1975 r. Inne nieruchomości zostały przyznane pozostałym spadkobiercom po A.A. na wyłączną własność. Spadek na mocy postanowienia Sądu Rejonowego. o dziale spadku został dokonany bez dopłat. W postanowieniu Sądu Rejonowego o dziale spadku Sąd orzekł o sposobie działu spadku. Sąd ocenił czy jest konieczność spłat i dopłat i w konsekwencji orzekł o braku konieczności dopłat ani innych rozliczeń finansowych między spadkobiercami. Dział spadku i zniesienie współwłasności miał charakter ekwiwalentny. Wartość majątku nabytego przez Pana w wyniku działu spadku po ojcu nie przewyższała wartości Pana udziału w całej masie spadkowej. Ma Pan zamiar dokonać sprzedaży nabytej w drodze działu spadku nieruchomości wraz z ustanowieniem na niej stosownych służebności osobistych.

Kwestie związane z dziedziczeniem regulują przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.).

W świetle art. 922 § 1 ustawy Kodeks cywilny:

Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.

Stosownie do art. 926 § 1 ww. Kodeksu:

Powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu.

Z kolei art. 925 Kodeksu cywilnego stanowi, że:

Spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.

W myśl zaś art. 924 ww. Kodeksu:

Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy.

Natomiast zgodnie z art. 1025 § 1 ww. ustawy:

Sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę. Notariusz na zasadach określonych w przepisach odrębnych sporządza akt poświadczenia dziedziczenia.

Z przepisu tego wynika zatem, że prawomocne postanowienie sądu o nabyciu spadku, czy też akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony przez notariusza, potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom.

Stosownie do art. 1035 Kodeksu cywilnego:

Jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych z zachowaniem przepisów niniejszego tytułu.

Artykuł 1037 § 1 ww. ustawy stanowi, że:

Dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców.

Z ww. przepisów wynika, że na skutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiot wspólności i następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.

W wyniku działu spadku dochodzi do nowego ukształtowania prawa własności poprzez odebranie temu prawu cechy wspólności.

Za datę nabycia nieruchomości lub prawa – w przypadku ich sprzedaży, które przypadły danej osobie w wyniku działu spadku, należy zatem przyjąć datę ich pierwotnego nabycia, jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości lub prawa w wyniku działu spadku mieści się w udziale, jaki przysługuje tej osobie w majątku objętym współwłasnością.

Gdy w wyniku działu spadku udział danej osoby ulega powiększeniu, mamy do czynienia z nabyciem, gdyż zwiększa się stan jej majątku osobistego.

Tak więc, co do zasady, dział spadku jest formą nowego nabycia tylko wówczas, gdy w wyniku tej czynności podatnik otrzymuje nieruchomość, której wartość po dokonanym podziale przekracza wartość udziału jaki pierwotnie podatnikowi przysługiwał.

Zatem, jeżeli przy dokonaniu działu spadku wystąpiło przysporzenie majątku ponad posiadany udział przed jego dokonaniem, oznacza to, że dla udziału w nieruchomości nabytego w drodze działu spadku, dniem nabycia będzie dzień, w którym nastąpił dział spadku.

W przedmiotowej sprawie wskazał Pan, że dział spadku miał charakter ekwiwalentny. Wartość majątku nabytego przez Pana w wyniku działu spadku po ojcu nie przewyższała wartości Pana udziału w całej masie spadkowej.

Zatem za datę, od której należy liczyć 5-letni okres, o którym mowa w przepisie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy przyjąć – zgodnie z ustaleniami zawartymi w art. 10 ust. 5 oraz ust. 7 ww. ustawy – rok 1975.

Mając więc na uwadze wyżej przywołane przepisy prawa stwierdzić należy, że odpłatne zbycie działki Nr 1 nie będzie stanowić dla Pana źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z uwagi na upływ pięcioletniego terminu, o którym mowa w ww. przepisie, ustalonego zgodnie z dyspozycją art. 10 ust. 5 i ust. 7 ww. ustawy, tj. liczonego od końca 1975 r. W konsekwencji, nie będzie Pan zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych w związku planowaną sprzedażą tej nieruchomości.

Wobec tego, że we własnym stanowisku wskazał Pan, że:

Pana zdaniem w przypadku sprzedaży działki przyznanej Panu w dziale spadku nie będzie ta czynność stanowić źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem Jej zbycie nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego tj. od dnia uprawomocnienia się postanowienia o nabyciu praw do spadku

to Pana stanowisko należało uznać za nieprawidłowe, bowiem w tej sprawie 5-letni okres, o którym mowa w przepisie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy liczyć od daty nabycia przez Pana ojca nieruchomości, a nie od daty uprawomocnienia się postanowienia o nabyciu praw do spadku.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).