Z powyższego wynika, że ustawodawca uzależnił prawo do skorzystania z preferencyjnych zasad obliczania podatku dochodowego dla osób samotnie wychowujących dzieci od spełnienia łącznie następujących warunków:

-posiadania przez rodzica lub opiekuna prawnego statusu osoby samotnie wychowującej dziecko;

-wychowywania przez rodzica lub opiekuna prawnego samotnie w roku podatkowym dziecka;

-nieuzyskiwania przez rodzica lub opiekuna prawnego i dziecko przychodów/dochodów, do których zastosowanie mają przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem najmu prywatnego;

-niepodlegania przez rodzica lub opiekuna prawnego i dziecko opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych;

-nieuzyskiwania przez pełnoletnie dziecko przychodów/dochodów w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność kwoty renty socjalnej, której wysokość w grudniu 2022 r. wynosiła 16 061,28 zł (z wyjątkiem przewidzianym ustawą).

Przepis art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymienia enumeratywnie osoby, którym przysługuje status osób samotnie wychowujących dzieci. Z ww. przepisu jednoznacznie wynika, że z możliwości rozliczania się jako osoba samotnie wychowująca dziecko może skorzystać jedynie rodzic lub opiekun prawny tego dziecka. Ponadto przepis ten odwołuje się zarówno do statusu cywilnoprawnego osoby wychowującej dzieci (panna, kawaler, wdowa, wdowiec, rozwódka, rozwodnik), jak również do tego, że osoba ta musi faktycznie wychowywać dzieci samotnie. Jest to więc taka osoba, która stale troszczy się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka, bez udziału (wsparcia) drugiej osoby.

Warunkiem obliczenia podatku, na zasadach określonych w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jest zatem nie tylko posiadanie określonego stanu cywilnego oraz samotne wychowywanie dziecka. Z ww. przepisu jednoznacznie wynika, że z możliwości rozliczania się jako osoba samotnie wychowująca dziecko może skorzystać jedynie rodzic lub opiekun prawny tego dziecka.

Definicja osoby samotnie wychowującej dziecko jest wyczerpująca i nie przewiduje żadnych wyjątków, a katalog osób w niej wymienionych jest zamknięty i nie może podlegać wykładni rozszerzającej.

Należy jednoznacznie podkreślić, że wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe są odstępstwem od zasady powszechności opodatkowania, wynikającej z art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78 poz. 483 ze zm.), stanowiącego, że:

Oznacza to, że wszelkie odstępstwa od tej zasady, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą. Co więcej, zgodnie z konstrukcją i systematyką ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe stanowią wyjątek od generalnej zasady powszechności opodatkowania wyrażonej w art. 9 ust. 1 tej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Stąd też, korzystanie z każdej preferencji podatkowej, wymaga spełnienia warunków określonych w przepisach je konstytuujących. Tak więc, przepisy regulujące prawo do preferencyjnego rozliczenia powinny być interpretowane ściśle; niedopuszczalna jest ich interpretacja rozszerzająca.

W tym miejscu należy odnieść się do przepisów ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1359 ze zm.).

W myśl art. 93 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

W rozumieniu przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, prawo wykonywania bieżącej pieczy nad dzieckiem, oprócz rodzica, może również posiadać opiekun prawny dziecka lub rodzic zastępczy.

Opiekun prawny jest to osoba powołana do dbania o potrzeby życiowe i majątek innej osoby, która potrzebuje takiej opieki. W praktyce opiekun prawny ustanawiany jest wobec dzieci oraz osób całkowicie ubezwłasnowolnionych. Osoby te nie mogą za siebie odpowiadać prawnie, opiekun jest więc również ich przedstawicielem ustawowym, czyli może za nie dokonywać czynności prawnych.

W myśl art. 145 § 1 i 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Dziecko pozbawione opieki i wychowania rodziców może również zostać umieszczone w rodzinie zastępczej.

Wówczas, zgodnie z art. art. 112¹ § 1 pkt 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Stosownie do art. 149 § 4 pkt 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Na podstawie art. 153 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

W myśl art. 170 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Jak wynika z opisu zdarzenia przyszłego jest Pani rozwiedziona od 2016 r. Od dnia 19 maja 2021 r. wzięła Pani na wychowanie i utrzymanie małoletnią A (urodzoną (…)), córkę byłej partnerki Pani syna. Matka A z dnia na dzień wyjechała, zostawiła córkę i nie poczuwa się do jej utrzymywania. Ojciec A jest nieznany. Z dniem 28 stycznia 2022 r. Sąd Rejonowy w (…) ustanowił Panią rodziną zastępczą dla A, która (…) ukończyła 18 lat. Na mocy umowy ze Starostą (…) nadal pozostaje Pani rodziną zastępczą. Sąd nie ustanowił Pani opiekunem prawnym A. Od maja 2021 r. całkowicie sama Pani utrzymuje A i sama ją wychowuje (uczestniczy w jej życiu szkolnym, opiece zdrowotnej, zainteresowaniach itp.). W stosunku do Pani jak i A, w okresie, którego dotyczy Pani zapytanie, nie miały/nie mają/nie będą miały zastosowanie przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych. A zamieszkuje z Panią od 19 maja 2021 r. i nadal będzie zamieszkiwała przez najbliższe lata. Cały czas uczy się w dziennym technikum. Edukację będzie nadal kontynuować do 25 roku życia. W roku 2022 A nie osiągała przychodów. A nie otrzymywała i nie otrzymuje ani zasiłku (dodatku) pielęgnacyjnego ani renty socjalnej.

Zatem, skoro jak wynika z wniosku, nie została Pani ustanowiona opiekunem prawnym A to nie może Pani skorzystać z preferencyjnego opodatkowania dochodów przewidzianego dla osób samotnie wychowujących dzieci. Nie spełnia Pani wszystkich warunków określonych w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a w konsekwencji nie może zostać Pani uznana za osobę samotnie wychowującą dziecko.

Wobec powyższego, w związku ze sprawowaniem przez Panią opieki nad A poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu, a następnie na podstawie umowy zawartej ze starostą nie może Pani rozliczyć swoich dochodów za 2022 r. oraz za lata następne na zasadach określonych w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko.

Przechodząc natomiast do kwestii możliwości skorzystania przez Panią z odliczenia w ramach ulgi prorodzinnej należy odwołać się do art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl przepisu art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W myśl art. 27f ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Jak wynika z art. 27f ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Na podstawie art. 27f ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Art. 27f ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi natomiast, że:

Zgodnie z art. 27f ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przystępując do analizy przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego podkreślić należy, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym ulgi przewidzianej w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzależnione jest od spełnienia wszystkich ustawowych przesłanek wymaganych do jej zastosowania.

Zgodnie z zacytowanymi przepisami ulga prorodzinna, przy spełnieniu określonych wymogów, przysługuje również podatnikowi utrzymującemu pełnoletnie dziecko, w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.

Ulga prorodzinna przysługuje na dzieci:

1)małoletnie,

2)pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,

3)pełnoletnie do ukończenia 25. roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innym państwie, jeżeli dzieci te nie uzyskały przychodów/dochodów w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność kwoty renty socjalnej, której wysokość w grudniu 2022 r. wynosiła 16 061,28 zł (z wyjątkiem przewidzianym ustawą).

Ulga przysługuje pod warunkiem:

1)nieuzyskiwania przez dziecko przychodów/dochodów, do których zastosowanie mają przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem najmu prywatnego;

2)niepodlegania przez dziecko opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Odnosząc się do możliwości skorzystania przez Panią z przedmiotowej ulgi należy zwrócić uwagę, że w przypadku odliczenia ulgi na jedno dziecko (spełniające warunki, o których mowa w ww. przepisach) istnieje ograniczenie zastosowania tej ulgi, polegające na wprowadzeniu przez ustawodawcę limitu dochodów, stosownie do art. 27f ust. 2 pkt 1 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób. Zgodnie z tym przepisem łączne dochody podatnika niepozostającego w związku małżeńskim nie mogą przekroczyć w roku podatkowym kwoty 56 000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko, którego łączne dochody nie mogą przekroczyć w roku podatkowym kwoty 112 000 zł.

Wysokość tych dochodów ustalić należy zaś w sposób określony w powołanym wyżej art. 27f ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, należy pomniejszyć o kwotę składek na ubezpieczenie społeczne, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i kwotę składek na ubezpieczenie zdrowotne, o których mowa art. 30c ust. 2 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przy czym wskazać należy, że stosownie do treści art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Jak wynika z opisu zdarzenia przyszłego z dniem 28 stycznia 2022 r. Sąd Rejonowy w (…) ustanowił Panią rodziną zastępczą dla A, która (…) ukończyła 18 lat. Na mocy umowy ze Starostą (…) nadal pozostaje Pani rodziną zastępczą. Sąd nie ustanowił Pani opiekunem prawnym A. Od maja 2021 r. całkowicie sama Pani utrzymuje A i sama ją wychowuje (uczestniczy w jej życiu szkolnym, opiece zdrowotnej, zainteresowaniach itp.). W stosunku do Pani jak i A, w okresie, którego dotyczy Pani zapytanie, nie miały/nie mają/nie będą miały zastosowanie przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych. A zamieszkuje z Panią od 19 maja 2021 r. i nadal będzie zamieszkiwała przez najbliższe lata. Cały czas uczy się w dziennym technikum. Edukację będzie nadal kontynuować do 25 roku życia. W roku 2022 A nie osiągała przychodów. A nie otrzymywała i nie otrzymuje ani zasiłku (dodatku) pielęgnacyjnego ani renty socjalnej.

Zatem, skoro jak wynika z wniosku, nie została Pani ustanowiona opiekunem prawnym A to w 2022 r. jak i w latach następnych nie można Pani uznać za osobę samotnie wychowującą dziecko w świetle powołanego art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z tym, przy ustalaniu Pani prawa do odliczenia ulgi prorodzinnej na jedno dziecko (A) za 2022 r. oraz lata następne obowiązuje Panią limit dochodów określony w art. 27f ust. 2 pkt 1 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Oznacza to, że odliczenie przysługiwałoby Pani tylko w sytuacji, gdyby Pani dochód nie przekraczał kwoty 56 000 zł. Natomiast jak wskazała Pani w uzupełnieniu, uzyskane przez Panią dochody w 2022 r. z tytułu umowy o pracę przekroczyły ww. limit 56 000 zł.

Podsumowując, z powodu uzyskania przez Panią w 2022 r. dochodu przekraczającego kwotę 56 000 zł nie spełniła Pani przesłanki umożliwiającej zastosowanie w rozliczeniu podatkowym za rok 2022 r. odliczenia od podatku ulgi prorodzinnej, na podstawie art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jeśli jednak Pani dochody w latach następnych nie przekroczą limitu 56 000 zł, nadal będzie Pani rodziną zastępcza A i obowiązujące prawo nie zmieni się, będzie Pani mogła skorzystać z omawianego odliczenia od podatku w ramach ulgi prorodzinnej w zeznaniach za kolejne lata podatkowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzeń przyszłych, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzeń przyszłych i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).