Opodatkowanie świadczenia małżeńskiego otrzymywanego z amerykańskiego Systemu Ubezpieczeń Społecznych (Social Security).

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

27 stycznia 2023 r. r. wpłynął Pani wniosek z 26 stycznia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości skorzystania ze zwolnienia od opodatkowania, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Uzupełniła go Pani – w odpowiedni na wezwania – 7 i 17 marca 2023 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Otrzymała Pani świadczenie dla byłej żony z Rządu Federalnego USA.

Posiada Pani miejsce zamieszkania do celów podatkowych wyłącznie w Polsce – ma Pani nieograniczony obowiązek podatkowy i rezydencję podatkową w Polsce.

Świadczenie rodzinne dla byłej żony wypłacane jest z Systemu Ubezpieczeń Społecznych (Social Security) USA na podstawie przepisów o ubezpieczeniu społecznym: Polsko - Amerykańskiej Umowy o zabezpieczeniu społecznym (Totalization Agreement). Umowa o Zabezpieczeniu Społecznym została zawarta 2 kwietnia 2008 r. pomiędzy Social Security Administration i Zakładem Ubezpieczeń Społecznych oraz Kasą Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Social Security jest programem świadczeń emerytalnych oraz świadczeń rodzinnych, m.in. dla byłej żony.

Pytania

1.Czy dochód z tego świadczenia przelewany na Pani konto należy wykazywać w rocznym zeznaniu podatkowym jako przychód?

2.Czy to świadczenie jest zwolnione z podatku?

3.Czy Pani świadczenie podlega zapisowi art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowego od osób fizycznych i jest zwolnione z podatku?

Pani stanowisko w sprawie

W Pani ocenie, świadczenie małżeńskie - dla byłej żony, które Pani otrzymuje od lutego 2023 r. z Rządu USA, i które jest przelewane na Pani konto nie powinno podlegać opodatkowaniu na mocy art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ świadczenie to jest klasyfikowane jako dochód, który jest odpowiednikiem polskich świadczeń rodzinnych, otrzymanych na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych.

Otrzymywane świadczenie nie powinno być traktowane jako dochód, wykazywany w rocznym zeznaniu PIT - nie powinna go Pani wykazywać, ani płacić z tego tytułu podatku.

Wie Pani, że Pani kraj RP ma prawo opodatkować dochód uzyskany z tytułu świadczenia małżeńskiego wypłacanego ze Stanów Zjednoczonych osobie mającej miejsce zamieszkania na terytorium Polski. Prawo to wynika z zapisu art. 5 ust. 1 umowy, o zabezpieczeniu Społecznym między Rzeczpospolita Polską a Stanami Zjednoczonymi Ameryki (Dz. U. Nr 46 poz. 374), podpisanej w Warszawie dnia 2 kwietnia 2008 r., zgodnie z którym państwu przysługuje pełne prawo do opodatkowania dochodów, w tym m.in. świadczenia małżeńskiego, osobie mającej na jego terytorium miejsce zamieszkania.

Natomiast, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT, wolne od podatku dochodowego są m.in. świadczenia rodzinne otrzymane na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych.

W związku z powyższym, nie ma Pani obowiązku wykazywania tego dochodu w zeznaniu podatkowym i odprowadzenia podatku dochodowego.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku, jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

W myśl art. 3 ust. 1a ww. ustawy:

Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

1)posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub

2)przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

W myśl art. 4a ww. ustawy:

Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Z wniosku wynika, że otrzymała Pani świadczenie dla byłej żony z Rządu Federalnego USA. Posiada Pani miejsce zamieszkania do celów podatkowych wyłącznie w Polsce – ma Pani nieograniczony obowiązek podatkowy i rezydencję podatkową w Polsce. Świadczenie rodzinne dla byłej żony wypłacane jest z Systemu Ubezpieczeń Społecznych (Social Security) USA na podstawie przepisów o ubezpieczeniu społecznym: Polsko - Amerykańskiej Umowy o zabezpieczeniu społecznym (Totalization Agreement). Umowa o Zabezpieczeniu Społecznym została zawarta 2 kwietnia 2008 r. pomiędzy Social Security Administration i Zakładem Ubezpieczeń Społecznych oraz Kasą Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Social Security jest programem świadczeń emerytalnych oraz świadczeń rodzinnych, m.in. dla byłej żony.

W związku z powyższym, w niniejszej sprawie znajdą zastosowanie postanowienia Umowy między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, podpisanej w Waszyngtonie dnia 8 października 1974 r. (t. j. Dz. U. z 1976 r. Nr 31 poz. 178).

Umowa między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki nie zawiera odrębnego artykułu dotyczącego opodatkowania świadczeń dla byłej żony wypłacanych z Systemu Ubezpieczeń Społecznych . Oznacza to, że dochód ten podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych, zgodnie z postanowieniami art. 5 Umowy („Ogólne zasady opodatkowania”).

W myśl art. 5 ust. 1 ww. Umowy:

Osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie może być opodatkowana przez drugie Umawiające się Państwo z tytułu dochodu pochodzącego ze źródeł z tego drugiego Umawiającego się Państwa i tylko z tytułu takiego dochodu, zgodnie ze wszystkimi ograniczeniami zawartymi w niniejszej Umowie.

Przepis art. 5 ust. 2 cyt. Umowy stanowi, że:

Postanowienia niniejszej Umowy nie będą w żaden sposób stwarzały ograniczenia wobec wyłączeń, zwolnień, zmniejszeń, zaliczeń lub innych przywilejów, przyznanych obecnie lub w przyszłości przez:

a)prawo jednego z Umawiających się Państw przy określeniu podatków pobieranych przez to Umawiające się Państwo lub

b)przez każdą inną umowę zawartą pomiędzy Umawiającymi się Państwami.

Stosownie do art. 5 ust. 3 Umowy:

Bez względu na postanowienia niniejszej Umowy, z wyłączeniem ustępu 4, Umawiające się Państwo może opodatkować obywatela tego Umawiającego się Państwa lub osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w tym Umawiającym się Państwie (zgodnie z zasadami artykułu 4), tak jakby niniejsza Umowa nie weszła w życie.

Z przywołanych powyżej przepisów wynika, że Polska ma prawo opodatkować dochód uzyskany z tytułu świadczenia małżeńskiego wypłacanego ze Stanów Zjednoczonych osobie mającej miejsce zamieszkania na terytorium Polski. Prawo to wynika z zapisu art. 5 ust. 3 Umowy, zgodnie z którym państwu rezydencji przysługuje pełne prawo do opodatkowania dochodów osoby mającej na jego terytorium miejsce zamieszkania.

Zgodnie z generalną zasadą wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Na podstawie art. 10 ust. 1 ww. ustawy źródłami przychodów są wymienione w pkt 1 emerytura lub renta oraz w pkt 9 inne źródła.

W myśl natomiast art. 12 ust. 7 cyt. ustawy:

Przez emeryturę lub rentę rozumie się łączną kwotę świadczeń emerytalnych i rentowych, w tym kwoty emerytur kapitałowych wypłacanych na podstawie ustawy o emeryturach kapitałowych, wraz ze wzrostami i dodatkami, z wyłączeniem dodatków rodzinnych i pielęgnacyjnych oraz dodatków dla sierot zupełnych do rent rodzinnych.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy:

Wolne od podatku dochodowego są świadczenia rodzinne otrzymane na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych, dodatki rodzinne i pielęgnacyjne, zasiłki dla opiekunów otrzymane na podstawie przepisów o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów, świadczenia pieniężne otrzymane w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów, zasiłki porodowe otrzymane na podstawie odrębnych przepisów oraz świadczenie wychowawcze otrzymane na podstawie przepisów o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci.

W kontekście powyższego podkreślić należy, że zwolnienia przedmiotowe są wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania, co oznacza, że wszelkie odstępstwa od tej zasady, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą.

Należy zauważyć, że świadczenie małżeńskie wypłacane z Systemu Ubezpieczeń Społecznych na podstawie przepisów o ubezpieczeniach społecznych stanowi odmienne świadczenie od świadczenia rodzinnego otrzymywanego na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych.

Na gruncie ustawodawstwa krajowego świadczenia rodzinne wypłacane są na podstawie przepisów ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 390 ze zm.).

Zgodnie z art. 2 ww. ustawy świadczeniami rodzinnymi są:

1) zasiłek rodzinny oraz dodatki do zasiłku rodzinnego;

2) świadczenia opiekuńcze: zasiłek pielęgnacyjny, specjalny zasiłek opiekuńczy oraz świadczenie pielęgnacyjne;

3) zapomoga wypłacana przez gminy, na podstawie art. 22a;

3a) świadczenia wypłacane przez gminy na podstawie art. 22b;

4) jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka;

5) świadczenie rodzicielskie.

Biorąc pod uwagę powyższe należy zatem stwierdzić, że zgodnie z postanowieniami Umowy między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu świadczenie małżeńskie otrzymywane przez Panią z USA podlega opodatkowaniu w Polsce.

Świadczenie to nie może korzystać ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż nie jest żadnym ze świadczeń wymienionych w tym przepisie. Z art. 21 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy jednoznacznie wynika, że ze zwolnienia korzystają m.in. świadczenia rodzinne otrzymane na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych. Tymczasem – jak wskazała Pani w opisie zdarzenia – otrzymywane przez Panią świadczenie dla byłej małżonki jest przyznawane na podstawie przepisów o ubezpieczeniach społecznych. Zatem, uzyskany z tego tytułu dochód mieszczący się w dyspozycji art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlega wykazaniu w rocznym zeznaniu podatkowym.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

•Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia i zastosuje się Pani do interpretacji.

•Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

•w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

•w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).