Temat interpretacji
Możliwość skorzystania z tzw. „ulgi dla rodzin 4+”, o której mowa w art. 21 ust. 1 pkt 153 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w przypadku czwartego dziecka urodzonego martwym.
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
23 stycznia 2023 r. złożył Pan wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z tzw. „ulgi dla rodzin 4+”. Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Prowadzi Pan działalność gospodarczą na zasadach ogólnych, a Pana żona zatrudniona jest na umowę o pracę. Pan i Pana żona jesteście rodzicami trójki dzieci w wieku 9 lat, 8 lat i 6 lat. Pan i Pana żona rozliczacie się wspólnie (podatkowo). W styczniu 2022 r. Pana żona zaszła w ciążę. Ciąża była prowadzona u lekarza ginekologa tak jak w przypadku poprzednich dzieci. Dziecko rozwijało się prawidłowo co potwierdzały badania USG oraz badanie prenatalne. W kwietniu 2022 r. Pana żona pojechała na rutynową kontrolę do lekarza prowadzącego, która odbyła się 13 kwietnia 2022 r. Lekarz prowadzący podczas badania stwierdził problemy z biciem serca dziecka (brak rytmu). Pana żona została skierowana do szpitala w (...), gdzie pojawił się Pan z żoną w ciągu 1 godziny. Pan i Pana żona zostaliście przyjęci na oddział położniczy, gdzie stwierdzono śmierć dziecka. Lekarze przygotowali Pana żonę do porodu, który finalnie został wywołany 15 kwietnia 2022 r. Pana żona urodziła naturalnie. Pogrzeb dziecka odbył się 19 kwietnia 2022 r.
Pytanie
Czy spełnia Pan założenia rodziny 4+ w związku z posiadaniem czwórki dzieci zgodnie z zapisami w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, tzn. przynajmniej 1 dzień w roku podatkowym?
Pana stanowisko w sprawie
W Pana ocenie, spełnia Pan założenia programu „ulga dla rodzin 4+”. Posiadał Pan z żoną czwórkę dzieci w roku podatkowym 2022, choć jedno dziecko nieszczęśliwie zmarło – było z Panem i żoną 1 dzień.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione od podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia wydanego przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych.
W myśl art. 21 ust. 1 pkt 153 ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym do 30 czerwca 2022 r.:
Wolne od podatku dochodowego są przychody podatnika do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85 528 zł, osiągnięte:
a) ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej i spółdzielczego stosunku pracy;
b) z umów zlecenia, o których mowa w art. 13 pkt 8;
c) z pozarolniczej działalności gospodarczej, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30c albo art. 30ca albo ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym w zakresie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych;
– który w roku podatkowym w stosunku do co najmniej czworga dzieci, o których mowa w art. 27ea ust. 1 pkt 2, wykonywał władzę rodzicielską, pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało, lub sprawował funkcję rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą, a w przypadku pełnoletnich uczących się dzieci – wykonywał ciążący na nim obowiązek alimentacyjny albo sprawował funkcję rodziny zastępczej, z zastrzeżeniem ust. 39 i 44–48.
W myśl art. 21 ust. 1 pkt 153 ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym od 1 lipca 2022 r.:
Wolne od podatku dochodowego są przychody podatnika do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85 528 zł, osiągnięte:
a) ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej i spółdzielczego stosunku pracy,
b) z umów zlecenia, o których mowa w art. 13 pkt 8,
c) z pozarolniczej działalności gospodarczej, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30c albo art. 30ca albo ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym w zakresie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych,
d) z zasiłku macierzyńskiego, o którym mowa w ustawie z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa
- który w roku podatkowym w stosunku do co najmniej czworga dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4c, z uwzględnieniem art. 6 ust. 4e i 8, wykonywał władzę rodzicielską, pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało, lub sprawował funkcję rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą, a w przypadku pełnoletnich uczących się dzieci - wykonywał ciążący na nim obowiązek alimentacyjny albo sprawował funkcję rodziny zastępczej, z zastrzeżeniem ust. 39 i 44-48.
W myśl art. 27ea ust. 1 pkt 1-2 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (w brzmieniu obowiązującym do 30 czerwca 2022 r.):
Od podatku obliczonego zgodnie z art. 27 podatnik może odliczyć kwotę w wysokości 1.500 zł, jeżeli w roku podatkowym jest rodzicem albo opiekunem prawnym, który:
1) jest:
a)panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką albo rozwodnikiem,
b)osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów,
c)osobą pozostającą w związku małżeńskim z osobą pozbawioną praw rodzicielskich lub odbywającą karę pozbawienia wolności, oraz
2) samotnie wychowuje dzieci:
a)małoletnie,
b)pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
c)pełnoletnie do ukończenia 25. roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w krajowych lub zagranicznych przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, jeżeli w roku podatkowym dzieci te:
– nie stosowały przepisów art. 30c lub ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy, w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń,
– nie podlegały opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych,
– nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub przychodów, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 i 152, w łącznej wysokości przekraczającej 3089 zł, z wyjątkiem renty rodzinnej.
Na podstawie art. 1 pkt 14 ww. ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2022 r. poz. 1265), która weszła w życie 1 lipca 2022 r., artykuł 27ea został uchylony.
Na podstawie art. 18 ust. 2 ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2022 r. poz. 1265) przepisów art. 27ea ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym do 30 czerwca 2022 r., nie stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r.
W myśl art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dodanego przez art. 1 pkt 1 lit. a ww. ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw:
Od dochodów jednego rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem, osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:
1)małoletnie,
2)pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
3)pełnoletnie do ukończenia 25. roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innym państwie
-podatek może być określony zgodnie z ust. 4d na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym.
Według art. 6 ust. 4e cytowanej ustawy, dodanego przez art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw:
Przepisu ust. 4c pkt 3 nie stosuje się, jeżeli dziecko, o którym mowa w tym przepisie, uzyskało w roku podatkowym:
1)dochody, z wyjątkiem renty rodzinnej, podlegające opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub
2)przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 i 152
-w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz. U. z 2022 r. poz. 240), w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego.
Z art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu nadanym przez art. 1 pkt 2 lit. d ustawy z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2105), wynika, że:
Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2, nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków:
1)stosuje przepisy:
a)art. 30c lub
b)ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy
-w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;
2)podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.
Art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu nadanym przez art. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw, stanowi, że:
Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4d, nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków, osoba samotnie wychowująca dziecko lub jej dziecko:
1)stosuje przepisy:
a)art. 30c lub
b)ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy
-w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;
2)podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.
Natomiast art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw stanowi, że:
Przepisy art. 6 ust. 4c–4h, 8 (…) ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, (…) stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r.
Zgodnie z art. 21 ust. 39 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
Przy obliczaniu kwoty przychodów podlegających zwolnieniu od podatku na podstawie ust. 1 pkt 148 i 152-154 nie uwzględnia się przychodów podlegających opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym na podstawie niniejszej ustawy, zwolnionych od podatku dochodowego oraz od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Stosownie do ust. 44-48 ww. art. 21 ustawy,
Suma przychodów zwolnionych od podatku na podstawie ust. 1 pkt 148 i 152-154 nie może w roku podatkowym przekroczyć kwoty 85 528 zł.
Przy ustalaniu prawa do zwolnienia, o którym mowa w ust. 1 pkt 153, nie uwzględnia się dziecka, które w roku podatkowym, na podstawie orzeczenia sądu, zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych.
Podatnik korzystający ze zwolnienia, o którym mowa w ust. 1 pkt 153:
1) wyłącznie w zakresie przychodów podlegających opodatkowaniu zgodnie z art. 27, innych niż z pozarolniczej działalności gospodarczej, składa w terminie określonym w art. 45 ust. 1 informację, według ustalonego wzoru, zawierającą dane o liczbie dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci;
2) w zakresie przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej podlegających opodatkowaniu zgodnie z art. 27, art. 30c lub zgodnie z przepisami ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, w złożonym zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1 lub ust. 1a pkt 2, lub zeznaniu, o którym mowa w art. 21 ust. 2 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, składanym za rok podatkowy, w którym korzystał ze zwolnienia, informuje o liczbie dzieci i ich numerach PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imionach, nazwiskach oraz datach urodzenia dzieci.
Na żądanie organów podatkowych podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do zwolnienia, o którym mowa w ust. 1 pkt 153, w szczególności:
1) odpis aktu urodzenia dziecka;
2) zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;
3) odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;
4) zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.
Podatnik jest zwolniony z obowiązku złożenia informacji, o której mowa w ust. 46, jeżeli w złożonym zeznaniu podatkowym, w którym dokonał odliczenia, o którym mowa w art. 27f, oświadczył, że równocześnie skorzystał ze zwolnienia określonego w ust. 1 pkt 153 i prawo do zastosowania tego zwolnienia i tego odliczenia przysługiwało w stosunku do tych samych dzieci.
Art. 21 ust. 48 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu nadanym przez art. 5 pkt 1 ustawy z dnia 7 października 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2022 r. poz. 2180), stanowi, że:
Podatnik nie składa informacji, o której mowa w ust. 46 pkt 1, jeżeli w zeznaniu złożonym za rok podatkowy, w którym korzystał ze zwolnienia określonego w ust. 1 pkt 153, poinformował o liczbie dzieci i ich numerach PESEL, a w przypadku braku tych numerów - o imionach, nazwiskach oraz datach urodzenia dzieci.
Natomiast art. 23 ust. 1 ustawy z dnia 7 października 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw stanowi, że:
Przepisy art. 21 ust. 48 (…) ustawy zmienianej w art. 5, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r.
Obowiązująca od 1 stycznia 2022 r. tzw. ulga dla rodzin 4+ dotyczy rodziców, w tym rodziców zastępczych, oraz opiekunów prawnych, bez względu na ich stan cywilny. Mogą z niej korzystać zarówno samotni rodzice (opiekunowie prawni), jak i małżonkowie oraz rodzice pozostający w związkach nieformalnych.
Ulga obejmuje przychody:
·z pracy na etacie (umowa o pracę, stosunek służbowy, praca nakładcza, spółdzielczy stosunek pracy),
·z umów zlecenia zawartych z firmą,
·z działalności gospodarczej, opodatkowanej według skali podatkowej, 19% podatkiem liniowym, stawką 5% (tzw. ulga IP Box) oraz ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.
Wskazać należy, że z ulgi może skorzystać podatnik, który w stosunku do co najmniej czworga dzieci:
·wykonywał władzę rodzicielską;
·był opiekunem prawnym dziecka, które z nim mieszkało;
·był rodzicem zastępczym na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą;
·wykonywał ciążący obowiązek alimentacyjny lub był rodzicem zastępczym (w przypadku dorosłych, uczących się dzieci).
Ponadto, ulga ta przysługuje podatnikowi w związku z wychowywaniem dzieci:
-małoletnich, bez względu na wysokość rocznych dochodów,
-pełnoletnich, otrzymujących zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną, bez względu na wysokość ich rocznych dochodów, oraz
-pełnoletnich do ukończenia 25 roku życia, uczących się.
W przypadku, gdy podatnik chce skorzystać z ulgi na dzieci pełnoletnie, uczące się, do ukończenia 25 roku życia, dzieci te muszą spełnić następujące warunki:
·nie stosowały przepisów o 19% podatku liniowym lub przepisów ustawy o ryczałcie (z wyjątkiem przepisów dotyczących najmu prywatnego) w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń,
·nie podlegały opodatkowaniu podatkiem tonażowym na zasadach określonych w ustawie o podatku tonażowym lub tzw. podatkiem okrętowym na zasadach określonych w ustawie o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych,
·nie uzyskały dochodów opodatkowanych według skali podatkowej lub 19% podatkiem z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, udziałów (akcji) lub pochodnych instrumentów finansowych lub przychodów zwolnionych od podatku w ramach tzw. ulgi dla młodych czy ulgi na powrót, w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz. U. z 2022 r. poz. 240), w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego, z wyjątkiem renty rodzinnej.
Ulga może być zastosowana już w trakcie roku, ale ostateczne jej rozliczenie nastąpi w zeznaniu rocznym.
Jeśli podatnik zobowiązany jest do samodzielnego obliczania zaliczki lub podatku w związku z osiąganiem:
-zagranicznych przychodów z pracy na etacie czy umów zlecenia za wartych z firmą,
-przychodów z działalności gospodarczej,
to samodzielnie stosuje ulgę, wyłączając przychody nią objęte z przychodów podlegających opodatkowaniu.
Zwolnieniu podlega kwota przychodu nieprzekraczająca 85 528 zł w roku podatkowym u każdego z rodziców lub opiekunów prawnych.
Kwota 85 528 zł jest wspólnym limitem w ramach ulg: dla rodzin 4+, dla młodych , na powrót i dla pracujących seniorów. Jeśli więc rodzic lub opiekun prawny korzysta np. z dwóch ulg w tym samym roku podatkowym, to jego przychody podlegają zwolnieniu maksymalnie do wysokości 85 528 zł.
Wskazać należy, że zgodnie z art. 8 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.):
Każdy człowiek od chwili urodzenia ma zdolność prawną.
W myśl art. 9 Kodeksu cywilnego:
W razie urodzenia się dziecka domniemywa się, że przyszło ono na świat żywe.
Nadmienić należy, że zgodnie z pkt 3 i pkt 4 załącznika Nr 1 do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 6 kwietnia 2020 r. w sprawie rodzajów, zakresu i wzorów dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania (t. j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1304):
Urodzeniem żywym określa się całkowite wydalenie lub wydobycie z ustroju matki noworodka, niezależnie od czasu trwania ciąży, który po takim wydaleniu lub wydobyciu oddycha lub wykazuje jakiekolwiek inne oznaki życia, takie jak czynność serca, tętnienie pępowiny lub wyraźne skurcze mięśni zależnych od woli, bez względu na to, czy sznur pępowiny został przecięty lub łożysko zostało oddzielone.
Urodzeniem martwym określa się całkowite wydalenie lub wydobycie z ustroju matki płodu, o ile nastąpiło po upływie 22. tygodnia ciąży, który po takim wydaleniu lub wydobyciu nie oddycha ani nie wykazuje żadnego innego znaku życia, jak czynność serca, tętnienie pępowiny lub wyraźne skurcze mięśni zależnych od woli.
W myśl art. 52 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 28 listopada 2014 r. Prawo o aktach stanu cywilnego (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1681 ze zm.):
Akt urodzenia sporządza się w dniu zgłoszenia urodzenia dziecka, a jeżeli zgłoszenie urodzenia nastąpiło w sposób określony w art. 17 albo w art. 58a - w następnym dniu roboczym po dniu zgłoszenia urodzenia.
Jeżeli dziecko urodziło się martwe, nie sporządza się aktu zgonu, a sporządza się akt urodzenia z adnotacją, że dziecko urodziło się martwe.
Stosownie do art. 53 ust. 1-3 ustawy Prawo o aktach stanu cywilnego:
Akt urodzenia sporządza się na podstawie karty urodzenia albo karty martwego urodzenia przekazanej przez podmiot wykonujący działalność leczniczą oraz protokołu zgłoszenia urodzenia albo zgłoszenia urodzenia dokonanego w sposób określony w art. 58a.
Podmiot wykonujący działalność leczniczą pozyskuje i przetwarza dane dotyczące: miejsca zamieszkania rodziców dziecka, w tym okresu przebywania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na obszarze danej gminy, o ile są znane, wykształcenia rodziców dziecka, informacje o stanie zdrowia dziecka dotyczące: długości, ciężaru ciała, punktów w skali Apgar, oraz informacje o ciąży i porodzie dotyczące: okresu trwania ciąży i wielorakości oraz dane o poprzednich ciążach i porodach matki dziecka.
Podmiot wykonujący działalność leczniczą przekazuje, dla potrzeb statystyki publicznej, dane, o których mowa w ust. 2, służbom statystyki publicznej.
Zgodnie z art. 54 ust. 1-3 ustawy Prawo o aktach stanu cywilnego:
Kartę urodzenia przekazuje się kierownikowi urzędu stanu cywilnego właściwemu do sporządzenia aktu urodzenia w terminie 3 dni od dnia jej sporządzenia.
Karta urodzenia zawiera:
1) nazwisko, imię (imiona), nazwisko rodowe, datę i miejsce urodzenia oraz numer PESEL matki dziecka, jeżeli został nadany;
2) miejsce, datę i godzinę urodzenia dziecka;
3) płeć.
Karta martwego urodzenia zawiera dane wymagane w karcie urodzenia oraz informację, że dziecko urodziło się martwe. Kartę martwego urodzenia przekazuje się kierownikowi urzędu stanu cywilnego w terminie jednego dnia od dnia jej sporządzenia. Jeżeli nie jest możliwe ustalenie płci dziecka, karty martwego urodzenia nie przekazuje się.
Natomiast art. 55 ust. 1 i ust. 2 ustawy Prawo o aktach stanu cywilnego stanowi, że:
Zgłoszenia urodzenia dziecka dokonuje się w terminie 21 dni od dnia sporządzenia karty urodzenia, a w przypadku gdy dziecko urodziło się martwe - w terminie 3 dni od dnia sporządzenia karty martwego urodzenia.
Jeżeli nie dokonano zgłoszenia urodzenia w terminie 21 dni od dnia sporządzenia karty urodzenia lub w terminie 3 dni od dnia sporządzenia karty martwego urodzenia, kierownik urzędu stanu cywilnego sporządza z urzędu akt urodzenia na podstawie karty urodzenia albo karty martwego urodzenia, z adnotacją o sporządzeniu aktu z urzędu, oraz informuje rodziców dziecka o jego sporządzeniu.
W myśl art. 92 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1359 ze zm.):
Dziecko pozostaje aż do pełnoletności pod władzą rodzicielską.
Stosownie do art. 93 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom.
Z art. 95 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wynika, że:
Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw.
Zgodnie z art. 96 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Rodzice wychowują dziecko pozostające pod ich władzą rodzicielską i kierują nim. Obowiązani są troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i przygotować je należycie do pracy dla dobra społeczeństwa odpowiednio do jego uzdolnień.
Stosownie do art. 97 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania.
Jak wskazuje art. 107 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom żyjącym w rozłączeniu, sąd opiekuńczy może ze względu na dobro dziecka określić sposób jej wykonywania i utrzymywania kontaktów z dzieckiem. Sąd pozostawia władzę rodzicielską obojgu rodzicom, jeżeli przedstawili zgodne z dobrem dziecka pisemne porozumienie o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem. Rodzeństwo powinno wychowywać się wspólnie, chyba że dobro dziecka wymaga innego rozstrzygnięcia.
Przedstawił Pan informacje, z których wynika, że:
1)jest Pan ojcem trójki małoletnich dzieci,
2)w styczniu 2022 r. Pana żona zaszła w ciążę,
3)13 kwietnia 2022 r. lekarz prowadzący podczas badania Pana żony stwierdził problemy z biciem serca dziecka (brak rytmu). Pana żona została skierowana do szpitala, gdzie stwierdzono śmierć dziecka. Lekarze przygotowali Pana żonę do porodu, który finalnie został wywołany 15 kwietnia 2022 r. Pana żona urodziła naturalnie. Pogrzeb dziecka odbył się 19 kwietnia 2022 r.,
4)chce Pan skorzystać z ulgi 4+.
Jak wynika z ww. uregulowań prawnych, aby móc skorzystać z tzw. „ulgi dla rodzin 4+”, należy m.in. w roku podatkowym wykonywać władzę rodzicielską w stosunku do co najmniej czworga dzieci.
Podkreślić należy, że nie można utożsamiać pojęcia „wykonywanie władzy rodzicielskiej” z pojęciem „przysługiwanie władzy rodzicielskiej”.
Władza rodzicielska, jak to wynika z całokształtu przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, a zwłaszcza art. 95 § 1, art. 96 i art. 98 § 1, stanowi ogół obowiązków i praw względem dziecka, mających na celu zapewnienie mu należytej pieczy i strzeżenie jego interesów. Rodzice mają jednak względem dziecka także prawa i obowiązki, nie objęte władzą rodzicielską, nie stanowiące jej elementu, jak np. prawo do osobistej styczności z dzieckiem (por. art. 113 KRO oraz uchwałę pełnego składu Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z dnia 18.03.1968 r., OSNCP z 1968 r., z. 5, poz. 77), które jest ich prawem osobistym (postanowienie Sądu Najwyższego – Izby Cywilnej z 5 maja 2000 r., sygn. II CKN 761/00).
Przepis art. 92 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego nie wskazuje, czy władza rodzicielska powstaje z momentem urodzenia. Nie ulega wątpliwości, że stosunek prawny, którego treścią jest władza rodzicielska przysługuje z mocy prawa z chwilą narodzin dziecka. Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka. Przy czym przez wychowywanie należy rozumieć zapewnianie stałej opieki, prowadzącej do uzyskania pełnego rozwoju fizycznego i psychicznego. Chodzi zatem o aktywne uczestniczenie w wychowywaniu dziecka i realny wpływ na rozwój jego osobowości. Według Słownika Języka Polskiego PWN, 1996 r. pod redakcją prof. Mieczysława Szymczaka „wychowywać” to „zapewnić osobie niedorosłej osiągnięcie rozwoju fizycznego i psychicznego, zapewnić opiekę istocie niedorosłej i doprowadzić ją do samodzielności. Wychowywać trójkę dzieci. Wychowywać kogoś od małego”.
Wychowanie dziecka jest zatem złożonym procesem, który rozpoczyna się z chwilą przyjścia dziecka na świat i ma na celu przygotowywanie do samodzielnego, sprawnego poruszania się w świecie dorosłych.
Zatem, o wykonywaniu władzy rodzicielskiej nie świadczy tylko sam fakt jej posiadania. Wykonywanie władzy rodzicielskiej polega na sprawowaniu faktycznej pieczy nad małoletnim dzieckiem/dziećmi w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój, a w szczególności podejmowanie przez rodzica (rodziców) obowiązków w zakresie zaspokojenia potrzeb fizycznych, edukacyjnych i duchowych dziecka. Wykonywanie władzy rodzicielskiej należy zatem odnieść do konkretnych okoliczności faktycznych, w oparciu o zachowania i konkretną aktywność rodziców wobec dziecka/dzieci. Wykonywać pieczę (zgodnie z def. Wielkiego Słownika Języka Polskiego oraz słownika synonimów) – to m.in. sprawować nad kimś lub czymś bezpośrednią, osobistą opiekę, troszczyć się, baczyć, czuwać, nadzorować.
Mając na uwadze powołane wyżej przepisy, wskazać należy, że nie spełnia Pan warunku uprawniającego do skorzystania z tzw. ulgi dla rodzin 4+, ponieważ w roku podatkowym 2022 r. nie był Pan rodzicem czworga dzieci, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 153 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W przedmiotowej sprawie występuje przesłanka negatywna - określona w art. 21 ust. 1 pkt 153 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wykluczająca możliwość skorzystania z ww. ulgi, bowiem urodzenie martwego dziecka jest równoznaczne z niemożliwością wykonywania władzy rodzicielskiej nad tym dzieckiem. O wykonywaniu władzy rodzicielskiej można mówić wyłącznie wtedy, gdy jest podmiot, nad którym można ją wykonywać. W stanie faktycznym przedstawionym we wniosku, nie zaistniała okoliczność wykonywania władzy rodzicielskiej przez Pana nad urodzonym martwym dzieckiem.
W konsekwencji, nie została spełniona przesłanka zwolnienia od podatku wymieniona w cytowanym wyżej art. 21 ust. 1 pkt 153 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dotycząca wykonywania władzy rodzicielskiej w stosunku do co najmniej czworga dzieci. W związku z powyższym, odpowiadając na Pana pytanie, należy stwierdzić, że nie spełnia Pan warunku do zwolnienia, o którym mowa art. 21 ust. 1 pkt 153 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a mianowicie wykonywania w roku podatkowym władzy rodzicielskiej w stosunku do co najmniej czworga dzieci. W konsekwencji, nie jest Pan uprawniony do skorzystania z ulgi 4+ w roku podatkowym 2022 r.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Organ podkreśla, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).