Temat interpretacji
Odszkodowanie jest wolne od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, albowiem zostały spełnione wynikające z tego przepisu przesłanki uprawniające do zastosowania zwolnienia od podatku.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
25 stycznia 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 18 stycznia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełnili go Państwo– w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 30 marca 2023 r. (wpływ 3 kwietnia 2023 r.). Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
W dniu 10 września 2021 roku jeden Wojewoda wydał trzy decyzje o pozwoleniu na realizację inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych:
(...)
W dniu 7 września 2021 roku inny Wojewoda wydał decyzję o pozwoleniu na realizację inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych (...).
Inwestorem wskazanych przedsięwzięć jest Wnioskodawca i realizuje je w ramach (...).
Część obszarów nieruchomości, na których prowadzona jest inwestycja była przedmiotem umów dzierżawy zawartych pomiędzy dzierżawcami a właściwymi oddziałami (...). Na terenie nieruchomości nie znajdowały się jakiekolwiek zabudowania, czy inne obiekty. Nieruchomości były wykorzystywane wyłącznie rolniczo. Część z działek objęta jest programami pomocowymi, a więc pobierane są dopłaty bądź udzielana jest pomoc. Umowy dzierżawy nieruchomości wygasły, w zakresie działek, powstałych po podziale nieruchomości, które stały się własnością Skarbu Państwa. Zgodnie z posiadanymi informacjami strony umowy dzierżawy zawarły aneksy, na podstawie których doszło do wyłączenia z przedmiotu umowy działek wywłaszczonych.
Stosownie do art. 26 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 8 lipca 2020 roku o szczególnych zasadach przygotowania do realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych najem, dzierżawa lub użyczenie nieruchomości przeznaczonej na inwestycję, stanowiącej własność Skarbu Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego, wygasają z upływem 30 dni od dnia, w którym decyzja o pozwoleniu na realizację inwestycji stała się ostateczna. Za straty poniesione na skutek wygaśnięcia umów, o których mowa w ust. 2, przysługuje odszkodowanie.
Z uwagi na wywłaszczenie nieruchomości i pozyskanie przez Skarb Państwa prawa własności do działek powstałych po podziale, działki te zostały wyłączone trwale z programów pomocowych, czy płatności rolno-środowiskowo-klimatycznych. Oznacza to, że dzierżawcy utracą otrzymywane w ramach powyższego dopłaty, co stanowi ich szkodę powstałą na skutek wygaśnięcia umów. Wysokość utraconych dopłat ustalana jest na podstawie operatów szacunkowych opracowanych przez rzeczoznawcę majątkowego, w szczególności na podstawie zaświadczeń kierowników właściwych biur (...).
Wnioskodawca zawarł porozumienie z dzierżawcami nieruchomości w przedmiocie wypłaty odszkodowania, które stanowić ma równowartość utraconych dopłat. (...)
W uzupełnieniu wniosku wskazano, co następuje.
Odszkodowanie zostało wypłacone przez Wnioskodawcę na rzecz dzierżawcy w dniu 6 września 2022 roku.
Dzierżawca jest osobą fizyczną.
Dzierżawca nie wykorzystywał nieruchomości, które były przedmiotem dzierżawy w związku prowadzoną działalnością gospodarczą.
Na moment wypłaty odszkodowania dzierżawcy nie łączył z Wnioskodawcą jakikolwiek inny stosunek prawny.
Odszkodowanie zostało wypłacone na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy z dnia 8 lipca 2010 roku o szczególnych zasadach przygotowania do realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych (specustawa przeciwpowodziowa). Zgodnie natomiast z art. 30 specustawy przeciwpowodziowej w sprawach nieuregulowanych w ustawie stosuje się przepisy ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami.
Stosownie do art. 130 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami - ustalenie wysokości odszkodowania następuje po uzyskaniu opinii rzeczoznawcy majątkowego, określającej wartość nieruchomości.
Wysokość odszkodowania, a także sposób jego wypłaty zostały więc ustalone w oparciu o przepisy zawarte w ustawie o gospodarce nieruchomościami i Rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wyceny nieruchomości i sporządzenia operatu szacunkowego. Odszkodowanie wypłacone bowiem zostało stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami, w tym art. 130 ustawy, które miały zastosowanie w sprawie z uwagi na art. 30 specustawy przeciwpowodziowej.
Pytania
1)Czy wypłata odszkodowania na rzecz dzierżawcy nieruchomości objętej decyzją o pozwoleniu na realizację inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych jest zwolniona z podatku dochodowego od osób fizycznych?
2)W przypadku negatywnej odpowiedzi na pytanie 1, czy Wnioskodawca jest zobowiązany do pobrania od wypłaconego odszkodowania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz wykazania przychodu w Informacji o przychodach z innych źródeł oraz o dochodach i pobranych zaliczkach na podatek dochodowy w danym roku podatkowym - PIT-11?
Państwa stanowiska w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy:
Ad. 1.
Wypłacone dzierżawcy odszkodowanie jest zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Ad. 2.
W przypadku negatywnej odpowiedzi na pyt 1 i uznania, że wypłacone odszkodowanie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, w ocenie Wnioskodawcy brak jest obowiązku poboru zaliczki na podatek dochodowy. Niemniej, przychód ten winien wykazany w Informacji o przychodach z innych źródeł oraz o dochodach i pobranych zaliczkach na podatek dochodowy w danym roku podatkowym – PIT-11.
Uzasadnienie
Ad. 1.
Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g ustawy PIT wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw lub aktów administracyjnych wydanych na podstawie tych przepisów, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy z wyjątkiem odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.
Stosownie do powołanego przepisu, jeżeli wysokość lub zasady ustalania odszkodowania są uregulowane w odrębnych przepisach, to wówczas odszkodowanie to jest zwolnione od podatku dochodowego od osób fizycznych, chyba że odszkodowania wynikają z zawartych umów bądź ugód, które nie zostały zawarte przed sądem.
Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychody uzyskane z tytułu odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami lub z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie oraz z tytułu sprzedaży nieruchomości w związku z realizacją przez nabywcę prawa pierwokupu, stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami; nie dotyczy to przypadków, gdy właściciel nieruchomości, o której mowa w zdaniu pierwszym, nabył jej własność w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego bądź odpłatnym zbyciem nieruchomości za cenę niższą o co najmniej 50% od wysokości uzyskanego odszkodowania lub ceny zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie lub w związku z realizacją prawa pierwokupu.
Powyższe wskazuje, że od podatku dochodowego od osób fizycznych zwolnione jest również odszkodowanie, które wypłacane jest:
1)stosownie do przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami lub
2)z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie oraz
3)sprzedaży nieruchomości w związku z realizacją przez nabywcę prawa pierwokupu, stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami.
Jednocześnie nie jest zwolnione od podatku dochodowego odszkodowanie, jeżeli właściciel nieruchomości nabył jej własność w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego bądź odpłatnym zbyciem nieruchomości za cenę niższą o co najmniej 50% od wysokości uzyskanego odszkodowania lub ceny zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie lub w związku z realizacją prawa pierwokupu.
Z brzmienia powyższego przepisu wynika, że pozostałe odszkodowania, wypłacane stosownie do przepisów ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (dalej również UGN), z wyłączeniem odszkodowań otrzymanych przez uprawnionych, którzy nabyli nieruchomość w okresie 2 lat przed zaistnieniem zdarzenia, za które powinien otrzymać odszkodowanie za cenę niższą o co najmniej 50% w stosunku do uzyskanego odszkodowania, korzystają ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Mając na uwadze powyższe, w przedmiotowej sprawie kluczowe jest, że ustawa o szczególnych zasadach przygotowania do realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych zawiera przepis odsyłający do stosowania ustawy o gospodarce nieruchomościami. Zgodnie z art. 30 ustawy w zakresie nieuregulowanym w ustawie stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami.
Zakres odesłania dotyczy więc nabywania gruntów pod realizację inwestycji przeciwpowodziowych a nie dotyczy innych kwestii, uregulowanych w ustawie o gospodarce nieruchomościami. Oznacza to, że do innych kwestii związanych z przygotowaniem inwestycji o znaczeniu państwowym zastosowanie znajdują wprost przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami. Należy też dodać, iż w specustawie przeciwpowodziowej znajdują się jeszcze inne odesłanie do treści ustawy o gospodarce nieruchomościami. Bowiem zgodnie z art. 20 ust. 8 ustawy do ustalenia wysokości i wypłacenia odszkodowania stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, z zastrzeżeniem art. 21. Oznacza to, że w postępowaniu w sprawie ustalenia wysokości odszkodowania z tytułu przeniesienia na rzecz Skarbu Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego własności nieruchomości zastosowanie znajdzie w pierwszej kolejności przepis art. 21 ustawy, odnoszący się do tej kwestii, następnie zaś przepisy o gospodarce nieruchomościami, przy czym jedne z nich wprost, inne odpowiednio, a jeszcze inne nie znajdą w ogóle zastosowania w sprawach wydania decyzji odszkodowawczej.
Należy stwierdzić, że w sytuacji, gdy odesłanie do stosowania przepisów o gospodarce nieruchomościami zlokalizowane jest wprost w przepisie regulującym odszkodowania, to przepisy UGN stosuje się odpowiednio, z zastrzeżeniem regulacji zawartych w samej specustawie. Natomiast brak przywołania w danym przepisie UGN wskazuje, iż przepisy ustawy powinno się stosować wprost, na podstawie art. 30 specustawy przeciwpowodziowej.
Art. 26 ust. 2 i 3 specustawy przeciwpowodziowej nie zawiera odesłania do stosowania przepisów UGN. Uwzględniając przedstawiony pogląd, należy zatem uznać, że do odszkodowań wypłacanych na skutek strat związanych z rozwiązaniem umowy dzierżawy, stosuje się, na podstawie art. 30 specustawy przeciwpowodziowej, wprost przepisy UGN.
Mając na względzie powyższy stan faktyczny i przeprowadzoną analizę aktów prawnych, należy uznać, że przychód z odszkodowania za straty związane z rozwiązaniem umów dzierżawy jest zwolniony z podatku dochodowego od osób fizycznych.
Alternatywnie, w przedmiotowej sprawie również mógłby znaleźć zastosowanie art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy PIT zwłaszcza przy uwzględnieniu poglądu doktryny przedstawionego powyżej.
Co więcej znaczenie ma cel publiczny, który leży u podstaw dokonania wypłaty odszkodowania, co znajduje odzwierciedlenie w orzecznictwie sądów administracyjnych. Należy przywołać chociażby wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 14 lutego 2019 roku, sygnatura akt: III SA/Wa 916/18, w którym jednoznacznie wskazano, że zwolnienie określone w art. 21 ust. 1 pkt 29 u.p.d.o.f. ma na celu zapewnienie ochrony interesów właściciela nieruchomości, w przypadku gdy – niezależnie od jego woli – następuje ingerencja w prawo własności tej nieruchomości, polegająca na pozbawieniu właściciela tego prawa lub jego ograniczeniu. Sytuacja taka dotyczy m.in. konieczności zbycia nieruchomości z uwagi na planowane wywłaszczenie w związku z realizacją celów publicznych. To czy zbycie nieruchomości nastąpi w drodze umowy cywilnoprawnej w ramach procesu pozyskiwania nieruchomości na cele publiczne objęte zakresem zamówienia publicznego, czy też w drodze wywłaszczenia nie ma znaczenia dla zakresu zastosowania przedmiotowego zwolnienia. Wykładnia gramatyczna, oraz celowościowa ww. przepisu pozwala na przyjęcie, że przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości na cele publiczne związane z budową sieci elektroenergetycznych uzyskany przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego będzie wolny od opodatkowania, z zastrzeżeniem ograniczenia określonego w zdaniu drugim art. 21 ust. 1 pkt 29 u.p.d.o.f.
W konsekwencji w opinii Wnioskodawcy w niniejszej sprawie odszkodowanie na rzecz dzierżawcy nieruchomości objętej decyzją o pozwoleniu na realizację inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych jest zwolniona z podatku dochodowego od osób fizycznych.
Ad. 2.
W przypadku uznania przez organ podatkowy, że wypłacone odszkodowania nie mogą korzystać ze zwolnień z opodatkowania przewidzianych w przepisach ustawy o podatku dochodowym, odszkodowanie to stanowić będzie dla dzierżawcy podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o PIT.
Zgodnie z art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatek dochodowy, z zastrzeżeniem art. 29-30f, pobiera się od podstawy jego obliczenia według skali wskazanej w tym przepisie. Jednocześnie w myśl art. 42a ust. 1 tej ustawy osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i przesłać ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika wykonuje swoje zadania, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania.
W konsekwencji Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do poboru zaliczki na podatek dochodowy od wypłaconych odszkodowań. Natomiast obowiązkiem wynikającym z ww. art. 42a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, będzie sporządzenie na rzecz najmy, któremu zostało wypłacone odszkodowanie informacji PIT-11 i do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym przekazania jej urzędowi skarbowemu, właściwemu według miejsca zamieszkania tego dzierżawcy, a w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego podatnikowi.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.):
Płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.
Z uwagi na powyższe na płatniku ciążą trzy podstawowe obowiązki, tj.:
1) obliczenie,
2) pobranie,
3) wpłacenie
– podatku, zaliczki.
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Treść powyższego przepisu wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które od których zaniechano poboru podatku, bądź tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych zawartym w powyższej ustawie.
Z przepisu art. 11 ust. 1 ww. ustawy wynika, że:
Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Jednocześnie, stosownie do art. 11 ust. 2 ww. ustawy:
Wartość pieniężną świadczeń w naturze, z zastrzeżeniem ust. 2c oraz art. 12 ust. 2-2c, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania.
Zgodnie z przepisem art. 11 ust. 2a ww. ustawy:
Wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:
1)jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia - według cen stosowanych wobec innych odbiorców;
2)jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione - według cen zakupu;
3)jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku - według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku;
4)w pozostałych przypadkach - na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.
Spośród źródeł przychodów w art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy, ustawodawca wymienił tzw. „inne źródła”.
Na podstawie art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.
Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności” wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.
Odszkodowanie stanowi co do zasady przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie oznacza to jednak, że wszystkie odszkodowania podlegają opodatkowaniu. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych określonym w art. 21 ust. 1 ww. ustawy, korzystają ze zwolnienia od podatku dochodowego. Jednakże należy podkreślić, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.
Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z tytułu odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami lub z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie oraz z tytułu sprzedaży nieruchomości w związku z realizacją przez nabywcę prawa pierwokupu, stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami; nie dotyczy to przypadków, gdy właściciel nieruchomości, o której mowa w zdaniu pierwszym, nabył jej własność w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego bądź odpłatnym zbyciem nieruchomości za cenę niższą o co najmniej 50% od wysokości uzyskanego odszkodowania lub ceny zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie lub w związku z realizacją prawa pierwokupu.
Treść zacytowanego przepisu wskazuje, że podstawowym warunkiem uprawniającym do zwolnienia danego przychodu od podatku dochodowego, o którym mowa w ww. przepisie jest uzyskanie przychodu m.in. z tytułu odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami.
W przypadku nabywania nieruchomości pod inwestycje w zakresie budowli przeciwpowodziowych, na zasadach określonych w ustawie z dnia 8 lipca 2010 r. o szczególnych zasadach przygotowania do realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1812 ze zm.) – zwanej również specustawą wodną – ustawodawca zdecydował się na oddzielenie od siebie postępowań o wywłaszczenie i o odszkodowanie.
Zgodnie z art. 2 ustawy pkt 13 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 344):
Ustawa nie narusza innych ustaw w zakresie dotyczącym gospodarki nieruchomościami, a w szczególności ustawy z dnia 8 lipca 2010 r. o szczególnych zasadach przygotowania do realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych (Dz.U. z 2021 r. poz. 1812).
Przywołany art. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami zawiera ogólne wyłączenie stosowania jej przepisów, ale tylko w takim zakresie, w jakim nie narusza to zasad określonych w wymienionych ustawach. Ustawodawca przyznał zatem pierwszeństwo w stosowaniu regulacjom zawartym w ustawach wymienionych w tym przepisie, przed zasadami wynikającymi z ustawy o gospodarce nieruchomościami. Powyższy przepis ma charakter normy kolizyjnej co oznacza, że przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami mają charakter uzupełniający w stosunku do innych ustaw, w zakresie spraw nieuregulowanych w tych ustawach. Tym samym, nabywanie nieruchomości pod inwestycje kolejowe, na zasadach określonych w specustawie przeciwpowodziowej ma charakter szczególny wobec wywłaszczenia regulowanego przepisami ustawy o gospodarce nieruchomościami; przepisy ustawy o szczególnych zasadach przygotowania do realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych stanowią lex specialis w stosunku do przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami.
O takiej relacji wymienionych wyżej aktów prawnych świadczy również kompleksowość regulacji zawartej w specustawie przeciwpowodziowej oraz odesłanie zawarte w art. 30 tej ustawy, zgodnie z którym:
W zakresie nieuregulowanym w ustawie stosuje się przepisy ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami.
Wygaśnięcie praw na nieruchomości przy inwestycjach w zakresie budowli przeciwpowodziowych reguluje art. 26 specustawy przeciwpowodziowej. W myśl ust. 1 tegoż przepisu:
Decyzja o pozwoleniu na realizację inwestycji stanowi podstawę do wydania przez wojewodę decyzji o wygaśnięciu trwałego zarządu ustanowionego na nieruchomości przeznaczonej na inwestycję, stanowiącej własność Skarbu Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego.
Zgodnie z art. 26 ust. 2 specustawy przeciwpowodziowej:
Najem, dzierżawa lub użyczenie nieruchomości przeznaczonej na inwestycję, stanowiącej własność Skarbu Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego, wygasają z upływem 30 dni od dnia, w którym decyzja o pozwoleniu na realizację inwestycji stała się ostateczna.
Na podstawie zaś art. 26 ust. 3 specustawy przeciwpowodziowej:
Za straty poniesione na skutek wygaśnięcia umów, o których mowa w ust. 2, przysługuje odszkodowanie.
W myśl art. 130 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami:
Ustalenie wysokości odszkodowania następuje po uzyskaniu opinii rzeczoznawcy majątkowego, określającej wartość nieruchomości.
Zgodnie z art. 132 ust. 1a ww. ustawy:
W sprawach, w których wydano odrębną decyzję o odszkodowaniu, zapłata odszkodowania następuje jednorazowo w terminie 14 dni od dnia, w którym decyzja o odszkodowaniu stała się ostateczna.
Z opisanego we wniosku i jego uzupełnieniu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca przedmiotowe odszkodowanie na rzecz dzierżawcy wypłacił 6 września 2022 r. Dzierżawca jest osobą fizyczną. Dzierżawca nie wykorzystywał nieruchomości, które były przedmiotem dzierżawy w związku prowadzoną działalnością gospodarczą. Na moment wypłaty odszkodowania dzierżawcy nie łączył z Wnioskodawcą jakikolwiek inny stosunek prawny. Odszkodowanie zostało wypłacone na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy z dnia 8 lipca 2010 r. o szczególnych zasadach przygotowania do realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych (specustawa przeciwpowodziowa). Zgodnie natomiast z art. 30 specustawy przeciwpowodziowej w sprawach nieuregulowanych w ustawie stosuje się przepisy ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami. Wysokość odszkodowania, a także sposób jego wypłaty zostały ustalone w oparciu o przepisy zawarte w ustawie o gospodarce nieruchomościami i Rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wyceny nieruchomości i sporządzenia operatu szacunkowego. Odszkodowanie wypłacone bowiem zostało stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami, w tym art. 130 ustawy, które miały zastosowanie w sprawie z uwagi na art. 30 specustawy przeciwpowodziowej.
Biorąc powyższe pod uwagę, na gruncie opisanego zdarzenia należy stwierdzić, że wypłacone przez Państwa przedmiotowe odszkodowanie jest wolne od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, albowiem zostały spełnione wynikające z tego przepisu przesłanki uprawniające do zastosowania zwolnienia od podatku.
W konsekwencji, z tytułu wypłaty przedmiotowego świadczenia nie ciążą na Państwu ani obowiązki płatnika, ani obowiązki informacyjne.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).
Podstawą prawną dla odstąpienia od uzasadnienia interpretacji jest art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej.