Dotyczy opodatkowania renty wdowiej z Niemiec oraz obowiązku wykazania rent sierocych małoletnich dzieci w składanym zeznaniu podatkowym. - Interpretacja - 0114-KDIP3-2.4011.230.2023.2.JM

Shutterstock
Interpretacja indywidualna z dnia 27 kwietnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP3-2.4011.230.2023.2.JM

Temat interpretacji

Dotyczy opodatkowania renty wdowiej z Niemiec oraz obowiązku wykazania rent sierocych małoletnich dzieci w składanym zeznaniu podatkowym.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

27 lutego 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 24 lutego 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania renty wdowiej z Niemiec oraz obowiązku wykazania rent sierocych małoletnich dzieci w składanym zeznaniu podatkowym.

Uzupełniła Pani wniosek – na wezwania – pismem z 31 marca 2023 r. (data wpływu 4 kwietnia 2023 r.), pismem z 18 kwietnia 2023 r. (data wpływu 20 kwietnia 2023 r.) oraz telefonicznie (na tę okoliczność została sporządzona notatka służbowa).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Zwróciła się Pani z wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji podstawy prawnej dotyczącej pobierania podatku od renty przyznanej po śmierci męża przez (…) z niemieckiego ustawowego ubezpieczenia wypadkowego: renty wdowiej, a dla dzieci renty sierocej.

W październiku 2011 roku Pani mąż udzielał pomocy w wypadku drogowym mającym miejsce na terenie Niemiec, w czasie którego doznał ciężkich obrażeń, na skutek których tragicznie zmarł na miejscu wypadku. Mąż pracował w Niemczech. Z dokumentów dostarczonych i tłumaczonych wynika że jest to renta przyznana ratownikowi na służbie, gdyż Jego staż pracy był na tyle krótki, że nie było mowy o rencie typu ZUS, a w Polsce zabrakło trzech miesięcy i kilku dni, żeby przyznać dzieciom rentę. Renta ta została przyznana na skutek wnioskowania adwokata niemieckiego, Pani mecenas (…).

W grudniu 2011 r. została Pani przesłana decyzja o rencie i zostały wypłacone pieniądze. Od tego też czasu bank pobiera zaliczki na podatek dochodowy z każdej z rent, czyli Pani, Pani córki i Pani syna, tłumacząc to ustawą, według której jest to stały dochód i należy płacić podatek.

Gdy syn ukończył 18 lat w 2022 roku, przeniósł swoją rentę do innego banku, w którym nie pobierany jest podatek. Z informacji przedstawionych przez bank wynika, że tego typu renta nie podlega opodatkowaniu. Dodaje Pani, że w Niemczech również nie jest opodatkowana. Zwróciła się Pani do swojego banku o wyjaśnienie zaistniałej odmiennej decyzji, doradzono Pani napisanie wiadomości w bankowości elektronicznej, co też Pani uczyniła na początku grudnia 2022 roku. Do tej pory nie uzyskała Pani żadnej odpowiedzi.

Uzupełnienie opisu stanu faktycznego

Decyzje o przyznaniu renty po zmarłym mężu otrzymała Pani w grudniu 2011 roku. Są napisane w języku niemieckim, którego Pani nie zna, dlatego też nie wiedziała Pani co to za dokumenty. Następnego też miesiąca, koniec stycznia 2012 roku zostały przelane pierwsze środki na konto. Niestety nie może Pani dokładnie sprawdzić, gdyż poprzedni rachunek konta bankowego zamknęła Pani z powodu pobierania opłat. Została Pani poproszona do banku, gdzie uzyskała Pani informacje, że będzie z tych środków odprowadzany podatek. W tamtym czasie, po tak niespodziewanej tragedii miała Pani ciężki czas by dochodzić czemu. Gdy przeskanowała Pani te decyzje do adwokata, otrzymała Pani informacje, że nie powinien być pobierany podatek.

Pani mąż pracował w Niemczech od 2006 roku, zameldowanie miał w Polsce, Pani z dziećmi mieszkała i nadal Pani mieszka w Polsce pod wyżej wymienionym adresem. Pracowała i nadal Pani pracuje w szpitalu (…) jako (…).

Renta została przyznana przez (…), gdyż mąż udzielał pomocy w wypadku drogowym, w skutek którego doznał ciężkich obrażeń, zginął na miejscu, co zostało potwierdzone sekcją zwłok. Jest to renta wdowia, świadczenie pomocy zgodnie z paragrafem 2 ust. 1 nr 13a SGB VII niemiecki kodeks socjalny.

Z Urzędem Skarbowym w Polsce rozlicza się Pani na podstawie PIT-36, z umowy o pracę. Do 2016 roku rozliczała się Pani wraz z małoletnimi dziećmi (…). Od 2017 r. rozlicza się już Pani tylko z (…), który wciąż uczy się, a w tym roku kończy liceum.

Prawo do renty wdowiej zostało przyznane na podstawie paragrafu 63 ust. 1 Kodeksu socjalnego SGB VII, ponieważ Pani współmałżonek zmarł wskutek zdarzenia ubezpieczeniowego. Renta wdowia jak i sieroca została przyznana z ustawowego ubezpieczenia socjalnego z Niemiec.

We wniosku był niezamierzony błąd, ma Pani dwoje dzieci, syna i córkę. Od 2012 roku do 2016 wykazywała Pani w swoim zeznaniu podatkowym, renty sieroce oboje dzieci, od 2017 tylko syna.

Pytania ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu

1)Czy renta wdowia i sieroca powinna być opodatkowana?

2)Czy była Pani zobowiązana do uwzględnienia dochodów małoletnich dzieci z tytułu renty sierocej w składanym przez siebie zeznaniu PIT-36?

Pani stanowisko w sprawie

Uważa Pani, że renta wdowia (jak i sieroca) nie powinna być opodatkowana.

Pani zdaniem, nie była Pani zobowiązana uwzględniać dochodów małoletnich dzieci z tytułu renty sierocej w zeznaniach podatkowych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Na podstawie art. 3 ust. 1a ww. ustawy:

Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

1)posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub

2)przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Jak wynika z art. 3 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).

Według art. 4a ustawy:

Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Z treści wniosku wynika, że jako osoba mająca miejsce zamieszkania w Polsce otrzymała Pani rentę po zmarłym w wypadku mężu, zaś Pani dzieci renty sieroce. Świadczenia zostały wypłacone z (…). Renta wdowia i sieroca zostały przyznane z ustawowego ubezpieczenia socjalnego Niemiec, tj. paragrafu 2 ust. 1 nr 13a w zw. z paragrafem 63 ust. 1 niemieckiego kodeksu socjalnego SGB VII. 

W związku z powyższym, zastosowanie znajdą postanowienia umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku, podpisana w Berlinie 14 maja 2003 r. (t. j. Dz. U. z 2005 r. nr 12 poz. 90).

W świetle art. 18 ust. 1 tej Umowy:

Emerytury i podobne świadczenia lub renty, otrzymywane przez osobę mającą miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie z drugiego Umawiającego się Państwa, podlegają opodatkowaniu tylko w tym pierwszym Państwie.

Ogólną zasadą jest więc opodatkowanie rent uzyskiwanych z Niemiec, przez osobę mającą miejsce zamieszkania w Polsce, w kraju miejsca zamieszkania tj. w Polsce. Wyjątek dotyczy sytuacji, gdy renta jest wypłacana z obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych, bowiem wówczas w świetle art. 18 ust. 2 Umowy:

Bez względu na postanowienia ustępu 1 niniejszego artykułu płatności otrzymywane przez osobę mającą miejsce zamieszkania w jednym Umawiającym się Państwie z obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych drugiego Umawiającego się Państwa, podlegają opodatkowaniu tylko w tym drugim Państwie.

Wskazała Pani, że prawo do renty wdowiej zostało przyznane na podstawie paragrafu 63 ust. 1 Kodeksu socjalnego SGB VII, ponieważ Pani współmałżonek zmarł wskutek zdarzenia ubezpieczeniowego. Renta wdowia jak i sieroca została przyznana z ustawowego ubezpieczenia socjalnego z Niemiec.

Podstawę ustawową ubezpieczenia w prawie niemieckim stanowi Kodeks Socjalny, m.in. jego Księga Siódma (SGB VII). Świadczenia pieniężne związane ze śmiercią ubezpieczonego na skutek wypadku przy pracy przyznawane i ustalane na podstawie tych przepisów są więc świadczeniami pochodzącymi z działu ubezpieczeń od następstw wypadków niemieckiego ustawowego ubezpieczenia społecznego.

Wobec powyższego stwierdzam, że renta wdowia oraz renty sieroce wypłacone z obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych Niemiec, zgodnie z art. 18 ust. 2 ww. umowy nie podlegają opodatkowaniu w Polsce.

Z art. 7 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2022 r. wynika, że:

Dochody małoletnich dzieci własnych i przysposobionych, z wyjątkiem dochodów z ich pracy, stypendiów oraz dochodów z przedmiotów oddanych im do swobodnego użytku, podlegające opodatkowaniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, dolicza się do dochodów rodziców, chyba że rodzicom nie przysługuje prawo pobierania pożytków ze źródeł przychodów dzieci.

Art. 7 ust. 1 został zmieniony ustawą z 9 czerwca 2022 r. (Dz. U. z 2022 r. poz. 1265), która weszła w życie 1 stycznia 2023 r. i ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2022 r.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy w nowym brzmieniu:

Dochody małoletnich dzieci własnych i przysposobionych, z wyjątkiem dochodów z ich pracy, rent, stypendiów oraz dochodów z przedmiotów oddanych im do swobodnego użytku, podlegające opodatkowaniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, dolicza się do dochodów rodziców, chyba że rodzicom nie przysługuje prawo pobierania pożytków ze źródeł przychodów dzieci.

Skoro świadczenia sieroce małoletnich wypłacone z obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych nie podlegają opodatkowaniu w Polsce to nie miała i nie ma Pani obowiązku wykazania tych dochodów w składanym zeznaniu podatkowym PIT-36.

Pani stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Pani sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i musi się Pani zastosować do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).