Skutki podatkowe sprzedaży nieruchomości - dział spadku (bez spłat i dopłat). - Interpretacja - 0113-KDIPT2-2.4011.194.2023.2.KR

Shutterstock
Interpretacja indywidualna z dnia 17 maja 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.194.2023.2.KR

Temat interpretacji

Skutki podatkowe sprzedaży nieruchomości - dział spadku (bez spłat i dopłat).

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

1 marca 2023 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 20 kwietnia 2023 r. (wpływ 25 kwietnia 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Pani rodzice nabyli na podstawie umowy darowizny z dnia 7 października 1993 r. (akt notarialny nr (…)) nieruchomość (działkę nr (…)) położoną w miejscowości (…). Ww. działka została następnie podzielona na działki nr (…) i nr (…). Na podstawie postanowienia Sądu z 4 grudnia 2017 r. nabyła Pani wraz z bratem, siostrą i mamą spadek po zmarłym w dniu 8 grudnia 2016 r. (…).

W skład spadku wchodził udział wynoszący 1/2 części:

-działki nr (…) o pow. 0,1382 ha zabudowanej domem o pow. użytkowej (…)i budynkiem gospodarczym;

-działki nr (…) o pow. 0,1739 ha niezabudowanej, rolnej;

-działki nr (…) o pow. 0,3079 ha niezabudowanej, rolnej;

-działki nr (…) o pow. 0,3077 ha niezabudowane, rolnej.

W dniu 20 listopada 2019 r. na podstawie umowy o podział majątku wspólnego i umowy o dział spadku nabyła Pani prawo własności działki nr (…) w całości. Nie zostały przy tym zasądzone żadne dopłaty ani spłaty na rzecz innych osób. Działka nr (…) była oddalona od zabudowań mieszkalnych i była dużo mniej wartościowa niż działka z domem (nr (…)), w którym nadal mieszka Pani mama, siostra i dziadkowie. Działka nr (…) stanowi Pani majątek odrębny. Nie posiada Pani żadnej innej nieruchomości oprócz powyższej działki. Od grudnia 2022 r. działka ma status działki budowlanej. Obecnie zamierza Pani sprzedać działkę nr (…).

W uzupełnieniu wniosku, wskazała Pani, że po zmarłym ojcu, Pani, Pani siostra, brat i matka, wszyscy odziedziczyliście spadek w 1/4 części. W skład spadku wchodził udział wynoszący 1/2 części działek wymienionych we wniosku (Postanowienie (…) z 4 kwietnia 2017 r.).

Udział w spadku wskazanym we wniosku wynosił: Pani – 1/4, Pani brat – 1/4, Pani siostra – 1/4, Pani matka – 1/4. Po przeprowadzeniu postępowania spadkowego Pani udział w działkach wynosił 1/8 części (1/4 x 1/2), Pani brat - 1/8 części (1/4 x 1/2), Pani siostra 1/8 części, Pani matka 5/8 części (1/4 x 1/2) + 1/2.

Działki nr (…) i nr (…) nie wchodziły w skład działki pierwotnej nr (…). Zostały nabyte przez spadkodawcę na podstawie umowy darowizny z 7 października 1993 r., akt notarialny Rep. A nr (…).

Podział majątku wspólnego i dział spadku po zmarłym Pani ojcu miał miejsce pomiędzy Panią, Pani bratem, siostrą i matką.

Podział majątku wspólnego i dział spadku po zmarłym Pani ojcu nastąpił aktem notarialnym z 29 listopada 2019 r., Rep. A nr (…).

Podziałem majątku wspólnego i działem spadku był objęty udział w 1/2 części działek wskazanych we wniosku. Po podziale, Pani otrzymała działkę nr (…), Pani brat działkę nr (…), Pani siostra i matka działkę nr (…) z domem i budynkiem gospodarczym i nr (…). Innych składników majątku nie było.

Wartość udziału w działce nr (…) nabytej przez Panią w wyniku działu spadku mieści się w wartości udziału jaki przysługiwał Pani w majątku objętym współwłasnością przed dokonaniem ww. działu spadku.

Zamierza Pani sprzedać działkę nr (…) w II poł. 2023 r.

Pytanie

Czy zgodnie z obowiązującymi przepisami podatkowymi przychód ze sprzedaży działki nr (…) podlegał będzie opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, czy też nie podlega?

Pani stanowisko w sprawie

W Pani ocenie, jest Pani zwolniona od zapłaty podatku od przychodu otrzymanego w przypadku sprzedaży działki nr (…). Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłem przychodu jest odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części lub udziału w nieruchomości, jeżeli zostało dokonane przed upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Zatem, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości decydujące znaczenie ma dla opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych forma prawna i moment nabycia.

Zgodnie z przepisami podatkowymi obowiązującymi od 1 stycznia 2019 r. Upływ 5-letniego terminu liczony jest od daty nabycia przez spadkodawcę. Datą nabycia przez spadkodawcę, czyli Pani ojca (…) działki nr (…), z której następnie została wyodrębniona działka nr (…) jest 7 października 1993 r.

W związku z tym, 5-letni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych minął w 1998 r.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Źródła przychodów

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647, ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł. Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Źródłem przychodów jest odpłatne zbycie:

a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c)prawa wieczystego użytkowania gruntów,

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub praw wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego.

Zatem w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w ww. artykule, decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma forma prawna oraz moment nabycia.

Nieistotny dla opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych jest sam fakt podziału nieruchomości, jeżeli przez podział nieruchomości rozumie się proces mający na celu np. zyskanie korzystniejszej konfiguracji poszczególnych nieruchomości (działek). Jeżeli zatem właściciel (współwłaściciel) dokonuje podziału nieruchomości, nie mamy do czynienia z żadnym nabyciem, bo chodzi o nieruchomość, której ta osoba jest już właścicielem (współwłaścicielem). Sam podział nieruchomości (działek) nie stanowi przy tym daty nowego nabycia w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W wyniku podziału właściciel (współwłaściciel) nie nabędzie bowiem żadnych nowych nieruchomości ponad to, czego jest już właścicielem. W wyniku samego podziału działek nie zmieni się struktura własności każdej z mniejszych działek wydzielonych w drodze podziału. Właściciel nadal będzie posiadał takiej samej wielkości nieruchomości jak przed podziałem, tyle że w mniejszych działkach. Stąd czynność ta nie ma wpływu na określenie początku biegu terminu, o którym mowa art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Fakt podziału nieruchomości pozostaje bez znaczenia, gdyż jak zostało już wskazane na wstępie przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uzależniają skutki podatkowe odpłatnego zbycia nieruchomości od daty jej nabycia, a nie od daty podziału.

Odpłatne zbycie udziału w nieruchomości nabytej w drodze spadku

Stosownie do art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że w przypadku zbycia nieruchomości nabytych w drodze spadku, 5-letni okres liczony będzie od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycia nieruchomości lub praw majątkowych przez spadkodawcę.

Odpłatne zbycie udziału w nieruchomości nabytej w drodze działu spadku

W myśl natomiast art. 10 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Nie stanowi nabycia albo odpłatnego zbycia, o których mowa w ust. 1 pkt 8 lit a-c, odpowiednio nabycie albo odpłatne zbycie, w drodze działu spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, do wysokości przysługującego podatnikowi udziału w spadku.

Pani skutki podatkowe w zakresie planowanej sprzedaży przedmiotowej działki

Przedstawiła Pani informację, z której wynika, że nabyła Pani prawo do spadku po ojcu. W skład spadku wchodził udział w wysokości 1/2 w działce (…) (powstałej z podziału działki nr (…)). Pani ojciec nabył przedmiotową działkę na podstawie umowy darowizny 7 października 1993 r.

Kwestie związane z dziedziczeniem regulują przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 1360, ze zm.).

Zgodnie z art. 922 § 1 Kodeksu cywilnego:

Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.

W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego:

Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy.

Natomiast zgodnie z art. 925 Kodeksu cywilnego:

Spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.

Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej.

W analizowanej sprawie datą nabycia działki przez spadkodawcę, czyli Pani ojca, będzie 7 października 1993 r., a zatem 5-letni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 5 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) niewątpliwie minął.

Ponadto przedstawiła Pani informację, że w dniu 20 listopada 2019 r. pomiędzy spadkobiercami przeprowadzono dział spadku, w wyniku którego stała się Pani jedynym właścicielem działki o nr (…), która pierwotnie była Pani własnością jedynie w 1/4 części.

W świetle art. 1035 Kodeksu cywilnego:

Jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych z zachowaniem przepisów niniejszego tytułu.

Zgodnie z art. 1037 § 1 Kodeksu cywilnego:

Dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców.

Z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. W wyniku działu spadku prawa majątkowe objęte spadkiem przyznane poszczególnym spadkobiercom, przechodzą na nich, ustaje więc wspólność majątku spadkowego. Umowa o dział spadku lub prawomocne orzeczenie sądowe o dziale spadku stanowią tytuł własności rzeczy, które w dziale przypadły poszczególnym spadkobiercom.

Tak więc na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom. Jeżeli zatem wartość nieruchomości lub prawa (udziałów w nieruchomości lub prawie) nabytych w wyniku działu jest zgodna z udziałem posiadanym przed działem spadku – nie następuje nabycie, ponieważ w ten sposób nie ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad nieruchomością lub prawem jak i stan jej majątku osobistego.

Dział spadku, w wyniku którego udział w nieruchomości lub prawie nie zwiększył się, zmienia wyłącznie charakter własności. Jednakże nabycie nieruchomości lub prawa w drodze działu spadku (nawet jeżeli działu spadku dokonano bez spłat lub dopłat) w części przekraczającej udział spadkowy stanowi w myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nabycie nieruchomości lub prawa w tym udziale, który przekracza udział nabyty w spadku. Wszelkie przypadki, gdy udział danej osoby ulega powiększeniu, traktowane być muszą w kategorii nabycia, gdyż w ten sposób ulega powiększeniu zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad nieruchomością lub prawem. Bezsprzeczne jest, że udziały, jakie otrzymuje spadkobierca powyżej swojego udziału (jeżeli nabywa majątek w dziale spadku o wartości większej od swojego udziału w spadku) były własnością pozostałych spadkobierców. Spadkobierca nie miał do nich żadnych praw aż do momentu działu spadku.

Przedstawiła Pani informacje, z których wynika, że:

1)pomiędzy Panią, a Pani bratem, siostrą i matką został przeprowadzony dział spadku;

2)w wyniku działu spadku między Panią, a pozostałymi spadkobiercami nie zostały zasądzone żadne spłaty bądź dopłaty w celu wyrównania różnicy pomiędzy wartością składników otrzymanych w wyniku otrzymania spadku, a wartością udziałów otrzymanych przez dział spadku;

3)wartość udziału w działce nr (…), nabytej przez Panią w wyniku działu spadku mieści się w wartości udziału jaki przysługiwał Pani w majątku objętym współwłasnością przed dokonaniem ww. działu spadku.

Skoro w wyniku działu spadku dokonanego między spadkobiercami, wartość udziału w otrzymanej działce nie przekroczyła wartości, która pierwotnie przysługiwała Pani w masie spadkowej, w niniejszej sprawie nie doszło do nowego nabycia nieruchomości.

Zatem, z tytułu planowanej sprzedaży przedmiotowej działki nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych z uwagi na upływ 5-letniego terminu, liczony od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie.

Nie jest Pani zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego z tytułu planowanej sprzedaży wskazanej przez Panią działki.

Tym samym nie może być mowy o zwolnieniu z podatku dochodowego, ponieważ aby móc zastosować zwolnienie z opodatkowania, to musi najpierw powstać przychód.

Jednakże pozostaje to bez wpływu na rozstrzygnięcie w niniejszej sprawie.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Organ podkreśla, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Jeżeli zatem, przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe będzie różniło się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pani chroniła w zakresie przedstawionego zdarzenia przyszłego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).