Określenie spełnienia warunków rozliczenia się jako osoba samotnie wychowująca dziecko.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

10 marca 2023 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości rozliczania się jako osoba samotnie wychowująca dziecko. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 10 maja 2023 r. (data wpływu). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Jest Pan po rozwodzie. Wraz z byłą żoną ma Pan córkę (17 lat). W wyroku sądu miejsce pobytu dziecka zostało określone przy matce. Zostały zasądzone od Pana alimenty w wysokości 200 zł na rzecz córki. W żaden sposób nie została Panu ograniczona władza rodzicielska. Ma Pan pełnię praw rodzicielskich.

3 lutego 2022 r. Pana była żona została zatrzymana przez policję, a 4 lutego tymczasowo aresztowana. W oczekiwaniu na sprawę sądową w tymczasowym areszcie przebywa do dnia dzisiejszego. W związku z zaistniałą sytuacją córka mieszka z Panem i pełni Pan całą opiekę wychowawczą. Wszystkie koszty utrzymania córki spoczywają na Panu.

Nie ubiega się Pan o zawieszenie obowiązku alimentacyjnego na rzecz córki, mając nadzieję, że areszt byłej żony jest „chwilowy”. Od momentu zatrzymania Pana była żona w żaden sposób nie partycypowała w kosztach utrzymania córki.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego

W okresie, którego dotyczy wniosek, tj. 2022 r. podlegał Pan nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. W 2022 r. uzyskiwał Pan dochody opodatkowane według skali podatkowej. Wszystkie Pana dochody w 2022 r. pochodziły z tytułu umowy o pracę.

Wobec Pana oraz Pana córki zastosowania nie miały przepisy art. 30c oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym oraz nie miały zastosowania także przepisy ustawy z 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń.

Orzeczenie sądu o rozwodzie między Panem a Pana byłą żoną uprawomocniło się 6 sierpnia 2019 r. Pana stan cywilny nie uległ zmianie po orzeczeniu sądu o rozwodzie między Panem a Pana byłą żoną. Oprócz córki, o której mowa we wniosku, tj. A.A., nie posiada Pan innych dzieci. Córka urodziła się 3 czerwca 2005 r.

Zgodnie z brzmieniem wyroku sądu: wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnim dzieckiem stron A.A. urodzoną 3 czerwca 2005 r. w P. pozostawia obojgu rodzicom, ustalając że bieżące decyzje w sprawach dotyczących życia, zdrowia i bezpieczeństwa dziecka podejmuje ten z rodziców, który w danym czasie sprawuje pieczę nad dzieckiem, a pozostałe decyzje w najważniejszych sprawach życiowych dziecka rodzice podejmują wspólnie, a nadto ustalając miejsce pobytu dziecka przy matce.

Poza sprawami typowo bytowymi jak pożywienie czy artykuły toaletowe, co wydaje się rzeczą oczywistą, od momentu zatrzymania Pana byłej żony, tj. od 3 lutego 2022 r. do końca roku szkolnego 2021/2022, pokrywał Pan wszystkie koszty związane z dojazdem do szkoły komunikacją miejska i poza miejską. Uczestniczył Pan w zebraniach rodziców w szkole. Od nowego roku szkolnego, tj. 2022/2023, córka zaczęła naukę w Szkole w (...). W związku z czym koniecznym było zakupienie laptopa niezbędnego do nauki, kontaktu z nauczycielami i zdawania egzaminów oraz zapewnienie stałego dostępu do Internetu, co też wiąże się z kosztami. W pełni pokrył Pan koszty związane z zakupem wszystkich podręczników, zeszytów oraz przyborów szkolnych. W sierpniu 2022 r. Pan i córka spędziliście 4 dni nad morzem w A.

W związku z zaistniałą sytuacją (areszt Pana byłej żony) konieczna była pomoc psychoterapeuty dla Pana córki. Na dzień dzisiejszy córka nadal korzysta z pomocy psychoterapeuty w ramach unijnego programu pomocy psychologicznej dla dzieci, dzięki czemu pomoc jest darmowa.

W pełni pokrywał Pan także leczenie stomatologiczne córki w prywatnych lecznicach stomatologicznych. Kiedy córka była chora/przeziębiona pokrywał Pan koszty leków.

Zakupy ubrań, butów siłą rzeczy również leżały po Pana stronie. Z uwagi na wiek córki (16/17 lat) i jej potrzeby osobiste, otrzymywała Ona i otrzymuje pełną kwotę z rządowego programu 500+ na własne potrzeby.

Co do hobby córki, którym jest jazda konna, z uwagi na fakt posiadania własnego konia przez Pana byłą żonę, a z którego córka korzystała w prywatnej stajni, zawoził Pan córkę jak i pokrywał koszty związane z komunikacją miejską w momencie, kiedy nie miał możliwości zawieźć Jej osobiście. Koszty doładowań telefonu córki pokrywał zarówno Pan, jak i córka ze środków, które miała na własne potrzeby.

Od momentu zatrzymania Pana byłej żony, nieprzerwanie przebywa Ona w areszcie do dnia dzisiejszego. Tym samym nieprzerwanie przebywała w areszcie do końca 2022 r.

Pytanie

Czy w zaistniałej sytuacji ma Pan prawo złożyć zeznanie PIT-37 w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci?

Pana stanowisko w sprawie

Pana zdaniem, zgodnie z obowiązującym prawem podatkowym spełnia Pan wszelkie warunki, aby mieć możliwość złożenia zeznania PIT-37 w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 6 ust. 4c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Od dochodów jednego rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem, osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

1)małoletnie,

2)pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,

3)pełnoletnie do ukończenia 25. roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innym państwie

–podatek może być określony zgodnie z ust. 4d na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym.

Na podstawie art. 6 ust. 4d wskazanej ustawy:

W przypadku, o którym mowa w ust. 4c, podatek jest określany w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, przy czym do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w niniejszej ustawie.

Według art. 6 ust. 4e cytowanej ustawy:

Przepisu ust. 4c pkt 3 nie stosuje się, jeżeli dziecko, o którym mowa w tym przepisie, uzyskało w roku podatkowym:

1)dochody, z wyjątkiem renty rodzinnej, podlegające opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub

2)przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 i 152

–w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz.U. z 2022 r. poz. 240 i 2476), w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego.

Stosownie do art. 6 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 4d, nie ma zastosowania do osoby, która wychowuje wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym co najmniej jedno dziecko, w tym również gdy dziecko jest pod opieką naprzemienną, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz.U. z 2022 r. poz. 1577 i 2140).

W świetle art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4d, nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków, osoba samotnie wychowująca dziecko lub jej dziecko:

1)stosuje przepisy:

a)art. 30c lub

b)ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy

–w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

2)podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Brzmienie art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych precyzuje pojęcie „osoby samotnie wychowującej dzieci” w taki sposób, aby nie budziło wątpliwości, iż prawo do preferencyjnego opodatkowania dochodów nie przysługuje wszystkim osobom stanu wolnego posiadającym dzieci własne lub przysposobione, o których mowa w art. 6 ust. 4c, a wyłącznie tym, które samotnie wychowują dzieci. Do skorzystania z tej preferencji, niewystarczające jest samo legitymowanie się określonym stanem cywilnym. Równie istotne jest samotne troszczenie się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka bez udziału innej osoby, tj. w szczególności ojca lub matki dziecka.

W przypadku, gdy żaden z rodziców nie jest pozbawiony władzy rodzicielskiej, rodzic który faktycznie w roku podatkowym dziecko wychowuje, czyli sprawuje nad nim ciągłą opiekę, stale troszczy się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka, ma prawo do przedmiotowej preferencji podatkowej. W sytuacji, gdy dziecko pozostaje pod stałą, codzienną opieką jednego rodzica, a drugi rodzic jest zobowiązany do płacenia alimentów oraz zajmowania się dzieckiem doraźnie (np. według uzgodnienia stron), status samotnego rodzica ma ten, który wykonuje wszystkie obowiązki, dzięki którym dziecko będzie wychowywane w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój. Rodzic, który jest stanu cywilnego, o którym mowa w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, i w pojedynkę troszczy się o zaspokojenie bieżących potrzeb dziecka, nie traci statusu osoby samotnie wychowującej dziecko z racji utrzymywania sporadycznych kontaktów z dzieckiem przez drugiego rodzica lub płacenia przez niego alimentów.

Jednocześnie przepisy powyższej ustawy nie uzależniają prawa podatnika do preferencyjnego opodatkowania jego dochodów od tego, czy przez cały rok był osobą samotnie wychowującą dziecko. Wystarczające jest zatem, aby taki stan zaistniał w ciągu roku, a nie trwał przez cały rok.

Niezbędną przesłanką w przedmiotowej sprawie jest zatem, jak już wcześniej zaznaczono, aby Pan jako osoba, która chce skorzystać z preferencyjnego opodatkowania dochodów w trakcie roku podatkowego – faktycznie samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców wychowywał dziecko.

Z przedstawionego opisu zdarzenia wynika w szczególności, że jest Pan po rozwodzie. Orzeczenie sądu o rozwodzie między Panem a Pana byłą żoną uprawomocniło się 6 sierpnia 2019 r. Po orzeczeniu sądu o rozwodzie między Panem a Pana byłą żoną, Pana stan cywilny nie uległ zmianie. Wraz z byłą żoną ma Pan córkę. Ma Pan pełnię praw rodzicielskich. Córka urodziła się 3 czerwca 2005 r. Nie posiada Pan innych dzieci. Zgodnie z brzmieniem wyroku sądu wykonywanie władzy rodzicielskiej nad Pana córką sąd pozostawił obojgu rodzicom, ustalając, że bieżące decyzje w sprawach dotyczących życia, zdrowia i bezpieczeństwa dziecka podejmuje ten z rodziców, który w danym czasie sprawuje pieczę nad dzieckiem, a pozostałe decyzje w najważniejszych sprawach życiowych dziecka rodzice podejmują wspólnie, a nadto ustalił miejsce pobytu dziecka przy matce. 3 lutego 2022 r. Pana była żona została zatrzymana przez policję, a 4 lutego tymczasowo aresztowana. Od momentu zatrzymania Pana byłej żony nieprzerwanie przebywa Ona w areszcie do dnia dzisiejszego. Tym samym nieprzerwanie przebywała Ona w areszcie do końca 2022 r. W związku z zaistniałą sytuacją córka mieszka z Panem i pełni Pan całą opiekę wychowawczą. Wszystkie koszty utrzymania córki spoczywają na Panu. Z informacji podanych przez Pana wynika także, że w 2022 r. troszczył się Pan o córkę zapewniając Jej rozwój intelektualny, zabezpieczał potrzeby bytowe, zdrowotne i edukacyjne, dostarczał niezbędnych dóbr materialnych, ponosił wydatki związane z wypoczynkiem oraz wspierał w realizacji Jej hobby.

Mając na uwadze przedstawiony opis stanu faktycznego oraz powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że skoro w 2022 r. Pan jako osoba rozwiedziona, sam wychowywał małoletnią córkę, sprawował nad Nią wyłączną opiekę, zapewniał Jej byt, zaspakajał codzienne potrzeby, podejmował decyzje dotyczące dziecka, a matka córki nie mogła nad Nią sprawować opieki, jako że 3 lutego 2022 r. została zatrzymana przez policję, a od 4 lutego 2022 r. przebywała w areszcie tymczasowym, to ma Pan prawo do skorzystania za 2022 r. z preferencyjnego rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko, o którym mowa w art. 6 ust. 4c i 4d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Tym samym Pana stanowisko należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie zdarzenia podanego we wniosku nie prowadzi postępowania dowodowego, które w przedmiotowej sprawie umożliwiłoby pełną ocenę spełnienia przez Pana wszystkich przesłanek uprawniających do zastosowania rozliczenia w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy – Ordynacja podatkowa jest bowiem sam przepis prawa. W przypadku jednak, gdyby przytoczony we wniosku opis zdarzenia różnił się od zdarzenia występującego w rzeczywistości, to wówczas wydana interpretacja nie będzie Pana chroniła w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

•Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

•Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

•w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

•w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).