Temat interpretacji
Skutki podatkowe z tytułu otrzymania spłaty w związku z przeprowadzonym działem spadku i zniesieniem współwłasności.
Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest:
-prawidłowe – w zakresie braku obowiązku zapłaty podatku dochodowego od otrzymanej spłaty w części dotyczącej odpłatnego zbycia udziału w wysokości 1/2 części w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego oraz udziału w wysokości 1/2 części we własności nasadzeń, urządzeń i obiektów znajdujących się w Rodzinnym Ogrodzie Działkowym,
-nieprawidłowe – w zakresie braku obowiązku zapłaty podatku dochodowego od otrzymanej spłaty w części dotyczącej odpłatnego zbycia udziału w wysokości 1/2 części jednostek uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
31 stycznia 2023 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych z tytułu otrzymania spłaty w związku z przeprowadzonym działem spadku i zniesieniem współwłasności. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 2 kwietnia 2023 r. (wpływ 2 kwietnia 2023 r.) oraz pismem z dnia z 2 kwietnia 2023 r. (wpływ 27 kwietnia 2023 r.). Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Dnia 18 grudnia 2020 r. w formie aktu notarialnego (Aktu Poświadczenia Dziedziczeni), nabył Pan spadek po swoim dziadku w wysokości 1/2 części. Drugą część spadku nabyła druga żona Dziadka (spadkodawcy). Na drodze postępowania sądowego o dział spadku oraz zniesienie współwłasności (sygnatura akt (…)) doszło w dniu 13 grudnia 2022 r. do ugody pomiędzy spadkobiercami (Panem oraz drugą żoną Pana Dziadka), w ramach której ustalono co następuje. W skład masy spadkowej po Dziadku (spadkodawcy) wchodzą:
a)spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego nabytego przez spadkodawcę na drodze umowy cywilnoprawnej w dniu 20 sierpnia 1996 r. Mieszkanie o powierzchni 38,6 m.kw. - wartość 220.000 złotych (dwieście dwadzieścia tysięcy złotych),
b)spółdzielcze własnościowe prawo do garażu nabyte przez spadkodawcę na drodze umowy cywilnoprawnej w dniu 20 sierpnia 1996 roku o wartości 40.000 złotych (czterdzieści tysięcy złotych),
c)udział w wysokości 1/2 części w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego nabytego przez spadkodawcę w dniu 5 października 1976 roku. Mieszkanie o powierzchni 54,66 m.kw., wartość całego prawa 250 000 złotych (dwieście pięćdziesiąt tysięcy złotych) ustalona na podstawie oświadczenie drugiej żony Pana Dziadka,
d)udział w wysokości 1/2 części środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku bankowym – cała kwota zgromadzona 0,19 euro (dziewiętnaście eurocentów),
e)udział w wysokości 1/2 części środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku bankowym – cała kwota zgromadzona 11.320, 79 złotych (jedenaście tysięcy trzysta dwadzieścia złotych i siedemdziesiąt dziewięć groszy),
f)udział w wysokości 1/2 części środków pieniężnych z gromadzonych na rachunku bankowym. Cała kwota zgromadzona 240.000 złotych (dwieście czterdzieści tysięcy złotych) ustalona na podstawie oświadczenie drugiej żony Dziadka,
g)udział w wysokości 1/2 części 23.163,655 jednostek uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym – wartość wszystkich jednostek 299.737,70 złotych (dwieście dziewięćdziesiąt dziewięć tysięcy, siedemset trzydzieści siedem złotych i siedemdziesiąt groszy),
h)udział w wysokości 1/2 części własności nasadzeń, urządzeń i obiektów znajdujących się w Rodzinnym Ogrodzie Działkowym nabytych w dniu 18 maja 2003 roku. Wartość całości 20.000 złotych (dwadzieścia tysięcy złotych) ustalona na podstawie oświadczenie drugiej żony Dziadka.
W chwili śmierci 4 listopada 2020 r. spadkodawca był właścicielem mieszkań wymienionych w punktach a), b) i c) powyżej 5 lat. Na drodze podziału spadku i zniesienia współwłasności otrzymał Pan: a) spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego nabytego przez spadkodawcę w dniu 20 sierpnia 1996 o wartości 220.000 złotych (dwieście dwadzieścia tysięcy złotych), b) spółdzielcze własnościowe prawo do garażu nabyte przez spadkodawcę w dniu 20 sierpnia 1996 roku o wartości 40.000 złotych (czterdzieści tysięcy złotych), c) Drugi spadkobierca (druga żona Dziadka) zobowiązał się do zapłaty na Pana rzecz kwoty 125.000 złotych (sto dwadzieścia pięć tysięcy złotych). Pozostałe prawa, środki pieniężne oraz jednostki uczestnictwa uzyskała w ramach spadku druga żona Pana Dziadka. W wyniku zawartej ugody, otrzymał Pan 49 735,13 złotych (czterdzieści dziewięć tysięcy siedemset trzydzieści pięć złotych i 13 groszy) więcej niż wynika to z wyliczonego na podstawie wartości przyjętych w ugodzie udziału w masie spadkowej. Zgłoszenie SD-Z2 odnośnie otrzymanego majątku ze spadku zostało złożone przez Pana do odpowiedniego Urzędu Skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia nabycia spadku.
Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego
Ugoda zawarta w sprawie o dział spadku (…) była ugodą odpłatną. Zapłacił Pan podatek od czynności cywilnoprawnych w wysokości 995 zł od nadwyżki ponad przypadający dla Pana według ustawy udział w spadku. W sprawie o dział spadku (…) była jedna ugoda, w ramach której otrzymał Pan spółdzielcze własnościowe prawo do mieszkania wraz z garażem, oraz spłatę w kwocie 125.000 zł. Ugoda w sprawie o dział spadku (…) została zawarta 13 grudnia 2022 r. i uprawomocniła się 21 grudnia 2022 roku. Ugoda w sprawie o dział spadku (…) była ugodą sądową. Ugoda w sprawie o dział spadku (syg (…)) zawierała kwotę 125.000 zł spłaty. W wyniku ugody o dział spadku (syg.(…)) otrzymał Pan spłatę, która przekroczyła przysługujący Panu udział w spadku wyliczony według wartości części składowych spadku oświadczonych w ugodzie. W sprawie o dział spadku (…) nie był powoływany biegły w celu wyznaczenia wartości spółdzielczych własnościowych praw do lokali wchodzących do spadku, dlatego nie wiem, czy przyjęte w ugodzie wartości są wartościami rynkowymi. Działowi spadku i zniesieniu współwłasności (syg (…)) towarzyszyły spłaty. Kwota 125.000 zł to kwota spłaty wynikającej z tytułu ugody sądowej o dział spadku i zniesienie współwłasności (syg (…)). Kwota 49.735,13 złotych stanowi część kwoty spłaty 125.000 złotych wynikających z ugody o dział spadku. Rzeczona kwota 49.735,13 złotych, to kwota o którą wartość części składowych spadku przypisanych Pana osobie w ramach ugody, przekracza przysługujący ustawowo mi udział w spadku wyliczony według wartości elementów spadku oświadczonych w ugodzie. Otrzymał Pan jedynie kwotę 125.000 złotych. Wartości części spadku zostały ustalone na podstawie oświadczeń strony ugody o dział spadku (syg (…)). W sprawie nie był powoływany biegły w celu wyznaczenia wartości części spadku. W wyniku ugody o dział spadku (syg (…)) otrzymał Pan spłatę, która według wartości części spadku oświadczonych w rzeczonej ugodzie przekracza o 49.735,13 złotych wartość przysługującego Panu ustawowo udziału w spadku. Wartości części spadku w ugodzie o dział spadku zostały ujęte na podstawie oświadczenia stron ugody.
Pytania
1.Czy w ramach działu spadku i zniesienia współwłasności dokonanych na drodze ugody sądowej ma Pan obowiązek zapłacić podatek dochodowy od kwoty nadwyżki w udziale w spadku?
2.Jeżeli w ramach działu spadku i zniesienia współwłasności dokonanych na drodze ugody sądowej (syg (…)) należy zapłacić podatek dochodowy, to w jakiej stawce?
Pana stanowisko w sprawie
Pana zdaniem, podatek dochodowy od osób fizycznych z tytułu działu spadku i zniesienia współwłasności dokonanych na drodze jedynej zawartej w tej sprawie ugody sądowej się nie należy.
Zgodnie z treścią art 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w przypadku odpłatnego zbycia (zniesienia współwłasności), nabytych w drodze spadku spółdzielczych praw własności lokalu okres o którym mowa jest w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)- c) liczony jest od końca roku kalendarzowego w którym nastąpiło nabycie praw przez spadkodawcę.
Ponieważ nabycie spółdzielczych praw własności przez Pana Dziadka nastąpiło odpowiednio w latach 1976 oraz 1996, a więc okres 5 lat został zachowany.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm. ):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Katalog źródeł przychodów, których osiągnięcie powoduje powstanie obowiązku podatkowego, zawarty został w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z jego treścią, źródłami przychodów są m.in.:
1. stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta;
2. działalność wykonywana osobiście;
3. pozarolnicza działalność gospodarcza;
4. działy specjalne produkcji rolnej;
5. (uchylony);
6. najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą;
7. kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c);
8. odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:
a) nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
b) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
c) prawa wieczystego użytkowania gruntów,
d) innych rzeczy,
- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.
Pana wątpliwości dotyczą skutków podatkowych związanych z otrzymaną spłatą w wyniku działu spadku i zniesienia współwłasności.
Zgodnie z art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz.1360 ze zm.).
Spadek stanowią prawa i obowiązki majątkowe zmarłego, które z chwilą jego śmierci przechodzą na jedną lub kilka osób, stosownie do przepisów niniejszej ustawy.
W myśl art. 924 i 925 Kodeksu cywilnego, spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej.
Z kolei postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia (art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego).
Z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. W wyniku działu spadku prawa majątkowe objęte spadkiem przyznane poszczególnym spadkobiercom, przechodzą na nich, ustaje więc wspólność majątku spadkowego. Umowa o dział spadku lub prawomocne orzeczenie sądowe o dziale spadku stanowią tytuł własności rzeczy, które w dziale przypadły poszczególnym spadkobiercom. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.
W myśl art. 1035 Kodeksu cywilnego:
Jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego stosuje się przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Do momentu zniesienia tej współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku.
Zgodnie z art. 1037 § 1 i § 2 ww. Kodeksu:
Dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców. Jeżeli do spadku należy nieruchomość, umowa o dział spadku powinna być zawarta w formie aktu notarialnego.
Zgodnie z teorią prawa rzeczowego przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w drodze zniesienia współwłasności, podziału majątku wspólnego czy działu spadku, jest nabyciem tych rzeczy.
Natomiast, biorąc pod uwagę przyjętą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego, nabyciem rzeczy w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie jest przyznanie jej na wyłączną własność jednemu ze współwłaścicieli w wyniku działu spadku, jeśli:
‒podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub,
‒wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku dokonanego podziału mieści się w udziale, jaki przysługiwał jej w majątku wspólnym.
Jeżeli zatem wartość składników majątkowych nabytych w wyniku działu spadku jest zgodna z wartością udziału posiadanego w masie spadkowej przed działem spadku, nie następuje nabycie podlegające opodatkowaniu, ponieważ w ten sposób nie ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczami lub prawami majątkowymi, jak i stan jej majątku osobistego. Dział spadku, w wyniku którego udział w składnikach majątkowych nie zwiększył się, zmienia wyłącznie charakter własności składników majątkowych. Wszelkie przypadki, gdy udział danej osoby w składnikach majątkowych ulega powiększeniu, traktowane być muszą w kategorii nabycia, gdyż w ten sposób ulega powiększeniu zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą lub prawem.
Celem postępowania o zniesienie współwłasności, w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego, jest nowe ukształtowanie prawa własności rzeczy, która stanowi przedmiot współwłasności.
W świetle art. 195 ww. Kodeksu cywilnego:
Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).
W myśl art. 196 § 1 ww. Kodeksu:
Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.
Zgodnie z art. 210 §1 Kodeksu cywilnego:
Każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Uprawnienie to może być wyłączone przez czynność prawną na czas nie dłuższy niż lat pięć. Jednakże w ostatnim roku przed upływem zastrzeżonego terminu dopuszczalne jest jego przedłużenie na dalsze lat pięć; przedłużenie można ponowić.
Stosownie do art. 211 ww. Kodeksu:
Każdy ze współwłaścicieli może żądać, ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości.
Art. 212 § 1 i § 3 Kodeksu cywilnego stanowią, że:
§ 1. Jeżeli zniesienie współwłasności następuje na mocy orzeczenia sądu, wartość poszczególnych udziałów może być wyrównana przez dopłaty pieniężne. Przy podziale gruntu sąd może obciążyć poszczególne części potrzebnymi służebnościami gruntowymi.
§ 3. Jeżeli ustalone zostały dopłaty lub spłaty, sąd oznaczy termin i sposób ich uiszczenia, wysokość i termin uiszczenia odsetek, a w razie potrzeby także sposób ich zabezpieczenia. W razie rozłożenia dopłat i spłat na raty terminy ich uiszczenia nie mogą łącznie przekraczać lat dziesięciu. W wypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie sąd na wniosek dłużnika może odroczyć termin zapłaty rat już wymagalnych.
W wyniku dokonania zniesienia współwłasności możliwe jest zatem przyznanie rzeczy jednej osobie, przy jednoczesnym zobowiązaniu do dokonania spłat na rzecz pozostałych współwłaścicieli. Wówczas osoba otrzymująca w całości daną rzecz nabywa w niej udział ponad udział dotychczas posiadany i przysługujący jej w tej rzeczy. Konsekwencją tego jest zbycie udziału w rzeczy po stronie tego współwłaściciela, który w zamian przysługującego mu udziału w rzeczy otrzyma spłatę pieniężną. Wówczas mamy do czynienia z odpłatnym zbyciem składników majątkowych skutkującym przysporzeniem majątkowym podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Wskazać bowiem należy, że użyte w wyżej powołanym art. 10 ust. 1 pkt 7 i 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pojęcie „odpłatne zbycie” oznacza każde przeniesienie prawa własności rzeczy lub innych praw majątkowych w zamian za korzyść majątkową. Termin odpłatne zbycie obejmuje zatem szeroki zakres czynności.
W myśl art. 155 § 1 Kodeksu cywilnego umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły. Tym samym określenie „zbycie” odnosi się do wszystkich przypadków przeniesienia własności, nie ogranicza się wyłącznie do sprzedaży, czy zamiany, lecz ma zastosowanie do wszystkich czynności prawnych, których skutkiem jest przeniesienie prawa własności do całej rzeczy, udziału w niej lub prawa majątkowego. Pod pojęciem „odpłatnego zbycia” należy rozumieć zatem każde zdarzenie i każdą czynność prawną, w wyniku których dochodzi do przeniesienia rzeczy lub praw za wynagrodzeniem.
Jednym ze sposobów zniesienia współwłasności jest przyznanie wspólnej rzeczy lub praw jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych. Oznacza to, że osoby które otrzymują spłaty w zamian za udziały we współwłasności zbywają swoje udziały w rzeczach lub prawach odpłatnie.
Zatem, po stronie dokonującego odpłatnego zbycia udziału w składnikach majątku będących przedmiotem zniesienia współwłasności, tj. w zamian za spłatę, powstaje obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych.
Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że dnia 18 grudnia 2020 r. w formie aktu notarialnego, nabył Pan spadek po swoim dziadku w wysokości ½ części. Drugą część spadku nabyła druga żona Dziadka (spadkodawcy). Na drodze postępowania sądowego o dział spadku oraz zniesienie współwłasności doszło w dniu 13 grudnia 2022 r. do ugody pomiędzy spadkobiercami (Panem oraz drugą żoną Pana Dziadka). W wyniku zawartej ugody, otrzymał Pan 49.735,13 złotych więcej niż wynika to z wyliczonego na podstawie wartości przyjętych w ugodzie udziału w masie spadkowej. W skład masy spadkowej po Dziadku (spadkodawcy) wchodzą:
a)spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego (nabyte przez spadkodawcę na drodze umowy cywilnoprawnej w dniu 20 sierpnia 1996 r.),
b)spółdzielcze własnościowe prawo do garażu (nabyte przez spadkodawcę na drodze umowy cywilnoprawnej w dniu 20 sierpnia 1996 r.),
c)udział w wysokości 1/2 części w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego nabyte przez spadkodawcę w dniu 5 października 1976 r.),
d)udział w wysokości 1/2 części środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku bankowym – cała kwota zgromadzona 0,19 euro,
e)udział w wysokości 1/2 części środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku bankowym – cała kwota zgromadzona 11.320,79,
f)udział w wysokości 1/2 części środków pieniężnych z gromadzonych na rachunku bankowym. Cała kwota zgromadzona 240.000 złotych (dwieście czterdzieści tysięcy złotych) ustalona na podstawie oświadczenie drugiej żony Dziadka,
g)udział w wysokości 1/2 części 23.163,655 jednostek uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym – wartość wszystkich jednostek 299.737,70 złotych,
h)udział w wysokości 1/2 części własności nasadzeń, urządzeń i obiektów znajdujących się w Rodzinnym Ogrodzie Działkowym nabytych w dniu 18 maja 2003 roku. Wartość całości 20.000 złotych ustalona na podstawie oświadczenie drugiej żony Dziadka.
Biorąc pod uwagę powyższe, należy stwierdzić, że uzyskanie przez Pana spłaty w związku z działem spadku i zniesieniem współwłasności, oznacza, że nastąpiło odpłatne zbycie udziałów w poszczególnych składnikach wchodzących w skład masy spadkowej.
Odnosząc się do odpłatnego zbycia udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu, należy wyjaśnić, że jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości lub ww. praw majątkowych następuje przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie i nie zostaje dokonane w wykonywaniu działalności gospodarczej stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Stosownie do art. 10 ust. 5 ww. ustawy:
W przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.
Natomiast zgodnie z art. 10 ust. 7 ww. ustawy:
Nie stanowi nabycia albo odpłatnego zbycia, o których mowa w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, odpowiednio nabycie albo odpłatne zbycie, w drodze działu spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, do wysokości przysługującego podatnikowi udziału w spadku.
W przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma forma prawna ich nabycia oraz moment nabycia. Przy czym, w przypadku odpłatnego zbycia nabytej w spadku nieruchomości istotne znaczenie ma ustalenie daty nabycia tej nieruchomości przez spadkodawcę.
Z opisu stanu faktycznego wynika, że na drodze podziału spadku i zniesienia współwłasności drugi spadkodawca otrzymał udział w wysokości 1/2 części w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego nabytego przez spadkodawcę w dniu 5 października 1976 roku.
Zatem spłata w części dotyczącej odpłatnego zbycia udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego nie stanowi dla Pana źródła przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w ww. art. 10 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż zostało dokonane po upływie pięciu lat licząc od końca roku, w którym nastąpiło nabycie udziałów w ww. prawie do lokalu przez spadkodawcę.
Odnosząc się do spłaty w części dotyczącej odpłatnego zbycia udziału w wysokości 1/2 części we własności jednostek uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym, należy wskazać, że w myśl art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c).
Uzyskana spłata w wyniku zniesienia współwłasności w odniesieniu do zbycia udziału w wysokości 1/2 części we własności jednostek uczestnictwa wymienionych wśród składników majątkowych będących przedmiotem umowy (nadwyżka ponad udział spadkowy), będzie stanowiła przychód rozumieniu ww. art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Natomiast na mocy art. 30a ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
Od dochodu z tytułu udziału w funduszach kapitałowych pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy, z zastrzeżeniem art. 52a.
Zgodnie z treścią art. 45 ust. 3b omawianej ustawy:
W zeznaniu, o którym mowa w ust. 1 lub ust. 1a, wykazuje się należny podatek dochodowy, o którym mowa w art. 29-30a, jeżeli podatek ten nie został pobrany przez płatnika.
Powinien Pan wykazać w stosownym zeznaniu (PIT-38) kwotę zryczałtowanego podatku od przychodów (dochodów), od których płatnik nie pobrał zryczałtowanego podatku. Oblicza się ją mnożąc kwotę przychodu (dochodu) przez odpowiednią dla uzyskanego przychodu (dochodu) stawkę zryczałtowanego podatku, czyli 19%.
Natomiast w odniesieniu do spłaty otrzymanej w wyniku działu spadku i zniesienia współwłasności w odniesieniu do udziału w wysokości 1/2 części we własności nasadzeń, urządzeń i obiektów znajdujących się w Rodzinnym Ogrodzie Działkowym, należy wyjaśnić co następuje:
Wynagrodzenie za przeniesienie na nabywcę własności obiektów, urządzeń i nasadzeń, które znajdowały się na działce w Rodzinnym Ogrodzie Działkowym jest wynagrodzeniem z tytułu przeniesienia własności rzeczy.
Prawo do działki reguluje ustawa z dnia 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1073 ze zm.; dalej: ustawa o ROD).
Rodzinne ogrody działkowe funkcjonują na gruntach, które są własnością Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego oraz stowarzyszeń ogrodowych (art. 7 ustawy o ROD).
Prawo do działki jest ustanawiane na podstawie umowy dzierżawy działkowej:
‒stowarzyszenie ogrodowe zobowiązuje się oddać działkowcowi działkę na czas nieoznaczony do używania i pobierania z niej pożytków;
‒działkowiec zobowiązuje się używać działkę zgodnie z jej przeznaczeniem, przestrzegać regulaminu oraz uiszczać opłaty ogrodowe (art. 27 ust. 1 i art. 28 ust. 1 ustawy o ROD).
Zgodnie z art. 30 ust. 1-2 ustawy o ROD:
1. Działkowiec ma prawo zagospodarować działkę i wyposażyć ją w odpowiednie obiekty i urządzenia zgodnie z przepisami ustawy oraz regulaminem.
2. Nasadzenia, urządzenia i obiekty znajdujące się na działce, wykonane lub nabyte ze środków finansowych działkowca, stanowią jego własność.
Przepis art. 30 ust. 2 ustawy o ROD jest przepisem szczególnym. Wprowadza wyjątek od zasady prawa cywilnego, zgodnie z którą budynki i inne urządzenia trwale związane z gruntem, jak również drzewa i inne rośliny od chwili zasadzenia lub zasiania, są częściami składowymi gruntu i dzielą jego los prawny (właściciel gruntu jest również właścicielem części składowych gruntu). Zasada ta jest określona w art. 48 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.).
W przypadku nasadzeń, urządzeń i obiektów, które znajdują się na działce w rodzinnym ogrodzie działkowym (są trwale związane z gruntem działki), a które zostały wykonane lub nabyte ze środków działkowca, ustawodawca postanowił, że:
‒nie będą one częściami składowymi gruntu (nie będą stawać się własnością właściciela gruntu), ale
‒będą traktowane jako odrębne przedmioty własności (będą własnością działkowca, który korzysta z działki i ponosi koszty jej zagospodarowania i wyposażenia w odpowiednie obiekty i urządzenia).
Nasadzenia to wszelkie rośliny, które działkowiec posadził lub nabył wraz z prawem do działki. Natomiast obiekty i urządzenia to elementy rzeczowe, które są związane z działką w sposób trwały i które służą korzystaniu z niej zgodnie z jej przeznaczeniem (np. altana, ogrodzenie, urządzenia nawadniające) oraz zostały wykonane lub nabyte przez działkowca. Do tej kategorii nie zaliczają się rzeczy ruchome, które znajdują się na działce, np. wyposażenie altany, meble ogrodowe, sprzęt ogrodniczy).
Ustawodawca traktuje wynagrodzenie określone w umowie przeniesienia praw do działki jako wynagrodzenie dla działkowca za znajdujące się na działce nasadzenia, urządzenia i obiekty stanowiące jego własność.
Uzyskaną spłatę w wyniku zniesienia współwłasności odnosząca się do udziału w wysokości 1/2 części we własności rzeczy, wymienionych wśród składników majątkowych będących przedmiotem umowy zniesienia współwłasności i działu spadku (nadwyżka ponad udział spadkowy) należy rozpatrywać w kontekście art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z tym przepisem odpłatne zbycie udziału w wysokości 1/2 części we własności rzeczy stanowi źródło przychodów podlegające opodatkowaniu, jeśli zostanie dokonane przed upływem 6 miesięcy licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie. W przedmiotowej sprawie nie powstanie przychód z tego tytułu podlegający opodatkowaniu, gdyż odpłatne zbycie nastąpiło po ww. terminie.
Stanowisko Pana uznano za prawidłowe w zakresie braku obowiązku zapłaty podatku dochodowego od otrzymanej spłaty w części dotyczącej odpłatnego zbycia udziału w wysokości 1/2 części w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego oraz udziału w wysokości 1/2 części we własności nasadzeń, urządzeń i obiektów znajdujących się w Rodzinnym Ogrodzie Działkowym.
Natomiast Pana stanowisko uznano za nieprawidłowe w zakresie braku obowiązku zapłaty podatku dochodowego od otrzymanej spłaty w części dotyczącej odpłatnego zbycia udziału w wysokości 1/2 części jednostek uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym.
Ponadto należy wskazać, że nie sposób zgodzić się z Pana stanowiskiem, że nie ma Pan obowiązku zapłaty podatku dochodowego od otrzymanej spłaty , ponieważ nabycie spółdzielczych praw własności przez Pana dziadka nastąpiła w latach 1976 oraz 1996, a więc okres 5 lat został zachowany. Należy wyjaśnić, że powyższe ma znaczenie tylko w przypadku odpłatnego zbycie ww. spółdzielczych praw własności. Natomiast spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz spółdzielcze własnościowe prawo do garażu nabył Pan w wyniku działu spadku i zniesienia współwłasności w zamian za spłatę.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego mającego zastosowanie do zaistniałego zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Pana sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i musi się Pan zastosować do interpretacji.
‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
‒Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…).
Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).