Temat interpretacji
Preferencyjne opodatkowanie dochodów generowanych przez prawa własności intelektualnej (tzw. IP Box).
Interpretacja indywidualna
– stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanych stanów faktycznych oraz zdarzeń przyszłych w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
25 marca 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 22 marca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie preferencyjnego opodatkowania dochodów generowanych przez prawa własności intelektualnej (tzw. IP Box). Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 1 maja 2023 r. (wpływ 2 maja 2023 r.). Treść wniosku jest następująca:
Opis stanów faktycznych oraz zdarzeń przyszłych
1.Podstawowe informacje
Wnioskodawca jest polskim rezydentem podatkowym prowadzącym jednoosobową działalność gospodarczą. Wnioskodawca prowadzi działalność w branży informatycznej i głównym przedmiotem jego działalności jest tworzenie i rozwój nowoczesnego oprogramowania oraz jego elementów składowych, które następnie są sprzedawane jego Kontrahentowi w ramach usług świadczonych na jego rzecz, na podstawie zawartej umowy o współpracy. Działalność opisana we wniosku jest działalnością prowadzoną bezpośrednio przez Wnioskodawcę. Wnioskodawca nie zatrudnia pracowników, ani nie podzleca prac osobom trzecim.
2.Forma opodatkowania Wnioskodawcy
Osiągnięte przez Wnioskodawcę dochody z działalności gospodarczej, o której mowa wyżej w 2021 r. (były) i 2024 r. (będą) opodatkowane według stawki liniowej, o której mowa w art. 30c ustawy o PIT. Dla dochodów w 2022 r. Wnioskodawca wybrał opodatkowanie w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, jednak w przypadku uzyskania pozytywnej interpretacji indywidualnej do dnia 2 maja 2023 r., Wnioskodawca rozważa zmianę formy opodatkowania na skalę podatkową, o której mowa w art. 27 ustawy o PIT – zgodnie z art. 15 ustawy wprowadzającej Polski Ład 2.0.
3.Charakterystyka działalności Wnioskodawcy
Przedmiotowa działalność Wnioskodawcy dotyczy wytwarzania, rozwijania oraz ulepszania programów komputerowych, które zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (dalej także jako: Prawo autorskie), są utworami.
W celu uniknięcia wątpliwości co do użytych w złożonym wniosku pojęć, pod pojęciem Oprogramowanie komputerowe lub jego części należy rozumieć tworzone i rozwijane kody źródłowe programów komputerowych, które stanowią utwór w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych i jest prawem własności intelektualnej. Wszelkie „programy komputerowe”, „oprogramowanie”, „aplikacje”, „moduły” stanowią zamienne określenia kodów źródłowych programów komputerowych, które stanowią utwór w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych i jest prawem własności intelektualnej. Pojęcia te są używane zamiennie i odnoszą się w każdym przypadku do jednego efektu prac, tj. kodów źródłowych programów komputerowych – oprogramowania komputerowego, które stanowią utwór w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych i są prawem własności intelektualnej.
Wnioskodawca w ramach swojej działalności gospodarczej wykonuje w szczególności czynności:
a)w zakresie wytwarzania Oprogramowania – w postaci tworzenia kodu źródłowego;
b)w zakresie wytwarzania części Oprogramowania, w wyniku rozwijania lub ulepszania określonego programu komputerowego, tworzenie kodu źródłowego.
Co istotne i wymaga podkreślenia, Wnioskodawca tworzy i rozwija kilka rodzajów programów komputerowych lub ich części (modyfikacji, ulepszeń, nowych modułów), jednakże z uwagi na tożsamość czynności podejmowanych do ich tworzenia i rozwoju, na potrzeby złożonego wniosku, będzie stosowane łączne określenie „Oprogramowanie” dla oznaczenia wszystkich rodzajów programów komputerowych oraz ich części, modyfikacji i ulepszeń. Wszystkie one bowiem stanowią odrębne programy komputerowe w rozumieniu Prawa autorskiego. Wnioskodawca wskazuje, że może również rozwijać inne rodzaje Oprogramowania, lecz schemat jego tworzenia i zakres działań będzie zawsze tożsamy do tego opisanego we wniosku.
W konkluzji, przez Oprogramowanie Wnioskodawca rozumie zatem zarówno aplikacje będące programami komputerowymi, jak i części (modyfikacje, ulepszenia, nowe moduły) aplikacji, które również stanowią programy komputerowe. Należy podkreślić, że poniższe Oprogramowania stanowią przykłady i z uwagi na okoliczność, że wniosek dotyczy również zdarzenia przyszłego, Wnioskodawca może tworzyć inne rodzaje Oprogramowania, ale zawsze o cechach wskazanych we wniosku.
Dla zobrazowania rozwiązań, które powstają w ramach działalności prowadzonej przez Wnioskodawcę, należy wskazać, że zajmuje się pracami dotyczącymi projektu pod nazwą: (…)
W opisanym powyżej procesie tworzenia Oprogramowania Wnioskodawca stale poszukuje nowych rozwiązań o innowacyjnym charakterze oraz nowego zastosowania opracowanych przez siebie aplikacji. W ramach rozwoju każdego Oprogramowania Wnioskodawca tworzy zatem zupełnie nowe części Oprogramowania, a następnie modyfikuje stworzone przez siebie elementy Oprogramowania przez dokonywanie zmian, poprawek i usprawnień. Opracowane przez Wnioskodawcę Oprogramowanie, z uwagi na ich innowacyjność, tworzone są przez Wnioskodawcę od podstaw.
W ramach świadczonych usług i realizowanego projektu Wnioskodawca tworzy, zmienia i dostosowuje komponenty Oprogramowania i dokumentuje przeprowadzony proces twórczy. W każdym przypadku Wnioskodawca zajmuje się tworzeniem kodu źródłowego Oprogramowania, jego testowaniem i odpowiednim dostosowaniem do konkretnych potrzeb Kontrahenta.
W wyniku prac programistycznych prowadzonych przez Wnioskodawcę jego Kontrahent otrzymuje nowoczesne i innowacyjne ulepszenia oraz rozwinięcia Oprogramowania lub całościowe aplikacje, których nie da się nabyć na otwartym rynku.
W przypadku projektów nie występuje element typowej standaryzacji. Cele, jakie są zakładane do osiągnięcia przez Kontrahenta, wymagają unikatowego podejścia i twórczej pracy koncepcyjnej od samego początku realizacji prac projektowych. Tym samym tworzone i wdrażane przez Wnioskodawcę elementy Oprogramowania mają zawsze charakter twórczy.
Głównym celem działalności Wnioskodawcy jest zatem tworzenie oraz rozwój innowacyjnego i technologicznie zaawansowanego Oprogramowania. Wnioskodawca tworzy i ulepsza Oprogramowanie, które nie tylko odzwierciedla potrzeby rynku i Kontrahenta, ale kształtuje je w taki sposób, żeby przyczyniły się do znacznego usprawnienia procesów u nabywców końcowych Oprogramowania. W tym zakresie Wnioskodawca prowadzi prace związane z tworzeniem nowego i innowacyjnego Oprogramowania i jego funkcjonalności, i części oraz jego stałego rozwijania, czy też ulepszania. Działania te mają na celu dostarczanie Oprogramowania spełniającego wszelkie wymagania Kontrahenta i klientów końcowych.
Efekty samodzielnej działalności Wnioskodawcy są rozwiązaniami nie występującymi dotychczas w praktyce gospodarczej lub są na tyle innowacyjne, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących. Tworzone i rozwijane Oprogramowanie powstaje przy użyciu najnowszych rozwiązań technologicznych. Prowadzi to do ciągłego rozwoju Wnioskodawcy oraz zdobywania nowej wiedzy i umiejętności. Z każdym projektem, zadaniem i funkcją Wnioskodawca rozwija swoje umiejętności i wiedzę wykorzystywaną w pracy twórczej. Każdy projekt wymaga również zastosowania unikalnego zestawu wzorców projektowych lub architektur. Istotą prac jest dopasowanie do danego projektu, aplikacji, programu, nie tylko odpowiednich technologii, ale także wzorców, które pozwalają utrzymywać kod czystym, przejrzystym i zdolnym do ciągłego rozwoju.
W ramach prac nad Oprogramowaniem Wnioskodawca realizuje następujące zadania: (…).
Prace te prowadzone są w sposób mający na celu zapewnienie atrakcyjności i innowacyjności opracowywanych przez Wnioskodawcę rozwiązań informatycznych.
Ponadto, realizowane są następujące czynności: (…).
Według Wnioskodawcy opisana ww. działalność, którą samodzielnie i bezpośrednio realizuje, której przedmiotem jest tworzenie i rozwój Oprogramowania jest działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.
Podsumowując, Wnioskodawca twierdzi, że prowadzi działalność obejmującą prace rozwojowe, w rozumieniu wskazanego przepisu ustawy o szkolnictwie wyższym, tj. art. 4 ust. 3. Badania naukowe nie były, nie są i nie będą prowadzone.
Wnioskodawca prowadził i prowadzi odrębne prace rozwojowe dla celów wytworzenia każdego Oprogramowania, który jest efektem pracy Wnioskodawcy. Powstałe Oprogramowanie jest zawsze efektem prac rozwojowych Wnioskodawcy w rozumieniu przepisów Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
Prace rozwojowe zostały/zostaną zakończone pozytywnym wynikiem. Zostaną zakończone wytworzeniem oprogramowania. Zostały i zostaną skomercjalizowane poprzez ich sprzedaż. We wszystkich przypadkach, których dotyczy stan faktyczny przedstawiony we wniosku.
Pracom nad Oprogramowaniem towarzyszy sporządzenie dokumentacji, która w zależności od realizowanych prac może przybrać postać krótkiej notatki, prostego dokumentu lub dokumentu zawierającego szczegółowy opis celu i metod jego osiągnięcia. Równocześnie, Wnioskodawca prowadząc prace programistyczne, przygotowuje kod źródłowy, który prezentowany jest jego Kontrahentowi i implementowany.
W podsumowaniu należy wskazać, że bezpośrednim rezultatem prac realizowanych przez Wnioskodawcę jest tworzenie Oprogramowania poprzez jego usprawnienie, wprowadzanie aktualizacji czy dodawanie nowych funkcjonalności. Zadania te realizowane są przez pisanie nowego kodu źródłowego Oprogramowania oraz jego testowanie. Należy podkreślić, że Oprogramowanie i jego kod źródłowy ma bardzo złożony charakter. W ramach rozwoju Oprogramowania Wnioskodawca dokonuje jego usprawnień, zmienia poszczególne jego funkcjonalności. Ponadto, w ramach tworzenia nowej wersji Oprogramowania, Wnioskodawca wprowadza poważniejsze udoskonalenia istniejących funkcjonalności Oprogramowania, które z uwagi na stopień zaawansowania mogą być uznawane za nowe funkcjonalności lub/i uzupełnia Oprogramowanie o całkiem nowe funkcjonalności opracowane w ramach wskazanych powyżej prac rozwojowych. Te wszystkie modyfikacje Oprogramowania, po połączeniu z istniejącą, niemodyfikowaną częścią kodu źródłowego Oprogramowania, tworzą spójną całość stanowiącą nową wersję Oprogramowania. Tak określane aktualizacje Oprogramowania są utworem i podlegają ochronie prawnej na podstawie art. 1 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 Prawa autorskiego.
Co istotne, kod źródłowy Oprogramowania jest opracowywany i grupowany w bibliotekach danych, tzw. repozytoriach kodu. Wnioskodawca wskazuje także, że proces rozwoju i tworzenia Oprogramowania ma charakter ciągły. Ukończenie jednej funkcjonalności lub części nie stanowi zakończenia rozwoju Oprogramowania. Charakter prac opisanych we wniosku jest niezmienny i odnosi się również do podejmowanych przez Wnioskodawcę działań nad tym konkretnym Oprogramowaniem.
Wnioskodawca, w ramach swojej działalności, tworzy nowe autorskie prawa do programów komputerowych w postaci kodów źródłowych, które mogą być uznane, w ocenie Wnioskodawcy, za kwalifikowane prawo własności intelektualnej. Wnioskodawca podkreśla, że wszystkie efekty prowadzonych przez niego prac w zakresie tworzenia i rozwoju Oprogramowania, które zostały opisane we wniosku, mają postać praw własności intelektualnej.
W ramach prowadzonych prac powstają nowe prawa do programów komputerowych, które stanowią utwory podlegające ochronie prawno-autorskiej. Ulepszanie i rozwijanie Oprogramowania ma charakter modułowy, więc Wnioskodawca jest właścicielem części Oprogramowania, jaką tworzy w ramach tych procesów, aż do chwili przeniesienia praw autorskich. Z chwilą przekazania Kontrahentowi wytworzonego Oprogramowania Wnioskodawca przenosi na jego rzecz wszelkie prawa autorskie do tego Oprogramowania. Wnioskodawca tym samym działa na zlecenie swojego Kontrahenta.
W ramach wykonywanej działalności Wnioskodawca może współpracować z zespołami osobowymi danego Kontrahenta i wówczas ma on z góry określoną rolę twórcy zdefiniowanych i funkcjonalnie samodzielnych elementów Oprogramowania. Z zespołami osobowymi danego Kontrahenta Wnioskodawca prowadzi dyskusje na tematy techniczne (m.in. narzędzi, jakie najkorzystniej będzie użyć w danym przypadku, podejścia z jakiego należy skorzystać do wytworzenia Oprogramowania).
Należy podkreślić, że współpraca Wnioskodawcy z zespołem osobowym Kontrahenta nie prowadzi do powstania wspólnego utworu. Współpraca nie jest bowiem realizowana w zakresie wspólnego tworzenia Oprogramowania. W wyniku prowadzonych prac powstają autorskie prawa do programów komputerowych, które podlegają ochronie na podstawie art. 74 Prawa autorskiego. W takim przypadku nie powstaje część Oprogramowania, która dopiero w połączeniu z innymi częściami – wytworzonymi przez inne podmioty – stanowi kwalifikowane prawo własności intelektualnej, podlegające ochronie na podstawie art. 74 Prawa autorskiego, a samodzielne, odrębne Oprogramowanie, o cechach jak wyżej.
Umowa między Wnioskodawcą i jego Kontrahentem stanowi, że prawa własności intelektualnej wytworzone w ramach zleconej usługi należą do Kontrahenta, po ich przeniesieniu przez Wnioskodawcę. Całość praw własności intelektualnej do tworzonego i rozwijanego Oprogramowania przekazywana jest odpłatnie na rzecz Kontrahenta na podstawie umowy łączącej Strony.
W toku realizowanych prac Wnioskodawca wytwarza utwory objęte prawami własności intelektualnej. Kontrahent zyskuje wszystkie prawa do wytworzonych przez niego utworów, a Wnioskodawca je traci, za co otrzymuje wynagrodzenie. Program komputerowy tworzony przez Wnioskodawcę wersjonowany jest przez niego w odpowiednim systemie, który następnie systematycznie jest synchronizowany z wersją przenoszoną na kontrahenta na platformie, z której korzysta. Przeniesienie praw następuje z momentem zapłaty należnego Wnioskodawcy wynagrodzenia. Wnioskodawca przenosi go fizycznie na klienta umieszczając w repozytorium na serwerze klienta.
Umowa zawarta pomiędzy Wnioskodawcą a Kontrahentem przewiduje, że w zakresie związanym z wytwarzaniem Oprogramowania przenoszone są wszelkie prawa autorskie do Oprogramowania.
Efekty prac Wnioskodawcy, tj. Oprogramowanie zawsze są utworami w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, tj.:
-zawsze odznaczają się rzeczywiście oryginalnym, twórczym charakterem, zawsze są kreacją nowej, nieistniejącej wcześniej wartości niematerialnej;
-nie są efektem pracy, która wymaga do osiągnięcia rezultatu jedynie określonych umiejętności programistycznych i której rezultaty da się z góry określić i przewidzieć jako mające charakter powtarzalny;
-nie są jedynie „techniczną”, a „twórczą” realizacją szczegółowych projektów zlecanych przez Kontrahentów.
Wnioskodawcy przysługują osobiste i majątkowe prawa autorskie do tych programów komputerowych.
4.Przychody ze zbycia Oprogramowania
Wysokość wynagrodzenia Wnioskodawcy za przeniesienie poszczególnych praw autorskich do Oprogramowania jest każdorazowo określana na koniec okresu rozliczeniowego, na podstawie ewidencji określającej ilość godzin przeznaczonych na stworzenie określonego programu komputerowego. Prowadzona przez Wnioskodawcę ewidencja czasu i wykonanych prac pozwala na wskazanie kwoty wynagrodzenia należnego z tytułu przeniesienia praw własności intelektualnej na Kontrahenta. Wnioskodawca tworzy comiesięczne zestawienia, ile czasu poświęcił na kwalifikowane prawo własności intelektualnej. Na tej podstawie oraz prowadzonej ewidencji jest w stanie określić jaki osiąga dochód z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, a więc z tytułu przeniesienia praw autorskich. Wynagrodzenie nie obejmuje wynagrodzenia za rutynowe zmiany Oprogramowania.
Podsumowując, Wnioskodawca określa wynagrodzenie za przeniesienie na Kontrahenta autorskich praw majątkowych na podstawie obliczenia czasu przeznaczonego przez Wnioskodawcę na wytwarzanie Oprogramowania. W tym stanie rzeczy, otrzymane przez Wnioskodawcę wynagrodzenie jest przychodem z tytułu sprzedaży majątkowych praw autorskich do programu komputerowego. Strony umowy o współpracy uzgadniają, że wynagrodzenie płatne jest w terminie określonej liczby dni każdorazowo od wystawienia faktury.
Ponadto, Wnioskodawca może uzyskiwać również przychody z wykonywania innych usług informatycznych, które nie stanowią odpłatnego przeniesienia Oprogramowania na jego Kontrahenta, a co nie jest przedmiotem złożonego wniosku.
Wnioskodawca prowadzi również ewidencję pozwalającą na wyszczególnienie realizowanych prac i zadań w ramach tworzenia Oprogramowania przez wskazanie informacji na temat wykonanych zadań w danym miesiącu.
Wnioskodawca jest w stanie szczegółowo określić wynagrodzenie z tytułu odpłatnego przeniesienia praw własności intelektualnej do tworzonego Oprogramowania z uwagi na prowadzone przez Wnioskodawcę rejestry i ewidencje czasu i rodzaju wykonywanych zadań, które precyzyjnie pozwalają ustalić powyższe okoliczności. Przeniesienie wskazanych powyżej praw następuje w ramach świadczonych usług w zakresie prowadzonej przez Wnioskodawcę jednoosobowej działalności gospodarczej, która jest pozarolniczą działalnością gospodarczą. Omawiane Oprogramowanie jest tworzone, rozwijane i ulepszane przez Wnioskodawcę w sposób systematyczny, w ramach codziennej pracy. W praktyce gospodarczej Wnioskodawcy projekty, w ramach których realizowane są prace programistyczne skutkujące powstaniem Oprogramowania, są rozciągnięte w czasie i w konsekwencji do danego projektu można przypisać kilka faktur przychodowych. W takim przypadku część wynagrodzenia objętego daną fakturą VAT, która dokumentuje wynagrodzenie autorskie, będzie przychodem za Oprogramowanie (jego rozwinięcie, modyfikację, zmianę, nową funkcjonalność lub inne prawa) powstałe w miesiącu, którego dotyczy faktura.
Wynagrodzenie w umowie wskazywane jest kwotowo. Wnioskodawca nie otrzymuje wynagrodzenia wyłącznie z tytułu przenoszenia na kontrahenta praw do programu komputerowego. Wypłacane Wnioskodawcy przez Kontrahenta wynagrodzenie obejmuje wynagrodzenie za czynności związane z tworzeniem i/lub ulepszeniem kwalifikowanego IP, oraz również inne czynności niezwiązane z wytworzeniem i/lub ulepszeniem takiego prawa – poboczne usługi informatyczne. Preferencyjną stawką podatkową Wnioskodawca zamierza objąć tylko tę jego część, która dotyczy kwalifikowanego prawa własności intelektualnej. Okresy rozliczeniowe są stałe, miesięczne. Wraz z momentem upływu okresu rozliczeniowego Wnioskodawca przenosi na kontrahenta prawa do stworzonego w tym okresie oprogramowania za co otrzymuje zapłatę wynagrodzenia w kwocie wynikającej z umowy oraz prowadzonych rejestrów realizowanych prac. Faktury nie wyodrębniają wynagrodzenia z tytułu przeniesienia praw autorskich, gdyż nie jest to wymagane ani nie jest to przyjęte w stosunkach gospodarczych z kontrahentem.
5.Koszty uzyskania przychodu/Koszty do wskaźnika Nexus
W ramach prowadzonej działalności gospodarczej, która skoncentrowana jest na tworzeniu, rozwijaniu lub ulepszaniu programów komputerowych, Wnioskodawca ponosi i planuje ponosić, w tym może ponosić, następujące wydatki w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów: wynajmu sprzętu komputerowego, oprogramowania i urządzeń peryferyjnych. Wydatki te będą związane tylko i wyłącznie z działalnością opisaną w tym akapicie.
Wnioskodawca wskazuje związek: wynajem sprzętu komputerowego i urządzeń peryferyjnych oraz oprogramowania – bez najmu odpowiedniego sprzętu komputerowego, oprogramowania i urządzeń peryferyjnych wytwarzanie oprogramowania nie byłoby zupełnie możliwe, sprzęt komputerowy, oprogramowanie i urządzenia peryferyjne stanowią podstawowe narzędzie pracy Wnioskodawcy.
6.Ewidencja na potrzeby rozliczenia Ulgi IP BOX oraz ustalenie dochodu
Wnioskodawca od 2 kwietnia 2021 r. prowadzi odrębną ewidencję, o której mowa w art. 30cb ustawy o PIT – dla celów rozliczenia preferencyjnej 5% stawki podatku PIT.
Ww. ewidencja była prowadzona również w 2022 r. w związku z możliwością zmiany formy opodatkowania po zakończeniu roku podatkowego, zgodnie z art. 15 ustawy wprowadzającej Polski Ład 2.0
Wnioskodawca wskazuje, że w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej wykonuje poboczne działania w zakresie usług informatycznych, natomiast dochodu z ich prowadzenia nie zamierza obejmować preferencyjną stawką podatkową.
W związku z tym, że przepisy prawa nie narzucają podatnikom konkretnej formy ewidencjonowania zdarzeń na cele stosowania preferencji, sporządzana jest ona techniką komputerową w postaci arkusza kalkulacyjnego, obejmującego comiesięczne zestawienie dokumentów. Prowadzona przez Wnioskodawcę ewidencja potwierdza uzyskane przychody oraz poniesione wydatki dotyczące poszczególnych programów komputerowych na koniec danego okresu rozliczeniowego (miesiąc). Zestawienie to obejmuje przychody i wydatki od początku realizacji projektu, w ramach którego wytwarzane jest Oprogramowanie, do końca danego miesiąca kalendarzowego. W prowadzonej ewidencji zostaje wskazany dla każdej faktury przychodowej współczynnik IP BOX. Współczynnik ten informuje, jaka część przychodu z danej faktury stanowiła wynagrodzenie za przeniesienie autorskich praw do określonego programu komputerowego, wytworzonego przez Wnioskodawcę w danym okresie rozliczeniowym. Wnioskodawca wyodrębnił poszczególne Oprogramowanie (programy komputerowe) w prowadzonej ewidencji. W odniesieniu do każdego z nich ewidencjonuje potwierdzone fakturami/rachunkami przychody oraz odpowiadające im koszty z PKPiR (ze wskazaniem takich informacji jak: dane kontrahenta, nr dokumentu, data sprzedaży, data faktury, kwota z faktury).
W przypadku, gdy w ramach działalności gospodarczej Wnioskodawca osiąga przychody ze świadczenia usług innych niż programistyczne, koszty przyporządkowane są do przychodu, na którego osiągnięcie miały bezpośredni wpływ.
Jeśli alokacja konkretnego kosztu nie jest możliwa, koszty te rozliczane są na wszystkie osiągnięte przychody w danym miesiącu, poprzez zastosowanie proporcji przychodowej. Na koniec każdego miesiąca kalendarzowego Wnioskodawca ustala dochód z każdego Oprogramowania. Równolegle, na koniec każdego okresu rozliczeniowego (miesiąc) w prowadzonej ewidencji, Wnioskodawca wyodrębnia koszty, o których mowa w art. 30ca ust. 4 w zw. z art. 30ca ust. 5 ustawy o PIT i uwzględnia je we wzorze, w celu ustalenia wysokości wskaźnika Nexus, a następnie oblicza podstawę opodatkowania preferencyjną stawką.
Ewidencja prowadzona przez Wnioskodawcę pozwala także na monitorowanie i śledzenie efektów prac realizowanych w ramach tworzenia Oprogramowania przez comiesięczne wskazanie informacji na temat wykonanych zadań w danym okresie rozliczeniowym. Wnioskodawca zwraca uwagę na fakt, że mnożnik Nexus oblicza oddzielnie dla dochodów z poszczególnych programów komputerowych (Oprogramowania), w związku z czym ustala on odrębnie koszty faktycznie poniesione na działalność opisywaną we wniosku związaną z danym prawem przy zastosowaniu powyżej przedstawionego mechanizmu.
W przeważającym zakresie uzyskiwane przez Wnioskodawcę przychody z działalności gospodarczej pochodzą z przeniesienia praw autorskich do Oprogramowania wytworzonego przez niego. W wyniku czego koszty uzyskania przychodu ponoszone przez Wnioskodawcę w ramach działalności gospodarczej uznawane są per se za koszty do obliczenia wskaźnika Nexus, o których mowa w art. 30ca ust. 4 w zw. z art. 30ca ust. 5 ustawy o PIT, tj. wydatki bezpośrednio powiązane z poszczególnymi projektami realizowanymi przez niego.
W przypadku braku możliwości pełnego alokowania konkretnego kosztu poniesionego przez Wnioskodawcę w ramach działalności gospodarczej do przychodów ze zbycia Oprogramowania, Wnioskodawca ustala faktyczny koszt poniesiony w danym okresie na prowadzoną przez niego działalność związaną z wytworzeniem określonego programu komputerowego według odpowiedniej proporcji, która będzie odpowiadać przyczynieniu się danego kosztu do osiągnięcia konkretnego przychodu z prowadzonej działalności gospodarczej w danym okresie rozliczeniowym, np. na podstawie czasochłonności prowadzonych prac.
W pierwszej kolejności Wnioskodawca stara się ustalić dochód z poszczególnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej przez odjęcie od przychodów ze zbycia danego Oprogramowania kosztów uzyskania przychodu.
Gdy z obiektywnych przesłanek wynika, że właściwe przypisanie określonej kategorii kosztów do danego źródła przychodów nie jest możliwe, czyli dany wydatek dotyczy wielu źródeł i nie ma możliwości zastosowania właściwej metodyki jego przypisania do danego źródła, tj. takiej, która będzie odzwierciedlać adekwatne „powiązanie” odpowiedniej części danego kosztu z przychodami z danego źródła, wówczas Wnioskodawca per analogiam stosuje przychodowy klucz podziału kosztów pośrednich, o którym mowa w art. 22 ust. 3 ustawy o PIT, do poszczególnych rodzajów przychodów, np. w pierwszej kolejności proporcja jest liczona na podstawie: koszty pośrednie * przychody z działalności innowacyjnej/suma przychodów, a następnie: koszty pośrednie działalności innowacyjnej * przychody z danego Oprogramowania (jako osobnego KPWI)/suma przychodów ze wszystkich programów komputerowych.
W drugiej kolejności Wnioskodawca ustala poszczególne kwalifikowane dochody z kwalifikowanych praw własności intelektualnej przez przemnożenie uzyskanego dochodu ze zbycia danego Oprogramowania przez wskaźnik, o którym mowa w art. 30ca ust. 4 ustawy o PIT.
Koszty wskazane we wniosku są bezpośrednio związane z wytworzeniem Oprogramowania, gdyż stanowią one koszty działalności Wnioskodawcy w zakresie tworzenia Oprogramowania. W przypadku nieponoszenia wskazanych we wniosku kosztów Wnioskodawca nie mógłby realizować prac, których realizacja skutkuje powstaniem nowego prawa własności intelektualnej.
Wnioskodawca jest w stanie przyporządkować konkretną wartość kosztów do konkretnego prawa własności intelektualnej. Koszty te są bezpośrednio związane z realizacją tych prac. Bez ich poniesienia, prace nie mogłyby być realizowane, a tym samym nie powstałoby prawo własności intelektualnej. Tworzenie kodu wymaga zarówno sprzętu, jak i ponoszenia dodatkowych kosztów wskazanych we wniosku.
Odnosząc się do zagadnienia kosztów szczegółowo należy wskazać: sprzęt komputerowy jest konieczny dla sprawnego tworzenia Oprogramowania przy pomocy nowoczesnych, wysokopoziomowych języków oprogramowania. Na szybko zmieniającym się rynku technologii, niekorzystanie przez Wnioskodawcę z nowoczesnych rozwiązań technologicznych prowadziłoby do spadku wydajności jego pracy. Tym samym poniesione koszty najmu sprzętu komputerowego i urządzeń peryferyjnych są niezbędne dla tworzenia Oprogramowania.
7.Ryzyko gospodarcze
Wymaga podkreślenia, że całe ryzyko gospodarcze związane z realizowanymi pracami ponosi Wnioskodawca jako ich wykonawca. Pomimo przeniesienia autorskich praw do Oprogramowania, ponosi wobec Kontrahenta pełną odpowiedzialność za rezultat świadczonych przez siebie usług, czyli tworzone Oprogramowanie.
8.Prawa autorskie
Oprogramowanie, wytwarzane przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, jest rezultatem jego własnej, indywidualnej, twórczej działalności intelektualnej, a w konsekwencji, stanowi utwór podlegający ochronie na podstawie art. 74 Prawa autorskiego. Dotyczy to zarówno Oprogramowania opisanego powyżej jako całkowicie nowego przedmiotu autorskich praw, jak i ulepszonego o nową funkcjonalność czy element. Przy czym, w tym drugim przypadku mamy do czynienia z modułem lub elementem stworzonym w oparciu o nowy, odrębny kod źródłowy, który w każdej chwili można wprowadzić do istniejącego programu komputerowego lub go z niego usunąć. Jest to zatem odrębny program i odrębny utwór od programu „głównego”, chociaż stanowi jego istotną, nową funkcjonalność lub część.
Wnioskodawca wskazuje, że części Oprogramowania powstające w efekcie rozwijania i/lub ulepszania przez Wnioskodawcę programu komputerowego stanowią odrębne od takiego Oprogramowania programy komputerowe podlegające ochronie na podstawie art. 74 Prawa autorskiego. Wprawdzie brak jest legalnej definicji programu komputerowego, jednak orzecznictwo i doktryna Prawa autorskiego są zgodne w tej kwestii i prezentują następujące stanowisko:
1)przedmiotem ochrony prawa autorskiego mogą być poszczególne elementy lub nawet krótkie fragmenty (urywki) programu, jeśli tylko one same spełniać będą wymogi podane w art. 1 ust. 1 Prawa autorskiego, tj. elementy programu jako takiego, a więc instrukcje działania dla komputera lub ich zestawy (wyr. TS z 22 grudnia 2010 r., C-393/09, Bezpečnostní softwarová asociace, ECLI:EU:C:2010:816);
2)do programów komputerowych stosuje się również zasadę wyrażoną w art. 1 ust. 3 Prawa autorskiego, że chronione są także dzieła w postaci nieukończonej, np. wersja pre-alfa, alfa lub beta programu, wydanie testowe lub demonstracyjne (A. Michalak (red.), Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Komentarz, Warszawa 2019 – art. 74).
W związku z powyższym, zgodnie z doktryną Prawa autorskiego część Oprogramowania (fragment kodu) jest utworem w rozumieniu art. 74 tej ustawy. Element twórczy pochodzący od Wnioskodawcy i występujący w procesie tworzenia Oprogramowania polega na pisaniu kodu źródłowego, w efekcie czego powstaje program komputerowy. Trzeba mieć jednak na uwadze, że Oprogramowanie jako całość (produkt finalny) to ogół informacji w postaci zestawu instrukcji do realizacji wyznaczonych celów. Celem Oprogramowania jest przetwarzanie danych w wyznaczonym przez twórcę zakresie. Nie wszystkie elementy gotowego Oprogramowania są tworzone od podstaw przez programistów. W tym celu wykorzystuje się wiele gotowych elementów (ogólnodostępne biblioteki i elementy open source), co jednak nie wpływa na ocenę Oprogramowania, określanego jako pewna całość, jako utworu w rozumieniu Prawa autorskiego. Mając na względzie powyższe, w tym zwłaszcza pojemną definicję programu komputerowego, Wnioskodawca twierdzi, że każdy ze wskazanych efektów jego prac jako odrębny element stanowi utwór i jest objęty ochroną w rozumieniu art. 74 Prawa autorskiego.
Wybór zindywidualizowanych rozwiązań dedykowanych wyłącznie potrzebom Kontrahenta lub konkretnego użytkownika, kompatybilnych z jego branżą oraz rzeczywistością jego działalności, determinuje jednoznacznie niepowtarzalność wytworzonego programu; warunki istotne dla środowiska wykorzystania programu wykluczają także możliwość zastosowania oprogramowania dostępnego na rynku.
Pracując nad wytworzeniem Oprogramowania, Wnioskodawca nabywa, łączy, kształtuje i wykorzystuje dostępną aktualnie wiedzę i umiejętności dotyczące narzędzi informatycznych i istniejących programów w celu wytworzenia nowych zastosowań w postaci nowoczesnych i unikalnych systemów i aplikacji. W ramach prowadzonej działalności Wnioskodawca zdobywa, poszerza i łączy interdyscyplinarną wiedzę z zakresu tworzenia Oprogramowania w celu optymalizacji i dalszego rozwijania stworzonych przez niego systemów i aplikacji. Wytwarzane przez Wnioskodawcę Oprogramowania opierają się na indywidualnych, autorskich pomysłach i obejmują m.in.: zaprojektowanie algorytmu, czynność programowania (tworzenia kodu źródłowego) oraz weryfikację, modyfikację i udoskonalanie dostępnych rozwiązań programistycznych. Działania te prowadzone są w metodyczny sposób, czego wymaga specyfika tworzenia programu komputerowego, tj. określenie celu, jaki ma on spełniać, ustalenia sposobu dojścia do danego celu (dobór odpowiednich rozwiązań programistycznych i technologii), zaplanowanie prac, weryfikacja, zakończenie.
Bezsprzecznie, Wnioskodawca prowadzi w sposób systematyczny prace twórcze w celu tworzenia nowych zastosowań przy wykorzystaniu zasobów wiedzy. Bez wątpienia także działalność na rzecz danego Kontrahenta polega na tworzeniu nowych zastosowań, które wcześniej w ramach działalności prowadzonej przez niego nie były wykorzystane.
W doktrynie prawa autorskiego podkreśla się, że cecha twórczości związana jest przede wszystkim z rezultatem działalności człowieka o charakterze kreacyjnym i jest spełniona wówczas, gdy istnieje nowy wytwór intelektu. Natomiast Oprogramowanie stworzone na rzecz danego Kontrahenta powoduje wykreowanie zupełnie nowych funkcjonalności lub elementów, co oznacza, że cecha twórczości jest spełniona.
Wymaga podkreślenia, że twórczą działalność Wnioskodawcy odnosić należy nie do praktyki gospodarczej sensu largo, a do praktyki gospodarczej danego podmiotu, jak wskazano w objaśnieniu Ministerstwa Finansów z dnia 15 lipca 2019 r. dotyczącym preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej (IP BOX).
Wobec faktu, że Wnioskodawca w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, na rzecz danego Kontrahenta opracowuje nowe programy komputerowe i czyni to z wykorzystaniem aktualnie posiadanej wiedzy i umiejętności, jego praca ma charakter twórczy. Nie jest bowiem wymagane tworzenie innowacyjnych rozwiązań w wymiarze światowym i Wnioskodawca nie weryfikuje efektów swojej pracy w takiej skali. Zasobami wiedzy, które Wnioskodawca wykorzystuje przy planowaniu projektu, są technologie informatyczne, czyli jego wiedza o oprogramowaniu i narzędziach informatycznych, występujących zarówno w ogólnym stanie nauki, jak i w środowisku, w którym funkcjonować ma program przez niego wytworzony. Co istotne, ustawodawca nie przewidział minimalnego progu skalowalności zwiększenia zasobów wiedzy, dlatego istotny jest element celowościowy, jaki Wnioskodawca uwzględnia w swojej działalności.
W tym miejscu należy podkreślić, że Wnioskodawca nie świadczy usług polegających na wprowadzaniu okresowych i rutynowych zmian do tworzonego programu komputerowego. Zgodnie z doktryną przedmiotu i orzecznictwem, wkład twórczy jest przeciwieństwem rutynowości, rozumianej jako czynności mechaniczne. Wnioskodawca wytwarza programy komputerowe jako utwory w rozumieniu art. 1 Prawa autorskiego i cechują się one oryginalnością i indywidualnością, co stanowczo przeczy wprowadzaniu okresowych i rutynowych zmian do tworzonego Oprogramowania.
Wnioskodawca nie jest podmiotem, który pełni wyłącznie proste funkcje produkcyjne, ponieważ ponosi ryzyko związane ze swoją działalnością twórczą, a w jej następstwie zdobywa prawa do stworzonego przez siebie zindywidualizowanego dzieła. Jedynym efektem świadczonych usług w zakresie rozwoju i tworzenia Oprogramowania, które opisane są w złożonym wniosku, jest kod źródłowy programu komputerowego, stanowiący utwór w rozumieniu Prawa autorskiego i przedmiot prawa własności intelektualnej.
Na podstawie umowy o współpracy, przez zapłatę należnego Wnioskodawcy wynagrodzenia z tytułu świadczonych usług, Kontrahent nabywa, bez konieczności składania dodatkowych oświadczeń i zapłaty dodatkowego wynagrodzenia, całość autorskich praw majątkowych do stworzonych przez Wnioskodawcę utworów będących programami komputerowymi oraz wszelkiej związanej z nimi dokumentacji, w szczególności dokumentacji projektowej, wytwórczej i użytkowej.
Zauważyć przy tym należy, że zgodnie z poglądami doktryny i orzecznictwa: „kluczowe znaczenie przy kwalifikacji, czy umowa narusza zakaz z art. 41 ust. 3 Prawa autorskiego (bądź stanowi jego obejście), jest nie czas jej trwania, ale istnienie możliwości wypowiedzenia jej przez twórcę (taki pogląd formułują również J. Barta, R. Markiewicz (w:) Prawo autorskie..., red. J. Barta, R. Markiewicz, 2011, s. 310). Jeżeli taka możliwość istnieje, nie ma podstaw do twierdzenia, że umowa odnosi się do wszystkich utworów lub wszystkich utworów danego rodzaju, jakie autor stworzy w przyszłości, ponieważ może on zakończyć stosunek prawny wykreowany umową i odtąd będzie miał pełną swobodę wykonywania autorskich praw majątkowych do utworów później stworzonych. Można nawet bronić tezy, że art. 41 ust. 3 Prawa autorskiego jest zbędny, ponieważ sytuacje, do których odnosi się jego hipoteza, to zbiór pusty. De iure i de facto bowiem każda umowa prawnoautorska może być wypowiedziana przez twórcę ze względu na jego istotne interesy twórcze (art. 56 ust. 1 ustawy), a do takich bezdyskusyjnie należy swoboda dysponowania całokształtem swojej przyszłej twórczości. Konkludując, wypada stwierdzić, że zakaz generalnego dysponowania przyszłym dorobkiem twórczym nie odgrywa w praktyce obrotu w Polsce istotnej roli”.
Umowa zawarta przez Wnioskodawcę przewiduje możliwość jej wypowiedzenia, tak więc nie narusza zasady określonej w art. 41 ust. 3 Prawa autorskiego.
Prowadzona przez Wnioskodawcę działalność obejmuje nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług w sposób nie rutynowy i kreatywny, i nie jest to działalność obejmująca proste usuwanie błędów w Oprogramowaniu. Po przeniesieniu, własność utworu jest pełna, nieodwołalna oraz uprawnia do pełnego i niezakłóconego rozporządzania prawem do programu komputerowego. Do chwili przeniesienia na rzecz Kontrahenta prawa do programu, Wnioskodawcy przysługują prawa majątkowe do jego składowych (części Oprogramowania), które to części mają na celu ulepszenie/rozwinięcie danego Oprogramowania.
Wnioskodawca twierdzi, że nowe Oprogramowanie (części/fragmenty/elementy Oprogramowania, kody), to odrębny przedmiot obrotu prawnego, który podlega ochronie na podstawie Prawa autorskiego. Wnioskodawca wskazuje, że złożony wniosek o wydanie interpretacji odnosi się do stanu prawnego obowiązującego od dnia 1 stycznia 2019 r.
W tym miejscu Wnioskodawca wskazuje, że opisany we wniosku stan faktyczny odnosi się do zdarzenia przyszłego oraz zaistniałego już zdarzenia, ponieważ Wnioskodawca prowadzi działalność w zakresie wytwarzania, rozwijania, ulepszania Oprogramowania lub jego części, uzyskując z tego tytułu dochody w sposób opisany we wniosku od dnia 2 kwietnia 2021 r. i chciałby skorzystać z preferencyjnej stawki podatkowej począwszy od kwietnia roku 2021, jak i w latach następnych (z wyjątkiem 2023 r.).
Wnioskodawca planuje kontynuować współpracę z Kontrahentem na dotychczasowych warunkach w kolejnych latach, przy czym Wnioskodawca może podjąć się także realizacji innych, nowych typów Oprogramowania, ale charakter prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności pozostanie niezmieniony. Ponadto, Wnioskodawca nie wyklucza podjęcia współpracy z nowymi klientami. Projekty, które Wnioskodawca planuje realizować w przyszłości, dotyczyć mogą podmiotów funkcjonujących w różnych branżach, a tym samym tematyka i funkcjonalności tworzonych programów komputerowych mogą być zróżnicowane, z tym jednak zastrzeżeniem, że opisany we wniosku charakter prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności pozostanie niezmieniony; nie ulegnie zmianie także rodzaj i źródło uzyskiwanych dochodów z tytułu sprzedaży Oprogramowania.
W piśmie z 1 maja 2023 r. stanowiącym uzupełnienie wniosku Wnioskodawca doprecyzował opis okoliczności sprawy w wyniku odpowiedzi na pytania:
1)doprecyzować treść pierwszego pytania, tj. wyjaśnić, co należy rozumieć pod pojęciem „podejmowana przez Wnioskodawcę działalność polegająca na tworzeniu Oprogramowania”. W szczególności proszę wyjaśnić, czy chodzi o:
·całość prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej,
·wyodrębnione zadania realizowane w ramach prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej (jeśli tak, proszę wskazać jakie to konkretnie zadania),
·całość działań realizowanych przez Pana w ramach poszczególnych umów z Kontrahentami (jeśli tak, proszę wskazać, o jakich konkretnych umowach mowa);
·wyodrębnione zadania realizowane przez Pana w ramach poszczególnych umów z Kontrahentem (jeśli tak, jakie to konkretnie zadania, w ramach jakich konkretnych umów).
Odpowiedź: Zakres wniosku obejmuje wyodrębniane zadania w zakresie tworzenia i rozwoju oprogramowania. Przez oprogramowanie należy rozumieć programy komputerowe, ich części i rozwinięcia.
Każde to pojęcie opisujące zakres działań Wnioskodawcy również jest zamienne, gdyż w efekcie realizacji tych czynności zawsze powstaje oprogramowanie. Wszystkie te określenia opisują działalność Wnioskodawcy w ramach, której tworzone jest oprogramowanie.
2)w opisie sprawy wskazał Pan: „Wnioskodawca twierdzi, że prowadzi działalność obejmującą prace rozwojowe w rozumieniu wskazanego w rozumieniu wskazanego przepisu ustawy o szkolnictwie wyższym tj. art. 4 ust. 3”.
Należy wyjaśnić, że opis sprawy powinien przedstawiać okoliczności faktyczne sprawy, a nie wyrażać Pana subiektywną opinię o tych okolicznościach. Tym samym, nie może zawierać Pana własnego stanowiska odnośnie charakteru prowadzonej działalności i jej efektów. Przedstawienie okoliczności sprawy nie może być poprzedzone określeniem „Wnioskodawca twierdzi”, ponieważ własną opinię – i to wyłącznie co do skutków podatkowych przedstawionych okoliczności sprawy, a nie co do kształtu samych okoliczności faktycznych sprawy – Wnioskodawca przedstawia we własnym stanowisku w sprawie.
W związku z powyższym proszę jednoznacznie wskazać, czy w ramach działalności samodzielnie prowadził/prowadzi/będzie prowadził Pan prace rozwojowe, o których mowa w art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce? Jeśli tak, proszę wskazać:
·w jakim okresie/okresach prowadził/będzie prowadził Pan prace rozwojowe lub od kiedy je Pan prowadzi?
·czego dotyczą/będą dotyczyły te prace rozwojowe? Co jest/będzie ich celem lub celami? Jakie czynności obejmują/będą obejmowały te prace?
·czy Pana prace rozwojowe zostały/zostaną zakończone pozytywnym wynikiem? Jeśli tak, co jest/będzie tym wynikiem lub wynikami? Czy wynik/wyniki prac rozwojowych mają/będą miały jakąś ustaloną formę (jaką)? W jaki sposób ten wynik/te wyniki będą wykorzystane lub są wykorzystywane na potrzeby Pana działalności?
·czy w wyniku prac rozwojowych zaprojektował Pan i stworzył nowy, zmieniony lub ulepszony: produkt, proces albo usługę (jeśli tak, proszę wskazać jaki konkretny produkt, proces bądź jaką usługę)? Czy oferuje Pan lub będzie Pan oferował produkty, procesy, usługi, które są wynikiem prac rozwojowych, w swojej działalności gospodarczej?
·czy w stosunku do Pana dotychczasowej działalności te produkty, procesy lub usługi mają nowy, bardziej innowacyjny, ulepszony charakter? Jeśli tak, czy nowy, ulepszony charakter produktów, procesów lub usług nie jest wynikiem działalności obejmującej wprowadzanie rutynowych i okresowych zmian do tych produktów, procesów lub usług?
·jaka jest zależność pomiędzy tymi pracami rozwojowymi (efektami tych prac) a Pana przychodami, których dotyczy wniosek?
Odpowiedź: Tak, w ramach działalności Wnioskodawca samodzielnie prowadził/prowadzi/będzie prowadził prace rozwojowe, o których mowa w art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
·Wnioskodawca prowadzi prace rozwojowe od dnia 2 kwietnia 2021 r., aż do momentu ich zakończenia, który to termin jest nieokreślony.
·prace rozwojowe dotyczyły i dotyczą rozwoju oprogramowania. Celem tych prac jest zawsze stworzenie nowego oprogramowania. Wnioskodawca wskazuje, że prace rozwojowe obejmują: (…)
·prace rozwojowe zostały/zostaną zakończone pozytywnym wynikiem. Zostaną zakończone wytworzeniem oprogramowania. Zostały i zostaną skomercjalizowane poprzez ich sprzedaż. We wszystkich przypadkach, których dotyczy wniosek.
·w ramach prac rozwojowych zaprojektował i stworzył nowy, zmieniony lub ulepszony produkt, proces albo usługę. Wnioskodawca wskazuje konkretny produkt: (…).
Wnioskodawca oferuje i będzie oferował produkty, procesy, usługi, które są wynikiem prac rozwojowych, w swojej działalności gospodarczej.
·tak, produkty, procesy lub usługi mają nowy, bardziej innowacyjny, ulepszony charakter. Nowy, ulepszony charakter produktów, procesów lub usług nie jest wynikiem działalności obejmującej wprowadzanie rutynowych i okresowych zmian do tych produktów, procesów lub usług.
·pomiędzy pracami rozwojowymi (efektami tych prac) a przychodami występuje bezpośrednia zależność. W wyniku prac rozwojowych prowadzonych powstaje oprogramowanie, dzięki czemu Wnioskodawca wywiązując się z ustaleń umownych, uzyskuje przychody.
3)doprecyzować opis sytuacji faktycznej, tj. wskazać:
a)czy w ramach działalności samodzielnie prowadził/prowadzi/będzie Pan prowadził prace o innym charakterze niż prace rozwojowe, o których mowa w art. 4 ust. 3 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce? Jeśli tak, proszę wskazać jakie to działania i od kiedy je Pan prowadzi?
Odpowiedź: Wnioskodawca wskazuje, że w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej wykonuje poboczne działania w zakresie usług informatycznych, natomiast dochodu z ich prowadzenia nie zamierza obejmować preferencyjną stawką podatkową. Usługi takie są wykonywane od początku prowadzenia działalności gospodarczej. Jeśli odnosi się do działalności rozwojowej Wnioskodawcy, to nie realizuje on innych czynności w jej obrębie aniżeli wskazane we wniosku.
b)czy efekty Pana samodzielnej pracy, które nazywa Pan odpowiednio „programem komputerowym” zawsze są odrębnymi programami komputerowymi, które podlegają ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych? Czy przysługują Panu osobiste i majątkowe prawa autorskie do tych „programów komputerowych”?
Odpowiedź: Efekty prac Wnioskodawcy, które nazywa „programem komputerowym” zawsze są odrębnymi programami komputerowymi, które podlegają ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wnioskodawcy przysługują osobiste i majątkowe prawa autorskie do tych programów komputerowych.
c)czy w każdym przypadku tworzenie, rozwijanie oraz ulepszanie przez Pana „programu komputerowego” wiąże się z samodzielnym podejmowaniem przez Pana prac rozwojowych w rozumieniu ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce? Czy prowadził/prowadzi/będzie prowadził Pan odrębne prace rozwojowe dla celów wytworzenia każdego poszczególnego „programu komputerowego”, który jest efektem Pana pracy?
Odpowiedź: W każdym przypadku tworzenie przez Wnioskodawcę programów komputerowych wiąże się z samodzielnym podejmowaniem przez Wnioskodawcę prac rozwojowych w rozumieniu ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Wnioskodawca prowadził/prowadzi/będzie prowadził odrębne prace rozwojowe dla celów wytworzenia każdego poszczególnego „programu komputerowego”, który jest efektem jego pracy.
d)czy Pana działalność w zakresie tworzenia, rozwijania oraz ulepszania opisanych programów komputerowych jest działalnością podejmowaną w sposób systematyczny (tj. metodyczny, uporządkowany) w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań?
Odpowiedź: Działalność Wnioskodawcy w zakresie tworzenia, rozwijania oraz ulepszania opisanych programów komputerowych jest działalnością podejmowaną w sposób systematyczny (tj. metodyczny, uporządkowany) w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
e)czy odrębna ewidencja jest prowadzona od początku realizacji działalności badawczo-rozwojowej zmierzającej do wytworzenia kwalifikowanego IP?
Odpowiedź: Tak.
f)czy odrębna ewidencja prowadzona jest na bieżąco, czyli od momentu poniesienia pierwszych kosztów przypadających na kwalifikowane prawo własności intelektualnej?
Odpowiedź: Tak.
g)dochodów za jaki okres albo okresy dotyczy Pana wniosek?
Odpowiedź: 2021 – 2023 i lat przyszłych. Jednak Wnioskodawca jest świadomy, że nie będzie mógł skorzystać z ulgi IP BOX w okresie w którym będzie opodatkowany ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, czyli 2022 r. i 2023 r.
h)jaką formą opodatkowana będzie Pana działalność gospodarcza w latach, których dotyczy złożony wniosek?
Odpowiedź: Podatek liniowy – 19%.
i)czy ponosi Pan odpowiedzialność za efekty swojej pracy w stosunku do osób trzecich (innych niż Kontrahent)?
Odpowiedź: Tak.
j)czy usługi świadczone przez Pana, zgodnie z zawartą umową, są wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez Kontrahenta?
Odpowiedź: Usługi nie są wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez Kontrahenta.
k)kosztów zakupu jakiego konkretnego sprzętu komputerowego dotyczy Pana wniosek? Proszę o wskazanie, w formie katalogu zamkniętego, wszystkich wydatków zaliczanych przez Pana do tej kategorii wydatków. Kiedy poniósł Pan te koszty? Czy koszty zostały poniesione dla potrzeb konkretnych prac rozwojowych?
Odpowiedź: Wydatki dotyczące wynajmu sprzętu komputerowego: 1x Laptop (…). Koszty te zostały poniesione od dnia rozpoczęcia działalności gospodarczej do dnia złożenia uzupełnienia, a także zostaną poniesione w przyszłości. Koszty te były poniesione dla potrzeb konkretnych prac rozwojowych.
l)kosztów zakupu jakiego konkretnego oprogramowania dotyczy Pana wniosek? Proszę o wskazanie, w formie katalogu zamkniętego, wszystkich wydatków zaliczanych przez Pana do tej kategorii wydatków. Kiedy poniósł Pan te koszty? Czy koszty zostały poniesione dla potrzeb konkretnych prac rozwojowych?
Odpowiedź: Wydatki dotyczące wynajmu oprogramowania: pakiet oprogramowania od firmy (…) oraz zakup innego oprogramowania niezbędnego do prowadzenia prac rozwojowych. Koszty te zostały poniesione od dnia rozpoczęcia działalności gospodarczej do dnia złożenia uzupełnienia, a także zostaną poniesione w przyszłości. Koszty te były poniesione dla potrzeb konkretnych prac rozwojowych.
m)kosztów zakupu jakich konkretnych urządzeń peryferyjnych dotyczy Pana wniosek? Proszę o wskazanie, w formie katalogu zamkniętego, wszystkich wydatków zaliczanych przez Pana do tej kategorii wydatków. Kiedy poniósł Pan te koszty? Czy koszty zostały poniesione dla potrzeb konkretnych prac rozwojowych?
Odpowiedź: Wydatki dotyczące wynajmu urządzeń peryferyjnych: 1x Zestaw (…), 1x Stacja dokująca (…), 2x monitor (…). Koszty te zostały poniesione od dnia rozpoczęcia działalności gospodarczej do dnia złożenia uzupełnienia, a także zostaną poniesione w przyszłości. Koszty te były poniesione dla konkretnych prac rozwojowych.
n)w odniesieniu do kosztów, których dotyczy pytanie postawione przez Pana jako trzecie i czwarte, tj. kosztów które chciałby Pan uwzględnić we wskaźniku nexus oraz zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów, należy wskazać jaki jest funkcjonalny ich związek z poszczególnymi działaniami, które traktuje Pan jako konkretne prace rozwojowe? Czy koszty wymienione w treści pytania trzeciego i czwartego są związane z tworzeniem i rozwojem/ulepszaniem oprogramowania? Należy wyjaśnić kwestię powiązań poszczególnych kosztów z konkretnymi działaniami, które chciałby Pan uznać za prace rozwojowe.
Odpowiedź: Wydatki opisane we wniosku zostały poniesione dla potrzeb konkretnych prac rozwojowych. Wyliczone w pytaniach koszty są związane z całą działalnością Wnioskodawcy opisaną we wniosku, gdyż całość tej działalności to prace rozwojowe. Do każdych poszczególnych działań koszty te przyczyniają się w taki sam sposób. Opisana działalność to prace rozwojowe, które Wnioskodawca szczegółowo opisał, więc związek pozostaje aktualny. Wnioskodawca wskazuje związek: wynajem sprzętu komputerowego i urządzeń peryferyjnych oraz oprogramowania – bez najmu odpowiedniego sprzętu komputerowego, oprogramowania i urządzeń peryferyjnych wytwarzanie oprogramowania nie byłoby zupełnie możliwe, sprzęt komputerowy oprogramowanie i urządzenia peryferyjne stanowią podstawowe narzędzie pracy Wnioskodawcy.
o)czy którekolwiek z opisanych wydatków, których dotyczy Pana trzecie i czwarte pytanie były/są/będą ponoszone wyłącznie w celu prowadzenia przez Pana konkretnych prac rozwojowych w rozumieniu ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym?
Odpowiedź: Wszystkie wydatki, wskazane we wniosku były i są ponoszone w celu prowadzenia przez Wnioskodawcę konkretnych prac rozwojowych, które zostały szczegółowo opisane we wniosku, ale nie są ponoszone wyłącznie w tym celu, lecz Wnioskodawca jest w stanie podać wartość danego wydatku przypadającego na działalność rozwojową według kryterium adekwatnego przyczynienie się danego kosztu do prowadzenia prac rozwojowych nad danym kwalifikowanym prawem własności intelektualnej.
p)w jaki sposób, według jakich kryteriów przyporządkowuje Pan poszczególne wydatki z Pana trzeciego i czwartego pytania do działań, które traktuje Pan jako konkretne prace rozwojowe? Czy zawsze zalicza Pan do wskaźnika nexus wszystkie wydatki, jakie przypisuje Pan do kosztów uzyskania przychodów z konkretnego „programu komputerowego”? Czy stosuje Pan inne zasady przyporządkowania wydatków do wskaźników nexus (jeśli tak, proszę wyjaśnić te zasady).
Odpowiedź: Tak, Wnioskodawca zawsze zalicza do wskaźnika nexus wszystkie wydatki, jakie przypisuje do kosztów uzyskania przychodów z konkretnego „programu komputerowego” jeśli oczywiście w danym okresie, w którym powstał dany program komputerowy wszystkie są poniesione.
Koszty wymienione we wniosku są kosztami uzyskania przychodu funkcjonalnie związanymi z przychodami osiąganymi z poszczególnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej, które w sposób bezpośredni i pośredni przyczyniły się do powstania takiego przychodu. Jest to alokacja przychodowa (klucz przychodowy) na podstawie art. 22 ust. 3 ustawy. Przyjęta „metodyka alokacji kosztów” (klucz podziału kosztów wskazany w pytaniu nr 3 i 4) stosowany jest wyłącznie w przypadku, gdy z obiektywnych przesłanek wynika, że właściwe przypisanie określonej kategorii kosztu (kosztów uzyskania przychodów oraz kosztów, o których mowa w art. 30ca ust. 4 ustawy) z konkretnym przychodem z danego kwalifikowanego IP nie jest możliwe w danym stanie faktycznym (dany koszt dotyczy wielu źródeł oraz wielu kwalifikowanych IP i nie ma możliwości zastosowania właściwej metodologii jego przypisania, tj. takiej, która będzie odzwierciedlać adekwatne „powiązanie” odpowiedniej części danego kosztu uzyskania przychodu, czy też służącego wyliczeniu wskaźnika nexus, z przychodami z konkretnego kwalifikowanego IP). Wnioskodawca tworzy comiesięczne zestawienia, ile czasu poświęcił na kwalifikowane prawo własności intelektualnej. Na tej podstawie oraz prowadzonej ewidencji jest w stanie określić jaki osiąga dochód z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, a więc z tytułu przeniesienia praw autorskich. Wynagrodzenie wskazane w umowie jest „wynagrodzeniem łącznym” i w tym łącznym wynagrodzeniu są wyodrębnione należności z poszczególnych tytułów w tym właśnie z tytułu przeniesienia majątkowych praw autorskich do efektów prac Wnioskodawcy.
Pytania
1.Czy podejmowana przez Wnioskodawcę działalność, polegająca na tworzeniu Oprogramowania, przedstawiona w opisanym zdarzeniu przyszłym oraz zaistniałym już stanie faktycznym, stanowi działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 30ca ust. 2 w zw. z art. 5a pkt 38-40 ustawy o PIT?
2.Czy w przedstawionym powyżej stanie faktycznym oraz zdarzeniu przyszłym odpłatne przeniesienie prawa autorskiego do programów komputerowych (Oprogramowania), tworzonego przez Wnioskodawcę w ramach świadczonych usług wykonywanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, stanowi sprzedaż w rozumieniu art. 30ca ust. 7 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych kwalifikowanych praw własności intelektualnej, o których mowa w art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i tym samym możliwe jest zastosowanie stawki opodatkowania 5% do osiągniętego kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, wyliczonego zgodnie z art. 30ca ustawy o PIT w latach 2021-2022 i kolejnych latach, w których Wnioskodawca będzie rozliczał się formą opodatkowania: skalą podatkową lub podatkiem liniowym?
3.Czy wymienione przez Wnioskodawcę koszty: wynajmu sprzętu komputerowego, oprogramowania i urządzeń peryferyjnych ponoszone, i te które zamierza ponosić w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, przy zachowaniu odpowiedniej metodologii alokacji, można uznać za koszty w literze (A) wskaźnika Nexus do obliczenia wskaźnika Nexus, o których mowa w art. 30ca ust. 4 w zw. z art. 30ca ust. 5 ustawy o PIT, na potrzeby wyliczenia kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej?
4.Czy wymienione przez Wnioskodawcę wydatki: wynajmu sprzętu komputerowego, oprogramowania i urządzeń peryferyjnych, które Wnioskodawca ponosi i zamierza ponosić w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, przy zachowaniu odpowiedniej metodologii alokacji, są kosztami uzyskania przychodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w kontekście art. 30ca ust. 7 w zw. z art. 9 ust. 2 ustawy o PIT?
Pana stanowisko w sprawie
Ad. 1.
Zdaniem Wnioskodawcy, prace realizowane przez niego, zgodnie z przedstawionym opisem, stanowią działalność badawczo-rozwojową, w rozumieniu art. 30ca ust. 1 w zw. z art. 5a pkt 38 ustawy o PIT.
Wnioskodawca uzyskuje przychody z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.
Wnioskodawca wskazuje, że działalność badawczo-rozwojowa została zdefiniowana w art. 5a pkt 38 ustawy o PIT, zgodnie z którym, działalność badawczo-rozwojowa oznacza działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
Zarówno pojęcie badań naukowych, jak i prac rozwojowych zostały natomiast zdefiniowane w kolejnych przepisach, tj. odpowiednio w art. 5a pkt 38 ustawy o PIT i pkt 40 ustawy o PIT przez odesłanie do definicji zawartych w art. 4 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 478).
Zgodnie z art. 4 ust. 2 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, badania naukowe są działalnością obejmującą:
a)badania podstawowe rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne;
b)badania aplikacyjne rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności.
Z kolei, zgodnie z art. 4 ust. 3 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, prace rozwojowe są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.
Analiza wskazanych powyżej przepisów prowadzi do wniosku, że o prowadzeniu działalności badawczo-rozwojowej na gruncie ustawy o PIT (dalej jako: prace lub projekty B+R) należy mówić wówczas, gdy:
a)działalność obejmuje badania naukowe lub prace rozwojowe;
b)realizowane prace mają twórczy charakter;
c)prace w tym zakresie prowadzone są w systematyczny sposób;
d)wykonywane prace mają na celu zwiększenie zasobów wiedzy oraz wykorzystania jej do tworzenia nowych zastosowań.
Wszystkie wskazane powyżej przesłanki występują w przypadku projektów B+R realizowanych przez Wnioskodawcę.
A.Prace rozwojowe.
W pierwszej kolejności należy zaznaczyć, że działalność Wnioskodawcy w zakresie prowadzonych projektów B+R wyczerpuje pojęcie prac rozwojowych zawarte we wskazanych powyżej przepisach prawa. Wnioskodawca prowadzi bowiem prace, wykorzystując dostępną aktualnie wiedzę i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych właściwości Oprogramowania. Tym samym, Wnioskodawca prowadzi prace rozwojowe zdefiniowane we wskazanych powyżej przepisach prawa. W prowadzonych projektach B+R Wnioskodawca realizuje prace nastawione na wykorzystanie dostępnej wiedzy w zakresie narzędzi informatycznych do tworzenia autorskiego i innowacyjnego programowania lub jego znaczącego ulepszenia. Tym samym, zgodnie ze wskazanymi powyżej ustawowymi definicjami Wnioskodawca prowadzi prace rozwojowe.
B.Twórczy charakter prac.
Kolejną przesłanką warunkującą uznanie działalności podatnika za działalność badawczo-rozwojową jest twórczy charakter tej działalności. W zakresie projektów B+R prowadzonych przez Wnioskodawcę przesłanka ta jest spełniona, ponieważ rozwiązania i końcowe produkty informatyczne nie powielają prostych i funkcjonujących na rynku typowych koncepcji.
W wyniku prac programistycznych prowadzonych przez Wnioskodawcę, jego Kontrahent otrzymuje nowoczesne i innowacyjne ulepszenia oraz rozwinięcia Oprogramowania, których nie da się nabyć na otwartym rynku. W przypadku projektów B+R nie występuje element typowej standaryzacji. Cele, jakie są zakładane do osiągnięcia przez Kontrahenta, wymagają unikatowego podejścia i twórczej pracy koncepcyjnej od samego początku realizacji prac projektowych. Tym samym tworzone i wdrażane przez Wnioskodawcę elementy Oprogramowania mają zawsze charakter twórczy. Jednocześnie należy podkreślić, że Oprogramowanie i jego elementy jako rezultat prac rozwojowych prowadzonych przez Wnioskodawcę podlega ochronie prawnej wynikającej z ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 1062).
C.Prowadzenie prac w systematyczny sposób.
Realizowane przez Wnioskodawcę prace B+R mają nie tylko twórczy charakter, ale są również prowadzone w sposób systematyczny, co stanowi kolejną przesłankę wynikającą z ustawowej definicji działalności badawczo-rozwojowej. Prace B+R realizowane są przez Wnioskodawcę według określonego harmonogramu. Przedmiotowe prace są zaplanowane przez Wnioskodawcę i prowadzone w sposób uporządkowany i regularny. Nie mają one charakteru incydentalnego ani spontanicznego.
D.Zwiększenie zasobów wiedzy oraz wykorzystanie wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
Zgodnie z definicją ustawową działalność badawczo-rozwojowa musi także mieć określony cel, tj. powinna być nakierowana na zwiększenie zasobów wiedzy oraz ich wykorzystanie do tworzenia nowych zastosowań. Podejmowane przez Wnioskodawcę w ramach projektów B+R działania ze swej istoty zmierzają do uzyskania specjalistycznej wiedzy i umiejętności, które będą wykorzystywane w obecnie prowadzonych lub kolejnych projektach. Tym samym, wiedza uzyskana podczas prowadzenia poszczególnych prac wykorzystywana jest następnie w innych pracach projektowych. Dodatkowo Wnioskodawca, realizując przedmiotowe prace, uzyskuje nowe umiejętności z dziedziny technologii IT i ich zastosowania w działalności biznesowej, które następnie może wykorzystywać do projektowania nowych produktów i usług oferowanych klientom (oprogramowanie, aplikacje).
Prace programistyczne realizowane w ramach prac B+R mają charakter twórczy i ukierunkowane są na tworzenie nowych, innowacyjnych rozwiązań. Stworzenie kodu źródłowego wymaga połączenia wiedzy z zakresu informatyki, natomiast uprzednie opracowanie koncepcji tworzonego Oprogramowania lub jego części, a także późniejsze koordynowanie prowadzonych prac wymaga specjalistycznej wiedzy biznesowej. Jednocześnie celem prac realizowanych w ramach projektów B+R nie jest wyłącznie wprowadzanie rutynowych i okresowych zmian do Oprogramowania.
Dodatkowo Wnioskodawca, celem konkurencyjnego świadczenia usług, musi ciągle poszerzać swoją wiedzę o nowe narzędzia i technologie informatyczne. Wymaga podkreślenia, że w przepisach prawa nie zostało zdefiniowane pojęcie: „okresowy”. W związku z tym, podobnie jak powyżej, należy odnieść się do wykładni językowej tego określenia.
Słownik języka polskiego PWN (www.sjp.pwn.pl) wskazuje na następujące znaczenia słowa okresowy: „powtarzający się, występujący co pewien czas” oraz „dotyczący danego okresu”.
Na podstawie przedstawionej definicji, znaczenie słowa „okresowy” odnosi się do podejmowania czynności podobnych do siebie i w jakiś sposób się powtarzających. Na podstawie powyższego można przyjąć, że działalność prowadzona przez Wnioskodawcę nie ma znamion okresowości, ponieważ każdy z wytwarzanych przez Wnioskodawcę utworów jest niepowtarzalny oraz unikatowy, a jego wytworzenie wymaga przeprowadzenia odmiennych i zindywidualizowanych procesów.
Zaznaczyć należy, że zgodnie z ustawową definicją – działalnością badawczo-rozwojową jest działalność twórcza obejmująca badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowana w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. Użycie przez ustawodawcę spójnika „lub” wskazuje, że w celu uznania działalności podatnika za działalność badawczo-rozwojową wystarczy, żeby podatnik prowadził badania naukowe lub alternatywnie, żeby prowadził prace rozwojowe. Może także prowadzić badania naukowe i prace rozwojowe. W każdej z tych trzech sytuacji spełniona zostanie przesłanka określona w definicji działalności badawczo-rozwojowej (Objaśnienia podatkowe Ministra Finansów z dnia 15 lipca 2019 r. dotyczące preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej – IP BOX).
Wnioskodawca stwierdza, że przymiot działalności twórczej bez wątpienia można przypisać (i będzie można przypisać) działaniom związanym z wytworzeniem utworów. Działania te skupiają się (i będą się skupiać w przyszłości) na wytwarzaniu nowych/zmodyfikowanych programów bądź kodów komputerowych, które są unikatowe oraz niepowtarzalne. Celem działań opisanych w zaistniałym już stanie faktycznym i w zdarzeniu przyszłym jest opracowywanie nowych rozwiązań na podstawie aktualnej wiedzy oraz dostępnych na rynku produktów, z których tworzone są (i będą w przyszłości) nowe utwory. W efekcie powstają (i będą powstawać) nowe rozwiązania w postaci gotowych programów, narzędzi informatycznych, optymalizacji oraz związane z nimi – plany i projekty.
Z uwagi na powyższe, zdaniem Wnioskodawcy, podejmowane przez niego prace celem wytworzenia utworów stanowią (i będą stanowić) działalność badawczo-rozwojową, o której mowa w art. 5a pkt 38 ustawy o PIT.
W tym miejscu Wnioskodawca wskazuje, że kwestia kwalifikowania działań w zakresie tworzenia nowych rozwiązań z dziedziny IT do kategorii działalności badawczo-rozwojowej była już przedmiotem interpretacji indywidualnych, w których uznawano, że tego typu działania spełniają definicję prac o charakterze badawczo-rozwojowym. Ponadto, w tożsamych stanach faktycznych rozstrzygano również o możliwości uznania za działalność badawczo-rozwojową, prac w zakresie modyfikacji istniejącego oprogramowania/narzędzia informatycznego.
Tytułem przykładu można wskazać interpretacje Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej: z dnia 7 maja 2020 r., nr 0115-KDIT1.4011.70.2020.2.JG, z dnia 30 marca 2020 r., nr 0113-KDIPT2-3.4011.94.2020.2.AC, zgodnie z którymi: „Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego oraz cytowane wyżej przepisy prawa podatkowego, stwierdzić należy, że przedstawione we wniosku działania spełniają definicję działalności badawczo-rozwojowej, w rozumieniu art. 5a pkt 38-40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż są podejmowane w sposób systematyczny, mają twórczy charakter, podejmowane są w celu zwiększania zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. Ponadto, Wnioskodawca opracowuje nowe lub ulepszone produkty niewystępujące dotychczas w praktyce gospodarczej Wnioskodawcy”.
Z powołaniem się na powyższe interpretacje prawnopodatkowe, w ocenie Wnioskodawcy, można mówić o ugruntowanej linii orzeczniczej w zakresie zakwalifikowania prac programistycznych określonych w zaistniałym stanie faktycznym i w zdarzeniu przyszłym do działalności badawczo-rozwojowej. Wnioskodawca prowadzi prace według szczegółowego harmonogramu czasowo-rzeczowego. Począwszy od wymagań umowy o współpracy dotyczących poprawnej dokumentacji działalności Wnioskodawcy, także Oprogramowanie determinuje wielu składowych tworzonych w odpowiedniej kolejności i z należytą starannością.
Ostatnią przesłanką wymaganą ustawowo do uznania prowadzonej działalności za badawczo-rozwojową jest kryterium wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. Wiąże się to jednocześnie z prowadzeniem prac rozwojowych.
Wnioskodawca opisał powyżej, w jaki sposób wykorzystuje obecne zasoby wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. W swojej działalności Wnioskodawca zawsze stara się dostarczyć najnowsze rozwiązania w branży, zapoznając się z obecnym stanem techniki w branży IT oraz z aktualnymi zastosowaniami wprowadzonymi w działalności jego Kontrahenta. Wnioskodawca podkreśla, że przy wykorzystaniu wszystkich dostępnych wiadomości naukowych, w swojej działalności planuje, projektuje i tworzy innowacyjne rozwiązania w postaci ulepszonych produktów, procesów lub usług programistycznych. Przy czym ulepszenia te są znaczące i pozwalają na zautomatyzowanie procesów, które dotychczas robione były ręcznie.
Wnioskodawca prowadzi działalność twórczą obejmującą prace rozwojowe. Twórczość w działalności badawczo-rozwojowej Wnioskodawcy przejawia się w wytwarzaniu nowych koncepcji, narzędzi, rozwiązań niewystępujących dotychczas w jego praktyce gospodarczej, lub na tyle nowatorskich, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących co oznacza, że wprowadzają to, czego jeszcze nie było. Wnioskodawca wykorzystuje przy tym własną inwencję twórczą i korzysta z posiadanej przez siebie wiedzy i umiejętności. Przesądza to m.in. o elemencie „twórczym” prowadzonej przez niego działalności, tzn. są to działania, które choćby w minimalnym stopniu odróżniają się od innych rezultatów takiego samego działania, a zatem posiadają cechę nowości, której stopień nie ma znaczenia (Objaśnienia podatkowe Ministra Finansów z dnia 15 lipca 2019 r. dotyczące preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej – IP BOX).
Wyjaśnić należy, że programowanie jest pracą polegającą na tworzeniu zindywidualizowanego kodu, dla którego z góry ustalony jest tylko efekt. Co istotne, istnieje nieskończona ilość rozwiązań, które mogą do tego efektu doprowadzić. Praca programisty polega na doborze najbardziej wydajnych i odpowiednich metod oraz środków, które mają zapewnić stworzenie konkretnej funkcjonalności. Należy podkreślić, że programy komputerowe stworzone przez Wnioskodawcę na rzecz Kontrahenta ulepszyły i rozwijały działanie starych programów, lub też pozwalały na stworzenie zupełnie nowych funkcjonalności. Z tego powodu Wnioskodawca twierdzi, że stworzone przez niego programy stanowią przejaw jego twórczej działalności oraz są innowacyjne zarówno w prowadzonej przez niego działalności, jak i jego Kontrahenta.
Twórczość Wnioskodawcy odnosi się również do przejawu jego działalności – autorskich praw do programów komputerowych, które podlegają ochronie na podstawie art. 74 Prawa autorskiego. Jednocześnie należy podkreślić, że przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia. Ochrona ta obejmuje również fragmenty utworu i utwory w wersji nieukończonej.
Podsumowując, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że prace szczegółowo przedstawione we wniosku oraz jego uzupełnieniu stanowią działalność badawczo-rozwojową, o której mowa w art. 5a pkt 38 ustawy o PIT w zw. z art. 30ca ust. 1 ustawy o PIT.
Ad. 2.
Zdaniem Wnioskodawcy, prawa autorskie do programów komputerowych (Oprogramowania) tworzonych przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej działalności dominującej są kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o PIT.
Z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej będziemy mieli do czynienia przy spełnieniu łącznie trzech warunków:
1)zostało wytworzone, rozwinięte lub ulepszone przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej;
2)należy do jednej z kategorii wymienionych w katalogu w art. 30ca ust. 2 ustawy o PIT;
3)podlega ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska.
W ramach pierwszego tego warunku, kwalifikowane prawo własności intelektualnej musi zostać wytworzone, rozwinięte lub ulepszone w ramach prowadzonej przez podatnika działalności badawczo-rozwojowej. Oznacza to, że:
1)podatnik musi prowadzić działalność badawczo-rozwojową;
2)podatnik musi wytwarzać, rozwijać lub ulepszać kwalifikowane prawo własności intelektualnej (prowadzić kwalifikowaną działalność badawczo-rozwojową).
Zdaniem Wnioskodawcy, prowadzi on działalność badawczo-rozwojową, o której mowa w art. 5a pkt 38 ustawy o PIT, co zostało wykazane w zakresie pytania nr 1. Odnosząc się do warunku 2 i 3 wskazać należy, że katalog kwalifikowanych IP jest katalogiem enumeratywnym. Do tego katalogu włączono m.in. patenty, prawo ochronne na wzór użytkowy, prawa z rejestracji wzoru przemysłowego. Z punktu widzenia Wnioskodawcy istotnym kwalifikowanym IP wymienionym w katalogu jest autorskie prawo do programu komputerowego, przyznawane na mocy art. 74 Ustawy o PAIPP.
Jak wskazano w Objaśnieniach wydanych przez Ministra Finansów:
„77. Przede wszystkim, podstawą przyznania ochrony prawnej dla programu komputerowego jest fakt, że stanowi on przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze (wyraz własnej twórczości intelektualnej danego autora lub autorów) ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od przeznaczenia i sposobu wyrażania. To oznacza, że wyeliminowanie lub ograniczenie swobody twórczej (eliminacja lub ograniczenie własnego/indywidualnego działania twórczego) wyłącza lub ogranicza Prawno autorską ochronę programu komputerowego, tym samym także eliminuje możliwość skorzystania z preferencji IP Box.
78. O ocenie charakteru indywidualnej pracy twórczej nie decydują postanowienia umowy, ale rzeczywisty wkład pracy każdego z twórców programu komputerowego co podlega każdorazowo odrębnej ocenie. W konsekwencji, decydujące jest autentyczne podejście transakcyjne, gdzie należy brać faktyczne (autentyczne) działania podejmowane przez podatnika w ramach prowadzonej bezpośrednio przez niego działalności badawczo-rozwojowej, skutkującej wdrożeniem, ulepszeniem lub rozwinięciem programu komputerowego. Formalne postanowienia umowne, które nie znajdują odzwierciedlenia w rzeczywistych działaniach podatnika, nie zapewniają zatem akceptowalnej ochrony prawnopodatkowej podatnikowi w zakresie preferencji IP Box.
79. Doktryna prawa autorskiego przyjmuje różne kazuistyczne podejście do definiowania pojęcia »autorskie prawo do programu komputerowego«, które wskazują, że część chronioną prawem (formę (ekspresji) utworu) jest w szczególności kombinacja komend adresowanych do komputera w postaci kodu źródłowego i kodu wynikowego. Pozaustawowa definicja pojęcia »autorskie prawo do programu komputerowego« w sposób uzasadniony nawiązuje zatem do terminologii informatycznej, dostosowywanej następnie do potrzeb dalszej analizy prawnej dobra niematerialnego jakim jest program komputerowy”.
Należy uznać, że Oprogramowanie tworzone przez Wnioskodawcę spełnia definicję programu komputerowego rozumianego jako zestaw instrukcji przeznaczonych do wykonywania bezpośrednio lub pośrednio w komputerze czynności w celu osiągnięcia określonego rezultatu. Ponadto, Oprogramowanie to stanowi przedmiot ochrony praw autorskich.
Artykuł 74 Ustawy o PAIPP kwalifikuje programy komputerowe jako utwory będące przedmiotem jego ochrony i to już z momentem ich wytworzenia, bez konieczności spełnienia jakichkolwiek wymogów formalnych.
Zgodnie z Polską Normą PN-ISO/IEC 23821:1996 – 1.05.01 program komputerowy to jednostka syntaktyczna zgodna z zasadami konkretnego języka programowania, składająca się z deklaracji i instrukcji lub rozkazów potrzebnych do rozwiązania funkcji, zadania lub problemu (M. Szmit, Wybrane zagadnienia opiniowania sądowo-informatycznego, Warszawa 2014, s. 178). Przedmiotem ochrony prawa autorskiego mogą być poszczególne elementy lub nawet krótkie fragmenty (urywki) programu, jeśli tylko one same spełniać będą wymogi podane w art. 1 ust. 1 ustawy o PAIPP, tj. elementy programu jako takiego, a więc instrukcje działania dla komputera lub ich zestawy (wyr. TS z 22 grudnia 2010 r., C-393/09, Bezpećnostni softwarova asociace, ECLI:EU:C:2010:816).
Ponadto art. 1 ust. 1 Ustawy o PAIPP stanowi, że przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór). Powyższe oznacza, że aby przejaw myśli ludzkiej uznać za utwór, musi on spełnić następujące kryteria:
-musi być rezultatem działalności człowieka,
-wymagane jest tzw. utrwalenie dzieła,
-musi się w nim przejawiać działalność twórcza,
-konieczne jest, aby ta działalność miała indywidualny charakter.
Do programów komputerowych stosuje się również wyrażoną w art. 1 ust. 3 ustawy o PAIPP zasadę, że chronione są także dzieła w postaci nieukończonej, np. wersja pre-alfa, alfa lub beta programu, wydanie testowe lub demonstracyjne (A. Michalak (red.), Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Komentarz, Warszawa 2019 – art. 74).
W ocenie Wnioskodawcy, tworzone przez niego Oprogramowanie nosi wszelkie cechy utworu. Oprogramowanie wytwarzane przez Wnioskodawcę jest rezultatem działalności człowieka i ma charakter utrwalony, a założenia programów, ich układ oraz kompozycja mają kreatywny charakter. Rezultat w postaci innowacyjnych rozwiązań nie jest wynikiem pracy rutynowej lub szablonowej.
Zdaniem Wnioskodawcy, prawo autorskie do programów komputerowych wytwarzanych przez niego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w kontekście przedstawionej we wniosku działalności zalicza się do kwalifikowanych praw własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 2 ustawy o PIT, gdyż jest ono wymienione w zamkniętym katalogu praw własności intelektualnych sprecyzowanych w tym przepisie, podlega ochronie na podstawie Ustawy o PAIPP, a jego przedmiot został wytworzony przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej, co zostało wykazane w zakresie pytania nr 1. Tym samym zostały spełnione wszystkie trzy przesłanki uznania, że Wnioskodawca wytwarza kwalifikowane prawa własności intelektualnej w postaci praw autorskich do programu komputerowego.
Idąc dalej, zgodnie z art. 30ca ust. 1 ustawy o PIT, podatek od osiągniętego przez podatnika w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej wynosi 5% podstawy opodatkowania.
W przedmiotowym przypadku Wnioskodawca:
1)prowadzi działalność gospodarczą, w ramach której realizowana jest działalność badawczo-rozwojowa w rozumieniu ustawy o PIT;
2)w ramach prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej wytwarza kwalifikowane prawa własności intelektualnej, tj. Oprogramowanie;
3)oprogramowanie sprzedaje na rzecz kontrahentów, z tytułu czego uzyskuje on przychody;
4)ustala dochód oraz kwalifikowany dochód z kwalifikowanych IP w ramach odrębnie prowadzonej ewidencji.
W związku z powyższym, Wnioskodawca spełnia wszystkie przesłanki do zastosowania 5% stawki podatku dochodowego zarówno w odniesieniu do dochodów uzyskanych w 2021 r. oraz w innych latach, w których Wnioskodawca będzie korzystał z formy opodatkowania – podatek liniowy lub skala podatkowa. Przy czym w kolejnych latach będzie on prowadził (kontynuował) tożsamą działalność i osiągał z tego tytułu dochody takiego samego rodzaju, jak miało to miejsce we wskazanym okresie. Ponadto, zostały spełnione wszystkie trzy przesłanki uznania, że Wnioskodawca wytwarza kwalifikowane prawa własności intelektualnej w postaci praw autorskich do programu komputerowego. W konsekwencji, zdaniem Wnioskodawcy, opisana sytuacja jest zarówno stanem faktycznym (w roku 2021), jak i zdarzeniem przyszłym (w latach kolejnych).
Ad. 3.
Wnioskodawca stoi na stanowisku, że zgodnie z art. 30ca ust. 4 i 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej ustala się jako iloczyn dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika obliczonego według wzoru:
(a + b) * 1,3 / a + b+ c +d
w którym poszczególne litery oznaczają koszty faktycznie poniesione przez podatnika na:
a – prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej,
b – nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu niepowiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 3,
c – nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu powiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 4,
d – nabycie przez podatnika kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.
Do powyższych kosztów nie zalicza się kosztów, które nie są bezpośrednio związane z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, w szczególności odsetek, opłat finansowych oraz kosztów związanych z nieruchomościami.
Na mocy art. 30ca ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w przypadku, gdy wartość wskaźnika, o którym mowa powyżej, jest większa od 1, przyjmuje się, że wartość ta wynosi 1.
Przedmiotem wykonywanej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej jest w przeważającym zakresie tworzenie programów komputerowych, do których prawa autorskie są następnie przenoszone w ramach wykonania umowy na rzecz określonego Kontrahenta.
Za świadczone usługi Wnioskodawca otrzymuje ustalone honorarium, które obejmuje również wynagrodzenie za przeniesienie autorskich praw majątkowych.
W związku z wykonywaną przez Wnioskodawcę działalnością w zakresie tworzenia i rozwoju Oprogramowania, ponosi on i może ponosić wydatki: wynajmu sprzętu komputerowego, oprogramowania i urządzeń peryferyjnych (szczegółowo opisanych w uzupełnionym wniosku).
Powyższe wydatki są również kosztami w rozumieniu art. 22 w zw. z art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i mają na celu osiągnięcie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów, tj. prowadzonej przez Wnioskodawcę pozarolniczej działalności gospodarczej.
Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy, ponoszone wydatki w zakresie w jakim przeznaczane są na wytworzenie danego Oprogramowania bądź części Oprogramowania, przy zachowaniu odpowiedniej metodologii alokacji opisanej we wniosku, należy uznać za koszty faktycznie poniesione na prowadzoną bezpośrednio przez niego działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej wskazanym powyżej (oznaczone jako lit. a we wskaźniku z art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) i mogą zostać ujęte do obliczenia wskaźnika Nexus.
Ad. 4.
Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 30ca ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dochód (strata) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej jest obliczony zgodnie z art. 9 ust. 2 dochód (strata) z pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie, w jakim został osiągnięty:
1)z opłat lub należności wynikających z umowy licencyjnej, która dotyczy kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;
2)ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;
3)z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi;
4)z odszkodowania za naruszenie praw wynikających z kwalifikowanego IP, jeżeli zostało uzyskane w postępowaniu spornym, w tym w postępowaniu sądowym albo arbitrażu.
Natomiast art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym.
Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.
Zastosowanie cedułowości (teorii źródeł) wiąże się z konsekwencjami, zwłaszcza w zakresie możliwości stosowania specjalnych stawek opodatkowania lub kosztów normatywnych. Prowadzona przez Wnioskodawcę działalność gospodarcza w przeważającym zakresie obejmuje tworzenie programów komputerowych, do których autorskie prawa majątkowe są następnie przenoszone, w ramach realizacji umowy o współpracy, na określonego Kontrahenta.
Wnioskodawca za wykonane usługi otrzymuje ustalone wynagrodzenie, obejmujące również należność za przeniesienie autorskich praw majątkowych. Zważając na to, że działania Wnioskodawcy zorientowane są na działalność badawczo-rozwojową, ponosi on i może ponosić wydatki: wynajmu sprzętu komputerowego, oprogramowania i urządzeń peryferyjnych. Przedmiotowe wydatki są również kosztami w rozumieniu art. 22 w zw. z art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ mają na celu osiągnięcie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów, tj. prowadzonej przez Wnioskodawcę pozarolniczej działalności gospodarczej. W przypadku braku możliwości pełnego alokowania konkretnego kosztu poniesionego przez Wnioskodawcę w ramach działalności gospodarczej do przychodów ze zbycia Oprogramowania bądź części Oprogramowania, Wnioskodawca ustala faktyczny koszt poniesiony w danym okresie na prowadzoną przez niego działalność związaną z wytwarzaniem określonego programu komputerowego według odpowiedniej proporcji, która odpowiada przyczynieniu się danego kosztu do osiągnięcia konkretnego przychodu z prowadzonej działalności gospodarczej w danym okresie.
W ostateczności Wnioskodawca per analogiam zastosuje art. 22 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który stanowi, że jeżeli podatnik ponosi koszty uzyskania przychodów ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu oraz koszty związane z przychodami z innych źródeł, a nie jest możliwe ustalenie kosztów uzyskania przypadających na poszczególne źródła, koszty te ustala się w takim stosunku, w jakim pozostają przychody z tych źródeł w ogólnej kwocie przychodów.
Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy, ponoszone wydatki, w zakresie w jakim przeznaczane są na wytworzenie danego programu komputerowego, w tym przypisane według odpowiedniej metodologii, należy uznać za koszty działalności badawczo-rozwojowej prowadzonej przez Wnioskodawcę, a tym samym za koszty uzyskania przychodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, w kontekście regulacji zawartej w art. 30ca ust. 7 w zw. z art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.) stanowi, że:
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy jednym ze źródeł przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.
W myśl art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej – oznacza to działalność zarobkową:
a)wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,
b)polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,
c)polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych
-prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.
Stosownie natomiast do treści art. 5b ust. 1 ww. ustawy:
Za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
1)odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności,
2)są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez zlecającego te czynności,
3)wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością.
Zgodnie z art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Ilekroć w ustawie jest mowa o działalności badawczo-rozwojowej oznacza to działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
W myśl art. 5a pkt 39 ww. ustawy:
Ilekroć w ustawie jest mowa o badaniach naukowych oznacza to:
a)badania podstawowe w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz.U. z 2022 r. poz. 574, z późn. zm.),
b)badania aplikacyjne w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
Z kolei w definicji prac rozwojowych zawartej w art. 5a pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazano, że oznaczają one:
Prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
Na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 742 ze zm.):
Badania naukowe są działalnością obejmującą:
1)badania podstawowe rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne;
2)badania aplikacyjne rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.
Natomiast stosownie do art. 4 ust. 3 ww. ustawy:
Prace rozwojowe są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.
Z pracami badawczo-rozwojowymi mamy do czynienia wówczas, gdy wykorzystuje się dostępną wiedzę z dziedziny nauki, technologii i działalności gospodarczej oraz innej wiedzy i umiejętności do tworzenia nowych lub ulepszania istniejących produktów/usług oraz procesów i technologii produkcji.
W celu stwierdzenia, czy prowadzi Pan działalność badawczo-rozwojową, należy przeprowadzić analizę nakierowaną na zidentyfikowanie przejawów działalności gospodarczej, które mogą zostać uznane za działalność badawczo-rozwojową (tj. tych aktywności podatnika, które spełniają definicję wskazaną w art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
Z ustawowej definicji zawartej w regulacjach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że działalność badawczo-rozwojowa musi mieć charakter twórczy. Jak podaje słownik języka polskiego PWN, działalność twórcza to zespół działań podejmowanych w kierunku tworzenia (działalność – zespół działań podejmowanych w jakimś celu), powstania czegoś (twórczy – mający na celu tworzenie, tworzyć – powodować powstanie czegoś). W doktrynie prawa autorskiego podkreśla się natomiast, że cecha twórczości związana jest przede wszystkim z rezultatem działalności człowieka o charakterze kreacyjnym i jest spełniona wówczas, gdy istnieje nowy wytwór intelektu. Działalność twórcza oznacza, że „ustawodawca za przedmiot prawa autorskiego uznaje tylko rezultat (przejaw) takiego działania, który choćby w minimalnym stopniu odróżnia się od innych rezultatów takiego samego działania, a zatem, że posiada cechę nowości, której stopień nie ma znaczenia”. Zatem twórczość działalności badawczo-rozwojowej może przejawiać się opracowywaniem nowych koncepcji, narzędzi, rozwiązań niewystępujących dotychczas w praktyce gospodarczej podatnika lub na tyle innowacyjnych, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących u podatnika.
Kolejnym kryterium działalności badawczo-rozwojowej jest prowadzenie tej działalności w sposób systematyczny. Zgodnie ze słownikiem języka polskiego PWN słowo systematyczny oznacza (i) robiący coś regularnie i starannie, (ii) o procesach: zachodzący stale od dłuższego czasu, (iii) o działaniach: prowadzony w sposób uporządkowany, według pewnego systemu; też: o efektach takich działań; planowy, metodyczny. W związku z tym, że w definicji działalności badawczo-rozwojowej słowo „systematyczny” występuje w sformułowaniu „podejmowaną (działalność) w sposób systematyczny”, a więc odnosi się do „działalności”, czyli zespołu działań podejmowanych w jakimś celu, najbardziej właściwą definicją systematyczności w omawianym zakresie jest definicja obejmująca prowadzenie działalności w sposób uporządkowany, według pewnego systemu. Zatem słowo systematycznie odnosi się również do działalności prowadzonej w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany. To oznacza, że działalność badawczo-rozwojowa jest prowadzona systematycznie niezależnie od tego, czy podatnik stale prowadzi prace badawczo-rozwojowe, czy tylko od czasu do czasu, a nawet incydentalnie, co wynika z charakteru prowadzonej przez niego działalności oraz potrzeb rynku, klientów, sytuacji mikro i makroekonomicznej. Spełnienie kryterium „systematyczności” danej działalności nie jest uzależnione od ciągłości tej działalności, w tym od określonego czasu przez jaki działalność taka ma być prowadzona ani też od istnienia planu co do prowadzenia przez podatnika podobnej działalności w przyszłości. Wystarczające jest, aby podatnik zaplanował i przeprowadził chociażby jeden projekt badawczo-rozwojowy, przyjmując dla niego określone cele do osiągnięcia, harmonogram i zasoby. Taka działalność może być uznana za działalność systematyczną, tj. prowadzoną w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany.
Powyżej omówione dwa kryteria działalności badawczo-rozwojowej dotyczą charakteru i organizacji prowadzenia tej działalności, podczas gdy ostatnie, trzecie kryterium, dotyczy rezultatu prowadzenia tej działalności, tj. zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. Głównym zadaniem dla zarządzającego projektem badawczo-rozwojowym jest zlokalizowanie i zidentyfikowanie zasobów wiedzy przed rozpoczęciem działań projektowych; zasobów w ujęciu funkcjonalnym i celowościowym, czyli podlegającym zwiększeniu oraz możliwym i właściwym do wykorzystania zwiększonej wiedzy do nowych zastosowań. Lokalizacja i identyfikacja wiedzy obejmuje szereg działań, w tym określenie stanu wiedzy, miejsca, sposobu jej wykorzystania oraz selekcji pod względem przydatności do realizacji celu projektu. Prowadząc działalność badawczo-rozwojową, przedsiębiorca rozwija specjalistyczną wiedzę oraz umiejętności, które może wykorzystać w ramach bieżących albo przyszłych projektów.
Kluczowe jest zawarte w definicji działalności badawczo-rozwojowej rozróżnienie, które wskazuje, że taka działalność obejmuje dwa rodzaje aktywności, tj.: badania podstawowe i badania aplikacyjne zdefiniowane w art. 4 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz prace rozwojowe, o których mowa w art. 4 ust. 3 tej ustawy.
Należy zwrócić uwagę na wyłączenie zawarte w art. 4 ust. 3 tej ustawy, mogące odnosić się do wielu przejawów aktywności podatnika. Zastrzeżenie zostało wprowadzone w celu wyeliminowania z zakresu działalności badawczo-rozwojowej tych przejawów aktywności podatnika, które mimo ulepszenia istniejących procesów lub usług, z uwagi na swoją cykliczność (okresowość) oraz brak innowacyjnego charakteru (rutynowość), nie mogą stanowić prac rozwojowych.
Z przedstawionego opisu sprawy i jego uzupełnienia wynika, że prowadzi Pan prace rozwojowe od 2 kwietnia 2021 r., aż do momentu ich zakończenia, który to termin jest nieokreślony, przy czym wniosek dotyczy dochodów za okres 2021-2023 i lat przyszłych. Pana działalność w zakresie tworzenia, rozwijania oraz ulepszania opisanych we wniosku programów komputerowych jest działalnością podejmowaną w sposób systematyczny (tj. metodyczny, uporządkowany) w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. W ramach działalności samodzielnie prowadził/prowadzi/będzie prowadził Pan prace rozwojowe, o których mowa w art. 4 ust. 3 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Na podstawie umowy o współpracy, przez zapłatę należnego Panu wynagrodzenia z tytułu świadczonych usług, Kontrahent nabywa, bez konieczności składania dodatkowych oświadczeń i zapłaty dodatkowego wynagrodzenia, całość autorskich praw majątkowych do stworzonych przez Pana utworów będących programami komputerowymi oraz wszelkiej związanej z nimi dokumentacji, w szczególności dokumentacji projektowej, wytwórczej i użytkowej. Oprogramowanie, wytwarzane przez Pana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, jest rezultatem Pana własnej, indywidualnej, twórczej działalności intelektualnej, a w konsekwencji, stanowi utwór podlegający ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Dotyczy to zarówno Oprogramowania jako całkowicie nowego przedmiotu autorskich praw, jak i ulepszonego o nową funkcjonalność, czy element – w tym drugim przypadku mamy do czynienia z modułem lub elementem stworzonym w oparciu o nowy, odrębny kod źródłowy, który w każdej chwili można wprowadzić do istniejącego programu komputerowego lub go z niego usunąć. Jest to zatem odrębny program i odrębny utwór od programu „głównego”, chociaż stanowi jego istotną, nową funkcjonalność lub część. W stosunku do dotychczasowej działalności produkty, procesy lub usługi mają nowy, bardziej innowacyjny, ulepszony charakter. Nowy, ulepszony charakter stworzonych produktów, procesów lub usług nie jest wynikiem działalności obejmującej wprowadzenie rutynowych, okresowych zmian do tych produktów, procesów lub usług. Efekty Pana pracy zawsze odznaczają się rzeczywiście oryginalnym, twórczym charakterem, są kreacją nowej, nieistniejącej wcześniej wartości niematerialnej. Nie są efektem pracy, która wymaga do osiągnięcia rezultatu jedynie określonych umiejętności programistycznych i której rezultaty da się z góry określić i przewidzieć jako mające charakter powtarzalny. Nie są jedynie „techniczną”, a „twórczą” realizacją poszczególnych projektów zlecanych przez Kontrahentów.
Na podstawie przedstawionego we wniosku i jego uzupełnieniu opisu sprawy oraz cytowanych przepisów stwierdzam, że Pana działania spełniają definicję działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż:
a)są podejmowane w sposób systematyczny,
b)mają charakter twórczy,
c)obejmują prace rozwojowe, o których mowa w art. 4 ust. 3 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz
d)podejmowane są w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
Reasumując – podejmowana przez Pana działalność polegająca na tworzeniu Oprogramowania, stanowi działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Należy przy tym podkreślić, że działalnością badawczo-rozwojową nie jest całość usług świadczonych przez Pana, ani też całość prowadzonej działalności programistycznej, ale wyłącznie te działania, które ściśle dotyczą tworzenia innowacyjnych rozwiązań służących stworzeniu nowego produktu.
Zgodnie z art. 30ca ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podatek od osiągniętego przez podatnika w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej wynosi 5% podstawy opodatkowania.
Pojęcie „kwalifikowane prawo własności intelektualnej” zostało wyjaśnione w art. 30ca ust. 2 ww. ustawy. W myśl tego przepisu:
Kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej są:
1)patent,
2)prawo ochronne na wzór użytkowy,
3)prawo z rejestracji wzoru przemysłowego,
4)prawo z rejestracji topografii układu scalonego,
5)dodatkowe prawo ochronne dla patentu na produkt leczniczy lub produkt ochrony roślin,
6)prawo z rejestracji produktu leczniczego i produktu leczniczego weterynaryjnego dopuszczonych do obrotu,
7)wyłączne prawo, o którym mowa w ustawie z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin (Dz. U. z 2018 r. poz. 432),
8)autorskie prawo do programu komputerowego
-podlegające ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska, których przedmiot ochrony został wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej.
Kolejno art. 30ca ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje, że:
Podstawę opodatkowania stanowi suma kwalifikowanych dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej osiągniętych w roku podatkowym.
Należy przyjąć, że dochody z kwalifikowanego IP mogą być opodatkowane na preferencyjnych zasadach w takim zakresie, w jakim kwalifikowane IP wytwarza dochody w efekcie prac badawczo-rozwojowych prowadzonych przez podatnika. Innymi słowy, skorzystanie z preferencji IP Box jest możliwe w sytuacji występowania związku między dochodem kwalifikującym się do preferencji a kosztami faktycznie poniesionymi w celu jego uzyskania.
Stosownie natomiast do art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej ustala się jako iloczyn dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika obliczonego według wzoru:
(a + b) x 1,3 / a + b + c + d
w którym poszczególne litery oznaczają koszty faktycznie poniesione przez podatnika na:
a – prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej,
b – nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu niepowiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 3,
c – nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu powiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 4,
d – nabycie przez podatnika kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.
Natomiast art. 30ca ust. 5 ww. ustawy stanowi:
Do kosztów, o których mowa w ust. 4, nie zalicza się kosztów, które nie są bezpośrednio związane z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, w szczególności odsetek, opłat finansowych oraz kosztów związanych z nieruchomościami.
Artykuł 30ca ust. 6 tej ustawy stanowi:
W przypadku gdy wartość wskaźnika, o którym mowa w ust. 4, jest większa od 1, przyjmuje się, że wartość ta wynosi 1.
Stosownie natomiast do treści art. 30ca ust. 7 powołanej ustawy:
Dochodem (stratą) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej jest obliczony zgodnie z art. 9 ust. 2 dochód (strata) z pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie, w jakim został osiągnięty:
1)z opłat lub należności wynikających z umowy licencyjnej, która dotyczy kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;
2)ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;
3)z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi;
4)z odszkodowania za naruszenie praw wynikających z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, jeżeli zostało uzyskane w postępowaniu spornym, w tym postępowaniu sądowym albo arbitrażu.
Ponadto należy wskazać, że podatnik, który chce skorzystać z ww. preferencji, jest zobowiązany prowadzić szczegółową ewidencję rachunkową w sposób umożliwiający obliczenie podstawy opodatkowania, w tym powiązanie ponoszonych kosztów prac badawczo-rozwojowych z osiąganymi dochodami z kwalifikowanych praw własności intelektualnej powstałymi w wyniku przeprowadzenia tych prac.
W myśl art. 30cb ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podatnicy podlegający opodatkowaniu na podstawie art. 30ca są obowiązani:
1)wyodrębnić każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej w prowadzonych księgach rachunkowych ;
2)prowadzić księgi rachunkowe w sposób zapewniający ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty), przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej ;
3)wyodrębnić koszty, o których mowa w art. 30ca ust. 4, przypadające na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej, w sposób zapewniający określenie kwalifikowanego dochodu;
4)dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie łącznego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej – w przypadku gdy podatnik wykorzystuje więcej niż jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2 i 3;
5)dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej w odniesieniu do tego produktu lub tej usługi albo do tych produktów lub tych usług – w przypadku gdy podatnik wykorzystuje jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej lub większą liczbę tych praw w produkcie lub usłudze albo w produktach lub usługach, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2-4.
Stosownie do art. 30cb ust. 2 ww. ustawy:
Podatnicy prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów wykazują informacje, o których mowa w ust. 1, w odrębnej ewidencji.
Zgodnie z art. 30cb ust. 3 omawianej ustawy:
W przypadku gdy na podstawie ksiąg rachunkowych lub ewidencji, o której mowa w ust. 2, nie jest możliwe ustalenie dochodu (straty) z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, podatnik jest obowiązany do zapłaty podatku zgodnie z art. 27 lub art. 30c.
Odrębna od podatkowej księgi przychodów i rozchodów ewidencja – zgodnie z art. 30cb ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – ma zatem na celu obliczenie podstawy opodatkowania, w tym powiązanie ponoszonych kosztów prac badawczo-rozwojowych z osiąganymi dochodami z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, a także monitorowanie i śledzenie efektów prac badawczo-rozwojowych. Wskazana ewidencja jest bardzo ważna, ponieważ jej prowadzenie w sposób niezapewniający osiągnięcie ww. celów, spowoduje po stronie podatnika obowiązek zapłaty podatku dochodowego według skali bądź stawki liniowej. Podkreślić należy, że w celu skorzystania z opodatkowania dochodów na podstawie art. 30ca ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podatnik ma obowiązek na bieżąco prowadzić odrębną od podatkowej księgi przychodów i rozchodów ewidencję, czyli od momentu poniesienia pierwszych kosztów, o których mowa w art. 30ca ust. 4 ww. ustawy. Przepisy o IP Box nie narzucają podatnikom konkretnej formy ewidencjonowania zdarzeń na cele stosowania preferencji IP Box.
Powyższe przepisy wprowadzają korzystne rozwiązania podatkowe dla przedsiębiorców, którzy uzyskują dochody z komercjalizacji wytworzonych lub rozwiniętych przez nich praw własności intelektualnej, tzw. Innovation Box.
W ramach tych rozwiązań podatnik może opodatkować preferencyjną 5% stawką podatkową swoje dochody z praw własności intelektualnej. Warunkiem jest, aby:
·podatnik był właścicielem, współwłaścicielem, użytkownikiem lub posiada prawa do korzystania z nich na podstawie umowy licencyjnej i
·prawa te były chronione na podstawie obowiązującego prawa krajowego lub międzynarodowego przez m.in. patent, dodatkowe prawo ochronne na wzór użytkowy czy prawo z rejestracji wzoru przemysłowego,
Prawa takie są zwane „kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej”.
Podatnik może również skorzystać z ulgi Innovation Box, jeśli zakupi kwalifikowane prawa własności intelektualnej, o których mowa powyżej, a następnie poniesie koszty związane z rozwojem lub ulepszeniem nabytego prawa.
Do ulgi Innovation Box kwalifikuje się:
·dochód uzyskany z tytułu należności/opłat licencyjnych lub innych należności związanych z wykorzystywaniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;
·dochód ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, jak również,
·dochód z tego aktywa uwzględniony w cenie sprzedaży lub usługi określany na zasadzie ceny rynkowej.
Warunkiem koniecznym dla skorzystania z omawianej preferencji jest prowadzenie przez podatnika działalności badawczo-rozwojowej bezpośrednio związanej z wytworzeniem, komercjalizacją, rozwojem lub ulepszeniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej. Poziom dochodu kwalifikowanego do zastosowania preferencyjnej stawki opodatkowania jest wyliczany przy zastosowania formuły (wzoru) określonego w art. 30ca ust. 4 ustawy.
Należy podkreślić, że stosowanie tej ulgi (niższej stawki podatku do kwalifikowanych dochodów) jest prawem, a nie obowiązkiem podatnika. Jest to o tyle istotne, gdyż z korzystaniem z ulgi wiążą się dodatkowe obowiązki po stronie podatników – w szczególności obowiązek prowadzenia ewidencji, która pozwala na monitorowanie i śledzenie efektów prac badawczo-rozwojowych.
Podatnicy nieprowadzący ksiąg rachunkowych mogą spełnić wymóg dotyczący takiej ewidencji przez sporządzanie kumulatywnego, comiesięcznego zestawienia dokumentów potwierdzających poniesione wydatki dotyczące projektu kwalifikowanego IP. Zestawienie powinno obejmować wydatki od początku działalności badawczo-rozwojowej prowadzącej do wytworzenia kwalifikowanego IP do końca danego miesiąca kalendarzowego. Zestawienie to powinno być sporządzane przez narastające ujęcie wydatków dotyczących poszczególnych zadań. Należy je sporządzać na podstawie zestawienia dokumentów, które potwierdzają poniesione wydatki.
Zgodnie z art. 74 ust. 2 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2509):
Ochrona przyznana programowi komputerowemu obejmuje wszystkie formy jego wyrażenia. Idee i zasady będące podstawą jakiegokolwiek elementu programu komputerowego, w tym podstawą łączy, nie podlegają ochronie.
Oprogramowanie definiowane jako ogół informacji w postaci zestawu instrukcji, zaimplementowanych interfejsów i zintegrowanych danych przeznaczonych dla komputera do realizacji wyznaczonych celów – podlega ochronie jak utwór literacki z art. 1 ww. ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Oprogramowanie może być uznane za kwalifikowane IP, w świetle art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeśli jego wytworzenie, rozszerzenie lub ulepszenie jest wynikiem prac badawczo-rozwojowych.
Art. 30ca ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych brzmi:
Podatnicy korzystający z opodatkowania zgodnie z ust. 1 są obowiązani do wykazania dochodu (straty) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w zeznaniu za rok podatkowy, w którym osiągnięto ten dochód (poniesiono stratę).
Oznacza to, że IP Box, jest preferencją podatkową, z której można skorzystać po zakończeniu roku podatkowego w zeznaniu rocznym.
Z informacji, które przedstawił Pan we wniosku wynika, że:
1)wytwarza, rozwija oraz ulepsza Pan programy komputerowe w ramach działalności gospodarczej,
2)tworzy, rozwija oraz ulepsza Pan programy komputerowe w ramach bezpośrednio prowadzonej przez Pana działalności badawczo-rozwojowej spełniającej definicje wskazane w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych,
3)efekty Pana pracy zawsze są odrębnymi programami komputerowymi, które podlegają ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych,
4)przenosi Pan całość praw autorskich na rzecz Kontrahenta na podstawie umowy łączącej strony,
5)otrzymywane przez Pana należności są przychodem z tytułu sprzedaży majątkowych praw autorskich do programu komputerowego,
6)od 2 kwietnia 2021 r. prowadzi Pan na bieżąco odrębną ewidencję, o której mowa w art. 30cb ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Autorskie prawa do programów komputerowych wytwarzane, rozwijane oraz ulepszane przez Pana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej są kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Odpłatne przeniesienie prawa autorskiego do programów komputerowych (Oprogramowania) tworzonych przez Pana w ramach świadczonych usług stanowi sprzedaż kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 7 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym osiąga Pan kwalifikowany dochód z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, o którym mowa w art. 30ca ww. ustawy. Dochód ten stanowi kwalifikowany dochód w rozumieniu art. 30ca ust. 4 w związku z art. 30ca ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Tym samym może Pan zastosować stawkę podatku w wysokości 5% do osiągniętego kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, osiągniętego w ramach prowadzonej działalności opisanej we wniosku. Z ulgi tej może Pan skorzystać w zeznaniu rocznym za 2021 r. (od 2 kwietnia 2021 r.). Jeśli Pana sytuacja i obowiązujące prawo nie zmienią się, będzie Pan mógł skorzystać z omawianej preferencji także w zeznaniach za kolejne lata podatkowe począwszy od roku 2024, o ile wybierze Pan formę opodatkowania podatkiem liniowym albo skalą podatkową.
Wątpliwość Pana budzi również kwestia uznania wskazanych we wniosku wydatków za:
·koszty do obliczenia wskaźnika nexus oraz
·koszty uzyskania przychodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.
Jak wskazuje Pan, w ramach prowadzonej działalności ponosi Pan wydatki na wynajem:
1)sprzętu komputerowego (…),
2)oprogramowania (pakiet oprogramowania od firmy (…) oraz zakup innego oprogramowania niezbędnego do prowadzenia prac rozwojowych),
3)urządzeń peryferyjnych (1x Zestaw (…), 1x Stacja dokująca (…), 2x monitor (…)).
Z objaśnień podatkowych Ministerstwa Finansów z 15 lipca 2019 r. wynika, że „Obliczając wysokość dochodu z kwalifikowanego IP, który w dalszej kolejności zostanie przemnożony przez wskaźnik nexus w celu obliczenia końcowego dochodu podlegającego 5% stawce podatku, niezbędne jest określenie związanych z kwalifikowanym IP przychodów oraz kosztów. Konieczne jest więc wskazanie przez podatnika przychodów osiąganych z danego kwalifikowanego IP oraz alokowanie do tych przychodów funkcjonalnie związanych z nimi kosztów, które w sposób bezpośredni i pośredni przyczyniły się do powstania tego przychodu. Zatem, dochodem z kwalifikowanego IP jest nadywżka sumy przychodów osiągnięta z tego kwalifikowanego IP nad kosztami i ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą z kwalifikowanego IP”.
Potwierdza to art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów
Zgodnie z ww. przepisem należy określić – po pierwsze – przychody z kwalifikowanego prawa IP, a następnie koszty uzyskania tych przychodów.
Koszty te, muszą być poniesione w celu uzyskania przychodów z tytułu wynagrodzenia za przeniesienie autorskich praw do programów komputerowych, a zatem funkcjonalnie związanych z nimi kosztów, które w sposób bezpośredni lub pośredni związane są z przychodem z kwalifikowanych praw IP.
Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.
Aby wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodu, powinien spełniać warunki:
·pozostawać w związku przyczynowym z przychodem lub źródłem przychodu i być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,
·nie znajdować się na liście kosztów nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
·być właściwie udokumentowany.
Objaśnienia podatkowe wskazują na możliwość uwzględnienia w kalkulacji dochodu (który następnie zostanie przemnożony przez wskaźnik nexus) również kosztów pośrednich. Nie wskazują natomiast, w jaki sposób koszty pośrednie należy przyporządkować do przychodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej i do pozostałych przychodów.
W myśl art. 22 ust. 3 i 3a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Jeżeli podatnik ponosi koszty uzyskania przychodów ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu, oraz koszty związane z przychodami z innych źródeł, a nie jest możliwe ustalenie kosztów uzyskania przypadających na poszczególne źródła, koszty te ustala się w takim stosunku, w jakim pozostają przychody z tych źródeł w ogólnej kwocie przychodów.
Zasadę, o której mowa w ust. 3, stosuje się również w przypadku, gdy część dochodów z tego samego źródła przychodów podlega opodatkowaniu, a część jest wolna od opodatkowania, z wyłączeniem źródeł przychodów określonych w art. 10 ust. 1 pkt 1 i 2 oraz przychodów, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 152 lit. c, pkt 153 lit. c i pkt 154 w zakresie przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej.
W przypadku braku możliwości alokowania konkretnego kosztu, który poniósł Pan w ramach prowadzonej działalności gospodarczej do przychodów ze zbycia praw autorskich, może Pan przyporządkować wydatki do przychodów ze zbycia praw autorskich według ustalonej proporcji jako stosunek przychodów ze zbycia Oprogramowania do Pana przychodów ogółem z prowadzonej działalności w danym okresie.
Mając na uwadze powyższe, ponoszone przez Pana wydatki na wynajem: sprzętu komputerowego (Laptop (…)), oprogramowania (pakiet oprogramowania od firmy (…) oraz zakup innego oprogramowania niezbędnego do prowadzenia prac rozwojowych), urządzeń peryferyjnych (1x Zestaw (…), 1x Stacja dokująca (…), 2x monitor (…)), które Pan ponosił w roku 2021 i zamierza ponosić w latach kolejnych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w celu osiągnięcia przychodów lub zabezpieczenia źródła przychodów, przy zachowaniu odpowiedniej metodologii alokacji, są/będą kosztami uzyskania przychodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w kontekście art. 30ca ust. 7 w zw. z art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Kolejnym krokiem jest wyliczenie wskaźnika nexus.
Istotne jest to, aby ze wskaźnika nexus wykluczyć koszty, które nie są lub ze swej natury nie mogą być, bezpośrednio związane z wytworzeniem, rozwinięciem lub ulepszeniem konkretnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej.
Ustalając wskaźnik nexus, należy pamiętać, aby istniał związek między:
·wydatkami poniesionymi przez podatnika w związku z wytworzeniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej,
·kwalifikowanym prawem własności intelektualnej oraz
·dochodami uzyskiwanymi z kwalifikowanych praw własności intelektualnej.
Ta szczególna metoda ujmowania kosztów we wskaźniku ma zastosowanie jedynie dla celu, jakim jest kalkulacja tego wskaźnika.
Wskaźnik nexus jest obliczany oddzielnie dla dochodów z poszczególnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej. W związku z tym powinien Pan również ustalić odrębnie koszty faktycznie poniesione na działalność badawczo-rozwojową związaną z danym prawem.
Należy zatem przyjąć, że jeżeli podatnik poniósł rzeczywiście wydatki, które kwalifikują się jako koszty prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej, to wydatki związane z wytworzeniem w ramach tej działalności kwalifikowanego IP należy uznać za koszty faktyczne poniesione przez podatnika na prowadzoną bezpośrednio przez niego działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, z zastrzeżeniem art. 30ca ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zgodnie z art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych koszty poniesione przez podatnika, uwzględniane pod literą „a” we wzorze na wyliczenie wskaźnika, przez który przemnażany jest dochód z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągnięty w roku podatkowym, to koszty związane z prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalnością badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, a nie koszty działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu art. 26e ww. ustawy, zawężone do tzw. kosztów kwalifikowanych.
Wskaźnik nexus „(…) służy do określania tej części dochodu z kwalifikowanego IP, która podlega preferencyjnej 5% stawce podatkowej, powinien być liczony kumulatywnie na przestrzeni lat. Oprócz właściwych przepisów o IP BOX, potwierdzają to wytyczne przedstawione przez OECD w Raporcie BEPS Działanie nr 5 (akapit 45 Raportu OECD BEPS Plan Działania nr 5)”.
Wysokość dochodu z kwalifikowanego IP ustalił/ustali Pan jako iloczyn:
·dochodu z kwalifikowanego IP osiągniętego w roku podatkowym i
·wskaźnika nexus obliczonego według specjalnego wzoru określonego w art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Dla potrzeb obliczenia podstawy opodatkowania podlegającej preferencyjnemu opodatkowaniu stawką 5% zobowiązany jest Pan do wyliczenia dwóch podstawowych wartości:
·dochodu z kwalifikowanego IP osiągniętego w roku podatkowym oraz
·wskaźnika, którym zostanie przemnożony powyższy dochód.
Mając na uwadze powyższe, może Pan poniesione wydatki na wynajem: sprzętu komputerowego (Laptop (…)), oprogramowania (pakiet oprogramowania od firmy (…) oraz zakup innego oprogramowania niezbędnego do prowadzenia prac rozwojowych), urządzeń peryferyjnych (1x Zestaw (…), 1x Stacja dokująca (…), 2x monitor (…)), przy zachowaniu odpowiedniej metodologii alokacji, uznać za koszty w lit. a wskaźnika nexus do obliczenia wskaźnika nexus, o których mowa w art. 30ca ust. 4 w zw. z art. 30ca ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, na potrzeby wyliczenia kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy:
-zaistniałych stanów faktycznych przedstawionych przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia,
-zdarzeń przyszłych przedstawionych przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Niniejszą interpretację wydano w oparciu o opis stanów faktycznych oraz zdarzeń przyszłych przedstawionych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego, stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie. Jeżeli w toku ewentualnego postępowania organ uzna, że zdarzenie opisane we wniosku różni się od zdarzenia występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pana chroniła.
Weryfikacja zasadności stosowania opisanej we wniosku metody podziału kosztów według określonej proporcji możliwa jest w postępowaniu dowodowym, które zastrzeżone jest dla innych trybów postępowania organów podatkowych. Wybór metody ustalania odpowiedniej proporcji zależy bowiem od okoliczności faktycznych konkretnej sprawy – nie jest wykluczona możliwość zastosowania innych metod ustalania tej proporcji w przypadku jej weryfikacji w postępowaniu dowodowym przez właściwy organ podatkowy.
Pełna weryfikacja Pana stanowiska może być dokonana jedynie w toku ewentualnego postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego organu kontroli celno-skarbowej będącej poza zakresem instytucji interpretacji indywidualnej, do której mają zastosowanie przepisy określone w art. 14h Ordynacji podatkowej.
Ponadto zaznaczamy, że okoliczność wykazania wartości wynagrodzenia za przeniesienie prawa własności intelektualnej w umowie lub fakturze nie podlega ocenie w drodze interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych.
Zastrzeżenia wymaga, że uzyskiwane przez Pana dochody niestanowiące dochodów z przeniesienia praw własności intelektualnej, nie podlegają ocenie przez tutejszy organ.
Końcowo – odnosząc się do powołanych przez Pana interpretacji indywidualnych – należy zauważyć, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz dotyczą konkretnych stanów faktycznych i nie mają mocy prawa powszechnie obowiązującego, co oznacza, że należy je traktować indywidualnie.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanów faktycznych oraz zdarzeń przyszłych i zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).