Moment powstania przychodu z tytułu realizacji transakcji uzyskiwanego poprzez rachunek brokerski. - Interpretacja - 0113-KDIPT2-3.4011.244.2023.4.KKA

Shutterstock
Interpretacja indywidualna z dnia 23 czerwca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.244.2023.4.KKA

Temat interpretacji

Moment powstania przychodu z tytułu realizacji transakcji uzyskiwanego poprzez rachunek brokerski.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

24 marca 2023 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie momentu powstania przychodu z tytułu realizacji transakcji uzyskiwanego poprzez rachunek brokerski. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwania – pismami, które wpłynęły 22 maja 2023 r. i 16 czerwca 2023 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego (po uzupełnieniu)

W 2020 r. i 2021 r. Urząd Skarbowy naliczył wysokość podatku od zysków kapitałowych biorąc pod uwagę wszystkie transakcje przeprowadzone przez holenderskiego brokera X, jak gdyby Wnioskodawca za każdym razem spieniężał zysk, podczas, gdy X do 13 września 2021 r. nie było bankiem, nie miało prawa do przechowywania środków pieniężnych i dokonywało wyłącznie wirtualnej konwersji papierów wartościowych pomiędzy akacjami, a jednostkami uczestnictwa w funduszu rynku pieniężnego (ISIN:….). Dopiero z dniem 13 września 2021 r. X zostało przekształcone w holenderski bank, dokonujący konwencjonalnych transakcji kupna i sprzedaży akcji. Wobec tego, transakcje dokonywane przez Wnioskodawcę za pośrednictwem X przed 13 września 2021 r. nie obejmowały sprzedaży akcji, która mogłaby podlegać opodatkowaniu. Zamiast tego, transakcje te polegały wyłącznie na wirtualnej konwersji akcji na jednostki uczestnictwa w funduszu pieniężnym i z powrotem na akcje, innymi słowy na zamianie jednych papierów wartościowych na inne bez realizacji zysku. Wobec tego, podatek dochodowy za transakcje wykonane poprzez X powinien zostać naliczony wyłącznie w przypadku spieniężania zysku poprzez sprzedaż jednostek uczestnictwa w funduszu rynku pieniężnego lub akcji za euro lub złotówki. W konsekwencji, kwota podatku od transakcji dokonanych przed 13 września 2021 r. w X, która została naliczona przez Urząd Skarbowy, jest nieprawidłowa. Dla zobrazowania tego Wnioskodawca przesłał listę transakcji wykonanych przez X. Wszystkie wymagane dokumenty, w posiadaniu których jest Wnioskodawca załączone zostały w pierwotnym wniosku.

W uzupełnieniu wniosku podał Pan, że w okresie którego dotyczy wniosek miejscem rezydencji podatkowej Wnioskodawcy była wyłącznie Polska. Ponadto, ww. instrumenty inwestycyjne mieszczą się w definicji instrumentów finansowych, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c-i ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi  (Dz. U. z 2022 r. poz. 1500, 1488, 1933 i 2185).

Pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

Czy należne było opodatkowanie podatkiem od zysków kapitałowych konwersji papierów wartościowych pomiędzy akcjami a jednostkami uczestnictwa w funduszu rynku pieniężnego (ISIN:...) przeprowadzonych za pośrednictwem X w okresie pomiędzy 1 stycznia 2021 r. a 13 września 2021 r.?

Pana stanowisko w sprawie (po uzupełnieniu)

Opodatkowanie podatkiem od zysków kapitałowych konwersji konwersji papierów wartościowych pomiędzy akacjami a jednostkami uczestnictwa w funduszu rynku pieniężnego (ISIN:....) przeprowadzonych za pośrednictwem X w okresie pomiędzy 1 stycznia 2021 r. a 13 września 2021 r. było bezprawne.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1426 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 9 ust. 2 ww. ustawy:

Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy, jednym ze źródeł przychodów są między innymi kapitały pieniężne.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 6 i pkt 10 tej ustawy :

Za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się :

6) przychody z:

a) odpłatnego zbycia udziałów (akcji), udziałów w spółdzielni oraz papierów wartościowych,

b) realizacji praw wynikających z papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi;

10) przychody z odpłatnego zbycia pochodnych Instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających.

Zgodnie z art. 17 ust. 1ab pkt 1 ww. ustawy :

Przychód określony w ust. 1 pkt 6 z odpłatnego zbycia udziałów (akcji), udziałów w spółdzielni oraz papierów wartościowych powstaje w momencie przeniesienia na nabywcę własności udziałów (akcji), udziałów w spółdzielni oraz papierów wartościowych.

Z kolei, jak stanowi art. 17 ust. 1b tej ustawy:

Za datę powstania przychodu z tytułu realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych uważa się moment realizacji tych praw.

Użyte w cytowanych wyżej przepisach art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) i pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pojęcie „odpłatne zbycie” oznacza przeniesienie prawa własności w zamian za korzyść majątkową.

Aby jednak dana czynność miała charakter odpłatny nie musi jej towarzyszyć świadczenie pieniężne i przepływ gotówkowy. Dlatego też odpłatnym zbyciem jest również np. będąca formą bezpośredniej wymiany towarów umowa zamiany uregulowana w art. 603 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.), czy też konwersja papierów wartościowych.

Umowa zamiany jest umową konsensualną, odpłatną i wzajemną, w której świadczenia obu stron mają charakter niepieniężny. Ekwiwalentem w tym wypadku jest inna rzecz, a nie wartości pieniężne. Konwersja papierów wartościowych ma na celu zamianę papierów wartościowych na inne papiery wartościowe. Tym samym, na skutek zawarcia umowy zamiany/konwersji z jednej strony – u każdej ze stron dochodzi do odpłatnego zbycia praw np. akcji, z drugiej natomiast każda ze stron nabywa nowe prawa (np. akcji, jednostek uczestnictwa w funduszu, pochodnych instrumentów finansowych).

Tym samym „odpłatne zbycie”, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) i pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obejmuje swoim zakresem nie tylko umowę sprzedaży, ale również umowę zamiany czy konwersji papierów wartościowych. Zauważyć bowiem należy, że terminem przeciwstawnym do odpłatnego zbycia jest zbycie nieodpłatne, to jest takie, gdy za zbytą rzecz lub prawo zbywca nie otrzymuje świadczenia wzajemnego, a przenosi ich własność pod tytułem darmym, co z pewnością w przypadku umowy zamiany/konwersji nie ma miejsca. Jak zostało wskazane powyżej „płatność” za świadczenie (wynagrodzenie) nie musi mieć charakteru pieniężnego, może oznaczać również uzyskanie świadczenia wzajemnego w postaci zapłaty w naturze (otrzymanie w zamian innych rzeczy lub praw), działania, zaniechania lub znoszenia. Oznacza to, że niewątpliwie umowa zamiany/konwersji jest świadczeniem odpłatnym. Jedna ze stron transakcji wyzbywa się bowiem swojego prawa do jednych akcji w zamian za co uzyskuje prawo do innych akcji/jednostek uczestnictwa w funduszu/pochodnych instrumentów finansowych. I tak, przeniesienie własności akcji w drodze konwersji, jest odpłatnym zbyciem tych akcji, nie następuje bowiem pod tytułem darmym. Jeżeli zatem w wyniku konwersji strony przenoszą własność np. akcji, to z pewnością mamy do czynienia z odpłatnym zbyciem tych akcji, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ustawodawca posługując się w art. 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pojęciem „odpłatne zbycie” objął zakresem tego przepisu wszystkie przypadki kiedy dochodzi do odpłatnego przeniesienia prawa własności, gdyż „odpłatne zbycie” ma charakter znacznie szerszy niż sprzedaż. Użycie przez ustawodawcę pojęcia „odpłatne zbycie” stanowi o możliwości objęcia art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) i pkt 10 ustawy również przychodu uzyskanego w wyniku odpłatnego zbycia w drodze zawarcia umowy zamiany czy konwersji papierów wartościowych. Gdyby bowiem normą tego przepisu miała być objęta wyłącznie umowa sprzedaży papierów wartościowych (np. akcji) czy pochodnych instrumentów finansowych, to ustawodawca wprost wskazałby w przedmiotowym przepisie, że za przychód z kapitałów pieniężnych uważa się przychód z ich sprzedaży, a nie jak to uczynił z odpłatnego zbycia. Uwzględnił zatem, że odpłatne zbycie papierów wartościowych i pochodnych instrumentów finansowych następuje nie tylko w drodze umowy sprzedaży, a skoro tak, to w pojęciu zbycia papierów wartościowych/pochodnych instrumentów finansowych mieszczą się wszystkie formy przeniesienia ich własności, a wiec także zamiana/konwersja.

Bez znaczenia jest zatem dla art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) i pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych czy podatnik dokonuje zbycia w drodze sprzedaży, czy też jak to miało miejsce w niniejszej sprawie, w drodze konwersji. Skutek prawny w postaci zawarcia umowy zamiany/konwersji prowadzi bowiem do przejścia własności akcji/jednostki uczestnictwa w funduszu/pochodnego instrumentu finansowego. W wyniku dokonanego w ten sposób przeniesienia własności „w zamian” za akcje/jednostki uczestnictwa w funduszu/pochodne instrumenty finansowe dochodzi do odpłatnego zbycia tych akcji/jednostek uczestnictwa w funduszu/pochodnych instrumentów finansowych w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) i pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przeciwny pogląd kłóciłby się również z wynikającą z Konstytucji zasadą równości w prawie, w zakresie spoczywającego na każdym obowiązku ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków. Nieuzasadnione bowiem wydaje się różnicowanie sytuacji prawnopodatkowej podatnika, który najpierw dokonał zbycia np. akcji, a następnie za otrzymaną faktycznie kwotę dokonał zakupu np.  innych akcji, od sytuacji osoby, która dokonała zbycia np. akcji w zamian za otrzymanie np. innych akcji. Zarówno w jednym i w drugim przypadku podatnik osiąga ten sam efekt ekonomiczny.

Podsumowując, w rozpatrywanej sprawie, przychód z transakcji przeprowadzanych przez holenderskiego brokera X w okresie pomiędzy 1 stycznia 2021 r. a 13 września 2021 r. uznać należy za przychód ze źródła przychodów określonego w art. 10 ust. 1 pkt 7 w zw. z art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) i pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. z kapitałów pieniężnych. Dochody te powinien Pan opodatkować zgodnie art. 30b ust. 1 cytowanej ustawy, w myśl którego:

Od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, w tym z realizacji praw wynikających z tych instrumentów, z odpłatnego zbycia udziałów (akcji), z odpłatnego zbycia udziałów w spółdzielni oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) albo wkładów w spółdzielni w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

W związku z powyższym Pana stanowisko jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dacie zaistnienia zdarzenia w opisanym stanie faktycznym.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako: „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.