Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

29 stycznia 2025 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych podwyższenia kapitału zakładowego Spółki przejmującej w wyniku planowanego podziału przez wydzielenie. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

X spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, z siedzibą w (…) (dalej: „Spółka Przejmująca” lub „Wnioskodawca”), jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych oraz rezydentem podatkowym w Polsce, podlegającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.

Również Y spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, z siedzibą w (…) (dalej: „Spółka” lub „Y”), jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych oraz rezydentem podatkowym w Polsce, podlegającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.

Wspólnikami Spółki są:

-(…) sp. z o.o. z siedzibą w (…) (dalej: „(…)”), będąca podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych oraz rezydentem podatkowym w Polsce. Podmiot ten posiada 50 udziałów Spółki o łącznej wartości 2.500,00 PLN. Jedynym udziałowcem wskazanej spółki jest osoba fizyczna;

-(…) sp. z o.o. z siedzibą w (…) (dalej: „(…)”), będąca podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych oraz rezydentem podatkowym w Polsce. Podmiot ten posiada 50 udziałów Spółki o łącznej wartości 2.500,00 PLN. Jedynym udziałowcem wskazanej spółki jest osoba fizyczna.

Podmioty będące wspólnikami Y dalej łącznie określane będą jako „Wspólnicy” (lub osobno jako „Wspólnik”).

Y prowadzi działalność w zakresie wynajmu/dzierżawy nieruchomości komercyjnych (lub lokali w tego typu nieruchomościach) (dalej: „Nieruchomości komercyjne”) podmiotom trzecim.

Wspólnicy posiadają udziały również w innych spółkach zajmujących się wynajmem nieruchomości komercyjnych (dalej: „Spółki zależne”). Każda ze Spółek zależnych ma co najmniej dwie nieruchomości komercyjne.

Obecnie priorytetem Wspólników jest uregulowanie kwestii własnościowych i zarządczych we wszystkich Spółkach zależnych (w tym w ramach działalności Y). Wobec powyższego Wspólnicy planują rozdzielenie posiadanego majątku (w postaci wszystkich posiadanych przez Spółki zależne nieruchomości, w tym Nieruchomości komercyjnych posiadanych przez Spółkę) i kontynuowanie działalności związanej z ich wynajmem/dzierżawą przez podmioty, w których jeden ze Wspólników będzie posiadać 100% własności. W zdarzeniu przyszłym będącym przedmiotem niniejszego wniosku podmiotami tymi będą Y oraz Spółka Przejmująca jako podmiot, do którego wydzielona zostanie część majątku Spółki w formie zespołu zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Wskazane działania reorganizacyjne zostaną przeprowadzone z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych, których głównym bądź jednym z głównych celów nie będzie uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania. Intencją udziałowców Wspólników (będących osobami fizycznymi, które łączą więzy rodzinne – są braćmi) jest bowiem uregulowanie kwestii własnościowych i zarządczych we wszystkich Spółkach zależnych. (tj. równy podział majątku wykorzystywanego obecnie do wspólnego prowadzenia działalności gospodarczej i osobne/indywidualne kontynuowanie działań biznesowych).

Reorganizacja ta ma przyjąć postać podziału poprzez wydzielenie w trybie art. 529 § 1 pkt 4 (dalej: „Podział” lub „Planowana reorganizacja”) ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (tekst jedn. Dz.U. z 2024 r. poz. 18 ze zm.; dalej: „KSH”). W efekcie:

-na Wnioskodawcę (Spółkę Przejmującą) przeniesione zostaną części funkcjonującego obecnie przedsiębiorstwa, odpowiadające poszczególnym Nieruchomościom komercyjnym (zespół części przedsiębiorstwa);

-w Spółce pozostaną części funkcjonującego obecnie przedsiębiorstwa, odpowiadające poszczególnym Nieruchomościom komercyjnym (zespół części przedsiębiorstwa), które nie zostaną przeniesione do Spółkę Przejmującej.

Nowe udziały w Spółce Przejmującej obejmie jeden Wspólnik. Przyjęta przez Wspólnika, dla celów podatkowych, wartość udziałów przydzielonych mu przez Spółkę Przejmującą nie będzie wyższa niż wartość udziałów w Spółce, jaka byłaby przyjęta przez Wspólników dla celów podatkowych, gdyby nie doszło do Podziału. Co więcej, wartość emisyjna udziałów przydzielonych wybranemu Wspólnikowi w kapitale zakładowym Spółki Przejmującej nie będzie niższa ani wyższa od wartości rynkowej przejmowanych składników majątkowych Spółki.

W wyniku planowanego Podziału dojdzie do podwyższenia kapitału zakładowego Wnioskodawcy.

Na rzecz Spółki Przejmującej zostaną przeniesione (a w Spółce pozostaną) składniki majątkowe (materialne i niematerialne) dotyczące wybranych Nieruchomości komercyjnych, należących obecnie do Spółki.

Zgodnie z intencją Wspólników, w ramach wydzielenia części przedsiębiorstwa, z dotychczasowego przedsiębiorstwa Spółki wraz z prawami do wybranych Nieruchomości na Spółkę Przejmującą przejdą wszelkie należności dotyczące gruntów oraz budynków (w szczególności związane z zawartymi umowami najmu/dzierżawy – czynsze oraz wpłacone na rzecz zabezpieczenia tych umów kaucje), jak i zobowiązania – związane z przejmowanymi Nieruchomościami komercyjnymi.

Każda z Nieruchomości komercyjnych (zarówno te, które zostaną przeniesione na rzecz Spółki Przejmującej, jak i te pozostające w Spółce) będzie mogła samodzielnie funkcjonować na rynku jako niezależny podmiot gospodarczy (Nieruchomości będą zdolne do niezależnego działania jako samodzielne podmioty gospodarcze).

W dniu dokonania reorganizacji będzie istniała faktyczna możliwość kontynuowania działalności prowadzonej dotychczas przez Y, zarówno w oparciu o zespół składników majątkowych i niemajątkowych podlegający wydzieleniu i przeniesieniu na Spółkę Przejmującą, jak i w oparciu o zespół składników majątkowych i niemajątkowych pozostających w Spółce. Co więcej, podmioty te będą kontynuowały działalność gospodarczą w takim samym zakresie, w jakim była ona prowadzona dotychczas przez Spółkę, w oparciu o wniesione (lub pozostawione) składniki majątkowe i niemajątkowe. Planowana kontynuacja działalności nie będzie wymagała zaangażowania innych/dodatkowych środków materialnych i niematerialnych.

W ocenie Wnioskodawcy, Nieruchomości komercyjne stanowią zorganizowane części przedsiębiorstwa. Kwestia ta jest przedmiotem odrębnych wniosków o wydanie interpretacji indywidualnych w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych oraz podatku od towarów i usług.

Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawca chce potwierdzić konsekwencje podatkowe Podziału po stronie Spółki Przejmującej na gruncie podatku od czynności cywilnoprawnych.

Pytanie

Czy planowany podział Y przez wydzielenie w trybie art. 529 § 1 pkt 4 KSH, w wyniku którego dojdzie do podwyższenia kapitału zakładowego Wnioskodawcy, nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych?

Państwa stanowisko

Państwa zdaniem, planowany podział Y przez wydzielenie w trybie art. 529 § 1 pkt 4 KSH, w wyniku którego dojdzie do podwyższenia kapitału zakładowego Wnioskodawcy, nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych zostały wymienione w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o PCC zawierającym zamknięty katalog tych czynności. Tym samym wyłącznie czynności cywilnoprawne wymienione wprost w treści tego przepisu ustawy podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (dalej również jako: „PCC”). Nie jest dopuszczalne objęcie zakresem opodatkowania PCC innych czynności niż wymienione we wspomnianym przepisie.

W myśl art. 1 ust. 1 ustawy o PCC, podatkowi od czynności cywilnoprawnych „podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

a)umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

b)umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,

c)(uchylona),

d)umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,

e)umowy dożywocia,

f)umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,

g)(uchylona),

h)ustanowienie hipoteki,

i)ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,

j)umowy depozytu nieprawidłowego,

k)umowy spółki.”

Na gruncie powyższego przepisu opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlegają m.in. czynności zawarcia umowy spółki oraz zmiany umowy spółki. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o PCC, podatkowi temu podlegają „zmiany umów wymienionych w pkt 1, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4”.

Czynności stanowiące zmianę umowy spółki na gruncie ustawy o PCC zostały określone w art. 1 ust. 3 ustawy o PCC. Zgodnie z powyższym przepisem „W przypadku umowy spółki za zmianę umowy uważa się:

1)przy spółce osobowej - wniesienie lub podwyższenie wkładu, którego wartość powoduje zwiększenie majątku spółki, pożyczkę udzieloną spółce przez wspólnika, dopłaty oraz oddanie przez wspólnika spółce rzeczy lub praw majątkowych do nieodpłatnego używania;

2)przy spółce kapitałowej - podwyższenie kapitału zakładowego z wkładów lub ze środków spółki oraz dopłaty;

3)przekształcenie lub łączenie spółek, jeżeli ich wynikiem jest zwiększenie majątku spółki osobowej lub podwyższenie kapitału zakładowego spółki kapitałowej;

4)przeniesienie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z terytorium państwa niebędącego państwem członkowskim:

a)rzeczywistego ośrodka zarządzania spółki kapitałowej, jeżeli jej siedziba nie znajduje się na terytorium państwa członkowskiego,

b)siedziby spółki kapitałowej, jeżeli jej rzeczywisty ośrodek zarządzania nie znajduje się na terytorium państwa członkowskiego

-także wtedy, gdy czynność ta nie powoduje podwyższenia kapitału zakładowego”.

Z powyższego wynika zatem, że opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlegają określone czynności, w tym umowy spółki oraz zmiany tych umów, wyłącznie wymienione w art. 1 ust. 3 ustawy o PCC.

Jak zostało wspomniane, powyższe stanowi zamknięty katalog czynności objętych podatkiem PCC. Niedopuszczalne jest zatem opodatkowanie tym podatkiem innego rodzaju czynności lub innych zmian umowy spółki.

W świetle powyższego, za zmianę umowy spółki w rozumieniu ustawy o PCC nie uważa się podziału spółki przez wydzielenie, w wyniku którego do spółki przejmującej przekazywana jest część składników majątku spółki dzielonej, w przypadku, gdy w związku z wydzieleniem zostaje podwyższony kapitał zakładowy spółki przejmującej.

Dodatkowo należy wskazać, że przedmiotowy przepis uległ nowelizacji z dniem 1 stycznia 2009 r. Biorąc pod uwagę definicję zmiany umowy spółki zawartą w art. 1 ust. 3 pkt 3 ustawy o PCC, za taką zmianę uważa się „przekształcenie lub łączenie spółek, jeżeli ich wynikiem jest zwiększenie majątku spółki osobowej lub podwyższenie kapitału zakładowego”. Przed wejściem w życie wspomnianej nowelizacji ustawy o PCC, tj. do 31 grudnia 2008 r., zmiana umowy spółki obejmowała swym zakresem: „przekształcenie, podział lub łączenie spółek, jeżeli ich wynikiem jest zwiększenie majątku spółki lub podwyższenie kapitału zakładowego”. Tym samym, analizując brzmienie definicji zarówno przed, jak i po nowelizacji, z uwagi na wykreślenie słowa „podział” można wyciągnąć wniosek, iż w chwili obecnej, czynność restrukturyzacyjna jaką jest podział, w tym również podział przez wydzielenie, nie podlega opodatkowaniu PCC.

Zgodnie z uzasadnieniem do ustawy wprowadzającej przedmiotową nowelizację, celem wprowadzanych zmian było dostosowanie przepisów ustawy o PCC do obowiązującego prawa Unii Europejskiej poprzez wdrożenie postanowień Dyrektywy Rady nr 2008/7/WE z 12 lutego 2008 r. dotyczącej podatków pośrednich od gromadzenia kapitału (Dz. Urz. UE.L. 46 z 21 lutego 2008 r.). Zgodnie z art. 5 ust. 1 lit. e w zw. z art. 4 tejże Dyrektywy, podział spółki stanowi zwolnioną z podatku kapitałowego czynność restrukturyzacyjną. Powyższe okoliczności wyraźnie potwierdzają, że wolą ustawodawcy było wyłączenie z zakresu opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych podziału spółek.

Za takim wnioskiem przemawia również wykładnia systemowa, wynikająca z przyjętej przez ustawodawcę systematyki KSH. Podział jako odrębny rodzaj czynności prawnych został w KSH wyraźnie opisany w przepisach Działu II „Podział spółek”, Tytułu IV „Łączenie, podział i przekształcenie spółek”, podczas gdy łączenie spółek zostało opisane w Dziale I tego tytułu, a przekształcenia spółek w Dziale III tegoż samego tytułu. Odrębne traktowanie czynności prawnej jaką jest podział spółki od czynności prawnych polegających na łączeniu i przekształceniu wyraźnie wskazuje, że intencją ustawodawcy było wyłączenie podziału z katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Dodatkowo w ramach analizowanego zagadnienia należy wziąć pod uwagę rolę wykładni historycznej w interpretacji prawa podatkowego. Zgodnie ze stanowiskiem szeroko prezentowanym w doktrynie (por. B. Brzeziński, Podstawy wykładni prawa podatkowego, Gdańsk 2008 r. s. 99) wykładnia historyczna nawiązuje ściśle do koncepcji racjonalnego ustawodawcy. Opierając się na założeniu, że każda zmiana przepisu dokonywana jest z określonych motywów, po których zidentyfikowaniu możliwe jest określenie obserwacji kierunków zmian regulacji prawnej, a co za tym idzie na ustalenie celu regulacji prawnej w jej nowym kształcie, a w konsekwencji przyjęcie takiego znaczenia przepisu, który cel ten w najlepszy sposób realizuje. Wydaje się, więc, że jeżeli celem ustawodawcy była implementacja do polskiego porządku prawnego postanowień Dyrektywy Rady Nr 2008/WE z 12 lutego 208 r. dotyczącej podatków pośrednich od gromadzenia kapitału, nowa definicja „zmiany umowy spółki” – w tym wykluczenie z niej czynności podziału spółki – służyło osiągnięciu tego właśnie celu.

Tym samym, zdaniem Wnioskodawcy, w chwili obecnej, podwyższenie kapitału zakładowego spółki już istniejącej w wyniku podziału przez wydzielenie, nie podlega, co do zasady, opodatkowaniu PCC. Odmienne stanowisko stałoby w sprzeczności nie tylko z prawem unijnym, ale również z prawem krajowym. Podział przez wydzielenie wiązać się będzie z faktyczną zmianą umowy spółki Wnioskodawcy, rozumianą jako czynność cywilnoprawna, ale nie będzie zmianą umowy spółki w rozumieniu art. 1 ust. 3 pkt 2 ustawy o PCC. Tym samym, zdaniem Wnioskodawcy, podwyższenie kapitału zakładowego Spółki nie będzie stanowiło odrębnej transakcji, a jako część transakcji podziału, nie mieści się w katalogu czynności opodatkowanych PCC.

Reasumując powyższe, planowany podział Y przez wydzielenie w trybie art. 529 § 1 pkt 4 KSH, w wyniku którego dojdzie do podwyższenia kapitału zakładowego Wnioskodawcy, nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Końcowo wskazuje, że przedstawione powyżej stanowisko zostało potwierdzone w następujących interpretacjach indywidualnych Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, wydanych w zbliżonym stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym:

-interpretacja indywidualna z 1 sierpnia 2024 r., Znak: 0111-KDIB2-2.4014.168.2024.2.MM,

-interpretacja indywidualna z 12 stycznia 2024 r., Znak: 0111-KDIB2-3.4014.424.2023.4.JS,

-interpretacja indywidualna z 18 grudnia 2023 r., Znak: 0111-KDIB2-2.4014.264.2023.3.MM,

-interpretacja indywidualna z 29 listopada 2023 r., Znak: 0111-KDIB2-2.4014.232.2023.1.DR.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 295) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. k) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Stosownie do art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Jednocześnie w myśl art. 1 ust. 3 ww. ustawy:

Stosownie do art. 529 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 18 ze zm.):

Z powyżej zacytowanych przepisów wynika, że opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlegają umowy spółki oraz zmiany tych umów wyłącznie wymienione w art. 1 ust. 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Do zakresu zmian umowy spółki podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie kwalifikują się zatem podziały spółek.

Ze zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku wynika, że w wyniku planowanej reorganizacji, która ma przyjąć postać podziału przez wydzielenie w trybie art. 529 § 1 pkt 4 ustawy Kodeks spółek handlowych dojdzie do podwyższenia Państwa (Spółki Przejmującej) kapitału zakładowego.

Mając na uwadze powołane powyżej przepisy, stwierdzić należy, że wskazany we wniosku podział spółki przez wydzielenie, przeprowadzony w ramach procedury przewidzianej przepisem art. 529 § 1 pkt 4 Kodeksu spółek handlowych, nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Czynność ta nie mieści się bowiem w katalogu określonym w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, w szczególności nie stanowi też zmiany umowy spółki. Podział przez wydzielenie nie jest bowiem wymieniony w art. 1 ust. 3 cyt. ustawy, jako zmiana umowy spółki. A zatem podwyższenie kapitału zakładowego Spółki Przejmującej, które nastąpi w wyniku omawianego podziału spółki dzielonej przez wydzielenie nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Nie będzie ciążył zatem na Państwu obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych z tego tytułu.

Państwa stanowisko, zgodnie z którym po Państwa stronie nie powstanie obowiązek podatkowy na gruncie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…) Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.