Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

9 stycznia 2025 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych umowy pożyczki. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 16 lutego 2025 r. (wpływ: 21 lutego 2025 r.). Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem:

1)Zainteresowany będący stroną postępowania:

X. Sp. z o.o. (dalej: Pożyczkodawca, Spółka)

NIP: (…)

2)Zainteresowany niebędący stroną postępowania:

Pan A. B. (dalej: Pożyczkobiorca)

Opis stanu faktycznego

Firma X. Sp. z o.o. udzieliła (…) 2023 r. jednorazowej pożyczki oprocentowanej stawką 0% na kwotę 300 000,00 zł prezesowi firmy Panu A. B., będącemu jednocześnie udziałowcem tej spółki. Pożyczka została udzielona prezesowi na cele osobiste, bez związku z jakąkolwiek działalnością gospodarczą. Pożyczkobiorca zobowiązany jest do opłaty rocznej w wysokości 500 zł (200 zł – wg opisu w załączniku ORD-WS/A) z tytułu korzystania z usługi pożyczki od firmy X. Sp. z o.o. Opłata naliczana będzie raz w roku, do momentu spłaty pożyczki.

Opłata obowiązuje za każdy rozpoczęty rok korzystania z pożyczki.

Motywacją X. Sp. z o.o. do udzielenia powyższej pożyczki jest brak możliwości zmiany pracy przez prezesa do momentu spłaty pożyczki zaciągniętej w firmie i dążenie do stabilności składu zarządu spółki w okresie długoletnim.

Pożyczkobiorca zobowiązuje się do zwrotu przedmiotu pożyczki w terminie dogodnym dla pożyczkobiorcy, jednakże nie później niż do końca roku kalendarzowego 2036. Pożyczkobiorca zobowiązuje się spłacić pożyczkę w dogodnej walucie. Zgodnie z umową – jeśli w międzyczasie nastąpi zaprzestanie pełnienia chociaż jednej z wymienionych funkcji tj. prezesa/pracownika/udziałowca, spłata pożyczki musi nastąpić nie później niż do dnia zaprzestania wyżej wymienionych funkcji.

Pożyczka została udzielona na podstawie pisemnej umowy pożyczki.

Firma X. Sp. z o.o. jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Udzielanie pożyczek nie jest przedmiotem jej działania, nie ma odpowiedniego dla pożyczek numeru PKD w uchwale spółki. Głównym przedmiotem działania firmy X. Sp. z o.o. jest spedycja oraz handel.

Pożyczkobiorca: A. B. (nie jest płatnikiem podatku od towarów i usług).

Pożyczkodawca: X. Sp. z o.o. (płatnik podatku od towarów i usług).

Pytanie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych

Czy prawidłowe jest Państwa stanowisko, że opisywana pożyczka nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych i Pożyczkobiorca nie był zobowiązany do składania deklaracji PCC.

Państwa stanowisko w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych

Umowa pożyczki podlega opodatkowaniu podatkiem podatku od czynności cywilnoprawnych. Podatnikiem podatku od czynności cywilnoprawnych jest pożyczkobiorca (w tym wypadku Pan A. B.), na którym ciąży obowiązek zapłaty podatku według stawki 0,5% obliczonej od kwoty otrzymanej pożyczki. W ciągu 14 dni od dnia zawarcia umowy pożyczki podatnik jest zobowiązany do złożenia we właściwym urzędzie skarbowym deklaracji PCC-3 oraz zapłaty należnego podatku.

Trzeba jednak podkreślić, że podatek od czynności cywilnoprawnych (z pewnymi wyjątkami) nie występuje tam, gdzie pojawia się podatek od towarów i usług. Wynika to z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, gdzie wskazano, że nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne inne niż umowa spółki i jej zmiany:

-w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług;

-jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:

- umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo    do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,

- umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Państwa zdaniem, jeżeli dana czynność jest po stronie pożyczkodawcy opodatkowana lub też zwolniona (z zastrzeżeniem opisanych wyjątków) z podatku od towarów i usług, to pożyczkobiorca nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Co do umowy pożyczki, przy wyłączeniu jej spod opodatkowania nie ma znaczenia, jaki jest status stron tej umowy w zakresie podatku od towarów i usług. O wyłączeniu będziemy mówili, gdy jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest zwolniona z podatku od towarów i usług. Pożyczkodawca X. Sp. z o.o. jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

W konsekwencji uznali Państwo, że wyżej opisywana pożyczka nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Wyłączenie umowy pożyczki spowodowało, że Pożyczkobiorca nie był zobowiązany do składania deklaracji PCC.

Powyżej przywołano tylko tę część Państwa stanowiska, która odnosi się do podatku od czynności cywilnoprawnych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Stosownie do art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 295):

Podatkowi podlegają: umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Ponieważ w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych brak jest definicji umowy pożyczki, w tym zakresie należy posiłkować się uregulowaniami zawartymi w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (tj. Dz.U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.).

Art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego stanowi:

Przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

W myśl art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2, powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.

Na podstawie art. 4 pkt 7 ww. ustawy:

Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem art. 5, ciąży przy umowie pożyczki i umowie depozytu nieprawidłowego – na biorącym pożyczkę lub przechowawcy.

Na podstawie przywołanych wyżej regulacji prawnych należy stwierdzić, że umowy pożyczki podlegają generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tego podatku ciąży na biorącym pożyczkę.

Niezależnie od powyższego, w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych  przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 2 pkt 4 lit. a) i b) ww. ustawy:

Nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

a)w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług, z wyjątkiem umów sprzedaży, których przedmiotem jest lokal mieszkalny stanowiący odrębną nieruchomość, opodatkowanych zgodnie z art. 7a,

b)jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:

- umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,

- umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Z treści art. 2 pkt 4 lit. a) i b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wynika, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają generalnie status podatnika podatku od towarów i usług, lecz wyłącznie fakt, że dana czynność (ta konkretna) jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub przynajmniej jedna ze stron tej czynności, z tytułu tej czynności, jest z tego podatku zwolniona (z wyjątkami w ustawie wskazanymi).

W świetle art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Użyte w ustawie określenie podatek od towarów i usług oznacza podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2023 r. poz. 1570, 1598, 1852) lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich.

Z opisu sprawy wynika, że Pożyczkodawca (Zainteresowany będący stroną postępowania) zawarł z Pożyczkobiorcą (Zainteresowanym niebędącym stroną postępowania) umowę pożyczki pieniędzy. Pożyczkobiorca jest prezesem zarządu Spółki (Pożyczkodawcy) i jednocześnie jej udziałowcem. Umowa pożyczki została zawarta w formie pisemnej i miała charakter odpłatny – Pożyczkobiorca zobowiązany jest do zapłaty na rzecz Pożyczkodawcy opłaty rocznej z tytułu korzystania z usługi pożyczki od Spółki. Opłata naliczana jest raz w roku, do momentu spłaty pożyczki.

Jakkolwiek zapytanie Państwa dotyczy opodatkowania umów pożyczek podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności ustalenia wymaga kwestia, czy transakcje te podlega regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia jej podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie tej czynności regulacjami w zakresie ustawy o podatku od towarów i usług skutkuje wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Z interpretacji indywidualnej znak: 0111-KDIB3-1.4012.11.2025.5.KW wydanej w zakresie podatku od towarów i usług wynika, że:

- udzielenie przez Pożyczkodawcę odpłatnej pożyczki pieniężnej na rzecz Pożyczkobiorcy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług;

- udzielenie odpłatnej pożyczki korzysta ze zwolnienia z podatku od towarów i usług.

Skoro wskazana we wniosku pożyczka podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i jednocześnie korzystała ze zwolnienia od tego podatku, to w opisanej sytuacji zastosowanie znajdzie wyłączenie z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, o którym mowa w art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Tym samym zawarcie ww. umowy pożyczki nie podlegało opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zatem Pożyczkobiorca nie był zobowiązany z tytułu zawarcia umowy pożyczki do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych ani złożenia deklaracji PCC-3.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Ta interpretacja stanowi ocenę Państwa stanowiska wyłącznie w zakresie przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W zakresie podatku od towarów i usług wydane zostało odrębne rozstrzygnięcie znak: 0111-KDIB3-2.4012.11.2025.5.KW.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111).  Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

X. Sp. z o.o. (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t .j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy – Ordynacja podatkowa.