Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe - Interpretacja - 0111-KDIB2-3.4014.619.2024.3.BD

shutterstock
Interpretacja indywidualna z dnia 18 lutego 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-3.4014.619.2024.3.BD

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od czynności cywilnoprawnych:

-w części dotyczącej naniesień (obiektów) znajdujących się na gruncie – jest nieprawidłowe,

-w pozostałej części – jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

21 listopada 2024 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. Wniosek dotyczy m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży prawa wieczystego użytkowania gruntu wraz z naniesieniami (obiektami) na tym gruncie posadowionymi. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Status/historia nieruchomości

S. Sp. z o.o. z siedzibą w (…) (dalej: Spółka lub Wnioskodawca) jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Spółka prowadzi działalność gospodarczą na terytorium Polski polegającą na świadczeniu usług związanych z pełnieniem funkcji administratora zabezpieczeń, administratora zastawu oraz administratora hipoteki w związku z zabezpieczeniami ustanowionymi na zabezpieczenie spłaty roszczeń wynikających z obligacji dokonywanymi przez podmioty trzecie, kwalifikowanej m.in. jako wykonywanie pozostałej działalności profesjonalnej, naukowej i technicznej, a także kupnie i sprzedaży nieruchomości na własny rachunek, wynajmie i zarządzaniu nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi.

Spółka złożyła wniosek o wszczęcie egzekucji z należącego do E. Sp. z o.o. (dalej: Dłużnik) prawa użytkowania wieczystego nieruchomości położonej w (…) przy ul. (…) (dalej: Nieruchomość) w związku z pełnieniem przez Spółkę funkcji administratora hipoteki w odniesieniu do hipoteki ustanowionej przez Dłużnika na Nieruchomości w celu zabezpieczenia roszczeń obligatariuszy, na rzecz których działa Spółka.

Spółka przewiduje podjęcie działań, w przypadku otrzymania stosownych instrukcji od obligatariuszy, w celu nabycia w ramach postępowania egzekucyjnego prowadzonego obecnie przez komornika sądowego (dalej: Komornik) należącej do Dłużnika Nieruchomości i w przypadku złożenia przez Spółkę najkorzystniejszej oferty zakupu Nieruchomości i udzielenia Spółce przybicia, Spółka nabędzie Nieruchomość – zgodnie z dalszymi uwagami zawartymi w złożonym wniosku.

Dłużnik jest użytkownikiem wieczystym Nieruchomości (gruntu), jej właścicielem jest natomiast Skarb Państwa. Dla Nieruchomości Sąd Rejonowy dla (…), X Wydział Ksiąg Wieczystych, prowadzi księgę wieczystą o nr (…).

Nieruchomość stanowi obecnie jedną działkę ewidencyjną o nr (…) (dalej: Działka).

Dłużnik nabył prawo użytkowania wieczystego Nieruchomości oraz prawo własności znajdującego się na niej wówczas budynku niemieszkalnego (handlowego) (dalej: Budynek) na podstawie umowy sprzedaży zawartej z poprzednim właścicielem (dalej: Poprzedni właściciel) (…).

Dla obszaru, na którym znajduje się Nieruchomość, nie obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego (dalej: MPZP); Nieruchomość nie jest również aktualnie objęta ważną/ostateczną decyzją o warunkach zabudowy (dalej: decyzja WZ) – decyzja WZ wydana w przeszłości w odniesieniu do Nieruchomości została bowiem uchylona przez sąd administracyjny.

Zgodnie z wpisami Księgi Wieczystej, według stanu na dzień złożenia wniosku, Budynek pozostaje ujawniony w Księdze Wieczystej jako obiekt położony na Nieruchomości. Niemniej, po nabyciu Nieruchomości przez Dłużnika obiekt ten został w większości rozebrany (jego część naziemna), na podstawie stosownej decyzji (pozwolenia na budowę/rozbiórkę). Podobnie z Nieruchomości usunięte zostały pozostałe naniesienia oraz instalacje (dalej: Rozbiórka).

Obecnie/faktycznie na Nieruchomości znajdują się (pozostają) następujące obiekty:

1)pozostałości Budynku, tj.:

a)część naziemna w postaci stacji transformatorowej będącej w przeszłości częścią Budynku oraz przylegającego doń fragmentu klatki schodowej umożliwiającej komunikację z podziemiami Budynku, o których mowa niżej pod lit. b) (dalej: Pozostałości Trafostacji),

b)część podziemna (fundamenty oraz elementy podpiwniczenia/kondygnacji-1, w tym jej strop, który jednak z uwagi na projekt/konstrukcję Budynku nie pokrywa 100% jej powierzchni, a tym samym nie tworzy jej „zadaszenia” i nie zabezpiecza w pełni przed działaniem czynników atmosferycznych /przenikaniem ich do wnętrza/; w tym pozostałym zakresie czynią to wiaty, o których mowa w pkt 2 poniżej) [dalej łącznie z Pozostałościami Trafostacji: Pozostałości Budynku].

Dla pełniejszego obrazu sytuacji należy wskazać, iż na Pozostałości Trafostacji składają się fragmenty ścian Budynku od strony ul. P (…) oraz pasażu wzdłuż sąsiedniego budynku (bloku mieszkalnego). Nadto, w celu zabezpieczenia urządzeń technicznych stacji (które nadal się tam znajdują, umożliwiając w razie potrzeby zasilenie Nieruchomości w energię elektryczną) oraz wspomnianych fragmentów klatki schodowej przed działaniami osób trzecich oraz czynników atmosferycznych, ww. pozostałości zostały uzupełnione (w związku/po rozbiórce części naziemnej Budynku) o konstrukcje pionowe i poziome analogiczne jak wskazane w pkt 2 poniżej, tak iż łącznie z nimi tworzą aktualnie (podobnie jak wiaty – tymczasowo) zamkniętą całość;

2)wiaty (składające się z przegród pionowych z dykty/płyty pilśniowej oraz zadaszenia z blachy falistej); wiaty (a) nie są związane trwale z gruntem, (b) mają charakter tymczasowy (mają na celu zabezpieczenie pozostałości części podziemnej Budynku) [dalej: Wiaty];

3)fragment chodnika znajdującego się wzdłuż ul. (…) (na części Nieruchomości, na której w przeszłości znajdowało się wejście/schody prowadzące do Budynku) [dalej: Pozostałości Chodnika, a łącznie z Pozostałościami Budynku: Pozostałości];

4)płyty betonowe (niezwiązane trwale z gruntem) mające zapewnić dostęp do działki/możliwość operowania na niej (dalej: Płyty);

5)ogrodzenie/płot z blachy falistej, niezwiązane trwale z gruntem (dalej: Ogrodzenie).

Ponadto, na Działce znajdują się przyłącza (w tym wodociągowe).

Stosownie do informacji i dokumentów okazanych/przedstawionych przez Dłużnika, na Działce nie znajdują się obecnie żadne budynki – potwierdza to pismo z (…) otrzymane przez Dłużnika z Urzędu (…) w odpowiedzi na jego wniosek w sprawie wydania wypisów z rejestru budynków oraz kartoteki budynków. W rezultacie, żadne budynki nie są też po Rozbiórce wykazywane przez Dłużnika w deklaracjach na podatek od nieruchomości (DN-1); podobnie budowle.

Zgodnie z informacjami posiadanymi przez Spółkę:

- Nieruchomość została nabyta przez Dłużnika na potrzeby/z przeznaczeniem do prowadzenia działalności gospodarczej (opodatkowanej podatkiem od towarów i usług), niemniej po jej nabyciu i rozbiórce, o której była wyżej mowa, z różnych powodów (w tym problemów finansowych Dłużnika) nie była i aktualnie nie jest faktycznie wykorzystywana przez Dłużnika w/do działalności gospodarczej, w szczególności Nieruchomość nie była/nie jest obecnie przedmiotem najmu/dzierżawy;

- Dłużnik nie zamierzał i nie wykorzystywał Nieruchomości wyłącznie na cele działalności zwolnionej z podatku od towarów i usług;

- Nieruchomość nie jest obecnie przedmiotem jakichkolwiek umów, z wyjątkiem umów na dostawy tzw. mediów (wybranych, np. wody);

- zasadniczy przedmiot działalności gospodarczej Dłużnika (stosownie do informacji zawartych w Krajowym Rejestrze Sądowym) stanowi obsługa rynku nieruchomości. W związku z wykonywaną działalnością gospodarczą Dłużnika jest zarejestrowany jako czynny podatnik podatku od towarów i usług.

Planowane zbycie Nieruchomości w drodze postępowania egzekucyjnego

Jak wspomniano, Komornik prowadzi obecnie postępowanie egzekucyjne (w trybie przepisów ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1550 ze zm.), w ramach którego zostanie dokonana sprzedaż egzekucyjna Nieruchomości.

W tym celu, po opublikowaniu stosownego ogłoszenia, Komornik przeprowadzi licytację Nieruchomości. Wnioskodawca, działając w oparciu o instrukcje od obligatariuszy, weźmie udział w licytacji Nieruchomości i w przypadku złożenia przez Wnioskodawcę najkorzystniejszej oferty zakupu Nieruchomości, Spółce udzielone zostanie przybicie Nieruchomości.

Po uprawomocnieniu się postanowienia, co do przybicia na rzecz Spółki i wykonaniu przez nią warunków licytacyjnych, właściwy rzeczowo i miejscowo sąd wyda postanowienie o przysądzeniu prawa użytkowania wieczystego Nieruchomości na rzecz Wnioskodawcy.

Prawomocne postanowienie o przysądzeniu przeniesie prawa użytkowania wieczystego Nieruchomości na Spółkę i będzie stanowić tytuł do ujawnienia na rzecz Wnioskodawcy tego prawa w katastrze nieruchomości oraz w księdze wieczystej.

Oprócz prawa użytkowania wieczystego Nieruchomości w ramach/w wyniku planowanej sprzedaży Spółce może/powinna zostać przekazana dokumentacja dotycząca Nieruchomości (tj. m.in. dokumentacja dotycząca rozbiórki Budynku, projekty budowlane i architektoniczne, korespondencja urzędowa) – przy założeniu współpracy ze strony Dłużnika. Ponadto, przy założeniu jak wyżej, może też dojść do przeniesienia (przepisania) na Wnioskodawcę wybranych umów na dostawy mediów.

Sprzedaż Nieruchomości (będąca efektem licytacji i przysądzenia) zostanie potwierdzona fakturą, wystawioną na rzecz Spółki przez Komornika działającego tu w imieniu i na rzecz Dłużnika, stosownie do art. 106c pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zakładane przeznaczenie Nieruchomości przez Spółkę

Wnioskodawca zaznacza, że – zgodnie z aktualnymi planami (w momencie złożenia wniosku) – po nabyciu Nieruchomości (tj. prawa użytkowania wieczystego Działki oraz istniejących na niej obiektów) od Dłużnika, o ile nie dojdzie do zdarzeń prawnych (polegających np. na wygaśnięciu w całości lub części obligacji lub poręczenia Dłużnika) lub powstania uwarunkowań umownych, które w sposób odmienny kształtowałyby funkcję administratora zabezpieczeń lub administratora hipoteki w stosunku do Dłużnika, Wnioskodawca będzie postępować zgodnie z instrukcjami otrzymanymi od obligatariuszy na rachunek których działa, które zmierzać powinny do poszukiwania podmiotu zainteresowanego jej nabyciem (zasadniczo w takim stanie, w jakim się ona aktualnie znajduje/zostanie nabyta przez Spółkę), w szczególności branżowego (dewelopera), i jeżeli zaproponuje on cenę zaakceptowaną przez obligatariuszy, na rzecz których działa Spółka, sprzedać ją na jego rzecz (dalej: Nabywca). Tym niemniej, Spółka nie może całkowicie wykluczyć, iż wobec braku zainteresowania rynkowego nabyciem Nieruchomości (lub ewentualnie po dokończeniu rozbiórki i/lub formalnym przygotowaniu jej do inwestycji, np. poprzez uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy), obligatariusze poinstruują Spółkę, aby przeprowadziła na Nieruchomości inwestycję, z której następnie będzie czerpać przychody ze sprzedaży opodatkowanej podatkiem od towarów i usług (w postaci wynajmu powierzchni/lokali bądź ich sprzedaży).

Wolą Spółki jest i będzie, aby dostawa Nieruchomości na rzecz Nabywcy była opodatkowana podatkiem od towarów i usług (według właściwej stawki/stawek), tj. nie była objęta zwolnieniem z podatku od towarów i usług (w szczególności określonym w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku od towarów i usług).

Pytanie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych

Czy na Spółce będzie w tej sytuacji ciążyć obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu zakupu Nieruchomości od Dłużnika? (pytanie oznaczone we wniosku nr 2)

Państwa stanowisko w sprawie

Państwa zdaniem, na Spółce nie będzie ciążyć obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu zakupu Nieruchomości od Dłużnika.

Powyższe wynika z faktu, że sprzedaż Nieruchomości na rzecz Spółki (i) będzie podlegać podatkowi od towarów i usług oraz (ii) będzie opodatkowana lub będzie mogła zostać opodatkowana według właściwej stawki podatku od towarów i usług.

Jak wynika z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, podatkowi podlegają m.in. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych. Natomiast w myśl art. 1 ust. 1 pkt 3 opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlegają także orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2.

Zgodnie jednak z art. 2 pkt 4 lit. a) ww. ustawy, co do zasady nie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych czynności cywilnoprawne w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług (z wyjątkiem umów sprzedaży, których przedmiotem jest lokal mieszkalny stanowiący odrębną nieruchomość, opodatkowanych zgodnie z art. 7a ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych).

Opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie podlegają również czynności cywilnoprawne, w odniesieniu do których przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona z podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, o czym stanowi art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Wskazana reguła nie dotyczy jednak m.in. sprzedaży/zamiany nieruchomości lub ich części oraz prawa użytkowania wieczystego gruntu.

Natomiast w myśl art. 4 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych w przypadku umowy sprzedaży obowiązek podatkowy ciąży na kupującym.

W Państwa ocenie, w przypadku, kiedy planowane zbycie Nieruchomości (tj. prawo użytkowania wieczystego Działki oraz znajdujących się na niej obiektów) na rzecz Spółki (w następstwie uprawomocnienia się postanowienia o przysądzeniu Nieruchomości Spółce): (i) będzie opodatkowane (z mocy prawa) lub (ii) zostanie opodatkowane według właściwej stawki podatku od towarów i usług – z uwagi na rezygnację przez Dłużnika oraz Spółkę ze zwolnienia z podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług – na Spółce nie będzie ciążył obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu jej zakupu od Dłużnika.

Powyżej przywołano tylko tę część Państwa stanowiska, która odnosi się do podatku od czynności cywilnoprawnych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest w części nieprawidłowe i w części prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 295):

Podatkowi temu podlegają umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych.

W myśl art. 1 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy:

Podatkowi temu podlegają orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2.

Zgodnie z art. 1 ust. 2 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Przepisy ustawy o czynnościach cywilnoprawnych - stosuje się odpowiednio do przedmiotów opodatkowania określonych w ust. 1 pkt 2 i 3.

Stosownie do treści art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2, powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.

 W myśl art. 4 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Obowiązek podatkowy – przy umowie sprzedaży – ciąży na kupującym.

Art. 6 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy stanowi, że:

Przy umowie sprzedaży – podstawę opodatkowania stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego.

Zgodnie natomiast z art. 6 ust. 2 ww. ustawy:

Wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów.

Jak wynika z art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Stawki podatku – przy umowie sprzedaży – wynoszą:

a)nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym – 2%,

b)innych praw majątkowych – 1%.

Ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych nie zawiera własnej definicji nieruchomości lub jej części oraz nie określa co jest częścią składową nieruchomości. Z tego względu, aby zakwalifikować daną rzecz jako nieruchomość oraz określić co stanowi jej integralną część dla celów opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych należy odwołać się do przepisów Kodeksu cywilnego.

W świetle art. 46 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r.  poz. 1061 ze zm.):

Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Stosownie do art. 47 § 1-3 Kodeksu cywilnego:

Część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych.

Częścią składową rzeczy jest wszystko, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego.

Przedmioty połączone z rzeczą tylko dla przemijającego użytku nie stanowią jej części składowych.

W myśl art. 48 ustawy Kodeks cywilny:

Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do części składowych gruntu należą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane, jak również drzewa i inne rośliny od chwili zasadzenia lub zasiania.

W świetle art. 235 Kodeksu cywilnego:

Budynki i inne urządzenia wzniesione na gruncie Skarbu Państwa lub gruncie należącym do jednostek samorządu terytorialnego bądź ich związków przez wieczystego użytkownika stanowią jego własność. To samo dotyczy budynków i innych urządzeń, które wieczysty użytkownik nabył zgodnie z właściwymi przepisami przy zawarciu umowy o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste.

Przysługująca wieczystemu użytkownikowi własność budynków i urządzeń na użytkowanym gruncie jest prawem związanym z użytkowaniem wieczystym.

W prawie polskim obowiązuje zasada superficies solo cedit, zgodnie z którą budynki i urządzenia trwale z gruntem związane, drzewa i inne rośliny, a także inne przedmioty trwale z gruntem związane są jego częściami składowymi, a tym samym nie mogą być odrębnym od gruntu przedmiotem własności i innych praw rzeczowych.

W art. 48 cyt. Kodeksu wyraźnie przewidziana została jednak możliwość istnienia wyjątków od zasady wyrażonej w art. 47 § 2 Kodeksu cywilnego. Chodzi w szczególności o budynki i inne urządzenia znajdujące się na gruncie będącym w użytkowaniu wieczystym (art. 235 § 1 ww. Kodeksu).

Odrębna własność budynków (nieruchomości budynkowych) istnieje w przypadku budynków i ich części składowych, pozostających na gruncie oddanym w użytkowanie wieczyste: budynki wzniesione przez użytkownika wieczystego na gruncie oddanym w użytkowanie wieczyste stanowią jego własność (art. 235 § 1 zdanie pierwsze Kodeksu cywilnego).

Z tych przepisów wynika, że tytuł prawny do ww. obiektów odrywa się od tytułu prawnego przysługującego do nieruchomości (gruntu).

Przepis art. 49 wskazuje na kolejny wyjątek od zasady, zgodnie z którą do części składowych gruntu nie wchodzą urządzenia, mimo, że są związane z nieruchomością.

W myśl art. 49 § 1 Kodeksu cywilnego:

Urządzenia służące do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazu, energii elektrycznej oraz inne urządzenia podobne nie należą do części składowych nieruchomości, jeżeli wchodzą w skład przedsiębiorstwa.

Należy podkreślić, że urządzenia, o których mowa w powyższym przepisie określane są powszechnie jako urządzenia przesyłowe, czyli takie, które wchodzą w skład przedsiębiorstwa przesyłowego. Jeśli więc znajdujące się na działce sieci przesyłowe są przyłączone do przedsiębiorstwa, to stanowią one własność tego przedsiębiorstwa.

Przechodząc ponownie na grunt przepisów podatkowych, należy stwierdzić, że umowa sprzedaży podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tegoż podatku ciąży na kupującym.

W ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano jednak sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 2 pkt 4 lit. a) i b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

a)w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług, z wyjątkiem umów sprzedaży, których przedmiotem jest lokal mieszkalny stanowiący odrębną nieruchomość, opodatkowanych zgodnie z art. 7a,

b)jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:

-umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,

-umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Zgodnie z art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Użyte w ustawie określenie podatek od towarów i usług oznacza podatek od towarów i usług  w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2023 r. poz. 1570, 1598 i 1852) lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących  w państwach członkowskich.

Z treści art. 2 pkt 4 lit. a) i b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wynika, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają generalnie status podatnika podatku od towarów i usług, lecz wyłącznie fakt, że dana czynność (ta konkretna) jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub przynajmniej jedna ze stron tej czynności jest z tego podatku zwolniona (z zastrzeżeniem wyjątków określonych w art. 2 pkt 4 lit. a) i b) ww. ustawy).

Jednocześnie z treści cytowanego przepisu (lit. a) wynika, że wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych jest czynność tylko w takim zakresie, w jakim jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług (z zastrzeżeniem wyjątku). Zatem czynność (np. umowa sprzedaży) w tej części, w której nie podlega regulacji w zakresie podatku od towarów i usług, bo nie jest traktowana dla celów podatku od towarów i usług jako dostawa towaru lub świadczenie usługi, będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że zamierzają Państwo nabyć w drodze postępowania egzekucyjnego (licytacji) Nieruchomość, czyli prawo użytkowania wieczystego gruntu (1 działka) wraz z posadowionymi na gruncie obiektami, tj. Pozostałości Budynku, Wiaty, Pozostałości Chodnika, Płyty, Ogrodzenie. Na Działce znajdują się przyłącza (w tym wodociągowe).

Należy podkreślić, że jakkolwiek Państwa zapytanie dotyczy opodatkowania umowy sprzedaży podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia czy powyższa transakcja – dokonana pomiędzy wskazanymi we wniosku Stronami – podlega (i w jakim zakresie) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w świetle przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia umowy sprzedaży podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie tej czynności opodatkowaniem podatkiem od towarów i usług może bowiem skutkować wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Z interpretacji indywidualnej znak: 0111-KDIB3-2.4012.664.2024.2.AR w zakresie podatku od towarów i usług wynika, że:

-sprzedaż prawa użytkowania wieczystego Nieruchomości w ramach egzekucji komorniczej będzie stanowić w myśl art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług dostawę towarów podlegającą opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług,

-sprzedaż prawa użytkowania wieczystego Działki, na której znajdują się Pozostałości Budynku i inne obiekty, które nie stanowią budynków i budowli, należy traktować jako sprzedaż prawa użytkowania wieczystego nieruchomości niezabudowanej – przedmiotem dostawy dla celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług będzie prawo użytkowania wieczystego Działki traktowanej jako grunt niezabudowany;

-sprzedaż egzekucyjna prawa użytkowania wieczystego Nieruchomości nie będzie korzystać ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, lecz będzie opodatkowana tym podatkiem według stawki podatku od towarów i usług właściwej dla przedmiotu sprzedaży.

Jak wynika z ww. interpretacji w zakresie podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług według właściwej stawki objęta została wyłącznie sprzedaż prawa użytkowania wieczystego gruntu. Natomiast obiekty znajdujące się na gruncie będącym w wieczystym użytkowaniu nie zostały objęte przedmiotem dostawy w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Zatem, w tym zakresie czynność sprzedaży ww. obiektów znajdujących się na ww. gruncie nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W przypadku, gdy poza zakresem danej transakcji w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług znajdują się określone jej składniki, które w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług nie są/nie będą przedmiotem dostawy, zastosowanie wyłączenia określonego w art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie tej części transakcji, która dotyczy ww. składnika nie jest możliwe.

Taki przypadek ma miejsce w omawianej sprawie w odniesieniu do obiektów posadowionych na gruncie (działce) będącym w wieczystym użytkowaniu, które nie będą przedmiotem planowanej dostawy w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Tym samym, powyższa okoliczność uniemożliwia zastosowanie wyłączenia określonego w art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie tej części umowy sprzedaży, która dotyczy obiektów posadowionych na gruncie będący w wieczystym użytkowaniu.

W świetle przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, opodatkowaniu podlega bowiem umowa sprzedaży (czynność), a nie dostawa, jak to ma miejsce w przypadku podatku od towarów i usług. Z treści wniosku wynika, że przedmiotem nabycia Nieruchomości w drodze licytacji komorniczej będzie prawo użytkowania wieczystego gruntu (działki), na którym znajdują się obiekty (naniesienia), tj. Pozostałości Budynku, Wiaty, Pozostałości Chodnika, Płyty, Ogrodzenie. Jak wynika z interpretacji wydanej w zakresie podatku od towarów i usług ww. obiekty znajdujące się na  ww. gruncie nie będą przedmiotem dostawy. Zatem mając na uwadze powyższe, w części dotyczącej obiektów (naniesień) posadowionych na gruncie będącym w wieczystym użytkowaniu i objętych transakcją umowy nabycia w wyniku licytacji komorniczej (sprzedaży) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, ponieważ w sprawie nie znajdzie zastosowania wyłączenie zawarte w art. 2 pkt 4 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Również w stosunku do opisanych we wniosku przyłączy – jeżeli należą do Sprzedającego i będą przedmiotem sprzedaży – nie znajdzie zastosowania ww. wyłączenie.

Wobec powyższego, na podmiocie Nabywającym (Kupującym) ww. obiekty (naniesienia) będzie ciążył obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych według właściwej stawki tego podatku.

Z tych względów Państwa stanowisko należało w tej części uznać za nieprawidłowe.

Natomiast w zakresie nabycia prawa wieczystego użytkowania gruntu (działki) należy zgodzić się z Państwa stanowiskiem.

Z uwagi na fakt, że w przedmiotowej sprawie – jak wskazano powyżej – transakcja nabycia w ramach sprzedaży egzekucyjnej prawa użytkowania wieczystego gruntu (działki) [z wyłączeniem obiektów (naniesień) na nim posadowionych] będzie podlegała faktycznemu opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i nie będzie z tego podatku zwolniona, to w tej części znajdzie zastosowanie wyłączenie zawarte w art. 2 pkt 4 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Wobec powyższego, ta część transakcji dotycząca nabycia prawa użytkowania wieczystego gruntu będzie wyłączona z opodatkowania w podatku od czynności cywilnoprawnych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Ta interpretacja stanowi ocenę Państwa stanowiska wyłącznie w zakresie przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W zakresie podatku od towarów i usług wydane zostało odrębne rozstrzygnięcie – interpretację znak: 0111-KDIB3-2.4012.664.2024.2.AR.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy  z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.