Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

18 listopada 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 6 listopada 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania umowy sprzedaży lokalu mieszkalnego. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 14 stycznia 2025 r. (wpływ 16 stycznia 2025 r.) oraz pismem z 20 stycznia 2025 r. (wpływ 20 i 22 stycznia 2025 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego przeformułowany w uzupełnieniu

(…) r. w Kancelarii Notarialnej Pani (…) w (…), na podstawie umowy kupna-sprzedaży – Akt Notarialny Repertorium A numer (…) kupiła Pani od siostry jej część mieszkania wynoszącą 50% i stała się jedynym właścicielem lokalu przy ul. (…) w (…), zakupionego na rynku wtórnym, do którego to lokalu mieszkalnego posiada Pani spółdzielcze własnościowe prawo.

Jest to lokal mieszkalny o powierzchni 35,4 m², rok wybudowania bloku 1963 r. ((…)). Mieszkanie należało wcześniej do Pani rodziców, (…).

Od (…) r. (śmierci Pani mamy) do (…) r. włącznie była Pani współwłaścicielem w/w mieszkania. Razem z siostrą miała Pani współwłasność w 50%. Swoją część mieszkania nie przekraczającą 50% nabyła Pani w drodze dziedziczenia, w spadku, najpierw po zmarłym tacie w 1/6 części (potwierdzone prawomocnym postanowieniem Sądu Rejonowego w (…) z (…) r. sygn. akt (…)), później po zmarłej mamie (zgodnie z zarejestrowanym aktem poświadczenia dziedziczenia z (…) r. Rep. A nr (…)).

W związku z faktem kupna pierwszego mieszkania chciałaby Pani skorzystać z obowiązującej od 31 sierpnia 2023 r. ulgi w podatku zgodnie z przepisem – Dz. U. z 2024 r. poz. 295 – art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, dotyczącego ulgi w podatku (zwolnienia) od czynności cywilnoprawnych, która ma wspierać osoby kupujące pierwsze mieszkanie na rynku wtórnym.

Jest Pani osobą fizyczną, rozwiedzioną i mieszka Pani obecnie w mieszkaniu byłego męża. Mieszkanie (…) przy ulicy (…) nie jest własnościowe, jest służbowe i należy do (…) w (…) i nie ma Pani do niego żadnych praw. Nie posiada Pani jakiegokolwiek prawa własności do lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, prawa własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu dotyczącego lokalu mieszkalnego oraz do domu jednorodzinnego. Nie posiada Pani też żadnych innych nieruchomości ani żadnych udziałów w tych nieruchomościach. Odkupienie od siostry jej części pozwoliło być Pani właścicielem swojego pierwszego mieszkania zakupionego na rynku wtórnym. Nadmienia Pani, że wartośćani udziałów w dniu podpisania umowy kupna-sprzedaży nie przekraczała 50%.

Wobec powyższych faktów prosi Pani o zwrot nadpłaconego podatku od czynności cywilnoprawnej w kwocie 2 000,00 zł (dwa tysiące zł), co stanowi 2% kwoty jaką zapłaciła Pani sprzedającemu za połowę wartości mieszkania.

Podatek w kwocie 2 000,00 zł zapłaciła Pani w Kancelarii Notarialnej (…) w (…) r. na co otrzymała Pani fakturę VAT nr (…), którą dołączyła Pani do wniosku.

Pytanie przeformułowane w uzupełnieniu

Czy przysługuje Pani ulga podatkowa (zwolnienie) od czynności cywilnoprawnych, która ma wspierać osoby kupujące pierwsze mieszkanie na rynku wtórnym zgodnie z przepisami prawa podatkowego – Dz. U. z 2024 r. poz. 295 – art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych?

Pani stanowisko w sprawie

Pani zdaniem, jak wyjaśnia Ministerstwo Finansów, zwolnienie przysługuje, jeżeli kupującym jest osoba fizyczna lub osoby fizyczne, a żadnej z nich, w dniu zakupu prawa do mieszkania lub domu, nie przysługuje i przed tym dniem nie przysługiwało, żadne z tych praw ani udział w tych prawach. Wyjątek dotyczy osób, które w dniu zawarcia umowy sprzedaży posiadają lub przed tym dniem posiadały udział w takich prawach, ale jego wysokość nie przekracza lub nie przekraczała 50% i został nabyty w drodze dziedziczenia. One mogą skorzystać ze zwolnienia.

Uważa Pani, że zgodnie z art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych od czynności cywilnoprawnych, która ma wspierać osoby kupujące pierwsze mieszkanie na rynku wtórnym jest Pani osobą, która spełnia ww. warunki i wartość Pani udziałów w dniu podpisania umowy kupna-sprzedaży nie przekraczała 50%, wobec czego przysługuje Pani zwolnienie z podatku i jego zwrot.

Jest Pani osoba fizyczną. Do (...) r. była Pani współwłaścicielem mieszkania w (…) przy ul. (…) w (…). Razem z siostrą miała Pani współwłasność w 50%. Nabyła ją Pani w drodze dziedziczenia, w spadku – najpierw po zmarłym Pani tacie w 1/6 części (prawomocnym postanowieniem Sądu Rejonowego w (…) z (…) r. sygn. akt (…)), później po zmarłej Pani mamie (zgodnie z zarejestrowanym aktem poświadczenia dziedziczenia z (…) r. Rep. A nr (…)).

(…) r. w Kancelarii Notarialnej w (…) na podstawie umowy kupna-sprzedaży – akt notarialny Repertorium A numer (…) kupiła Pani od siostry jej część mieszkania wynoszącą 50% i stała się Pani jedynym właścicielem ww. lokalu. Wobec powyższych faktów stwierdzających, że wartość udziału w mieszkaniu, które Pani kupiła nie przekraczał wartości 50% prosi Pani o zwrot nadpłaconego podatku od czynności cywilnoprawnej w kwocie 2 000,00 zł (dwa tysiące zł), co stanowi 2% kwoty jaką zapłaciła Pani sprzedającemu za połowę wartości mieszkania.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 295):

Podatkowi temu podlegają umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2, powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.

Stosownie do art. 4 pkt 1 cyt. ustawy:

Obowiązek podatkowy – przy umowie sprzedaży – ciąży na kupującym.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Przy umowie sprzedaży – podstawę opodatkowania stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego.

Zgodnie natomiast z art. 6 ust. 2 ww. ustawy:

Wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów.

Natomiast w myśl art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Stawki podatku – wynoszą – przy umowie sprzedaży nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym − 2%.

Umowa sprzedaży rzeczy i praw majątkowych podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. W ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano jednak sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest zwolniona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Zwalnia się od podatku sprzedaż, której przedmiotem jest prawo własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, prawo własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu dotyczące lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego, jeżeli kupującym jest osoba fizyczna lub osoby fizyczne, którym w dniu sprzedaży i przed tym dniem nie przysługiwało żadne z tych praw ani udział w tych prawach, chyba że udział ten nie przekracza lub nie przekraczał 50% i został nabyty w drodze dziedziczenia.

Zatem zgodnie z powołanym powyżej przepisem, zwolniona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych jest sprzedaż, której przedmiotem jest:

-prawo własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość,

-prawo własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego,

-spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu dotyczące lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego,

jeżeli kupującym jest osoba fizyczna lub osoby fizyczne, którym w dniu sprzedaży i przed tym dniem nie przysługiwało żadne z tych praw ani udział w tych prawach. W przypadku, w którym kupującemu przysługuje lub przysługiwał udział w opisywanych prawach nabyty tytułem dziedziczenia − by mogło być zastosowane zwolnienie − wielkość przysługującego mu udziału nie może przekroczyć 50%.

Z przedstawionego opisu zdarzenia wynika, że posiadała Pani 50% udziałów w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego − nabytych w drodze dziedziczenia (spadek) po zmarłych rodzicach. Tyle samo udziałów posiadała Pani siostra. (…) r. odkupiła Pani od siostry jej udziały w ww. spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego, stając się tym samym jedynym właścicielem spółdzielczego własnościowego prawa do ww. lokalu mieszkalnego. Jest to Pani pierwsze mieszkanie. Wcześniej nie posiadała Pani jakiegokolwiek prawa własności do lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, prawa własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu dotyczącego lokalu mieszkalnego oraz do domu jednorodzinnego. Nie posiadała Pani też żadnych innych nieruchomości ani żadnych udziałów w tych nieruchomościach.

Uważa Pani, że z tytułu zakupu ww. udziałów zwolnienie określone w podatku od czynności cywilnoprawnych Pani przysługiwało.

Z takim stanowiskiem nie można się zgodzić.

Z analizowanego przepisu art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wynika, że zwolnieniem objęta jest umowa sprzedaży, której przedmiotem jest prawo własności do lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, budynku mieszkalnego jednorodzinnego lub spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu dotyczące lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego. Nie podlega zatem zwolnieniu sprzedaż, której przedmiotem są jedynie udziały w takich prawach.

Z treści wniosku jednoznacznie wynika, że w wyniku umowy sprzedaży nie nabyła Pani całego spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego wymienionego w wyżej przywołanym przepisie a jedynie udziały w tym prawie (tj. 50% udziałów w prawie do lokalu).

Skoro więc przedmiotem umowy sprzedaży były wyłącznie udziały w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnym, to w takiej sytuacji nie mogła Pani skorzystać ze zwolnienia, o którym mowa art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Taka umowa sprzedaży nie spełnia bowiem warunków do zwolnienia określonych tym przepisem. Z treści tego przepisu jednoznacznie wynika, że przedmiotem umowy sprzedaży ma być prawo do całego lokalu mieszkalnego/całe spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, a nie udział (udziały) w nim (lokalu/prawie).

W związku z powyższym, nie mogła Pani skorzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Panią i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Nie przeprowadzam postępowania dowodowego, w związku z czym nie jestem uprawniony do oceny załączonych dokumentów; jestem związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionego przez Panią we wniosku i Pani stanowiskiem. Oznacza to, że jakiekolwiek dokumenty dołączone przez Panią do uzupełnienia wniosku nie mogły być brane pod uwagę.

Dodatkowo informuję, że zgodnie z art. 13 § 2a oraz 14b § 2a pkt 1 Ordynacji podatkowej nie jestem kompetentny do zwrotu pobranego podatku. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej posiada ściśle określone kompetencje, polegające na wyjaśnianiu problemów podatkowych w kontekście opisanych przez Panią zdarzeń. Ocena czy okoliczności faktyczne konkretnej sprawy przemawiają za zwrotem podatku bądź stwierdzeniem nadpłaty należy do wyłącznej kompetencji właściwego Naczelnika Urzędu Skarbowego. Zatem z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty („zwrot podatku”) powinna Pani wystąpić do właściwego Naczelnika Urzędu Skarbowego.

Zgodnie bowiem z art. 13 § 2a Ordynacji podatkowej:

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej jest organem podatkowym – jako:

1)organ właściwy w sprawach dotyczących wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego, o których mowa w art. 14b § 1 i art. 14e § 1a;

1a) organ właściwy w sprawach wydawania, zmiany albo uchylenia opinii w sprawie opodatkowania wyrównawczego, o której mowa w art. 14t § 1;

2)organ pierwszej instancji właściwy w sprawach wydawania:

a) wiążącej informacji stawkowej, o której mowa w przepisach ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług,

b) wiążącej informacji akcyzowej, o której mowa w przepisach ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym;

3)organ odwoławczy od decyzji i postanowień wydanych w sprawach, o których mowa w pkt 2 i 4;

4)organ pierwszej instancji właściwy w sprawach zmiany albo uchylenia:

a) wiążącej informacji stawkowej, o której mowa w przepisach ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług,

b) wiążącej informacji akcyzowej, o której mowa w przepisach ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym.

Wg natomiast art. 14b § 2a pkt 1 Ordynacji podatkowej:

Przedmiotem wniosku o interpretację indywidualną nie mogą być przepisy prawa podatkowego regulujące właściwość, uprawnienia i obowiązki organów podatkowych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i musi się Pani zastosować do interpretacji.

-Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.); dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.