Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

11 grudnia 2024 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie skutków podatkowych w podatku od czynności cywilnoprawnych otrzymania w darowiźnie domu jednorodzinnego bez przejęcia kredytu. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Pana żona A. B., z którą ma podpisaną notarialnie rozdzielność majątkową, jest właścicielem domu jednorodzinnego w X., który planuje Panu podarować. Ta nieruchomość jest obciążona hipoteką na rzecz banku, przy czym Pana żona A. B. jest jedynym kredytobiorcą. Zobowiązanie wobec banku wynosi (…) zł, i będzie dalej spłacane wyłącznie przez Darczyńcę – A. B., a Obdarowany – Pan nie będzie spłacał kredytu, a jedynie pozostanie dłużnikiem rzeczowym z nieruchomości.

Pytanie

Czy w przedstawionym stanie prawnym obowiązek podatkowy nie powstaje, gdyż umowa darowizny nie będzie wiązała się z przejęciem przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań osoby darującej, w tym Obdarowany nie będzie przejmował zobowiązania wobec banku w zakresie spłaty kredytu, a zatem taka umowa darowizny nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych wobec treści art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. d) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, zgodnie z którym podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają również umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy, natomiast w myśl art. 6 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, podstawę opodatkowania stanowi wartość długów i ciężarów albo zobowiązań przejętych przez obdarowanego?

Pana stanowisko w sprawie

Pana zdaniem, obowiązek podatkowy nie powstaje, gdyż umowa darowizny nie będzie wiązała się z przejęciem przez Pana jako obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań osoby darującej, w tym jako Obdarowany nie będzie Pan przejmował zobowiązania wobec banku w zakresie spłaty kredytu, a zatem taka umowa darowizny nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, wobec treści art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. d) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. d) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 295):

Podatkowi podlegają umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2, powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.

Na podstawie art. 4 pkt 3 ww. ustawy:

Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem art. 5, ciąży przy umowie darowizny – na obdarowanym.

W oparciu o art. 6 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy:

Podstawę opodatkowania stanowi przy umowie darowizny – wartość długów i ciężarów albo zobowiązań przejętych przez obdarowanego.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy:

Stawki podatku wynoszą od umów zamiany, dożywocia, o dział spadku, o zniesienie współwłasności oraz darowizny:

a)przy przeniesieniu własności nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym − 2%,

b)przy przeniesieniu własności innych praw majątkowych − 1%.

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Tym samym, o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu opodatkowaniu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Zatem, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób, to dla oceny czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikację pod względem prawnym.

Szczegółowe ustalenie zakresu przedmiotowego ma określone konsekwencje. Ustawodawca, wprowadzając zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu, wyłączył od opodatkowania inne podobne, które nie zostały wyraźnie wskazane w przepisie. Oznacza to, że czynności niewymienione w ustawowym katalogu nie podlegają opodatkowaniu, nawet gdy wywołują skutki w sferze gospodarczej takie same bądź podobne do tych, które zostały w nim wyliczone.

Zgodnie z przywołanymi przepisami opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlegają darowizny, ale te o określonym w ustawie charakterze.

Ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych nie zawiera pojęcia „darowizna”, dlatego w tym zakresie należy odwołać się do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.).

Zgodnie z art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego:

Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Podstawową cechą umowy darowizny jest bezpłatne świadczenie darczyńcy na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego – świadczenie musi wzbogacić obdarowanego.

Jak już wskazano powyżej, zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. d) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi podlegają: umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy.

W świetle powołanych przepisów umowa darowizny stanowi czynność opodatkowaną podatkiem od czynności cywilnoprawnych w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy. Opodatkowanie to wystąpi wtedy, gdy nabywca wstąpi w miejsce dłużnika, który zostaje z długu zwolniony (nastąpi przejęcie długu). Podstawą opodatkowania jest wartość długów i ciężarów albo zobowiązań przejętych przez obdarowanego. Podatnikiem podatku od czynności cywilnoprawnych w przypadku umowy darowizny jest obdarowany.

Jednakże w przypadku, gdy umowa darowizny, nie wiąże się z przejęciem przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań osoby darującej, to taka umowa darowizny nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W myśl art. 244 § 1 Kodeksu cywilnego:

Ograniczonymi prawami rzeczowymi są: użytkowanie, służebność, zastaw, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu oraz hipoteka.

Hipotekę regulują odrębne przepisy, a mianowicie ustawa z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 18 ze zm.).

W myśl art. 65 ust. 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece:

W celu zabezpieczenia oznaczonej wierzytelności wynikającej z określonego stosunku prawnego można nieruchomość obciążyć prawem, na mocy którego wierzyciel może dochodzić zaspokojenia z nieruchomości bez względu na to, czyją stała się własnością, i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi właściciela nieruchomości (hipoteka).

Z treści tego przepisu wynika, że hipoteka obciąża daną nieruchomość.

Z opisu sprawy wynika, że Pana żona umową darowizny przekaże Panu nieruchomość (dom jednorodzinny), nie przenosząc na Pana (obdarowanego) swojego zobowiązania jako kredytobiorcy. Kredyt będzie nadal spłacany przez Pana żonę. W wyniku planowanej umowy darowizny nie dojdzie do przejęcia przez Pana ciężarów czy długów żony. Nieruchomość jest obciążona hipotecznie a Pan zostanie jedynie dłużnikiem rzeczowym.

Jak wynika z powyższego, w wyniku zawarcia umowy darowizny stanie się Pan właścicielem budynku jednorodzinnego, nie przejmując przy tym żadnych zobowiązań darującego czy też innych długów lub ciężarów, a więc w związku z darowizną nie zostanie Pan dłużnikiem osobistym. Stanie się Pan jedynie dłużnikiem rzeczowym, gdyż nabyta nieruchomość obciążona jest ograniczonym prawem rzeczowym w postaci hipoteki (w związku z kredytem).

W przypadku zawarcia umowy darowizny budynku jednorodzinnego obciążonego hipoteką, gdzie jako obdarowany nie przejmie Pan zobowiązań osobistych, długów czy ciężarów darczyńcy, obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych nie powstanie. Taka umowa darowizny nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

We wniosku ORD-IN w poz. 32 – „Adres elektroniczny do doręczeń” wskazał Pan adres e-mail. Adres ten nie jest przeznaczony do korespondowania z organami podatkowymi w sprawach dotyczących m.in. wydawania interpretacji. Korespondencja w tych sprawach może odbywać się przez e-Urząd Skarbowy, przez system e-doręczeń, poprzez ePUAP lub ostatecznie tradycyjną drogą pocztową. Nie posiada Pan e-US ani adresu elektronicznego w systemie e-doręczeń. Posiada Pan jednak adres ePUAP i tym też kanałem będziemy do Pana kierować korespondencję.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a i art. 14b § 1 ustawy – Ordynacja podatkowa.