Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna
– stanowisko prawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych stanu faktycznego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
13 września 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 30 sierpnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie możliwości skorzystania ze zwolnienia określonego w art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – w piśmie z 27 listopada 2024 r. (wpływ 2 grudnia 2024 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Pani mąż X.S. zmarł (…) 2023 roku. W chwili śmierci spadkodawca pozostawał z Panią (nazwisko rodowe: (A.)) w związku małżeńskim, z którego urodziło się dwoje dzieci: L.S. ur. (…) oraz I.S. ur. (…).
W Pani małżeństwie z X.S., od momentu zawarcia do chwili śmierci spadkodawcy, obowiązywał ustrój małżeńskiej wspólności majątkowej.
Z treści sporządzonego (…) 2023 roku, przez notariusz (…),((…) Repertorium A numer: (…)) aktu poświadczenia dziedziczenia wynika, że spadek po zmarłym (…) 2023 roku X.S. nabyli na podstawie ustawy Pani oraz dzieci: L.S. i I.S. – wszyscy w udziałach po 1/3. W skład spadku po zmarłym X.S. wchodzą m.in. następujące nieruchomości, które za życia spadkodawcy należały do jego majątku osobistego i w których w wyniku spadkobrania, spadkobiercy nabyli udziały w wysokości po 1/3 każdy tj.:
- nieruchomość zabudowana budynkiem mieszkalnym, położona w (Q.), dla której Sąd Rejonowy w (V.) prowadzi księgę wieczystą numer: (…), o wartości: (…) zł (słownie: (...));
- nieruchomość niezabudowana położona w miejscowości (Q.), dla której Sąd Rejonowy w (V.) prowadzi księgę wieczystą numer: (…), o wartości: (…) zł (słownie: (...));
- nieruchomość niezabudowana położona w miejscowości (V.), przy ul. (N.), dla której Sąd Rejonowy w (V.) prowadzi księgę wieczystą numer: (…), o wartości: (…) zł (słownie: (...));
- udział w wysokości 1/6 w nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym, położonej w (V.), przy ul. (M.), dla której Sąd Rejonowy w (V.) prowadzi księgę wieczystą numer: (…), o wartości: (…) zł (słownie: (...)).
Ze środków pochodzących z majątku spadkowego w kwocie (…) zł spadkobiercy – (…) 2023 roku – nabyli z rynku wtórnego, na podstawie umowy sprzedaży zawartej przed notariuszem (…) (Kancelaria Notarialna w (V.) – repertorium A numer: (…)), nieruchomość zabudowaną w (V.) o numerze księgi wieczystej: (…) w udziałach po 1/3 każdy z nich.
Przy transakcji nabycia ww. nieruchomości pobrany został przez notariusza podatek od czynności cywilnoprawnych w wysokości (…) zł (na podstawie art. 7 ust. 1 pkt. 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych).
W uzupełnieniu wniosku wskazała Pani, że zakupiona nieruchomość składa się z jednej działki o numerze (…). Na zakupionej nieruchomości znajdował się wyłącznie budynek mieszkalny, posadowiony na działce o numerze (…).
Poza udziałami w nieruchomościach nabytymi w drodze spadkobrania po zmarłym mężu, które Pani wyżej wymieniła nie posiada i nie posiadała Pani (na dzień zakupu nieruchomości) jakiegokolwiek innego prawa własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, prawa własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu dotyczącego lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego.
Pozostałym nabywcom nieruchomości, tj. dwójce Pani dzieci, poza udziałami w nieruchomościach nabytymi w drodze spadkobrania po zmarłym mężu (ich ojcu), które wymieniła Pani powyżej, nie przysługuje i nie przysługiwało (na dzień zakupu nieruchomości) jakiekolwiek inne prawo własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, prawo własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu dotyczące lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego.
Jedyne udziały na dzień dokonania zakupu nieruchomości, które przysługiwały Pani i pozostałym spadkobiercom, to te wymienione powyżej i nabyte w drodze dziedziczenia po zmarłym mężu i nie przekraczały one 50%.
Pytanie sformułowane w uzupełnieniu wniosku
Czy nabycie przez Panią nieruchomości o numerze księgi wieczystej: (…), było zwolnione od obowiązku zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych, a tym samym czy podatek od czynności cywilnoprawnych został słusznie pobrany przez notariusza przy czynności zakupu nieruchomości, w sytuacji gdy był to pierwszy zakup nieruchomości na cele mieszkalne dokonany przez Panią, a udziały w nieruchomościach nabyte przez Panią w drodze spadkobrania po mężu nie przekraczają 50% i wynoszą po 1/3 w każdej z nich?
Pani stanowisko w sprawie
W Pani ocenie, wskazane nabycie nieruchomości zwolnione było od podatku od czynności cywilnoprawnych, a tym samym podatek od czynności cywilnoprawnych został niesłusznie pobrany, gdyż był to pierwszy zakup nieruchomości na cele mieszkalne, a w zakresie nieruchomości nabytych w drodze dziedziczenia po zmarłym X.S. Pani udział w ich własności nie przekracza 50% i wynosi po 1/3 w każdej z nich.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 170 ze zm.):
Podatkowi temu podlegają umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych.
W myśl art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy:
Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne.
Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:
Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2, powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.
Stosownie do art. 4 pkt 1 cyt. ustawy:
Obowiązek podatkowy – przy umowie sprzedaży – ciąży na kupującym.
Jak wynika z art. 5 ust. 1 i ust. 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:
Obowiązek zapłaty podatku ciąży na podatnikach tego podatku.
Jeżeli obowiązek podatkowy ciąży na kilku podmiotach albo na stronach umowy zamiany, albo wspólnikach spółki cywilnej, zobowiązanymi solidarnie do zapłaty podatku są odpowiednio te podmioty, strony umowy zamiany albo wspólnicy spółki cywilnej.
W myśl art. 6 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:
Przy umowie sprzedaży – podstawę opodatkowania stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego.
Zgodnie natomiast z art. 6 ust. 2 ww. ustawy:
Wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów.
Natomiast w myśl art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:
Stawki podatku – przy umowie sprzedaży – wynoszą:
a) nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym – 2%,
b) innych praw majątkowych – 1%.
Umowa sprzedaży rzeczy i praw majątkowych podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. W ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano jednak sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest zwolniona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
Stosownie do art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:
Zwalnia się od podatku sprzedaż, której przedmiotem jest prawo własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, prawo własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu dotyczące lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego, jeżeli kupującym jest osoba fizyczna lub osoby fizyczne, którym w dniu sprzedaży i przed tym dniem nie przysługiwało żadne z tych praw ani udział w tych prawach, chyba że udział ten nie przekracza lub nie przekraczał 50% i został nabyty w drodze dziedziczenia.
Zatem zgodnie z powołanym powyżej przepisem, zwolniona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych będzie sprzedaż, której przedmiotem jest:
- prawo własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość,
- prawo własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego,
- spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu dotyczące lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego,
jeżeli kupującym jest osoba fizyczna lub osoby fizyczne, którym w dniu sprzedaży i przed tym dniem nie przysługiwało żadne z tych praw ani udział w tych prawach. W przypadku, w którym kupującemu/kupującym przysługuje lub przysługiwał udział w opisywanych prawach nabyty tytułem dziedziczenia − by mogło być zastosowane zwolnienie − wielkość przysługującego mu/im udziału nie może przekroczyć 50%.
Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Pani mąż zmarł (…) 2023 roku. Z treści sporządzonego (…) 2023 roku aktu poświadczenia dziedziczenia wynika, że spadek po zmarłym mężu nabyli na podstawie ustawy Pani oraz dwoje Pani dzieci. W skład spadku po zmarłym mężu weszły m.in. następujące nieruchomości, które za życia spadkodawcy należały do jego majątku osobistego i w których w wyniku spadkobrania, spadkobiercy nabyli udziały w wysokości po 1/3 każdy tj.:
- nieruchomość zabudowana budynkiem mieszkalnym, położona w miejscowości (Q.);
- nieruchomość niezabudowana położona w miejscowości (Q.);
- nieruchomość niezabudowana położona w miejscowości (V.);
- udział w wysokości 1/6 w nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym, położonej w (V.).
Ze środków pochodzących z majątku spadkowego – (…) 2023 roku – spadkobiercy nabyli z rynku wtórnego, na podstawie umowy sprzedaży, nieruchomość zabudowaną, w udziałach po 1/3 każdy z nich. Przy transakcji nabycia ww. nieruchomości pobrany został przez notariusza podatek od czynności cywilnoprawnych. Na zakupionej nieruchomości znajdował się wyłącznie budynek mieszkalny. Poza udziałami w nieruchomościach, nabytymi w drodze spadkobrania, Pani oraz pozostali nabywcy nieruchomości (dzieci) nie posiadają i nie posiadali (na dzień zakupu nieruchomości) jakiekolwiek innego prawa własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, prawa własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu dotyczącego lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego.
Pani wątpliwości dotyczą tego czy notariusz prawidłowo pobrał podatek od czynności cywilnoprawnych przy zawarciu umowy sprzedaży dotyczącej nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym, skoro przed zawarciem tej umowy Pani oraz pozostali nabywcy byli wyłącznie właścicielami 1/3 udziałów w nieruchomościach nabytych w spadku po Pani zmarłym mężu.
Z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego wynika, że posiadała Pani wyłącznie udziały w kilku nieruchomościach nabyte wraz z dziećmi w spadku po zmarłym mężu w 1/3 części. W każdej nieruchomości oddzielenie Pani udział nie przekraczał 50%. Taka sama sytuacja występuje w przypadku pozostałych kupujących, tj. Pani dzieci.
Każdy z ww. udziałów należy ocenić indywidualnie. Dla skorzystania ze zwolnienia przewidzianego w art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, udział w każdym budynku mieszkalnym musi zostać nabyty w drodze dziedziczenia i w każdym z nich nie może być wyższy niż 50%.
Podkreślić należy, że w przypadku, gdy nieruchomość nabywana jest na współwłasność, to każdy z kupujących musi spełniać warunek nieposiadania wcześniej nieruchomości lub udziału w niej, chyba że udział ten nie przekracza lub nie przekraczał 50% i został nabyty w drodze dziedziczenia.
Zatem mając na uwadze fakt, że posiadała Pani udziały w kilku nieruchomościach a udziały te zostały nabyte przez Panią w drodze dziedziczenia i nie przekraczały 50%, to w przedmiotowej sprawie znajdzie zastosowanie przepis art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.
Zgodnie z opisem zawartym we wniosku, pozostali kupujący, tj. Pani dzieci również nie posiadają (nie posiadały) prawa własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, prawa własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu dotyczącego lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego lub też udział w tych prawach, poza prawem do 1/3 udziałów w nieruchomościach nabytych w drodze dziedziczenia po zmarłym ojcu. Zawierając umowę sprzedaży nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym a mogła więc Pani skorzystać ze zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych określonego w art. 9 pkt 17 ustawy.
Mając na uwadze powyższe, może Pani ubiegać się o „zwrot” podatku od czynności cywilnoprawnych, poprzez wniosek o stwierdzenie nadpłaty podatku pobranego i wpłaconego przez notariusza.
W myśl art. 72 § 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej:
Za nadpłatę uważa się kwotę podatku pobraną przez płatnika nienależnie lub w wysokości większej od należnej.
Zgodnie z art. 75 § 1 cyt. ustawy:
Jeżeli podatnik kwestionuje zasadność pobrania przez płatnika podatku albo wysokość pobranego podatku, może złożyć wniosek o stwierdzenie nadpłaty podatku.
Reasumując, skoro jako kupująca nie była Pani zobowiązana do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu opisanej we wniosku umowy sprzedaży, to kwota podatku od czynności cywilnoprawnych pobranego przez płatnika (notariusza) uiszczona została nienależnie, a zatem w sprawie – zgodnie z brzmieniem art. 72 § 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej – wystąpiła nadpłata, o której zwrot może się Pani ubiegać.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Panią i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.