Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

22 września 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 22 września 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania umowy sprzedaży nieruchomości. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – w piśmie z 17 listopada 2024 r. (wpływ 17 listopada 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

(…) 2024 r. wraz z partnerką podpisał Pan umowę przyrzeczoną kupna Państwa pierwszego mieszkania oraz udziału w hali garażowej w równych udziałach własności, tj. 50% Pan i 50% partnerka (Repertorium (…)). Nabyty lokal mieszkalny oraz miejsce w hali garażowej znajdują się w oddzielnych księgach wieczystych, natomiast mieszczą się na tej samej działce ewidencyjnej (podziemna hala garażowa w bloku mieszkalnym).

W dniu zakupu i przed tym dniem nie przysługiwało żadnemu z Państwa prawo własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, prawo własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu dotyczące lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego. Zakupiona przez Państwa nieruchomość jest przeznaczona na prywatne cele mieszkaniowe.

Notariusz pobrał podatek od czynności cywilnoprawnych w wysokości (…) zł, co stanowi 2% od całości transakcji, powołując się na zakup w udziałach.

Pytanie (przeformułowane w uzupełnieniu wniosku)

Czy notariusz słusznie pobrał podatek od czynności cywilnoprawnych?

Pana stanowisko w sprawie (przeformułowane w uzupełnieniu wniosku)

Pana zdaniem, notariusz niesłusznie pobrał podatek od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z ustawą o podatku od czynności cywilnoprawnych – rozdział 4 art. 9 pkt 17 – w dniu sprzedaży i przed tym dniem nie przysługiwało Panu prawo własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, prawo własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu dotyczące lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego. Jest Pan osobą fizyczną, a zakupiona nieruchomość jest przeznaczona wyłącznie na prywatne cele mieszkaniowe i nie stanowi inwestycji w formie wynajmu czy lokalu usługowego.

Oczekuje Pan zwrotu połowy pobranej wartości podatku od czynności cywilnoprawnych wynoszącej 9.250 zł, zgodnie z Pana udziałem w zakupie.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 295):

Według art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Stosownie do art. 4 pkt 1 cyt. ustawy:

Stosownie do art. 5 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Zgodnie natomiast z art. 6 ust. 2 ww. ustawy:

Natomiast w myśl art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów umowa sprzedaży rzeczy i praw majątkowych podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, a obowiązek uiszczenia podatku ciąży na kupującym (kupujących). W ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano jednak sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest zwolniona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Zatem, zgodnie z powołanym powyżej przepisem, zwolniona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych będzie sprzedaż, której przedmiotem jest:

- prawo własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość,

- prawo własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego,

- spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu dotyczące lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego,

jeżeli kupującym jest osoba fizyczna lub osoby fizyczne, którym w dniu sprzedaży i przed tym dniem nie przysługiwało żadne z tych praw ani udział w tych prawach. W przypadku, w którym jednemu z kupujących przysługuje lub przysługiwał udział w opisywanych prawach nabyty tytułem dziedziczenia − by mogło być zastosowane zwolnienie − wielkość przysługującego mu udziału nie może przekroczyć 50%.

Stosownie do treści art. 10 ust. 2 i 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Jeżeli umowa sprzedaży zostaje sporządzona w formie aktu notarialnego, na notariuszu ciążą obowiązki płatnika podatku od czynności cywilnoprawnych. Notariusz jako płatnik na podstawie odrębnych przepisów jest obowiązany do obliczenia, pobrania i wpłacenia właściwemu organowi podatku. Co więcej, notariusz jako płatnik obowiązany jest uzależnić dokonanie czynności cywilnoprawnej od uprzedniego zapłacenia podatku. Oznacza to więc, że powinien posiadać wiedzę na temat stanu faktycznego, która pozwoli prawidłowo określić zobowiązanie podatkowe.

Z przedstawionego zdarzenia wynika, że wraz z partnerką zakupił Pan pierwsze mieszkanie wraz z udziałem w hali garażowej w równych udziałach własności, tj. po 50%. Nabyty lokal mieszkalny oraz miejsce w hali garażowej znajdują się w oddzielnych księgach wieczystych, natomiast mieszczą się na tej samej działce ewidencyjnej (podziemna hala garażowa w bloku mieszkalnym). W dniu zakupu i przed tym dniem nie przysługiwało żadnemu z Państwa prawo własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, prawo własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu dotyczące lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego. Notariusz pobrał podatek od czynności cywilnoprawnych, powołując się na zakup w udziałach.

Pana wątpliwości dotyczą tego, czy w opisanym zdarzeniu notariusz słusznie pobrał podatek od czynności cywilnoprawnych.

Mając na uwadze powołane powyżej przepisy należy zauważyć, że zwolnieniem od podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych objęta jest umowa sprzedaży, której przedmiotem jest m.in. prawo własności do lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość.

Nie podlega zatem zwolnieniu taka umowa sprzedaży, której przedmiotem jest udział bądź też udziały w ww. prawach. Tym samym nabywając udział w nieruchomości, mimo spełnienia warunku nieposiadania prawa własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, prawa własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu dotyczącego lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego ani też udziału w takich prawach, nie można istotnie skorzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Ww. zwolnienie nie przysługuje bowiem w sytuacji, gdy przedmiotem umowy sprzedaży jest sam udział w nieruchomości (lokalu mieszkalnym).

Natomiast w sytuacji, gdy przedmiotem sprzedaży jest lokal mieszkalny, który kupujący nabywają na współwłasność w częściach ułamkowych – umowa taka podlega zwolnieniu, bowiem sprzedaży polega własność całego lokalu mieszkalnego (nieruchomości), której właścicielami stają się wspólnie kupujący. Każdy z kupujących staje się wówczas współwłaścicielem ułamkowej części nieruchomości.

Jeżeli więc zawarł Pan wraz z partnerką jedną umowę sprzedaży, a jej przedmiotem był cały lokal mieszkalny stanowiący odrębną nieruchomość, to uznać należy że został on nabyty przez Państwa na współwłasność ułamkową. Każde z Państwa stało się wówczas współwłaścicielem ułamkowej części nieruchomości w stosunku – jak Pan wskazał – po 50%. W takiej sytuacji uznać należy, że kupili Państwo wspólnie całą nieruchomość.

Z wniosku wynika również, że w tej samej umowie sprzedaży oprócz lokalu mieszkalnego nabył Pan z partnerką miejsce w hali garażowej, które znajdują się na tej  samej działce ewidencyjnej co ww. lokal (podziemna hala garażowa w bloku mieszkalnym).

Należy zwrócić uwagę, że z ewidencji gruntów i budynków wynika, że działka ewidencyjna jest najmniejszą jednostką powierzchniową podziału kraju dla celów ewidencji. Działka ta (lub udział w niej) może być przedmiotem obrotu (w tym sprzedaży). Jednakże zgodnie z zasadą superficies solo cedit, gdy na działce takiej znajdują się budynki i inne urządzenia trwale związane z gruntem, stanowią one części składowe gruntu i bez wyjątku ustawowego nie mogą być odrębnym od gruntu przedmiotem własności i innych praw rzeczowych.

W przypadku sprzedaży lokalu mieszkalnego – na podstawie wskazanego do interpretacji przepisu, tj. art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych − objęta jest także sprzedaż gruntu zabudowanego blokiem mieszkalnym wraz z innymi naniesieniami, jeżeli stanowią one część składową tego gruntu.

Takie funkcjonalne powiązanie lokalu mieszkalnego z innym naniesieniem (halą garażową), skutkuje więc zwolnieniem podatkowym, gdyż przedmiotem sprzedaży jest lokal mieszkalny związany z gruntem, którego częścią składową jest również hala garażowa.

Skoro więc przedmiotem opisanej we wniosku sprzedaży był lokal mieszkalny (zakupiony na współwłasność) wraz z gruntem i przynależnym do niego udziałem w hali garażowej oraz spełnili Państwo (Pan oraz Pana partnerka) pozostałe przesłanki z art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych – to w opisanej we wniosku sytuacji  miało zastosowanie zwolnienie, określone w art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, w stosunku do całego przedmiotu sprzedaży.

W związku z powyższym uznaliśmy Pana stanowisko, zgodnie z którym notariusz niesłusznie pobrał podatek od opisanej we wniosku umowy sprzedaży za prawidłowe, chociaż z innych przyczyn niż wskazane w stanowisku.

Zwracamy uwagę, że w zajętym stanowisku stwierdził Pan iż notariusz niesłusznie pobrał podatek, bowiem w dniu sprzedaży i przed tym dniem nie przysługiwało Panu prawo własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, prawo własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu dotyczące lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego.

Należy podkreślić, że przedmiotem ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych są czynności cywilnoprawne. A zatem, zwolnieniem objęta jest cała czynność cywilnoprawna, którą jest umowa sprzedaży a nie jej część. Zatem dla skorzystania ze zwolnienia z art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, istotne jest aby oboje kupujący spełniali warunki określone w tym przepisie, a nie tylko jeden z nich.

Zgodnie z art. 5 ww. ustawy do uiszczenia podatku od umowy sprzedaży zobowiązani są solidarnie wszyscy kupujący, bez względu na wysokość nabywanego przez każdego z nich udziału. Zatem w opisanej przez Pana sytuacji przysługuje Panu prawo do złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

W związku z Pana wskazaniem, że oczekuje Pan zwrotu pobranej wartości podatku od czynności cywilnoprawnych wynoszącej (…) zł zgodnie z Pana udziałem w zakupie wskazać należy, że Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej ma ściśle określone kompetencje, polegające na wyjaśnianiu problemów podatkowych w kontekście opisanych przez wnioskodawców zdarzeń.

Zgodnie z art. 14b § 2a pkt 1 ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).:

Stosownie do art. 13 § 2a Ordynacji podatkowej:

Organem właściwym do zwrotu podatku lub stwierdzenia nadpłaty jest naczelnik urzędu skarbowego. Zatem to do tego organu należy się zwrócić w związku z Pana prośbą.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i musi się Pan zastosować do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a i art. 14b § 1 ustawy  Ordynacja podatkowa.