W sytuacji gdy Wnioskodawczyni na skutek nieodpłatnego działu spadku otrzyma majątek przewyższający przypadający na nią udział w spadku, po stronie Wnioskodawczyni nie wystąpi obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnej.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

9 sierpnia 2024  r. wpłynął Pani wniosek z 8 sierpnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego działu spadku.

Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z  23 września 2024 r. (data wpływu 23 września 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Pani … (dalej „Wnioskodawczyni”) jest polskim rezydentem podatkowym. W dniu … kwietnia 2023 r. zmarł mąż Wnioskodawczyni. Na podstawie dziedziczenia ustawowego jedynymi spadkobiercami zostali: Wnioskodawczyni oraz jej dwoje pełnoletnich dzieci.

Dnia … maja 2023 r. sporządzono akt poświadczenia dziedziczenia w formie aktu notarialnego, w którym wskazano, że spadek po zmarłym małżonku Wnioskodawczyni na podstawie ustawy nabyli: Wnioskodawczyni w udziale 1/3 części oraz dwoje dzieci Wnioskodawczyni w udziałach po 1/3 każdy.

W skład spadku wchodziły między innymi środki pieniężne, akcje, instrumenty finansowe, a także nieruchomości, które były objęte wspólnością majątkową Wnioskodawczyni i jej zmarłego małżonka – pomiędzy Wnioskodawczynią a zmarłym mężem panował ustrój wspólności ustawowej małżeńskiej. Wszystkie nieruchomości zostały nabyte do majątku wspólnego Wnioskodawczyni i jej małżonka przed 2019 r. i żadna z posiadanych nieruchomości nie była wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej, czy to przez Wnioskodawczynię czy też przez jej małżonka.

W celu skorzystania ze zwolnienia od podatku od spadków i darowizn zgodnie z art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia o podatku od spadków i darowizn Wnioskodawczyni oraz jej dzieci złożyli w terminie 6 miesięcy od prawomocnego stwierdzenia nabycia spadku – zgłoszenie do właściwego urzędu skarbowego w przedmiocie nabycia spadku (formularz SD-Z2).

Obecnie Wnioskodawczyni i jej dzieci planują dokonanie zgodnego działu spadku i zniesienia współwłasności w odniesieniu do poszczególnych składników majątku, przy czym na mocy tej czynności Wnioskodawczyni otrzyma taką część majątku, która nie odpowiada jej udziałowi –Wnioskodawczyni uzyska część majątku spadkowego, która jest wyższa od wartości przysługującego jej udziału w spadku. W ramach tego działu spadku Wnioskodawczyni przypadnie na pewno wyłączne prawo własności odziedziczonych nieruchomości. Jednocześnie Wnioskodawczyni nie dokona żadnych dopłat ani spłat na rzecz dzieci w ramach nierównego działu spadku.

Jednocześnie w przyszłości Wnioskodawczyni planuje ewentualną sprzedaż nieruchomości nabytych w drodze spadku. Odpłatne zbycie przedmiotowych nieruchomości nie nastąpiłoby w wykonywaniu działalności gospodarczej.

Z uwagi na fakt, że uzupełnienie wniosku z 23 września 2024 r. dotyczy wyłącznie kwestii wpływających na opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób fizycznych, jego treść nie została przywołana w niniejszej interpretacji dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych.

Pytanie

Czy w związku z nierównym działem spadku, w sytuacji gdy Wnioskodawczyni na skutek działu spadku otrzyma majątek przewyższający przypadający na nią udział w spadku, po stronie Wnioskodawczyni wystąpi obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych? (pytanie oznaczone we wniosku nr 4)

Pani stanowisko w sprawie

Pani zdaniem, w związku z nierównym działem spadku, w sytuacji gdy na skutek działu spadku otrzyma Pani majątek przewyższający przypadający na Panią udział w spadku, po Pani stronie nie wystąpi obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych.

Ustawodawca w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu PCC. Tym samym oznacza to, że jeżeli dana czynność nie została wymieniona w ustawowym katalogu nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem nawet, jeżeli wywołuje skutki gospodarcze takie same lub podobne do tych, które zostały w katalogu wymienione.

Jako czynność podlegającą opodatkowaniu art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. f) ww. ustawy wskazuje dział spadku. Jednakże dotyczy to tylko sytuacji, gdy dział spadku wiąże się z obowiązkiem dokonania spłat lub dopłat na rzecz pozostałych spadkobierców. Tym samym, opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlegają wyłącznie takie umowy o dział spadku, z którymi związane są spłaty lub dopłaty.

Natomiast jak wynika z przedstawionego zdarzenia przyszłego, skoro w omawianej sprawie dokonano działu spadku bez spłat i dopłat, to czynność ta, jako niewymieniona w ustawie nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnej. W konsekwencji, z tytułu dokonanej czynności działu spadku nie powstanie obowiązek podatkowy w podatku PCC. Jednocześnie nie ma znaczenia wartość majątku otrzymanego w wyniku działu spadku, a także fakt, iż wartość ta przewyższy Pani udział w spadku.

Powyższe stanowisko potwierdzają również interpretacje Dyrektora KIS, czego przykładem jest interpretacja z dnia 3 listopada 2023 r.(Znak: 0111-KDIB2-2.4014.179.2023.3.DR), w której stwierdzono, że

„Biorąc pod uwagę powyżej przywołane przepisy i przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe należy stwierdzić, że opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlegają tylko takie umowy o zniesienie współwłasności lub orzeczenia sądu w tym przedmiocie, z którymi związane są spłaty lub dopłaty. Skoro w przedmiotowej sprawie będzie miała miejsce czynność zniesienia współwłasności lokali użytkowych pomiędzy dotychczasowymi współwłaścicielami, bez spłat i dopłat, to przedmiotowa czynność zniesienia współwłasności, jako niewymieniona w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, nie będzie podlegała opodatkowaniu tym podatkiem”.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Odstępuję od uzasadnienia prawnego tej oceny.

Dodatkowe informacje

Końcowo wskazuje się, że aktualny tekst jednolity ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych został opublikowany w Dz. U. z 2024 r. poz. 295.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Zaznacza się, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena Pani stanowiska tylko w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych. W pozostałym zakresie wniosku, dotyczącym podatku dochodowego od osób fizycznych oraz podatku od spadków i darowizn, zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego …. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).

Podstawą prawną dla odstąpienia od uzasadnienia interpretacji jest art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej.