Zawarcie umów pożyczek, gdzie Spółka 1 udzieliła/udzieli pożyczki Spółce 2, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

30 lipca 2024 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 30 lipca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy pożyczki. Uzupełnili go Państwo w pismach z 30 lipca 2024 r. (wpływ 30 lipca 2024 r.) i – w odpowiedzi na wezwanie – w pismach z 14 października 2024 r. (wpływ 14 października 2024 r.). Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem:

1)Zainteresowany będący stroną postępowania:

X. Sp. z o.o. (dalej: Spółka 1, Pożyczkodawca)

NIP: (…)

2)Zainteresowany niebędący stroną postępowania:

Y. Sp. z o.o. (dalej: Spółka 2, Pożyczkobiorca)

NIP: (…)

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Zainteresowany będący stroną postępowania – spółka X. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: Spółka 1) jest spółką prawa polskiego, działającą na rynku krajowym w branży sportowej. Zgodnie z aktualnym odpisem z Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego, przedmiotem działalności Pożyczkodawcy jest: działalność obiektów służących poprawie kondycji fizycznej, działalność obiektów sportowych, pozostała działalność związana ze sportem, działalność usługowa związana z poprawą kondycji fizycznej, sprzedaż detaliczna sprzętu sportowego prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach, pozaszkolne formy edukacji sportowej oraz zajęć sportowych i rekreacyjnych, sprzedaż detaliczna odzieży prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach, wypożyczanie i dzierżawa sprzętu rekreacyjnego i sportowego, pozostałe pozaszkolne formy edukacji, gdzie indziej niesklasyfikowane, produkcja sprzętu sportowego.

Ponadto, zgodnie z Wykazem podmiotów zarejestrowanych jako podatnicy podatku od towarów i usług, niezarejestrowanych oraz wykreślonych i przywróconych do rejestru VAT (tzw. „biała lista podatników VAT”), spółka X. Sp. z o.o. na dzień składania wniosku, jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Wspólnikami Spółki 1 są dwie osoby fizyczne Pan A. A. i Pan B. B.

Aktualnie działalność Spółki 1 skupiona jest między innymi na świadczeniu usług na zasadzie umów franczyzowych podmiotom zewnętrznym w zakresie prowadzenia siłowni i klubów fitness. Ww. wspólnicy są także jedynymi wspólnikami spółki Y. Spółka z o.o. (dalej: Spółka 2 – zainteresowany niebędący stroną postępowania), która działa na rynku polskim także w podobnym zakresie, jak Spółka 1. Przy czym aktualnie Spółka 2 zajmuje się prowadzeniem siłowni i klubu fitness na mocy umowy franczyzowej zawartej ze Spółką 1.

Spółka 1 w ramach swojej działalności w ostatnim okresie wypracowała i będzie wypracowywała zyski, które wspólnicy inwestują i chcą inwestować w rozwój działalności, ale także zamierzają przeznaczyć na udzielenie odpłatnych pożyczek podmiotom zewnętrznym, w tym Spółce 2. W związku z powyższym Spółka 1 zawarła i zamierza w przyszłości zawierać ze Spółką 2 (Pożyczkobiorcą) umowy pożyczki w rozumieniu art. 720 § 1 ustawy – Kodeks cywilny.

Dającym pożyczkę będzie Spółka 1, zaś biorącym będzie Spółka 2. Umowy pożyczki będą dotyczyły pieniędzy. Pożyczane pieniądze będą pochodziły z działalności gospodarczej prowadzonej przez Spółkę 1. Umowy pożyczki będą miały ponadto charakter odpłatny, bowiem Pożyczkobiorca (Spółka 2) zostanie zobowiązany do zapłaty na rzecz Spółki 1 odsetek od udostępnionego kapitału. Przedmiotowe umowy zostaną zawarte w formie pisemnej (art. 78 § 1 Kodeksu cywilnego). Umowy pożyczki zostaną ponadto zabezpieczone przez Spółkę 1 poprzez zawarcie w umowach pożyczek odsetek karnych za nieterminową spłatę. W przyszłości Spółka 1 zamierza także zawrzeć kilka umów pożyczek opiewających na środki pieniężne z osobami lub podmiotami trzecimi na warunkach podobnych, jak w przypadku umów pożyczek zawieranych ze Spółką 2.

Pytanie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych

Czy Spółka 2 jako Zainteresowana niebędąca stroną postępowania (Pożyczkobiorca) będzie zobowiązana do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych przy założeniu, że otrzymana przez Spółkę 2 od Spółki 1 pożyczka będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług oraz jednocześnie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług? (pytanie oznaczone we wniosku nr 2)

Państwa stanowisko w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych przeformułowane w uzupełnieniu wniosku

W Państwa ocenie, Spółka 2 jako pożyczkobiorca nie będzie zobowiązana do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych, z uwagi na to, że udzielanie pożyczek przez Spółkę 1 jako pożyczkodawcę będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Jednocześnie będzie zwolnione od opodatkowania podatkiem od towarów i usług jako świadczenie usług udzielania pożyczek pieniężnych.

Dlatego, na mocy art. 2 pkt 4 lit. a i b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie będzie podlegać temu podatkowi, gdyż czynność cywilnoprawna jaką jest umowa pożyczki nie mieści się w kategorii wyjątków podlegających temu podatkowi określonych w punkcie 4 lit. b) tego artykułu a dotyczących jedynie niektórych umów sprzedaży i zamiany.

Na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku. Czynność cywilnoprawna zawarcia umowy pożyczki podlega ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych wyłącznie wtedy, gdy spełnia przesłanki wskazane w art. 1 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Oznacza to, że umowa pożyczki podlega przepisom ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych gdy jej przedmiotem są:

1)rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

2)rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych wyłącza jednak niektóre czynności z zakresu czynności opodatkowanych.

Zgodnie bowiem z art. 2 pkt 4 lit. a) oraz lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, podatkowi od czynności cywilnoprawnych nie podlegają czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

a)w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług, z wyjątkiem umów sprzedaży, których przedmiotem jest lokal mieszkalny stanowiący odrębną nieruchomość, opodatkowanych zgodnie z art. 7a,

b)jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:

-    umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,

-    umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Wyłączenie z opodatkowania wskazane w art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych dotyczy m.in. podmiotów zwolnionych z podatku od towarów i usług.

Zaznaczyć jednak należy, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług, lecz to, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.

W ocenie Spółki 2 zawarcie umowy pożyczki nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, jeśli otrzymana przez Spółkę 2 od Spółki 1 jako pożyczkodawcy pożyczka będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług oraz jednocześnie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług.

Reasumując stwierdzić należy, że umowa pożyczki zawierana pomiędzy Spółką 1 i Spółką 2 zawiera się w zakresie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Mimo to, ze względu na brzmienie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, czynność ta będzie korzystała z wyłączenia z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jak bowiem wskazano powyżej, czynność zawarcia umowy pożyczki pomiędzy Spółką 1 pożyczkodawcą a Spółką 2 pożyczkobiorcą będzie zwolniona od podatku od towarów i usług.

W konsekwencji, udzielenie przez Spółkę 1 pożyczki Spółce 2, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, ponieważ udzielona pożyczka podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (korzystając przy tym ze zwolnienia z podatku od towarów i usług).

Tym samym Spółka 2 nie będzie zobowiązana do zapłaty podatku od (powinno być: czynności cywilnoprawnych).

Z uwagi na zakres tej interpretacji, przywołaliśmy powyżej tylko tę część Państwa stanowiska, która odnosi się do zagadnienia dotyczącego podatku od czynności cywilnoprawnych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Stosownie do art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 295):

Podatkowi podlegają: umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

W myśl art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2, powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.

Na podstawie art. 4 pkt 7 ww. ustawy:

Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem art. 5, ciąży przy umowie pożyczki i umowie depozytu nieprawidłowego – na biorącym pożyczkę lub przechowawcy.

Na podstawie przywołanych wyżej regulacji prawnych należy stwierdzić, że umowy pożyczki podlegają generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tego podatku ciąży na biorącym pożyczkę.

Niezależnie od powyższego, w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych  przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 2 pkt 4 lit. a) i b) ww. ustawy:

Nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

a)w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług, z wyjątkiem umów sprzedaży, których przedmiotem jest lokal mieszkalny stanowiący odrębną nieruchomość, opodatkowanych zgodnie z art. 7a,

b)jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:

-    umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,

-    umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Z treści art. 2 pkt 4 lit. a) i b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wynika, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają generalnie status podatnika podatku od towarów i usług, lecz wyłącznie fakt, że dana czynność (ta konkretna) jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub przynajmniej jedna ze stron tej czynności, z tytułu tej czynności, jest z tego podatku zwolniona (z wyjątkami w ustawie wskazanymi).

W świetle art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Użyte w ustawie określenie podatek od towarów i usług oznacza podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2023 r. poz. 1570, 1598, 1852) lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich.

Z  opisu sprawy wynika, że zawarli Państwo i zamierzają zawierać w przyszłości umowy pożyczki w rozumieniu 720 § 1 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którymi Pożyczkodawca (Zainteresowany będący stroną postępowania – Spółka 1) zawarł i zamierza w przyszłości zawierać z Pożyczkobiorcą (Zainteresowanym niebędącym stroną postępowania – Spółką 2) umowy pożyczek pieniędzy. Umowy pożyczki są zawierane w formie pisemnej i mają charakter odpłatny – Pożyczkobiorca (Spółka 2) zostanie zobowiązany do zapłaty na rzecz Spółki 1 odsetek od udostępnionego kapitału.

Jakkolwiek zapytanie Państwa dotyczy opodatkowania umowy pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności ustalenia wymaga kwestia czy transakcja ta podlega regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia jej podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie tej czynności regulacjami w zakresie ustawy o podatku od towarów i usług skutkuje wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Z interpretacji indywidualnej znak: 0111-KDIB3-1.4012.465.2024.3.MG wydanej w zakresie podatku od towarów i usług wynika, że:

-    czynność udzielania przez Spółkę 1 (Pożyczkodawcę) odpłatnych pożyczek pieniężnych na rzecz Spółki 2 (Pożyczkobiorcy), stanowi/będzie stanowić czynność mieszczącą się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jako odpłatne świadczenie usług;

-    udzielanie przez Spółkę 1 (Pożyczkodawcę) odpłatnych pożyczki pieniężnych na rzecz Spółki 2 (Pożyczkobiorcy) korzysta/będzie korzystać ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług (pod warunkiem, że dla tej czynności nie wybiorą Państwo opcji opodatkowania zgodnie i na warunkach zawartych w art. 43 ust. 22 ustawy o podatku od towarów i usług).

Skoro pożyczki udzielane przez Spółkę 1 na rzecz Spółki 2, podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i jednocześnie korzystają ze zwolnienia od tego podatku, to w opisanej sytuacji zastosowanie znajdzie wyłączenie z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, o którym mowa w art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Tym samym zawarcie umów pożyczek, gdzie Spółka 1 udzieliła/udzieli pożyczki Spółce 2, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jak wyżej wskazano, pożyczka podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (korzystając przy tym ze zwolnienia z tego podatku). Zatem Spółka 2 nie była/nie będzie zobowiązana do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych z tego tytułu.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

-stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia;

-zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Ta interpretacja stanowi ocenę Państwa stanowiska wyłącznie w zakresie przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W zakresie podatku od towarów i usług zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie – interpretacja nr 0111-KDIB3-1.4012.465.2024.3.MG.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).  Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

X. Sp. z o.o. (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t .j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy – Ordynacja podatkowa.