Skutki podatkowe zawarcia umowy pożyczki.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

25 lipca 2024 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 24 lipca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych skutków podatkowych zawarcia umowy pożyczki. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 30 września 2024 r. (data wpływu  30 września 2024 r.).

Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1) Zainteresowany będący stroną postępowania: A.A (dalej jako: Zainteresowany 1, Pożyczkodawca)

2) Zainteresowany niebędący stroną postępowania: B.B. (dalej jako: Zainteresowany 2, Pożyczkobiorca)

Opis zdarzenia przyszłego

Opis prowadzonej przez Zainteresowanego 1 oraz Zainteresowanego 2 działalności.

A.A. („Zainteresowany 1”, „Pożyczkodawca”) prowadzi działalność gospodarczą zarejestrowaną w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej („CEIDG”), jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, posiadającym siedzibę działalności gospodarczej w Polsce. Podstawowa działalność Zainteresowanego 1 polega na świadczeniu usług związanych z (…).

B.B. („Zainteresowany 2” „Pożyczkobiorca”) jest osobą fizyczną posiadającą miejsce zamieszkania w Polsce. Zainteresowany również prowadzi działalność gospodarczą zarejestrowaną w CEIDG, z siedzibą w Polsce. Na potrzeby wniosku Zainteresowany 1 wraz  z Zainteresowanym 2 nazwani są „Stronami”.

Strony planują zawrzeć umowę ramową pożyczki („Umowa Pożyczki”), na podstawie której Zainteresowany 1 będzie wypłacał Zainteresowanemu 2, w transzach, środki pieniężne (pożyczki) do pewnego limitu kwotowego. Przedmiotem Umowy Pożyczki będą środki pieniężne (zyski) wypracowane przez Zainteresowanego 1 w ramach działalności gospodarczej. Zgodnie z Umową Pożyczki, zwrot pożyczki będzie następował razem z oprocentowaniem (z odsetkami). Pożyczki zostaną zaciągnięte przez Zainteresowanego 2 dla potrzeb prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, do dyspozycji wedle jego uznania.

Zainteresowany 1 będzie również udzielał pożyczek do innych podmiotów, na podobnych zasadach jakie zostały wskazane powyżej, tj. przedmiotem pożyczek będą wypracowane zyski z prowadzonej działalności gospodarczej, a zwrot finansowania będzie następował wraz z odsetkami. Zainteresowany 1 nie planuje wyboru opcji opodatkowania dla usług finansowych zgodnie z art. 43 ust. 22 ustawy o podatku od towarów i usług.

Pytanie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych

Czy otrzymanie pożyczek przez Zainteresowanego 2 będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych? (pytanie nr 2 we wniosku)

Państwa stanowisko w sprawie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych

Państwa zdaniem, otrzymanie pożyczek przez Zainteresowanego 2 nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Wskazali Państwo, że zasady opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych uregulowane są w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych. W myśl art. 1 ust. 1  pkt 1 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlega umowa pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku. Powyższe oznacza, że co do zasady umowa pożyczki stanowi czynność prawną podlegającą opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, a obowiązek zapłaty podatku spoczywa na pożyczkobiorcy (art. 4 pkt 7 ww. ustawy). Ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych przewiduje jednak w tym zakresie pewne wyjątki.

Zgodnie z art. 2 pkt 4 cyt. ustawy nie podlegają podatkowi (...) czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

a) w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług,

b) jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:

   - umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,

    - umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Na gruncie art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych przez podatek od towarów i usług należy rozumieć podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy  o podatku od towarów i usług lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich.

Z powyższych przepisów (w szczególności art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych) wynika, że jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, to transakcja ta nie jest opodatkowana podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Zważywszy na zastosowanie w przedmiotowej sprawie zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług, poprzez uznanie, że Umowa Pożyczki zawarta została w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, to brak wygenerowania podatku od towarów i usług należnego w związku  z udzieleniem pożyczek do Zainteresowanego 2 implikować będzie brak opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Podsumowując, otrzymanie pożyczek przez Zainteresowanego 2 nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Z uwagi na zakres tej interpretacji, przywołaliśmy powyżej tylko tę część Państwa stanowiska, która odnosi się do zagadnienia dotyczącego podatku od czynności cywilnoprawnych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 295) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ww. ustawy:

W myśl art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Na podstawie art. 4 pkt 7 ww. ustawy:

W związku z powyższymi regulacjami prawnymi należy stwierdzić, że umowy pożyczki podlegają generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tego podatku ciąży na biorącym pożyczkę.

Niezależnie od powyższego podkreślić należy, że w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych  przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 2 pkt 4 lit. a) i b) ww. ustawy:

Nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

 a) w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług, z wyjątkiem umów sprzedaży, których przedmiotem jest lokal mieszkalny stanowiący odrębną nieruchomość, opodatkowanych zgodnie z art. 7a,

 b) jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:

   - umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego  w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,

   - umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

W przypadku umów pożyczki o wyłączeniu, o którym mowa w art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług. Podstawę do ww. wyłączenia może stanowić m.in. fakt, że jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest zwolniona  z podatku od towarów i usług.

W świetle art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Z opisu sprawy wynika, że Zainteresowany będący stroną postępowania (Pożyczkodawca) zamierza zawrzeć z Zainteresowanym niebędącym stroną postępowania (Pożyczkobiorcą) umowę pożyczki, na podstawie której Pożyczkodawca będzie wypłacał Pożyczkobiorcy,  w transzach, środki pieniężne (pożyczki) do pewnego limitu kwotowego. Zgodnie z Umową Pożyczki, zwrot pożyczki będzie następował razem z oprocentowaniem (z odsetkami). Pożyczki zostaną zaciągnięte przez Pożyczkobiorcę dla potrzeb prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, do dyspozycji wedle jego uznania.

W związku z tym podkreślić należy, że jakkolwiek zapytanie Zainteresowanych dotyczy opodatkowania umowy pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności ustalenia wymaga kwestia czy transakcja ta podlega regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia jej podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie tej czynności regulacjami w zakresie ustawy o podatku od towarów i usług skutkuje wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W interpretacji indywidualnej, wydanej dla Zainteresowanych w zakresie podatku od towarów i usług, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, że „(…)czynność udzielenia przez Państwa (Pożyczkodawcę) odpłatnych pożyczek pieniężnych na rzecz Pożyczkobiorcy (Zainteresowanego 2), stanowi czynność mieszczącą się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Z uwagi na to, że usługi te mieszczą się w zakresie czynności, o których mowa w cyt. art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy jako wymienione wprost w tym przepisie, usługa udzielenia przez Państwa (Pożyczkodawcę) odpłatnych pożyczek pieniężnych na rzecz Pożyczkobiorcy (Zainteresowanego 2) korzysta ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie tego przepisu.

Skoro z ww. interpretacji wydanej dla Zainteresowanych w zakresie podatku od towarów  i usług wynika, że pożyczka która zostanie udzielona Zainteresowanemu 2, będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i jednocześnie korzystała ze zwolnienia od tego podatku na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług, to  w sprawie zastosowanie znajdzie wyłączenie z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, o którym mowa w art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Tym samym Zainteresowany 2 (pożyczkobiorca) nie będzie zobowiązany do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych z ww. tytułu.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Ta interpretacja stanowi ocenę Państwa stanowiska wyłącznie w zakresie przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W zakresie podatku od towarów i usług wydane zostało odrębne rozstrzygnięcie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

   - Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

  - Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

  - Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

    - w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

    - w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.