Pożyczka od ojczyma - pomimo rozwodu z matką - korzysta ze zwolnienia z art. 9 pkt 10 lit. b) upcc, przy spełnieniu pozostałych warunków. - Interpretacja - 0111-KDIB2-3.4014.350.2024.2.MD
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Pożyczka od ojczyma - pomimo rozwodu z matką - korzysta ze zwolnienia z art. 9 pkt 10 lit. b) upcc, przy spełnieniu pozostałych warunków.
Interpretacja indywidualna
– stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
12 lipca 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 11 czerwca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych otrzymania pożyczki od ojczyma. Uzupełnił Pan wniosek – w odpowiedzi na wezwanie – 18 września 2024 r. (data wpływu 20 września 2024 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
W kwietniu tego roku podpisał Pan i otrzymał pożyczkę od ojczyma. Jest on już po rozwodzie z Pana mamą. Nigdy Pana nie adoptował – nazwisko też miał Pan inne. Pożyczka wpłynęła na rachunek wspólny (Pana i żony) – w tytule Pana tata napisał „pożyczka na zakup działki”. Po podpisaniu umowy pożyczki opłacił Pan podatek od czynności cywilnoprawnych.
W odpowiedzi na wezwanie wskazał Pan, że (…) kwietnia 2004 r. (winno być: 2024 r.) podpisał Pan umowę pożyczki z ojczymem. Tego samego dnia przyszedł przelew na rachunek, który jest rachunkiem wspólnym z Pana żoną. W tytule przelewu było napisane „pożyczka na zakup działki”. (…) kwietnia 2024 r. złożył Pan wniosek PCC do Pana Urzędu Skarbowego w (…), a(…) kwietnia dokonał Pan płatności. Kwota pożyczki to (…). zł – podatek to (…) zł. Ojczym jest po rozwodzie z Pana mamą – nigdy Pana nie adoptował.
Pytania
Czy słusznie opłacił Pan podatek od czynności cywilnoprawnych?
Czy mimo rozwodu Pana mamy z Pana ojczymem powinien Pan zostać z tego podatku zwolniony?
Pana stanowisko w sprawie (przeformułowane w uzupełnieniu wniosku)
Pana zdaniem, nie należało opłacać podatku od czynności cywilnoprawnych, ponieważ mimo rozwodu Pana mamy z Pana ojczymem przysługiwało Panu zwolnienie z zapłaty tego podatku.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 295):
Podatkowi podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.
Jako że przepisy tej ustawy nie definiują pojęcia umowa pożyczki, należy odwołać się do art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.)
Przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.
Zgodnie z powyższym przepisem, elementami przedmiotowo istotnymi umowy pożyczki są: obowiązek pożyczkodawcy przeniesienia na własność pożyczkobiorcy określonej ilości pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku oraz obowiązek pożyczkobiorcy zwrotu tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.
Umowa pożyczki ma charakter zobowiązujący, a zatem do jej skutecznego zawarcia wystarczające jest zgodne oświadczenie woli pożyczkodawcy i pożyczkobiorcy. Strony umowy mogą dowolnie określić moment przekazania przedmiotu pożyczki.
Na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:
Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2 powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.
Zgodnie z art. 4 pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:
Obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych ciąży, przy umowie pożyczki, na biorącym pożyczkę.
Stosownie do treści art. 6 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy:
Podstawę opodatkowania przy umowie pożyczki – stanowi kwota lub wartość pożyczki, a w przypadku umowy określającej, że wypłata środków pieniężnych nastąpi niejednokrotnie i ich suma nie jest znana w chwili zawarcia umowy – kwota każdorazowej wypłaty środków pieniężnych.
Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:
Stawka podatku od umowy pożyczki wynosi – 0,5%, z zastrzeżeniem ust. 5.
W związku z powyższymi regulacjami prawnymi należy stwierdzić, że umowa pożyczki podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tego podatku ciąży na biorącym pożyczkę.
Niezależnie od powyższego, w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest zwolniona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
I tak zgodnie z art. 9 pkt 10 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:
Zwalnia się od podatku pożyczki udzielane w formie pieniężnej na podstawie umowy zawartej między osobami, o których mowa w art. 4a ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2023 r. poz. 1774 i 1843), w wysokości przekraczającej kwotę, określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 tej ustawy, pod warunkiem:
- złożenia deklaracji w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych właściwemu organowi podatkowemu w terminie 14 dni od daty dokonania czynności, z wyłączeniem przypadku, gdy umowa została zawarta w formie aktu notarialnego,
- udokumentowania otrzymania pieniędzy przez biorącego pożyczkę dowodem przekazania na jego rachunek płatniczy lub na jego inny rachunek w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, lub przekazem pocztowym.
Zgodnie z art. 4a ust. 1 ww. ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 596):
Zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę (…).
Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że (…) kwietnia 2024 r. podpisał Pan umowę pożyczki z ojczymem. Tego samego dnia przyszedł przelew na rachunek, który jest rachunkiem wspólnym z Pana żoną. W tytule przelewu było napisane „pożyczka na zakup działki”. (…) kwietnia 2024 r. złożył Pan PCC-3 do Pana Urzędu Skarbowego, a (…) kwietnia dokonał Pan płatności. Ojczym jest po rozwodzie z Pana mamą – nigdy Pana nie adoptował.
Stoi Pan na stanowisku, że nie należało opłacać podatku od czynności cywilnoprawnych, ponieważ mimo rozwodu Pana mamy z Pana ojczymem przysługiwało Panu zwolnienie z zapłaty tego podatku.
Zwolnienie zawarte w art. 9 pkt 10 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych ma charakter warunkowy, co oznacza, że umowa pożyczki pieniężnej jest zwolniona od podatku od czynności cywilnoprawnych, tylko wtedy, gdy:
-umowa została zawarta pomiędzy osobami wymienionymi w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn,
-pożyczkobiorca złoży deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych właściwemu organowi podatkowemu w terminie 14 dni od dnia dokonania czynności,
-pożyczkobiorca udokumentuje otrzymanie pieniędzy dowodem przekazania, na jego rachunek płatniczy lub na jego inny rachunek w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.
Wyżej opisane warunki do skorzystania ze zwolnienia muszą być spełnione łącznie.
W analizowanej sprawie umowa została zawarta pomiędzy osobami wymienionymi w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, ponieważ zgodnie z art. 618 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.):
Z małżeństwa wynika powinowactwo między małżonkiem a krewnymi drugiego małżonka. Trwa ono mimo ustania małżeństwa.
Aby skorzystać z ww. zwolnienia, warunkiem niezbędnym jest również fakt udokumentowania przez pożyczkobiorcę otrzymania pieniędzy dowodem przekazania na jego rachunek bankowy albo rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.
W analizowanej sprawie środki pieniężne zostały przekazane na Pana (wspólny z żoną) rachunek bankowy, a więc środki zostały przekazane na Pana rachunek bankowy.
Złożył Pan także wymagane przepisami zgłoszenie w terminie 14 dni od nabycia pożyczki od ojczyma.
Tym samym zostały spełnione warunki określone w art. 9 pkt 10 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.
W konsekwencji, pożyczka, którą otrzymał Pan od ojczyma może skorzystać w całości ze zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy przedstawionego przez Pana stanu faktycznego i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i musi się Pan zastosować do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a i art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.